Voorbarig optimisme in
Parijs is misplaatst
m
Vierde Franse kernbom
in de Sahara beproefd
Wereldnieuws
0EI/WS.{
waswonder
75*
Uitstel van de parachutisten-actie
behoeft nog geen afstel te zijn
1
«»1
Poolroute voor KLM
naar de Westkust
<~Praatótoel
I Kennedy verantwoordelijk
voor Cubaans avontuur
Britse handel in verzet
tegen kleurentelevisie
Kongo-begroting toch
nog aanvaard
Op de
WORLD
FAMOUS
CIGARETTE
Tijdstip lijkt psychologisch niet gelukkig gekozen
Sterke troeven
Kwade kansen
Monument in Sachsen-
hausen
Aviation Week:
President stelt college
van onderzoek in
M. Mok
Uw houtwerk kaal?
Schilder 't egaal
en met gemak?
NeemBc!vTERCETALAC
o
0
L fm
BB verft en wast alles
•wit - rose - geel - blauw - turquoise
flamingo en lila.
per
pakje
wast vol-
(Van onze reisredacteur W. L. Brugsma)
PARIJS. Het feit, dat de parachu
tisten uit Algerije Parijs niet nog niet
- op de nek zijn gesprongen, heeft som
mige Fransen terug doen vallen in de
aanlokkelijke, maar weinig doeltreffende
veronderstelling, dat Papa De Gaulle het
voor de zoveelste maal wel weer voor
Frankrijk zal opknappen. Zij lijken nu
te geloven dat de rebellenjunta in Al
giers uit opscheppers bestaat, die de kans
om het moederland te verrassen defini
tief voorbij hebben laten gaan. Is dat
zo? Waarnemers die de situatie kennen
blijven bezorgd over de werkelijke
krachtsverhoudingen tussen de regering
in Parijs en de tegen-regering in Algiers.
Zeker is het respijt, dat Parijs gekregen
heeft, winst. Een overval uit heldere hemel
is niet meer mogelijk. De rebellen zouden
moeten vechten en het is de vraag of ze
dat graag zullen doen. Of van uitstel defi
nitief afstel zal komen, is echter een ande
re vraag. De junta van Algiers zal haar
isolement willen verbreken, al was het
maar om economische redenen. Niet al
leen produceert Algerije onvoldoende vlees,
zuivel en graan, niet alleen heeft de Fran
se regering alle financieel verkeer met
Algerije stopgezet en mankeert het Al
giers aan deviezen, maar vooral zijn er
geen raffinaderijen in Algerije. De oor
logsmachine van generaal Challe's rebel
len zal stilvallen wanneer straks de voor
raden benzine en olie zijn uitgeput.
Men moet daarom voorshands veilig
heidshalve rekening blijven houden met
een militaire uitval der rebellen: naar
Parijs of naar het zuiden van Frankrijk,
of naar Corsica of mogelijk zelfs naar Tu
nesië. Hoe liggen bij een stoot naar Fran
krijk de militaire kaarten? In Algerije
bedraagt het totale effectief der land-, zee-
en luchtstrijdkrachten bijna een half mil
joen. Een groot deel daarvan zal zeker
niet actief willen meedoen aan een actie
tegen het moederland, maar de rebellen
kunnen zo goed als zeker rekenenen op
veertien regimenten parachutisten en op
nog wat andere keurtroepen. Een deel van
de luchtmacht steunt de rebellen. Slechts
de marine blijft voorshands in haar geheel
trouw aan de regering, maar zij kan geen
luchtlandingen voorkomen. En naast de
militaire vliegtuigen van de parachutis
ten heeft generaal Challe een burgerlucht-
vloot in handen, die 1500 man per keer zal
kunnen vervoeren.
De Franse regering heeft de volgende
effectieven tot haar beschikking: 60.000 man
in West-Duitsland, in Frankrijk zelf 40.000
gendarmes, 120.000 man van luchtmacht en
marine, personeel van de krijgsscholen, de
intendance, de administratie, de rekruten
die bezig 2ijn aan hun opleiding van vier
Advertentie
Lagaiilarde
organisaties, op het sein tot actie wachten.
