In Egypte groeit rechtse oppositie
tegen eens onaantastbare Nasser
Passieve boerenmassa kan geen
sociale revolutie opbrengen
PANTER
KOSTUUMS
Parijs ziet lichtpuntje in
de rede van BenKhedda
Vervoersstaking in Parijs
SENORITAS
e
Ghana wil Zuid-Afrika
uit de UNO stoten
Dinsdag FLN-betogingen in Algerije
PUROL in huis!
Akkoord in Turkije over
een coalitieregering
Nixon verwijt Stevenson
de nederlaag in Cuba
5
v.a. 139.50
ept
ae
de val zou inluiden van Nasser,
gelopen zomer met zijn nationalisaties en
sociale hervprmingen hun resterend bezit
had getroffen. Nu weet zij beter. Nasser
heeft integendeel de intensivering van de
socialistische revolutie afgekondigd, de
„reactie" tot staatsvijand no. één uitge
roepen, de vijand aie bestreden moet
worden door een revolutionaire regering
en een revolutionaire volksbeweging. In
principe blijft het privé-eigendom toe
gestaan, maar het mag niet meer worden
gebruikt „om anderen te exploiteren".
Het maximum-inkomen moet omstreeks
vijfduizend gulden per jaar worden. De
voormalige pasha's en bey s, de artsen
en advocaten, de ondernemers en rente
niers vrezen dat er een Egyptisch Cas-
trisme op komst is. Is het een wonder dat
zij in het bedreigde paradijs van de Gezi-
rah-club somber in hun gin-tonics
staren?
Geen Chinezen
IN HET
BEKENDE RODE
BLIK
Onbetwist de populairste in deze prijsklasse... al jaren lang!
Uur der waarheid
Somaliland wil niet eens
in de buurt meer zitten
Stevenson over de UNO
op haar zestiende jaardag
Zelfregering voorgesteld
voor de „staat Malta'
Iets lijmen? /p)
van Ceta-Bever
Internationale treinen
uitgevallen
Proces in München wegens
moord op Dachau-nazi
(Van onze reisredacteur W. L. Brugsma)
CAIRO, oktober. - De mensen, die
elkaar op de Gezirah:club juichend in de
armen vielen toen Syrië zich losscheurde
uit de Verenigde Arabische Republiek,
kijken vandaag somber. In die luxueuze
club op een eiland in de Nijl treffen Cai
ro's gezeten burgers en buitenlanders
elkaar. Eind september dacht Cairo's
bovenlaag, dat de Syrische staatsgreep
ser, die af-
de „Arabische socialistische revolutie" be
tekent een poging om van Egypte een mo
delstaat te maken, een pool van aantrek
kingskracht voor de Arabische wereld.
Maar ook een bron van agitatie tegen de
I „reactionaire regiems" in de Arabische
staten, van subversieve acties en complot
ten tegen de machthebbers. Noch de ko
ningen van Marokko, Libye, Saoedi-Arabië
en Jordanië, noch de presidenten van Tu
nesië, Libanon en Irak zullen daar bijzon
der op gebrand zijn. Nassers prestige bij
de Arabische volken hoe groot het ook
nog mag zijn moet onder de breuk met
Syrië schade lijden.
Hun droefenis zou misschien opgeklaard
zijn wanneer zjj het hoongelach hadden ge
hoord van de twee correspondenten uit het
communistische blok met wie ik naar de
rede luisterde, waarin Nasser zijn excursie
naar het „Arabische socialisme" aankon
digde. „Een amateur op het marxistische
pad", zeiden zij. „Nasser steekt zijn hoofd
in de strop". Het klonk verbazingwekkend,
maar zij verklaarden nader: „Als Nasser
een ontwikkelde, georganiseerde arbeiders
klasse achter zich had, of boeren zoals
Castro ze op Cuba heeft, bewapende en
bewuste deelnemers aan een revolutie
waarvan zij tastbaar profiteren, dan zou
hjj het misschien klaarspelen. Maar Nasser
heeft alleen maar bewuste vijanden en hij
maakt er iedere dag meer".
