Medische zorg in oorlog
eist nu organisatie
AGENDA
Schroder
HOE GELUKKIG TE LEVEN MET REUMATIEK
Goede preventie zou duizenden
het leven kunnen redden
Stakende melktappers in
Leeuwarden ontslagen
Dr. A. Vis in Beverwijk
gaat met emeritaat
Hugo de Groot in
slot Loevestein
herdacht
De negen Muzeiïj
JEUGDFESTIVAL VELP BEGONNEN
Amerikaans amateurorkest
in Openluchttheater
Koeler en meer wind
DINSDAG 29 AUGUSTUS 1961
2
DEVENTER CHIRURG SLAAT ALARM
Haarlem
Velsen-lJ muiden
Beverwijk
Kerkelijk nieuws
r
Dansen II IIatuurlijk O L -J
leren? |\llround? BIJ Jjchroder
Geen staking bi] de
Metropolitan Opera
EERVOLLE VERMELDING VOOR
Leef opgewekt. Neem Togal tabletten. Bevrijdt U afdoende van pijn,
reumatiek, ischias, spit, hoofd- en zenuwpijn. Morgen reeds mogelijk.
Togal is veilig voor ae maag. Bij apoth. en drog. TOGAL 0.95; 2.40; 8.88.
Sas Bunge
„Amsterdams Ballet"
wordt ontbonden
WEERRAPPORTEN
•§S
e
a
(Van onze reportageredacteur)
„AI tien jaar lang wordt de verantwoordelijkheid voor de opbouw van de civiele
verdediging vrijwel uitsluitend op de overheid afgeschoven. Niemand denkt eraan,
dat juist tal van maatschappelijke organisaties en instellingen de voorbereiding van
de verdediging van het burgerlijk leven in oorlogstijd ter hand kunnen nemen en
dat de bevolking door deze zelfwerkzaamheid de overheid tot een grotere activiteit
op dit gebied kan aansporen. Dat geldt natuurlijk ook voor bepaalde groepen in de
samenleving en daaronder zeker voor de artsen. Zolang de artsen niet al het mo
gelijke hebben gedaan om de gezondheidszorg in oorlogstijd zo goed mogelijk te
verdedigen, kunnen zij de overheid niet verwijten dat zij te weinig doet".
Het is de vieren veertig jarige Deventer
chirurg dr. J. Th. H. Grond, lid van een
adviescommissie van de B.B., die deze
zelfcritiek laat horen. Enige tijd geleden
toonde hij zich al op een landdag van het
Rode Kruis ten overstaan van een
honderdtal collega's duidelijk verontrust
over de lauwheid, ook in eigen kring, ten
opzichte van de civiele verdediging, die er
immers op is gericht in oorlogstijd, zelfs
onder rampzalige omstandigheden, het
maatschappelijk leven zo goed mogelijk te
laten functioneren en de verliezen aan
mensenlevens en materieel zoveel moge
lijk te beperken.
Velen maken zich van dat probleem af
met de veronderstelling dat Nederland bij
een onverhoopte aanval met A- of H-bom-
men „toch zo van de kaart is" en dat er
dan niets te redden zal zijn. Of een even
tuele oorlog in deze vorm Nederland zal
teisteren is uiteraard een open vraag.
Maar zelfs in het ergste geval trekt men
een onjuiste conclusie. Naarmate de bom-
krater groter is zal ook het randgebied
omvangrijker zijn en daarmee het aantal
mensenlevens dat nog gered kan worden
of, door een goede preventie, behouden is
gebleven. Iedere geredde is dan niet alleen
een slachtoffer minder, maar ook een mo
gelijkheid voor de medici meer om een an
dere gewonde te helpen.
Hygiëne voorop
Dr. Grond gelooft dat de artsen reeds nu
een belangrijke bijdrage kunnen leveren
om het medische apparaat tijdens een
oorlog zo doeltreffend mogelijk te gebrui
ken. Hij legt daarbij de nadruk op het
„voorkomen", opdat er minder behoeft te
„genezen". Daarbij gaat deze chirurg uit
van een paar opmerkelijke ervaringen uit
de tweede wereldoorlog.
