Legeropstand
Egyptische
in Syrië tegen
overheersing
Nasser belooft de eenheid
te zullen handhaven
Nieuw-Guineaplan zeer goed
ontvangen in UNO-kringen
Wereldbank weigert Indonesië
nieuwe kredieten
CITR0ËN
HET WEER
KOSTUUMS
Ph.de Koning
Opstand geëindigd?
Nederlandse woordvoerder in New York:
Haarlem krijgt nieuw
algemeen ziekenhuis
„Zeer gunstige
reacties"
Eerst moeten oude schulden aan
Nederland zijn voldaan
Allen Dulles vervangen
KROESJTSJEV BLIJFT
OP ZIJN STUK STAAN
Groot gevaar
In de krant van heden:
Amer versus Serraj
John McCone benoemd
tot hoofd van de CIA
sWMORRIS "êefore tjou (mij!
REGEN- EN TWEEDJASSEN
Nu ook
prima Schotse stoffen
prachtige kleuren
uitstekende coupe
KENNEMERLAAN 24
Minister Luns:
Het woord is aan
AMI 6 ƒ5450—
GEERT HOOGEVEEN
Natsir geeft zich over
Koeler
46e JAARGANG NUMMER 277
DONDERDAG 28 SEPTEMBER 1961
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 uur. Zat 9-1 uur.
Telef. adm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519.
Telef. redactie 5389, na kantooruren 5080.
Haarlem: hoofdred. en alle afd. Telef. 15295.
IJmuider Courant
DAGBLAD VOOR VELSEN -IJ MUIDEN, SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING
Verschijnt dagelijks beh. zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 c., p. kwartaal 7,65,
franco per post 8,15. Losse nummers 12 ct
Giro-rekening IJmuider Courant no. 129288.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijk, Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V„ Grote Houtstraat 93, Haarlem Directie: P. W. Peereboom en Mr. H.~G^ der Mije
WASHINGTON. (IJPI) De president van de Wereldbank, Eugène Black, Ameri
kaans staatsburger, heeft de Indonesische minister van Industrie, Saleh, meegedeeld
dat „het onmogelijk is om Indonesië leningen te verstrekken, zolang zij haar schulden
niet heeft voldaan". Saleh vertelde tijdens een persconferentie dat Black op de vraag:
„Welke schulden bedoelt meneer de president?", „Aan Nederland" had geantwoord.
Minister Saleh verklaarde dat „het op deze wijze onmogelijk was om bevredigende
betrekkingen met de Wereldbank te onderhouden". Hij verklaarde verder, dat hij er
bij zijn regering op zal aandringen dat zij haar zetel in de Wereldbank ter beschikking
stelt nu de directie van deze organisatie heeft geweigerd om de republiek leningen
te verstrekken zolang de financiële vorderingen van Nederland nog niet zijn ge
regeld. Minister Saleh maakte zijn besluit bekend na afloop van een bespreking
met de president van de Wereldbank Eugène Black.
Hij verklaarde dat hij de Indonesische
regering tevens zou adviseren om zich
niet aan te sluiten bij de zusterorganisa
tie van de Wereldbank, de Internationale
Ontwikkelingsorganisatie ("IDA). Volgens
de Indonesische staatsman zal de republiek
zich niet terugtrekken uit het Internationa
le Monetaire Fonds „waarmee wij tot dus
ver zeer goede betrekkingen hebben onde'r-
houden."
De Indonesische staatsman verklaarde
nadrukkelijk dat Amerikaanse regerings
functionarissen hem op „zeer sympathieke
wijze" te woord hadden gestaan toen hij
hen een uiteenzetting had gegeven over In-
donesië's kapitaalbehoeften. Hij voegde
BEIROET (Libanon) (UPI) - Radio-
Damascus heeft bekendgemaakt dat een
militaire staatsgreep om de betrekkingen
met de Verenigde Arabische Republiek
te verbreken „zonder een enkel persoon
lijk ongeval" is geslaagd. Volgens radio-
Damascus heeft het leger de vliegvelden,
havens en het radiostation bezet. Vol
gens in Beiroet ontvangen berichten
wordt de opstand geleid door de leger
commandant, Jamal Feysal, en de voor
malige sterke man van de V.A.R. in Sy
rië, luitenant-kolonel Abdel Hamid El
Serraj. El Serraj had dinsdag zijn functie
van vice-president van de V.A.R. voor
Syrische Zaken neergelegd.
