Expositie van Otto B. de Kat SNELFIX „Meesters van het brons der Italiaanse Renaissence" Stemmingskunst in krachtige kleuren „Jan Pietersz Coen" van Slauerhoff door Amsterdamse studenten opgevoerd Constantijn Huygensprijs voor Simon Carmiggelt Alsbach en Doyer verdwijnt uit het hart van Amsterdam Samensteller van „Pocketgids" over de goede gevolgen van het pocketboek Nieuwe film van Ingmar Bergman A A HKOU DIGIMGE/1 e/iBESCHOUWIHGEH ZATERDAG 28 OKTOBER 1961 9 IN DE KUNSTHANDEL Santee Landweer te Amsterdam wordt tot 9 novem ber een expositie van schilderijen en aquarellen van Otto B. de Kat gehouden. Weer valt mij door deze tentoonstelling op hoe juist het is dat De Kat indertijd werd uitgenodigd voor een professoraat aan de Rijksakademie, waar hij thans de hoogste schilderklas onder zijn leiding heeft. De Kat's schilderkunstige pro bleemstellingen zijn absoluter geworden, waarmee zijn werken aan eenvoud en helderheid van uitdrukking hebben gewonnen. Het voorbeeld van de leraar is belangrijk voor studenten, en dat van prof. De Kat geeft ruimte en uitzicht op verschillende wegen. Hoewel hij steeds een modern schilder geweest is, ging De Kat nooit zo tot uitersten dat hij uitsluitend waarden liet gelden die slechts een deel van de schilderkunst zijn. Bob Buys Hans van den Bergh van Ceta-Bever Zij trouwden, maar zij verstonden elkaar niet Geslaagde tournee van NCRV Vocaal Ensemble De radio geeft zondag De radio geeft maandag T elevisieprogramma IN HET RIJKSMUSEUM TE AMSTERDAM GEOPEND De negen Muzen Oude zendmast bij Lopik wordt gesloopt AAN DE AL EERDER geconstateerde hernieuwde bezinning op schilderkunstige waarden is zijn benoeming niet vreemd ge weest, al bleek hij al eerder bewust van de noodzaak daartoe. Ik herinner mij nog van De Kat een schilderij, dat „vast" be gon te lopen. Door van dezelfde composi tie toen een houtsnede in kleuren te ma ken bleek De Kat dat zij toch ook uit voerbaar was in olieverf en bracht hij het schilderij tot een goed einde door een ver andering van kleuren in de reeds bepaal de vlakken. De werking van kleur hangt nauw samen met de grootte en vorm der vlakken, waarin de kleur gelegd wordt. Het lag voor de hand dat De Kat, bij het aan gaan van het onderwijs, zich gedwongen voelde tot een nog grotere stevigheid in zijn werkwijze. Niet zonder invloed is ook geweest de nabuurschap van Jan Wiegers in wiens ontwikkeling grafiek en schilder kunst steeds hand in hand gingen; zij gin gen in hun ontwikkeling een eind dezelf de weg op, die De Kat uit zijn impressio nistisch te noemen periode leidde. Het verschil tussen beide was dat Wiegers in zijn begin het expressionisme beleefde en De Kat juist in de buurt van expressio nisten, de Vlaamse, werkte. Wiegers zocht tegen het einde weer sterker in expressio nistische richting. IK GELOOF DAT MEN kan zeggen dat De Kat uitgekomen is op wat men „ex pressief realisme" zou kunnen noemen en dat hij daarmee nader zichzelf gevonden heeft. Want naar de vorm herinnert zijn werk van thans aan dat van vroeger, ter wijl het naar kleur na een korte perio de van misschien toch enige hardheid nu weer de gevoeligheid toont, die ons vertrouwd is uit De Kats impressionistisch te noemen periode. Men moet deze expo sitie overigens zien als van een kunste naar in ontwikkeling; niet al het werk is een bevestiging van het thans bereikte. De Kat toont verschillende werken, die be paalde punten van de afgelegde weg mar keren. Niet onmogelijk is