DE VROUW DIE HAAR
GEHEUGEN VERLOOR
WOBBO EN DE HOED
WILDE RIJST
PANDA EN DE PLASTIC PLASTIEK.
3
Polle
EENS EEN INDIAANS VOLKSVOEDSEL
THANS EEN PEPERDURE DELICATESSE
m
'"Hoe is het ontstaan?^
'm
Ons rcrrolQ
ver ha
F
i l
J
WOENSDAG 5 JULI 1961
9
tat
Érf; v n
-
NAAR HET DUITS DOOR LILIAN AYE
I A jtt I
>1"
i
r
m m
i
ilw met
i*
Wateroorlogje in
Noord-I talie
Paniek in
vuilnisemmer
Dit woord:
BORSTPLAAT
13. Een kurk, mompelt Polle, een kurk, stil eens! Weet jij nog, Pelli, wat
wij met een kurk te maken hehhen? Opeens springt hij omhoog van plezier!
Ik wéét het! Ik wéét het! Pelli!, ik heb het. Weet je nog, dat ik op onze
eerste vaart eens een gat in de boot heb gemaakt en dat Zeerob daar toen
een kurk in heeft gedaanP
m
X vif N'l
12)
Karin en hij? Moest niet hij alleen
zijn houding veranderen? Misschien
zou Karin nooit een eigen leven zijn
gaan leiden, als hij meer thuis was
geweest. Thuis en in haar bereik.
Herbert streek zich over zijn voor
hoofd. Even sloot hij zijn ogen. Wat
mankeert me eigenlijk? Ik wist toch
altijd precies wat ik wilde. Ik was
nooit zo onzeker,
Er werd op de deur geklopt.
„Ja?" riep Herbert, opschrikkend
uit zijn gepeins.
Het was Liesbeth. „Telefoon voor
u, meneer Littmann".
„Wie is 't?"
„De moeder van mevrouw".
Herbert aarzelde even, voordat hij
de hoorn opnam. Zijn blik viel op de
kalender Maandag 29 augustus.
Maandag was de dag, dat zijn
schoonmoeder altijd kwam lunchen.
Hij had 't door alles wat er gebeurd
was volkomen vergeten. Liesbeth sloot
zachtjes de deur achter zich.
„Hallo, mama", zei Herbert.
„Dag, m'n jongen", barstte zijn
schoonmoeder los, „Vertel me eens,
wat er met jullie aan de hand is. Die
goede liesbeth wordt met de dag
vreemder. Ze werkt niet bij een be
grafenisonderneming! Je moet haar
werkelijk eens zeggen, dat ze wat
voorkomender en opgewekter aan de
telefoon moet zijn".
Herbert liet gelaten de woorden
stroom over zich heengaan. „Ja, ma
ma, ik zal er haar bij gelegenheid
eens op wijzen", zei hij.
„Nee, niet bij gelegenheid! Je moet
't haar dadelijk zeggen. Ik krijg de
neiging om meteen weer op te hangen
als ik die stem hoor".
„Ja, mama".
Er heerste even stilte. Dan klonk
het aan de andere kant: „Je hebt
vandaag kennelijk weer één van je
zwijgzame dagen!", Het was als een
grapje bedoeld, maar het klonk een
beetje gepikeerd.
„Mama", begon Herbert. Hij werd
echter weer onderbroken. „Voor ik het
vergeet, Herbert", klonk het aan de
andere kant, „Je kent toch de oude
Dreesen, je weet wel, die nog met je
vader in de klas heeft gezeten. Herin
ner je je hem?"
„Ja.
„Hem is gisteren een ongeluk over
komen" vreselijk.. Hallo, hallo, Her-
bert, ben je daar nog??"
Herbert zat doodstil. Ik moet 't
haar thans wel zeggen, dacht hij.
„Mama; luister altublieft- eens
goed", zei hij, zijn stem een vastbe
raden klank geveqd.
„Wat heb je, Herbert, waarom val
je me in de rede.... Ik
„Ik heb u iets ernstigs mee te de
len, mama. Doet uw best om kalm te
blijven. Ik moet 't u vertellen, voor
dat u vandaag bij ons komt. Karin
heeft een ongeval gehadHerbert
luisterde gespannen naar haar reactie
„Mama" riep hij, toen het aan de
andere kant stil bleef. „Mama, 't is
allemaal nog vrij goed afgelopen. Ze
is thuis"
Aan de andere kant klonk de tril
lende stem van zijn schoonmoeder:
„Waarom moet je me dan eerst een
doodschrik op het lijf jagen?"
