Salan, Jouhaud en Zeiler voortvluchtig
^"MORRIS êefore ifou fniif!
Hf
HET WEER
Dagorder van De Gaulle
brak ban der chantage
Debat in Tweede Kamer over
werktij d verkorting
i
m
m
Generaal Challe
gearresteerd
Nederlandse regering is
bijzonder verheugd
Prins Bernhard
sprak met Kennedy
Liquideer de revolteschiet zo nodig
Knipperlichten bij
onveilige zebra's
Beide Laotische kampen
achter wapenstilstand
Binnenkort ƒ30 min
voor havenhoofden
.ik té Bolletje!'
Interpellatie van de P.v.d.A.
46e JAARGANG NUMMER 147
Verschijnt dagelijks beh. zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 c., p. kwartaal 7,65,
franco per post 8,15. Losse nummers 12 ct
Giro-rekening IJmuider Courant no. 129288.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
DAGBLAD VOOR V EL S E N - IJ M UI DE N, SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING
Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Redactiechef te IJmuiden, J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V„ Grote Houtstraat 93, Haarlem Directie: P. W. Peereboom en Mr. H. C. van de f
Nederlanders zijn veilig
SUÊDE DAMES- EN HERENJASJES
ONDERSCHEIDINGEN
SvutT* ^5uT^sl>€Agevu
Wisselend bewolkt
In de krant van heden:
Minister Korthals:
Het woord is aan
Brief van dr. Adenauer aan
premier Kroesjtsjev
in de zilveren rol
J
WOENSDAG 26 APRIL 1961
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 uur. Zat 9-1 uur.
Telef. adm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519.
Telef. redactie 5389, na kantooruren 5080.
Haarlem: hoofdred. en alle afd. Telef. 15295.
IJmuider Courant
REBELLIE IN ALGERIJE INEENGEZAKT
(\an onze reisredacteur en onze correspondent)
PARIJS. De muiterij in Algerije is afgelopen. De generaals van de junta,
Challe, Salan. Jouhaud en Zeiler hebben de stad verlaten. Loyale troepen zijn
weer meester van geheel Algerije. De rebellerende parachutisten hebben zich
overal teruggetrokken. Challe, die gistermiddag zijn revolte al zag bezwijken,
trok zijn parachutisten uit Oran en Constantine eerst op Algiers terug. Van
ochtend om twee uur reden Challe, Salan en Jouhaud op een militaire vracht
wagen van de parachutisten van het Vreemdelingenlegioen, blootshoofd en met
een windjack over hun uniformen, de stad uit, vermoedelijk op weg naar Zeralda,
de basis van de para's van het Vreemdelingenlegioen. Ex-generaal Zeiler was
al weg. De parachutistenkolonel Godard, die het laatst vertrok, zei: „Ik kan
mij nu alleen nog maar een kogel door de kop jagen
DEN HAAG Het ministerie van Bui
tenlandse Zaken heeft van de Nederland
se consul-generaal in Algiers vernomen
dat, voor zover valt na te gaan, alle Ne
derlanders in het gebied van Algiers zich
in goede welstand bevinden. Volgens een
opgave van enige maanden geleden vertoe
ven er in totaal 196 Nederlanders in Al
gerije, vanwie 174 in Algiers en omgeving.
PARIJS (Reuter/AFP) Ex-generaal
Challe. die gisteravond met zijn collega's
Salan en Jouhaud in vrachtauto's naar on
bekende bestemming uit Algiers vertrok, is
gearresteerd en wordt naar Frankrijk over
gebracht. Challe werd vanmiddag op het
militaire vliegveld Villacoublay bij Parijs
verwacht. Volgens sommige berichten zijn
er nog meer ex-generaals en ex-kolonels
gevangen genomen en op transport gesteld.
Een Parijse magistraat heeft de arres
tatie gelast van Challe en de ex-generaals
Salan. Zeiler. Jouhaud en Gardy en de ex-
kolonels Ar^oud. Godard en Lacheroy.
Challe zou, zodra hij op Villacoublay
aankomt, naar de Santé-gevangenis in
Parijs worden overgebracht. Daar zou hij
in staat van beschuldiging worden ge
steld, omdat hij zonder wettig motief een
opstandige beweging heeft georganiseerd.
Op dit misdrijf staat in Frankrijk de dood
straf.
De minister voor Algerijnse Zaken Joxe
en generaal Olié, de chef van de Franse
defensiestaf, zijn per vliegtuig naar
Algerije vertrokken.