De medische diensten van het Ameri
kaanse leger bijvoorbeeld moesten op el
ke oorlogsgewonde bijna drie verkeers
slachtoffers en niet minder dan vieren
twintig patiënten met infectieziekten be
handelen. Conclusie: de persoonlijke hy
giëne is uiterst belangrijk en zeer zeker
wanneer de collectieve hygiënische maat
regelen uitvallen. Met die persoonlijke hy
giëne is het in Nederland echter bar
slecht gesteld en dat wordt onder abnor
male omstandigheden zö mogelijk nog er
ger. Hygiëne zou volgens dr. Grond daar
om op het lesrooster van de lagere school
moeten staan en de schoolartsen zouden
daarvoor moeten ijveren, vindt hij.
Ook kan er veel meer worden gedaan aan
de bescherming tegen speciale ziekten. De
vaccinatie tegen tetanus zou elke vijf jaar
herhaald moeten worden, zoals nu al in
een enkele gemeente gebeurt. De biologi
sche oorlogsvoering en vooral de daarop
gebaseerde psychologische propaganda
krijgen dan minder kans: de bevolking
weet immers ook al uit de door de dok
ters gegeven voorlichting dat zij tegen
dat soort aanvallen immuun is.
Andere preventieve maatregelen, die
men op dit ogenblik al kan aanpakken,
betreffen de kleding en het voedsel. De
dokters kunnen hun invloed aanwenden om
tot een produktie van brandwerende kle
ding te komen en van noodrantsoenen die
zo min mogelijk gekookt behoeven te wor
den, weinig afval veroorzaken en een zo
hoog mogelijke voedingswaarde bezitten.
Wanneer het in oorlogstijd mode zou wor
den om altijd hoeden met brede randen te
dragen en nooit zonder handschoenen de
straat op te gaan, kan dat bij bominslag
duizenden mensen het gezichtsvermogen
en de handen redden. Gemeente- en be
drijfsartsen zijn de aangewezen gangma
kers voor meer en betere schuilgelegen-
heden, voorzien van waterleiding en toilet
ten.
Geen perfectionisme
Hoe goed de preventie ook georgani
seerd kan zijn, dr. Grond ontveinst zich
niet dat in het geval van een niets ontzien
de luchtoorlog de medici en het verple
gend personeel voor een hopeloze taak zul
len komen te staan. Toch zal het er ook
dan om gaan zoveel mogelijk mensen van
de dood te redden. Daartoe is nodig: ma
ximale inschakeling en zo doeltreffend mo
gelijke verdeling van alle beschikbare me
dische krachten en de outillage en gestan
daardiseerde behandeling. Dan alleen zal
men een redelijke „produktie" kunnen be
reiken. Die vereenvoudigde en uniforme
behandeling heeft tevens het voordeel dat
een slachtoffer niet steeds door dezelfde
medicus behandeld kan worden. Niet al
leen de achtduizend artsen die Nederland
rijk is zullen aan die gedachte moeten
wennen, ook de tachtigduizend E.H.B.O.'-
ers zullen zich op een aanzienlijk minder
geperfectioneerd optreden moeten instel
len. Zij hebben op de artsen trouwens al
een voorsprong, want sinds 1954 bestaat er
een handleiding „Eerste Hulp in Oorlogs
tijd", al is het enthousiasme om zich de
daarin vervatte leerstof eigen te maken
vooralsnog niet groot. De artsen staan pas
aan het begin van een onderzoek naar die
uniforme behandelingsmethode. Bovendien
zullen de chirurgen de handen zo vol heb
ben met de mechanisch gewonden, dat de
niet-specialisten op de verzamelplaatsen
der gewonden moeten werken. Dat wil zeg
gen dat zij een grotere kennis dienen te
verwerven van wond-, shock- en brand
wondbehandeling, van stralingsziekten,
gasvergiftigingen en besmettelijke ziekten.
Voor zover men niet in eigen kring daarin
kan voorzien, zal de universiteit haar pro
gramma's aan die eis dienen aan te pas
sen.
Massap roduktie
Een enorm probleem vormt ook de be
handelingscapaciteit der ziekenhuizen.
Niet het aantal bedden is hier doorslag
gevend, maar het aantal operaties dat per
operatietafel kan worden verricht. Indien
er op het ogenblik theoretisch in
achttien uur per operatietafel tien patiën
ten kunnen worden behandeld is dat veel.
