is
Washington meldt Russische
kernproef in de dampkring
Voorbereiding moet tijdens
overleg zijn geschied
HET WEER
Vice-president Goulart
in Brazilië aangekomen
Greet Koeman
overleden
Amerikaans protest tegen het
optreden van de Volkspolitie
<x>
RENAULT
i
AUTO UNION - DKW
am
Borgward - Skoda
COIFFURES
DE VRIES
m
Vliegongeluk bij Chicago
eist 78 mensenlevens
Overmorgen installatie als president
Drie doden in
het verkeer
Ing. F. W. E. Spies
verlaat Hoogovens
v. LOON's
Zondagavond a.s. DANSEN
I
si;
46e JAARGANG NUMMER 255
ZATERDAG 2 SEPTEMBER 1961
DAGBLAD VOOR VELSEN-IJMÜIDEN, SANTPOORT, DRIEHUIS, B E V ER WIJK EN OMGEVING
Verschijnt dagelijks beh. zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 c., p. kwartaal 7,65,
franco per post 8,15. Losse nummers 12 ct.
Giro-rekening IJmuider Courant no. 129288.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Redactiechef te ÏJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V, Grote Houtstraat 93, Haarlem Directie: P. W. Peereboom en Mr. H. C. van dei Mije
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
Hoofdredacteur: Simon Koster
pi
éee MORRIS 'êeforetfouêuij!
REGEN- EN TWEEDJASSEN
Prijzen vanaf 5695.—
AUTOMOBIELBEDRIJF
in Tuinzaal Concertgebouw Haarlem
Warm
Aan het strand:
In de krant van heden:
Massa-terreur
Het woord is aan
Duitse auto reed in
Amsterdam van
pont steiger af
Oostduits protest tegen Amerikaanse versterking
N.V. CARROSSERIEFABRIEK
CHRI5TI AANSE
UITDEUKEN
REPAREREN
N.V. Garage VERBEEK
Centrale verwarming
OLIESTOOK
Techn. Maatschappij
WILDSCHUT N.V.
„DE HOUTHAL"
„BOUWPAKKETTEN" o.a.
DAUPHINE
Automobielbedrijf VELSERBEEK
GROENEWEG 69 - TEL 7271 - ÏJMUIDEN
1
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, ÏJmuiden.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 uur. Zat 9-1 uur.
Telef. adm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519.
Telef. redactie 5389, na kantooruren 5080.
Haarlem: hoofdred. en alle afd. Telef. 15295.
IJmuider Courant
De onderofficiersschool in Weert be
staat 10 jaar. Prins Bemhard was bij
deze verjaardag aanwezig. Hoewel
juist terug van vakantie, laat deze
foto zien dat hij zoals gewoonlijk
zijn taak als inspecteur-generaal van
de landmacht niet licht opvatte
WASHINGTON (Reuter, AFP en
UPI) De Sovjet-Unie heeft haar kern
proeven hei-vat door vrijdagmorgen hoog
boven Centraal-Azië een kernbom tot
ontploffing te brengen, aldus heeft het-
Witte Huis gisteravond bekendgemaakt.
Te Moskou is met nog geen woord ge
rept over de kernbom die volgens de
Amerikaanse regering in de dampkring
tot ontploffing is gebracht. Over de
grootte van de bom was nog niets met
zekerheid bekend, maar het Witte Huis
liet weten dat zij „een aanzienlijke
capaciteit in de middengroep had In
de verklaring werd gezegd: „De Sovjet-
Unie heeft vandaag een kernproef on
dernomen in de omgeving van Semipala-
tinsk in Centraal Azië". Semipalatinsk
ligt ongeveer 725 km ten zuidoosten van
Omsk, in Kazakstan (Centraal Rusland).
Deze kernproef is voorbereid tijdens de
onderhandelingen over het stopzetten
van kernwapens in Genève. Het Witte
Huis maakte verder bekend dat de ont
ploffing was waargenomen door waar
nemingssystemen op lange afstand.
Een wapen van „gemiddelde sterkte"
heeft volgens Amerikaanse deskundigen
een energie van 100 tot 500 kiloton en >s
kleiner dan een megaton (een miljoen ton
CHICAGO (Reuter) Bij het vliegtuig
ongeluk nabij Chicago zijn alle 78 inzit
tenden van de Superconstellation omge
komen. In het vliegtuig bevonden zich 73
toeristen en een bemanning van vijf leden.
