Rome verliest Zuid-Tirol geen ogenblik uit het oog Zorgen over misleidende berichten in buitenland Alle gemeentegrond is vrijwel volgebouwd Amerikaans vredeskorps wordt werkelijkheid Repertoire van de Haagse Comedie Orgelbespeling door Albert de Klerk Practisch programma boet in aan romantische aantrekkingskracht MAANDAG 21 AUGUSTUS 1961 5 Auto met schilderijen gestolen Franse politie zou verdachte van schilderijendiefstal hebben aangehouden Lachwekkend Directeur Onderwijs voor Scheepvaart treedt af Vreemd Geluwd Bekende Hilversumse arts naar Hollandia X X X AMSTERDAMS ALLERLEI 75 dollar Delegatie uit N.-Guinea komt naar ons land Het weekeinde Beeldschermer Belgisch-Nederlandse week op Belgische t.v. De radio geeft dinsdag 7 elevisipbroar-arvi'mQ, Kerkelijk nieuws (Van onze correspondent) ROME Hoewel er op dit ogenblik din gen aan de orde zijn, Tunis en Algerije, die van meer onmiddellijk belang lijken, is het toch goed de kwestie „Zuid-Tirol" niet uit het oog te verliezen. Wij zouden er de voorkeur aan geven verder aan deze zaak geen aandacht meer te schenken, omdat zij tamelijk simpel is en zeker ge leidelijk tot 'n oplossing zou komen, waar mee de plaatselijke bevolking tevreden zou zijn, indien die oplossing maar niet werd tegengewerkt door personen buiten Italië. Zolang in bepaalde Oostenrijkse en Duitse kringen tegen Italië wordt gestookt blijft het „probleem" acuut. De Oostenrij kers hebben van een binnenlandse Itali aanse aangelegenheid een internationaal vraagstuk gemaakt, door de UNO met die zaak lastig te vallen. Verleden jaar heb ben zij in New York hun zin niet gekregen en nu brengen zij de zaak opnieuw op de agenda. Het zonderlinge daarbij is, dat het advies der UNO, dat uit twee punten bestond, zelfs nog niet voor de helft is na geleefd. Punt één, onderling overleg, is niet af gewerkt en de Italiaanse regering heeft duidelijk te kennen gegeven, dat zij, mits Oostenrijk de misdadige aanslagen op trei nen en elektrische centrales met kracht veroordeelt en meewerkt om herhaling van die terreurdaden te voorkomen, be reid is tot verder overleg, hetgeen bete kent verdere concessies. Mocht overleg niet baten, dan is er punt twee: het zoe ken naar een andere vreedzame weg om tot een oplossing te komen. En waar men hier te doen heeft met een geschil over de toepassing van een internationale overeen komst, het „pact De Gasperi-Gruber" van 5 september 1946, lijkt de aangewezen weg een beroep te doen op het Internationaal Gerechtshof in Den Haag. Het is verbazingwekkend hoeveel onjuis te en vaak beslist misleidende berichten er over deze zaak hun weg vinden ook in de best ingelichte bladen. Zelfs de in Ita lië gevestigde vertegenwoordigers der gro te persagentschappen doen daar, al dan niet bewust, aan mee. Zo heeft men ook in ons blad kunnen lezen, dat de eerst aan gehouden en thans gearresteerd (uit het politiebureau naar de gevangenis overge bracht) algemene secretaris van de Süd- Tiroler Volkspartei, Hans Stanek, een Ti- roler zou zijn, die in 1939 voor de Duitse nationaliteit zou hebben gestemd en later zou zijn teruggekomen. Was het maar zo! Dit heerschap is een Sudetendeutscher, geboortig uit een klein plaatsje in Tsje- choslovakije. Tijdens de oorlog onderschei de hij zich als officier van de SS en toen in het najaar van 1943 geheel Alto Adige, plus een flink stuk Italië, dat zelfs vópj- 1918 al Italiaans was, door Mussolini moest worden afgestaan aan Duitsland en Hitier een „Gauleiter" voor die nieuwe provincie benoemde, werd Stanek tot burgemeester van het stadje Bressanone (Brixen) aan gesteld. Het is dus iemand die met „Süd- Tirol" niets te maken heeft en het was al weer de ongehoorde inschikkelijkheid van het nieuwe, democratische Italië, dat men zelfs deze SS-officier en vertrouwensman van Hitier niet over de grens zette maar zonder meer de Italiaanse nationaliteit gaf. Hij toonde zijn erkentelijkheid door jarenlang tegen Italië te ageren en werd de meest invloedrijke man in het ganse gebied, secretaris van de anti-Italiaanse partij. In zijn woning werden grote pak ken in Oostenrijk gedrukte de letter wijst dit uit) pamfletten gevonden naar de po litie kon vaststellen, met hetzelfde inhoud als die welke de terroristen achterlieten bij de aanslagen op de treinverbindingen. Hij