CoQP
Communistische manoeuvres
in Oost-Duitsland
Vulkanische uitbarsting
op Triston da Cunha
Wereldnieuws
Van dag tot dag
v
Geniet DOUWE EGBERTS
Amerika erkent Syrië
Derde Amerikaanse
kernexplosie
„El Campesino" naar een
gevangenis in Pau
Verheerlijking van
Walter Ulbricht
Nederlands schip onderweg om de 226
bewoners van het eiland op te pikken
Nansen-herdenking
raatótoel
Op de
WOENSDAG 11 OKTOBER 1961
3
Wlpf
in handige m
plastic m
tabakszak ff
li
1
JVIk
Gecombineerde militaire oefeningen van 300.000
Oostduitsers, Russen, Polen en Tsjechen
WASHINGTON (UPI) Het Ameri
kaanse ministerie van Defensie heeft be
kend gemaakt dat besloten is per 1 novem
ber nog drie jagereskadrons van de Ameri
kaanse nationale garde plus de bijbehoren
de eenheden in actieve dienst te stellen.
Het gaat om 65 straalvliegtuigen en 2.250
personen. Sedert in augustus begonnen
werd met de versterking van het Ameri
kaanse militaire apparaat is de nu be
kend gemaakte versterking inbegrepen
aan de eigenlijke Amerikaanse luchtmacht
een gevechtssterkte van 21 eskadrons en
500 straalvliegtuigen toegevoegd.
Diepere zin
Marjan van Beek
A
Advertentie
Ofschoon de argumentatie van de afwij
zende Indonesische houdingten aanzien van
het plan-Luns op de meeste UNO-leden
geen al te overtuigende indruk zal hebben
gemaakt, is toch weer gebleken dat Neder
land bij zijn pogingen om de UNO „mee
te krijgen" wrange vruchten zal moeten
slikken van zijn houding in andere „kolo
niale" UNO-discussies. Indonesië heeft
zich namelijk begrijpelijk geworpen
op een ontzenuwen van de voornaamste
Nederlandse argumenten, waarbij de kwes
tie der zelfbeschikking voor de Papoea's
op de eerste plaats komt. Dit zelfbeschik
kingsrecht is in het plan-Luns uitgangs
punt. Het Indonesische verweer heeft zich
thans meester gemaakt van herinneringen
aan Nederlandse standpunten in proble
men, waar eveneens het zelfbeschikkings
recht van inheemsen aan de orde was en
verwezen naar kwesties als Marokko, Tune
sië, Algerije en Angola, waarin Nederland
zich allerminst als voorvechter, doch ook
niet als steunpilaar van het recht op zelf
beschikking heeft doen kennen.
Dit argument zal waarschijnlijk enige in
druk maken op jonge UNO-leden en op de
naties van het „neutrale midden", die in
de UNO steeds meer gewicht krijgen. In
derdaad heeft Nederland zich in het verle
den al te voorzichtig, om niet te zeggen
vreesachtig, gedragen als het erom ging de
rechten van op vrijheid zinnende volken
voor het internationale forum te brengen
of ze daar te verdedigen. Die vrees was
meestal gegrond op overwegingen van
vriendschap of commerciële verbindingen
met de in discussie zijnde „moederlan
den": men wilde Frankrijk niet kwetsen,
men wilde Portugal niet kwetsen, men wil
de Zuid-Afrika niet kwetsen men wilde
de kool en de geit sparen en een onthou
ding van stemming in de UNO was mees
tal de gemakkelijkste en meest opportunis
tische weg.
Deze tactische diplomatie wreekt zich
nu, doordat Indonesië er de gelegenheid
door krijgt de oprechtheid van Nederland
inzake de wens tot het verlenen van zelf
beschikking aan de Papoea's in diskrediet
te brengen.
