Japan en Honkong kwamen in
snel tempo tot ontwikkeling
Autoritaire leiding van de
SAS nam dure maatregelen
Verliezen bij SAS dwingen
tot reorganisatie
De beurs
Vrije en onvrije economieën in Azië II
Planeconomieën van andere landen
sorteerden minder effect
Conferentie bestudeert
nieuwe energiebronnen
Spanje overweegt
nationalisaties
Nieuwe raffinaderijen
in Scandinavië
Scheepswerven van
Vlaanderen nog
niet geveild
SGHEEPVAARTBERICHTEN
„Beroofde" bleek
de rover te zijn
Overval op Casino
in Nice
8.75
2.50
MAANDAG 21 AUGUSTUS 1961
PILOTEN OEFENEN CRITIEK
Kort economisch nieuws
uit binnen- en buitenland
Afwijkende benaderingen
van de EEG door de
Scandinavische landen
Richard Wagner tegen
het Amerikaanse
protectionisme
Gefingeerd verhaal over
overval in Brussels hos
Buit: N. fr. 18.000
HONGKONG (UPI) Vijftien jaar na het einde van de tweede wereldoorlog
worden de economieën van de vele Aziatische landen van regeringswege geleid.
De centrale planbureaus besteden miljoenen aan hun projecten in de hoop de
levensstandaard van hun bevolkingen te verhogen, hetzij met vijf-jaren- hetzij
met tienjarenplannen. Zo is het conflict tussen particuliere beleggers en het
privézakenleven enerzijds en de regeringsinstanties anderzijds acuut geworden.
Welk resultaat heeft de economische planning van regeringswege gehad voor
de economie der Aziatische landen, waar men een planmatige economie gekozen
heeft? Wat hebben de Plannen kunnen uitrichten in een tijdperk van snelle
mechanisatie, explosieve bevolkingsgroei, inflatie, werkloosheid en somtijds
drukkende militaire uitgaven?
Van zestien belangrijke niet-communis-
tische regeringen in Azië hebben er twaalf
ontwikkelingsplannen op stapel gezet, som
mige over een periode van vier jaar ande
re berekend voor een nog langer tijdperk.
Het conflict tussen het spel van vrije eco
nomische krachten en regeringsplanning
is meer dan een academische kwestie. In
sommige landen is dat conflict opgelost
door een van beide eenvoudig uit te scha
kelen, maar in de meeste Aziatische Sta
ten tracht men een delicaat evenwicht
tussen beide te bewaren.
De landen met centrale plannen voor
economische ontwikkeling zijn de volgen
de: Birma (vier jaren), Cambodja (vijf
jaren), Ceylon (tien jaren), India (vijf
jaren derde plan), Indonesië (acht ja
ren), Malakka (vijf jaren tweede plan),
Pakistan (vijf jaren tweede plan), Sin
gapore (vier jaren), Thailand (zes jaren).
Daarenboven hoopt Zuid-Korea een vijf
jarenplan in werking te stellen tegen het
begin van volgend jaar. De Zuidvietname-
se regering heeft eveneens een vijf-jaren
plan in studie. De nationalistische Chinese
regering op Formosa heeft ook een alge
meen ontwikkelingsplan, maar blijft toch
het accent op de particuliere onderneming
leggen. Japan, de Philippijnen, Hongkong
en Laos hebben geen alomvattende vijf
of tien-jarenplannen. Daarbij dient men
te bedenken, dat de Laotische economie
grotendeels nog op eenvoudige ruil berust.
Vrije onderneming beter
Sommige landen, die kunnen beschik
ken over de rijkste natuurlijke hulpbron
nen, vechten op het ogenblik een strijd op
leven en dood met tekorten en inflatie. Men
kan nu vaststellen, dat, zelfs indien men
verschillen in natuurlijke rijkdommen bui
ten beschouwing laat, het openen van
nieuwe buitenlandse markten, een essen
tiële voorwaarde voor de ontwikkeling van
vele landen, die in het koloniale tijdperk
voornamelijk steunden op de voortbren
ging van een of twee soorten landbouw-
produkten, het best is gelukt aan landen
met een „free enterprise" economie.
De voormalige koloniale landen, die het
bestaan van een plan-economie beschou
wen als bewijs van hun ware onafhanke
lijkheid. waren tien jaar na de oorlog reeds
afhankelijker van buitenlandse hulp in de
vorm van schenkingen of leningen dan ooit
tevoren. Regeringsplanning in Azië is er
niet in geslaagd de tegenstellingen te over
bruggen tussen de bezitters en de niet-
bezitters. In feite is die kloof er nog bre
der op geworden.
De landen met het hoogste inkomen per
hoofd der bevolking in 1961 zijn in het al
gemeen die landen, waar men sedert het
einde van de wereldoorlog een vrije econo
mie heeft gehad. De onafhankelijkheids
beweging, die na de tweede wereldoorlog
als een storm over Azië is getrokken, hield
voor de voormalige koloniën het beginsel
in, dat de regering verantwoordelijk is
voor de economische planning. Die voor
malige koloniën, die plotseling op eigen
benen kwamen te staan en in sommige
gevallen slechts na een harde strijd die al
hun energie had opgeëist, kozen het be
ginsel van een door de regering geleide
economie als het geneesmiddel voor alle
economische kwalen.