Herbert keek op zijn horloge. Het
was half twaalf. Om twaalf uur had
hij een bespreking. Die zou een uur
verschoven kunnen worden. Hij over
legde snel. Door de telefoon kon hij
de oude dame alles niet uitleggen.
„Luistert u eens, mama", zei hij.
„Paschke heeft vandaag ander werk
te doen. Daarom kom ik u zelf halen.
Kunt u in een half uur klaar zijn?"
„Ik kan toch een taxi nemen".
„Nee waarom mama? Zo is 't veel
eenvoudiger."
„Heb je me nog niet alles over Ka
rin meegedeeld?" klonk het onzeker
aan de andere kant.
„Er is nog iets wat ik in verband
met Karin's ongeval met u wil be
spreken, mama. Ik ben zo dadelijk
dus bij u."
„Toeter je??"
„Ja, ik toeter," antwoordde Her-
bert. Ondanks alles moest hij even
glimlachen.
Herbert legde de hoorn op de haak
en stak een sigaret op. Hij ging boven
op zijn bureau zitten en dacl)t na.
Van het terras drong Monica's lach
tot hem door. Karin, dacht hij, eerst
moest hij Karin voorbereiden op het
bezoek van haar moeder. Dat de oude
dame nu ook uitgerekend vandaag al
somen moest. Ik kon haar niet afpoeie
ren, peinsde hij. Bovendien is ze gril
lig en duikt soms op de meest onver
wachte momenten hier op. En dat
moest thans stellig vermeden worden.
Opeens dacht hij aan Karin's broer.
Hoe stond 't daarmee? Was hij on
derweg voor zaken? De goede Phil
vormde een hoofdstuk apart... Momen
teel gedroeg hij zich zeer verstandig...
Maar natuurlijk moest ook hij van
Karin's toestand op de hoogte ge
bracht worden...
Herbert drukte zijn sigaret uit en
nam de telefoon weer op. Hij liet zich
met zijn kantoor verbinden.
„Littmann Fabrieken", meldde zich
de telefoniste.
„Verbindt u mij met meneer Rei
ser," zei Herbert.
„Eén ogenblik, meneer Littmann,"
antwoordde de telefoniste beleefd. Ze
had de stem van haar werkgever on
middellijk herkend.
„Reiser", meldde zich een diepe
mannenstem aan de andere kant.
„O Reiser, wil jij er voor zorgen,
dat de bespreking, welke ik op 12
uur had bepaald, een uur wordt ver
schoven. Ik word opgehouden
„Dan nog iets, Reiser. Weet jij mis
schien toevallig, wanneer mijn zwager
terugkomt?"
„Meneer Hausler heeft juist een uur
?eleden opgebeld. Hij komt waarschijn
lijk morgen met het middagvliegtuig
terug. Dat is tenminste zijn plan."
„Als hij zich meldt, wil je hem
dan zeggen, dat hij mij onmiddellijk
moet opbellen? Voor het geval ik niet
op de fabriek zou zijn, kan hij mij
thuis bereiken. Vergeet je 't vooral
niet?"
„U kunt op me rekenen, meneer
Littmann."
„Dat is alles, Reiser". Herbert leg
de de hoorn weer op de haak en bleef
even voor zich uit zitten kijken. Dan
stond hij op en liep naar het terras
om Karin voor te bereiden op het be
zoek van haar moeder.
Beneden in de keuken was Lisa, het
dienstmeisje, bezig met de vaat. Zij
zong daarbij het hoogste lied.
„Maak toch niet altijd zon lawaai
met het vaatwerk," mopperde Lies
beth.
Het gezang verstomde. „Ik maak
helemaal geen lawaai" wierp het
meisje tegen.
Liesbeth zweeg en keek geïrriteerd,
Lisa wierp haar tersluiks een blik toe.
Wat die mankeert...? peinsde ze.
Sinds mevrouw Littmann dat ongeval
is overkomen, schijnt ze geen rustig
ogenblik meer gehad te hebben... Ik
zou wel eens willen weten, waarom...
De huishoudster verdween in de
KnU'Lt' w?ar ze ^ep mand met aardap
pelen vulde, welke ze even later op
geroutineerde wijze begon te schillen.
De 'ene aardappèl'na de andere werd
onder handen genomen en in een pan
met water gemikt. Liesbeth's gedach
ten schenen echter elders te zijn. Op
eens hield ze met haar werk op en
staarde voor zich uit. Dan stond ze
met een abrupt gebaar op en spoel
de haar handen af onder de kraan.
Nadat ze zich ervan overtuigd had,
dat Karin nog steeds op het terras
lag, holde ze de trap op naar de eer
ste verdieping.