Bij het ongeluk zijn twee gezinnen, een
van zeven en een van zes personen, om
gekomen.
Volgens een woordvoerder van de FBI
((Federal Bureau of Investigation) hebben
ooggetuigen aan boord van het vliegtuig
een ontploffing waargenomen. Andere
ooggetuigen hebben dit echter ontkend.
De plaats van het ongeluk wordt door
troepen van de nationale garde bewaakt
om plundering te voorkomen. Functiona
rissen van de luchtvaartmaatschappij noe
men iedere verklaring omtrent de oorzaak
van de ramp voorbarig.
Advertentie
8Ar7ËüOr!sH^ HAARLEM TEL. 13439
LElÖSf'STRAAT {BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TK# 223596
Advertentie
incl. verwarming
Hoofdagent voor Haarlem en Omstreken
Bloemendaal - Korte Kleverlaan 30 - 40
Telefoon 02500 - 51301
Advertentie
Verwachting tot morgenavond:
In de nacht en ochtend plaatse
lijk mist. Morgen in de namid
dag op de meeste plaatsen zon
nig en warm. Matige tot zwakke
veranderlijke wind.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
Als de zon de strijd met de mist
wint, zal het goed strandweer zijn
met temperaturen van 23 a 24 gra
den bij een zwakke noordoostelijke
wind. Zeewater 18 graden.
Vooruitzichten: Na ochtendmist
kans op zonnig weer.
BRASILIA (UPI) De Braziliaanse Ka
mer van Afgevaardigden heeft met 234 te
gen 59 stemmen het amendement op de
grondwet aangenomen, dat de bevoegdhe
den van de president beperkt en de leiding
van de regering in handen geeft van een
eerste minister. Het besluit van de Kamer
viel toen vice-president Joao Goulart was
aangekomen in Porto Alegre, hoofdstad
van de hem welgezinde provincie Rio
Grande Do Sul. Volgens de grondwet werd
Goulart president op het ogenblik dat hij
voet op Braziliaanse bodem zette. Het be
sluit van de Kamer opent de weg tot een
compromis, dat het uitbreken van een bur
geroorlog in Brazilië zou kunnen voorko-
Het amendement, enkele dagen geleden
geaccepteerd door de Braziliaanse militai
re leiders, die tegen een presidentschap
van Goulart zijn gekant, maakt het moge
lijk dat Goulart president wordt met een
uitsluitend representatieve functie. Vol
gens onofficiële berichten is Goulart in de
Zuidbraziliaanse haven Porto Alegre waar
zijn aanhang het grootst is, ovationeel
ontvangen. Vice-president Goulart was in
het Verre Oosten, toen president Janio
Quadros plotseling aftrad.
Het tweede bataljon infanterie van het
Braziliaanse leger in Rio de Janeiro heeft
besloten te weigeren de wapens „tegen
onze broeders" op te heffen, indien de mi
litaire leiders zouden besluiten tot actie te
gen aanhangers van Goulart. Bij zijn aan
komst te Porto Alegre, zei Goulart dat hij
in deze stad zou blijven tot dat de toe
stand zal zijn opgeklaard.
(AFP) De voorzitter van het Brazi
liaanse Congres heeft de installatie van
Goulart tot president vastgesteld op maan
dag. In het Congres hebben verschillende
afgevaardigden hun stem tegen de grond
wetshervorming aldus gemotiveerd, dat de
strijdkrachten de volksvertegenwoordiging
onder druk zetten om overhaaste beslui
ten te nemen. De ministers van het leger
beschouwen Goulart als te links. Daarom
willen zij zijn bevoegdheden als president
beknotten.
De Braziliaanse Arbeiderspartij, waartoe
Goulart behoort, heeft voorgesteld over de
eventuele aanvaarding van een grondwets
herziening een volksstemming te houden.
De Arbeiderspartij is tegen een wijziging
van het parlementaire systeem vóór Gou
lart aan de macht komt.
De havenarbeiders van Rio de Janeiro
hebben vrijdag als betuiging van solidari
teit met vice-president Goulart het werk
neergelegd. De haven van Rio is door ma
riniers bezet, terwijl het leger het centra
le station bewaakt.
