Nieuwe montering van
Mozart's „Toverfluit"
VELPON
DE VEROORDEELDEN"
Fluitsonates Bach
in fraaie uitvoering
Premier Cheddie Jagan trok
aandacht van Washington
De negen muzen
Expositie van graficus Andreas Schotel
door directeur van „Boymans" geopend
Vriend van Eichmann in
Syrië gearresteerd?
Drie doden bij talrijke
aanslagen in Algerije
ZATERDAG 4 NOVEMBER 1961
9
Doe het zelf met
van Ceta-Bever
Automobielreparaties
N.V. AMSTERDAMSCHE
RIJTUIGMAATSCHAPPIJ
een film over het Franse verzet
!"w
P. Zwaanswijk
Sweelinckprijs uitgereikt
Kees van Iersel leider
van „Studio"
Letterkundige opdrachten
In museum Het Huis Van Looy
Parlementaire conferentie
van de NAVO in Parijs
Sneeuwval in België
A rtsenorganisatie contra
advies inzake arbeids
ongeschiktheidsverzekering
Aanslag op het kasteel
van de Graaf van Parijs
Corruptie-proces
in Spanje
De radio geeft zondag
De radio geeft maandag
T elevisieprogramma
TOEN MOZART'S TOVERFLUIT in 1799
voor 't eerst in Amsterdam werd opge
voerd werd het stuk in de pers ongenadig
afgekraakt; een criticus durfde te schrij
ven: „Ieder die slechts voor een halve stui
ver gezond verstand heeft, weet, dat het
een prulder prullen is." Laat dit dan „zijn"
mening geweest zijn, de rest van de we
reld en dit reeds gedurende 180 jaar
heeft er blijkbaar anders over geoordeeld;
en het ziet er niet naar uit dat de univer
sele bijval van dit muzikale meesterwerk
uit de algemene belangstelling zal raken.
Daartoe is het niet nodig coupures te ma
ken in de partituur,' nummers om te zet
ten, „Einlagen" te pas te brengen of er het
ballet een taak in te geven. De originele
partituur telt geen noot te veel of te wei
nig en de dirigent draagt de verantwoor
delijkheid voor hetgeen Mozart voor
schreef, netjes, precies en zonder toege
ven aan persoonlijke meningen.
Van een regisseur echter kan men het
tegenwoordig niet eisen, dat hij het werk
op de planken zal zetten zoals het van
oudsher gebeurde. Zijn taak Is te zorgen
dat met de jongste middelen van monteer-
techniek en geholpen door een steeds rij
pende zin voor abstractie, geregeld een
andere oplossing voor spel, decorum en
sfeer gevonden wordt, die het onverander
lijk gegeven niet in de weg staat, doch een
visuele vernieuwing brengt in het kijk
spel, het element dat in de Opera een niet
weg te denken factor is. Zo is nu deze
nieuwe montering van regisseur Wolf-Die-
ter Ludwig, met decors en costuums van
Ita Mrximowna, een attractie die waar
schijnlijk op zijn tijd kwam. Men kan
haar prijzen om menig treffend détail,
vooral om de lichte en fleurige sprookjes
sfeer, die culmineert in de „vuurproef";
het lukte alleen niet daar een even geslaag
de „waterproef" als pendant naast te zet
ten.
Doch ik prijs vooral de eerbied die de
regisseur betoond heeft tegenover de ori-
genele conceptie van Schikaneder en Mo
zart. Dit lijkt wel vanzelfsprekend te we
zen, maar is het in deze tijd van regie
stunts en regie-dominatie lang niet altijd.
DE MUZIKALE LEIDING was. toever
trouwd aan de Duitse dirigent Michael
Gielen, die via Stockholm nu te Amster
dam emplooi gevonden heeft. Met de ge
niale ouverture van het werk maakte hij
goede indruk. Dat het hier en daar tussen
„boven" en „onder" nog al eens schom
melde, kan men de dirigent niet steeds .n
de schoenen schuiven (de drie dames: Miz-
zi van der Lanz, Annie Delorie en Conchi-
ta Gaston, hadden het vereiste puntige rit
me nog niet te pakken), maar dat het or
kest nu en dan (in I) te veel domineerde
en dat hij onnodig begon te remmen in het
bas-lied „In diesen heil'gen Hallen", komt
wél op zijn debet. Overigens verliep dat
gene wat tot de taak van de dirigent be
hoort voor een première vrij normaal. De
scène van de geharnasten klonk in haar
strenge klassiciteit zelfs indrukwekkend.