Maar het is slechts een kwart van het aan
tal dat nodig zal zijn om bijvoorbeeld in
c
Grote Kerk: Vandaag 20—21 u.: Orgel
concert door Piet Kee. Werken van Die
trich Buxtehude en Johann Sebastian
Bach.
BIOSCOPEN
Cinema Palace: 14, 19 en 21.15 u.: „Pyg
malion", a.l.
Frans Halstheater: 14, 19 en 21.15 u.,
(vandaag 20 u.): „Slaapkamergeheimpjes",
18 j.
I,ido Theater: 14, 16.15. 19 en 21.15 u.:
„Voetstappen zonder spoor", 18 j.
Luxor Theater: Vandaag en woensdag
14, 19 en 21.15 u.: „Mag dat in Bagdad".
14 j. Donderdag 14, 19 en 21.15 u.: „De dief
des konings", 14 j.
Minerva Theater: Tot en met woensdag
20.15 u.: „Roman Holiday", a.l. Dagelijks
14.30 u.: „De mijnen van Koning Salomo",
a.l.
Rembrandt Theater: 14, 19 en 21.15 u.:
„Sag mir adieu!", a.l.
Roxy Theater: 14.30, 19 en 21.15 u.: „De
ondergang van Billy the Kid", 18 j.
Studio Theater: 14.15, 19 en 21.15 u.: „De
brave soldaat Sehwejk", a.l. Dagelijks 10.30
en 16.15 u. (beh. zondag): „Walt Disney
Festival", a.l.
Theater Monopole (Zandvoort): 19 en
21.30 u.: „Der Gauner und der liebe Gott",
a.l. Woensdag en donderdag 19 en 21.30 u.:
„O sole mio", a.l. Dagelijks 14.30 u.: „Das
blaue Meer und du", a.l.
TENTOONSTELLINGEN
Vishal (Grote Markt): Tot 4 sept. 1017
en 2022 u. (dinsdag 1922 u.): „Neder
landse orgelpraeht".
Kunstcentrum „De Ark" (N. Heiligland):
Tot 2 sept. expositie van plastieken van
Tjeerd Visser en tekeningen en schilde
rijen van Cor Visser-van der Woude, 917
u„ ma., wo. en vr. ook 1820 u.
Museum Het Huis Van Looy (Kamper
laan): Tot 16 sept. expositie van aquarel
len en tekeningen van Van Looy en tijd
genoten 1017 u„ zondag 1417 u.
Kunstzaal In 't Goede Uur (Nieuwe
Kerksplein): Tot 1 sept. expositie van
grafiek van Jan Forrer. Dagelijks 1022 u.
Adventskerk (Aerdenhout): Tot 10 sept.
expositie van schilderijen, beeldhouwwer
ken, tekeningen en grafiek van Bob Buys,
Poppe Damave, Nico Jonk en F. Verpoor
ten. Dagelijks 14—17 en 19—21 u., zondag
1417 u.
(Zie verder „Uitgaan in Haarlem" van
25 augustus).
DINSDAG 29 AUGUSTUS
City Theater, 20 u.: „Turf in je ransel".
Marktplein: Kermis tot 24 uur.
WOENSDAG 30 AUGUSTUS
City Theater, 20 u.: „Turf in je ransel".
Rex Theater, 20 u.: „Gevaarlijke puber
teit".
Marktplein: Kermis tot 24 uur.
Pieter Vermeulenmuseum, 9.3012 u. en
1416.30 u. in het gebouw Cultureel
Centrum.
DINSDAG 29 AUGUSTUS
Kennemer Theater, 19 en 21.15 u.: „De
wilde deserteur".
Luxor Theater, 19 en 21.15 u.: „De Jam
tjes".
WOENSDAG 30 AUGUSTUS
Kennemer Theater, 19 en 21.15 u.: ,.De
wilde deserteur".
Luxor Theater, 19 en 21.15 u.: „De Jan
tjes".
Ned. Herv. Kerk
Aangenomen naar Schiermonnikoog
(toez.): E. J. Alberts, kand. te Amsterdam.
Bedankt voor Wijckel (toez.): J. A. Geuse
broek te Barsingerhorn.