zou tevens betrokken zijn bij 't smok kelen van explosieve stof over de grenzen. Wat moet men denken van de houding der Oostenrijkse regering is een raadsel. De Oostenrijkse minister van Buitenlandse Zaken dr. Kreisky heeft in zijn persconfe rentie gezegd dat zijn regering de extre mistische groepen het zwijgen niet kan opleggen, daar dit strijdig zou zijn met de grondslagen van een democratisch land. Het klinkt weinig overtuigend. Italië is dan misschien wat minder de mocratisch, maar hier wordt niet gedoogd, dat bepaalde groepen systematisch jaren lang hetzcampagnes voeren tegen een bevriende mogendheid en nog veel min der dat men aanslagen voorbereidt tegen de spoorwegen of de elektrische centra les van een nabuurstaat. Volgens Kreisky zou het bewijs niet geleverd zijn, dat de aanslagen op Oostenrijks gebied worden voorbereid. Kennelijk neemt de regering te Wenen geen kennis van de politierap porten, die dagelijks in Bolzano worden gepubliceerd. Er is tot nu toe ruim zes- Vanmorgen vroeg is uit een garage in Stockholm een auto gestolen waarin zich kostbare schilderijen bevonden ter waarde van 106.000 Zweedse kronen. Het waren schilderijen van Claude Mon- net, Maurice Utrillo en de Zweedse schil der Marcus Larsson. Zij waren het eigen dom van Villy Johansson uit Malmö. die zijn auto in de garage had geparkeerd en de sleutels erin had gelaten. In de auto bevonden zich ook schilderijen van de Zweedse schilders Albin Ameidn. Evert Lundqvist en V. Aaltona. De Franse politie heeft naar verluidt, een verdachte aangehouden in verband met de diefstal van acht kostbare doeken van de Franse impressionist Cézanne, die in het Pavillion Vendome in Aix-en-Pro- vence waren gestolen. De identiteit van de verdachte is niet bekendgemaakt. De politie weigert zelfs te zeggen of er een arrestatie is verricht. Volgens de zegslieden werd de verdachte gezien in de omgeving van het gebouw waar werken van Cézanne werden ten toongesteld, op de dag voor de diefstal werd gepleegd. tienhonderd kilo ontploffingsmiddelen aan het licht gekomen en een oneindig groot aantal horlogerieën om tijdbommen te doen ontploffen. Al dat materiaal is van Oostenrijkse en Duitse fabricage. Het is dwaasheid te zeggen, zoals Kreisky bij een vroegere gelegenheid heeft gedaan, dat het om dingen gaat, die ieder in een winkel kopen kan. Zulke hoeveelheden ontplofbare stof kan men nergens ter we reld zonder meer kopen. Kreisky heeft ook nog verteld, dat Gae- tano Martino dan toch heus wel een Itali aanse extremist is. En daarmee heeft hij heel Italië doen schudden van het lachen. Martino, de bekende medicus, die als mi nister van Buitenlandse Zaken meer dan welke andere Europese staatsman ertoe heeft bijgedragen, dat de Europese een heidsgedachte weer enige inhoud kreeg (bijeenkomst van Messina en verdragen van Rome voor de EEG) en die liever van daag dan morgen alle grenzen zou willen afschaffen, wordt nu een „extremist". Martino zelf geeft in het „Giornale d'Ita- lia" van 23 juli in een „open brief aan mi nister Kreisky" het passende antwoord: „U heeft mij een der meest dolle extre misten genoemd. En er zelfs aan toege voegd: Meermalen heeft Martino ons be ledigd door ons nazisten en antisemieten te noemen. Ik zou u dankbaar zijn, mijn heer de minister, indien u mijn geheugen wat zou willen opfrissen. Ik herinner mij werkelijk niet, dat ik ooit die beledigin gen heb geuit noch aan uw adres, noch aan dat van uw regering of van het Oos tenrijkse volk. Het is mij bekend, dat u een trouw lezer is van de Zweedse dag bladen (mevrouw Kreisky is een Zweed se. corr.) Kan het niet zijn, dat u onwille keurig aan mij woorden heeft toegeschre ven, die u in werkelijkheid heeft gevon den in het Zweedse dagblad „Expressen", dat enige dagen geleden Oostenrijk de grootste centrale van het neonazisme en van het meest venijnige antisemitisme noemde van geheel Europa? Martino wijst ook op het zeer ernstig vermaan, De Haagse Comedie zal op 2 september de première geven van „Het prieel" van Alec Coppel en op 9 september die van „Arme Bitos" van Jean Anoulh. Bob de Lange zal over „Het prieel", door hem vertaald, de regie voeren. In „Arme Bitos" speelt Paul Steenber gen de titelrol en maken Mia Goossen en Jan van Ees hun entree. De regie en de vertaling zijn van Joris