Op de vocale bezetting woog het zingen
van Johan van der Zalm (Tamino) als een
heilloze vlek. Dat is geen partij voor .deze
acteur. Laat men daar Chris Scheffer
maar voor naar Amsterdam terug halen
of de rol aan een jonge kracht van het ge
zelschap toevertrouwen, ofwel kijken wat
er in Antwerpen voorradig is, Willy van
Hese bijvoorbeeld, die de Tamino ootf ge
regeld in Munster zong. Maar met eert oh-
toereikende hoofdrol, zoals nu, gaat het
niet. Het. was jammer voor de rest. De
Griekse coloratuur Edda Rea Sakellariou
was een zeer aanvaardbare Koningin van
de Nacht, weliswaar niet groot van volu
me, maar zuiver en aangenaam van ge
luid en behoorlijk bedreven in het vereiste
trapezewerk der vocaliteit. Misschien zou
Erna Spoorenberg die partij nog glansrij
ker maken; nu zong zij de Pamina, die
haar om de dramatische bewogenheid min
der gunstig "ligt, doch waaraan zij niette
min een zuiver muzikaal cachet gaf. Over
de drie „Dames" repte ik reeds; deze
maakten aan 't slot met de Koningin van
de Nacht en de goede Monostatos van
Chris Reumer een briljante scène. De
„drie knaapjes", getransformeerd in „goe
de geesten": Els Bolkestein, Nelly Mor-
purgo en Isa van der Meulen, vormden
steeds een uitstekend ritmisch en op klank-
evenwicht afgestemd trio. Kapitaal was
de bas Georg Littazy als Sarastro; hij mag
Advertentie
alleen niet toegeven aan de tendenz om
in zijn succeslied het tempo te remmen.
Overigens een figuur die vocaal en qua
spel het toneel vult: een persoonlijkheid.
Simon van Trirum en Piet van den Berg
leverden als de Geharnasten goed werk.
Twee sujetten uit de vorige montering,
Jos Burcksen en Nel Duval, het onweer
staanbare Papageno-Papagena-paar, zijn
om hun uiterst vlotte en spontane uitbeel
ding, op zich reeds de gang naar de
schouwburg waard.
Rest mij nog te zeggen, dat het koor
prachtig klonk.
Jos. de Klerk
Advertentie
Chevrolet - Buick - Opel - B.M.W. -
IXK.W. - Specialisten automatische
versnellingsbakken', voortreincontrole
op BEAN-apparaat. wielbalancering.
modern smeerstation.
Haarlem - Houtplein 21 - Tel. 22020
Kleine Nobelprijs. De „Kleine Nobel
prijs voor litteratuur" is toegekend aan de
Zweedse auteur Arthur Lundkvist. Lund
kvist zal de 25.000 Kronen die aan de prijs
zijn verbonden, gebruiken om reizen te
maken. Lundkvist heeft veel proza en
poëzie op zijn naam staan. Een van zijn
laatste werken had tot onderwerp de aard
beving van AgacTir in Marokko, tijdens
welke de schrijver ter plaatse was.
Letterkundige opdrachten. De staats
secretaris van Onderwijs, Kunsten en We
tenschappen, mr. Y. Scholten, heeft aan
de letterkundige Julienne Huybrechts uit
Eindhoven ppdraent verleend tot het
schrijven van een bundel gedichten. Victor
Spoor en Cornelis Bastiaan Vaandrager,
beiden uit Rotterdam, hebben een opdracht
gekregen tot het schrijven van een novelle.
K.A.B. HEEMSTEDE OPENT
WINTERSEIZOEN
De Heemsteedse afdeling van de Katholieke
Arbeiders Beweging, houdt woensdag 8 no
vember in de grote zaal van het parochiehuis
„Anno Santo" aan de Acherweg, haar eerste
ledenvergadering van het nieuwe winter
seizoen. Dit is bedoeld als een instructieve
bijeenkomst, zodat de heer H. de Waard, le
raar aan het seminarie Hageveld, deze avond
een spreekbeurt zal vervullen. Zijn onder
werp is: Wij wonen in een huis, dat wordt
verbouwd". Een behandeling van de manier,
waarop de katholieke kerk zich aanpast bij
de moderne levensomstandigheden.