Radio Damascus sprak van de overwin
ning op degenen „die burgers mishandel
den en hun macht en positie misbruikten
ten eigen bate". Dit stond in communi
qué nummer vijf. „De revolutionaire be
weging heeft in alle delen van Syrië suc
ces geboekt. De toestand is in alle steden
en provincies rustig". Radio Damascus
meldde ook telegrammen van steun van
de regionale militaire commandanten in
Syrië.
Communiqué nummer drie van Radio-
Damascus luidde: „Wij zijn in opstand
gekomen tegen degenen die verraad pleeg
den aan hun nationale verantwoordelijk
heid en openbare gelden verkwistten en
een politieregeling doorvoerden en het bes
te militaire personeel uit het leger zet
ten." Communiqué nummer vier meldde
dat het „Arabische Revolutionaire Com
mando" de toestand „volledig in de hand
heeft."
CAIRO (UPI) President Gamal Ab
del Nasser van de Verenigde Arabische
Republiek heeft voor Radio-Caïro meege
deeld dat troepen naar Damascus zijn ge
zonden om een opstand te onderdrukken.
Met een trillende stem zei de president
dat de opstand de eenheid van het land
bedreigt en een groter gevaar betekent
dan de Brits-Franse invasie van Suez in
1956. In zijn toespraak zei Nasser dat „een
kleine eenheid" van het Syrische leger van
het kamp Qatanah (twintig kilometer ten
Weerrapporten 1, 2
Agenda van JJmond en Haarlem 2
Uit het binnenland 2, 11
Van Dag tot Dag3
Op de Praatstoel 3
De Kleine Wereld 3
Buitenlands nieuws 3, 11
Kennemer Kruimels5
Langs sluizen en havens5
Uit stad en omgeving ....5, 6, 7
In de Vishal en op zee6
Horen en Zien13
Kunst 13
Feuilleton 15
Panda en andere beeldverhalen.15
Economisch nieuws17
Beurs 17
Scheepsberichten 17
Sport 19
Dit nummer bestaat uit
twintig pagina's
zuiden van Damascus) aan het muiten is
geslagen", het Syrische hoofdkwartier
heeft omsingeld en Radio-Damascus be
zet „in een poging om de eenheid van
Egypte en Syrië te verbreken." Loyale
eenheden van het Syrische leger, aldus
Nasser, zijn thans op weg naar Damas
cus om de muiterij te onderdukken.
Nasser zei dat hij nooit bereid zou zijn
in te stemmen met de afscheiding van Sy
rië van de V.A.R. „wat ook de moeilijk
heden zullen zijn, en ik heb er in de laat
ste vier jaar (sinds de fusie tussen Egyp
te en Syrië) vele onder de ogen gezien".
„De Verenigde Arabische Republiek zal
de voorhoede en de basis van de Arabische
strijd blijven," zei Nasser.
Hij verklaarde dat de rebellen via Radio-
Damascus verklaringen hadden uitgezon
den waarin zij een aanval deden op „de
revolutionaire socialistische maatregelen",
die de regering in juli en augustus had
getroffen. Het zijn progressieve inkomsten
belasting, verdere beperkingen op het eigen
dom van grond én volledige of gedeelte
lijke naasting van een groot aantal be
drijven.
Nasser noemde de opstand een „roeke
loze actie, uitgevoerd door sommige in
dividuen die misleid zijn." „Ik verklaar
dat voortzetten van de opstandige bewe
ging een gevaar betekent voor de veilig-
AMAN (UPI) Radio Damascus heeft
om 11.20 uur gemeld dat de situatie in
Syrië weer normaal is. De opperbevelheb
ber van de strijdkrachten van de V.A.R.,
Abdel Hakim Amer, zou beloofd hebben de
eisen van de Syrische legertroepen in te
willigen. De radio-omroep ging vervolgens
over tot zijn gewone aanmelding van: „Dit
is de radio-omroep van de Verenigde Ara
bische Republiek uit Damascus".
heid van de V.A.R. en het Arabische na
tionalisme en de Arabische eenheid en een
grote tegenslag voor onze revolutie," zei
hij.