het dat we ten aanzien van andere werken nog niet zo ver vooruit kunnen zien als hij dat zelf doet. Hij blijft in beweging en is ook al dus een voorbeeld voor zijn pupillen, die zo'n kwaliteit hard nodig hebben om te beseffen dat zij na het voltooien van hun studie er nog niet zijn. DE KAT VOND zijn landschappen in België en Denemarken, landschappen die de onze nabijkomen maar iets meer dui delijkheid vertonen, wat beter past bij de richting waarin De Kat het thans zoekt. Van belang zal ook wel zijn geweest dat De Kat tijdens zijn reizen vrij was om uitsluitend te schilderen. Aan de hier oud ste, overigens uitstekende aquarellen, be speurt men de „voorbeeldige" leraar, in de jongste komt de vrijere schilder meer tot uiting. Steeds blijkt een behoefte aan wat milde warmte, die zich bij koele land schappen in de kleur verraadt; dezelfde behoefte herkent men in de aanwezigheid Het bestuur van de Jan Campertstich- ting te 's-Gravenhage heeft besloten de Constantijn Huygensprijs, groot 3.000. toe te kennen aan Simon Carmiggelt voor zijn gehele oeuvre. Voorts i» toegekend de Jan Campertprijs, groot 1.500.aan Ellen Warmond voor haar dichtbundel „Warmte, een woon plaats"; de Vijverbergprijs, groot 1.500.- aan Boelie van Leeuwen voor zijn roman „De Rots der Struikeling"; een bijzondere prijs, groot 1.500.aan K. Lekkerkerker voor zijn arbeid ten behoeve van de uit gave van het „Verzameld werk" van J. Slauerhoff. De commissie van advies voor de Con stantijn Huygensprijs bestond uit mr. A. Mout, Bert Bakker, Pierre H. Dubois en Gerrit Kamphuis. De commissie van advies voor de overige prijzen bestond uit Bert Bakker, Pierre H. Dubois en Gerrit Kamp huis. De uitreiking der prijzen zal plaats hebben in een zitting van de Jan Campert- stichting op een nader te bepalen datum in december. (Van onze Amsterdamse redacteur De bekende muziekhandel Alsbach en Doyer in de Kalverstraat te Amsterdam zal binnenkort worden gesloten. Het pand is aangekocht door een handschoenen firma in dezelfde straat, die reeds enige tijd naar uitbreiding van winkelruimte zoekt. De muziekhandel, die sinds 1898 op deze plaats is gevestigd heeft een inter nationale faam. Vermoedelijk zal het be drijf op een ander punt in Amsterdam worden voortgezet. Van oorsprong is de firma Rotterdams In deze stad dreef de vader van Johan A, Alsbach in de vorige eeuw een muziek handel. In 1898 werd het bedrijf overge bracht naar de Kalverstraat in Amster dam. Johan Alsbach associeerde zich met Henri Doyer en de zaak ontwikkelde zich tot een centrum van muziekliefhebbers. De afdeling uitgeverij heeft veel muziek van vooraanstaande- Nederlandse compo nisten in omloop gebracht. Enkele jaren trok Johan Alsbach zich uit zijn zaak terug, na 70 jaar in de muziekhandel werkzaam te zijn geweest; hij is in het afgelopen voor jaar overleden. De Erven hebben het pand verkocht, omdat zij Nederlands duurste winkelstraat niet ren dabei achten voor een muziekhandel. van een kindje op de voorgrond van een met enige dreiging vervuld Belgisch strand. Men is wat dit werk betreft ge neigd te spreken van een stemmingskunst en constateert dan dat we deze zelden in een zo krachtige kleur ontmoetten. De expositie van werk van Otto B. de Kat zal ook in de Lakenhal in Leiden ge houden worden. HET IS ER TOCH van gekomen. De Am sterdamse Vrouwelijke Studenten Vereni ging had het plan opgevat om in het kader van de Slauerhoff-herdenking dienst nooit opgevoerde toneelwerk „Jan Pietersz. Coen" op de planken te brengen. Burge meester van Hall van Amsterdam heeft toen gemeend dat in perband met de cri sis in onze Nieuw Guinea-politiek de opvoe ring van een toneelstuk, spelend in ons ko loniaal verleden, niet opportuun was. Na dat het A.V.S.V.