Nog éénmaal omkijkend opende ze
vervolgens de deur van Karin's ka
mer. Zachtjes ging ze naar binnen en
sloot de deur achter zich. Haar blik
dwaalde door het vertrek. Ze zag de
kleine lage tafel, waarop een grote
vaas met geel rozen stond... Dan ging
haar blik naar de muurkast. De deur
was op slot gedraaid, de sleutel ont
brak. Daar moet de brief zijn, conclu
deerde zij. Zonder verder oponthoud
verliet ze Karin's kamer, liep het por
taal over en betrad de niet in gebruik
zijnde logeerkamer.
Ze liep naar de ook daar aanwezige
muurkast en trok de sleutel uit het
slot. Terwijl ze deze bekeek, dacht
ze: eigenlijk helemaal niet gek, dat
;r zo veel eenheidssloten gebruikt wor
den...
Nadat ze zich nogmaals vergewist
had, dat er niemand boven was, be
trad ze opnieuw Karin's kamer. Ze
liep regelrecht op de muurkast toe en
draaide het slot open. Na enkele gre
pen had ze de brief gevonden. Ze
stak hem in de zak van haar schort,
sloot de kast weer af, stak de sleu
tel bij zich en ging naar haar eigen
kamer.
Het verkeerslicht sprong op oran
je. Herbert remde en keek geïrriteerd
in de achteruikijkspiegel.
„Je had nog best door kunnen rij
den, m'n jongen," meende mevrouw
Hausler. Het tengere figuurtje van zijn
schoonmoeder zat enigszins verloren
op de brede leren bank naast hem.
,'t Sprong nét op oranje."
(Wordt vervolgd)
GEEN ANDERS WESTERS land kan bogen op een zo rijkvoorziene oosterse
keuken als Nederland. Dat danken wij aan onze Indonesische „kokkies" uit de
koloniale periode, maar ook aan de Chinese eethuisjes van thans, die in geen
Nederlanase stad van enige omvang ontbreken. Zij hebben ons vertrouwd ge
maakt met ontelbare geraffineerde rijstgerechten, culinaire genietingen die zelfs
het kieskeurigste gehemelte voldoening schenken en die bovendien vaak goed
koper zijn dan de traditionele dubbele biefstuk met gebakken aardappelen
Maar één vorm van rijstgenot is ons totnogtoe onbekend gebleven: de wilde rijst
van Noord-Amerika, die de voor fijnproevers op het westelijk halfrond als het
fijnste van het fijnste geldt en waarvoor dan ook fantastische prijzen betaald
worden.
WILDE RIJST is een plant, die evenals
zijn gecultiveerde Aziatische en Italiaan
se verwanten een zeer vochtige omgeving
nodig heeft om tot wasdom te komen. Het
is een echte moerasplant die in de dras
sige oeverzomen van sommige Canadase
meren, in ondiepe plassen en poelen en
in kleine, langzaam-stromende Amerikaan
se rivieren voorkomt. In vroeger tijden
was het een echt volksvoedsel voor de In
dianen in deze streken, maar al gauw ont
dekten ook de blanke kolonisten-jagers,
goudzoekers, avonturiers en handelaar
dat deze wilde rijst een voortreffelijk ge
recht opleverde, vooral met een malse
eende- of ganzebout erbij. Trouwens, ook
de aan watervogels zo rijke gebieden in
Canada zijn zo verzot op de wilde rijst,
dat zij er alle andere graangewassen voor
laten staan. Als uitgehongerd vallen de
trekvogels erop aan wanneer zij tegen de
herfst uit hun Noordelijke zonïerkwartie-
ren terugkeren. En als de mens er dan
niet gauw bij is, blijft er weinig meer
voor hem over.
Tien gulden per pond!
DAT IS EEN van de redenen, waarom
wilde rijst zo duur is Zij moet geoogst wor
den in wateren die zo ondiep zijn, dat de
mens er alleen per kano of platte schuit
kan doordringen. Bovendien zijn de winge-
bieden meestal ver van de bewoonde we
reld gelegen in streken, waar verkeerswe
gen nog een ongekende luxe zijn.
Ook het transport van de oogst is daar
door zeer duur. Al met al gaat de begeer
de delicatesse de huisvrouw dan ook
in Canada! zo ongeveer tien gulden per
pond kosten. Kenners beweren echter, dat
de groenbruine, langwerpige korrels hun
prijs volop waard zijn, omdat er géén an
der graangewas is, dat zo uitmuntend
smaakt. De smaak zelf wordt beschreven
als die van „een geurig pittig notenmeng-
sel met een ondertoon van zondoorstoofde
edelgranen".
