Hoogovenwisseltrofee blijft bij
werktuigkundige afdeling
Export visserij produkten in
juni sterk toegenomen
IN DE VISHAL EN OP ZEE
Einde in zicht van een duister
tijdperk in Beverwijk
HET VIJFDE IJMOND-TONEELCONCOURS
Moeilijkheden op
kustvaarders
In '63 geen gaslicht meer
meer in de stad
Huren duplexwoningen
in Velsen niet omlaag
DONDERDAG 17 AUGUSTUS 1961
5
Ir. J. Pelser technisch
directeur P.C.N.
Uitbreiding Bureau voor
Personeelsbeheer
Noorse tanker liep vast
Was brand bi] Lagendijk
aangestoken
Stuurman van kust
vaarder verdronken
Vuilste straatlantaarn
In de kantine van de buitendienst der werktuigkundige sectie van de Koninklijke
Nederlandsche Hoogovens en Staalfabrieken n.v. te IJmuiden was gistermiddag
personeel van deze afdeling bijeen wegens een bijzonder feit: het was deze afdeling
namelijk gelukt voor de tweede maal de wisseltrofee van de bedrijfsideeënbus te
veroveren.
Deze trofee, een fraaie spiraal van mat
chroom en roestvrij staal, is bestemd voor
de bedrijfsafdeling waar de kwaliteit van
de ingezonden goede ideeën over een pe
riode van zes maanden het hoogst is ge
weest.
In het eerste halfjaar 1961 heeft de werk
tuigkundige afdeling met 19 ideeën een
totaal aan beloningen van 2265,dat is
gemiddeld 119,— per idee. Deze ideeën
leverden het hoogste aantal punten op voor
scherpzinnigheid, doordachtheid en oor
spronkelijkheid. In het tweede halfjaar
1960 had de werktuigkundige afdeling met
28 ideeën een totaal aan beloningen be
haald van 755,—, dat is gemiddeld 27,—
per idee. De hoofdingenieur van de hulp
afdelingen, ir. B. Th. van Hasselt, die het
personeel dankte voor de persoonlijke pres
taties en de gezamenlijke krachtinspanning
en die het voor de toekomst op het rijk ge
schakeerde veld van ideeën veel succes
toewenste, wees erop, dat bij een derde
achtereenvolgende overwinning de trofee
voorgoed eigendom van de werktuigkun
dige afdeling zou zijn. „Maar om dit te be
reiken moet ieders vindingrijkheid opge
poetst blijven" zei hij.
Ir. J. de Vries, chef van de afdeling,
hield vervolgens een korte beschouwing
over het lanceren van ideeën. Hierna over
handigde hij aan ieder van de medewer
kers van zijn afdeling, die tezamen dit
mooie resultaat hadden bereikt, een indi
viduele ereprijs.
Het bestuur van de stichting Reactor
Centrum Nederland heeft besloten ir. J.
Pelser, hoofd van de reactor-afdeling van
het R-C.N., te benoemen tot technisch
directeur van de Stichting als opvolger
van ir. J. J. van Rijsinge, die reeds enige
tijd geleden de wens te kennen heeft
gegeven zijn functie te mogen neerleggen.
Het bestuur heeft destijds de heer Van
Rijsinge verzocht zijn werkzaamheden te
willen voortzetten tot zijn opvolger was
benoemd. Het bestuur heeft thans de heer
Van Rijsinge per 31 augustus 1961 eervol
ontslag verleend. Het curatorium van het
R.C.N- heeft deze besluiten inmiddels goed
gekeurd.
De benoeming van de heer Pelser wordt
per 1 september 1961 van kracht. De direc
tie zal dan bestaan uit: drs. W. Reyseger,
administratief-financieel directeur; prof
dr. J- A. Goedkoop, wetenschappelijk
directeur; ir. J. Pelser, technisch directeur.
Johannes Pelser werd op 21 maart 1925
te Dordrecht geboren. Hij behaalde het
einddiploma B aan de christelijke H.B S.
te Dordrecht. Hierna studeerde hij aan de
Technische Hogeschool te Delft, waar hij
in 1951 het diploma natuurkundig ingenieur
behaalde.
Onmiddellijk na de beëindiging van zijn
studie, trad hij in dienst van de Stichting
voor Fundamenteel Onderzoek der Mate
rie (FOM), welk dienstverband later werd
overgedragen op de Stichting Reactor Cen
trum Nederland na de oprichting hiervan
in 1955.
Na zijn indiensttreding bij de FOM werd
hij gedetacheerd bij het (Noors-Nederland
se) Joint Establishment for Nuclear Ener
gy Research (JENER) te Kjeller, Noor
wegen. Hier was hij gedurende vier jaren
werkzaam, en nam deel aan het onder
zoekingswerk met de kernreactor JEEP.