De vice-president en opperbevelhebber
der strijdkrachten, veldmaarschalk Abdel
Hakim Amer, bevindt zich in Damascus.
Men neemt aan dat hij de operaties tegen
de rebellen leidt.
Cairo kwam door Nassers toespraak tot
leven en toen hij het omroepgebouw ver
liet stonden enkele honderden mensen voor
het gebouw die luid juichten en aanspoor
den tot het gebruik van geweld. „Geen
verbreking van de Unie," schreeuwden zij,
„Geweld, geweld, Gamal."
Twee dagen geleden heeft Nasser het
ontslag van vice-president Abdel Hamid
Serraj van Syrië, aanvaard. In zijn toe
spraak werd geen enkel verband gelegd
tussen dit aftreden en de opstand, die naar
verluidt, door Serraj wordt geleid. Serraj
kwam dinsdagmorgen in Cairo waar hij
met Nasser sprak en in de middag naar
Syrië terugkeerde. Amer vloog dezelfde
avond naar Syrië en enkele uren later
werd het aftreden van Serraj bekendge
maakt.
daaraan toe dat zjj niet hadden gesproken
over de Nederlandse schulden. Saleh zei,
dat er gerede hoop bestond op Amerikaan
se hulp en privé-investeringen, waardoor
het Indonesische achtjarenplan voor econo
mische ontwikkeling doorgang zou kunnen
vinden.
De Nederlandse vorderingen die door de
Wereldbank werden bedoeld betreffen ver
goeding voor de nationalisering van Neder
landse eigendommen als represaillemaat
regel voor de weigering om Nederlands
Nieuw-Guinea onder Indonesisch beheer te
stellen.
Saleh zei verder, dat Eugène Black hem
duidelijk te verstaan had gegeven dat de
weigering voor verder krediet zowel voor
Wereldbank als voor de IDA gold.
Saleh zei dat hij „zich volledig zou in
zetten" om te bereiken dat de Indonesische
betrekkingen met de Wereldbank zouden
worden verbroken. Hij en de Indonesische
afgevaardigde bij de V.N. Zain vochten
Black's opmerking over de niet voldane
schulden aan Nederland op heftige wijze
aan. Zain leverde critiek op de „eenzijdi
ge" wijze waarop Black de Wereldbank
presideerde. Hij verklaarde dat Black had
vergeten om rekening te houden met Indo-
nesië's niet-aflatende pogingen om de ge
schillen met Nederland te beslechten.
(Reuter) President Kennedy heeft
de Republikein John McCone, onder Eisen
hower voorzitter van de Commissie voor
kernenergie, als opvolger van Allen Dulles
benoemd tot hoofd van de Inlichtingen
dienst (C.I.A.). McCone's benoeming tot
hoofd van de C.I.A. heeft de volledige in
stemming van vooraanstaande Democrati
sche senatoren.
Kennedy verklaarde dat toen hij Dulles
„de moedigste ambtenaar die ik ken"
vorig jaar november herbenoemde als
hoofd van de C.I.A., zij overeenkwamen
dat hij slechts een jaar in functie zou blij
ven. Na de mislukking van de invasie op
Cuba is felle critiek geoefend op de acti
viteit van de C.I.A. Ook de affaire van de
U-2 die op 1 mei 1960 boven de Sovjet-Unie
werd neergeschoten was aanleiding tot fel
le critiek op de C.I.A.
McCone is een vooraanstaand rooms-
katholiek, die van 1958 tot januari 1961
voorzitter was van de commissie voor
kernenergie het hoogste orgaan op het
gebied van kernenergie in de Verenigde
Staten. Onder president Truman trad hij
op als onderminister voor de Luchtmacht.