-bestuur aanvankelijk voor deze argumenten gezwicht was en het stuk had teruggetrokken, heeft men later beslo ten de opvoering, maar dan geheel beslo ten, toch te laten doorgaan. DAT IS DAN donderdagavond in het Amsterdams Centraal Theater gebeurd en als er één ding bij deze voorstelling duidelijk is geworden dan is het wel dat er voor de ongerustheid van Amsterdams Burgervader heel weinig redelijke grond was. Slauerhoffs stuk is een boeiende be schrijving van de historische figuur van Jan Pzn. Coen en van een aantal conflicten met personen uit zijn naaste omgeving en met de Heren van de Verenigde Oostindi- sche Compagnie in het moederland. Dat het Nederlandse „bestuursbeleid" in het toenmalige Indië meer door koopmans schap dan door ethische normen werd be paald is een bekend feit dat ook in dit stuk scherp aan de kaak wordt gesteld, maar het blijft toch een nevenmotief. Noch president Soekarno, noch minister Luns, noch enig lid van ons parlement of van de Nieuw-Guinea raad 'had hier op enige rede lijke grond aanstoot aan kunnen nemen. DAT DE DICHTER Slauerhoff overigens ook als toneelschrijver grote kwaliteiten bezat is een tweede punt dat bij deze op voering kwam vast te staan. Ook al bleek hier en daar duidelijk een gemis aan erva ring in het verwerken van de conflictstof tot scènes en bedrijven, daartegenover stond menig fragment dat op zichzelf ge nomen bijzonder meeslepend en overtui gend was en waarin de psychologie van de hoofdpersonen onder andere in een aan tal prachtig geschreven monologen glas helder tot uitdrukking kwam. De opvoering die de Amsterdamse studenten ervan heb ben gegeven had dan ook vele verdiensten. Weliswaar konden zij enkele romantische zwakheden in het stuk niet wegspelen, waardoor men bijvoorbeeld moeilijk ern stig kon blijven bij het nachtelijke rendez vous en de aansluitende moordpartij op het kerkhof, maar in de bijzonder fraai ver zorgde mise en Scène van Johan Greter die enkele taferelen de monumentaliteit van Oudhollandse meesterwerken had ver leend, zag alles er niet alleen buitenge woon mooi uit, maar kwamen de teksten ook vaak op de gelukkigst denkbare wijze tot leven. ENKELE HOOFDROLSPELERS gaven, voor een amateurvoorstelling zelfs uitzonderlijk goed spel te zien. Dit geldt speciaal voor de plastisch zeer geslaagde uitbeelding van de vrouwelijke hoofdrol door Celia Plomp en voor de technisch knappe en toch ook aangrijpende wijze waarop Boudewijn Chabot de door ziekte ondermijnde maar onverzettelijke held van het stuk voor ons neerzette. Ook Coens vrouw en Blaue, zijn vertrouweling, vielen op door hun sobere maar gevoelige tekst behandeling. Het valt te betreuren dat het, na alle zorg en het vele werk aan deze voorstelling besteed, heeft moeten blijven bij één besloten voorstelling van dit gave en dichterlijke stuk, waaraan de Neder landse litteratuur toch al niet rijk is en waarvan in onze normale opvoeringsprak tijk ten gevolge van de grote bezetting en figuratie die hier vereist zijn, niet gauw weer een vertoning zal plaatshebben. Advertentie Lijm zonder klemmen met Ambtenaar van de burgerlijke stand lijkt velen misschien een wat saai beroep, maar soms kan het toch opgevrolijkt wor