Overigens zal Indonesië door dit argument
alleen het pleidooi niet winnen. Het wor
stelt met een brandmerk, dat in de ogen
van de meeste UNO-leden een ernstige
handicap voor de inwilliging van zijn eis
is: het brandmerk van bewust aan te stu
ren op geweldsgevaar indien het zijn zin
niet krijgt. Soebrandio heeft in zijn UNO-
rede ditbrandmerk niet kunnen wegpraten,
integendeel, hij heeft het nog verduide
lijkt. En in de wereldsituatie van vandaag
is een dreiging met geweld voor de mees
te UNO-leden een onaanvaardbare licht
zinnigheid, omdat het een risico voor hun
eigen belangen oproept. Doch Nederland
zal terdege op zijn tellen moeten passen
om niet van hypocrisie te worden beticht,
nu zijn bereidheid tot „vrijlating" van
Nieuw-Guinea in UNO-kringen dodelijk
ernstig wordt genomen. Bij de minste po
ging onzerzijds om deze kwestie opnieuw
op de lange baan te schuiven in het koes
terend zonlicht van de wereldsympathie zal
de balans dezer sympathie gemakkelijk
omslaan.
Het plan-Luns, waarvan een begin van
uitvoering waarschijnlijk is na de Neder
landse motie tot instelling van een UNO-
commissie, zal punt voor punt stipt moeten
worden uitgevoerd, waarbij op zekere mo
menten van ontwikkeling hoge drempels
van nationale onbaatzuchtigheid zullen
moeten worden genomen. Wat dat betreft
zijn de ogen van de meerderheid der UNO-
naties met Argusblik op ons gericht.
Advertentie
HET 200.000.000e PAKfE KINDERMEEL
„kijk nou eens, een brief!"
Met deze uitroep ontdekte
Mevrouw Van Dinther in Uden,
dat zij de gelukkige was, die
het 200-millioenste pakje
Molenaar's Kindermeel
had gekocht.
Directie P. Molenaar Co's
Meelfabrieken N.V.Westzaan
Uw pijp coopvaen
^sm
tv*? Pu
WASHINGTON (UPI) De Amerikaan
se regering heeft dinsdag de nieuwe rege
ring van Syrië officieel erkend. De rege
ring van president Nasser is van het Ame
rikaanse besluit op de hoogte gebracht.
In Londen verklaarde een woordvoerder
van het Foreign Office dat de Britse rege
ring nog overweegt of zij de Syrische re
gering zal erkennen. In diplomatieke krin
gen verwacht men dat dit in de loop van
deze week zal gebeuren. Behalve door
Amerika is het nieuwe bewind thans er
kend door Jordanië, Turkije, Perzië, na
tionalistisch China, Guatemala, Rusland,
Bulgarije, Tsjechoslowakije, Roemenië, Po
len, Tunesië, Irak en Spanje.
(Van onze correspondent)
BONN. De grootscheepse manoeu
vres van de landen van het Warschau
pact in Oost-Duitsland zijn niets anders
dan een verkapte mobilisatie, aldus
heeft een woordvoerder van het West-
duitse ministerie van Defensie in Bonn
meegedeeld. Met als voorwendsel het
houden van manoeuvres stroomt Rus
sisch, Tsjechisch en Pools militair mate
riaal en personeel Oost-Duitsland bin
nen. Het gaat hier kennelijk om een
demonstratie van sterkte, om een op
zettelijke verscherping van de zenuw
oorlog tussen oost en west, aldus de
woordvoerder.
BERLIJN (Reuter en DPA) Volgens
westelijke geallieerde kringen in Berlijn
nemen ongeveer 300.000 militairen uit de
Sovjet-Unie, Tsjechoslowakije, Polen en
Oost-Duitsland deel aan de manoeuvres.
De oefeningen worden beschouwd als de
grootste die ooit door de landen van hot
verdrag van Warschau zijn gehouden. Het
is de eerste maal dat eenheden uit de Sov
jet-Unie, Tsjechoslowakije en Polen in
Oost-Duitsland aan manoeuvres deel
nemen. Bij de oefeningen wordt uitgegaan
van een toestand, die een kernoorlog te
weegbrengt. Westberlijnse bladen weten te
melden, dat ongeveer de helft van Oost-
Duitsland bij de manoeuvres betrokken is.