Weerrapporten 1, 2
Üit het binnenland 2
Agenda van IJmond en Haarlem 2
Van Dag tot Dag3
Buitenlands nieuws3
Op de Praatstoel3
Horen en Zien 4
Kunst 4
Kerkdiensten 5
Uit stad en omgeving ....5, 6, 7
Films 6
In de Vishal en op zee7
Reisreportage Israel9
Feuilleton 11
Panda en andere beeldverhalen11
Puzzel11
Erbij13 tot 17
Scheepsberichten 17
Beurs 17
Economisch nieuws17
Sport 19
Dit nummer bestaat uit
twintig pagina's
waarin opgenomen „Erbij"
T.N.T.). De bom die tegen het einde van
de oorlog op Hirosjima geworpen werd
was ongeveer 20 kiloton, wat gelijk staat
met 20.000 ton T. N. T.
Dr. Torsten Magnusson van de afdeling
onderzoek van het Zweedse ministerie van
Defensie meent uit de kracht van de ex
plosie te kunnen afleiden dat de Russen
een nieuw type kernbom hebben ontwik
keld. De radio-actieve neerslag van deze
bom is waarschijnlijk betrekkelijk gering
en vormt geen gevaar voor de bevolking in
dit deel van de wereld, zo zei hij. Sir
John Cockroft, oud-voorzitter van de Brit
se commissie voor Kernenergie, wilde zich
niet uitlaten over de mogelijke omvang
van de radio-actieve neerslag, in het bij
zonder omdat men niet weet op welke
hoogte de bom is ontploft.
Deskundigen van de Amerikaanse com
missie voor Kernenergie hebben verklaard,
dat slechts een klein deel van de radio
actieve neerslag, die tengevolge van kern'
ontploffingen in de atmosfeer terecht is ge
komen, nog actief is. Volgens hen is on
geveer 5.000 kg radio-actieve neerslag vrij
gekomen in de periode van Hirosjima in
1945 tot de opschorting van de kernproe
ven in de herfst van 1958.
Van deze hoeveelheid zou nog slechts on
geveer vijf percent actief zijn.
Voor zover bekend zijn de laatste Rus
sische kernproeven op 1 en 3 november
1958 genomen, enige dagen na het begin
van de conferentie over het staken van
kernproeven in Genève, die op 31 oktober
van dat jaar begon. In de Verenigde Sta
ten is de laatste kernproef in oktober 1958
genomen. Gedurende de besprekingen in
Genève zijn, voor zover bekend, alleen
door Frankrijk kernproeven genomen.
Arthur Dean, het hoofd der Amerikaan
se delegatie naar de conferentie in Gènève
heeft na een onderhoud met president Ken
nedy verklaard, dat de Sovjet-Unie door
het ontwikkelen van wapens voor massa
le vernietiging, heeft aangetoond dat haar
toekomstige politiek zal zijn gericht op
het terroriseren van de mensheid.
Volgens Dean is de Russische super-bom
van 100 megaton te groot voor militairè
doeleinden. Dit is een wapen voor massa-
terreur, aldus Dean. De mensheid zal ech
tér niet capituleren voor een politiek van
afpersing.
Dean deelde verder mede, dat de Ver
enigde Staten de besprekingen in Genève
met de Sovjet-Unie zullen voortzetten
Hij voegde hier echter aan toe, dat uit de
houding der Sovjet-Unie duidelijk blijkt
dat Moskou niet geïnteresseerd is in een
verdrag over het verbieden van kern
proeven.
Er zijn geen aanwijzingen over de in
vloed die de Russische proefexplosie heeft
op de Amerikaanse plannen voor hervat-
La Fontaine:
Wij kunnen niet meer buiten het
nieuws, ook al ware er geen aasje
nieuws meer op de wereld.
ting van de kernbomproeven. Officiële
woordvoerders in Washington ontwijken
desbetreffende vragen steeds met de op
merking, dat president Kennedy voortdu
rend overleg pleegt met zijn adviseurs.
