laV* t i s tie
Kroesjtsjev en Kennedy zetten
zich schrap inzake Berlijn
Washington vat Russische
dreiging ernstig op
Oostduitsers willen radio's
KLEUR-
SPOELING
THUIS ZELF
HET WEER
hamol weer
vandaag!
van vliegtuigen controleren
Drie satellieten met één raket
in baan om de aarde
Debré dwingt de Franse
boeren een bestand af
Brussel-Schiphol
in 11 minuten
Wilde staking in de
haven van Amsterdam
heeft zich uitgebreid
MORRIS beforeyoubuy!
UW HAAR:
DONDERDAG 29 JUNI 1961
46e JAARGANG NUMMER 199
In de krant van heden:
De gemoederen raken
nog steeds verhit
Het woord is aan
TUBE
1.95
Warm
Aan het strand:
Moeder van pater klaagt
kloosteroverste aan
Ongeveer 4Ó00 man legden
het werk neer
GAAT U MET VAKANTIE?
Instemming
NYLON REGENJASSEN
Mr. Stikker sprak over Berlijn met dr. Adenauer
Kerngenerator in een
van de kunstmanen
Wagenweg 29 - Haarlem
Tel. 20518
COIFFURE CREATION
première
Permanente
Larges Vagues'
BARTEUORISSTR HAARLEM TEL. 13439
LEIDSESTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL. 223596
Weerrapporten 1, 2
Agenda van IJ mond en Haarlem 2
Uit het binnenland ...2, 11, 13, 17
Van Dag tot Dag3
Op de PraatstoeI 3
De Kleine Wereld 3
Buitenlands nieuws ....3, 4, 11, 13
Kennemer Kruimels 5
Uit stad en omgeving5, 7
In de Vishal en op zee 7
Film 15
Horen en Zien15
Kunst15. 17
Kerkelijk Leven17
Feuilleton 19
Panda en andere beeldverhalen 19
Economisch nieuws21
Beurs 21
Scheepsberichten 21
Sport 23
Dit nummer bestaat uit
vierentwintig pagina's
I g n r J. Verschijnt dagelijks beh. zon- en feestdagen.
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden. I I 1 T 1 ^^1 ff g T |r g "V W "1 Abonnement p. week 59 c., p. kwartaal 7,65,
Geopend van 9-12.30 en 2-5 uur. Zat. 9-1 uur. l lff|||I I ff 1 I M ffff j, M 1 m. A II L franco per post 8,15. Losse nummers 12 ct.
Telef. adm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519. JL JL Ji JL Giro-rekening IJmuider Courant no. 129288.
Telef. redactie 5389, na kantooruren 5080. DAGBLAD VOOR VELSEN-IJMÜIDEN, SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Haarlem: hoofdred. en alle afd. Telef. 15295.
Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V, Grote Houtstraat 93, Haarlem Directie: P. W. Peereboom en Mr. H. C. van der M je
BERLIJN (UPI) De crisis rond de
kwestie-Berlijn heeft woensdag ernstiger
vormen aangenomen door scherpe ver
klaringen van premier Kroesjtsjev en
president Kennedy, terwijl het commu
nistische regime in Oost-Duitsland een
nieuwe luchtvaartmaatregel aankondig
de, die een bedreiging kan vormen voor
het westelijke vliegverkeer op Berlijn.
De Russische premier verklaarde
Woensdag in het Kremlin bereid te zijn
om met het Westen over Berlijn te onder
handelen, eraan toevoegend dat de Sovjet-
Unie zich niet zou laten intimideren door
eventuele maatregelen van het Westen,
zoals verbreking van diplomatieke betrek
kingen, economische sancties of militaire
mobilisatie. „Wij zullen de nodige maat
regelen treffen ter versterking van onze
veiligheid en strijdbaarheid", aldus Kroesj
tsjev.
grootst mogelijke duidelijkheid vastleggen.
Ook moet niet onderschat worden de nood
zaak om voor het Amerikaanse volk de
omvang van het gevaar en de urgentie van
politieke en militaire paraatheid niet in
twijfel te laten.