Diels. Naast „Een mal meisje" van Marcel Ac-hard, waarvan op 19 augustus een serie voorstellingen is begonnen, blijven op het repertoire gehandhaafd „De kardinaal van Spanje" van Henry de Montherlant met Albert van Dalsum in de titelrol en Ida Wasserman als Johanna de Waanzinnige. „Heeft Constance gelijk?" en Heria's „Fa miliegenoegens". De voorstellingen van Anton Tsjechovs „De Kersentuin" zullen in november worden hervat. Peter Scha- roff zal enige weken in Den Haag vertoe ven om de voorstelling te „retourcheren". In de tweede helft van oktober kan de première worden tegemoet gezien van ,A taste of honey". Verder ligt het in de be doeling met het oog op de december- feestdagen „Home and beauty", een blij spel van Somerset Maugham op het reper toire te nemen. Traditiegetrouw wordt op 1 januari één van Shakespeare's werken uitgebracht. Dit jaar is de keuze gevallen op „Antonius en Cleopatra" dat nog niet in het Nederlands is opgevoerd. De vertaling is van Joris Diels. Voor de tweede helft van het speel seizoen staat het repertoire nog niet geheel vast. Vrijwel zeker kan de première wor den verwacht van „Don Gil met de groene broek" van Tirso de Molina, in de ver taling van Dolf Verspoor De werkgroep van de Haagse Comedie zal met het abelspel van „Esmoreit" haar seizoen beginnen Zij is voornemens deze voorstelling ook te geven voor de leer lingen van de middelbare scholen. Ondanks de dringende verzoeken om vaste orodukties voor de t.v. te verzorgen, ziet de leiding van de Haagse Comedie "een mceliikheid hieraan te voldoen zon der de voorbereidingen van haar toneel voorstellingen te schaden. Zij poogt nu. naast de individuele medewerking van haar leden aan de t.v -uitzendingen, tot twee t.v.-uitkopen te komen in perioden die het schema van repetities niet ver storen De onderhandelingen hierover zijn in een vergevorderd stadium. Het betreft stukken uit het repertoire van vorige sei zoenen. De directeur van het Koninklijk Onder wijsfonds voor de Scheepvaart, de heer A. A. Kleijn, zal op 1 september zijn func tie neerleggen wegens het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd. Hij heeft deze positie ruim twaalf jaar vervuld, een periode waarin hij ook hoofdredacteur van het blad „De Binnenvaart" was. Vóór zijn benoeming tot directeur van het Koninklijk Onderwijsfonds was de heer Kleijn onder meer vijf jaar chef van de gemeente- en districtsarbeidsbeurs in Dor drecht, vijf jaar adjunct-directeur van het gewestelijk arbeidsbureau in dezelfde plaats, drie jaar directeur van het geweste lijk arbeidsbureau in Delft en, tussentijds, langdurig directeur van de schippersvak- school (binnenvaartschool) in Dordrecht. Hij is auteur van „De atlas voor de Rijn" en de „Gids voor de Rijnvaart" en gaf via de radio gedurende enige jaren een cursus over het Rijnvaartpolitiereglement en de Rijnvaart. De heer Kleijn zal op 25 augustus in Rotterdam aan boord van de „Pieter Ca- land" een afscheidsreceptie worden aan geboden. dat de Frankfurter Allgemeine Zeitung tot Oostenrijk heeft gericht. Heel vreemd zijn weer de verklaringen van de Oostenrijkse minister van Justitie, Broda, die zich heeft willen verweren te gen de beschuldiging van laksheid der Oos tenrijkse politie. Volgens hem zou er maar één concreet geval zijn aan te wijzen van een Oostenrijker, die deel heeft gehad in de aanslagen. Dat is het geval van de journalist Pfaundler te Innsbruck, die van zijn woning een soort wapenarsenaal had gemaakt. De minister vertelde er niet bij, waarom dat geval zo lang verheimelijkt werd. Aanleiding om Pfaundler te arreste ren bestaat volgens de minister niet. In tegendeel, hij is nog altijd verbonden aan de „afdeling Zuid-Tirol" der gewestelijke regering van Innsbruck, precies als me vrouw Stadlmayer, tegen wie in Italië een strafzaak hangende is. Minister Broda ver wierp een voorstel om te geraken tot sa menwerking tussen de Italiaanse en de Oostenrijkse politie ter bestrijding van de terreur. De Italianen zijn gelukkig niet zo onbesuisd en hebben bovendien wel wat anders aan het hoofd dan de opgeblazen „Zuidtiroolse kwestie"; maar toch vraagt men zich af, wat er zou gebeuren indien in Italië groepen samenzweerders zich zou den gaan bezighouden met aanslagen op de Oostenrijkse spoorwegen en industrieën. Ondertussen