In Indonesië is het principe van de
„geleide democratie" weliswaar van poli
tieke oorsprong, maar het werd al spoe
dig ook op de financiën en de economie
toegepast. Indien deze „geleide democra
tie" tot in al haar logische konsekwen-
ties werd doorgevoerd, dan zou zij de ge
hele landseconomie aan de regering on
derwerpen. In het reusachtige India en
het kleine Kambodja hebben de nationa
le leiders van het begin af aangekondigd,
dat zij voornemens waren van hun landen
socialistische staten te maken.
In Thailand en Malakka ligt het accent
op de stimulering van het particuliere ini
tiatief, zolang daarmee tenminste de na
tionale soevereiniteit niet wordt bedreigd.
Het nieuwe vijf-jaren plan voor Zuid-Ko
rea wordt afgeschilderd als een „geleid
kapitalistisch systeem", een term, die on
geveer hetzelfde aanduidt als de gemengde
economie van de voormalige John Tsjang
Treffende voorbeelden
De treffendste Aziatische voorbeelden
van landen, waar hfet particuliere initia
tief de meeste armslag heeft, zijn Japan
en Hongkong. Japan is nooit een koloniaal
gebied geweest en Hongkong is wellicht
het laatste Europese steunpunt op het
Aziatische vasteland Noch Japan noch
Hongkong hebben belangrijke natuurlijke
hulpbronnen, tenzij men daartoe de uiterst
dichte bevolking kan rekenen. Zij kunnen
echter prat gaan op de welvarendste eco
nomie in Azië. Het is zelfs zo ver gekomen
dat Amerika tegen de beide gebieden in
voerbeperkingen heeft moeten uitvaardi
gen om bepaalde eigen industrieën te be
schermen.
Het is waar, dat Japan voordeel heeft
getrokken uit de Amerikaanse hulp van
kort na de oorlog voor de wederopbouw
van de verwoeste industrie. Daarna pro
fiteerde Japan van de levering van mate
rieel ten bate van de Koreaanse oorlog.
Hongkong ontving de Chinese zakenlieden,
die door communistisch China waren ver
dreven met open armen. Zij gaven Hong
kong al hun ervaring op het gebied van
het Aziatische zakenleven.
Deze factoren doen de vergelijking even
wel niet mank gaan.
Indonesië bleef verachten
Men zie slechts het contrast tussen
Hongkong, waar de industrie eerst goed
op gang kwam nadat de communistische
overwinning in China de bevolking van
deze kleine Britse kolonie met driehon
derd percent had doen toenemen, en een
land als Birma, dat reeds meer dan tien
jaar onafhankelijk is. Birma's uitvoer van
tin, wolfram, lood en zink bedraagt nau
welijks de helft van het vooroorlogste to
taal. De zeer langzaam toenemende olie-
produktie is niet in staat gebleken aan de
groeiende binnenlandse behoeften te vol
doen met het gevolg, dat de Birmese re
gering zich gedwongen heeft gezien invoer
van Russische olie toe te staan. In Indo
nesië, naar bevolking gemeten op vier na
het grootste land ter wereld, heeft men
sedert de dag der onafhankelijkheid niet
veel anders gezien dan dalende produktie
en teugelloze inflatie. Terwijl er in de bo
dem ongelooflijke natuurlijke rijkdommen
voor het exploiteren liggen.
De concurrentie tussen de grondstoffen
producerende landen is scherper gewor
den, maar in Indonesië is de produktie
van rubber, copra, suiker en tin gedaald,
terwijl de productiekosten omhoog zijn
gegaan. Indonesië heeft een klimaat, dat
drie rijstoogsten per jaar mogelijk maakt,
maar het moet thans rijst uit Indo-China
importeren om de eigen tekorten aan te
vullen. Inflatie is ook een van de Indone-
sië's plagen. De index van de detailprij
zen van negentien levensmiddelen, zoals
die door het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek te Djakarta is samengesteld, is van
100 in 1953 in januari van dit jaar geste
gen tot 397. In contrast daarmee staat een
vergelijkbare index in Thailand die van
100 in 1953 in januari van dit jaar slechts
tot 119 gestegen was. Desondanks is de
regering vastbeslotener dan ooit om het
pad der „geleide democratie" verder te
gaan. In januari onthulde president Soe-
karno een ontwikkelingsplan van acht jaar
waarvoor 5100 bladzijden nodig waren om
het te beschrijven. Volgens dat plan, een
der meest ambitieuze van geheel Azië,
zou er in die acht jaar een bedrag gelijk
staande met 5,3 miljard dollar worden ge-
investeerd, waarvan de helft in buiten
landse valuta.