Kort na de oprichting van het R.C.N
keerde ir. Pelser naar Nederland terug
Hij had een actief aandeel in de voorberei
dingen van de bouw van het onderzoek
centrum te Petten. In verband hiermede
werd hij gedurende 1957, als vertegen
woordiger van het R.C.N. uitgezonden naar
de Verenigde Staten, om toe te zien op de
voortgang van de werkaamheden bij de
fabrikant van de Hoge Flux Reactor-
Eind 1958 werd hij benoemd tot hoofd
van de Reactor Afdeling te Petten, waar
onder thans het bedrijf en onderhoud van
Lage Flux Reactor (LFR) en Hoge Flux
Reactor (HFR). alsmede de voorbereiding
van de experimenten met deze reactoren
ressorteren.
De raad van de gemeente Velsen wordt
een krediet van ƒ3000 gevraagd voor de
uitbreiding van het Bureau Personeels
beheer. De huidige kantoorruimte is on
voldoende voor het groter wordend aantal
personeelsleden van dit bureau, dat twee
jaar geleden is ingesteld voor de uitwer
king van de zogenaamde werkclassifica-
tie. Thans zij er meer taken, zoals het
bevorderen van de verhoudingen van bi]
de gemeente werkzame mensen en het
daarop te baseren evenwichtige personeels
beleid. Nu moet een deel van dit bureau
ondergebracht worden in het perceel Sta
tionsweg 28 in Velsen-Zuid waar ook het
huisvestingsbureau is gevestigd.
De politie van Velsen heeft gisteren een
paar maal assistentie moeten verlenen
aan boord van Nederlandse kustvaarders
die van IJmuiden uit zee wilden kiezen
De eerste maal is proces verbaal opge
maakt tegen een kok, die in IJmuiden van
boord wilde, tegen de zin van de kapitein.
De man is toch gegaan. Gisteravond om
zeven uur heeft een twintigjarige Duitse
matroos aan boord van een Nederlandse
kustvaarder, varende van Amsterdam
naar IJmuiden, een dreigende houding te
gen de kapitein aangenomen. Hij is in
IJmuiden door de politie van boord ge
haald en ingesloten in het hoofdbureau.
Vandaar gaat hij naar Amsterdam om te
worden gehoord door de rijkspolitie te wa>
ter.
Op de Nieuwe Waterweg, tussen Hoek
van Holland en Maassluis, is gisteravond
de Noorse olietanker „Tabriz" vastgelo
pen. Het schip, dat 11.747 bruto register
ton meet, is later door drie sleepboten vlot
getrokken. De „Tabriz" thuishorend te
Tönsberg, is teruggevaren naar Rotterdam
voor een onderzoek naar eventuele bodem
schade.
De Hoogovenwisseltrofee wordt voor
de tweede maal uitgereikt aan de
werktuigkundige afdeling van de
K.N.H.S.
Naar wij vernemen, wordt het niet ge
heel uitgesloten geacht, dat brandstichting
de oorzaak is van de brand die kortgele
den heeft gewoed in een opslagplaats van
de poetslappenfabriek van de firma Lagen
dijk te IJmuiden. Werd aanvankelijk sterk
gedacht aan broei, naderhand zouder er
aanwijzingen gevonden zijn welke het ver
moeden wettigen dat in elk geval onbe
voegden zich voor de brand hebben be
vonden tussen de balen poetslappen, waar
gereedschappen zijn gevonden die daar nie
thuis hoorden.
De weersomstandigheden zijn in juni over het algemeen gunstig geweest voor de
uitoefening van de visserij, aldus een overzicht van het Produktschap voor Vis en
Visprodukten. De grote schepen namen veelal deel aan de haringvisserij. De drijfnet
vaartuigen maakten matige vangsten. De haringtrawlers boekten doorgaans goede
resultaten. Het aanbod van zeevis was lager dan in mei. In de garnalensector waren
de vangsten vrij redelijk. Verzending van oesters en mosselen vond in verband met
bet gesloten seizoen nog niet plaats. In de meeste sectoren konden grotere hoeveel
heden visserijprodukten worden geëxporteerd dan in juni 1960.
De trawlers en loggers, die aan de
trawlvisserij op zeevis deelnamen on
geveer 40 stuks hadden matige vang
sten. De resultaten van de 294 kotters en
overige vaartuigen waren veelal beter. De
aanvoer van rondvis daalde, vergeleken
met mei, van 2585 ton tot 2291 ton. Ook de
gemiddelde prijs liep terug, namelijk van
0,57 tot 0,46 per kilo. Het aanbod van
platvis was, door een daling in de aanvoer
van tong, eveneens minder dan in mei en
bedroeg 2295 ton, gemiddelde prijs 1.29
per kilo (mei 2592 ton, gemiddelde prijs
1.36 per kilo).