In de residentie van president De Gaulle
in Parijs werd vanochtend een bijzondere
kabinetsvergadering gehouden.
Advertentie
BARTELJORISSTR HAARLEM TEL 13439
LETDSESTRAAT (BU' KONINÈSPLEIN) AMSTERDAM TEL 223596
Advertentie
Miniatuurkruis.ies Ridder Ned. Leeuw.
Officier en Ridder Oranje Nassau,
Eremedailles in goud, zilver en brons,
rozetten, strikjes en batons.
Een volledige prijscourant zenden
wij u gaarne toe.
Haarlem, Zijlstr. 71 - Tel. 16963 (02500)
Om even over elven trok gisteravond de loyale gendarmerie de stad binnen en
bezette onmiddellijk de radio. Zij verrasten daar de omroeper die nog net tijd had
om door de microfoon te schreeuwen: „Wij zijn verraden. Iedereen naar het Forum".
Hij werd onmiddellijk aan de microfoon opgevolgd door een omroepster, die zei: „Hier
is de Franse radio. Onze normale uitzendingen beginnen weer. U hoort nu een pro
gramma van dansmuziek". Te middernacht zond de radio de staalharde dagorder
van De Gaulle uit en riep de inwoners van Algiers op rustig naar huis te gaan.
Inmiddels waren er al vijftigduizend mensen op het forum samengestroomd, die
.Algérie Francaise" schreeuwden. Rondom het historische plein van Algiers werd
gevochten. Er werd uit ramen geschoten op de gendarmerie. Drie gendarmes werden
getroffen. Maar om vijf over twaalf had de gendarmerie de toestand in handen. De
revolte was even snel ineengestort als zij was begonnen. De Gaulle s dagorder van
gisteren, om de revolte zo nodig met geweld in te dammen, te breken en te liqui
deren, had zijn effect niet gemist. De chantage van de junta met een burgeroorlog
was meedogenloos overtroefd.
Hier volgt een chronologische opsom
ming der gebeurtenissen na de coup de
théatre:
0.00 u. De junta begint haar documenten en
archieven te verbranden;
0.30 u. radio-Algiers: de orde is hersteld;
0.33 u. het gerucht loopt dat Salan zelf
moord heeft gepleegd;
0.35 u. de laatste rebellerende parachutis
ten verlaten Algiers;
0.36 u. op het Forum wordt gevochten maar
de vechtpartijen verlopen snel;
0.42 u. nremier Debré begeeft zich naar het
Elysée om met president De Gaulle
de maatregelen te bespreken die nu
in Algerije getroffen moeten worden:
0.50 u. Salan verschijnt op het balkon van
het regeringsgebouw aan het Forum
om de massa's toe te spreken, maar
hij laat zijn plan varen omdat geen
microfoon voorhanden is en ver
dwijnt naar binnen;
1.00 u. generaal Zeiler verlaat 't regerings
gebouw in burger;
1.14 u. kolonel Boissieu. speciale afgezant
van Challe, brengt op het Elysée de
verklaring ran Challe dat hij bereid
is zich vrijwillig ter beschikking van
de justitie te stellen- De kolonel was
eerder met een vliegtuig uit Algerije
aangekomen;
1.17 u. generaal Arfouilloux. de nieuwe
commandant van de stad Algiers,
bevrijdt de minister Buron. de re-
geringsafgevaardiade Morin en ge
neraal Gambiez. de opperbevelheb
ber in Algerije die door de rebellen
gevangen werden gehouden;
1.40 u. er blijken toch nog parachutisten op
het Forum te zijn. Rrencarriers van
de gendarmerie komen in stelling
De gendarmes worden door de be
volking uitgejouwd Gewapende jon
gemannen in burger en half militair
tenue verlaten het plein Even later
vallen er weer een paar schoten uit
nabij gelegen gebouwen!
1.50 u de lichter in de regeringsgebouwen
aan het Forum worden gedoofd;
1 52 u Salan C-ialle en .Touhaud verlaten
het regeringsgebouw:
2.30 u De ex-kolonel Godard zou een po
ging tot zelfmoord hebben gedaan:
3.00 u generaal De Gaulle begeef* zich in
het Elvsée in Parijs ter ruste
DEN HAAG Een woordvoerder van
het ministerie van Buitenlandse Zaken
heeft in antwoord op een vraag meege
deeld dat de Nederlandse regering er bij
zonder verheugd over is dat de zo zeer
noodzakelijke stabiliteit in Frankrijk blijkt
te zijn hersteld. Generaal De Gaulle is
meer dan ooit de enige persoon die het
Algerijnse probleem voor Frankrijk kan
oplossen, zo werd eraan toegevoegd.