Landen als Birma en Indonesië schijnen
vastgelopen te zijn in een vicieuze cirkel
van economische stagnatie. Buitenlandse
hulp heeft wel enige verlichting gebracht,
evenals inkomsten uit het toerisme.
Het is echter zo, dat het juist de meer
ontwikkelde landen zijn, die van het toe
risme profiteren.
Zou „private enterprise" wel een oplos
sing kunnen bieden? In sommige gevallen
is men geneigd die vraag bevestigend te
beantwoorden, maar er worden in Azië
belangrijke tegenargumenten aangevoerd,
waarover in een derde artikel.
Arthur Dommen
(Van onze Scadinavische medewerker)
De steun van de drie Noordse re
geringen aan de Scandinavische lucht
vaartmaatschappij S.A.S. heeft niet kun
nen verhinderen dat de aandelen daar
zijn gezakt tot beneden twintig en on
langs zelfs 12'/2 noteerden. Inmiddels
worden meer stemmen gehoord, die al
thans een deel van de verliezen wijten
aan de autoritaire vorige directie. Het
orgaan van de piloten legt in het bij
zonder de schuld op de kostbare be
schikkingen, die door de afdeling ver
koop werden getroffen.
Vandaag komen te Rome ongeveer 400
geleerden, technici, zakenlieden en amb
tenaren bijeen om te bespreken op welke
wijze de zon, de wind en ondergrondse
warmte aan de mens dienstbaar gemaakt
kunnen worden teneinde zijn leven gema-
kelijker te maken. De conferentie is ge
organiseerd door de Verenigde Naties en
heeft als onderwerp „nieuwe bronnen van
energie". Afgevaardigden uit zeventig lan
den zullen meningen en ervaringen uitwis
selen.
De bijeenkomst is in het bijzonder be
legd om de arme landen kennis bij te
brengen over het gebruik der natuurlijke
energiebronnen voor de verlichting van hui
zen, het koken van maaltijden, het oppom
pen van water ten behoeve van boerderij
en, de exploitatie van dorpsfabrieken, de
levering van warmte in koude streken en
de koeling van voedsel in de tropen.
Het voornaamste vraagstuk is de om
zetting van energie in elektriciteit. Het ge
bruik van al deze vormen van energie zou
van geweldige waarde kunnen zijn voor de
onderontwikkelde landen van Azië, Afrika
en Zuid-Amerika, waar andere bronnen van
energie, zoals kolen en aardolie, slechts te
gen hoge kosten gewonnen kunnen worden
en soms maar in geringe hoeveelheden
voorkomen.
Deze hielden, naar „S.A.S.-Pilot's"
augustusnummer verhaalt, onder meer in
dat de vliegtuigen precies op tijd moesten
landen, ook als zij door wind mee eerder
arriveren konden dan de tijdtabel aangaf.
De piloten moesten dan vaart minderen,
hetgeen in de periode waarin deze be
paling gold, miljoenen moet hebben ge
kost, zonder dat dit intussen aan de naam
van de S.A.S. ten goede kwam, want de
uitklaring van de bagage nam zoveel tijd
in beslag, dat de „afhalers" altijd de indruk
kregen dat de toestellen te laat waren.
Een andere grief is, dat er kostbare om
scholingen van de piloten plaatsvonden ter
wille van de nieuwe typen vliegtuigen. De
piloten wensten minder omscholing en een
langere vliegtijd met hetzelfde type toestel.
Als men weet dat een omscholing tot DG-
8-vlieger 120.000 kronen kostte (65.000 gul
den) dan fs het duidelijk, dat'er weer heel
wat passagiers vervoerd moesten worden
om zo'n bedrag „schoon" te verdienen.
Een der commandanten stelt voor een
ombudsman-regeling te scheppen voor de
S.A.S. De ombudsman, een onafhankelijke
figuur tot wie men zich in alle gerustheid
vertrouwelijk met klachten en ideeën kan
wenden, bestaat bij de Scandinavische
overheden. Deze hoge ambtenaren staan
boven alle partijen en voorkomen veel on
behagen. Ook militaire departementen
moeten hun alle gewenste inlichtingen
geven.
India voornemens Euromarktkantoor in Brussel
te openen.
India is voornemens in Brussel een nieuw kan
toor te openen om nauwer contact te houden
met de EEG, zo is uit officiële bron in New
Delhi vernomen. Het kantoor zal ook contact
houden met de Europese landen, die India's vijf
jarenplan steunen.
Argentinië blijft anti-Castro
President Frondizi van Argentinië heeft giste
ren bekendgemaakt, dat het bezoek van de Cu
baanse minister van Handel, Guevara, „niets
verandert aan het krachtige standpunt van Ar
gentinië „ten aanzien van Cuba en het commu
nisme". Het staatshoofd liet dit weten na afloop
van een gedachtewisseling met de militaire Ie
ders van net land. Frondizi kondigde aan dat hij
n een radiorede zou bevestigen, dat de buiten
landse politiek van Argentinië „westelijk, chris
telijk en democratisch" blijft.