De Westduitse woordvoerder zei ver
der dat Russische troepen, die aan de ma
noeuvres-deelnemen. zijn uitgerust met
kernraketten. 22 divisies staan in totaal
in het veld. Afgezien van de kernwapens
blijken de oostelijke troepen versterkt te
zijn tot twintig percent boven de normale
sterkte. Volgens een bericht van het pers
bureau UPI beschikken de Russen en de
Oostduitsers samen over tienduizend
tanks, afgezien nog van een groot aantal
reserve-tanks. Indertijd heeft de Russische
regering geprotesteerd tegen manoeuvres
van de NAVO in Turkije. De bondsregering
is op dit moment echter nog niet van plan
op de manoeuvres in Oost-Duitsland even
eens met een protest te reageren. Men
moet daarbij niet uit het oog verliezen, dat
het Westduitse leger sinds korte tijd op
volle sterkte gebracht is, hetgeen eveneens
een versterking inhoudt van ruim twintig
percent. De twintig percent grotere sterkte
van de troepenformaties aan de oostelijke
kant van het IJzeren Gordijn kunnen daar
om moeilijk als een eenzijdige, dreigende
verhoging van de militaire paraatheid
worden opgevat.
Langer in dienst
Het Russische persbureau Tass meldt,
dat de Oostduitse regering heeft besloten
bepaalde categorieën dienstplichtige offi
cieren, onderofficieren en manschappen,
die in de herfst met groot verlof zouden
gaan, nog voor een periode tot zes maanden
onder de wapens te houden. Ook in
Polen en Hongarije is een soortgelijke
maatregel getroffen.
Het Westberlijnse inlichtingenbureau
„West" schat de sterkte van het Oost
duitse leger op 160.000 tot 170.000 man.
Communistische functionarissen doen reeds
maandenlang moeite de Oostduitse dienst
plichtigen te bewegen na hun diensttijd
van twee jaar vrijwillig door te dienen.
Dat men dit nu verplicht heeft gesteld
wordt in West-Berlijn als het bewijs op
gevat, dat de miliciens geweigerd hebben
gevolg te geven aan het beroep. Dit wordt
ook bevestigd door een mededeling van de
Oostduitse minister van Defensie, generaal
Hoffman, dat „slechts enkele honderden"
dienstplichtigen ermede hebben ingestemd
na afloop van hun verplichte diensttijd
nog vrijwillig onder de wapenen te blijven.
BERLIJN (Reuter) Een Tsjechoslo-
waakse partij-secretaris heeft gezegd,
dat zijn land de nodige maatregelen heeft
genomen voor de verdediging van Oost-
Duitslands soevereiniteit en voor de hand
having van de vrede. Waarnemers be
schouwen deze verklaring als een gedeelte
lijke bevestiging van berichten, dat een
heden van het Tsjechoslowaakse leger kort
geleden Oost-Duitsland zijn binnengetrok
ken om de Russische en Oostduitse troepen
aldaar te versterken.
- V
WASHINGTON (UPI) Amerika heeft
gisteren voor de derde maal ondergronds
een kernbom tot ontploffing gebracht
sinds vorige maand besloten werd de
kernproeven te hervatten.
In een aankondiging van de commissie
voor kernenergie (A.E.C.) werd gezegd,
dat de explosie van geringe kracht was.
De proef had plaats in de woestijn van
Nevada, waar ook de twee vorige onder
grondse kernwapens tot ontploffing wer
den gebracht.
SJIZOEOKA (Japan-UPI) Atmosferi
sche stofdeeltjes, die maandag boven Sji-
zoeoka in Japan uit de lucht zijn'gehaald
bleken 800 maal de normale hoeveelheid
radioactiviteit te bevatten, zo bericht het
medisch proefstation van deze stad.