Geref. Kerken
Tweetal te Arnemuiden: P. C. L. de Jager
te Raamsdonksveer en K. Beima te Bun
schoten-Spakenburg Beroepen te Zijldijk
(Gron.): M. van der Heiden, kand. te Sas-
senheim. Aangenomen naar Palmerston
Nortlh (New Zeeland) (Ref. Churches): S.
Oegema te Lewedorp.
Geref. Gemeenten
Beroepen te Kampen: A. Vergunst te
Rotterdam-Centrum.
Advertentie
Raamsingel 16
telefoon 11045
Clubs in eigen milieu
Privéles
op elk gewenst uur
Inschrijving vanaf heden
dagelijks van 3-6 uur
en van 7.30-10 uu/
(Lid K.C.V.D.
„San Filippo Neri")
voor r.-k.
Tijdens elke dansles blijkt het
weer, bij
prima les, gezelligheid
en de juiste sfeer
Aanvang der lessen medio sept.
drie dagen in het gehele land dertigduizend
gewonden te kunnen behandelen en in die
orde van grootte moet men toch denken.
Bij een goed sluitende organisatie is dat
aantal toch wel te halen. Daartoe zijn ech
ter in medische kringen zeer ongebruike
lijke maatregelen nodig. Bijvoorbeeld: de
staf van de operatiekamer is na twaalf tot
achttien uur fysiek uitgeput. Zij zal dan
vervangen moeten worden.
Dr. Grond denkt aan de mogelijkheid
van „schaduwpersoneel" van ziekenhuizen
in andere plaatsen. Indien het personeel
van een Arnhems ziekenhuis wordt aange
wezen als „schaduwpersoneel" van een
ziekenhuis in Leeuwarden betekent dat, dat
de „schaduwstaven" zich reeds in vredes-
sen zonder dat er allerlei moeilijkheden en
vertragingen ontstaan omdat men de plaat
selijke situatie niet kent. Uiteraard zullen
de „schaduwsttven" zich reeds in vredes
tijd daarvan op de hoogte moeten stellen.
Dit zijn slechts enkele punten uit het
veelomvattende programma voor een re
delijk werkende gezondheidszorg in oor
logstijd. Wanneer men over de gehele pro
blematiek welke hiermee samenhangt na
denkt we noemen nog de voortdurende
bevoorrading met geneesmiddelen, de ver
pleging der behandelde gewonden, de
bloedtransfusie beseft men wel dat ge
zien de geweldige hoeveelheid denkwerk,
welke ten behoeve van een doeltreffende
planning moet worden verricht, dr.
Grond zijn oproep tot zijn collega's bij het
Rode Kruis geen dag te vroeg heeft ge
daan.
Veertien melktappers, in loondienst bij
de coöperatieve verbruiksvereniging „Ex
celsior" in Leeuwarden, zijn in staking
gegaan na een conflict met de directie.
Het gevolg is geweest, dat de melktappers
op staande voet zijn ontslagen.
Er liepen tussen de directie en de melk
tappers reeds enige tijd onderhandelingen
over een loonsverhoging. Op verzoek van
de directie hadden de melktappers een
voorstel ingediend. De directie deed de
toezegging, dat er binnen twee weken een
beslissing zou worden genomen. Zondag
echter lieten de melktappers schriftelijk
weten, dat zij maandag in staking zouden
gaan, als ze. niet op korte termijn een
loonsverhoging van ƒ50.-per week zou
den krijgen met terugwerkende kracht tot
1 januari.
Op een daarna met de melktappers ge
voerde bespreking zei de directeur van
de coöperatie, dat deze eis onredelijk
was, omdat deze verder ging dan het
oorspronkelijke voorstel. Hij vroeg de
melktappers nog- enig: geduld te hebben.
Zij bleken daartoe eenter niet bereid, zij
zijn daarop op staande voet ontslagen.
Later heeft de directie verklaard, dat
de klanten van de coöperatie maandag
morgen om half negen reeds een circulaire
in de bus hadden van de particuliere
melkhandelaren. waarin deze hun dien
sten aanboden. Zij zijn, volgens de direc
tie, dus kennelijk vooraf van de staking
op de hoogte gebracht. De Friesche Bond
van Melkdetaillisten heeft verklaard, dat
zij niet achter de staking staat, maar wel
sympathie voor het standpunt van de
melktappers heeft.