Advertentie
BARTELJORISSTR HAARLEM TEL 13439
LEIDSESTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTFRDAM TFl 223596
President Kennedy rijdt weg in ge
zelschap van Allen Dulles (midden) en
John McCone (rechts), nadat hij be
kend had gemaakt dat McCone de op
volger van Dulles zou worden als
hoofd van de CIA. (Telefoto)
NEW YORK (UPI) Een woordvoerder van de Nederlandse delegatie bij
de Verenigde Naties heeft woensdag verklaard dat het Nederlandse voorstel om
Nieuw-Guinea onder beheer te stellen van de UNO hijzonder gunstig is ont
vangen in UNO-kringen. „Wij hadden verwacht dat ons voorstel weerklank
zou vinden, doch wij waren blij verrast met de warmte en het enthousiasme van
de vele reacties", zei de woordvoerder. Hij zei verder dat „een vooraanstaande
Aziatische afgevaardigde" Nederland had gelukgewenst met „deze stap in de
juiste richting". Hij voegde daaraan toe dat vele van de reacties, die varieerden
van „geweldig" en „een welkom initiatief" tot „heel goed", afkomstig waren
van de Afrikaans-Aziatische groep, die zich in liet verleden zo vaak bijzonder
critisch over de Nederlandse politiek had uitgelaten. De woordvoerder ver
klaarde dat de enige negatieve critiek op het voorstel, dat was vervat in de
rede van minister Luns afkomstig was van Indonesië en van een communistisch
land. Tenslotte verklaarde hij dat er nog geen beslissing was gevallen over het
tijdstip waarop en de vorm waarin het Nederlandse voorstel formeel bij de
Verenigde Naties zou worden ingediend.
Naar aanleiding van het feit dat dr.
Sastroamidjojo meteen na de rede van
mr. Luns namens Indonesië het Neder
landse voorstel van de hand heeft gewe
zen schrijft onze correspondent in New
York dat Sastroamidjojo het kennelijk ge
wenst vond, haast te maken met zijn re
publiek. Er moet de Indonesiërs veel aan
gelegen zijn te voorkomen, dat de Afro-
Aziaten sympathie gaan koesteren voor
het plan, dat Nederland thans voorstaat.
Van die grote groep van Afro-Aziaten zal
het afhangen of het Nederlandse plan eni
ge kans van slagen heeft.
De Afro-Aziaten staan voor een moeilijk
dilemma. Sommigen van hen noemen het
Nederlandse initiatief interessant, maar
dat behoeft niet te betekenen dat zij het
plan als het erop aankomt zullen steunen.
Het principe van zelfbeschikking is hun
natuurlijk dierbaar, maar daar staat te
genover dat zij, indien dat enigszins
mogelijk is, solidair willen blijven met een
staat, die in hun groep vrij belangrijk is:
Indonesië. De staten van de Mrazzaville-
groep tonen wellicht de meeste neiging het
Nederlands plan au serieux te nemen,
doch het blijft zeer de vraag of het meren
deel der Afro-Aziaten een stem zal uit
brengen, die de regering in Djakarta niet
welgevallig is.
(Vervolg op pagina 11)
Haarlem krijgt in de toekomst een
nieuw ziekenhuis in Schalkwijk (Haarlem-
Oost) ter vervanging van het reeds enige
eeuwen bestaande St. Elisabethsgasthuis.
De gemeenteraad van Haarlem heeft zich
gisteravond voor de bouw van het zieken
huis uitgesproken, dat een capaciteit zal
krijgen van 600 bedden, welk aantal op
gevoerd kan worden tot 700 a 750. De kos
ten worden op 39 miljoen gulden geraamd.
Advertentie
De minister van Buitenlandse Zaken,
mr. Luns, heeft tegenover een Nederland
se correspondent bij de Verenigde Naties
in New York verklaard, zeer gunstige
reacties te hebben gehoord op de voorstel
len inzake Nederlands Nieuw-Guinea. In
zijn verklaring, die gisteravond door de
N.C.R.V. werd uitgezonden, zei de minis
ter, dat deze voorlopige commentaren
overigens nog niet veel zeggen, zodat men
er geen optimistische conlusies uit dient
te trekken. Wel was de minister van me
ning dat ook wanneer de Nederlandse
plannen in de Verenigde Naties geen twee
derde meerderheid zouden halen, aan de
naam van Nederland veel goed zou wor
den gedaan. Een minister van Buitenland
se Zaken van één der zeer grote naties
had tegenover minister Luns de Neder
landse voorstellen gekarakteriseerd als
een nieuw hoofdstuk in het proces van
dékolonisatie.