Telt men de groepen en krachten, die
anti-Nasser zijn, bij elkaar op, dan ziet de
toekomst van „El Rayis", de Egyptische
president, er inderdaad niet rooskleurig
uit. Op het internationale plan kan hij niet
op veel medewerking rekenen. Het westen
draagt Ijem niet meer dezelfde afkeer toe
als weleer, maar het heeft weinig reden
om hem te hulp te komen. Zijn verhouding
met Moskou is uitgesproken slecht gewor
den. De Sovjet-Unie laat geen kans voor
bijgaan om hem in het openbaar te ver
nederen. De steun van de neutralen der
Belgradose club biedt weinig werkelijke
houvast.
Zijn invloed in de Arabische wereld
neemt af, nu met het uiteenvallen van de
V.A.R. de meest concrete mogelijkheid van
de Arabische hereniging onherstelbaar be
schadigd is. Nassers nieuwe methode van
Advertentie
Economisch gezien had die breuk boven
dien niet op een slechter moment kunnen
komen. De Egyptische katoenoogst is ern
stig aangetast door een wormenplaag. De
geforceerde nationalisaties hebben mensen
op leidende posities gebracht, die hun ge
brek aan ervaring achter bureaucratische
methodes maskeren. Het naasten van bui
tenlandse ondernemingen heeft buitenland
se particuliere investeringen tot stilstand
gebracht. Nasser heeft verklaard dat
Egypte geen vreemde investeringen nodig
heeft, maar dat is onzin: de Egyptische
landbouw heeft de absolute grens van zijn
potentieel bijna bereikt. Om de catastrofa
le bevolkingsaanwas van een kwart mil
joen per jaar op te vangen, moet Egypte
industrialiseren. Dat kan het niet op eigen
kracht. De door ingewandsziekten en een
volstrekt geloof aan gods voorbeschikking
lethargisch gemaakte Egyptische massa s
zijn geen Chinezen die zich in hun com
munes aan eigen haren omhoog trekken.
Op het nationale plan heeft Nasser het
actieve deel van de bevolking, de onderne
mers, uitoefenaars van de vrije beroepen,
de (christelijke) Kopten, de in Egypte ge
vestigde Griekse en Italiaanse kolonies, te
gen zich in het harnas gejaagd. Nu be
dreigt hij hen met klassenstrijd. Die groe
pen zullen zich niet lijdelijk ten grave la
ten dragen. Het leger kan hen weliswaar
in bedwang houden, maar het officiers
korps, vooral de luchtmacht, telt velen die
juist uit die groepen voorkomen. De eer
ste barsten in de eenheid van het leger
worden al zichtbaar.
Die oost en west tegen elkaar kon uit spe
len en wiens woorden en daden gewicht
hadden gekregen in het wereldgebeuren.
Men kan nauwelijks ontsnappen aan de
conclusie, dat de Syrische crisis geen oor
zaak was, maar slechts fundamenteler za
ken aan het licht heeft gebracht. Te weten
dat de werkelijkheid van -Nassers Egypte
ten dele een schijnwerkelijkheid was, het
werk van een weergaloos handig equili
brist, die niet steunde op eigen kracht,
maar zich op andermans krachten in even
wicht hield. Verstoort men dat krachten-
evenwicht, dan, ja dan.Het ziet er
naar uit, dat Nasser, met al zijn goede
bedoelingen en kwade praktijken, nu het
uur der waarheid slaat, niet verder kan ko
men dan geliefhebber in een ideologisch
niemandsland. Nu oude actie-terreinen
voor hem zijn afgesneden, zoekt hij nieu
we: het is de vlucht voorwaarts. Het is
geen geruststellende gedachte dat zijn
temperament geen berusting of wezenlijk
compromis kent. Er is slechts de troost
dat hem één typische Arabische uitweg
rest: iets zeggen en het dan niet doen, een
revolutie uitroepen en haar niet uitvoeren.
Een van de verzachtende eigenaardighe
den van de Arabische samenleving is, dat
het woord er vaak de functie van de daad
overneemt.
2 ct.