In juni was er 1900 ton makreel aan de
markt, waarvan 1639 ton te IJmuiden werd
afgeslagen en 234 ton te Scheveningen.
Door de grote verschillen in de kwaliteit
van de aangevoerde makreel waren de
prijzen aan sterke schommelingen onder
hevig. In IJmuiden lagen de gemiddelde
dagprijzen tussen ƒ0.10 en ƒ0.41 per kilo,
in Scheveningen tussen 0.10 en f 0.48 per
kilo. In totaal werd 27 ton makreel afge
voerd naar de vismeelindustrie, terwijl 92
ton werd geëxporteerd.
De aanvoer van schelvis bestond, zoals
de laatste maanden gebruikelijk, voor een
belangrijk deel uit de kleinere soorten. Het
aanbod te IJmuiden was groot 600 ton. in
Scheveningen kwam 96 ton schelvis. Van
de aangevoerde 706 ton werd 10 ton voor
verwerking tot vismeel bestemd, terwijl
108 ton werd uitgevoerd.
Vergeleken met mei waren de uitvoer-
mogelijkheden voor kabeljauw minder, het
geen invloed had op de prijzen. De gemid
delde maandprijs kwam bij een aanbod
van 625 ton op 0.70 per kilo te liggen
tegen ƒ0.80 per kilo bij een aanvoer van
777 ton in mei. De export van kabeljauw
was 194 ton, de totale aanvoer 623 ton.
De aanvoer van schol vertoonde met een
totaal van 1198 ton, gemiddeld f 0.48 per
kilo, een normaal beeld. 1000 ton kwam in
IJmuiden aan de markt. De uitvoer be
droeg 332 ton.
De aanvoer van tong lag op een aanzien
lijk lager niveau dan in mei Hij daalde
namelijk van 1147 ton, gemiddeld 2.33 per
kilo tot 871 ton, gemiddeld 2.41 per kilo.
Vrijwel de gehele aanvoer werd uitge
voerd.
Er werd 1400 kilo schelvis doorgedraaid
213.7-56 kilo wijting, 10465 schol 3, 62 kilo
schar, 27.449 bot, 314-5 zwarte poon, totaal
256.277 kilo.
Uitvoer
In juni werd 1830 ton zeevis uitgevoerd
voor een waarde van 4 miljoen tegen
1613 ton voor een waarde van 2,9 miljoen
in juni 1960. Afnemers waren België (404
ton), West-Duitsland (91 ton), Frankrijk
597 ton), Italië (301 ton), Groot-Brittannië
(210 ton), Zwitserland (45 ton) en de Ver
enigde Staten (92 ton).
In het eerste halfjaar van 1961 kon 13402
ton zeevis worden uitgevoerd voor een
waarde van 27,3 miljoen tegen 12118 ton
voor een waarde van 21 miljoen in de
eerste zes maanden van 1960.
De invoer van verse en bevroren zeevis
lag in juni op 886 ton voor een waarde
van 1,4 miljoen tegen 576 ton voor een
waarde van 833.000 in juni 1960. Geïm
porteerd werd onder meer uit België (121
ton), West-Duitsland (250 ton), Noorwegen
(47 ton), Zweden (47 ton) en IJsland (385
ton).
De invoertotalen in de eerste zes maan
den van 1961 waren respectievelijk 5462 ton
en f 7,2 miljoen tegen respectievelijk 4883
ton en 6,1 miljoen in dezelfde periode van
I960.
De 34-jarige stuurman H. Vos van de
kustvaarder „Cornelis Houtman" is in de
haven van Delfzijl verdronken. De stuur
man. die afkomstig is uit Niehove (Gro
ningen), is vermoedelijk bij het 's nachts
aan boord gaan. tussen de steiger en het
schip te water geraakt.
Aanvoer van donderdag
In IJmuiden voerden vanmorgen 18
schepen 5210 kisten vis aan. Acht schepen
zorgden voor rondvis. tien voor platvis.
De aanvoer bestond uit 670 schelvis, 90
wijting, 260 gul en kabeljauw, 1560 haring,
700 kleine haring. 2000 makreel, 180 schol,
180 varia, 520 stuks kabeljauw, 7000 kilo
tong.