is de zaak luwende. In het gebied zijn nu de „caribinieri", aangeko men, die zoals steeds veel beter en met meer tact optreden dan de gewone politie. Er zijn tot nu toe ongeveer honderd per sonen aangehouden en vijftig gearres teerd; die laatsten zullen dus voor de rechter moeten komen. In verscheiden ge vallen hebben zij bekend in Oostenrijk een „opleidingscursus" voor aanslagen te heb ben gevolgd. Minister Fanfani heeft ver klaard, dat het allerminst de bedoeling is de goede burgers te laten boeten voor de schuld 'der slechte. Dit betekent dus, dat de nieuwe wet, waarbij aan personen, die niet door geboorte maar bij wetsbesluit de Italiaanse nationaliteit verwierven deze ontnomen kan worden, wanneer zij zich schuldig maken aan handelingen tegen de onschendbaarheid van de staat, alleen zal worden toegepast tegen elementen, die zich als vijanden van Italië gedragen. Hij verklaarde tevens, dat men de Oostenrijk se vriendschap op hoge prijs stelt, maar dat de nationale veiligheid natuurlijk de voorrang heeft. Italië zal voortgaan alles te doen teneinde de Duitstalige Italianen ervan te overtuigen, dat zij allerminst burgers van de tweede rang zijn. De Hilversumse huisarts dr. D. Uitter- dijk is met zijn gehele familie naar Nieuw- Guinea vertrokken. „Er moeten veel meer artsen naar Nieuw-Guinea gaan. Ik hoop dat mijn voorbeeld door vele collega's ge volgd zal worden", zei dr. Uitterdijk, die tot „de grote drie" van de ruim vijftig Hilversumse huisartsen werd gerekend bij zijn vertrek van Schiphol. Zijn 3000 Neder landse patiënten gaat hij ruilen voor meer dan 3000 papoea's. Als kind droomde dr. Uittendijk al van de tropen, die hij gedurende zijn militaire dienst voor het eerst zag. Twee jaar werk te hij er als militaire arts en in die tijd kreeg hij het gevoel dat de inlandse be volking medische hulp meer nodig heeft dan de mensen in het gezonde Nederland. „Ik houd ook van ruimte en dat is het waar schijnlijk geweest wat me steeds heeft getrokken. Ruimte vind je hier in Hol land bijna niet". Terwijl de dokter een vliegverzekering afsloot namen zijn drie dochters Marja, Hellie en Hanneke (16, 14 en 13 jaar) en zijn vrouw in de vertrekhal afscheid van de talloze familieleden die het doktersge zin een goede reis en veel succes toewen sten. Het programma van het orgelconcert door Albert de Klerk, in het kader van de gemeentelijke orgelbespelingen, op dinsdag 22 augustus van 20-21 uur, luidt als volgt: Jean Frangois Dandrieu (1684-1740): Magnificat a. Gravement; b. Duo; c. Trio; d. Basse et Dessus de Trompète; e. Flütes; f. Dialogue; César Franck (1822-1890): Deuxième Choral Si mineur; Olivier Mes- siaen (geb. 1908): L'Ascension a. Majesté du Christ demandant sa gloire a son Père, Père, l'heure est venue, glorifie ton Fils, afin que ton Fils te glorifie; b. Alléluias sereins d'une ame qui désire le ciel, Nous vous en supplions, Dieu, faites que nous habitions aux cieux en esprit; c. Transports de joie d'une ame devant la gloire du Christ qui est la sien- ne, Rendons graces a Dieu le Père, qui nous a rendus dignes d'avoir part a l'héritage des Saints dans la lumière, nous a ressuscités et fait asseoir dans les cieux, en Jesus Christ; d. Prière du Christ montant vers son Père, Père,j'ai mani festé ton nom aux hommes Voila que je ne suis plus dans le monde; mais eux sont dans le monde, et moi je vais a toi; Jehan Alain (1911-1940) Litanies. (Van onze Amsterdamse redacteur) Amsterdam is vol. Binnen enkele jaren kunnen er zelfs geen huizen meer binnen de gemeentelijke grenzen worden gebouwd. Een gevolg van dat gedrang op Amster dams terrein is, dat de grond duur is ge worden. Wie op het ogenblik een terreintje in de Kalverstraat zou willen kopen, moet er zeker 2.000,- per vierkante meter voor betalen. Als op zo'n terreintje een huis staat, waarvan de bewoner aanspraak maakt op bedrijfsschadevergoeding, stijgt die prijs nog aanmerkelijk. In de Wees- perstraat, die op het ogenblik wordt ge saneerd, heeft de gemeente bij de ontei geningen zeer hoge sommen moeten be talen. In één geval moest zelfs 5.000,- per vierkante meter worden uitgetrokken. De Amsterdamse grond wordt met het jaar duurder. Niet alleen de industrieën heb ben voor hun uitbreidingen steeds meer grond nodig, maar vooral de woningbouw vraagt