den door eigenaardige gebeurtenissen. Zo trouwde pas geleden in Utrecht een Utrechts meisje met een Italiaanse arbei der. Zij konden elkaar niet verstaan en voor de Italiaan moest er zelfs een tolk bijkomen om hen te kunnen laten trou wen. Dit vertelde burgemeester De Ranitz van Utrecht in het stadhuis, toen hij namens de gemeente de deelnemers van de jaar lijkse vergadering van de Nederlandse Ver eniging van ambtenaren van de burger lijke stand ontving. Dezer dagen is het NCRV Vocaal Ensem ble teruggekeerd van een grote concert reis door Duitsland. In totaal werden zes tien nieuwe werken gezongen. Als onder deel van de Berliner Festwochen zong het koor te Berlijn onder andere de Lamenta- tio Jeremiae Prophetae van Ernst Krenek, het werk, waarmee dit ensemble in 1958 zich grote naam verwierf bij de eerste uit voering tijdens de Kasseier Musiktage. Dit werk van Krenek is nu uitgekomen op de grammofoonplaat, in een uitvoering door het NCRV Vocaal Ensemble. Tijdens de Kasseier Musiktage van dit jaar werd door het koor ook de eerste uitvoering gegeven van de Schöpfungsgeschichte van Gunter Bialas en het Thomas-Evangelium van Gunter Raphael. Deze beide werken zullen binnenkort eveneens op grammo foonplaten worden uitgebracht. In München werd een concert gegeven in de Hochschule fur Musik. Het program ma bestond uitsluitend uit moderne wer ken; de componisten waren aanwezig. HILVERSUM I. 402 m. 8.00 VARA. 12.00 AVRO 17.00 VARA. 18.30 VPRO. 19.00 IKOR. 20.00—24.00 AVRO. VARA: 8.00 Nieuws. 8.18 Koper-ensemble. 8.25 Voor het platteland. 8.35 Gevar. progr. 9.45 Gees telijk leven, toespr. 10.00 Strijkork. en sol. 10.30 Gevarieerd progr. AVRO: 12.00 Lichte muz, 12.30 Meded., eventueel sportber. 12.32 Orgelspel. 13.00 Nieuws. 13.07 De toestand in de wereld, lezing. 13.17 Meded. of gram. 13.20 Progr. voor de weg gebruikers. 14.00 Festival van Vlaanderen: Ka merkoor. 14.35 Kunstcritieken. 15.15 Gram. 15.30 Pianotrio. 16.05 Dansmuziek. 16.30 Sportrevue. VARA: 17.00 Gevar. progr. 17.30 Voor de jeugd. 17.50 Nieuws, sportuitslagen en sportjournaal. VPRO: 18.30 Korte Remonstrantse kerkd. IKOR: 19.00 Voor de jeugd. 19.30 De open deur lezing. AVRO: 20.00 Nieuws. 20.05 Lichte muz. 20.50 De vrouw in het wit, hoorsp. (deel 5). 21.25 Lichte muziek. 21.45 In het voetspoor der wetenschap, klankb. 22.00 Gram. 22..30 Nieuws. 22.40 Act. 22.55 Meded. en sportuitsl. 23.00 Intern, volksliederen. 23.15 Lichte muziek. 23.55—24.00 Nieuws. HILVERSUM II, 298 m. 8.00 KRO. 9.30 NCRV. 10.00 Convent v. Kerken. 11.30 NCRV. 12.15 KRO. 17.00 IKOR. 19.00 NCRV. 19.45—24.00 KRO. KRO: 8.00 Nieuws. 8.15 Gram. 8.25 Inl. Hoogmis. 8.30 Plechtige Hoogmis. NCRV: 9.30 Nieuws en waterst. 9.45 Gram. Convent van Kerken: 10,00 Geref kerkdienst. NCRV: 11.30 Kamermuz. 12.00 Geestelijke liederen. KRO: 12.15 Buitenl. comm. 12.25 Gram. 12.58 Gebed uit Syberië. 13.00 Nws. 13.05 Licht progr. 13.30 Voor de jeugd. 14.00 Voor de jeugd. 14.30 Radio-filharm.ork. en solist. 15.10 Gram. 15.30 Muzikale aspecten, muz. lezing. 16.00 Sport. 16.30 Over verre en toch zo nabije hori zonten.., samenspraak. IKOR: 17.00 Kerkdienst. 18.00 Het geladen schip: kritieken. 18.30 Nieuws uit de kerken. 18.40 Documentair progr. NCRV: 19.00 Nieuws uit de kerken. 19.05 Samenzang. 19.30 Gemeenschap der heiligen, lezing (slot). KRO: 19.45 Nieuws. 20.00 Testbemanning, hoorsp. 20.45 Lichte muziek. 21.10 Kampvuren langs de evenaar, lezing 21.30 Gram. 22.00 Licht progr. 22.20 22.25 Boekbespr. 