Er werd het hoogste gehalte radioactivi
teit gemeten sinds de Russen op 1 septem
ber hun proeven met kernwapens hervat
ten.
Het Noorse parlement heeft dinsdag het
gevaar van de grote toename van de ra
dioactiviteit voor de bevolking ter sprake
gebracht. Volgens welingelichte kringen
zou men overeen gekomen zijn met de
parlementen der andere Skandinavische
landen contact op te nemen om gezamen
lijk te protesteren bij de Russische re
gering, die door het houden van kernproe
ven in de poolcirkel verantwoordelijk
wordt gesteld voor de toename der radio
activiteit.
PARIJS (UPI) De Spaanse rebellen
generaal, Valentin Gonzales, beter bekend
als El Campesino is begeleid door vier
gendarmes op transport naar Pau ge
steld, waar hij in verzekerde bewaring zal
worden gesteld. De Spaanse rebel, die
destijds in Rusland asiel zocht, maar la
ter met Stalin brak, is door de Fransen
beschuldigd van illegaal wapentransport.
El Campesino werd van het Kanaalei
land Bréhat via Saint-Brieuc in Bretagne
en Parijs naar een gevangenis te Pau (in
Zuidwest-Frankrijk) vervoerd. Jarenlang
heeft El Campesino zich vrij in Frankrijk
kunnen bewegen als leider van de anti-
Franco vluchtelingen. In augustus werd
hij verbannen naar Bréhat.
Bomaanslag
ALGIERS (UPI) Gisteren is in het
centrum van Algiers een plasticbom ont
ploft voor het gebouw van het Spaanse
consulaat. De gevel van het gebouw werd
beschadigd, maar niemand werd gewond.
Het eilandje Tristan da Cunha in het
zuidelijke deel van de Atlantische
Oceaan, halverwege tussen Zuid-
Afrika en Zuid-Amerika. Deze opname
werd in april 1957 gemaakt vanuit een
helikopter. (Telefoto).
BERLIJN (DPA) De leider van de
Oostduitse communistische partij Walter
XJlbricht is de laatste tijd het onderwerp
van een persoonsverheerlijking zoals
slechts uit de tijd van Stalin bekend is,
Volgens een besluit van de leiding van
de communistische jeugdorganisatie „Jon
ge Pionieren" moeten in alle afdelingen
ereplaatsen voor Ulbricht worden opge
richt. Van de kinderen wordt geëist dat
onder hun persoonlijke bezittingen in de
afdelingen een foto van Ulbricht is. Zij
moeten er van doordrongen worden dat
Ulbricht reeds als kind aan de klassen
strijd heeft meegedaan en dat hij zich
„rusteloos aan de schepping van de eer
ste Duitse vredesstaat heeft gewijd".
Lonen omlaag
(UPI) Volgens de Westduitse sociaal
democratische partij zullen de arbeidslo
nen in Oost-Duitsland verlaagd worden, nu
de arbeiders met meer kunnen vluchten.
Dit werd in het verleden vermeden door
eenvoudig de produktienormen van elke
arbeider te vergroten.
Honderdduizenden arbeiders in Oost-
Duitsland zullen hun lonen omlaag zien
gaan doordat zij nu per uur betaald zullen
worden aldus de voorlichtingsdienst van
de partij.
De Russische minister van Buitenland
se Zaken Andrei Gromyko werd giste
ren bij zijn aankomst uit de Verenigde
Staten in Londen verwelkomd door de
Russische ambassadeur Aleksander
Soldatov (links) en Peter Thomas van
het Britse ministerie van Buitenlandse
Zaken. Gromyko, die gisteren overleg
heeft gepleegd met premier Macmülan
en zijn Britse ambtgenoot Lord Home,
reist vandaag door naar Moskou.