grote oppervlakten. In de woon- w noj! hno<> WASHINGTON (UPI) - Het Amerikaanse vredeskorps is bezig werkelijkheid te worden. Zes maanden geleden was het nog slechts een frase, die Kennedy's democratische aanhangers in de verkiezingscampagne hadden gebruikt. Vier maanden geleden stond het nieuwe project op papier, toen Kennedy er een presi dentieel besluit aan had gewijd en zijn zwager Sargent Shriver er het hoofd van had gemaakt. Thans is het vredeskorps gestart. Het heeft een hoofdkwartier met f™ var' lo° mensen in een kantoorgebouw, dat een paar stappen van het Witte Huis ligt. Maar wat belangrijker is: er zijn tweehonderd jonge Amerikanen in het korps opgenomen die thans een opleiding krijgen in Texas. Californië en New Jersey. Zodra zij daarmee klaar zijn, worden zij naar onderontwikkelde gebieden uitgezonden. Volgende maanden zullen er nog enige honderden vrij willigers worden geselecteerd en naar trainingskampen gezonden en in sep tember reist de eerste groep af. Tot dusver zijn er vijf projecten voor het vredeskorps. In Ghana, de Philippijnen, Colombia en Chili en op het Caraibische eiland St. Lucia. Projecten in India, Pakis tan, Siam en Nigerië zijn in voorbereiding. Volgens een officiële schatting zullen er te gen het eind van dit jaar ongeveer duizend vredeskorpsleden ofwel onderweg zijn naar hun bestemming of reeds aan het werk zijn in de landen, waarvoor zij wer den uitgezocht. Gedurende de afgelopen maanden is er heel wat aan de oorspronkelijke plannen veranderd Het is iets minder romantisch geworden, maar in de ogen van Congres leden en regeringsambtenaren heel wat practischer. Men praat niet meer over een leger enthousiaste jongelieden, die in ar me, onderontwikkelde gebieden in lemen hutten zouden gaan wonen en op het veld zouden gaan werken, zonder er voor be taald te worden. Het vredeskorps zal om te beginnen een kleine organisatie worden met niet meer dan drieduizend leden tegen eind 1963. Bovendien heeft men heel goed ingezien, dat een warm hart en een vaar dige hand weliswaar heel nodig zijn, maar lang niet voldoende. De achtergebleven gebieden van de wereld hebben genoeg ar beiders. Wat zij nodig hebben is vaklieden en die wil het vredeskorps proberen te le veren. Vaklieden, die op school kunnen on derwijzen, kippen kunnen fokken, wegen kunnen aanleggen en huizen kunnen bou wen. De vredessoldaten zullen een heel wal minder gemakkelijk leven hebben dan wat zij thuis gewend zijn, maar met wonen in lemen hutten heeft het toch niets te ma ken. De algemene richtlijn is, dat elk lid genoeg geld ontvangt om op gelijk niveau te leven als zijn tegenhanger in het land, waar hij werkt. Zo zullen bij voorbeeld de driehonderd Amerikanen, die naar de Phi lippijnen gaan om onderwijs in het Engels te geven, ongeveer zo leven als de Philip- pino-onderwijzers en niet zoals de primi tieve mensen van de Bantok-stam ergens in de bergen. Naast geld voor levensonder houd krijgt elke vrijwilliger 75 dollar per maand. Dat geld wordt in Amerika voor hem vastgehouden en hij kan het opnemen nadat zijn dienstperiode van twee of drie jaar is afgelopen. Dat bedrag is echter slechts een fractie van wat deze jonge mensen zouden kunnen verdienen, indien zij in hun land bleven. Men heeft het met opzet zo laag gesteld om het soort mensen aan te trekken, dat dit werk uit idealisme doet, uit een drang om minder bevoorrech te mensen te helpen een beter bestaan op te bouwen. Meer dan elfduizend jonge Amerikanen hebben zich tof dusver als vrijwilliger op gegeven en er komen er dagelijks ongeveer honderd bij. Shriver, die de hele organisa tie in handen heeft, ziet daarin een duide lijke weerlegging van de veelgehoorde cri- tiek, dat de jongere generatie in Amerika eerst en vooral materiële zekerheid zoekt en „verburgerlijkt" is. Dankzij dit grote aantal vrijwilligers is men in staat er de besten uit te kiezen. De criteria bij die selectie zijn physieke gehardheid en een evenwichtig karakter. De korpsleden moeten geestelijk rijp zijn en voldoende competent om Amerika waar dig te kunnen vertegenwoordigen. In politieke kringen is men hierover op gelucht, want algemeen werd gevreesd, dat Amerika een ware horde onervaren en vrij nutteloze, van geestdrift blakende jongelie den de wereld in zou sturen, die zodoende