Hamsterwoede in Oost-Berlijn
Vrees voor blokkade van de
westsector
HET WEER
CITROEN
Postbodes krijgen, als Haarlemse
proefneming slaagt, wagentjes
m
1
a r
artistiek
IJ.V.V. Stormvogels
oto
Dr. W. de Kort voorzitter
van K.V.P.-Kamerfractie
Ontdekker XII 87.000 km
van de aarde
Twee doden in het verkeer
ZWARE VERSPERRING
NA SAMENSCHOLING
Enkele broodsoorten in
Den Haag duurder
Lappen belaagd door
radio-activiteit
éee MORRIS êeforeifouêtty!
j
SUÈDE DAMES- EN HERENJASJES
Weer regen
Aan het strand:
ID 19 9575.Panhard ƒ6850.
2 CV ƒ5995— AMI 6 5600—
GEERT HOOGEVEEN
U kunt uw donateurs- en leden-
kaarten afhalen in Hotel „Ken-
nemerhof" donderdag- en vrij
dagavond a.s. van 7—9 uur en
zaterdag van 4 tot 7 uur.
HET BESTUUR
Meting van straling
1
Het woord is aafi
Ook W.-Duitsland nu voor
Oost-Duitsers gesloten
Ministerie onderzoekt of
verhoging rechtmatig is
Veertig maal meer
dan normaal
In de krant van heden
Koningin èn Prins naar
La Courtine op
22 september
Vóór en na uw vakantie eerst even naar
Kennemerlaan 5 (bij de brug)
46e JAARGANG NUMMÉR 240
WOENSDAG 16 AUGUSTUS 1961
1 N
Kantoór: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 uur. Zat. 9-1 uur.
Telef. adm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519.
Telef. redactie 5389, na kantooruren 5080.
Haarlem: hoofdred. en alle afd. Telef. 15295.
IJmuider Courant
DAGBLAD VOOR VELSEN-IJMÜIDEN, SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING
Verschijnt dagelijks bek zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 c., p. kwartaal 7,65,
franco per post 8,15. Losse nummers 12 ct.
Giro-rekening IJmuider Courant no. 129288.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem Directie: P. W. Peereboom en Mr. H. C. van dei Mije
(Van ónze reisredacteur W. L. Brugsma)
BERLIJN, 16 augustus. Berlijn be
gint al geleidelijk te wennen aan de
uiterlijkheden van de nieuwe crisis: de
afgegrendelde sectorengrens, het ge
wapend vertoon van Ulbrichts positie en
de controles op de twaalf resterende
doorlaatposten. Maar tegelijkertijd
maakt het zich ernstige zorgen over de
toekomstmogelijkheid, dat de D.D.R.
slechts een eerste stap heeft gedaan in
het proces dat tot de geleidelijke ver
stikking van West-Berlijn moet leiden.
Die bezorgdheid werd voedsel gegeven
door een aantal nieuwe bemerkingen die
Pankow gisteren op het oost-westverkeer
van toepassing bracht. Westberlijners
mogen immers sinds gisterochtend niet
meer per auto, motorfiets of scooter naar
Oost-Berlijn, tenzij zij in de oostsector
werken. De controle op degenen die
noodgedwongen te voet gingen, werd
verscherpt, voor het eerst werden som
mige Westberlijners meegenomen naar
de wachtlokalen van de volkspolitie,
waar hun persoonsbewijzen bijzonder
nauwkeurig werden gecontroleerd. Men
begon zich te herinneren wat Ulbrichts
regime zondag aankondigde, dat alleen
„vredelievende" Westberlijners en West
duitsers in de toekomst naar Oost-Berlijn
zouden mogen komen. Deze nieuwe
chicanes en de'sluiting van de Branden
burger Tor op maandag, alsmede het
verbreken van het telefoon- en telexver-
keer tussen West- en Oost-Duitsland
dinsdag, deden in West-Berlijn vermoe
den dat Pankow binnenkort de sectoren-
grens volledig zal afsluiten.
In de frontstadsfeer van Berlijn doen
geruchten uiteraard opgeld. Harnekkig
was bijvoorbeeld het bericht dat Pankow
een geldsanering op het program heeft om
de grote bedragen oostmarken, die met de
vluchtelingenstroom naar het westen zijn
gevoerd, in één slag waardeloos te maken.