De Spaanse minister van Handel, Alber
to Ullastres, heeft bij de opening van een
handelsbeurs in Bilbao verklaard dat de
Spaanse regering een zekere mate van
nationalisatie der industrie zal overwegen
indien dit nodig is om de economische ont
wikkeling te stimuleren.
Wij moeten het nationale inkomen met
vijf tot zes percent verhogen, zei hij tot
zijn gehoor waaronder zich veel rijke
Spaanse industriëlen bevonden. „Indien de
particuliere ondernemingen dit niet doen,
zal de regering, tegen haar wens, het moe
ten doen".
De minister zei verder dat Spanje geen
haast heeft om toe te treden tot de EEG.
Wat ons in de onmiddellijke toekomst in
teresseert is de ontwikkeling der investe
ringen en vergroting van het nationale in
komen. Wij moeten de ontwikkeling van
onze industrie en de toekomst van onze
landbouwexport beschermen. Indien de
gemeenschappelijke markt ons op dat punt
geen garanties geeft, interesseert deze ons
niet.
Hij verklaarde ten slotte dat er tussen
Spanje en de landen van de Euromarkt
„besprekingen" gaande zijn, maar er was
nog geen sprake van eigenlijke onderhan
delingen. Wij zullen zien wat er met Enge
land gebeurt. Wij hebben tijd om te wach
ten. Indien onze huidige ontwikkeling
voortduurt is er geen reden waarom wij
niet tot de gemeenschappelijke markt zou
den toetreden, eerst in geassocieerd ver
band, aldus de minister.
OSLO (UPI) Regeringsvertegenwoor
digers en parlementsleden van de vijf
Noordse landen hebben in het afgelopen
weekeinde in Oslo handelsproblemen be
sproken zonder overeenstemming te berei
ken over een gemeenschappelijke politiek.
Volgens persberichten in de Noorse pers
hebben de besprekingen aan het licht ge
bracht dat de vijf landen verschillende op
lossingen zullen vinden van de problemen
die gerezen zijn uit het voornemen van
Groot-Brittannië zich bij de Europese ge
meenschappelijke markt aan te sluiten.
Denemarken heeft het Britse voorbeeld
gevolgd en een aanvrage tot het lidmaat-
scha- van Euromarkt ingediend, terwijl
Noorwegen zich tot dusver nog tot niets
gebonden heeft. Volgens de meeste
waarnemers zal de Noorse regering haar
besluit dienaangaande eerst bekendmaken
wanneer het nieuwe parlement op 2 ok
tober bijeenkomt. Het conversatieve blad
„Morgenbladet" verwacht dat Noorwegen
het volle lidmaatschap zal wensen.
Zweden zal waarschijnlijk overwegen
geassocieerd lid van de Euromarkt te wor
den, terwijl Finland, naar men verwacht,
zijn neutrale politiek zal voortzetten,
waardoor het van volledig lidmaatschap
zal zijn uitgesloten. IJsland heeft, aldus
de persberichten, tot dusver nog geen en
kel besluit genomen. Een besluit zal bo
ven alles afhangen van de mogelijke ge
volgen voor zijn visserij.
(Van onze Scandinavische medewerker
Praktisch alle benzine, die in de Scan
dinavische landen verbruikt wordt moet
worden geïmporteerd, en met de meeste
derivaten is dat eveneens het geval. De
nemarken en Noorwegen importeren al
leen uit Pernis elk al voor zo'n honderd
miljoen gulden 's jaars, Zweden veel meer.
En dan is er nog een grotere import uit
het nabije Oosten, uit Amerika en Rus
land.
Deze toestand, waarbij het vrijwel ont
breken van eigen raffinaderijen dagelijks
voelbaar was, zal binnen afzienbare tijd
tot het verleden behoren. De Esso oprende
dit jaar een groot bedrijf in Noorwegen,
bij Tonsberg, en propageert nu de koop
van „thuisgeraffineerde" benzine. In Zwe
den zal bij Stenungsand ten noorden van
Göteborg een raffinaderij van de Caltex
met een aantal verwante chemische fa
brieken tot stand komen. In Denemarken
komen twee raffinaderijen, waarvan er de
zer dagen één, namelijk de tot het Tide
water concern behorend veedolraffinaderij
geopend is.
Het ligt in de bedoeling van hieruit ben
zine, straaljagerbrandstof, tractorbenzine,
petroleum, gasolie en vele andere deriva
ten te exporteren naar de andere Noord
europese landen.
(Van onze Scandinavische medewerker)
De Scandinavische vliegmaatschappij S.A.S., waarin Zweedse, Deense en
Noorse belangen participeren, maakt na een aantal goede jaren met een rustige
doch snelle ontwikkeling, een moeilijke tijd door. De S.A.S. heeft zich door zijn
vliegprestaties en niet het minst door zijn pioniersarbeid inzake het vliegen over
de Noordpool naar Japan, een uitstekende naam verworven. Het is een van de
maatschappijen, waar de Scandinavische landen terecht trots op kunnen zijn.