Communisten tegen
OSLO (Reuter) De Noorse communis
tische partij heeft vrijdag juist een ver
klaring aangenomen waarin wordt gezegd
dat de partij, nu zowel als voorheen, kern
wapens en kernproeven categorisch ver
werpt
De partij verklaart dat in de huidige toe
stand de eis voor een verbod van kernwa
pens en het stopzetten van kemproéven
nog sterker en met nog meer beslissende
kracht dan ooit tevoren gesteld moet wor
den. „Wij doen een beroep op de regering
van Noorwegen onmiddellijk de eerste stap
pen te doen voor internationale bespre
kingen", aldus de verklaring.
In New York heeft de leider van de
Amerikaanse communistische partij, Gus
Hall, in een verklaring gezegd dat zijn par
tij „altijd gekant is geweest en nog ge
kant is tegen kernproeven". De partij zal
blijven vechten voor het stopzetten van
deze proeven. In de verklaring wordt
voorts gezegd dat „de verantwoordelijk
heid voor de toestand die tot het hervat
ten van de kernproeven geleid heeft
eerst en vooral te wijten is aan de ultra -
reactionaire oorlogskrachten in ons land,
zowel binnen als buiten de regering-Ken-
nedy, waaraan Kennedy heeft toege
geven".
Vanmorgen omstreeks vijf uur is een
auto met zes Duitse toeristen, alle jonge
mannen, tijdens een zeer dichte mist van
een aanlegsteiger achter hèt centraal sta
tion te Amsterdam in het IJ gereden en
direct gezonken.
Vijf inzittenden wisten uit de wagen te
komen. De zesde werd later, toen de
brandweer de auto uit het water had ge
haald, levenloos op de achterbank aan
getroffen.
Er lag, toen de wagén de aanlegsteiger
opreed, geen pont voor de steiger. Het IJ
is ter plaatse ruim twaalf meter diep.
In Holwerd is de anderhalfjarige Trijm
tje Hoekstra door een bestelauto van een
melkbezorger overreden. Zij was onder de
auto gekropen toen die stilstond. Het kind
overleed later in een ziekenhuis.
De 22-jarige ongehuwde molenaars
knecht G. H. Berenschot is vanmorgen mét
zijn bromfiets op een wegkruising ;n
Winterswijk in botsing gekomen met een
vrachtauto. Hij werd een tiental meters
meegesleurd en overleed kort na het
ongeluk.
De Amsterdamse operazangeres Greet
Koeman is in de afgelopen nacht op 54-
jarige leeftijd in de Boerhaave-kliniek te
Amsterdam overleden. Mevrouw Koeman,
die al meer dan een jaar ziek was. werd
medio juni jongstleden in deze kliniek
opgenomen.
Haar laatste optreden was in mei van
het vorig jaar als Rosalinde in „Die Fleder-
maus". Zij heeft in totaal in ruim duizend
voorstellingen gezongen.
(Zie voorts pagina 4)
X-
'.NS .w "vt ...\- N>..N^.N\'3f? N <- ....- N iS
BERLIJN (AFP) De bevelhebber van
de Amerikaanse sector van Berlijn, gene
raal Watson, heeft een nota gezonden aan
zijn Russische ambtgenoot kolonel Solo-
viev, waarin hij protesteert tegen het
schieten door leden van de Oostduitse
Volkspolitie op vluchtelingen die het ka
naal van Treptow overzwommen. Generaal
Watson protesteert er verder tegen dat
Vopo's, die een vluchteling achtervolgden,
deze tot in de Amerikaanse sector achter
na zaten en beschoten. Hij vestigt in zijn
nota er de aandacht van Soloviev op, dat
het moeilijk is om in dergelijke gevallen
de Westberlijnse politie ervan te weerhou
den het vuur te beantwoorden.
De Oostduitse regering heeft via Praag
bij de Verenigde Staten geprotesteerd dat
de Amerikanen op 20 augustus verstérkin-
gen naar West-Berlijn hebben gezonden
voor het Amerikaanse garnizoen. Volgens
de Oostduitse regering hebben de Ameri
kanen hierdoor misbruik gemaakt van
Oostduitse verbindingswegen. In de nota
wordt gezegd dat de uitdagende rit van
de Amerikaanse gevechtsgroep over het
soevereine gebied van de Duitse Democra
tische Republiek en de legering ervan in
West-Berlijn onderhandelingen tussen de
betrokken staten over een vreedzame rege
ling van het Berlijnse vraagstuk wel moei
lijker moeten maken.