KAAPSTAD (Reuter-UPI) Het Neder
landse schip Tjisadane is op weg naar het
Nachtegaal-eiland om deel te nemen aan
de redding van de bewoners van het eiland
Tristan da Cunha dat door een vulkanische
uitbarsting wordt getroffen. Men leefde in
de veronderstelling, dat de vulkaan (1830
meter) sinds 1849 uitgedoofd was. Maan
dag had het Britse fregat Leopard, dat in
de Zuidafrikaanse haven Simonstown lag,
reeds opdracht gekregen naar Tristan op
te stomen, nadat zich daar een aantal aard
bevingen had voorgedaan.
De Tjisadane zou aanvankelijk woensdag
Tristan aandoen om enkele passagiers aan
boord te nemen. Verwacht wordt dat het
Nederlandse schip thans het grootste deel
van de 286 bewoners van Tristan Da Cunha
die naar het Nachtegaal-eiland, dertig ki
lometer daar vandaan werden overge
bracht, naar Kaapstad zal brengen.
De twee schepen die de bevolking naar
het Nachtegaal-eiland hebben vervoerd,
hebben dinsdagavond laat geseind dat de
vulkaan nog steeds hevig werkt. Een van
de schepen, de Tristania, seinde dat alle
eilandbewoners tijdens de ontruiming van
hun eiland bewonderenswaardig kalm wa
ren. Het Nachtegaal-eiland is twee of drie
vierkante kilometer groot en niet bewoond.
Volgens radioberichten van de visserbo
ten spuwt de vulkaan een roodgloeiende la
vakolom op tot een hoogte van vijftig me
ter. „Het is een prachtig gezicht," zo werd
gezegd. Er komt echter geen lava de kra
ter uit. Volgens Sir Nicholas Copeman,
Brits bevelhebber van de Zuidatlantische
vloot, staat de gehele oostkant van het
eiland „op barsten". Hij zei, dat grote rots
blokken en aardmassa's opgeworpen wor
den tot tien meter hoogte.
Het eiland is Brits gebied en ligt onge
veer 2800 km. ten zuidwesten van Kaap
stad in het zuidelijk deel van de Atlanti
sche Oceaan. Het is het grootste eiland van
een eilandengroep. De andere eilanden zijn
onbewoond. Op Tristan Da Cunha zijn een
Brits meteorologisch instituut en een radio
station gevestigd.
OSLO (NTB) Gisteren is in Noorwe
gen de honderdste jaardag van de geboor
te van Fridtjof Nansen gevierd. De in 1930
overleden geleerde, die in de gehele we
reld werd bewonderd om zijn verdiensten
als onderzoeker en als voorstander van in
ternationaal begrip en menslievendheid
was een veelzijdig man, die ook als atleet
bekendheid genoot. Vooral in zijn functie
als vertegenwoordiger van Noorwegen in
de Volkenbond verwierf hij zich naam als
een man met een groot gevoel voor recht
Hij werd in 1880 student in de zoölogie.
Deze studie leidde tot zijn werkzaamheden
als poolvorser. Van zijn hand verscheen
een aantal wetenschappelijke geschriften
over zoölogie en oceanografie. Hij maakte
een onderzoekingstocht in Groenland, waar
hij belangrijke waarnemingen verrichtte.
Enkele jaren later trachtte hij met een
speciaal hiervoor ontworpen vaartuig, de
Fram, de noordpool te bereiken. Dit ge
lukte hem niet, doch hij ging met een
van zijn vrienden op ski's verder en kwam
tot aan de 86ste breedtegraad. Deze tocht
bezorgde hem grote bekendheid over de
gehele wereld.
Aan de Noorse geleerde professor Olaf
Holtedahl is gisteren de „Nansen-prijs'
toegekend voor zijn buitengewone ver rich,
tingen op het gebied van het onderzoek
fa
'n Zomertje, mensen! De hele vakantie
is het een grote sof geweest, maar nu
hebben we dan toch vrijwel elke dag zon.
En nu zal ik u dadelijk eens de diepere zin
van dit alles verklaren. De hele vakantie
lang hebben we ons afgebeuld. We hebben
de kinderen bezig gehouden, spelletjes ver
zonnen, ze in de kamer met verf en klei
laten knoeien. We hebben, zelfs tijdens
plens- en donderbuien, ons goede humeur
getoond.