De Franse regering heeft daarentegen het
in de paniekuren van de nacht van zondag
op maandag opgestelde plan om een ge
wapende volksmilitie te stichten, inder
haast weer laten varen. Uit vrees voor het
ontstaan van linkse partisanengroepen
prefereert zij nu een individueel oproepen
van op politieke betrouwbaarheid uitge
zochte reservisten, waaruit men dan weer
parate eenheden wil reconstrueren. Een
tijdrovende affaire.
Men ziet: de hier grof geschetste mili
taire krachtverdeling geeft nog geen reden
tot gerustheid. Er hoeft geenszins uit op
gemaakt te worden dat Frankrijk zonder
slag of stoot zou vallen, want er zijn ook
nog wel ander, bijvoorbeeld politieke fac
toren die meespelen. Maar louter militair
gezien hebben de rebellen wel enige sterke
troeven. Maar waarom de Franse regering
bij voorbaat een kaart heeft weggegooid
door openlijk te proclameren dat zij in
geen geval NAVO-strijdkrachten te hulp
zal roepen, mag een raadsel heten.
Het lijkt dan ook voorshands verstandig
het antwoord op de nog steeds in het duis
ter liggende vraag waarom de rebellen
(Van oy,ze correspondent)
PARIJS Vanmorgen om 6 uur, aldus
een communiqué van het ministerie van
Oorlog in Parijs, heeft Frankrijk in de
Sahara-woestijn bij Reggane voor de vier
de maal een kernbom klein model op een
toren laten ontploffen. Met dit vierde ex
periment, waarmee het programma der
bovengrondse proeven zou zijn afgewerkt
en waarvan de bevolking geen enkel ge
vaar te duchten zou hebben, heeft de Fran
se generale staf nu zijn programma in dit
domein voltooid. Het bericht werd zonder,
trompetgeschal en tromgeroffel door de
Franse radio aan het einde van 't nieuws
bulletin bekend gemaakt en de verrassing
voor het publiek kon dan dit keer ook wel
moeilijk met veel nationale fierheid zijn
vervuld.
De verrassing gold eerder het feit, dat
de Franse generale staf in Parijs blijk
baar nog over Reggane als basis kan be
schikken, tenzij natuurlijk, andere moge
lijkheid, de bom onder auspiciën van ge
neraal Challe de lucht zou zijn ingejaagd.
In beide gevallen kan men zeggen, dat
het psychologische moment, om door mid
del van een kernbomexplosie, de wereld
te herinneren aan Frankrijks ambitie tot
de super-wereldmachten gerekend te mo
gen worden, al weer niet zo heel bijzonder
gelukkig gekozen was.
In Frankrijk zijn korte stakingen ge
houden tegen de opstandige generaals
in Algerië. Op de foto: Een beeld uit
een der stations in Parijs, waar het
spoorwegpersoneel een proteststaking
hield.
i'Ti
AvI W:
Ortiz
maanden alvorens naar Algerije te vertrek
ken en 11.000 parachutisten, die echter niet
de aangewezen redders in de nood zijp- F>e
reden waarom de Franse regering tijdens
het weekeinde geen gevechtsklare eenhe
den in Frankrijk zelf opcommandeer-
de is eenvoudig: die zijn er vrijwel niet.
niet onmiddellijk doorgestoten hebben, niet
te puren uit een vals optimisme, of uit be
wondering voor hetgeen men hier het snel
le handelen der regering belieft te noe
men. De rebellerende generaals zijn geen
politieke genieën, maar een militaire actie
voorbereiden kunnen zij wel. Maar zelfs al
zou die actie niet komen en zou de rebel
lie tot Algerije beperkt blijven, dan nog
zit de Franse regering niet in een benij
denswaardige positie. Hoe krijgt zij Alge
rije ooit weer onder controle en het beste
deel van haar leger weer in het gareel?
Door een uithongeringspolitiek, welke niet
alleen anderhalf miljoen Fransen zou tref
fen, maar ook de honderdduizenden Fran
se dienstplichtigen, die feitelijk door de
rebellen-generaals in een gijzelaarspositie
worden gehouden?