Daaraan mankeert nog wel wat. Zelfs in
kringen van de Senaat en van het Huis
van Afgevaardigden bestaat hier en daar
onvoldoende begrip, hetgeen blijkt uit de
tegenstand tegen de regeringsvoorstellen
met betrekking tot het programma voor
de hulp aan het buitenland. Men wil wel
dat de president een doelbewuste en vast
beraden politiek volgt tegenover de Russen
en de Chinezen, maar lang niet iedereen is
even bereid hem het politieke gereedschap
te geven dat hij nodig heeft, met name een
doeltreffend hulpprogramma voor het bui
tenland op lange termijn, dat de hoeksteen
van Kennedy's buitenlandse politiek is.
Men ziet de persconferentie als het begin
van een serie redevoeringen van Kennedy,
via radio en televisie, om aan zijn politiek
klem bij te zetten. Zijn langdurig stil
zwijgen, vooral als gevolg van ziekte en
de ernstige rugpijnen waar hij de laatste
weken last van had, werd algemeen be
treurd. Het heeft er, met de tegenslagen
op Cuba en Laos, toe geleid, dat het beeld
van kracht en doelbewustheid dat de pre
sident aan het opbouwen was, onwille
keurig wat was vervaagd. Zijn optreden
tijdens de persconferentie heeft in dit op
zicht veel goedgemaakt en het vertrouwen
in hem versterkt.
Diplomatiekewaarnemers in Moskou
vinden Kroesjtsjevs opmerkingen over
Berlijn, de minst scherpe die hij over de
kwestie tot dusver heeft geuit sinds zijn
terugkeer uit Wenen.
Men mist in zijn verklaring twee punten
waarmee hij eerder had gedreigd: de limiet
van zes maanden voor het sluiten van een
vredesverdrag en de belofte van Berlijn
een vrije gedemilitariseerde stad te maken
De wereld is vol opwinding. Wij hoe
ven daarvoor niet eens ver van huis.
De Bretonse boeren demonstreren nog
steeds tegen de regering voor een
betere prijs voor hun producten. Men
ziet ze op hun tractoren bij Grenoble
een barricade vormen, die het verkeer
belemmert. Dat is hun manier om hun
misnoegen te doen blijken. De Am
sterdamse havenarbeiders zitten ook
niet stil. Zij gaan hier op weg naar
een vergadering om hun looneisen
kracht bij te zetten (middelste foto).
Keren we weer terug naar Frankrijk
dan levert Parijs het toneeltje op, dat
men hieronder ziet afgebeeld. Leer
lingen der middelbare scholen prote
steren voor het gebouw van het Bacca-
laureat tegen de fouten, die gemaakt
zijn bij het nakijken van hun examen
werk. Intussen heeft de minister van
Onderwijs verordend dat de gezakten
opnieuw mochten opgaan voor hun
„schriftelijk".
(Van onze correspondent)
PARIJS De federatie der Franse boe
ren heeft zich bereid verklaard haar le
den op te wekken voor enkele dagen van
verdere directe acties tegen de regering
af te zien. Deze verklaring werd afgelegd
nadat premier Michel Debré kort tevoren
had laten weten dat de rondetafelconfe
rentie over de landbouwpolitiek vandaag
zou worden afgelast indien de boeren met
hun sabotages zouden doorgaan.
Het is dan ook in een licht verbeterde
stemming dat deze eerste ontmoeting tus
sen de regering en vertegenwoordigers
der landbouworganisaties, na de onrust
barende gebeurtenissen der laatste dagen,
tegemoet werd gezien.
In de vroege ochtenduren is met een
plasticbom een aanslag gepleegd tegen
het huis van de Franse minister van
Landbouw, Rochereau, in het dorp Fonte-
nay-le-Comte in de Vendée. Het huis van
de minister werd zwaar beschadigd.
Lacordaire:
Wees voorzichtig met rechten eisen,
want rechten brengen plichten mee.
Advertentie
KENNEMERLAAN 5 (bij de brug)
Verwachting tot morgenavond:
Droog, zonnig en warm weer.
Weinig wind.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
Zonnig en nog iets warmer met
morgen in de namiddag een zwakke
wind uit zee. Temperatuur overdag
24 a 25 graden. Temperatuur zee
water 17 graden.