De tegenslag ontstond doordat nieuwe investeringen van grote omvang nodig
waren in een tijd als deze, waarin de inkomsten moeilijk kunnen worden
verhoogd.
De tarieven hebben een dalende tendens;
de politieke onrust in Afrika maakt de uit
voering van de dienst daar onzeker en in
trekking van landingsrechten in Amerika
bedreigt de omvang van het verkeer. De
SAS wordt hier evenals de KLM door ge
troffen.
De vernieuwing van de vloot, onder
meer met grote eenheden met straalaan
drijving, valt bovendien juist in deze pe
riode. Voorts heeft het kolossale nieuwe
SAS-gebouw, dat als een toren van Babel
boven het gemoedelijke oude Kopenhagen
uitrijst, veel meer gekost dan begroot
was. Nu kan een maatschappij als deze,
die door drie staten wordt onderhouden,
niet terugvallen op ruime reservefondsen,
zij moet direct bij de drie regeringen aan
kloppen om tekorten te dekken. En deze
geldgevers waren niet tijdig gewaar
schuwd, zodat de storm, die er opstak
over het hoofd van de SAS-directie niet ge-
Het zal, naar het zich laat aanzien, nog
enige tijd duren voor beslist wordt over
de toekomst van de gefailleerde Scheeps
werven van Vlaanderen in Brugge. De cu
ratoren hebben namelijk nog geen datum
voor de openbare verkoop bepaald, omdat
zij gezien de nog lopende werkzaam
heden het huidige tijdstip daarvoor niet
in het belang achten van de schuldeisers.
Aanvankelijk was er sprake van dat de
veiling verleden zaterdag zou plaats heb
ben, doch dit is niet juist gebleken.
In Brugge staan nog twee schepen op
stapel, welke worden afgebouwd in op
dracht van de Schiedamse werf Wilton-
Fyenoord. Dit werk zal half september
zijn voltooid.
Wilton-Fyenoord heeft, zoals reeds eer
der werd bericht, een bod gedaan op de
Belgische werf. Geruchten dat de onder
handelingen Zouden zijn mislukt worden
door de directie van het Schiedamse be
drijf tegengesproken. Wilton - Fyenoord
moet overigens, zoals eventuele andere
gegadigden, wachten op de openbare vei
ling, aangezien de Belgische faillissements-
wet geen onderhandse verkoop toestaat.
De curatoren hebben nog niet gerea
geerd op het huurkoopvoorstel, dat enkele
weken geleden names een Nederlaiidsë
groep in de scheepsbouwsector werd inge
diend door de Rotterdamse Rederij en
Scheepvaartkantoor James Smith en Zo
nen. Dit voorstel houdt in een onmiddel
lijke storting van vijftig miljoen Belgische
francs (circa 3,5 min. gulden), met het
recht van huur voor een periode van zeven
jaar, waarna een definitieve overname,
gepaard aan een restitutie van 17 miljoen
Belgische francs (circa 1,5 min gulden),
zou moeten volgen. Smith en Zonen ver
wacht voor het einde van deze maand een
antwoord op dit voorstel.
De president van de Amerikaanse Ka
mer van Koophandel, Richard Wagner,
heeft gisteren in een radiorede gezegd, dat
de Amerikaanse ondernemingen met groter
doeltreffendheid te werk moeten gaan om
het tegen de concurrentie van Europa te
kunnen bolwerken, en het niet moeten zoe
ken in protectionisme.
Hij zei, dat de Amerikaanse regering
hierbij het zakenleven kon helpen, door
verbeteringen van de belastingwetgeving,
zodat de ondernemingen meer geld zou
den kunnen besteden aan verbetering van
het produktie-apparaat. Wagner zei, dat het
noodzakelijk was om de handel in de vrije
landen uit te breiden, om het hoofd te kun
nen bieden aan de economische en politieke
macht van Rusland.
Advertentie
ALLEENVERT.
PARKER SERYICE N.V., BEURS-DAMRAK. AMSTERDAM.
Adriaantje Elisabeth London—Zwijndrecht.
Alcetas 19 Ouessant LissabonAmsterdam.
Alis 19 Tyne ScahrbourghAmble.
Amstelstroom 19 Poole—Amsterdam.
Annie F 19 Sandhammern VentspilsHuil.
Appingedam 19 VigoAntwerpen.
Arnhem 19 Kaap Bon SfaxPort Debouc.
Auriga G 19 Humber HuilStrahlsund.
Ampenan 19 var. PenangColombo.
Amsteldiep 10 zw Ouessant Port SaidIJmuiden.
Angolakust, 19 rede Monrovia.
Bab t 19 DelfzijlOstrand.
Bern 19 t/a baai Napels.
Brinda 19 Thames GentLondon.
Caltex Gorinchem (t) 20 te Rotterdam.
Colytto 18 ono Belle Isle SorelHamburg.
Calchas '9 aank AlexandriëCanneta.
Capricornus 19 Elbe 3 London—Hamburg.
Coeta 119 Uuderstein ArklowRoenskaer.