22.30 Nieuws. 22.40 Merkt iets van de welvaart?, lezing. 23.00 Avondgebed. 23.15 Orgelconc. 23.55—24.00 Nieuws. BLOEMENDAAL. 245,3 m. - 1223 kC/s. 9.30 ds. G. Toornvliet van Bloemendaal. 11.00 ds. G. Toornvliet - dienst voor belangstellenden. 14.45 Kinderdienst. 15.30 ds. P. N. Kruyswijk van Bloemendaal. BRUSSEL. 324 m. 12,00 Nieuws 12.02 Gram. 12.30 Weerber. 12.35 Amus.muz. 13.00 Nieuws en weerber. 13.15 Voor de soldaten. 14.00 Gram. 15.00 Lichte muz. 15.30 Sportuitz. 17.00 Sport en nieuws. 17.05 Gram. 17.45 Sportuitsl. 17.50 Gram. 17.55 Pianorecital. 18.30 Godsd. uitz. 19.00 Nieuws en weerber. 19.30 Gram. 20.00 Gevarieerd progr. 22.00 Nieuws. 22.15 Gram. 23.00 Nieuws. 23.05 Dansmuz.. 23.55—24.00 Nws. „BIJ HET BESCHOUWEN van de leesgewoonten van het Nederlandse publiek in vergelijking met de buitenlandse lezers, valt één ding onmiddellijk op: als men in het buitenland een pocketboek gelezen heeft, gooit men het doorgaans weg, in ons land gaat het dan in de boekenkast. Voor dat wegsmijten zijn wij kennelijk te zuinig", aldus de heer J. Leemhuis, die als directeur van Semper Avanti n.v. in Den Haag de samensteller is van de op geregelde tijden verschijnende „pocketgids"waar van zojuist de vierde uitgave is verschepen. Een handig boekje waarin 1556 titels van bij 25 uitgevers verschenen, momenteel beschikbare pocketboeken keurig ge rubriceerd zijn opgenomen en dat in iedere boekhandel verkrijgbaar is. Die 25 uit gevers, met elkaar verzameld in de sectie pocketuitgeversvan de Vereniging tot Bevordering van de Belangen des Boekhandels, werken al sedert 1959 samen bij de uitgave van deze, gezien de bestellingen zowel door het publiek als door de boekhandel zeer op prijs gestelde „Pocketgids". TiflV-" 'sn-«Si. v SAMEN HEBBEN DEZE vijfentwintig ongeveer' 80 percent van de vaderfhndse pocketboekenmarkt in handen. De rest wordt bestreken door de Utrechtse uitge verij „Het Spectrum", de enige van de belangrijke Nederlandse pocketuitgevers, die al van het begin af aan niet heeft meegedaan. Dat begin lag in 1959, toen de eerste „Pocketgids" verscheen. „Ik liep al lang met de idee rond," zegt de heer Leemhuis, „maar met zoiets begin je natuurlijk pas, als er genoeg pockets zijn verschenen om het lonend te maken." In het najaar van 1959 ver scheen „Pocketgids" nr 2, in het voor jaar van 1960 gevolgd door een supple ment. Dat laatste was het enige boekje in de reeks, dat geen succes is geworden. Want bleken de eerste twee gidsen al duidelijk in een behoefte te voorzien, nummer drie die in het najaar van 1960 verscheen, was een nog groter succes. Waarna de zojuist verschenen vierde gids alle vorige sloeg: er werden tienduizend exemplaren meer opgelegd en uitgegeven HILVERSUM I. 402 m. 7.00 VARA. 10.00 VPRO. 10.20—24.00 VARA. VARA: 7.00 Nieuws. 7.10 Gymn. 7.20 Gram. 8.00 Nieuws. 8.18 Gram. 8.35 Van de voorpagina, praat je. 8.40 Gram. «.00 Gymn. voor de vrouw. 9.10 Gram. VPRO: 10.00 Te waar om mooi te zijn, overdenking. VARA: 10.20 Zestig minuten voor hoven de zestig 11.20 Voordr. 11.35 Twee piano's. 12 00 Dansmuz. 12.30 Land- en tuinbouwmeded. 12.33 Voor het platteland. 12.38 Hammondorgel spel. 13.00 Nieuws. 13.15 Voor de middenstand. 13.20 Pianotrio. 13.45 Wikken en wegen, lezing. 14.00 Instrumentaal sextet. 14.25 De man met het hamertje hoorspel. 15.30 Dansmuziek. 16.05 Oude liedjes. 16.20 Muziekrevue. 17.00 Streekuitz. 17.20 Carillonconc. 17 30 Instr. kwint. 