alleen maar schade zouden toebrengen aan het prestige van hun land. De oefenperiode is vastgesteld op twee a drie maanden. De vrijwilligers leren de be ginselen van de talen der gebieden, waar heen zij worden gezonden. Zij worden voorts voorgelicht over de plaatselijke ge woonten en bovendien krijgen zij een her halingscursus in hun speciale vak. Het werk van het vredeskorps is overigens ge heel verschillend van de arbeid, die ver richt wordt door de specialisten van het „point four programme". Dit laatste pro ject, dat jaren geleden door de UNO werd opgezet, voorziet in het verlenen van zeer gespecialiseerde hulp op hoog niveau. Zij, die voor dit project worden uitgezonden, adviseren de plaatselijke regeringen over nationale problemen of hebben de super visie over de uitvoering van grote werken. De vredeskorpsleden werken zelf en wel op een veel lager niveau. Zij moeten een vak kennen en er genoeg van afweten om het ook aan anderen te leren. Men is bij de opzet van het vredeskorps overigens op een onverwachte moeilijkheid gestuit. Shriver ging uit van de gedachte ongeveer de helft van de projecten, die het korps ter hand zou nemen, onder het be heer van particuliere genootschappen te stellen. Enige protestantse en Joodsse kerk genootschappen protesteerden echter daar tegen op grond van de traditionele schei ding in Amerika tussen kerk en staat. Shri ver heeft geprobeerd aan die bezwaren te gemoet te komen door te stipuleren, dat kerkelijke organisaties, die fondsen of le den van het vredeskorps ontvangen, zich ertoe moeten verplichten leden van alle ge zindten te aanvaarden en zich te onthou den van elke vorm van „bekeringswerk." Het is echter nog steeds de vraag, of hiermee aan de kerkelijke bezwaren is te gemoetgekomen. wijken van Oud-Zuid werden destijds 200 woningen op één hectare gebouwd. In de nieuwe tuinsteden staan er slechts 40 op een hectare. Per woning is daar dus vijf maal meer grond nodig, ook door aanleg van plantsoenen en brede straten. Wie in Amsterdam een woning wil bouwen, kan van de gemeente geen grond kopen. Het gemeentebestuur verkoopt slechts aan gro te bedrijven, kerken en andere instellin gen, maar niet aan particulieren. Deze zijn aangewezen op erfpacht, volgens ve len een akelig systeem, omdat men de grond nooit in eigendom krijgt en jaar lijks een flinke pachtsom moet blijven be talen. Aan de andere kant is het de vraag of er veel mensen zullen zijn, die bereid zijn de enorm hoge koopprijs te betalen. Erfpacht Ten zuiden van Amsterdam groeit de tuin stad Buitenveldert. De weilanden zijn des tijds door de gemeente Amsterdam aan gekocht voor gemiddeld een rijksdaalder per vierkante meter. Wie daar thans één van de in rijtjes gebouwde huisjes koopt, krijgt de grond in erfpacht tegen een ge middelde van eveneens een rijksdaalder per vierkante meter per jaar. Wie er vijf tig jaar blijft wonen, zal dus vijftig maal de prijs hebben betaald waarvoor de ge meente destjids de grond in eigendom kreeg. Maar na die vijftig jaar betalen zal men nog steeds geen eigenaar zijn van hetjterrein, waarop zijn huis is gebouwd. Een woekerprijs? Geenszins, want als ftïétvde kosten berekent van het bouwrijp maken van de weilanden, het aanleggen van rioleringen, gas-, water- en elektri citeitsleidingen, straatverlichting, wegen, trottoirs, kinderspeelplaatsen, siervijvers en plantsoenen, dan zou de verkoopprijs van een vierkante meter grond wellicht 200 gulden bedragen. En welke spaarder die in een eigen huisje wil wonen kan zo'n be drag opbrengen? Toch blijft dat erfpacht systeem een nadeel, al was het alleen maar omdat lang niet alle banken bereid zijn een hypotheek te verstrekken op een huis dat niet op eigen grond is gebouwd. Aan de andere kant is de vraag naar erf pacht groter dan het aanbod en zolang dit zo blijft, zal de grondpolitiek van de gemeente zich wel niet wijzigen. Geen ambachtslieden Amsterdam is een van de eerste steden ter wereld geweest, die nieuwe wijken vol gens een tevoren goed uitgedacht plan liet verrijzen. Men heeft door de jaren heen dus heel wat ervaring opgedaan. Buitenlandse stedebouwkundigen komen dan ook dikwijls een kijkje nemen. De nieuwe tuinsteden mogen gezien worden. Maar men kan nóg zoveel plannen maken, de mens laat zich niet dwingen. Zo staat men thans