Dr. W. L. P. M. de Kort te Goirle zal op
verzoek van de K.V.P.-fractie in de Twee
de Kamer het voorzitterschap gaan bekle
den tot de verkiezin
gen in 1963. Daarna
zal het voorzitter
schap opnieuw in
overweging worden
genomen. De heer De
Kort volgt prof. mr.
Romme als fractie
voorzitter op. Dr. De
Kort is in 1909 ge
boren en is in Leu
ven gepromoveerd in
de sociale en poli
tieke wetenschappen.
In een brief aan de K.V.P.-Kamerfrac
tie heeft dr. De Kort medegedeeld, dat zijn
verantwoordelijkheidsgevoel hem heeft ge
noopt de functie te aanvaarden, hoewel
hij deze allerminst heeft gezocht. Hij is,
mede op grond daarvan, dan ook slechts
bereid gedurende de nog resterende par.
lementaire periode, dus tot uiterlijk 1963,
als voorzitter op te treden.
Met ingang van 16 augustus neemt dr.
De Kort de taak over van de heer Andries-
sen, die sinds het aftreden van prof. Rom-
mé als waarnemend voorzitter fungeerde.
Advertentie
BARTEUORISSTR HAARLEM TEL. 13439
LEIDSESTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 223596
Verwachting tot morgenavond:
Veel bewolking met tijdelijk
Wéér regen. Matige wind, in
hoofdzaak uit westelijke rich
tingen. Koel weer.
Volledige weerrapportén op pagina twée.
Eén nieuwe depressie trekt van
IJsland naar de Noordzee, waardoor
het aan het strand wèer regenachtig
en koel zal zijn bij wind uit zee.
Temperatuur 16 a 17 graden. Zee-
todter 17 graden.
Vooruitzichten: Wisselvallig en
koel.
Zeker is dat Oostberlijnse huisvrouwen
gisteren in de queue stonden om peul
vruchten, conserven, suiker en meel in te
slaan. Tenslotte lijkt het er op dat het
Ulbricht-regime niet gebruik maakt van
de mogelijkheid om de interne spanning
te verminderen, nu het de vluchtkansen
heeft afgesneden, maar integendeel bin
nen zijn prikkeldraadstaat tot scherpe
pressie overgaat. De volkspolitie schiet nu
op vluchtelingen. In de Oostberlijnse ho
tels en pensions wordt systematisch jacht
gemaakt op Oost-Duitsers, die zondag
door de afsluitingsmaatregelen werden
verrast. Reden tot gerustheid heeft Ul-
bricht inderdaad niet. Voortdurend wordt
uit Oost-Berlijn gemeld dat in café's hevi
ge discussies plaatsgrijpen tussen ontevre
denen en SED-ers, die meermalen ten na
dele van de partij-agitators met de vuist
worden beslist.
Massaal protest
West-Berlijn is ook ongerust door het
lange uitblijven van een westelijk ant
woord op de wederrechtelijke maatrege
len van Pankow. Tot nu toe heeft dat ant
woord slechts bestaan uit een schriftelijk
protest, dat de geallieerde stadscomman-
danten gisteren bij hun Sovjet-collega So-
lobov hebben ingediend. In de Westduitse
pers lezen de Berlijners voorts, dat de
westelijke tactiek in het oost-westconflict
alleen bestaat uit het verdedigen van de
geallieerde rechten in Berlijn en niet uit
het beschermen van de rechten der West-
Berlijners. Dat is een oververeenvoudigde
voorstelling, maar geheel onwaar is ze
niet. De Westberlijnse senaat heeft bij de
geallieerde commandanten aangedrongen
op represailles tegen de S-bahn, die in
Oostduits bezit is, en tegen SED-ers die
in West-Berlijn werken, maar bij de geal
lieerden bestaat de vrees dat represailles
nieuwe en verdergaande maatregelen van
het oostblok zullen uitlokken. AI deze din
gen geven de West-Berlijnei's reden tot be
zorgdheid, die ze van plan waren tot uit
drukking te brengen op de massale pro-
testbyeenkomst die namiddag voor het
Westberlijnse stadhuis gehouden zou wor
den.