17.50 Mil. comm. 18.00 Nieuws en comm. 18.20 Act. 18.30 Mariniers kapel. 19.00 Parlementair overz. 19.15 Regerings- uitz.: Bescherming Bevolking vraagt de aandacht. 19.30 Lichte muziek 20.00 Nieuws. 20.05 Cabaret. 20.35 Quiz. 21.25 Lichte muziek. 21.55 Act. progr. 22.30 Nieuws. 22.40 Radio-philharm.ork.. 23.55— 24.00 Nieuws. HILVERSUM II. 298 m. 7.00—24.00 NCRV. NCRV: 7.00 Nieuws en S.O.S.-ber. 7.13 Gram. 20 Sportuitsl. 7.30 Gewijde muz. 7.50 Meditatie. 8.00 Nieuws. 8.15 Radiokrant. 8.35 Gram. 8.50 Gram. 9.00 Voor de zieken. 9.35 Gram. 9.40 Voor de vrouw. 10.10 Gram. 10.20 Theologische ether leergang. 11.05 Gram. 12.00 Pianoduo. 12.25 Voor boer en tuinder. 12.30 Land- en tuinbouwmeded. 12 33 Gram. 12.53 Gram. of act. 13.00 Nieuws. 13.15 Lichte muz. 13.45 Gram. 14.30 Gevarieerd progr. (herh.l. 15.30 Lichte muz. 16.00 Bijbeloverdenking. 16.30 Kamermuziek. 17.00 Voor de kleuters. 17.15 Voor de jeugd. 17.30 Gram. 17.40 Beursber. 17.45 Regeringsuitz.Eilanden en eilandbewoners in de Geelvinkbaai, door G. G. van Beers. 18.00 Orgel spel. 18.30 Gram. 18.50 Openbaar kunstbezit. 19.00 Nieuws en weerber. 19.10 Op de man af, praatje. 19.15 Gram. 19.30 Radiokrant. 19.50 Lichte muziek. 20.15 John Knox, de hervormer van Schotland, hoorsp. 21.35 Pianorecital. 22.00 Parlem. comm. 22 15 Orgelspel. 22.30 Nieuws. 22.40 Avondover denking. 22.55 Boekbespr. 23.05 Muziekrevue. 23.40 Avondoverdenking in de Hongaarse taal. 23.55—24.00 Nieuws. BRUSSEL. 324 m. 12 00 Nieuws. 12.02 Gram. 12.30 Weerber. 12.35 Voor de landbouw. 12.42 Gram. 12.50 Beursber. 13.00 Nieuws en weerber. 13.15 Kamermuz. 14.00 Schoolradio. 15.45 Kamermuziek. 16.00 Beursber. 16 06 Voor de zieken. 17.00 Nieuws en weerber. 17 15 Vioolrecital. 17.45 Franse les. 18.00 Protest, uitz 18.20 Voor de soldaten. 18.50 Sportkroniek. 19.00 Nieuws en weerber. 19.40 Lichte muz. 19.50 In en om de opera. 20.00 Opera en belcantoconc. 21.30 De zeven kunsten. 21.45 Gram. 22.00 Nws. 22.15 Amus.muz. 23.55 Volksmuz. 22.55 Nieuws. 23.00 Voor de zeelieden. VOOR ZATERDAG NTS: 15.00 Operaprogramma. AVRO: 17.00— 17.30 Voor de kinderen. 19.30 Film. NTS: 20.00 Journaal en weeroverz. AVRO: 20.20 Televizier. 20.25 Quiz. 20.55 Lichte muz. 21.40 Amus.progr. 22.25 Vrolijke film. VOOR ZONDAG IKOR: 11.00—12.00 Eurovisie: Herdenk.dienst. NTS: 16.00—17.10 Intern, zwemtoernooi te Ant werpen. 19.30 Weekjourn. 20.00 Sportact. NCRV: 20 30 Een herberg halverwege, TV-spel. NTS: 21.20 Kamerorkest.'NCRV: 21.45 Documentaire. VOOR MAANDAG NTS' 20 00 Journ. en weeroverz. KRO: 20.20 Das Land des Lachelns, operette (in samenwerk, met de Duitse en Oostenrijkse TV). De najaarstentoonstelling in het Rijksmu seum te Amsterdam „Meesters van het Brons der Italiaanse Renaissance" wordt morgen voor het publiek opengesteld en duurt tot en met 14 januari. Tot dusver werd niet eerder een uitsluitend aan Ita liaanse bronzen gewijde overzichtstentoon stelling gehouden. Deze unieke expositie is georganiseerd door het Italiaanse ministe rie van Onderwijs, de Arts Council of Great Britain, de afdeling buitenlandse be trekkingen van het ministerie van Onder wijs, Kunsten en Wetenschappen en het Rijksmuseum. De tentoonstelling, die reeds in Londen is geweest, wordt in ons land gehouden ter gelegenheid van het 10-jarig bestaan van het Nederlands-Italiaans cul tureel akkoord. Na Amsterdam gaat de expositie naar Florence. De bijeengebrach te verzameling omvat ruim 200 voorname lijk kleine sculpturen van de grote Italiaan se meesters van het begin der 