voor het feit, dat de bewoners in die tuinsteden vaak grote afstanden moeten afleggen om iemand te vinden, die een nieuwe ruit inzet, een timmerman, die een paar kastplanken maakt, of een loodgieter, die een verstopte gootsteen moet doorsteken. In de tuinsteden hebben zich namelijk vrijwel geen ambachtslie den gevestigd De plannenmakers hebben dit onderdeel van de samenleving echter niet vergeten: zij lieten mooie werkplaats jes bouwen. Maar omdat er geen gegadig den kwamen kregen deze een andere be stemming, bijvoorbeeld als confectie-ate- lier. Het probleem is inmiddels een onder werp van studie geworden. Zowel de mid denstandsorganisaties als gemeentelijke ambtenaren hebben rapporten uitgebracht, waaruit voor de toekomst lering kan wor den getrokken. Meer ziekenhuizen Amsterdam zal over enige tijd een aan tal nieuwe ziekenhuizen tellen. Het Wilhel- minagasthuis wordt aanmerkelijk uitge breid, de bouw van het academisch zieken huis van de Vrije Universiteit vordert snel, in Buitenveldert komt binnenkort de Pie ter van Foreestkliniek, het Diaconessen- huis krijgt een nieuwe vestiging nabij de R.A.I en thans is bekend geworden, dat de stichting St. Lucas-Ziekenhuis wil bou wen aan de rand van tuinstad Slotermeer. Dit katholieke ziekenhuis zal 450 bedden tellen, waarvan er 200 zijn bestemd voor revalidatie van chronische zieken. Voorts komen in het ziekenhuiscomplex drie ver- pleegstershuizen, een psychiatrische in richting en een klooster. De delegatie uit de Nieuw-Guinea-raad, die een werkbezoek aan Nederland zal brengen, vertrekt vandaag uit Biak. Zij bestaat uit de heren Maturbongs, Walab, Meset. Kaisiepo. Suwae, Gosewisch. Ra- manday. Tanggahma, Van Zeeland en Bonay. In de samenstelling van de delegatie is in zoverre verandering gekomen dat in plaats van mevrouw Tokoro de heer Bonay naar Nederland reist. A A ItKOHDIGIIiCE/i enBESCHOUWIHGEII Zaterdagmiddag was er gedurende ruim een uur een uitzending te zien van de vijf de en laatste testmatch in Londen. Deze eerste directe uitzending van cricket duur de twintig minuten korter dan voorzien was oorzaak een fikse regenbui, waar door de wedstrijd onderbroken werd en de reportage voortijdig afgebroken maar betekende voor de kenners een unie ke gebeurtenis, voor de leken een uiterst plezierige kennismaking met de „King of sports". Vooraf gaf commentator Frans Henrichs bij een verhelderend filmpje dui delijke uitleg van spel en spelregels. Deze cricketreportage werd gevolgd door een uitzending van de zwemwedstrijd tussen Nederland en de Verenigde Staten in Zwol le, waarbij Piet Mulder rustig commenta rieerde bij goede beelden. Het weekeinde bood verder diverse ge zellige programmapunten, afgewisseld door „tweedehands" artikelen die zowel wat beeldkwaliteit als inhoud betreft weinig voldoening gaven. Als we volstaan met het noemen van de „gezellige" dingen, doen we dat alleen omdat een televisie rubriek nu eenmaal tot de tradities wenst te worden gerekend. Eigenlijk zouden we er beter helemaal het zwijgen toe kunnen doen, want ook de op te sommen evene menten wogen niet zwaar genoeg voor een ernstige analyse. De zaterdagavond on besproken latend, stuiten we op een ern stig bezwaar in het overigens welverzorg de V.P.R.O.-programma van zondag: in „Drieluik", een driedelige kunstrubriek, ontpopte Simon Vinkenoog zich al een hin derlijk „gespreksleider", die niet alleen de arme kunstschilder Ed Dukkers van het scherm probeerde te praten maar boven dien diens aarzelend doch zorgvuldig ge formuleerde uitspraken volkomen onderste boven herhaalde. De t.v. behoede ons voor taan voor „gesprekleiders" van dit kali ber! Jules de Corte, een van onze beste minstrelen, volgde in dit programma als no. 2, helaas een wat al te korte de Cor te, want het blijft altijd een dierbaar ge noegen zijn komisch-meewarige en in we zen zielsontroerende fijnzinnigheid in pun tige, muzikaal zeer sierlijke vorm aan te mogen horen. En no. 3, de Catalaanse dans groep „Santiago", was een hoogtepunt: boeiend, foutloos, hoge cultuur. Een uitstekende filmpersiflage op de zich ontspannende Parijzenaar sloot de avond. Tijdens de week van 9 tot en met 17 sep tember aanstaande zal de Belgische tele visie een Belgisch-Nederlandse week hou den. Tijdens deze periode zullen talrijke programma's