De KW 81 Alberta Hendrika had 485
kisten, de KW 8 Deining 900 kisten en 120
stuks kabeljauw,. De VL 16 Voorloper
zorgde voor 665 kisten en 200 kleine kisten
haring, de IJM 66 Paul voor 200 kisten
en 275 stuks kabeljauw. De IJM 56 Willem
Robert kwam aan de markt met 620 kis
ten en 100 stuks kabeljauw, de KW 156
Peter Leonard met 183 kisten. De IJM 20
Johannes Polderman voerde 370 kisten en
115 kisten kleine haring aan. Verder nog
20 stuks kabeljauw. De SCH 261 Onder
neming I zorgde voor 830 kisten en 175
kleine haring.
Prijzen van donderdag
Per kilo: heilbot 4.90. tarbot 4.504, zalm
109, grote tong 65.40, grootmiddel tong
5.20—4.40, kleinmiddel tong 4.904, tong 1
3.60—3.10, tong 2 2.50—2.10.
Per 50 kilo: grote schelvis 4430, middel
schelvis 4038, kleine schelvis 4034,
schelvis 1 4031, schelvis 2 2014, dichte
wijting 118, gestripte wijting 1710,
schar 30, poon 8, radio 129, grote gul
3628, middel gul 2824, kleine gul 25
18, kleinmiddel schol 61, schol 1 85, schol 2
6845, scholletjes 4230, goede haring 24
16.60, makreel 16.407, tongschar 77,
kleine tongschar 6562.
Per 125 kilo: grote kabeljauw' 9290,
kleine kabeljauw 8280, per regel: grote
kabeljauw 10875, kleine kabeljauw 4133
Besommingen van donderdag
KW 8 Deining 13.100, KW 81 Alberta
Henrika 7900, KW 82 Stadt Enckhuysen
9700, KW 57 D-inemarie 680, IJM 7
Zuiderkruis 9890. IJM 66 Paul 9050,
IJM 56 Willem Robert 9900, VL 16 Voor
loper 13.809.
Op Zee
Er stond op zee nog een bries met wind
kracht 5 tot 6. De visserij was even beter.
25 percent van de schepen kwam tot vang
sten van 80 tot 400 manden haring en
makreel.
De Arie van der Zwan ving in twee
trekken 200 manden haring, de Marian El
len in twee trekken 200 manden haring;
de Delft deed een trek van drie pakjes. De
Toronto ving in twee trekken 6 pakjes, de
Thorina in één trek twee pakjes, de Am
sterdam in een trek een pakje.
De loggers en kotters op de kust hadden
een bries met kracht vier tot vijf- De vang
sten waren 80 tot 200 kilo tong en 10 tot
20 manden andere vis per etmaal.
De loggers en kotters om de noord vin
gen 30 tot 70 manden schelvis en wijting
en 10 tot 20 stuks kabeljauw per etmaal
Haringvangsten
KW 6-34, 23-3, 25-7, 47-4, 20-15, 40-17,
41-25, 43-3 thuisstomend. 70-8, 130-50, 168-
8, 175-20; trekkers: 73-30, 149-70, 4-140, 74-
80, 176-120, 121-100. Gemiddeld: Scheve
ningen 25, Katwijk 17.
Scheveningen
De aanvoer in Scheveningen was 60
schelvis, 40 gul en kabeljauw, 1100 haring,
200 makreel, 100 stuks kabeljauw, 66 kant
jes maatjesharing, 1800 kantjes jonge
haring.
Voor vrijdag
Morgen komt de IJM 33 Thorina met
1300 makreel en 100 varia. De IJM 53
Dirkje heeft 350 kisten en de IJM 46
Claesje 400 kisten.
Met onbekende vangst komen de SCH
117 Onderneming 3, IJM 35 Postboy en
KW 176 Gesina Gertrui.
Net in schroef
De IJM 46 Claesje sleept de IJM 53
Dirkje naar huis. Dit schip heeft een net
in de schroef gekregen.
Aanvoer van woensdag
De totale aanvoer in IJmuiden was
woensdag 7600 kisten, waarvan 322 tong
en tarbot. 4 heilbot, 4 tongschar en schar-
tong, 275 schol, 2 schar, 1390 haring, 3215
makreel, 1135 schelvis, 495 wijting, 665
kabeljauw en gul, 10 leng, 16 haai, 2 ham,
15 poon, 30 koolvis, 20 diversen.
Prijzen van woensdag
Per kilo: heilbot 54.20, grote tong 6
5.40, grootmiddel tong 5.404.40, klein
middel tong 4.103.70, kleine tong 1 3.40
2.50, kleine tong 2 2.50—2.20, zalm 6, tarbot
1 4.40—3.60.