Op bijna zevenenzestig jarige leeftijd en
na bijna tweeënveertig volbrachte dienst
jaren is met ingang van 1 september a s.
emeritaat verleend aan dr. Alb. Vis, pre
dikant van de doopsgezinde gemeente van
Beverwijk.
Dr. Vis zal zondagmorgen 3 september
a.s. om tien uur zijn ambtsbediening als
dienstdoend predikant bij de Algemene
Doopsgezinde Sociëteit neerleggen en af
scheid nemen van de doopsgezinde gemeen
te van Beverwijk. Na zijn emeritaat
wordt dr. Vis predikant voorganger van
de afdeling Badhoevedorp van de Neder
landse Protestantenbond en zal op 1 okto
ber a.s. daar ais zodanig intree doen.
Dr. Vis werd op 9 september 1894 in
de doopsgezinde pastorie van Beemster in
Noordholland geboren. Hij bezocht eerst
het Murmellius gymnasium te Alkmaar en
studeerde daarna verder nog aan de ste
delijke universiteit te Amsterdam, waar
hij in 1917 zijn kandidaats-, in 1932 zijn
doctoraal examen theologie aflegde en op
6 november 1936 bij wijlen prof. dr. J. L.
Palache op een proefschrift „Messianic
Psalm quotations in the New Testa
ment" promoveerde tot doctor in de fa
culteit van de godsgeleerdheid. Nadat de
heer Vis in juni 1919 was aangesteld tot
proponent bij de Algemene Doopsgezinde
Sociëteit werd hij op 2 november van dat
zelfde jaar (1919) door zijn vader, wijlen
ds. P. A. Vis, toen nog predikant van de
doopsgezinde gemeente van Irnsum en
Poppingawier in Friesland, ingeleid (be
vestigd) als predikant van de doopsge
zinde gemeente van Witmarsum, welke zijn
vader van 1890 tot 1891 ook ruim een jaar
had gediend. Eind november 1922 verwis
selde dr. Vis deze gemeente met die van
Heerenveen, vanwaar hij drie jaar later
naar die van Den Burg - Waal - Oosterend
op het ei-land Texel vertrok. Sinds 10 sep
tember 1939 dient dr. Vis de doopsgezinde
gemeent van Beverwijk.
Dr. Vis heeft in de loop der jaren vele
bestuursfuncties vervuld en zitting gehad
in tal van colleges en commissies. Zo was
hij o.a. vele jaren bestuurder van de Al
gemene Doopsgezinde Sociëteit; ongeveer
vijfentwintig jaar bestuurslid en de laat
ste tien jaar daarvan voorzitter van het
doopsgezind broederschapshuis te Schoorl
en vele jaren bestuurslid van de Noord
Hollandse commissie voor doopsgezinde
gemeentedagen. Tijdens zijn ambtsbedie
ning op Texel was hij daar o.a. voorzitter
van de afdeling van 't Nut van het Alge
meen en van de schoolcommissie. Te Be
verwijk: voorzitter van het departement
van 't Nut van het Algemeen; medeoprich
ter en voorzitter van de afdeling Bever
wijk van de Nederlandse Vereniging tot
bescherming van dieren; voorzitter van
de afdeling Beverwijk van de vereniging
voor facultatieve lijkverbranding „Wester-
veld"; voorzitter van de afdeling Bever
wijk van het Centraal Genootschap voor
vakantiecolonies en kinderherstellingsoor
den en lid van het college van curatoren
van de Federatie tot instandhouding van
Jeugdhuizen in de IJmond en verder do
ceert dr. Vis sinds 1942 reeds negentien
jaar Hebreeuws aan het Murmellius-gym-
nasium in Alkmaar.
In slot Loevestein is maandag een hu
welijk voltrokken, het tweede in de ge
schiedenis van deze eeuwenoude vesting.
