GEHEUGEN VERLOOR
PRIEGELT JES GROTE REIS
Oude
hobby
krijgt
nieuwe
glans
P/.NDA EN DE MEESTER-OPHEFFER
VoCyende
Polle
UITROEIINGSCAMPAGNE TEGEN
DE POKKEN IN Z.O.-AZIE
O
11
Ons vervolgverhaal
NAAR HET DUITS DOOR LILIAN AYE
Nieuwe methode bij
vaccin bereiding
VRIJDAG 28 JULI 1961
Dick J. Dijs
48. Sjonge, die arme Zeerob, zegt Polle, geef me eens een verrekijker Pelli,
dan zoek ik de horizon af! Pelli en Pingo zien gespannen toe Ik zie niets!,
roept Polle wanhopig, alles is grijs! Allicht, zegt Pingo ongeduldig, je
houdt de kijker omgekeerd! Geef maar eens hier! Jawel hoor!, daar drijft
Zeerob, met zijn pijp. Allebei in de beste gezondheid!
niinmnnn'1
31) „Ik zal die model-echt
genoot van jou de ogen openen, daar
op kun je rekenen", beet hij haar toe
en even later was hij uit de kamer
verdwenen, de deur woedend achter
zich dicht slaande. Karin luisterde
naar de zich verwijderende voetstap
pen van haar broer. Toen ze even la
ter de huisdeur hoorde dichtslaan,
drong het tot haar door, dat ze een
belangrijke beslissing had genomen,
de eerste wellicht van een lange reeks
die onafwendbaar volgen moest. En
ze voelde dat ze de kracht zou kun
nen opbrengen om de beslissingen die
ze zou moeten nemen, uit te voeren.
Er zijn dagen in een mensenleven,
waarop iemand plotseling jaren ruder
en rijper schijnt te worden. En de
afgelopen uren hadden op Karin een
dergelijke uitwerking gehad.
Sven Toren was in de wolken. Ik
heb haar weergevonden, ik heb haar
terug juichte het in zijn hart.
Hij groette de chef-de-réception met
een vriendelijk lachje, verdween in
de lift en liet zich omhoog suizen naar
dezevende hemel. Hij sloot de
deur van de hotelkamer achter zich,
trok zijn kleren uit en stapte goed
gemutst in een heerlijk warm bad.
Hij floot een vrolijk deuntje en in zijn
ogen glansden pretlichtjes. Toen hij
uit het bad kwam, liep hij in een bad
mantel gehuld naar de telefoon naast
zijn bed.
„Wilt u mij twee flessen champag
ne laten brengen, op kamer 23?" ver
zocht hij.
„Ik zal ervoor zorgen", was het
antwoord.
Sven liep naar het raam en gooide
het wijd open. Hoe anders zag de we
reld er opeens voor hem uit. Toch
waren er sinds vanmorgen slechts
acht uur verlopen Opnieuw
drong het getik van de reiswekker tot
hem door. En ook nu betekende het
verglijden van de tijd het steeds dich-
terbijkomen van een beslissing. Die
morgen had het de beslissing bete
kend over het weerzien van Karin en
hem, thans duidde het op het nader-
bijkomen van een beslissing voor het
leven. Maar hoe anders waren thans
zijn gevoelens vergeleken bij de on
zekerheid van 's morgens. Was hij die
morgen nog bereid geweest om even
tueel alles op te geven, op dit mo
ment groeide in hem het vertrouwen,
dat Karin voorgoed met hem mee zou
gaan.
Er werd geklopt.
„Binnen, riep Sven. In de deur ver
scheen een kelner, die een rolwagen-
tje met twee flessen champagne en
glazen het vertrek binnenschoof. De
man had een vriendelijk, vertrouwen
wekkend gezicht.
„Waar wilt u de drank geser
veerd hebben, meneer?" vroeg hij.
Sven wees in de richting van twee
stoelen, die bij een lage ronde tafel
stonden.
De ober knikte en begon vakkun
dig een servet om de hals van een
der flessen te wikkelen. De stilte in
Sven's kamer bevreemdde hem een
weinig. Hij hoorde ook in de aangren
zende badkamer geen enkel geluid.