(Reuter) De Oostduitse communisti
sche leider Ulbricht heeft in een brief aan
de strijdkrachten gezegd dat vele leden van
de Oostduitse strijdkrachten die met groot
verlof zouden gaan erin hebben toege
stemd langer te dienen „in het belang van
het behoud van de vrede." De Oostduitse
stadsraad heeft aangekondigd dat voor
Westberlijners die in Oost-Berlijn werken
speciale passen zullen worden uitgegeven
zodat zij de staatsgrens met West-Berlijn
gemakkelijker kunnen passeren. De pas
sen zullen met ingang van maandag ver
krijgbaar zijn.
Grotewohl
De Oostduitse premier Grotewohl heeft
vrijdagavond de Russische kosmonaut
majoor Titov ontvangen. Het was Grote-
wohl's eerste verschijning in het openbaar
sinds hij vorig jaar november ernstig ziek
werd.
Op een receptie die hem werd aangebo
den door het Oostduitse centraal comité,
verklaarde Titov, er „bijzondere nadruk
op te willen leggen dat de Russische
ruimtevaarten vreedzame doeleinden die
nen. Maar, zo zei hij, de ruimteraketten
kunnen, wanneer dit nodig is, ook iets an-
Enige tijd geleden is in Gorki (Rus
land) dit merkwaardige rivierschip
tewatergelaten, dat aan 300 passagiers
plaats biedt. Het schip, dat opvalt door
zijn merkwaardige vorm, maakt op
het ogenblik proeftochten. De naam
op de zijkant luidt „Spoetnik".
ders dan een ruimtecabine vervoeren
Dit moet men juist nu, in deze gespannen
situatie, wel bedenken".
WASHINGTON (Reuter-AFP) Het
Amerikaanse ministerie van Buitenlandse
Zaken heeft een Russisch document uit
1947 gepubliceerd, waaruit blijkt dat de
Sovjet-Unie destijds duidelijk de westelij
ke rechten van toegang tot West-Berlijn
door de lucht heeft erkend.
Het rapport vermeldt de conclusie van
een overeenkomst tussen de vier partijen
volgens welke drie luchtcorridors zonder
beperking voor geallieerde vliegtuigen voor
het vliegen over de Russische bezettings
zone van Duitsland zouden worden inge
steld.
Kroesjtsjev
Een Amerikaans persbureau heeft een
brief van premier Kroesjtsjev „aan het
Amerikaanse volk" gepubliceerd. Het bu
reau had de Russische premier verzocht
Russische standpunt inzake Duitsland uit
een te zetten.
Kroesjtsjev vergelijkt de mogelijkheid
dat de Sovjet-Unie en de andere commu
nistische landen een afzonderlijk vredes
verdrag met Oost-Duitsland zullen sluiten
met het vredesverdrag dat de Verenigde
Staten met Japan hebben gesloten. „Toen
hielden onze bondgenoten geen rekening
met ons".
Aan het einde van dit jaar zal wegens
het bereiken van de pensioengerechtigde
leeftijd ing. F. W. E. Spies, adjunct-direc
teur van de Koninklijke Nederlandsche
Hoogovens en Staalfabrieken n.v. te ÏJmui
den, aftreden als algemeen bedrijfsleider
van het complex, te ÏJmuiden, hoofd pro-
duktie. Met ingang van 1 januari 1962 is
in de plaats van ing. Spies benoemd ir.
J. van der Woude, thans hoofd van de
ijzer- en staalsector van Hoogovens en
Breedband, zulks met de persoonlijke titel
van adjunct-directeur. Met ingang van de
zelfde datum zal ir. Van der Woude toe
treden tot het college van de adjunct-di
rectie.
Advertentie
Lange Herenstr. 36-38 - Haarlem
Telefoon 14371
Advertentie
Bloemendaalseweg 1-9 - Bloemendaal
Telefoon 52301
Advertentie
Nieuwe Groenmarkt 11-15
Haarlem - Tel. 02500-19503
Advertentie
boekenwand f 24.75
HOUT - TRIPLEX en BOARD
KENNEMERLAAN 159 - TELEFOON 7770
Advertentie
Lange Nieuwstraat 497 lel 7302
Adviezen omtrent
haar- en huidbehandeling
Advertentie
ONDINE - GORDINI
FLORIDE - ESTAFETTE