Vooruitzichten: Aanhoudend zon
nig en nog iets warmer.
Het tweemotorige straalvliegtuig „Sa-
breliner" van de Amerikaanse vliegtui-
genfabriek North American, heeft het tra
ject Brussel-Schiphol afgelegd in tien mi
nuten en 58,1 seconden. Zondag vloog het
toestel het traject Schiphol-Brussel in elf
minuten en 8,8 seconden.
Advertentie
De moeder van de onlangs ui de „So
ciëteit der Afrikaanse Missiën" verwij
derde pater F. van der Z. uit Maastricht
heeft een klacht ingediend tegen de over
ste van het klooster te Cadier en Keer.
Deze was indertijd overste van het kloos
ter te Aalbeek. Zij beschuldigt hem van
het uitlokken van wederrechtelijke vrij
heidsberoving, omdat hij destijds de op
dracht zou hebben gegeven tot de haars
inziens ongemotiveerde overbrenging van
haar zoon naar een verpleeginrichting in
Boekei.
De overste heeft in oktober 1957 telefo
nisch aan de verpleeginrichting verzocht
de pater uit Aalbeek weg te halen wegens
diens overspannen toestand, die volgens
de kloosteroverste een snel ingrijpen en
verpleging gewenst maakte.
Advertentie
dan wensen wij u vooral GOED WEER
en een VOORSPOEDIGE REIS toe.
U weet wij staan altijd voor u klaar met
een grote sortering CAMERA'S en
FILMS (ook kleurenfilms).
Uw vakantiefilms
ONTWIKKELEN en AFDRUKKEN
wij met de grootste zorg (keuze uit 6 maten,
wit en chamois).
Op zijn eerste persconferentie sinds zijn
gesprek met Kroesjtsjev in Wenen, las
president Kennedy een in scherpe bewoor
dingen gestelde verklaring voor waarin hij
zei dat de crisis rond Berlijn door de Rus
sen was „gefabriceerd". Hij zei het van het
grootste belang te achten dat de Ameri
kanen zich bewust zijn van de ernst van
het gevaar, die door de jongste provo
cerende verklaringen van Kroesjtsjev is
ontstaan. Hij noemde het een bedreiging
„voor de vrede en veiligheid van Europa
en onszelf". „Er heerst thans vrede in
Duitsland en in Berlijn. Als deze verstoord
wordt, zal het de directe schuld van de
Russen zijn", aldus Kennedy.
Even voor Kennedy zijn verklaring
voorlas, had Kroesjtsjev in Moskou ge
zegd, dat bij het sluiten van een vredes
verdrag met Oost-Duitsland, de westelijke
toegang tot West-Berlijn zou worden ge
garandeerd. Hij voegde hier „een addertje
in het gras" aan toe, door te zeggen dat
de Oostduitsers de controle zouden uit
oefenen op de toegangswegen over Oost-
Duitsland naar West-Berlijn.
Alsof Kennedy deze verklaring had voor
zien, zei hij op zijn persconferentie dat het
Westen onderworpen zou zijn aan „de in
triges van het Oostduitse regime" en die
intriges zijn erop gericht de rechten der
Westberlijners te vernietigen.
De Amerikaanse president zei dat hem
nog geen mobilisatieplannen zijn voorge
legd om het dreigement van Kroesjtsjev
het hoofd te bieden, maar dat Amerika's
militaire leiders en Dean Acheson voor
stellen ontwerpen om „onze verplichtingen
in Berlijn" na te komen. Enkele van deze
plannen zouden vandaag door de nationale
veiligheidsraad in studie worden genomen.
President Kennedy's nadrukkelijke, ja
bijna plechtige verklaring, zo meldt onze
medewerker uit Washington, is algemeen
met grote instemming ontvangen. Zij wordt
in de Amerikaanse hoofdstad door velen
gezien als de duidelijkste verklaring inzake
Berlijn, ooit door hem of zijn voorganger
afgelegd. Inhoud en toon bewijzen hoe ern
stig de Amerikaanse regering de Russische
dreiging ten aanzien van Berlijn ziet. Op
vallend is, dat de president, na zijn open
hartige Weense gesprek en de herhaalde
verzekeringen van de Amerikaanse minis
ter van Buitenlandse Zaken, Dean Rusk,
persoonlijk met zoveel klem de positie van
het Westen met betrekking tot Berlijn op
nieuw heeft gepreciseerd.