Het is een formidabele coalitie van op
positionele groepen en krachten, al is zij
zonder leider, hetgeen voorlopig haar
zwakte is. Nasser daarentegen heeft zich
zelf. de magie van zijn persoonlijkheid,
zijn tomeloze energie, zijn onbegrensd
schijnende gave om zich uit wanhopige si
tuaties te redden. Maar wie kan hij in het
geweer roepen? De jeugd, zeker. Het le
ger, ten dele. Maar niet werkelijk de mas
sa. Niet de veertien miljoen achterlijke
„fallahin", de boeren uit de vallei en de
deta van de Nijl, die wel hun feodale heer
sers, maar nog niet hun feodale mentali
teit verloren hebben en voor wie woorden
als Arabisch socialisme en reactionair nóg
vreemder zijn dan elektrisch licht en wa
terleiding. Rest het industriële proletariaat
eerder nog sub-proletariaat, wiens indivi
dualisme en on-ontwikkeldheid ieder klas-
sebewustzijn hoogst problematisch maakt.
Men kan de Egyptische massa's oproe
pen tot een destructieve uitbarsting van
primitieve woede, zoals dat in 1952 op
Cairo's zwarte zaterdag gebeurde. Of men
ze op gang kan brengen voor een construc
tieve sociale revolutie is een vraag die ont
kennend werd beantwoord door mijn com
munistische medeluisteraars, op dit ter
rein uiteraard beter geschoold dan de bra
ve democratische burger.
Het lijkt onbegrijpelijk hoe een zo be
perkte oorzaak als de Syrische afscheiding
zulke vér strekkende gevolgen kan hebben
zo'n bedreiging kan. inhouden voor de po
sitie van een man die op nationaal en in
ternationaal terrein onaantastbaar scheen.
NEW YORK (Reuter) Ghana heeft
woensdag een poging gedaan om Zuid-
Afrika uit de UNO te laten stoten. De af
gevaardigde van dit land, Alex Quaison-
Sackey, vroeg de tweede politieke com
missie of men de Veiligheidsraad niet kan
verzoeken de uitstoting van Zuid-Afrika in
overweging te nemen.
Hij deed een beroep op alle landen-leden
van de UNO om de partij te kiezen van
Zuid-Afrika's IIV2 miljoen niet-blanken. In
de afgelopen tien jaar zijn diverse resolu
ties aangenomen inzake de politiek van
Zuid-Afrika, maar „alle jammerklachten
van de strijders voor de vrijheid zijn ge
negeerd". Hij drong daarom aan op actie
tegen Zuid-Afrika.
Zuid-Afrika's minister van Buitenlandse
Zaken, Eric Louw, noemde de rede van
Quaison-Sackey nog venijniger dan die
van de Amerikaanse afgevaardigde Plimp
ton, die zich dinsdag tegen de politiek van
de Zuidafrikaanse regering keerde.
Zuid-Afrika neemt voor de eerste keer
in negen jaar deel aan een debat over
apartheid in de UNO. Louw verklaarde
echter dat zijn aanwezigheid in de com
missie volstrekt niet zo mocht worden uit
gelegd, dat hij nu het recht van de UNO
erkent om de politiek van zijn land te be
spreken.
Advertentie
Modern en toch .stijlvol is onze uitge
breide kollektie
Naast de modetinten blauw en bruin
vindt u voor het komend najaar een
ruime sortering in „modern" grijs.
Voor de „man van heden" tonen wij
graag deze kollektie Engelse kamgaren
kostuums, die u zich kunt aanschaffen
rUélu
GROTE HOUTSTRAAT 96
HAARLEM
(Van onze correspondent)
Na de redevoering van de premier der
Algerijnse rebellenregering, Ben Khedda,
zin voor zin, woord voor woord, letter voor
letter onder de loep en op de goudweeg
schaal te hebben gelegd, zijn de meeste
officiële en journalistieke waarnemers en
uitleggers in Parijs tot de voorlopige slot
som gekomen, dat de deur van de confe
rentiezaal voor verder vredesoverleg mo
gelijk toch nog niet helemaal gesloten is.