Contact 19 BergenHarlingen.
David 19 p 8 Hamburg—Trnndheim.
Dente 19 v Rotterdam. 19 te Londen.
Erasmus 19 zo Strombolie VlissingenOrtona.
Fendo 19 Dungeness London—Parijs.
Fiducia 19 Dungeness DieppeLondon.
Fivelstad 19 BayonneLondon.
Flevoland 19 Grangemouth—Rotterdam.
Flores 19 Startpoint RouenSilloth.
Forel 19 HullNewcastle.
Francina 19 KingslynnHamina.
Fina Nederland 19 zzo AbidjanAbadan.
Foresttown 19 Hamburg—Mena.
Fravizi 19 pass Las Palmas DakarNoorwegen.
Gaasterdijk 20 te Rotterdam.
Grootekerk 19 te Rotterdam.
Geeststroom 19 BostonMaassluis.
Gefle 19 Gris Nez StockholmParijs.
Greta 19 Zeebrugge Brussel—Preston.
Graveland 10 Cabadello—Amsterdam.
Hasewint 19 Stettin—Delfzijl.
Hinde 19 H v Holland London—Amsterdam.
Hunzestroom 19 Thames London—IJmuiden.
Ivoorkust 19 vertr. Hamburg—Bremen.
Joost 19 Rotterdam—Cuxhaven.
Jupiter 19 Schelde Antwerpen—Hamina.
Jagersfontein 19 Las Palmas—Southampton.
Katendrecht 20 v Rotterdam n Antwerpen.
Krvptos 't) v Rotterdam n Gothenburg.
Kastanjesingel 19 Thames Rotterdam—Bayonne.
Maaslloyd 20 aank Cochin Bombay—Cochin.
Laga 19 pass Kiel Ayr—Hamina.
Leiderkerk 19 Port Said—Rotterdam.
Liberiakust 19 verw. Calabar.
Libertas 19 Benghazi—Tunis.
Liberty 19 RotterdamAvonmouth.
Lucas Bols 1 19 AmsterdamSundsvall.
Lydia 19 Wight Waterford—London.
Madisonlloyd 19 aank Genua van Port Said.
Manta 19 Vlissingen AntwerpenRanders.
Mare Liberum 19 StettinSandrewsbay.
Marie Christine 19 HaminaRamsgate.
Marie Sophie 19 RaumaAlkmaar.
Martenshoek 19 GoteborgTynedock.
Medusa 19 o Valencia SeteAlmeria.
Meidoorsingel 19 Portsland Bill ParRotterdam.
Mercurius H 19 Leixoes—Manchester.
Merwestad 19 TunadalOstende.
Mithras 19 AmsterdamGibralar.
Molensingel 19 Wight BayonneKingslynn.
Muphrid N 19 Gironde Glasgow—Bordeaux.
My Fern 19 Noordwijk DelfzijlRotterdam.
Meerdrecht 20 v IJmuiden te Rotterdam.
Musilloyd 20 te Rotterdam.
Naescommander 19 PalermoMena.
Nestor 19 o Gibraltar RotterdamPiraeus.
Noordwijk 19 MonroviaIJmuiden.
Nederland 19 Terschelling Hamburg—Hull.
Nelly 19 Startpoint OstendeGalway.
Nomadisch 19 HaminaHarlingen.
Notos 19 Goteborg—Amsterdam.
Nijkerk 19 v Rotterdam n Odda.
Oranjefontein 20 binnenkomt te Antwerpen.
Oberon 19 v Rotterdam, 20 te Hamburg.
Orient 19 Thamesmond CaenLondon.
Paul Westers WalkomLondon.
Pavonis 19 BatzkarsnasSouthampton.
Phoenix 19 Schelde Terneuzen—Rotterdam.
Prins Casimir 20 v Rotterdam, 21 te Antwerpen.
Prins Maurits 19 te Rotterdam.
Prins Willem v Oranje 20 v Rotterdam n?
Philine 19 Port SaidThameshaven.
Prins Frederik Willem 19 LondonGlasgow.
Reest 19 Leningrad—Manchester
Rex 19 DordrechtFelixtone.
Rochab 19 Ouessant KaapstadLondon.
Reza Shah the Great 19 Mena— Las Pezia.
Ridderkerk 20 verw Port Said.
Roggeveen 19 Mountmaunugai—Melbourne.
Rossum 19 no Belem ArubaRio de Janeiro.
Stad Dorddrecht 19 vertr CivitavecchiaSaguto
Sheratan 19 Bilbao Limerick—Bilbao.
Sloterdijk 20 v Rotterdam n Bremen.
Stad Delft 19 v Vlaardingen n Montreal.
Sonja-D 20 v Methil te Tuborg verw.
Spolesto 19 FoweyRotterdam.
Spolanda pass 19 Holtenau v Hull n Hamina.
Sporonia 19 Bornholm HaminaBoston.
Togokust 19 aank Freetown.
Tweelingen 19 te Vigo verw.
Trianca 19 London—Archangel.