„U wilt zeker wachten tot mevrouw
klaar is?" vroeg hij weifelend.
Sven scheen zijn vraag niet te ho
ren. Hij was in gedachten verzonken
en piekerde over het probleem van
Karin's echtgenoot. Sven was een
man van fatsoen en het stuitte hem
tegen de borst om stilletjes met Ka
rin weg te gaan. Hij zag thans Ka
rin's echtgenoot niet meer enkel en
alleen als een hindernis, maar als een
man van vlees en bloed, en het liefst
zou hij open kaart met hem willen
spelen. Hij raakte er steeds meer van
overtuigd, dat dit de enige juiste weg
was.
Opeens rinkelde in de stille kamer
de telefoon. Sven keek verschrikt op
en het was alsof de vraag, welke de
ober hem had gesteld, eerst thans tot
hem doordrong. „Laat u de flessen
daar maar staan", zei hij haastig.
„Ik. schenk straks zelf wel in".
Hij nam de telefoon op. „U spreekt
met de receptie", hoorde hij zeggen,
„er is hier beneden een dame voor
u die u wil spreken".
„Ik kom", antwoordde Sven. Hij
vergat naar de naam van zijn bezoek
ster te vragen, er bestond voor hem
slechts één mogelijkheid: Karin was
gekomen!
Haastig schoot hij in zijn jasje en
holde de kamer uit.
MU stootte hij verwonderd
uit, toen hij Helène Maertens in de
Mal van het hotel zag zitten.
„We moeten even samen praten",
zei Helène, die zichtbaar nerveus en
minder zeker van zichzelf was dan
voorheen.
Sven voelde plotseling iets van be
nauwenis over zich komen.
„Ikik geloof, dat ik een fout
heb gemaakt", begon Helène zonder
Sven aan te kijken, „ik wilde een en
ander verhaasten en ging daarom,
terwijl u Karin ontmoette, naar
Herbert Littmann en vertelde hem
alles
Sven verbleekte.
„Hij was aanvankelijk wat van zijn
stuk gebracht, maar daarna leek hij
volkomen normaal. We gingen sa
men lunchen, maar toen was 't alsof
hij opeens volkomen de kluts kwijt
raakte". Helène keek Sven thans voor
het eerst aan en in haar og&n was
angst te lezen. „Hij is thans in een
stadium, dat hij tot alles in staat ge
acht kan worden".
Helène Maertens, de koele, bereken
de Helène Maertens, was bang!
En dit deed Sven het gevaar besef
fen, waarin Karin zich bevond. Sven
kende Herbert Littmann niét. Hij wist
niet wat voor soort man hij was.
Als een blinde in onbekend terrein
tastte hij naar een weg, om uit deze
aischuwelijke situatie te komen. Maar
hij zag geen enkele mogelijkheid
„Wat heeft u in hemelgnaam op het
waanzinnige idee gebracht om Her-
bert Littmann te gaan opzoeken?"
vroeg hij op heftige toon. En voordat
Helène iets tot haar verdediging in
het midden kon brengen, vervolgde
hij„Beseft u wel in wat voor situatie
u Karin gebracht hebt? Nee, daar
over hebt u natuurlijk geen moment
nagedacht! U was alleen maar op uw
eigen voordeel uit. U wilde alleen zelf
profiteren van de kansen, welke er
voor u waren, nietwaar? Allemensen,
als ik er aan denk, dat Karin
Sven hield op, en keek vertwijfeld om
zich heen. Dan keek hij Helène fel
aan en voegde eraan toe: „Als er iets
met Karin gebeurt, weet dan dat ik
u niet zal sparen!"
„Het lijkt me dat u genoeg gezegd
hebt", zei Helène op koude toon. Ze
had zichzelf weer in de hand en het
speet haar thans, dat ze Sven Toren
haar angst over wat ze had aange
richt had getoond. Nu was ze zichzelf
echter weer geheel meester. Ze had
haar oude cynische houding terugge
vonden.