Dat vleugje optimisme wordt dan voorna
melijk wel gerechtvaardigd door de laaste
zin van Ben Khedda's verklaring, die men
aanvankelijk enigszins over het hoofd leek
te hebben gezien en die de Algerijnse lei
der op aandringen van de president van
Senegal, Leopold Senghor, die zich de
laatste weken ais officieus makelaar tus
sen de beide partijen had opgeworpen,
aan zijn toespraak zou hebben toegevoegd.
In die slotzin gaf Ben Khedda te kennen,
dat hij, wanneer Frankrijk dan met alle
geweld aan de tijdrovende formaliteit van
het referendum voor het zelfbeschikkings
recht wil blijven vasthouden, het F.L.N.
zich daartegen niet zal verzetten.
Deze toevoeging zou kunnen betekenen
dat de Algerijnse nationalisten een voor
stel van een nieuwe aanpak en procedure
van het probleem, waarbij twee fasen voor
t overleg werden geprojecteerd, niet willen
doordrijven. Niettemin blijft de weg naar
de vrede, zelfs in het licht van deze gecor
rigeerde visie, bezaaid met voetangels,
klemmen, obstakels en duisterheden. De
hardnekkigheid, waarmee de F.L.N.-lei
ders en zeker niet zonder succes, tot dus
ver aan hun doelwitten hebben vastgehou
den, doet de Franse regering al vrezen dat
men tijdens het eventuele beraad nog on
ophoudelijk zal blijven stoten op hun on
wil aan de voorbereiding van een referen
dum mee te werken. Bovendien voelt
Frankrijk er bijzonder weinig voor Alge-
rije's onafhankelijkheid en de exclusieve
leiding van het F.L.N. in eerste instantie
al te erkennen en pas daarna de rechten
te bespreken waarop de Fransen in Alge
rije later aanspraak zouden kunnen ma
ken. Het F.L.N. verlangt dat wij, zoals
een Franse diplomaat opmerkte, eerst on
ze portefeuille overdragen met het vooruit
zicht, dat wij dan later misschien nog wis
selgeld zullen mogen terug verwachten.
Met het oog hierop zal de Franse rege
ring vermoedelijk de kat eerst nog eens u.t
de boom willen kijken om onderwijl langs
geheime diplomatieke en waarschijnlijk
weer Zwitserse kanalen, het F.L.N. om op
heldering te vragen. In het gunstigste ge
val zullen de besprekingen, zo gelooft men
in Parijs, dan ook wel niet binnen een
maand kunnen worden hervat. Inmiddels
worden de blikken gericht op dinsdag
november, de verjaardag van de Algerijn
se opstand, die het F.L.N. met massale
manifestaties herdenken wil om de preten
ties van Ben Khedda inzake het exclusief
representatieve karakter van het F.L.N.
meer kracht bij te zetten. In Franse rege
ringskringen vreest men dat die betogin
gen gemakkelijk tot nieuwe botsingen zul
len kunnen leiden met de ordetroepen en
vooral met het geheime leger, de O.A.S.,
dat zich de laatste dagen juist wat rusti
ger begon te gedragen.
Vlootoefen en
(Reuter) In Toulon verluidt dat de
overbrenging van ongewenste Algerijnen
uit Frankrijk naar Algerije is opgeschort
tot na 1 november. De Franse vloot zal
maandag de basis Toulon verlaten voor
oefeningen in het westelijk deel van de
Middellandse Zee en langs de kust van
Noord-Afrika. Op 16 november zal de vloot
op zijn basis terugkeren.
(AFP, UPI) Een kneedbom heeft
woensdagavond te Parijs aanzienlijke scha
de aangericht aan de woning van de
directeur-generaal van het conservatieve
blad „Figaro", Pierre Brisson. De dag
bladdirecteur werd niet gewond. Men ver
moedt dat de aanslag gepleegd is door
tegenstanders van onafhankelijkheid voor
Algerije in antwoord op het hoofdartikel
van woensdag, waarin de regering werd
verweten dat zij verslaggevers gewei
gerd had toestemming te geven tot het
bezoeken van interneringskampen van
Algerijnen die verleden week in Parijs
werden gearresteerd.