In 1627 werd hier Arnoldus Geesteranus
in de echt verbonden met Suzanna van
Oostdijk. Geesteranus, een remonstrants
predikant, verbleef op Loevestein in ge
vangenschap, evenals Hugo de Groot. En
nu trad de oprichter van de internationa
le Grotius stichting tot verbreiding van
het volkenrecht, dr. Hans Keiler uit
Duitsland, hier in het huwelijk met Rose-
marie von Maltitz. Het paar had de ge
legenheid aangegrepen om tijdens de
driedaagse Grotiusherdenking, die giste
ren op slot Loevestein begon, in de kamer
waar Hugo de Groot tijdens zijn balling
schap verbleef, hun huwelijk te laten in
zegenen. In de door kaarslicht en enkele
late zonnestralen verlicht Grotius-kamer
verrichtte ds. J. Brinkerink uit Hardinx-
veld deze plechtigheid, ivelke uniek in de
geschiedenis mag worden genoemd.
Omstreeks het middaguur hadden de
circa vijftig deelnemers geleerden uit
18 landen zich naar het slot Loeve
stein ingescheept. Eveneens in de Gro-
tius-kamer werd de herdenkingsbijeen
komst geopend door dr. Hans Keiler. Er
waren zelfs afgevaardigden uit Argenti
nië, de Filippijnen, Griekenland, Japan,
India, Polen en Panama.
Wij Grotianen in een broederschap bij
een, moeten ons niet laten beïnvloeden
door de meningsverschillen onzer rege
ringen, zei dr. Keiler. Het volkerenrecht,
waarvan Hugo de Groot de grondlegger
is geweest, vormt de krammen, die de
verdeelde wereld samenhouden. Dit recht
zal een religie voor de volkeren moeten
worden.
Dr. Keiler maakte bekend, dat weer en
kele buitenlandse professoren de Grotius
penning zullen krijgen. In de Grotius-ka
mer onthulde hij een gedenksteen. Hier
op volgden lezingen over Hugo de Groot
en werd naar een door hem geschreven
spel in een vertaling van dr. Keiler ge
luisterd.
Vandaag, op de sterfdag van hun gro
te voorganger, bezochten de Grotianen
Rotterdam, waar Hugo de Groot pensions
ris geweest is en Delft, zijn geboortestad,
waar hij tevens begraven is in de nieuwe
kerk.
Het bestuur van de metropolitan opera
en de musici hebben erin toegestemd, dat
de Amerikaanse minister van arbeid zal
optreden als scheidsrechter in het geschil
over de salarissen.
Beide partijen hebben hierbij de verze
kering gegeven, dat het seizoen 1961-1962
is gered.
Minister Goldberg maakte het akkoord
bekend na met beide partijen te hebben
onderhandeld.
President Kennedy heeft er persoonlijk
zijn tevredenheid over geuit dat het sei
zoen zal doorgaan.
„DE LAGE LANDEN"
uu jsaiaii
Op het in Vancouver gehouden inter
nationale filmfestival heeft de Neder
landse film „De lage landen", vervaar
digd door George Sluizer. een eervolle
vermelding verworven.
Eervol. Het Rotterdams Philharmo-
nisch Orkest heeft van de Unesco de uit
nodiging ontvangen om een bandopname
van een hedendaags werk in te zenden
Eduard Flipse koos daarvoor de derde
symfonie van Pijper. De opname zal begin
volgende maand worden gemaakt. De We
reldomroep verleent daarbij haar mede
werking. In totaal heeft de Unesco zestig
van dergelijke uitnodigingen laten uit
gaan. Een daarvan was ook aan het Con
certgebouw in Amsterdam gericht.
Maandagmiddag- zaten in de grote zaal
van het Rhedens lyceum te Velp meer
dan 450 jongens en meisjes, van middel
bare scholen uit Nederland, die zich heb
ben laten inschrijven voor het jeugdfesti-
val 1961. De bestuursvoorzitter van de
stichting Jeugdfestival Velp 1961 mr. J. P.
Drost, burgemeester van de gemeente Rhe-
den, handhaafde de traditie bij officiële
gelegenheden door, zij het dan loffelijk
kort, autoriteiten en genodigden te verwel
komen. Ook mr. Y. Scholten, de staatsse
cretaris van O. K. en W., volgde een andere
Advertentie
koers dan die van vele officiële toespra
ken. „Jullie trekken de grens over van
het land van de tien muzen, zei hij. Jullie
zullen verblijven in een prachtig land, rijk
aan afwisseling. Je kunt nieuwe dingen
ontdekken. Goede reis dus naar dat andere
land, namelijk het land van de kunst. Toch
zijn de kunst en het rijk van alle dag
geen twee gescheiden zaken omdat de
kunst in het gehele dagelijkse leven pre
sent is. Kunst is een onmisbare sier in
het leven. Talrijke kunstzaken zijn belang
rijke gebeurtenissen. Het is juist van bij
zonder grote betekenis dat de jongeren
zich de waarden van de kunst eigen maken
als tegenmiddel tegen de dreigende mate
rialisatie en vervlakking.