Het zou onzin zijn de tegenregering in
Algiers, die inmiddels een schijnbaar voor
uitstrevend sociaal-economisch program
heeft geopenbaard, reeds nu de sterkste
positie toe te schrijven. Dat program, dat
verdeling van het grootgrondbezit der co
lons hoog op de lijst heeft staan, is maar
één van de mogelijke oorzaken van onder
linge oneensgezindheid in Algerije. Maar
men moet zich gerechtvaardigde zorgen
maken over de schade, die de rebellen nog
kunnen aanrichten in de krachtproef tus
sen Parijs en Algiers, die nog steeds on
vermijdelijk lijkt.
De Franse regering wordt nog door een
andere zorg gekweld en twee militair-goed
ingelichte kranten Le Monde en Paris-
Presse zinspelen daarop. De Gaulle kan
niet onvoorwaardelijk vertrouwen op de
gehoorzaamheid van de officieren der in
Frankrijk en West-Duitland gestationeerde
troepen. Ten eerste zijn de beroepskaders
geïnfiltreerd door activisten uit Algiers
vaak wegens onbetrouwbaarheid uit Alge-
rije naar Europa overgeplaatst die ac
tief met Challe en de zijnen samenzweren.
Ten tweede zullen ook de loyale officieren
aarzelen de traditie te breken, die wil dat
het Franse leger niet op het Franse leger
schiet.
Nu zijn in een burgeroorlog natuurlijk
niet alleen de militaire krachten doorslag
gevend, maar de paramilitaire ook. Wel
nu, de activisten van Algiers beschikken in
Frankrijk over een net van cellenrechtse
extremisten en ex-parachutisten, die, on
der meer gecamoufleerd als oudstrijders-
SACHSENHAUSEN (AFP) President
Walter Ulbricht van Oost-Duitsland heeft
zondag in het voormalige concentratie
kamp Sachsenhausen een monument ont
huld voor de Europese verzetsstrijders.
Meer dan 100.000 mensen, onder wie „anti
fascistische" delegaties uit twintig landen,
woonden de plechtigheid bij.
Het concentratiekamp Sachsenhausen
dertig km ten noorden van Berlijn, was
een der eerste kampen van de nazi's. Sinds
de opening in 1936 tot de komst van de
Russen in 1945 zijn er ongeveer 100.000
mensen (de helft van het aantal mensen
dat daar geïnterneerd is geweest) om het
leven gekomen.
De Oostduitse regering heeft acht mil
joen mark voor het monument uitgegeven.
Ook in de voormalige concentratiekampen
Ravensbrück en Buchenwald, die even
eens in Oost-Duitsland liggen, heeft de
Oostduitse regering een gedenkteken aan-
ui rlooRInfforc von Hé* na-
Intussen hebben de Parijzenaars nog al
tijd meer zorgen over bommen van klei
ner kaliber: plastic bommen. Niet dat er
weer van die projectielen zijn geëxplo-
deerd. Maar wel worden nu iedere dag
directies van de grootste bioscoop- en va
riété-theaters, vlak voor, of tijdens, de
voorstelling, door onbekenden opgebeld met
de waarschuwing dat een plasticbom in
hun zaaf zou zijn gedeponeerd. Het was
tot dusver altijd of meestal loos alarm,
maar niettemin laat de politie, na zulke
waarschuwingen, de zaal ijlings ontruimen
met als gevolg nieuwe paniek onder het
publiek dat langs deze weg zo steeds intie
mer in de binnenlandse zenuwenoorlog tus-
sen De Gaulle en het leger en de activisten
betrokken wordt.
Op het bredere front van die zenuwen
of koude burgeroorlog tussen Algiers en
Parijs maakte de minister van Voorlich
ting, Terrenoire, melding van enige berich
ten die tot een betrekkelijk optimisme zou
den mogen stemmen. Niet alleen uit de
Franse provincie komen, van de kant van
organisaties en gemeentebesturen, de be
tuigingen van trouw aan het adres van
generaal De Gaulle, nog steeds bij duizend
tallen binnen op het Elysée, ook uit Alge
rije worden zulke attesten ontvangen van
burgers en van militairen, die weigeren
gemene zaak met de verraders-generaals
te maken.