Russische erkenning
TUNIS (AFP) De Sovjet-Unie zal
evenals een aantal niet-gebonden landen
spoedig overgaan tot erkenning de jure
van de voorlopige regering van republiek
Algerije, aldus meldt het Tuniseschische
blad „Afrique Action". De andere com
munistische landen zullen het voorbeeld
van de Sovjet-Unie volgen.
Erkenning de jure van de Algerijnse
regering in ballingschap heeft ten doel
haar positie in de komende onderhande
lingen met Frankrijk te versterken.
SAN FRANCISCO (UPI) De Ameri
kaanse ambassadeur bij de UNO. Adlai E.
Stevenson, heeft in een rede voor de af-
deling San Francisco van de Amerikaanse
vereniging voor de UNO ter gelegenheid
van de zestiende verjaardag van de UNO
onder meer het volgende gezegd:
Op deze verjaardag, zo verklaarde hij,
„is het huis gehavend. Er zijn scheuren in
de muren en binnenin rammelen de koude
winden van oorlog en gevaar en strijd uit
elke streek van de aardbol aan de deuren
en ramen en een groot aantal huurders
zijn achter met de huur. Maar het huis j
staat er nog.
LONDEN, (Reuter) Groot-Brittannië
heeft een nieuwe grondwet voor Malta be
kendgemaakt die de „staat Malta zelfre
gering geeft. Op het gebied van het bui
tenlandse beleid en de defensie deelt de
Maltezer regering haar bevoegdheden met
de Britse regering. Overigens heeft de
nieuwe staat alle wetgevende en uitvoeren
de bevoegdheden. Het parlement zal uit
vijftig leden bestaan die bij algemene ver
kiezingen zullen worden gekozen. Het kies
stelsel is gebaseerd op evenredige verte
genwoordiging.
Dit is de 29-jarige Amsterdamse zee
man die in de Engelse plaats Chester
terecht staat op beschuldiging van
moord op het 21-jarige dienstmeisje
Margaret Hughes in Menai Bridge
(Noord-Wales). De verdachte, eerste
stuurman op de Groningse kustvaar
der „Wiema", ontkent de moord te
hebben gepleegd. Volgens de officier
van Justitie is de zeeman in de nacht
van 30 juni op 1 juli van dit jaar door
het badkamerraam van de woning van
de arts, bij wie het meisje in dienst
was, geklommen en heeft het meisje
aangerand.
Advertentie
Bij brand- en snijwonden, Pijnlijke
kloven, Ruwe handen, Schrale huid.
ANKARA (Reuter) De vier partijen
die op 15 oktober aan de parle
mentsverkiezingen in Turkije hebben
deelgenomen, zijn overeengekomen een
coalitieregering te vormen. Deze groe
peringen zijn de Republikeinse Volkspartij
onder Inonu, die 173 zetels in de Nationale
Vergadering heeft gekregen, de Recht
vaardigheidspartij van generaal Goemoes-
pala met 158 zetels, de Nieuwe Turkse
partij met 65 zetels en de Republikeinse
Boerenpartij met 54 zetels. Van de Recht
vaardigheidspartij maken vele medestan
ders van de terechtgestelde oud-premier
Mendères deel uit.
Het Comité van Nationale Eenheid, dat
onder generaal Gursel sinds de omver
werping van het bewind van Mendères
aan de macht is, heeft laten weten, dat
het niet het heft in handen wil houden en
streeft naar de vorming van een rechts
staat.
Generaal Gursel heeft woensdag het
nieuwe parlement geopend, waarmee Tur
kije weer een parlementaire regering
heeft gekregen.
Nu er tussen de leiders van de vier
politieke partijen en het leger overeen
stemming is bereikt, staat het wel vast
dat generaal Gursel als de nieuwe pre
sident zal worden gekozep. De enige con
current van Gursel, professor Basgil,
heeft woensdag ontslag genomen als lid
van de Senaat. Hierdoor kan hij geen
kandidaat zijn voor het presidentschap.