„Ik krijg de indruk, dat u zich al te
erg opwindt over het hele geval. Her-
bert Littmann zal heus geen gekke
dingen doen!"
Sven wilde haar een heftig ant
woord geven, maar hij beheerste
zich. Kalm blijven, hield hij zichzelf
voor. Langzaam stond hij op, zichzelf
tot kalmte dwingend. „Voordat ik
wegga, zou ik u willen vragen, u ver
der nergens meer mee te bemoeien
wat deze aangelegenheid betreft", zei
hij met grote nadruk. Het was een in
keurige woorden geformuleerde waar
schuwing, dat besefte Helène maar al
te goed.
Zonder verder iets te zeggen, ver
dween Sven in de lift. Enkele ogen
blikken later betrad hij zijn kamer,
waar de champagneflessen nog on
aangeroerd in de koeler stonden.
Was het slechts een half uur geleden,
dat hij hier vol vreugde in het hart
voor Karin en hem een feest had wil
len aanrichten Thans was al
les volkomen anders geworden, zelfs
de sfeer in deze kamer was veran
derd.
Ik moet handelend optreden, over
legde Sven, terwijl hij naar de tele
foon naast zijn bed liep Nu Karin's
echtgenoot toch alles weet. moet er
definitief een beslissing worden geno
men.
Hij nam de hoorn op, en toen de
hotelcentrale zich meldde, verzocht
hij hem op zijn kamer een telefoon
boek van Düsseldorf te laten brengen.
Terwijl hij hierop wachtte, overviel
hem weer een benauwend angstge
voel. Opnieuw hoorde hij de woorden
van Helène Maertens: hij is
thans in een stadium, dat hij tot alles
in staat geacht kan worden
Opeens wist Sven 't heel zeker: Ka
rin moest vandaag nog een beslissing
nemen! Ik zal twee biljetten vnemen
voor het vliegtuig van morgenochtend
naar FrankfortZijn hart begon
te bonzen en hij voelde een prop in
zijn keel bij het besef, dat de beslis
sing nabij was.
Een kamermeisje bracht het tele
foonboek. „Mijn dank", zei Sven. Hij
sloeg het boek open en zocht naar de
naam Littmann.
Via de hotelcentrale vroeg hij de
verbinding aan.
„Met het huis van de familie Litt
mann," klonk Liesbeth's koele stem
aan de andere kant van de lijn.
(Wordt vervolgd
KNUTSELEN MET SCHELPEN is bepaald geen
nieuwe hobby. Er is zelfs een tijd geweest heel lang
geleden dat het een rage was, waarin jongedochters
van „betere huize" hun onschuldige kunstzinnige aan
vechtingen konden uitleven. Maar zoals het meer gaat
met dergelijke massale bevliegingen: het duurde maar
kort en het bleef „Spielerei", de enkele artistiek-verant-
woorde uitschieters niet te na gesproken.
17—18. Tjonge.wat rende die ■professor
Wiedemors met z'n vlindernet! Ook de klei
ne wezentjes liepen, wat ze lopen konden;
maar tegen de grotere professor konden
ze niet op.
FloepMet 'n rake zwaai klapte deze
het net naar beneden.
Ja, Raak. Ik heb er een, juichte hij.
Zo was het. Het net was over één van de
kleine mannetjes neergekomen, en nu zat
het gevangen.
Hoera, die hebben we, riep hij vol
daan. Het kleine mannetje spartelde met
'n nijdig gezicht aan z'n lange haarknoet
die de professor tussen duim en wijsvin
ger hield.
1
Datzelfde geldt trouwens voor de souvenir-industrie die uit de schelpenhobby
voortkwam en die nog altijd bloeiende is. Haar produkten van bijouteriedoosjes
tot schelpenkettingen behoren voor het overgrote deel tot de kitsch, wat mis
schien wel de reden is dat zij nog altijd zo grif gesleten worden aan de weinig
kieskeurige toerist.
De heer J. Klaassen, knutselend met
materiaal dat hij op het strand heeft
gevonden.