Of de bezorgdheid omtrent het volledig
isoleren van Berlijn een stap voor stap
blokkering gegrond is, blijft overigens nog
de vraag. Zeker is het mogelijk dat Pan
kow en Moskou via het „salamiprocédé'
het plakje voor plakje afsnijden van
de worst, omdat een greep naar de hele
worst ineens te riskant zou zijn willen
proberen het westen geleidelijk voor een
fait accompli te stellen. Het uitblijven van
krachtige westelijke tegenmaatregelen zou
de communisten kunnen verleiden op de
ingeslagen weg voort te gaan, net zolang
tot het overgebleven stompje salami voor
het westen de moeite van het verdedigen
niet meer waard zou zijn. En hoe dunner
iedere keer het plakje is, hoe minder het
westen geneigd zal zijn met een militaire
actie een tik op de rode vingers te geven
Belachelijk
Toch valt dat procédé niet perse uit de
oostelijke maatregelen af te lezen. Het
afgrendelen van de sectorengrens zelf was
een wanhoopsdaad, die in de plaats kwam
van een zorgvuldige politieke kalender,
gericht op het afsluiten van een vredes
verdrag. In plaats van die min of meer
legale weg, zag Moskou zich inderhaast
gedwongen tot een regelrechte verdrags
breuk, maar opvallend was daarbij, dat
die verdragsbreuk oostelijke, vooral Oost-
duitse, en geen westelijke rechten schond.
De nieuwe beperkende maatregelen van
maandag en dinsdag kunnen zeer wel niet
meer dan een aanvulling op die nood
sprong zijn. De sluiting van de Branden
burger Tor mag een geweldige emotionele
betekenis hebben, zij verschilt niet princi
pieel van de sluiting van dozijnen andere
doorlaatposten op zondag. Als er ergens
incidenten konden worden gevreesd dan
was het bij dit symbolische monument,
waar Berlijnse voeten zich automatisch
Advertentie
HOOFDAGENT
SHOWROOM: Zijlweg 26 - Tel. 17296
KANTOOR - WERKPLAATS en MAGAZIJN:
Mr. Cornelisstraat 54 - Telefoon 61447
Advertentie
heenrichten, wanneer er iets te manifes
teren valt.
Het belemmeren van het Westberlijnse
gemotoriseerde verkeer naar Oost-Berlijn
is wél een beperking van westelijke rech
ten, maar eerder een praktische dan een
principiële. West-Berlijners kunnen te voet
de grens over en dan met de ondergrond
se, de S-bahn, de bus of de tram naar
iedere willekeurige plaats in Oost-Berlijn
gaan om daar te doen wat zij in hun zin
hebben. Maar het moet het Oostduitse re
gime onaangenaam zijn opgevallen, dat er
in de afgelopen dagen werkelijk stromen
Westberlijnse auto's door de oostsector
kruisten, enerzijds omdat al die nummer
borden de Oostduitse burgers het gevoel
gaven minder eenzaam te zijn, anderzijds
omdat zij de belachelijkheid bewezen van
Pankows argumentatie. Het afsnijden van
de vluchtmogelijkhedenomkleedde Pankow
immers uitsluitend met de reden, dat het
er om ging de Westberlijnse agenten on
mogelijk te maken subversieve acties in
het oosten te voeren. Wel nu, de Oost-
Duitsers konden niet meer weg, maar zij
konden met eigen ogen duizenden West
berlijnse auto's bemand met imaginaire
agenten door de straten zien rijden.
Dit alles is geen bewijs dat het oost-
blok niet van plan zou kunnen zijn West-
Berlijn af te knijpen, doch de toestand is
al zorgelijk genoeg, om deze niet met
paniekgeruchten te verergeren. Zoals de
Amerikaanse helikopters, die de hele dag
over Berlijn roffelen, aanduiden, blijft het
zaak waakzaam te zijn.
Zelfs bovenop de Brandenburgerpoort,
op de grens tussen Oost- en West-
Berlijn, bevinden zich nu gewapende
Vopo's, met een verrekijker wordt de
omgeving verkend.
(Telefoto)
CAPÉ CANAVERAL, (UPI) Van Cape
Canaveral is gisteravond de Ontdekker
XII gelanceerd. De kunstmaan werd in
een grote baan om de aarde gebracht en
moet metingen verrichten in de radio-ac
tieve gordels om de aarde. Voorts moeten
magnetische stormen worden geregistreerd
en moet worden nagegaan wat de invloed
van de zon op deze verschijnselen is.
De kunstmaan werd vervoerd op een
drie-traps Thor-Delta-combinatie. De ener
gie voor de meetinstrumenten en de zen
ders komt van zonnebatterijen. Er zijn
tien verschillende meetsystemen in de
kunstmaan gebouwd, maar geen appara
tuur die de waarnemers op aarde vertelt
hoe de vlucht verloopt. Deze vraag kan
alleen opgelost worden door de uitzendin
gen van de gegevens over de radioactie
ve gordels na een aantal dagen te verge
lijken.