Met de opening van het nieuwe parle
ment zijn de tweeëntwintig militaire
leden van het Comité van Nationale Een-
beid, automatisch burgerleden van de
nieuwe Senaat geworden. De enige uit
zondering is kolonel Karaveliogloe, die
nog te jong is voor ontslag uit het le
ger. Hij zal als militair lid van de Se
naat blijven totdat een regeling voor zijn
positie zal zijn getroffen.
Advertentie
velponIL
PARIJS (Reuter, AFP) De Franse
regering heeft hals over kop een be
perkte dienstregeling ontworpen om het
hoofd te kunnen bieden aan de staking
van 24 uur, die om 04.00 uur is inge
gaan. Met vrachtauto's van het leger
en andere wagens zullen de forensen uit
de Parijse voorsteden heen en terug
worden gebracht. Zij zullen hiervoor wei-
ning of misschien niets hoeven te betalen.
De Franse spoorwegen hebben bekendge
maakt dat er maar een paar internaf-
tionale treinen zullen rijden en wel naar
Italië en Brussel. In Parijs zullen van
daag geen bussen rijden.
APPLE VALLEY (V.S.), (UPI) De
voormalige Amerikaanse vice-president
Richard Nixon, heeft in Californië ver
klaard, dat de Cubaanse invasie is mis
lukt omdat Stevenson en andere politie
ke adviseurs bezwaar hadden gehad te
gen bepaalde onderdelen van het inva
sieplan. Volgens Nixon had president Ken
nedy als gevolg hiervan een gedeelte
van het plan niet laten uitvoeren.
„Het plan mislukte, niet omdat het een
slecht plan was, maar omdat het niet
werd uitgevoerd", aldus Nixon.
„Het plan voorzag in twee luchtaanval
len op Castro's vliegvelden. De eerste
werd volgens plan uitgevoerd en was
buitengewoon geslaagd. De tweede werd
juist voor de landing der invasietroepen
ingetrokken, klaarblijkelijk omdat Kenne
dy gehoor gaf aan de krachtige bezwa
ren die door Adlai Stevenson en anderen
die bij de politieke situatie betrokken
waren, werden geuit".
De arbeiders bij de gas- en elektrici
teitsbedrijven zullen morgen vier uur sta
ken voor hoger loon. De Parijzenaars
zullen het dan zonder gas en elektrici
teit moeten stellen. Men acht het voorts
waarschijnlijk dat ook de douanebeamb
ten en de Parijse gemeente-arbeiders, on
der wie straatvegers en vuilnismannen,
donderdag zullen staken. De regering
heeft inmiddels laten weten dat zij het
stakingsrecht erkent en de lonen van het
personeel van de openbare nutsbedrijven
onmiddellijk aan een nauwkeurig onder
zoek zal onderwerpen. Zij blijft echter
gekant tegen wilde stakingen.
Ook het grondpersoneel van de „Air
France" heeft' voor vandaag een vieren -
twintiguurstaking afgekondigd, om kracht
bij te zetten aan looneisen. Het lucht
verkeer ondervindt daardoor grote ver
traging.
Wegens de spoorwegstaking in Parijs
zullen enkele TEE- en D-treinen vandaag
niet rijden. De volgende treinen zullen
uitvallen: 13.24 uur Amsterdam—Parijs,
Parijs-Amsterdam (aankomst 23.26 uur)
de D-117 Parijs-Brussel, Parijs-Amster
dam (aankomst 23.26 uurf, de D-117 Parijs
Brussel, ParijsAmsterdam (aankomst
13 29 uur) en AmsterdamParijs (ver
trek 18.04 uur). De spoorwegen delen mede
dat ook verder met vertraging rekening
gehouden moet worden.
MÜNCHEN (UPI) Heinrich Berg-
maier, een voormalige gevangene van het
concentratiekamp Dachau staat in Mün
chen terecht op beschuldiging van moord
op een nazi. Bergmaier en twee mede
plichtigen wordt ten laste gelegd dat zij
op 3 mei 1945, drie dagen nadat de Ameri
kaanse troepen München hadden bezet,
een functionaris van de voedingsmiddelen-
distributiedienst, Bruno Schwarz, hadden
vermoord.