De zin „Kunst siert de mens," zo zei
Guillaume van de Graft in zijn toespraak,
is zodanig geconstrueerd dat je er drie
toespraken uit kunt maken. De belangrijk
ste vraag die er uit komt is: Wat doet
De deelnemers aan het jeugdfestival
op de weide van het Rhedens lyceum,
luisterend naar de artistieke leider,
de heer Jan F. Bresser.
de kunst voor de mens? De een zegt
„Kunst voedt op," de ander zegt: „Kunst
bevrijdt" weer een ander praat over
„De kunst staat, ze shockt en ze steekt.
Maar het zijn allemaal verwarde stemmen
van ëstheten. Kunst siert de mens en ze
is bescheiden. Men doet niets met de kunst,
Men ziet er geen nuttig effect in, anders
zou de reclame haar wel onder voogdij
hebben gesteld. Kunst siert de mens, maar
zij siert de mens niet op. Kunst is geen
make-up, al is de make-up wel kunst. Het
zoeken naar het eeuwig menselijke siert de
mens en siert zijn adeldom en maakt hem
groot. Alle kunst zoekt de kosmos, de har
monie. Dat wat de mens siert, dat is zijn
innerlijke ruimte.
Gisteravond (maandag) werd de eerste
kunstmanifestatie gegeven in de vorm van
een opvoering door de toneelgroep Theater
van „De wonderdoenster",
De laatste uitvoering in het Bloemen-
daalse Openluchttheater viel ten deel aan
een semi-amateurorkest uit de Amerikaan
se staat Oregon, gevormd door amateurs
uit de stad La Grande en muziekstuden
ten van Eastern Oregon College. Het feit
dat de dirigent, L. Rhodes-Lewis, niet eens
genoemd werd in het programma, was
min of meer symptomatisch voor het slor
dige karakter van dit optreden. Allereerst
was daar het rommelige programma dat
geopend werd met drie Valerius-liederen
in bewerkingen van da Nederlands-Ameri
kaanse dirigent Hans Kindier. Het deed
merkwaardig aan om op een voor Neder
land bestemd programma het bekende lied
„Merck toch hoe sterek" aangekondigd te
zien als „See How Strong". Deze zettingen
die bepaald nogal aan de grove kant wa
ren, werden gevolgd door het eerste deel
van de Symfonie van César Franck (al
léén het eerste deel), en dit weer door de
Prélude van Fauré's toneelmuziek bij
„Pelléas et Mélisande". Na de pauze kreeg
men werk van Amerikaanse bodem te ho
ren, en wel drie delen uit de balletmuziek
bij „Rodeo" van Aaron Copland, muziek
die even opzettelijk primitief aandoet als
de barbecue waarop de Amerikaan zijn
varkensvlees uit diepvries roostert. In de
sfeer van Hollywood en light music werd
men tenslotte gebracht met de Mississippi
Suite van Ferde Grofé, specialist in muzi
kale geografie die onder meer de Grand
Canyon Suite op zijn naam heeft staan.
Men hoeft heus geen snobisme te prediken
om vast te stellen dat de combinatie van
deze inhoudsloze genrestukjes met een ju
weel als Fauré's Prelude op zijn minst aan
het artistieke onderscheidingsvermogen
van de dirigent deed twijfelen. Misschien
ziet men in het Verre Westen die dingen
wat breder dan hier, maar dat neemt niet
weg dat ook een stuk puur amusement pas
waarde krijgt als het met meer zorg voor
de samenklank, meer i orkestdiscipline en
meer gevoel voor nuance gebracht wordt
dan hier het geval was. Dit keer hadden
de (vele) thuisblijvers bepaald geen onge
lijk.