Trigon 19 Texel LondonKopenhagen.
Tubo 19 Dungeness ArklowRotterdam.
Tubal 19 Texel Saloniki Hamburg.
Tuko 19 IJmuiden AmsterdamLeningrad.
Utrecht 19 vertr Bombay Bombay—Calcutta.
Willem Ruys 19 Sueskanaal.
Velox 19 Texel HaminaLondon.
Wiebold Boehmer 19 CartagenaSevilla.
Wymers 19 LowestoftArchangel.
Ysel 19 Dugeness HavreRotterdam.
Zephyr 19 Ouessant RotterdamBayonne.
Zafra 19 vertr BaniasLavera.
Zuiderkerk 19 p Finisterre Barcelona-Antwerpen.
Kleine vaart
Abida (t) 21 te Rotterdam.
Achilles 20 te Rotterdam.
Alca 20 te Vlaardingen.
Alkaid 20 v Antwerpen te Rotterdam.
Artemis 20 v Rotterdam n Hamburg.
Amyntas 18 te Amsterdam (Hamburg n R'dam)
Ardeas 18 v Oran h Lissabon.
Argos 19 v Rotterdam n Lissabon
Atlas 18 v. Oporto n Amsterdam.
Amigo 19 v IJmuiden te Plymouth.
Arnoudspolder 19 v Lissabon te Oporto verw.
Biscaya 18 v. Rotterdam te Dublin.
Bonafide 18 v Dundalk te Partington.
Beyerland verm 19 v Harlingen n Goole.
Binnenhaven 18 v Roscoff te Casablanca.
Birminghem verm 19 v Goole n Grangemouth.
Coccinelle 18 v Duinkerken te Rouen.
Dido 19 v Amsterdam n Kopenhagen.
Diogenes 19 v Callao n Matarani.
Eems 19 v Ostende n Odense.
Duiveland verm 19 v Rotterdam n Nordenhamn.
Eemsmond 20 v. Aalborg te Karlshamn verw.
Erasmussingel 17 v Bordeaux te P Talboth verw,
Eos 18 v Faro n Antwerpen.
Frans Boehmer 18 te Oporto.
Fedala 20 v Las Palmas te Takoradi verw.
Gaasterland verm. 19 v Grangemouth n R'dam.
Grutto verm 29 v Rotterdam n London.
Haskerland verm 19 v Rotterdam n Rochester.
Hector 18 v Hamburg n Bremen.
Hoogland verm 20 v Stettin n Rotterdam.
Hera 18 te Rotterdam (v Bremen n Amsterdam).
Ida-D 19 v Malmö te Aboe verw.
Ida-Pieter 19 v Antwerpen te London verw.
Imke 8 v Genua n Livorno.
Intrepide 20 v Gdansk te Sligo verw.
Labotas 18 v Kopenhagen n Amsterdam.
Kaete Grammerstrof 19 te Bremen.
Magas 18 v Oran n Algiers.
Midas 18 v Aarhus n Amsterdam.
Markab 19 v Delfzijl n Halden.
Maria-W 19 v Mistley te Bremen verw.
Midsland verm 20 v Kingslynn n Rotterdam.
Nassauhaven 18 v Gothenburg n Rotterdam.
Nieuwland verm 19 n Leith—Grangemouth.
Notos 18 v Gothenburg n Amsterdam.
Norinda 18 te Amsterdam v Bremen.
Oranje Nassau 18 Hamburg (v A'dam n A'dam).
Oranjestad 16 v Plymouth n Amsterdam.
Pericles 19 te Antwerpen (v R'dam n A'dam).
Philetas 18 v Amsterdam n Leixoes.
Pasteursvingel 19 v Cagliari n Marseille.
Socrates 17 v Guayaquil n Callao.
Spolesto 20 v Fowey te Rotterdam verw.
Sporonia verw 19 Kiel te pass n Boston.
Sint Annaland verm 29 v Rotterdam n Boston.
Taras 8 v Amsterdam n Odense.
Themis 9 te Antwerpen (v R'dam n A'dam).
Urkersingel verm 21 v Boston n Zwijndrecht.
Vermeersingel 19 n Imperia-Piombino.
Westereems 19 te Tyne. verm 20 n Felixtowe.
Westersinigel 19 v Milos te Rouen.
Westropa 16 v Dakar n Kaolack.
Sleepvaart
Noordholland 16 aug vertrokken van Osaka.
Utrecht 14 vertr v Port Said n IJmuiden.
Help 21 in Calcutta.
Cycloop 20 250 mijl zw v Brest n Rotterdam.
Gele Zee 18 te R'dam met sloopschip.
ring was. De wind woei van drie kanten
tegelijk.