Per 50 kilo: tarbot 4 77, kleine tongschar
7168, kleine schol 2 5716, schar 27,
verse haring 26.6019, makreel 14.207,
grote schelvis 5735, grootmiddel schelvis
4024, kleinmiddel schelvis 3526, kleine
schelvis 1 3020, kleine schelvis 2 3210,
wijting 248, grote gul 3228, middel gul
29—23. kleine gul 21—17.50, kleine haai
18—14. poontjes 148, kleine koolvis zwart
26.
Per 125 kilo: grote kabeljauw 18478,
grote koolvis zwart 136110, grote koolvis
wit 92, grote leng 67.
Besommingen van woensdag
IJM 18 f 17.140, HD 74 17.660, KW 152
6270, KW 139 8790, KW 183 10.850,
KW 155 8290.
BURGERLIJKE STAND BEVERWIJK
GEBOREN: Lenie M. S., d. v. S. Schaap en
A. Pronk; Ingrid, d. v. C. Parent en J. A. van
Overbeek; Harry A., z. van H. Bus en J. W.
Tuinzaad; René A., z. van A. B. Lust en J. F.
de Boer; Willem, z. van J. van den Akker en
H. van 't Hoog; Rudolf M., z. van S. T. Ette-
ma en M. W. Harkema; Jacques, z. van J. A.
Tiecken en J. C. Hammink; Gemma A. M., d.
van L. Aardenburg en E. M. Schelvis; Jaco
bus, z. van J. G. M. Dekker en J. A. Schelle-
vis; Arno, z. van W. B. Phillipson en M. C.
Langereis; Frederik A., z. van O. K. Posthu
mus en F. E. Hoiting.
ONDERTROUWD: P. C. Lohman en N. van
Baal; J. Kok en A. de Graaff; P. Volwerk en
J. Bosman; M. Smit en E. Bos; H. J. Hom-
ringhausen en J. J. van der Kolk; A. van den
Berg en A. C. Duivenvoorde; N. Dudink en
A. J. Impink; J. F. C. van Straaten en M. E
P. Kuijs.
GETROUWD: J. J. Burger en J. M. Schoo;
T. Kuiper en A. C. Verhoef; J. Plukkel en K.
van Balen; J. Zandvliet en M. C. Duin; R.
Hennen en C. J. M. Eeltink; M. Boontjes en
M. van Keulen; J. J. A. Welp en M. E. van
der Lem.
OVERLEDEN; J. Nieuwkerk, oud 90 jaren,
wedn. van M. P. Boogerd. G. Poen, oud 87 ja
ren. wed. van J. Gravestijn; J. Lomme, oud
79 jaren, wed. van C. Bus.
BURGERLIJKE STAND CASTRICUM
GEBOREN: Johannes Engelbertus, zoon van
J. Groentjes en G. de Zeeuw. Cornelis Jaco
bus Maria, zoon van A. N. Groot en C. Mul.
Johannes Gerardus Nicolaas, zoon van A.
Hendriks en C. de Wildt.
ONDERTROUWD: J. T. Zonneveld en D.
M. van Velzen.
GEHUWD: J. van Hesselingen en J. M.
Kuijs. L. J. A. S. Kloos en G. E. van Ruiten.
A. J. Bende en A. M. Hoek.
OVERLEDEN: T. Gauw, oud 74 jaren, wo
nende te Anna Paulowna. J. H. Out, oud 60
jaren.
Beverwijk is niet de enige gemeente in
ons land waar het gas nog wordt aange
wend voor de verlichting van straten en
pleinen, maar ongetwijfeld is zij een van
de weinige, die nog met het erfdeel van
haar grootouders te maken heeft. Dat erf
deel bestaat in dit geval uit nog ongeveer
driehonderd gaslantaarns, die een flink
aantal straten in zowel het oude als nieu
we deel van de stad maar magertjes ver
lichten. Ofschoon in Beverwijk nog niet is
aangetoond hoe de relatie is tussen half-
verlichte straten en de plaatselijke crimi-
naliteitscurve, is het wel duidelijk dat al
len die gaslampen een doorn in het oog is.
Niet in de laatste plaats het gemeente
bestuur, dat vijf jaar geleden op de goe
de gedachte kwam een speciale man aan
te stellen aan wiens zorgen de straatver
lichting werd toevertrouwd. Hij is een des
kundige, een man die dus weet hoe men
een straat moet verlichten. En hij weet
ook dat dit niet met gaslicht moet.
In de afgelopen vijf jaar zijn er al heel
wat lantaarns vervangen: men telde in
Beverwijk zevenhonderd gaslantaarns.
Het-ligt in de bedoeling dat eind volgend
jaar alle gaslantaarns vervangen zijn.
In Beverwijk 'zet men nu haast achter
de vervanging, al was het alleen maar om
dat het onderhoud en de kosten aan gas
lantaarns per jaar tweemaal zoveel be
dragen als aan electrische straatlantaarns.