- is het een kwart eeuw geleden dat
de Franse luchtvaartpionier Louis
Blériot, die zich in 1909 wereldfaam
verworven had door in een primitief,
voornamelijk uit latten en zeildoek
bestaand vliegtuigje van eigen ont
werp, als eerste het Kanaal over te
vliegen, in Parijs overleed. (1 aug.)
- is het veertig jaar geleden dat de
beroemde Italiaanse operazanger
Enrico Caruso in Napels overleed.
Caruso, die zijn meest-fabuleuze
successen oogstte in het Scala di
Milano en in de New York Metro
politan Opera, geldt nog altijd als
de grootste lyrische tenor aller tij
den, maar ook als een van de mach
tigste eters en verwoedste rokers
uit de opera-historie. Hij was de
enige man die ooit vergunning kreeg
om achter het toneel en tussen de
coulissen van de „Met" in New York
te roken, waar men hem dan ook
vrijwel nooit zag zonder zijn onaf
scheidelijke sigaar, gevolgd door
een brandweerman, compleet met
helm en b lusemmer, die hem op al
zijn gangen als een hondje volgde.
(2 aug.)
- is het 350 jaar geleden dat het eer
ste, door Hendrick de Keyser ont
worpen beursgebouw te Amsterdam
in gebruik werd genomen, dat in
1836 wegens bouwvalligheid gesloopt
moest worden. Het werd in 1845 ge
volgd door een beursgebouw met
vier Jonische zuilen van Zocher, dat
in 1903 op zijn beurt vervangen
werd door de beurs van Berlage wel
ke thans, getuige de scheurende
muren, ook reeds ernstig door de
tand des tijds aangetast is.
FILM EN FILMWERELD
De Italiaanse filmregisseur en -acteur
Vittorio de Sica is onderscheiden met de
gouden camera van het filmfestival van
Vichy in Frankrijk
MAAR EEN HEEL enkele maal stuit
men op iets dat werkelijk de naam
„schelpkunst" waardig schijnt, bijvoor
beeld in de Arnhemse woning van de heer
J. Klaassen, ambtenaar bij de belastingen
en in zijn vrije tijd een hartstochelijk
strandvonder. Daar hij ver van zee woont,
komt hij maar zo nu en dan naar de kust
strook, maar dan scharrelt hij ook van al
les bij elkaar wat daar te vinden is: schel
pen, zeewier, zeeappels, zeesterren, krab-
bescharen en stukjes drijfhout, die door
wind en zeegang rondgeslepen zijn als kie
zelstenen. Thuis wordt de oogst dan gesor
teerd en opgeborgen om te zijner tijd on
der zijn vaardige handen getransformeerd
te worden tot ware kunststukjes. In zijn
bovpnhuis in Arnhem staan zij anhter glas
te pronk, allerlei beestjes die fijn van lijn
en karakteristiek van houding zijn, en die
men dan ook bij de eerste blik herkent: een
nors kijkende uil, een vederlicht meesje
op een boomstronkje, een specht tegen een
stam, een vervaarlijke gier, een ooievaar,
een ijsbeer met een jong, twee ranke hert
jes. En verder fraaie bloemetjes in een
boeket gegaard, een vrouwtje met een An-
daloezische dansrok, een olifant, een koe
die wordt gemolken, een kangoeroe, vier
huisjes die doen denken aan het sprookje
van Hans en Grietje. En ook een statie
koets, getrokken door een paard, een koet
sier op de bok, een dame op de bank er in.
Op het dressoir, de schoorsteenmantel
en tegen de muur een aantal frêle sche
merlampjes. De standaard is gemaakt van
lange zwaardschelpen, het voetje van oes
terschelpen; een zelfs versierd met .ge
droogde zeesterren. Een van de kapjes is
beplakt met zeewier.