De minister van Oorlog, Messmer, heeft
vannacht een nieuwe oproep tot de troe
pen gericht om ze op te wekken tot onge
hoorz'aamheid tegenover het comité van
generaal Challe, dat vandaag of morgen
het aanzien en de vorm van een officiële
tegen-regering zou willen aannemen. Gis
teren heeft een negental legervliegtuigen
Algerije verlaten om zich aan de autori
teit van Challe te onttrekken en naar
Frankrijk te vliegen. De piloten meldden
dat er in Algiers en in Oran van de zijde
van mariniers en soldaten al verschillende
manifestaties hadden plaatsgevonden on
tegen de muiters te betogen. De voornaam
ste garnizoenen zouden door parachutisten
van het Vreemdelingenlegioen, en veelal
dus van Duitse origine, worden gecontro
leerd. Niettemin lijkt het voorbarig te ho
pen dat het regime-Challe enkel door in
terne spanningen en onenigheden vanzelf
wel spoedig in elkaar zou kunnen storten
Doch, op welke wijze Algerije dan wel uit
de greep van de militaire usurpatoren zou
moeten worden verlost, is een vraag waar
op Parijs het antwoord tot dusver nog al
tijd schuldig is gebleven.
De Verenigde Staten hebben volgens het
tijdschrift „Aviation Week" besloten, de
K.L.M. een poolroute naar de Amerikaan
se Westkust toe te staan als de Nederlan
ders akkoord gaan met een aantal voor
waarden, waaronder beperkingen ten aan
zien van de passagierscapaciteit.
„Aviation Week" schrijft, dat het be
sluit van de Amerikaanse regering een bit
tere reactie heeft veroorzaakt bij Ameri
kaanse luchtvaartmaatschappijen. Het
besluit om de onderhandelingen net
Nederland te hervatten wordt door
de Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen
beschouwd als een plotselinge afwijking
van de aanvaarde politiek van het „ver
handelen" van internationale routes op een
zuiver economische basis van gelijk over
steken", aldus het Amerikaanse blad.
(Het Amerikaanse ministerie van Bui
tenlandse Zaken heeft vorige week bekend
gemaakt, dat het bereid is de onderhande
lingen te hervatten, die vorig jaar zijn
afgebroken, toen het weigerde de K.L.M.
landingsrechten aan de Amerikaanse West
kust te verlenen, aanvoerend, dat Neder
land niet in een positie was, concessies aan
Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen te
doen.)
Hongerstaking
WASHINGTON (Reuter/UPI) Presi
dent Kennedy heeft de volle verantwoor
delijkheid voor het Cubaanse fiasco op
zich genomen en zijn ambtenaren bevo
len de schuld niet op anderen te werpen.
De president is er sterk tegen dat iemand
binnen of buiten de regering anderen ver
antwoordelijk tracht te stellen, aldus de
verklaring.
Kennedy ging hiertoe over naar aanlei
ding van protesten van Republikeinse zij
de, waar beweerd werd dat sommige De
mocratische functionarissen zouden pro
beren de schuld te werpen op de vroegere
regering van Eisenhower.
De woordvoerder van het Witte Huis leg
de een speciale verklaring af, waarbij hij
zei dat president Kennedy van meet af aan
had gezegd dat hij alleen de verantwoor
delijkheid droeg voor de gebeurtenissen
van de afgelopen dagen.
President Kennedy heeft zijn broer, de
minister van Justitie Robert Kennedy be
noemd in een college, dat op hoog niveau
een studie moet maken van de organisa
tie van de Amerikaanse inlichtingendien
sten en van de mogelijkheden in beperkte
oorlogsoperaties.
Kennedy zal in dit college met Allen
Dulles, chef van de Centrale Inlichtingen
dienst en admiraal Burke, chef van de ma
rine-operaties, werken onder leiding van
generaal Taylor, voormalig stafchef.
Dit college is ingesteld als gevolg van
het mislukken van de Cubaanse operatie,
die „de Amerikaanse zegen" kreeg als ge
volg van verkeerde schattingen door de
Amerikaans-Cubaanse (anti-Castro)-in
lichtingendiensten.