Een gaslantaarn vergt jaarlijks een uit
gave van 130,-, een electrische lantaarn
kost 62,50 per jaar.
Eén wijk is dit jaar geheel „gezuiverd"
van gaslantaarns. Dat was de donkere
buurt begrensd door de Alkmaarseweg,
Arendsweg en Wijk aan Duinerweg. Enke
le zijstraatjes van de Breestraat zijn thans
aan de beurt, zo ook de Reguliersstraat
en de Reguliersdwarstraat.
Doch daarmee is het lijstje nog niet af
gewerkt. Er zijn nog heel wat donkere
straten in Beverwijk. De zogenaamde vil-
labuurt is ook nog maar half verlicht.
Voor de 277 gaslantaarns die er nog zijn
in Beverwijk, komen 340 electrische
straatlantaarns in de plaats, want men
doet het nu meteen goed.
De onderhoudskosten van de 277 zijn ge
lijk aan de onderhoudskosten van 340 elec
trische straatlantaarns plus de kosten van
ONZE GEBRUIKELIJK geworden terugblik op het IJmondtoneelconcours, dat
gedurende het afgelopen seizoen voor de vijfde maal werd georganiseerd door de
sectie toneel van de Velser Gemeenschap, moet dit keer korter zijn dan anders. Niet
alleen omdat het aantal deelnemende verenigingen nu kleiner was dan in vorige
jaren, maar ook, doordat het sectiebestuur het om de een of andere reden ditmaal
niet nodig heeft geacht, ook de pers een juryrapport toe te zenden. Aldus zijn wij
niet in de gelegenheid gesteld nader op de finesses hiervan in te gaan en ons oordeel
over de verschillende individuele prestaties, met dit van de jury te vergelijken.
REST ONS DUS alleen de volgorde,
waarin de vier verenigingen zich bij de
einduitslag zagen geplaatst. Dat „Jan van
Dommelen" uit Santpoort de eerste prijs
zou worden toegewezen, heeft waarschijn
lijk niemand verrast, die de opvoering van
„De medailles van een oude vrouw" be
zocht. Dit was weer amateurtoneel van
klasse en een voorstelling, geheel in over
eenstemming met de uitstekende reputa
tie, welke deze vereniging zich tot ver in
de omtrek heeft weten te verwerven. Voor
mevrouw G. Tabernal werd de ontroerend
natuurlijk gespeelde juffrouw Dowey één
der mooiste rollen, welke wij ooit door
haar zagen gespeeld. En deze talentvolle
toneeldilettante, kon toch reeds op een uit
zonderlijke serie verschillende karakters
terugzien. Van niet minder belang was,
dat zij in F. Dortmundt zulk een sterke
tegenspeler vond, wiens Kenneth Dowey
met een even zuiver aangevoelde stoere
ontvankelijkheid werd neergezet.
HET AANDEEL van regisseuse me
vrouw Teunke Hauer in het succes van de
ze voorstelling, mag evenmin worden on
derschat. Bijzonder knap was bijvoorbeeld
de manier, waarop zij uit de tekst de drie
bijfiguren naar voren haalde en deze par
mantige wijfjes daarbij elk een geheel af
zonderlijke gestalte gaf.'Het sloofje van
mevrouw J. van Wijngaarden was even
eens een fraai voorbeeld van typerings
kunst en verdiende dan ook stellig niet
minder waardering, dan de beide hoofdrol
len. Aldus werd deze voorstelling passend
bij het zilveren jubileum van „Jan van
Dommelen" en de nu definitief verworven
wisselbeker zoals bekend, voldeed deze
vereniging aan de voorwaarde, de trofee
driemaal achter elkaar te winnen bete
kende een even glorieuze als verdiende af
sluiting van dit feestseizoen.
DE TWEEDE PLAATS was voor de oud-
katholieke toneelvereniging „De Planke
niers" uit IJmuiden, met ongeveer vier
punten minder dan „Jan van Dommelen"
Gespeeld werd „Pechvogels", een betrek
kelijk eenvoudig blijspel door Wilfred Mas-
sey, dat strikt genomen te weinig gehalte
heeft, om als wedstrijdstuk te dienen. De
ze eervolle tweede positie werd dan ook
voornamelijk door de spelers zelf bereikt,
vrijwel zonder steun van de auteur. Door
een overladen agenda, heb ik destijds
slechts een gedeelte van deze voorstelling
gezien. Genoeg echter, om het vlotte tem
po en diverse geestige typeringen te kun
nen waarderen, welke factoren ongetwij
feld voor de tweede prijs van doorslagge
vende betekenis zijn geweest.