Het bestuur van de stichting „Het Am
sterdams Ballet" heeft besloten de stich
ting per 1 september te ontbinden. Ter
toelichting hiervan deelt het bestuur me
de, dat aan de stichting de mogelijkheid
is ontnomen voor haar doel werkzaam te
zijn. De door de overheid doorgevoerde
ballet-concentratie heeft voor het Amster
damse Ballet geen ruimte gelaten.
Dat de rijks- en de Amsterdamse over
heid deze toestand eerst in het leven heb
ben geroepen, nadat in de eerste maanden
van dit jaar de voorbereidingen voor het
seizoen 1961/62 reeds waren getroffen en
de kunstenaars geëngageerd, is des te pijn
lijker nu hierdoor bovendien een aantal
danskunstenaars in een netelige positie
wordt gebracht nu voorshands nog ondui
delijk is in welke mate de overheid zal
opkomen voor de aanspraken van de geën-
gageerden. Na de ontbinding zal de stich
ting nog slechts voortbestaan totdat haar
verbintenissen zijn afgewikkeld en haar
zaken vereffend.
Het K.N.M.I. deelt mee:
Door een hogedrukgebied boven centraal
Europa is het weer in onze omgeving ver
der gestabiliseerd en is het door de stra
lende zon geleidelijk ook warmer gewor
den. Het hogedrukgebied is echter niet tot
stilstand gekomen en het verwijdert zich
met een matige snelheid in oostelijke rich
ting naar Rusland. Tegelijkertijd nadert
er op de oceaan koelere, maar ook droge
lucht, voorafgegaan door een zwak kou
front. Het front zal ons land zonder noe
menswaardige of geheel zonder regen pas
seren. Daarbij ruimt de wind, in kracht
toenemend van zuidoost naar zuidwest.
Ook achter het front blijft het over het
algemeen nog zonnig.
Maximum-temperaturen
M
«e
binnen- en
buitenland. t
c.
«-
Neerslag: laatste 24 uur. S o
*u
O
Den Helder
mist
ZO
19
0
Ypenburg
onbewolkt
O
23
0
Vlissingen
onbewolkt
ono
24
0
Eel de
mist
ozo
24
0
De Bilt
onbewolkt
O
24
0
Twente
onbewolkt
ono
25
0
Eindhoven
onbewolkt
O
25
0
Zd-Limburg
onbewolkt
ono
25
0
Helsinki
licht bew.
nnw
18
1
Stockholm
zwaar bew.
wnw
20
0
Oslo
zwaar bew.
winds t.
22
0
Kopenhagen
zwaar bew.
windst.
20
0
Aberdeen
zwaar bew.
z
21
0
Londen
onbewolkt
ono
26
0
Amsterdam
onbewolkt
ozo
23
0
Brussel
onbewolkt
ozo
25
0
Luxemburg
onbewolkt
no
26
0
Parijs
onbewolkt
windst.
30
0
Bordeaux
onbewolkt
zo
34
0
Grenoble
onbewolkt
windst.
30
0
Nice
onbewolkt
n
27
0
Berlijn
onbewolkt
windst.
23
0
Frankfort
onbewolkt
ono
27
0
Mtinchen
onbewolkt
windst.
27
0
Zürich
mist
windst.
27
0
Genève
mist
windst.
28
0
Locamo
zwaar bew.
O
29
0
Wenen
half bew.
wnw
28
0
Innsbruck
onbewolkt
windst.
29
0
Belgrado
onbewolkt
wzw
30
0
Athene
onbewolkt
nno
30
0
Rome
onbewolkt
windst.
33
0
Ajaccio
onbewolkt
0
26
0
Madrid
onbewolkt
windst.
36
0
Mallorca
onbewolkt
windst.
30
0
Lissabon
zwaar bew.
wzw
36
0
Woensdag 30 augustus
Zon op 5.47 uur, onder 19.33 uur.
Maan op 21.55 uur, onder 11.11 uur.
Hoog en laag water in IJmuiden
Dinsdag 29 augustus
Hoog water 5.44 uur en 18.10 uur.
Laag water 1.36 uur en 13.52 uur.
Woensdag 30 augustus
Hoog water 6.28 uur en 18.55 uur.
Laag water 2.18 uur en 14.33 uur.
Het hoog en laag water te Zandvoort is
10 tot 15 minuten vroeger dan te IJmuiden.