De kunstmaan, die bijna 38 kilo weegt
beweegt zich in een baan, die tenminste
275 kilometer en ten hoogste 87.000 kilo
meter van de aarde verwijderd is.
Even voorbij het kruispunt De Smokkel-
hoek in Kapelle bij Goes zijn vanmorgen
bij een verkeersongeval twee scooter-
berijders om het leven gekomen.
De bestuurder van de scooter, de heer
Zuiderhof uit Leeuwendorp (gemeente
's Heerenarendskerke) wilde een vracht
wagen met aanhanger passeren. Hij kwam
in botsing met een tegemoetkomende per
sonenauto. Zowel de heer Zuiderhof als
zijn verloofde, mei. ^De Kok uit Gouda,
waren op slag dood.
Vandaag loopt een aantal postbestellers
voor het eerst door de Haarlemse straten
met een soort boodschappenwagentjes
waarop de poststukken liggen van deur tot
deur. Het betreft een proefneming van de
P.T.T. met een systeem dat al vele jaren
in Amerika wordt gebruikt en is een ge
volg van de vijfdaagse werkweek, waar
door de vrachten van de bestellers gro
ter en zwaarder werden. Er moet name
lijk in kortere tijd dezelfde hoeveelheid
post worden bezorgd als voorheen. Het in-
gebruiknemen van de wagentjes zou tot ge
volg kunnen hebben dat zogenaamde steun
punten, waar de bestellers poststukken
konden ophalen, komen te vervallen. De
bestellers kunnen nu namelijk grotere
vrachten meenemen. Haarlem is de eerste
Nederlandse stad, waarin de proef met de
wagentjes wordt genomen.
Emerson:
De natuur is vol grillen; nu eens zet
zij een oud hoofd op jonge schouders;
dan weer laat zij een jong hart klop
pen in een tachtigjarige.
Berlijn, (UPI, Reuter) Oostduitse poli
tie en arbeidersmilitie hebben gisteravond
met geweld een menigte Oost-Berlijners
verspreid die op de avenue Unter den Lin
den op de hoek van de Friedrich Strasze
was samengestroomd. Overvalwagens van
de politie reden op de menigte in en een
jonge man werd een meter of tien meege
sleurd op de bumper van een van de
Er werd flink gedrongen, maar nergens
braken gevechten uit. De menigte werd uit
eengejaagd, maar zij verzamelde zich enige
malen op andere punten.
Westberlijnse politiemannen en weste
lijke verslaggevers, die het incident had
den gevolgd, zeiden, dat de menigte lang
zaam was aangegroeid nadat de werkdag
over was. De anti-communistische Oost-
Berlijners wilden blijkbaar massaal optrek
ken tegen de Brandenburgerpoort en de
bewaking.
De Oostberlijnse autoriteiten hebben in
tussen in de loop van vannacht vele groe
pen gewapende eenheden uitgezonden om
gedeelten van de grens met West-Berlijn
met betonnen blokken te versperren. Vol
gens de Westberlijnse politie werdén muur
tjes van ruim een meter hoogte gemaakt;
op sommige plaatsen werd met kranen
gewerkt.
Vanmorgen vroeg richtte een Oostduitse
groep van 450 gewapende fabrieksarbei
ders een prikkeldraadversperring op van
twee meter hoogte en een kilometer leng
te. Bij de doorgangen, die nog open zijn,
werden betonnen palen aangebracht, zodat
de voertuigen zig-zag moeten rijden.
De Oostduitse politie heeft voorts van
daag de arrestatie bekend gemaakt van
een ondergrondse beweging van negen le
den. Volgens het orgaan van dê Oostduit
se communisten, „Neues Deutschland",
was de groep maandag in de stad Erfurt
in de Sovjetzone aangehouden. Zij was
voornemens door de barricaden aan de
oostwest-grens zich een weg té banen naar
het westen.