DE HEER KLAASSEN werkt bij de dou
ane. In 1950 werd hij van Rotterdam naar
Hoek van Holland overgeplaatst. Van een
van zijn eerste wandelingen langs het
strand bracht hij een handvol schelpen
mee naar huis. Van lieverlede werd dat
een gewoonte. Hij ging systematisch ver
zamelen, kocht er boekjes over en las die
aandachtig. Volijverig ging hij determine
ren en rubriceren. Tot hij op een dag ont
dekte dat je door schelpen te lijmen aller
aardigste poppetjes kon maken. Hij pro
beerde het voorzichtig, zag er plotseling
mogelijkheden in. Kortom: handenarbeid
met schelpen werd zijn geliefde hobby.
En allengs vergrootte zich zijn collectie
kunstwerkjes.
Alles getuigt v^n een grote vindingrijk
heid, van een liefde voor de natuur ook.
„Ik heb het meest dieren gemaakt, want
die lenen zich daar het best voor", vertelt
hij. Naar sommige diertjes moet je goed
kijken wil je zien dat zij inderdaad van
schelpen zijn gemaakt.
Ook de andere zee-produkten worden
dankbaar gebruikt. Het dak van de koets
bijvoorbeeld heeft, hij versierd met zee
appeltjes. Het zijn precies de kroontjes
die echte koetsen sieren. De poten van zijn
twee hertjes zaten eens aan krabben. De ijs
beren staan op een voetstuk van parelmoer.
De snavel van de uil is een stukje krab-
beschaar.
EEN GROTE knutselkist staat altijd
vol materiaal. Er zitten eieren van de
wulk in. Wellicht kan de heer Klaassen
die binnenkort gebruiken voor. ja, dat
weet hij zelf ook nog niet. Dat ziet hij pas
als hij met iets bezig is, als hij een nieuw
ideetje uitvoert. Hij heeft ook een vlies
waarin een haai wordt geboren. Het doet
sterken denken aan een shampoo-capsule.
De mens denkt soms vernuftige dingen uit
die in de natuur dan al vaak sinds de
Schepping bestaan. De straalmotor is daar
ook een typisch voorbeeld van. Die is ge-
Een gedeelte van de werkjes van de
heer Klaassen. Zoiets als de koets zal
hij nu niet 'meer maken. Daar zijn
namelijk hulpmaterialen bij gebruikt.
Hij wil nu alleen werken met echte
zee-produkten.
maakt volgens hetzelfde principe waar
mee de inktvis zich voortbeweegt. Die
zuigt zich van voren vol met water dat
hij achter zich met kracht wegperst.
De kist bevat allerlei schelpen: zwaard-,
mantel-, oester-, tapijt- en noorse hart
schelpen, wenteltrapjes, schaaloren, zaag
jes, en boormossels. Zij zullen eerlang al
lemaal tot grappige en sierlijke beeldjes
worden geknipt, gebroken, gevijld en ge
lijmd. Het Nederlandse strand is rijk aan
goed materiaal: onze schelpen zijn prima
geschikt voor knutselwerk, veel beter dan
de onregelmatig gevormde schelpen die
in het buitenland worden gevonden. Met
echt strandweer is het evenwel moeilijk
ze te vinden: de meeste worden dan ka
pot getrapt. Maar terwijl ik dit schrijf,
ziet het er naar uit dat wij daar dit jaar
niet bang voor behoeven te zijn.
S?
De regering van India gaat veertien mil
joen dollar investeren in een campagne
die erop is gerichteen eeuwenoude ziek
te, de pokken, uit te roeien. De aktie van
India, die werd gelanceerd op de in New
Delhi gehouden assemblee van de World
Health Organization, betekende tegelijker
tijd een stimulans voor andere Aziatische
landen, om een dergelijke grootscheepse
aanval op de pokken te beginnen. Afghani
stan, Birma, Ceylon, Indonesië, Nepal en
Thailand zijn nu bezig een campagne voor
te bereiden.
Juiste cijfers omtrent het aantal slacht
offers van deze ziekte zijn over 1960 nog
niet bekend, hoewel deskundigen van de
W.H.O. van mening zijn, dat het aantal
kleiner zal zijn dan de 72.000 die in 1959
gerapporteerd werden. Dit getal is echter
maar een fractie van de enorme aantallen
slachtoffers die vielen, voordat de Britse
arts Edward Jenner in 1796 zijn vaccin
had ontwikkeld. Het is bekend, dat in de
achttiende eeuw alleen al in Europa zes
tig miljoen doden vielen door deze ziekte.