De katholieke toneelvereniging „Kunst
Zij Ons Streven" uit IJmuiden, kwam uit
met Arthur Millers „Mijn zoons", een
boeiend en knap geschreven toneelspel,
dat echter een bekwaam spelersensemble
vereist. Onaer regie van Jan Velzeboer,
heeft het grootste deel van de bezetting dit
drame een convenabele vertoning kunnen
geven. Zoals mocht worden verwacht, wa
ren het in de eerste plaats C. Jongejans
en H. Zwanenburg, die het dramatisch
conflict door hun markante typeringen zo
logisch accentueerden. Voorts herinneren
wij ons nog een voortreffelijke Ann, van
mejuffrouw E. Heilig. Jammer was het,
dat de belangrijke rol van George zo
hoogst onvoldoende werd bezet. De figuur
heeft eveneens een belangrijk aandeel in
de handeling, doch zijn optreden gaf de
scène telkens zulk een instabiliteit, dat de
tegenspelers er vrijwel machteloos tegen
over stonden. Deze zwakke plek moet
„K.Z.O.S." ongetwijfeld een beduidend
puntenverlies hebben opgeleverd, hetgeen
de vereniging wellicht zelfs de tweede
plaats heeft gekost.
DE GROTE VERLIEZER in dit con
cours was de arbeiderstoneelvereniging
Palvu" uit IJmuiden, anders steeds een
serieuze gegadigde voor de eerste prijs,
welk ensemble nu met de onderste plaats
genoegen heeft moeten nemen. Misschien
is het dit jaar zo gering aantal deelnemers
mede het gevolg geweest van de in ama
teurtoneelkringen heersende opvatting, dat
de eerste prijs toch een kwestie is gewor
den tussen „Jan van Dommelen" en „Pal
vu". In een toneelconcours blijft het wed
strijdelement echter eveneens een belang
rijke factor, waardoor verrassingen nim
mer zijn uitgesloten. Hetgeen ook thans
weer is bewezen.
NU DIENT HIER onmiddellijk aan te
worden toegevoegd, dat „Palvu" bij de
keuze van het te spelen stuk allerminst een
gelukkige greep heeft gedaan. Men speelde
immers André Roussins blijspel „Als 't
Kindje binnenkomt", weliswaar een buiten
gewoon vermakelijke historie, doch daar
naast een komedie, welke haar Franse af
komst in geen enkel tafereel verloochent.
En wanneer één speelstijl de Nederlandse
toneelamateur moeilijkheden oplevert, dan
is dit ongetwijfeld de Gallische zwier en
esprit. Vooral bij een ensemble als „Palvu"
dat in het realisme steeds zijn grootste
kracht heeft gevonden; getuige de recente
opvoeringen van „Schakels" en „De grote
stilte", welke beide beduidend sterker zijn
geweest dan de voorstelling, waarmee
juist voor dit concours werd ingeschreven
Nu dan de sectie toneel van de Velser
Gemeenschap zich voor het eerst na vijf
jaar van een nieuwe wisselbeker dient te
voorzien, leek het ons wel interessant nog
eens de namen der verenigingen te vermei
den, welke tijdens het verloop van deze
vijf wedstrijden op de vier bovenste plaat
sen eindigden. Dit waren:
1954-'55(negen deelneemsters): 1. „Palvu'
met „School der dapperen", 2. „Varia
met „Jeugd", 3. „Kunst Zij Ons Streven
met „Bonaventura", 4. „Jan van Domme
len" met „Mensen in pension".
1955-'56(negen deelneemsters): 1. „Palvu'
met „Het laatste bedrijf", 2. „Jan van
Dommelen" met „Land van belofte",
„Concordia" met „De held van het westen
4. „Varia" met „U spreekt met uw moor
denaar".
1956-'57(zeven deelneemsters): 1. „Jan van
Dommelen" met „Mijn zoons", 2. „Kunst
Zij Ons Streven" met „Vandaag en Mor
gen",-3. „De Hooger Geest Ghesellen" met
„Mijn hart is niet hier, 4. „Palvu" met
„Glazen speelgoed".
1958-'59(acht deelneemsters): l.„Jan van
Dommelen" met „Een feestelijke dag", 2.
„Kunst Zij Ons Streven" met „Arsenicum
en oude kant", 3. „Palvu" met „De man
de vrouw en de moord", 4. „De planke
niers" met „Waar is mijn dochter!".