worden uitgewisseld en wor den uitgezonden over de Nederlandse en over de Belgische Nederlandstalige tele visie. Er komen onder andere program ma's als: Hoe denkt de Belg over de Ne derlander en hoe denkt de Nederlander over de Belg? Daarin zullen bekende fi guren en ook de zogenaamde man in de Straat w.orden,, geïnterviewd. Belangrijk zullen zeker uitzendingen zijn, zoals die met de Nederlandse professoren Stuive ling en Van Duinkerken en hun Vlaamse collega's Westerling en Weissgerbaer, die het over de Nederlandse letteren zullen hebben, of het bezoek ten huize van prof. Geyl. Behalve enige uitzendingen van films (onder andere de drie jaar oude Nederlandse speelfilm „Jenny" van Willie van Hemert, de Belgische documentaire „De ondergang van de African Queen", Haanstra's „Panta Rei" en Van der Vel- des „De tros") komen er ook amuse mentsprogramma's. Veelbelovend is het to neel vertegenwoordigd: Gosol's „Trouwen" in een t.v.-bewerking van David Koning, een gezamenlijke produktie van N.C.R.V. en B.R.P.. de een-acter „Verticaal" van Tone Brulin, gespeeld door Nederlandse acteurs onder regie van de schrijver, ter wijl ook de A.V.R.O. met een een-acter zal komen. HILVERSUM I. 402 m. 7.00—24.00 KRO. KRO: 7.00 Nieuws. 7.15 Gram. 7.45 Morgengebed en overweging 8.18 Gram. 8.50 Voor de huisvrouw. 9.35 Waterst. 9.40 Voor de jeugd. 10.00 Voor de kleuters. 10.15 Lichtbaken, lezing. 10.25 Gram. 10.50 Idem. 11.30 Idem. 11.50 Volaan vooruit, praatje. 12.00 Middagklok - noodklok. 12.04 Ben je zestig? 12.30 Land- en tuinbouwmeded. 12.33 Gram. 13.00 Nieuws. 13.15 Zonnewijzer. 13.20 Gram. 14.00 Idem. 14.35 Voor de plattelandsvrou wen. 14.45 De fatale 7 dagen, hoorsp. 15.30 Gram. 16.00 Voor de zieken. 16.30 Ziekenlof. 17.00 Voor de jeugd. 17.40 Beursber. 17.45 Regeringsuitzend. Veranderend Curasao, d. Frank Martinus Arion. 18.00 Gitaarspel 18.20 Regeringsuitz.: Reisindruk ken over het onderwijs in de nieuwe Staten van West-Afrika, I, door mr. H. G. Quik, directeur van de Stichting voor Internationale Samenwer king der Nederlandse Universiteiten en Hoge scholen (Nuffic). 18.30 Voor de jeugd. 19.00 Nws. 19.10 Act. 19.25 Gram. 20.30 Idem. 20.55 Concert- gebouw-ork. en soliste. 21.40 Tenor en piano. 22.00 Gram. 22.20 Letterkundige persoonlijkheden, die ik gekend heb, lezing. 22.30 Nieuws. 22.40 Gram. 23.00 Idem. 23.30 Idem. 23.55—24.00 Nieuws. HILVERSUM II 298 m. 7.00 AVRO. 7.50 VPRO 8.00—24.00 AVRO. AVRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Gymnastiek. 7.20 Gram. VPRO: 7.50 Dagopening. AVRO. 8.00 Nieuws. 8.15 Gram. 9.00 Gymn. voor de vrouw. 9.10 De groen teman. 9.15 Gram. 9.40 Morgenwijding. 9.55 Boek- bespr. 10.00 Gram. 10.50 Voor de kleuters. 11.00 Pianospel. 11.15 Voor de zieken. 12.00 Hammond orgel en trombone. 12.30 Land- en tuinb.meded 12.33 Lichte muz. 13.00 Nieuws. 13.15 Meded en gram. 13.25 Beursber 13.30 Lichte muziek 14 00 Radio-filharm.ork. 14.50 Voordr. 15.00 Lichte muz 15.30 Helpers in den vreemde, gesprek. 15.45 Ka- mermuz. 16.15 Gram. 16.30 Voor de jeugd. 17.30 Gram. 18.00 Nieuws. 18.15 Pianospel. 18.30 Metro- pole-ork. en solist. 19.00 Gram. 20.00 Nieuws 20 05 Gevar. orogr. 21.00 De ballade van Tim de forel- lenvisser, hoorsp. 22.20 Gram. 22.30 Nieuws, beurs ber. van New York en meded. 22.45 Act. 23.00 Gram. 23.5524 00 Nieuws BRUSSEL. 324 m 12.00 Nieuws. 12.02 Gram. 12.30 Weerber 12 35 ram. 12.50 Beursber. 13.00 Nieuws. 13.15 Lichte muz 14.00 Operettemuz. 15.00 Musette-ens 15 15 Balletmuziek 16.00 Beursber. 16.06 Zang 16 15 Lichte muz. 17.00 Nieuws. 17.15 Lichte muz 17 40 Boekbespr. 17.50 Lichte muz. 18.20 Voor de sold. 18.50 Gram. 19.00 Nieuws. 19.40 Jazzmuziek 19 50 Lezing. 20.00 Gram. 21.00 Ork.conc. 22.00 Nieuws 22.15 Gram. 22.55—23.00 Nieuws. VOOR MAANDAG NTS: 20.00 Journ. en weeroverz. NCRV- 20 20 Actueel progr. 20.30 Film. 20.55 Licht progr 21 15 Documentaire film. 22.10 Dagsluiting. VOOR DINSDAG NTS: 20.00 Journ. 20.20 Film. 20.40 Film 21 10— 22.20 Speelfilm Geref. Kerken Beroepen te Tiel: C. M. J. Steen te Mark nesse (N.O.P.) Bedankt voor Rotterdam- Hillegersberg (vac. E. A. van Es): B. G. Mees ten Oever te Wageningen. Baptisten Gemeenten Beroepen te Hengelo (O.) (2de pred.pl.): H. ,T Stukker te Vriescheloo.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1961 | | pagina 5