BONN, (Reuter/DPA) Passagiers
van de trein Leipzig-Keulen hebben van
morgen vroeg van de Oostduitse politie te
horen gekregen, dat de grens tussen Oost
en West-Duitsland sinds middernacht voor
alle Oost-Duitsers is gesloten. Te Bebra,
aan de Westduitse grens met Oost-Duits
land, hebben passagiers verteld, dat onge
veer vijftig Oost-Duitsers in de trein van
Berlijn naar Bazel vanmorgen moesten
uitstappen toen de trein bij de controle
aan de Oostduitse zijde van de grens stop
te. De Oost-Duitsers moesten hun bagage
meenemen.
De Oostduitse autoriteiten hebben van
daag de treinenloop van de bovengrondse
in West-Berlijn ontwricht door de stroom
gedurende een uur af te sluiten, aldus een
mededeling van de Westberlijnse politie.
De communisten konden hiertoe overgaan
doordat zij het beheer hebben over de
bovengrondse spoorweg in de gehele stad.
(Van onze Haagse redacteur)
Nadat de Haagse bakkerijen de prijs
van bepaalde broodsoorten deze week heb
ben verhoogd, wordt op het ministerie van
Economische Zaken een onderzoek inge
steld naar de rechtmatigheid van deze
prijsverhoging. De bakkers stellen zich
echter op het standpunt dat de in prijs
verhoogde broodsoorten (1 cent per 800
gram) tot de zogenoemde luxe-sector be
horen, waarvoor geen toestemming van
de minister noodzakelijk is. Onder meer
gaat het hier om wit casinobrood1.
Een woordvoerder van het ministeriè
deelde mede dat de bakkers plotseling de
betrokken soorten brood tot luxe brood
hebben bestempeld, waardoor een minis
teriële goedkeuring overbodig zou zijn.
Volgens de directie van een van de
grote bakkerijen zijn de prijzen van het
gewone brood (regeringswit-, regerings
bruin- en blank waterbrood) gehandhaafd
op het (lage) niveau dat in Den Haag
geldt.
Dat de prijzen van het luxe brood opge
trokken moesten worden, is een gevolg
van de nieuwe c.a.o. voor bakkersgezel
len die op 1 juli is ingegaan en een loon
kostenstijging van ongeveer 10 percent tot
gevolg heeft gehad.
Indertijd heeft de minister de wens ge
uit, ook op de hoogte te worden gesteld
van prijsverhogingen voor het luxe brood.
Dit zal, ten aanzien van de laatste verho
ging nog geschieden, zeggen de bakkers.
Ongeveer een week eerder is ook de
prijs van het kleinbrood omhooggegaan.
Het kadetje werd een cent duurder. Hier
voor was geen toestemming noodzakelijk.
STOCKHOLM, (UPI) By een groep
van veertien Lappen, die momenteel voor
een mediseh onderzoek in Stockholm ver-
verblyft, is een radioactieve besmetting
gemeten, die veertig maal zo groot is als
normaal. Men heeft vastgesteld dat de
abnormale besmetting het gevolg is van
de radioactieve neerslag, die vry komt by
kernproeven. De rendieren van de Lappen-
bevolking eten radioactief besmet mos,
waardoor hun vlees dat voor de consump
tie gebruikt wordt, de besmetting over
brengt op de mens. Volgens deskundigen
is hun besmettingsgraad door de cesium-
isotoop 137 nog niet gevaarlijk. De mens
kan nog hogere graden verdragen.
Weerrapporten 1, 2
Uit het binnenland 2
Agenda van IJmond en Haarlem 2
Buitenlands nieuws3
Op de Praatstoel3
Uit stad en omgeving4, 6
Horen en Zien5
Kunst 5
In de Vishal en op zee6
Panda en andere beeldverhalen.7
Feuilleton 7
Economisch nieuws9
Beurs 9
Scheepsberichten 9
Sport 11
Dit nummer bestaat uit
twaalf pagina's
De Koninging én de Prins zullen op 22
september een bezoek brengen aan de
Nederlandse troepen in La Courtine. De
Koningin en de Prins vertrekken 's och
tends met het regeringsvliegtuig naar Cler
mont-Ferrand en reizen vandaar per heli
kopter naar La Courtine.
Na aankomst zullen de Koninging en de
Prins eerst oefeningen bijwonen van de
vierde divisie. De lunch zal te velde wor
den gebruikt. In de namiddag zal de Konin
ging onder meer enkele werkplaatsen en
het hospitaal bezoeken, terwijl de Prins
wederom bij enige oefenende onderdelen
zijn zal. Omstreeks 18.00 uur zullen de
Koninging en de Prins per vliegtuig naar
Nederland terugkeren.
Advertentie -