Ondanks herhaalde pogingen van medi
sche zijde, heeft men niet kunnen voorko
faff
jjJq '(Sm
6. Nu hij ook bij de consumptiekraam geen succes
had gehad, besloot Panda tot een wanhoopsmaatregel
en hij begaf zich naar de haven, waar schepen geladen
en gelost worden en waar, naar hij gehoord had, altijd
wel een betrekking te krijgen is. Leerzaam was het
misschien niet; hij zou daar wel niet voor rechter of
postdirecteur kunnen studeren, maar hij zou er ten
minste iets verdienen, en dat is ook veel waard. Maar
toen hij er een voorman over aansprak, zag deze er
niet veel toekomst in. „Zou jij nou zo'n vat, op kunnen
tillen, ventje?" vroeg hij op meewarige toon. „Je ziet
er niet naar uit, maar daar komt het nu op an, weet je."
Welnu Panda probeerde het en we mogen zeggen
dat hij niets onbeproefd liet, maar na een paar minuten
was hij volstrekt uitgeput en het vat was geen centi
meter van zijn plaats gekomen. „Zie je nou wel?"
vroeg de voorman. „Ja, maar meneer, ik kan allerlei
andere dingen," betoogde Panda. „Er is hier vast nog
wel wat anders te doen dan vaten tillen, en dan zult u
eens zien! U moet weten dat ik heel pienter en vlug
ben!" „O nee, dat spijt me," zei de voorman, „maar
dan wordt het niets. Als ik hier pientere en vlugge
figuren aan zou gaan nemen, dan kreeg ik last met de
andere jongens, dat voel je zeker wel. Die houden daar
helemaal niet van
men, dat de pokken ook in onze tijd nu en
dan de kop opstaken. In 1946 en 1947 bij
voorbeeld deed de alom gevreesde ziekte
in de Verenigde Staten weer haar intre
de, in het laatste geval speciaal in New
York, waar zes miljoen mensen moesten
worden ingeënt.
Een soortgelijke situatie deed zich on
langs in de Sovjet-Unie voor, waar vijf
miljoen mensen gevaccineerd moesten
worden.
Niet overwonnen
Volgens de rapporten van de World
Health" Organization werden dit jaar in
achttien landen gevallen van pokken ge
constateerd, en dat alleen al gedurende de
maand januari. Het nadeel van het Jenner-
vaccin is, dat het alleen in de wintermaan
den kan worden geproduceerd. De kalve
ren, die voor dit doel worden gebruikt
hebben dan minder kans op het inademen
van stofdeeltjes, terwijl nadelige invloe
den, veroorzaakt door insecten 's winters,
praktisch nihil zijn.
Dit betekent dus, dat men ingeval van
een epidemie niet op elk gewenst tijdstip
van het jaar kan beginnen met de produk-
tie van het vaccin op grote schaal, hetgeen
desastreuze gevolgen zou kunnen hebben.
Thans echter beweert een Amerikaans
chemisch concern hetzelfde vaccin, even
wel zonder deze nadelen, te kunnen produ
ceren in kippeneieren. Deze nieuwe metho
de is niet alleen veiliger, maar bovendien
veel sneller dan de vaccinbereiding uit
kalverbloed.
Historici brengen de eerste beschrijving
van de ziekte terug tot China, waar in 1122
voor Christus een pokken epidemie heeft
gewoed. De eerste exacte medische be
schrijving van deze ziekte verscheen in
570 na Christus van de hand van de bis
schop van Lausanne.
Nu, veertienhonderd jaar later, vecht men
nog steeds tegen deze zo veel leed veroor
zakende ziekte. En zoals Dr. Candau, Di
recteur Generaal van de World Health Or
ganization het uitdrukt, blijven pokken een
gevaar voor de mensheid, zolang zij zich
ook maar in één enkel land kunnen hand
haven.
Advertentie
48*fê P i fc. Iw Capiilwiw