De bereiding van wilde rijst is overi
gens even eenvoudig als die van „tamme"
met dat verschil dat zij nog grotere en dro
gere vlokken geeft. Men kan ze trouwens
tegenwoordig ook voorgekookt, of liever
voorgepoft, in bussen of kartons krijgen;
fci» «4 jit li
in welke laatste verpakking de wilde rijst
in diepvriescontainers verzonden en ge
distribueerd wordt.
Dorsen te „velde"
VOOR DE OOGST was men tot voor
kort nog vrijwel aangewezen op de in
heemse bevolking in de streken waar de
moerasrijst groeit. Deze mensen oogsten
het gewas nog precies zoals de Indianen
dat vroeger deden. Zij trekken getweeën
in kano's de „rijstakkers" in. Een man
peddelt of boomt, de ander buigt met een
stok de aren boven de kano en klopt boven
de boot de korrels eruit. Hij dorst dus als
het ware te velde. Natuurlijk blijven er bij
Hiernaast: Dorsen in de kano, naar
oude Indiaanse trant.
Is t -
-vs8i
96-97. Bizram knikte, met een kwaad ge
zicht.
Wacht maar, meester, ik zal ze wel
even onschadelijk maken! zei hij.
Meteen zwaaide hij met zijn handen en
mompelde een toverspreuk. De rovers ke
ken met verschrikte ogen naar de man
die daar opeens was opgedoken.
Toen zwaaiden ze hun wapens, maar
het u)as al te laat. Om hen heen stegen
rookwolkjes op, die steeds dikker werden.
Daar begrepen ze helemaal niets van.
Wobbo keek toe. Hij voelde zich veilig,
want hij begreep, dat de rovers hem niets
meer zouden doen.
Een handvol wilde rijst. De korrel is
groenbruin van kleur en heeft een
typische spoelvorm.
deze primitieve oogstmethode veel korrels
in de aren zitten en valt er ook veel naast
de boot. Maar dat is niet erg, want daar
door komen de watervogels ook aan hun
trek, terwijl een deel van het zaad in het
Vater ontkiemt tb* nieuwe rijstplanten.
Twee mannen die naar Indiaanse trant
rijst, oogsten, kunnen per dag ruim hon
derd kilogram vergaren, hetgeen een flin
ke bijverdienste oplevert. De laatste tijd
echter wordt de zaak wetenschappelijker
aangepakt met behulp van speciaal daar
toe geconstrueerde oogstmachines, die het
mogelijk maken, in korte tijd een groot
oppervlak te bewerken, hetgeen in ver
band met de concurrentie van de vogels
van groot belang is. Vele Canadese boeren
werken thans met zulke „oogstboten" en
dat legt hun geen windeieren, want overi
gens zorgt de wilde rijst voor zichzelf:
ploegen, zaaien, mesten en wieden is over
bodig en alles wat de moerasrijst opbrengt
is dus schone winst
Gemiste primeur
ZOALS GEZEGD, was de wilde rijst
reeds van oudsher aan de Indianen be
kend als een smakelijk en goed voedsel.
Ruim twee eeuwen geleden kwam er in
Boven: De moderne oogstmethode.
Canada een telg uit een oud Frans adel
lijk geslacht aan, die in Parijs een wat
al te vrolijk leventje geleid had. Zijn v§le
schulden dwongen hem, naar Canada uit
te wijken, waar hij aly*pIonier een nieuw
leven wilde beginnen. Hij raakte bevriend
met een Indiaans opperhoofd in de tegen
woordige provincie Manitoba, die hem de
wilde rijst leerde kennen. De Franse edel
man, een echte fijnproever, was verrukt
van dit vreemde gerecht. „Parijs zal er
weg van zijn", bedacht hij en dus be
sloot hij terug te reizen naar het moeder
land, met een koffer vol rijstzaad als stuk
van overtuiging bij zich. Helaas werd hij
op zijn tocht door het barre Canadese land
door bandieten vermoord, anders was de
primeur van de moerasrijst voor de acht-
tiende-eeuwse Paiijse gourmets geweest-
Nu is zij haar roemruchte zegetocht
begonnen via de Amerikaanse luxe-restau
rants pn via de conserven-industrie. in blik
of als diepvries. Hetgeen de hoop recht
vaardigt, dat ook de Europese fijnproe
ver er nog wel eens kennis mee zal ma
ken. Als de hoogconjunctuur tenminste
lang genoeg voortduurt..