Of het billijk was de directie geheel al
leen verantwoordelijk te stellen wordt in
tussen in Zweden en in Noorwegen bestre
den. Want er is een raad van commissa
rissen die zich eveneens met de zaken be
moeit. De bekende „captain of industry"
de heer Marcus Wallenberg is daar presi
dent van, zoals hij ook president is van
nog 31 andere bedrijven (waaronder gro
te concerns als ASEA met 19.000 werkne
mers). Over de enorme investeringen
560 miljoen gulden alleen voor de straal
vliegtuigen en de hangars is stellig niet
uitsluitend door de directeur beslist. De
overneming van een Mexicaanse vlieg
maatschappij door de SAS schijnt zelfs
een initiatief van Marcus Wallenberg (die
er uitziet als een „clean shaven" Heming
way) te zijn geweest. De SAS verloor er
35 miljoen gulden door. In de Thailandse
vliegmaatschappij heeft de SAS zich even
eens met negatief succes gestoken hoé
negatief is nog niet uitgelekt.
Niettemin werd dezer dagen aan de di
recteur de heer Ake Rusck ontslag ver
leend, terwijl de commissarissen bleven
zitten. In de sanering heeft Wallenberg
wel terdege bemiddeld. Hij legde in korte
tijd 23 miljoen gulden namens het Zweed
se bedrijfsleven op tafel, waarop de rege
ringen de „rest" van het tekort van de
147 miljoen gulden bijpasten.
De 40-jarige directeur van ASEA, de
heer Curt Nicolin werd daarop door zijn
bedrijf uitgeleend aan de SAS om daar de
zaken eens opnieuw op poten te zetten. De
heer Nicolin heeft de roep een harde za
kenman te zijn. Hij heeft intussen mede
gedeeld niet hardhandig tewerk te zullen
gaan maar te trachten voor alle perso
neel, dat overbodig wordt geacht ander
werk te zoeken. Met alle Wallenbergse
bedrijven achter zich om een beroep op te
doen, zal hem dit niet eens erg moeilijk
vallen.
Een vraag is, echter of hij voorkomen
kan, dat nieuwe verliezen worden geleden.
Als de tekenen niet te zeer bedriegen
staan wij voor een nieuwe periode in de
geschiedenis van de luchtvaart: aanbo
ring van een nieuwe laag van vliegreizi
gers en grotere popularisering van het
vliegverkeer. Men kan door enkele bezui
nigingen geen grote kapitaalverliezen
goed maken. Men zal de inkomsten aan
merkelijk moeten verhogen door het vlie
gen voor vracht en passagiers aantrekke
lijker te maken. Op IJsland heersen in dit
opzicht reeds andere toestanden; daar is
het vliegtuig veelal de remplagant van de
trein en de autobus.
BRUSSEL De chauffeur van een Bel
gische aannemingsfirma, die aan de Brus
selse politie had verklaard, dat twee gang
sters hem vrijdagochtend in het Terkame-
renbos van een koffertje met een miljoen
Belgische franken een bedrag dat hij
naar Charleroi moest brengen voor het
uitbetalen van lonen hadden beroofd,
is zaterdag door de mand gevallen. Hij
heeft bekend dat hij de hele historie zelf
heeft verzonnen. Reeds dadelijk was er bij
de Brusselse rechercheurs enige achter
docht ontstaan. Die nam toe, toen Marcel
Niels, de zogenaamde beroofde, zich ver
scheidene malen tegensprak en ook iets
te spraakzaam bleek. Later op de dag
kwam een vriend van hem, die in de dag
bladen over het geval had gelezen, bij de
politie verklaren, dat Niels hem donder
dagavond een koffer te bewaren had ge
geven en dat hij daarin het miljoen aan
bankbiljetten had gevonden. Niels is op
gesloten. Over de motieven van zijn po
ging tot diefstal tast men in het duister.
Hij genoot het vertrouwen van zijn pa
troons, speelde niet, dronk niet, leefde
zuinig en had geen schulden.
NICE, (UPI) Kort na middernacht
hebben vandaag zes gewapende bandieten
een overval uitgevoerd op het casino te
Nice. Hun buit bedraagt 18.000 Franse
franken. Zes gemaskerde mannen kwa
men vannacht de met Perzische tapijten
bedekte speelzaal van het casino binnen.
Zij bevalen de meer dan honderd elegant
geklede aanwezige mannen en vrouwen
hun handen omhoog te steken en tegen
een muur te gaan staan. De bandieten
graaiden daarna het geld uit de laden van
de hoofdkas en gingen er van door in een
vierdeurs personenauto, die met draaien
de motor voor de hoofdingang te wachten
stond. De plaatselijke politie heeft onmid
dellijk wegversperringen opgeworpen en
patrouilles zoeken naarstig naar een spoor
van de daders.
Mutatie raad van bestuur Unilever Ltd.
Tot vice-voorzitter van de raad van bestuur
van Unilever Limited te Londen is. in de plaats
van wijlen de heer J. A. Connel, benoemd dr. E
G. Woodroofe te Londen, tot dusver lid van die
raad.
VOORBEURS VAN HEDEN
ls te tijdv
Slot
2de til
A K U.
Kon Olie
Philips
Unilever
Hoogovens
39039014
ƒ115,30
1008—1010 gl
759—760
910
390
f 115,30
1008
758
Q