Volgens politieke waarnemers in de
Amerikaanse hoofdstad is de reden hier
van tweeledig: ten eerste wil Kennedy
niets nalaten om een misrekening van het
Kremlin te verhinderen. Ten tweede wil
de president tegenover zijn bondgenoten
en de neutralen Amerika's positie met de
CAPE CANAVERAL (Florida, V.S.)
(Reuter en AFP) De Verenigde Staten
hebben in de afgelopen nacht met één
raket drie kunstmanen in een baan om
de aarde gebracht. In een ongeveer
tachtig kilogram wegende satelliet van
de marine is een kemgenerator van on
geveer twee kilogram aangebracht.
Van onofficiële zijde is vernomen dat de
Thor-Able raket, die van de basis bij Cape
Canaveral werd gelanceerd, een baan over
enkele landen heeft beschreven, namelijk
Cuba en enkele delen van Zuid-Amerika.
Deze landen, met uitzondering van Cuba,
waren van te voren van de proef op de
hoogte gesteld en hadden hun toestemming
gegeven de raket over hun rechtsgebied
te richten. Het was noodzakelijk, zo zei
men op de basis, dat de raket over Cuba
ging in verband met de gewenste baan van
de kunstmanen.
Ambtenaren hebben meegedeeld dat het
plutonium 238 van de kerngenerator zich
bevindt in een zwaar metalen omhulsel.
Proeven op de grond hebben aangetoond
dat als er iets mis zou zijn gegaan een
ontploffing bijvoorbeeld er geen radio
actief materiaal kon vrijkomen.
Het ministerie van Defensie heeft mee
gedeeld dat de kunstmanen in een afzonder
lijke, maar bijna gelijke, baan om de aar-
de wentelen. De kerngenerator werkt en
van alle drie satellieten worden radiosei-
nen opgevangen.
De drie kunstmanen zijn een Transit
4-a met kerngenerator voor de energie
voorziening van de twee zenders en de an
dere apparatuur. Een achttien kilogram
wegende Injun-satelliet voor onderzoek van
het noorderlicht en de stralingsgordel van
Van Allen, en een vijfentwintig kilogram
wegende Greb-satelliet voor het meten van
bepaalde stralingen van de zon.
De ruim vijftienhonderd Amsterdamse
havenarbeiders die gisteren een wilde sta
king waren begonnen zijn er vanochtend
in geslaagd ook vele van hun gisteren nog
werkwillige collega's te bewegen het werk
neer te leggen. Het aantal stakers in de
hoofdstedelijke haven werd vanochtend ge
schat op ongeveer vierduizend. Zowel in
het westelijk havengebied als in de oost
havens leek het vanochtend zondag. Voor
vandaag heeft de stakingscommissie we
derom enige vergaderingen en bijeen
komsten uitgeschreven.
De bedrijven die vanochtend door de sta
king werden getroffen zijn de „Stoomvaart
Maatschappij „Nederland", waar in het ge
heel niet meer gewerkt wordt, de Hol-
landsche Stoomboot Maatschappij en de
KoninklijkeNederlandsche Stoombootmaat
schappij, waar het werk gedeeltelijk stil
ligt, alsmede vele cargadoorsbedrijven in
de oostelijke havens. In de Coenhaven en
de houthaven was de staking gisteren
reeds algemeen.
De staking is dinsdagmiddag begonnen,
heeft zich gisteren aanmerkelijk uitge
breid. De stakers eisen een week extra
loon, dat door enkele bedrijven was uit
betaald. De erkende vakbonden hebben
zich niet achter deze actie geschaard.
In Krasnapolsky waren ongeveer dui
zend arbeiders na een oproep van de
Algemene Bedrijfsbond Transport gister
avond bijeengekomen om gezamelijk de
eisen te formuleren. Zover is het op deze
vergadering echter niet gekomen. Vele
sprekers kregen applaus toen zij voorstel
den een uitkering van honderd gulden in
eens te eisen of een minimum loon van
f 110, maar de voorzitter van de verga
dering, de heer T. van de Berg uit Rot
terdam, achtte het beter om met het op
stellen van de eisen te wachten tot ook
de arbeiders van de nachtploegen aanwe
zig konden zijn.