Ook Washington
WASHINGTON (Reuter) De Ameri
kaanse minister van Buitenlandse Zaken
Dean Rusk, heeft zijn vreugde uitgespro
ken over het bedwingen van de opstand
in Algerije. „Het is een grote steun voor
de vrije wereld als Frankrijk sterk en ver
enigd is", zei hij.
President Kenndy had president De
Gaulle eerder elke Amerikaanse steun
aangeboden, die de Franse leider raad
zaam en nodig mocht vinden.
Amerikaanse bladen wensen president
De Gaulle geluk en hebben lof voor de
wijze waarop de president de zaak heeft
aangepakt.
Prins Bernhard heeft dinsdag een be
zoek gebracht aan president Kennedy.
Een radiografisch overgebrachte foto
van deze ontmoeting.
Verwachting tot morgenavond:
Wisselende bewolking mei
plaatselijk enkele buien. Matige,
tijdelijk krachtige wind, in
hoofdzaak uit westelijke richtin
gen. Weinig verandering in
temperatuur.
Volledige weerrapporten op pagina twee
Prins Bernhard heeft dinsdag een onder
houd van ruim een half uur gehad met
president Kennedy in het Witte Huis. De
Prins was vergezeld door de Nederlandse
ambassadeur, dr. J. H. van Roijen.
Tevoren had de Prins geluncht met de
Amerikaanse minister van Buitenlandse
Zaken, Dean Rusk. Daarbij waren ook
aanwezig dr. J. H. van Roijen en mr. E
N. van Kleffens, die momenteel in Was
hington vertoeft.
Des avonds gaf de Nederlandse ambas
sadeur een diner in de ambassade. Hierbij
zaten enige hooggeplaatste functionarissen
aan, onder wie de Amerikaanse ondermi
nister van Buitenlandse Zaken, Chester
Bowles.
Een beeld uit Algiers: Tijdens een toe
spraak van ex-generaal Edmond Jou
haud op het Forum in Algiers houden
opstandige parachutisten het op
dringende publiek tegen. Dit is een
van de eerste telefoto's die vanuit
Algiers Parijs hebben bereikt nadat,
na het verlopen van de opstand, de
verbindingen tussen Algerie en het
moederland zijn hersteld.
(Van onze reisredacteur W. L. Brugsma)
Een ijzerharde dagorder van De
Gaulle heeft de militaire rebellen op de
knieën gekregen. De president-generaal
jeval gisteravond om zeven uur: De
rebellie moet worden ingedamd, ver
volgens gebroken en tenslotte geliqui
deerd, zonodig met het geweld der wa
pens. Indien de rebellen dwang uitoefe
nen op loyale troepen, dan moeten die
zich met alle middelen, inclusief gebruik
van vuurwapens verzetten. Als dit niet
voldoende is om de muiterij te breken,
dan zullen nieuwe, verderstrekkende
maatregelen volgen". Welnu, het was
voldoende. De Gaulle's besluit, dat een
einde maakte aan de mythe dat het
Franse leger alles mag doen, behalve
op het Franse leger schieten, hield ge
weldige risico's in. Maar het was nodig
om de staat te redden en het leger, of
de restanten daarvan, aan de staat terug
te geven, gezuiverd van de mystiek van
een bijzondere missie, van staat in de
staat te zijn, van autonomie en exclusivi
teit.
De Gaulle gaf zijn order ook tanden:
1. Hij zond de Franse vloot gisteravond uit
Toulon naar Algerije.
2. Hij liet drie tankregimenten uit West-
Duitsiand terugkomen.
3. Hij liet een speciale brigade van 10.000
man politie, gendarmerie en veiligheids
troepen vormen voor de beveiliging van
Parijs.
4. Hij bracht de zesde pantserdivisie in
Frankrijk op voet van oorlogsparaat
heid.
Zo naderde voor Frankrijk en Algiers
het uur van de waarheid. Er stond een
klassieke tragedie voor de deur: het Fran
se leger in Algerije, dat bezeten was van
de wil om niet nog een nederlaag te lijden,
zou zich nu de zwaarste aller nederlagen
toebrengen. Het zou zich zelf moeten ver
slaan. En de man die daartoe het bevel
gaf was de generaal die van Frankrijk en
zijn leger een levensdroom had gemaakt:
Charles De Gaulle.