(„De centrale inlichtingendienst een
afdeling van de regering die onder de pre
sident en de nationale veiligheidsraad
werkt hielp de jongste mislukte poging
van de Cubaanse vluchtelingen om de re
gering van Castro omver te werpen, or
ganiseren, opleiden, financieren en be
wapenen", aldus heeft de „New York
Times" gemeld).
Men heeft kunnen lezen dat in Californië
een aantal ter dood veroordeelden, niet te
vreden met de kwaliteit van hun maaltij
den, naar het stakingswapen hebben ge
grepen en hun kauwspieren op non-actief
gesteld. Sedert enige tijd geleden in
diezelfde staat Caryl Chessman, na vele
jaren op de voltrekking van zijn vonnis
te hebben gewacht, door gasverstikking
om het leven is gebracht, zou men menen
dat zeker in Californië iedere ter dood ver
oordeelde de eetlust moet zijn vergaan,
ook al bracht men hem de meest uitgele
zen spijzen. Edoch, de praktijk is anders.
De in afwachting van zijn executie levende
mens wil niet slechts eten, hij wil zelfs
lekker eten.
Ik moet zeggen dat zoiets mij luguber
aandoet, even luguber als de doodstraf
zelf. Het is mij weliswaar bekend dat van
oudsher aan het galgemaal de nodige zorg
is besteed en dat menige doodskandidaat
dit maal de gewenste eer heeft bewezen,
maar zulk een koelbloedigheid is toch iets
anders dan die van de mens die door een
nog onbepaald aantal weken of maanden
van zijn laatste ogenblik is gescheiden. De
zekerheid van het op handen zijnde einde
kan verlossend werken, de onzekerheid
daarentegen lijkt mij alleen maar verlam
mend. Ik heb het klaarblijkelijk mis en
aangezien dit zo is, komt de oude vraag
naar de zinnigheid van de doodstraf bij
mij boven.
Wie uit louter kieskeurigheid gaat hon-
gerstaken, kan niet sterk gekweld worden
door het besef dat hij een misdaad heeft
gepleegd en door het vooruitzicht dat deze
misdaad hem het leven zal kosten. Is er
dus reden tot twijfel aan de zedelijke ver
betering van de delinquent, ook de adspi-
rant-delinquent die immers door de dood
straf moet worden afgeschrikt, kan niet
hevig van zijn stuk raken wanneer hij
merkt dat ondanks een doodvonnis de eet
lust in volle bloei blijft verkeren.
Overigens vraagt men zich af hoever de
ter dood veroordeelden met hun actie zul
len gaan. Worden hun eisen niet ingewil
ligd en volharden zij in hun houding, dan
is de consequentie dat zij de voltrekking
van hun vonnis beletten door op eigen ge
legenheid dit ondermaanse te verlaten.
Daardoor wordt de bedoeling van de justi
tie, die erop uit was de schuldigen met
haar onverbiddelijke hand uit het leven te
doen verdwijnen, tot een aanfluiting ge
maakt.
Maar zullen de ter dood veroordeelde
lekkerbekken het zover laten komen?
Waarschijnlijk niet. De hun ingeschapen
eetlust zal zich op korte termijn met zo
veel kracht doen gelden, dat zij de verlei
ding van de hun voorgezette gerechten niet
langer kunnen weerstaan. De hoop is der
halve gewettigd dat zij te zijner tijd met
weldoorvoed korpus naar de executie
plaats zullen schrijden, hetgeen blijkbaar
de bedoeling van de naar vergelding snak
kende gemeenschap is geweest.
Advertentie
Vasa. Het lichten van het Zweedse vlag-
geschip Vasa, dat 333 jaar voor Stock
holm op de zeebodem heeft gelegen, is
maandagochtend begonnen. Omstreeks
(Van onze correspondent)
De Britse televisie- en radio-handela
ren verzetten zich krachtig tegen de plan
nen van de B.B.C. om vroegtijdig tot kleu
rentelevisie over te gaan. Dit bleek op
'n radio- en televisie-conferentie in Brigh-
I ton. De slotsom waartoe men kwam was
dat de kleurentelevisie tenminste tot 1970
I behoort te worden uitgesteld.