CO», MAITIN TOONOM
■■niiï
50. Toen Carlos Panda met het beeldje Pompo zag
aankomen, uitte hij een schelle kreet en ging er hals
over kop vandoor. „Wat mankeert hem?" vroeg Panda.
Zonder te antwoorden griste Joris hem het beeld uit
handen en wilde het met een wijde boog in de rivier
werpen. Maar zo gemakkelijk liet Panda zich het beeldje
niet ontnemen, dat hij met zoveel moeite veroverd had.
Met een snelle greep had hij Pompo weer te pakken en
voor de tweede keer werd er duchtig aan het- beeld ge
trokken. „Laat los Joris! Wat is dit voor onzin?" riep
Panda, „waarom wil je je eigen beeld in de rivier
gooien?!" „Ja, wat zijn dat voor strekens?!" gromde
Pat, die Panda te hulp kwam, „hebben we daarvoor
allerlei gevarens doorstaan?! Laat los, bekorrah! Al is
het jouw beeld, wij moeten het bewaken!" Maar Joris
luisterde niet. Met ontzetting keek hij naar een bolronde
vorm, die zich in het uitgerekte lijf van Pompo afteken
de. Dat moest de bom zijn.de bom die nu elk ogen
blik kon ontploffen! Dit was teveel voor Joris en hij
liet los, alsof hij zijn handen had gebrand. Door de
klap, waarmee het veerkrachtige beeldje weer in zijn
oude vorm terugsprong, werden Pat en Panda achteruit
geslingerd over de kademuur. En zo vielen zij ach
terover in de rivier, met het beeld en mét de bom.
Maar van die bom wisten ze nog niets af
De Romeinen uit de oudheid zijn be
roemd geworden door hun aquaducten. De
vrouwen van het kleine Italiaanse dorpje
Ronzo hebben nu bewezen dat zij een der
gelijk bouwwerk in minder dan geen tijd
kunnen slopen.
De provinciale overheid nam het besluit
om een aquaduct te bouwen teneinde een
bekende badplaats aan de rand van het
Gardameer van water te voorzien.
Enige dagen geleden werd het nieuwe
bouwsel in werking gesteld, maar wat ge
beurde.... de fonteinen en bronnen van
Ronzo verloren de helft van hun capaci
teit.
Het gemeentebestuur van het dorp dien
de onverwijld een protest in maar er werd
niets gedaan om de bewoners van hun on
gemak te verlossen.
Zondag hadden 50 struise inwoonsters
er genoeg van. Zij marcheerden in gesloten
gelederen, voorzien van bijlen, houwelen
en ander zwaar materieel naar de water-
brug en namen het herstel van hun water
toevoer öp doeltreffende wijze ter hand.
Toen de politie ter plaatse verscheen,
bleek dat de dames geen half werk had
den geleverd. Een groot deel van het aqua
duct was grondig vernield.
Ronzo heeft thans weer water in over
vloed. Of het „watermuisje" nog een nat
staartje-krijgt, is niet bekend. Men heeft
ook nog niet besloten of het aquaduct zal
wffifSén gerestaureerd. Voorlopig zal er
alleen wei genraat worden, zo hopen de
inwoners van Ronzo.
Advertentie
luiiiiiimiinniiinrn
De bakteriën schrokken zich
dood! Want wat gooide de
huisvrouw in de vuilnisem-
mer? Glorine! En dat bete- 1
kent het onherroepelijk ein- 1
de van alle bakteriekweek-
plaatsen. Glorine bleekwa- 1
ter desinfecteert. En neemt
onaangename geurtjes weg.
Gebruik het ook voor afvoer- 1
pijpen en putten'. Prijs van I
Glorine? Maar 23 cent!
niitiMiMiiiiMnuiMiiHtiiiiiiiiiiiiiiiiinitiiiiiuuuiiimiiiiiHtmuuiiiii
Een borstplaat is een metalen plaat,
het voorstuk van het harnas, ter bevei
liging van de borst. Maar wanneer wij
thans over borstplaat spreken, bedoelen
wij iets heel anders, namelijk: een
schijfje gegoten suiker met chcocolade-,
citroen- of andere smaak vermengd.
Aanvankelijk was de borstplaat een
hoestmiddel, dat gebruikt werd door
hen die „borstig" waren; men sprak ook
van borstkoekjes, Later werd het de
naam der versnapering. Iets dergelijks
zien wij in het woord tulband, eigen
lijk het Turkse woord voor een bepaald
hoofddeksel, daarna ook de naam van
een gebak dat daarop door zijn vorm
enigszins lijkt. Ook de bloemnaam
tulp is van het woord tulband afge
leid, eveneens door de vormovereen-
^•comst.