Zijn besluit hield twee gevaren in: het
betekende dat, als de rebellen niet capi
tuleerden, Franse soldaten het vuur op el
kaar zouden openen, voor het eerst sinds
in de tweede wereldoorlog De Gaulle's
vrije Fransen tegen de troepen van Pé-
tain streden. Een voor de staat misschien
nog groter risico lag in de mogelijkheid
dat de loyale troepen het niet over hun
hart zouden kunnen verkrijgen op de mui
ters te schieten. Maar De Gaulle nam zon
der aarzeling die beide risico's, zoals hij
het gedurende de wereldoorlog ook heeft
gedaan. Er volgden momenten van intense
spanning. Toen gingen de muiters, de po
litieke generaals, de fanatieke kolonels,
die het hardste deel van het Franse leger
achter zich hadden, door de knieën. Hun
chantage was gebroken.
Toch hadden zij gisterochtend nog een
streek uitgehaald, die De Gaulle en de
loyale officieren tot razernij hadden ge
bracht. De loyale generaal De Pouilly waO
met een vrijgeleide van generaal Challe
naar Algiers gereisd, officieel om admi
nistratieve details te regelen, maar in
werkelijkheid voor een laatste poging om
de rebellen tot rede te brengen. Challe
brak zijn woord, en De Pouilly werd in
Algiers gearresteerd.
Op dat moment veranderde de toon in
Parijs. De brave oproepen aan de loyalis
ten om de rebellen vooral niet te gehoor
zamen, en te boycotten, en karakter te to
nen, vervielen. De nieuwe order luidde:
breek de revolte, schiet zonodig.
Zo werd het een slechte dag voor het
slechte geweten van de rebellen.
's Ochtends had de marine in Mers El
Kebir al waarschuwingsschoten gelost op
de commando's van parachutisten, die pro
beerden de basis bij verrassing in handen
te krijgen. De para's trokken zich terug
op Oran. En in de middag trok de be
nauwd geworden junta de para's zelfs uit
Constantine en Oran op Algiers terug. Er
was nog een moment van angst in Frank
rijk: betekende dit een voorbereiding van
een aanval op het moederland? Nee, het
was het begin van het einde.
Dat begin lag ook in de langzaam terug
komende moed van die Franse militairen
in Algerije, die zich, of met tegenzin bij
de rebellen hadden gevoegd of zich afzij
dig hadden gehouden. De plaatselijke com
mandanten zonden boodschappen van
trouw naar De Gaulle. Drieëntwintig mi
litaire transportvliegtuigen en zes passa
giers- en vrachtschepen ontsnapten uit Al
gerije. De gehele marine bleef standvas
tig. De grote steden mochten in handen
der rebellen zijn, het binnenland bleef
in grote gebieden trouw.
Met die kaarten in handen nam De
i Gaulle zijn beslissende gok en hij won
Weerrapporten 1, 2
Agenda van IJmond en Haarlem 2
Uit het binnenland 2, 9
Van Dag tot Dag 3
Op de Praatstoel 3
Buitenlands nieuws 3, 9
Horen en Zien4
Film 4
Kunst 4
Uit stad en omgeving5, 7
In de Vishal en ov zee7
Feuilleton 11
Panda en beeldverhalen11
Economisch nieuws13
Beurs 13
Scheepsberichten 13
Sport 15
Dit nummer bestaat uit
zestien pagina's
De minister van Verkeer en Waterstaat,
drs. Korthals, heeft vanmiddag in de
Eerste Kamer bevestigd dat de algemene
voorrang voor voetgangers op zebrapaden
in het komende najaar zal worden inge
voerd.
De minister déelde daarbij mee dat op
plaatsen, waar het verkeer niet op zebra
verdacht zou kunnen zijn, gele knipper
lichten of waarschuwingsborden worden
opgesteld.
C. Mercier:
Wie nooit iets waagt, begaat nooit een
flater. Zijn hele leven is een flater.
VIENTIANE (Reuter) - Zowel de
communistisch gezinde rebellen als de
regering in Laos hebben zich na de
Brits-Russische oproep van gisteren be
reid verklaard het vuren te staken. Het
staat nog niet vast wanneer het bestand
zal ingaan. De opstandelingen hebben
echter nog een laatste offensief ingezet.
De Laotische minister van Buiten-
.andse Zaken heeft meegedeeld, dat de
regeringstroepen zware verliezen lijden
en zich op vele plaatsen in het noorden
moeten terugtrekken.