We hebben eindeloos zaagsel opgeveegd
en spijkers geraapt van onze timmerende
echtgenoten, die met houtlijm de brokstuk
ken van hun verregende vrije dagen tot
een enigszins aanvaardbaar geheel tracht
ten te maken. Kortom, we waren op, aan
het eind van onze krachten. En nu de man
nen weer aan 't werk, de kinderen weer
naar school zijn, nu krijgen wij dan on
ze vakantie.
Vermoeid, doch in het prettige besef
van ons goede recht, vleien wij ons neer
in het zonnetje. Niemand, die ons nodig
heeft. Niemand, die ons komt storen!
En wij maar zonnen, dames! Geen en
kele kruidenier, die ons deze week nog een
pakje waspoeder verkopen kan. Want wij
wassen niet; wij zonnen! Nee heus dames,
dit late zomertje is zo gek nog niet.
Laten we ervan profiteren, want voor je
het weet is het weer vakantie!
Advertentie
fk'VWV-
VRAAGT UW HORLOGER
Achterstallig. In een officiële verklaring
over de financiële bijdragen voor het
lidmaatschap van de UNO is dinsdag
bekend gemaakt, dat nationalistisch Chi
na ruim 13,5 miljoen dollar achterstal
lig is met zijn contributie. Het wordt
hierin slechts overtroffen door de Sovjet
Unie, die een schuld van ruim 41 mil
joen dollar aan de UNO heeft. Slechts
acht landen, waaronder de Verenigde
Staten, India en Nederland, hebben hun
aandeel in de kosten van de UNO in
Kongo betaald.
Argo-D-4. Gisteren is van Wallops Island
in de Verenigde Staten een Argo-D-4 ra
ket afgevuurd. Het projectiel vervoerde
een vracht instrumenten naar de boven
ste lagen van de ionosfeer om de dicht
heid op te meten van elektrisch gela
den helium en waterstofatomen. Het to
tale gewicht van de instrumenten be
droeg 109 pond. De neuskegel kwam la
ter terecht in de Atlantische Oceaan.
Er werd geen poging gedaan de instru
menten te bergen.
Protestnota. Pakistan heeft een protestno
ta aan India gezonden, waarin bezorgd
heid wordt geuit over botsingen tussen
Hindoes en Mohammedanen in de Indi
sche staat Oettar Pradesj. Dit is dins
dag in Nieuw Delhi bekendgemaakt. De
botsingen hebben zich vorige week in de
plaatsen Aligarh, Chandausi en Mee-
roet voorgedaan en 32 mensen het le
ven gekost.
Onveilig. Het Sovjet-ministerie van Buiten
landse Zaken heeft dinsdag met klem ge
protesteerd tegen de herhaalde „bandie
tenovervallen" op zijn ambassade in Bue
nos Aires, zo heeft het persbureau Tass
bekendgemaakt. Volgens het protest is
het ambassadegebouw op 26 juli en 29
september met stenen en zelfgemaakte
brandbommen bestookt, waardoor ruiten
werden ingegooid en een deur in brand
geraakte. De Sovjet-regering eist van
Argentinië dat onverwijld doeltreffende
maatregelen worden getroffen om de vei
ligheid van de ambassade te verzeke
ren.
Bezitloos. Iedere Cubaan die naar de Ver
enigde Staten vertrekt en die niet bin
nen 29 dagen in Cuba terugkomt, ver
liest automatisch al zijn bezittingen in
Cuba, zo heeft de Cubaanse regering be
kendgemaakt. Deze wet is een nieuwe
stap die bedoeld is om de grote uittocht
der Cubanen een halt toe te roepen. De
enige uitzondering vormen de leden van
het diplomatieke corps en zij die een
speciale volmacht hebben gekregen van
de Cubaanse regering om hun land te
verlaten.