Sir Robert Fraser, directeur-generaal
van het gezagsorgaan dat het toezicht
houdt op de commerciële televisie, zei, dat
kleurentelevisie pas behoort te worden in
gevoerd nadat een beslissing is genomen
of Groot-Brittannië het bestaande 405 lij
nenstelsel zal veranderen in het continen
tale 625 lijnensysteem. Het probleem van
kleurenuitzending is allang opgelost, doch
kleurenontvangst is veel moeilijker. Ook
is fabricage en verkoop van kleurentoe-
stellen verre van eenvoudig. In de Ver
enigde Staten bedraagt de gemiddelde
prijs van 'n kleurentelevisie-toestel 2100.
Slechts tussen een en anderhalf percent
van de televisietoestellen in Amerika is
geschikt voor kleurenontvangst. In Groot-
Brittannië beschikt men nog niet over
eigen kleurenbuizen.
De geïmporteerde buizen kosten ruim
700 per stuk. Naar schatting zou een
kleurentoestel 2500 kosten.
NEW YORK (Reuter) De UNO-As-
semblee die zaterdagochtend vroeg haar
goedkeuring had onthouden aan een reso
lutie van de begrotingscommissie om hon
derd miljoen dollar te voteren voor de
werkzaamheden van de UNO in Kongo tot
31 oktober 1961, heeft later deze resolutie
alsnog in gewijzigde vorm aanvaard met
Zeventraps. De Verenigde Staten hebben
vrijdag jl. een proef genomen met een
zeventrapsraket, met behulp waarvan
werd onderzocht wat er gebeurt, als een
voorwerp uit de ruimte in de dampkring
terugkeert. De raket werd gelanceerd
van het eiland Wallops voor de kust van
Virginië.
7000 Vogels verbrand. Bij een brand in
een dierenhandel in de Britse stad Bir
mingham zijn zondag ruim zevenduizend
vogels, zeventig apen en andere dieren
ter waarde van ruim honderdduizend
gulden omgekomen.
Tornado's. D.e Amerikaanse staat Iowa is
zondag door twee tornado's getroffen.
Een man kwam om het leven en ver
scheidene mensen werden gewond. Op
een vliegveld werden 25 vliegtuigen
vernield of beschadigd. Ook elders werd
veel schade aangericht.
Mozambique. De wetgevende raad van het
Portugese gebied Mozambique in Zuid-
oost-Afrika heeft maandag met algeme
ne stemmen een voorstel aanvaard om
een bedrag van negen miljoen escudo
uit te trekken voor de vorming van een
vrijwilligerkorps, dat de burgerlijke ver
dediging moet verzekeren. Het korps zal
worden geleid door kolonel Braga.
Slachting. Volgens het Smithsonian Insti
tuut te Washington zijn in de laatste hal
ve eeuw in het Noordpoolgebied 1.027.332
walvissen gedood. Het aantal gedode
walvissen overtreft het geboortecijfer.
Ontslag. De Argentijnse minister van Eco
nomische Zaken, Alvaro Alsogarray, en
zijn ambtgenoot voor Openbare Werken,
Alberto Constantini, hebben president
Frondizi maandagavond hun ontslag
Advertentie
BB is voor wol, voor zijde, linnen,
katoen, nylon, enkalon, draion, kort
om alles!
BB in zeven kleuren:
Imp. Lahnemann - Singel 44 - Amsterdam
In de wasteil of in de wasmachine verft U met BB ieder kledingstuk
door het eenvoudig te wassen! Het is werkelijk een wonder. Wilt U de
kleur alleen maar ophalen of opfrissen, dan neemt U BB in de bestaande
kleur. Witte stukken kunt U iedere gewenste kleur geven. Vaal-geworden.
of vergeeld witgoed, zoals overhemden, nylon-onderjurken, wat U maar
wilt, maakt U met BB-wit weer stralend wit.
Fantastisch:
Uw handen, wasteil of
wasmachine blijven schoon!
Vraagt Uw drogist - hij weet hóe goed hel 1st