15e tot de 18e eeuw, en voorts een aantal plaquettes en penningen. Tot het geëxposeerde behoren onder meer een steigerend paard van Leonardo da Vinci en van Antico onder andere de Gozaga-vaas, de Apollo en de kort geleden ontdekte Meleager. Voor de tentoonstel lingsingang is een zaal waarin een op de band opgenomen inleiding over de expositie (met lichtbeelden) voor het publiek te be luisteren is. De foto toont de heer Dick Elffers, die de inrichting der expositie heeft verzorgd bij een sculptuur van Bertoldo „Vioolspe lende Apollo". dan verleden jaar en desondanks was de gids bij de uitgever -al uitverkocht voor hij verschenen was. HET FEIT, dat nu dus verscheidene tienduizenden van de boekjes, waarin be halve titels, auteursnamen en prijzen ook korte inhoudsbeschrijvingen zijn opgeno men, hun weg naar de lezer vinden, is volgens de heer Leemhuis (en de 25 hier samenwerkende uitgers) het beste bewijs, dat het publiek er zich geleidelijk aan op is gaan instellen. En dat is gemakkelijk te verklaren: naarmate er meer pocket boeken verschenen en de pocketboeken markt dus onoverzichtelijker werd, werd de functie van de gids belangrijker. Die gids wordt overigens beneden de kostprijs verkocht, hetgeen mogelijk is, doordat de samenwerkende uitgevers) 't beste bewijs betalen. Wat dat aantal nieuw uitgekomen pocketboeken betreft: aan de 1275 titels, die in 1960 in de gids waren opgenomen, zijn er in 1960 ongeveer 500 toegevoegd Terwijl de verwachtingen voor het komen de jaar ongeveer hetzelfde zijn. Aange zien er elk jaar zo'n 150 titels afvallen, omdat de boeken niet meer verkrijgbaar zijn, betekent dat voor 1962 ook weer een stijging van het totaal aantal titels met ongeveer 350. OM NOG EVEN ENKELE andere cij fers wereldkundig te maken, die door de heer Leemhuis tijdens het systematisch indelen van de titels door middel van sta tistieken zijn vastgesteld: 67-69 percent van het totaal aantal titels, dat in de af gelopen drie jaren is verschenen, heeft een litteraire of beschouwelijke inhoud Van de 500 titels, die met elkaar de ont spanningslectuur vormen is 60 percent detective-werk. Aan oorspronkelijke Nederlandse ro mans heeft men thans keus uit ruim 200 titels en aan vertaalde litteratuur uit on geveer 250. Het redigeren van een pocketboeken gids en het daartoe bestuderen van de leesgewoonten van het Nederlandse pu bliek dit jaar is voor het eerst in de „Pocketgids" een enquête-formulier opge nomen heeft de heer Leemhuis overi gens niet alleen cijfermateriaal in han den gespeeld. Want daardoor is hij er on der meer ook achtergekomen dat van het kopen van pocketboeken een stimulerende invloed uitgaat op het kopen van duurdere boeken; dat auteurs die in de „dure boeken al lang „uitgepraat" waren, dankzij de pocket-uitgaven nieuwe kansen gekregen hebben; en dat lezers, die 10.- hebben te besteden in een boekhandel, liever vijf of zes pocketboeken kopen dan één duur der boek. Tenslotte dat het collectief de buteren van jonge schrijvers of dichters die vroeger met moeite een verhaal of een gedicht in een tijdschrift geplaatst kregen en verder nauwelijks een kans kregen hun werk uitgegeven te zien, door het le zend publiek zeer op prijs wordt gesteld gezien het grote succes van bundeltjes als „Vandaag". Penningen uit Italië. In het Konink lijk Penningkabinet in Den Haag wordt van 28 oktober tot 25 november een ten toonstelling „Penningen uit Italië" gehou den. De expositie is in samenwerking met