Tegen elf uur vanochtend hadden ruim
tweeduizend stakers zich voor het Haven
gebouw verzameld. Een zes man sterke
deputatie vervoegde zich om kwart over
elf hij de portier van het Havengebouw,
met het verzoek toegelaten te worden bij
het bestuur van de Scheepvaartvereniging
Noord. Dit verzoek werd niet ingewilligd.
De secretaris van de vereniging, de heer
J. W. Potharst, deelde de voorzitter van
de delegatie, de heer G. C. Huijt, mede dat
de stakers zich moesten vervoegen bij de
erkende vakbonden. Ook weigerde hij de
op schrift gestelde eisen van de stakers in
ontvangst te nemen. „U kunt nu naar huis
gaan", zo zei de heer Potharst.
Vanmiddag om twee uur zou er bij de
Oude Hemweg een openluchtvergadering
worden gehouden.
Advertentie
(Van onze correspondent)
Een nieuwe stap van de Oostduitse re
gering heeft de toestand in en om Berlijn
weer toegespitst. Oost-Duitsland eist nu bij
binnenlandse verordening dat alle vliegtui
gen die boven Oostduits gebied vliegen hun
radio-uitrusting aanmelden en bij verlaten
van Oostduits gebied weer afmelden.
Het ministerie van Posterijen in Oost-Ber-
lijn zal in de toekomst in het algemeen
slechts vergunning verlenen voor het ge
bruik van radio- installaties in vreemde
vliegtuigen wanneer dit op wederkerigheid
berust of in overeenkomsten wordt voorzien.
Voor de vergunning zal vijftig mark leges
geheven worden.
(REUTER) In westelijke geallieerde
kringen in West-Berlijn verklaarde men, dat
de nieuwe maatregel niet geldt voor vluch
ten van westelijke geallieerde militaire
vliegtuigen of burgervliegtuigen via
de luchtcorridors naar Berlijn. Het
Oostduitse besluit wordt thans bestudeerd,
doch men ziet in de bewoordingen ervan
geen aanwijzing voor een verandering in
de huidige toestand, waarbij de Sovjet-
Unie, op grond van het vier-mogendhe-
denverdrag, verantwoordelijk is voor de
veiligheid in de lucht voorzover betreft de
drie luchtcorridors die Berlijn met West-
Duitsland verbinden.
De toespitsing van de situatie in Berlijn
was gisteren ook het onderwerp van het
gesprek tussen secretaris-generaal Stikker
van de Noordatlantische Verdragsorgani
satie en bondskanselier Adenauer. Volle
dige overeenstemming was het resultaat
van de besprekingen die de beide staats
lieden voerden, aldus meldde een commu
niqué dat werd uitgegeven.
Óp een persconferentie kort voor zijn
vertrek naar Parijs zei mr. Stikker nog,
dat er na^r aanleiding van de dreigende
gevaren in Berlijn gesproken is over de
eventuele noodmaatregelen op militair ter
rein. De kwestie van de Duitse hereniging,
waartoe ook het probleem Berlijn behoort,
mag zich verheugen in de permanente be
langstelling van de NAVO-raad, aldus mr.
Stikker, die wel toegaf dat de kwestie de
laatste tijd steeds meer in het middelpunt
van de besprekingen was komen te staan.
Over de structuur van de NAVO zei de
secretaris-generaal nog dat er geen plan
nen klaar liggen voor de vorming van een
drielandendirectorium binnen het bondge
nootschap, zoals De Gaulle indertijd heeft
voorgesteld.
Voorts verklaarde hij dat er geen moei
lijkheden zijn bij de bevelvoering wat be
treft het gebruik van kernwapens. Het
voorstel de NAVO tot een vierde atoom
macht te maken betreft alleen de politieke
zeggenschap over het gebruik van kernwa
pens. Men moet vooral niet denken dat
de NAVO '')it de produktie van kernwa
pens in eigen hand zal nemen, aldus mr.
Stikker.
Advertentie