1960-'61(vier deelneemsters): 1. „Jan van
Dommelen" met „De medailles van een
oude vrouw", 2. „De plankeniers" met
„Pechvogels", 3. „Kunst Zij Ons Streven
met „Mijn zoons", 4. „Palvu" met „Als
kindje binnenkomt". Jan van Dam
Wist U dat de gemeente Velsen en
Beverwijk de vuilste straatlantaarns
van Nederland hebben? Dat heeft een
deskundig onderzoek uitgewezen. De
vele industrieën in IJmond zijn de
schuldigen. Stofdeeltjes zetten zich vast
op de kappen van de straatlantaarns.
Regen kan er dan de oorzaak van zijn,
dat het vuil rond het lichtpunt gaat
zitten, zodat de helderheid daaronder
'ijkt. Specialisten hebben nu een kap
ontworpen, waardoor dit euvel niet kan
optreden.
rente en afschrijving en de kosten en af
schrijvingen van eventueel te leggen nieu
we leidingen. Welk een bêsparing dus door
het afschaffen van de gasverlichting!
Het merkwaardige in deze verlichtings
zaak is, dat Beverwijk eens over een com
plete electrische straatverlichting be
schikte. Maar die werd onder een vroege
re burgemeester gedeeltelijk weer afge
schaft, misschien omdat zo fluistert men
in Beverwijk men het gemeentelijke
gasbedrijf een goede klant wenste te be
zorgen.
In ieder geval heëft het huidige gasbe1-
drijf deze „klant" niet meer nodig..
Het CPN-raadslid, de heer Th. Kruis
man heeft het gemeentebestuur van Vel
sen schriftelijke vragen gesteld over de
huren van duplexwoningen in de gemeen
te. Het raadslid wijst erop, dat indertijd
voor duplexwoningen is bepaald, dat de
huur hiervan voor ten hoogste tien jaar
was vastgesteld op 150°/o van het bedrag
dat als huur zal gelden bij opheffing van
de tijdelijke splitsing (bedoeld wordt dub
bele bewoning. Red.).
Hij vraagt dan of het college bereid is
stappen te ondernemen om de huurverho
ging ongedaan te maken voor duplexwo
ningen die reeds tien jaar zijn verhuurd
en die met het oog op de heersende wo
ningnood vooralsnog niet zullen worden
„ontsplitst". Ook vraagt dit raadslid wan
neer de verschillende complexen van du
plexwoningen in de gemeente gereed zijn
gekomen.
In hun antwoord wijzen b. en w. van
Velsen erop, dat de minister in november
1949 had bepaald dat een duplexwoning
beschouwd dient te worden als een wo
ning voor een gezin, die tijdelijk zodanig
veranderd is, dat dubbele bewoning moge
lijk is voor uiterlijk tien jaar. De minis
ter verkeerde toen kennelijk in de mening
dat de woningnood na tien jaar wel zou
zijn opgeheven. Doch dat is niet het geval.
B. en W. van Velsen zullen de huidige
minister dan ook verzoeken de termijn
van tien jaar te verlengen. Wat de huren
betreft is de minister er van uitgegaan
dat deze gedurende ten hoogste tien jaar
wordt vastgesteld op 150°/o van het bedrag
dat als huur van die woningen zou gelden
indien de tijdelijke voorzieningen niet wa
ren aangebracht.
De minister nam voorts aan dat in dat
tijdvak de verhoging van de huurop
brengst toereikend zou zijn om de extra
exploitatiekosten van deze woningen te
dekken en tevens om een reserve te vor
men ter bestrijding van de te maken kos
ten bij het ongedaan maken van de tijde
lijke voorzieningen in de duplex-woning
Mocht dit niet opgaan dan kunnen bijzon
dere maatregelen genomen worden. Dit
was een voorbehoud dat de minister toen
maakte!
In Velsen nu, is de dekking van de kos
ten van duplexwoningen niet in overeen
stemmini met de werkelijkheid. Zodra de
extra kosten, die voortvloeien uit inrich
ting en gebruik als tijdelijke woning voor
twee gezinnen, bestreden zijn uit de hoge
re huuropbrengst, kan huurvermindering
in overweging worden genomen.
Per 1 januari van dit jaar bedroeg het
nadelig saldo van de exploitatie van de
538 duplexwoningen in Velsen (in 1950 en
1951 tot stand gekomen) 38.579,84. Zou
de huurverhoging ongedaan gemaakt wor
den dan zou dit bedrag geheel ten laste
van de gemeente komen. Naar raming
zal het nadelige saldo per ljanuari 1963
zijn opgeheven.
Eerst dan kan een reservefonds worden
gevormd om de verbouwing tot normale
eensgezinswoningen i >gelijk te maken
Dan zal het naar alle waarschijnlijkheid
nog vijf jaar duren eer al het geld er is
om de verbouwingen uit te voeren. De
huur bedraagt thans 8- per week en de
te verwachten verhoging bedraagt 4-
per week.