de Italiaanse ambassade tot stand geko men ter gelegenheid van het 10-jarig be staan van het Italiaans-Nederlands cultu reel verdrag. Zij omvat werken van voor namelijk Italiaanse penningkunst van de 15e eeuw tot heden, uit Italiaans en Neder lands bezit. De Zweedse filmer Ingmar Berg man is op het ogenblik druk bezig met een nieuwe film, die zich bezighoudt met reli gieuze problemen in een moderne tijd. De film is gesitueerd op het platteland; de handeling speelt zich in het tijdsbestek van twee uren af op Allerheiligen. Berg man denkt voor de voltooiing van zijn film zeventig draaidagen nodig te hebben, hetgeen aanzienlijk meer is dan voor enige voorafgaande Bergman-film. De reden daarvan is gelegen in de omstandigheid, dat alle buitenopnamen worden gemaakt in centraal Zweden, waar het om deze tijd van het jaar slechts drie uren per dag vol doende licht is om opnamen te kunnen maken. De handeling in de nieuwste film van Bergman concentreeert zich in hoofdzaak om vier personen. Een visser, welke rol wordt vertolkt door Max von Sydow, leest in de krant, dat de Chinezen in het bezit zijn van de atoombom en van plan zijn daarmede de westerse wereld te vernieti gen. Vrees en angst grijpen de visser aan. Op aanraden van zijn zwangere vrouw een rol van Gunnel Lindblom brengt hij een bezoek aan de dorpsgeestelijke (Gunnar Bjornstrand). Deze kan de een voudige visser echter geen afdoende raad geven. De persoonlijke conflicten, waar mede de visser wordt geconfronteerd, in het bijzonder ten gevolge van zijn verhou ding met een onderwijzeres (Ingrid Thu- lin), nemen steeds ernstiger vormen aan. Tenslotte ziet hij nog slechts een uitweg in zelfmoord. Ook deze nieuwe film van Ingmar Berg man is in zwart en wit. De Zweedse regis seur heeft zich de laatste jaren zeer inten sief beziggehouden met de mogelijkheden van de kleurenfilm, maar tot toepassing van kleuren in zijn eigen films is hij nog niet gekomen. Zijn mening is, dat kleuren film zich zeer goed leent voor het gebruik in een filmcomedie, maar dat de acteurs te mooi worden voor een ernstige speel film. Voorlopig blijft Bergman daarom in zwart en wit filmen. Binnen enkele weken zal ruim 100.000 kilo staal in stukken en brokken in de Lo- pikse klei aan de rand van IJsselstein ko men te liggen: restant van de oude tele visiezendmast, die in 1951 gereed is geko men en die wordt opgeruimd, nu de nieu we televisiezendmast in gebruik is geno men. De Verenigde Utrechtse Ijzerhandel nv, die het sloopwerk voor zijn rekening neemt wacht nog op een goedkeuring voor het sloopwerk van de zijde van de gemeente IJsselstein. Die wordt binnen tien, veer tien dagen verwacht. Direkt daarna be gint de sloop: van de drie tuien waarmee de mast verankerd is, wordt er één door gebrand, waarna de mast omvalt. De voet van de 200 meter hoge mast wordt veran kerd, om onderuitschieten te voorkomen. Met de bouw van de zendmast is in 1950 begonnen. Hij werd 2 oktober 1951 officieel in gebruik genomen: de 200-meter hoge mast, bekroond door een 20 meter hoge antenne, was op dat moment het hoogste bouwsel in Nederland. Het was te voor zien dat zijn leven niet lang zou zijn: het ging tenslotte om een experimentele zen der, exponent van een zich snel ontwikke lende techniek. Tien jaar heeft hij er ge staan. In de eerste dagen van november valt hij, de stukken worden als schroot verkocht. Bestemming: Hoogovens.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1961 | | pagina 9