Zich richtend tot de bewoners van Ne-
derlands-Nieuw-Guinea zei de minister
dat de regering haar plannen naar voren
heeft gebracht omdat zij van mening is,
dat internationale garantie van het zelf
beschikkingsrecht de kansen van de be
volking vergroot. Het zelfbeschikkings
recht en de bona fide uitvoering daarvan
ziet de regering als het centrale punt en
daaraan is alles ondergeschikt gemaakt.
„Daarom", aldus minister Luns, „is de
Nederlandse stap geen goedkoop gebaar,
maar een consequentie van de politiek,die
de regering gedurende een reeks van ja
ren heeft gevoerd".
De correspondent stelde de minister de
vraag, of de verwerping van de voorstel
len door Indonesië was ingegeven door de
overweging, dat Indonesië bij aanvaar
ding ervan in plaats van Nederland de
Verenigde Naties als tegenstander zou
krijgen. De minister antwoordde, dat dit
zijns inziens de juiste interpretatie was.
Joh. Scherr:
De opstandelingen van gisteren zijn
altijd de tyrannen van heden.
Langs de grens tussen Oost- en West-
Berlijn ruimt de Oostduitse Volfcs-
politie nu tuinen op. Vruchtbomen en
tuinhuizen worden door bulldozers
met de grond gelijk gemaakt. Een
graafmachine maakt vervolgens diepe
sleuven in de vrijgemaakte strook
grond langs de prikkeldraadversper-
r'ng, die Oost en West van elkaar
scheidt. Deze foto werd gemaakt in
het noorden van Berlijn.
NEW YORK (Reuter) - Premier
Kroesjtsjev heeft tegenover een ver
tegenwoordiger van de Amerikaanse re
gering verklaard dat wanneer de Sovjet-
Unie een vredesverdrag met Oost-Dnits-
land tekent, het westen zijn rechten ïh
Berlijn en het recht op toegang tot West-
Berlijn verliest tot het een nieuw ver
drag dienaangaande met Oost-Duitsland
heeft getekend. Dit bericht de diploma
tieke verslaggever van de New York
Times, James Reston.
Reston spreekt over „een afgezant van
Kennedy die persoonlijk met Kroesjtsjev
heeft gesproken", maar noemt hem niet
met name. „Niet één vrachtauto, schip,
trein of vliegtuig zou na het sluiten van
een afzonderlijk vredesverdrag uit West-
Duitsland naar West-Berlijn gaan voordat
met de Oostduitsers overeenstemming is
bereikt over een nieuwe regeling", zou
Kroesjtsjev hebben gezegd.
NEW YORK (AFP-Reuter) De Russi
sche minister van Buitenlandse Zaken Gro-
myko heeft woensdag bijna vier uur lang
besprekingen gevoerd met zijn Amerikaan
se ambtgenoot Dean Rusk. Zij zullen el
kaar zaterdag opnieuw ontmoeten.
Rusk verklaarde dat het onderhoud goed
is verlopen, en dat voornamelijk is ge
sproken over Duitsland en Berlijn. Voorts
heeft Gromyko een uiteenzetting gegeven
van het Russische plan, een secretaris
generaal en drie plaatsvervangende se
cretarissen-generaal voor de UNO te be
noemen.
Advertentie
Hoofdagent
Showroom Zijlweg 26, Haarlem
Telefoon 17296 - 58041
Zie ook advertentie op pagina 20
DJAKARTA (AFP, UPI) Oud-pre
mier Mohammed Natsir die „minister van
Binnenlandse Zaken en Godsdienst" was
in de opstandelingenregering (PRI) op
Sumatra, heeft zich „onvoorwaardelijk"
aan de Indonesische autoriteiten overge
geven, zo meldt radio-Djakarta.
Natsir, die leider is geweest van de Ma-
sjoemi-partij, had zich begin 1958 bij de
rebellen gevoegd.
Verwachting tot morgenavond:
Veranderlijke bewolking met
plaatselijk enkele buien. Matige,
aan de kust tijdelijk vrij krach
tige zuidwestelijke wind. Lagere
temperaturen overdag.
Volledige weerrapporten op pagina twee