De eerste bijeenkomst van de internatio
nale controlecommissie op de wapenstil
stand in Laos sedert juli 1958 zal vrijdag
aanstaande in Nieuw Delhi gehouden wor
den, aldus heeft de Indische Hoge Com
missaris in Australië, Samarendranath
Sen, die als voorzitter van de commissie
gaat optreden, in Canberra meegedeeld.
TOKIO (UPI) De Laotische rebellen-
kapitein Kong Le heeft vandaag het mili
taire bestand voor Laos toegejuicht en een
beroep gedaan op de regering in Vientiane
om vrijdag 'n missie te zenden naar Xieng
Khoang om de voorwaarden te bespreken.
Kong Le's boodschap werd verspreid door
radio-Peking in 'n uitzending naar Japan.
De vroegere neutralistische premier van
Laos prins Soevanna Phoema, door de
communistische wereld erkend1 als de wet
tige premier van het land, heeft voorwaar
den gesteld waarop de regering in Vien
tiane nog moet antwoorden. In een com
muniqué zei de prins het nodig te achten
dat een voorlopige regering op brede oasis
wordt geschoeid, met deelneming van ver
tegenwoordigers van alle pol^feke groe
peringen.
Minister Korthals heeft vanmiddag bij
de behandeling van de begroting van
Verkeer en Waterstaat in de Eerste Ka
mer aangekondigd dat binnenkort bij ont
werp van wet 30 miljoen zal worden ge
vraagd voor de aankoop van materialen
voor de havenhoofden van IJmuiden. Het
werk zal waarschijnlijk in 1964 gereed
zijn, aldus de minister.
MOSKOU (DPA) In een brief aan
premier Kroesjtsjev heeft bondskanslier
Adenauer zijn voldoening uitgesproken
over de bereidheid der Sovjet-Unie om nog
meer Duitsers te doen repatriëren. Ade
nauer heeft nu voorgesteld een commissie
van deskundigen in te stellen om zich bij
deze repatriëring voordoende problemen op
te lossen.
Advertentie
s\\u\lll
''III M )\\sS
(Van onze parlementaire redacteur)
In de Tweede Kamer is het debat be
gonnen over het besluit van de regering
tot tijdelijke beperking van de werktijd
verkorting in bedrijfstakken die er nog
niet toe waren overgegaan. De heer
Blom (P.v.d.A.) interpelleerde de re
gering voornamelijk over het besluit ten
aanzien van de ambtenaren en de heer
Baart (P.v.d.A.) ten opzichte van het
vrije bedrijfsleven. Bij de aanvang van
de interpellatie bestond niet de indruk
dat de P.v.d.A. met behulp van de
K.V.P. het kabinet-De Quay ten val zou
brengen.
In december is de regering met de amb-
tenarenorganisaties overeengekomen dat
de vijfdaagse werkweek geleidelijk wordt
ingevoerd, te beginnen met een vrije za
terdag eenmaal in de veertien dagen met
ingang van 1 mei. Gemeenten, die gevaar
zouden lopen arbeidskrachten kwijt te ra
ken aan particuliere bedrijven met een
vaste vijfdaagse werkweek, of daardoor
moeilijkheden zouden krijgen met de wer
ving van personeel, zouden direct volledig
de vijfdaagse werkweek mogen invoeren.
Nu een aantal gemeenten van die uit
zonderingsmogelijkheid gebruik heeft wil
len maken, zijn de desbetreffende beslui
ten echter geschorst: De heer Blom
vond dat onbegrijpelijk. Hij achtte dit geen
sterk beleid. Het is wel stoer, maar dom,
zei hij.
In tal van bedrijfstakken heeft het col
lege van rijksbemiddelaars goedkeuring
gehecht aan een verkorting van de ar
beidstijd tot 45 uur. Maar plotseling heeft
de regering het college van rijksbemidde
laars een algemene aanwijzing gegeven
die inhoudt dat in de nog lopende collec
tieve arbeidsovereenkomsten of loonrege
lingen de werktijd tot niet minder dan 46l/t
uur per week kan worden teruggebracht.
Zo'n plotselinge koerswijziging kon de
heer Baart niet volgen. Hij ziet er eer.
onbillijkheid in. Een gedeelte van de ar
beiders moet langer dan 45 uur per week
werken, ook al zijn werkgevers en werk
nemers (zoals in het bouwbedrijf) het eens
geworden over de 45-urige werkweek. Die
onbillijkheid is niet bevorderlijk voor de
produktiviteit, zei hij.