HET FRANSE VERZET heeft al menig
Frans regisseur verlokt tot het maken
van een film. die aan de /heldhaftige uit-
komst was gewijd. De industrieprodukten
zullen wij niet rekenen, maar in de orde
van de serieuze beschouwing van het Fran
se verzet en zijn bijzondere resultaten zijn
films als „Een ter dood veroordeelde ont
snapt" en „De veroordeelden" meer dan
alleen een lofzang. Zij dringen door tot
het wezen van de verzetsstrijders, die hun
leven voor Frankrijk gaven. Wat nu de
film „De veroordeelden" betreft, die in
het Frans Hals theater is ingezet, ze heeft
met „Een ter dood veroordeelde ontsnapt"
het fictieve element in het gegeven ge
meen: beide films zijn niet sterk in hun
dramatische stelling, die kennelijk verzon
nen is, ze zijn wel sterk in hun integri
teit, de zuiverheid van hun bedoelingen,
die volledig tot hun recht komen. „Een
ter doodveroordeelde ontsnapt" heeft voor-
dat de titel al enigermate de afloop sug
gereert: de ontsnapte kan haast niet meer
gepakt worden. „De veroordeelden" laat
geen twijfel over de ongunstige afloop. Zij
zullen alle vijf ter dood worden gebracht-
De zekerheid omtrent die afloop zal som
mige bezoekers uit het theater houden.
Voor hen geen sensatie! Andere waarden
kennen zij niet of zij willen er zich niet
in verdiepen. Wie evenwel aan de dingen
van leven en dood meer is gelegen, zelfs
al haat hij de oorlog, zal in „De veroor
deelden" een eerlijke aandacht voor de
motieven van de heldhaftigheid ontmoeten,
die door de menselijke opzet een zuivere
IN HET FEESTPROGRAMMA van de
jubilerende Nederlandsche Bach vereeni-
ging is een ruime plaats gegeven aan ka
mermuziek van Johann Sebastian Bach.
In het bijzonder zijn de composities voor
clavecimbel bedacht. Daarnaast werden
sonates voor fluit en obligaat cembalo en
een sonate voor fluit en continuo en een
suite voor fluitsolo opgenomen, welke wer
ken vrijdagavond in de kleine zaal van
het Concertgebouw te Amsterdam door de
fluitist Frans Vester en de clavecinist
Gustav Leonhardt tot uitvoering werden
gebracht.
De mogelijkheid van klanktimbre-assimi
latie van de instrumenten, die in de 18e
eeuw in gebruik waren, gaf de componis
ten groter vrijheid van wat betreft de in
strumentatie van hun muziek. En de or-
chestrale ensembles behoefden zich min
der gebonden te gevoelen aan een voor
geschreven instrumentatie. Vaak konden
verschillende instrumenten elkaar vervan
gen en zelfs met behoud van het kunst
zinnig gehalte van de muziek.
Voor het remplaceren van de fluit door
een ander instrument lijken de fluitsona
tes, die Frans Vester met Gustav Leon
hardt vertolkte en de suite voor fluit-solo
zich echter niet te kunnen lenen. Bach
schreef zijn muziek weliswaar in een haast
absolute klanksfeer, maar voor de sonates
die vrijdag tot uitvoering kwamen, de So
nates in E, in A, in Es en in b is de muziek
wel zeer opvallend afgestemd op het tim
bre van de fluit met zijn pure muzikale
klankexpressie en zijn individuele zeg-
gingsmogeliikheden voor verschillend gety
peerde melodische gedachten. Misschien
kan alleen een voortreffelijk bespeelde
blokfluit van uitzonderlijke klankkwaliteit
in de plaats van de dwarsfluit treden.
HET CLAVECIMBEL kan voor Bachs
muziek in het geheel niet vervangen wor
den door een toetsen-instrument als onze
piano zonder dat de muziekstijl en de his
toriciteit geweld wordt aangedaan.
Bach bedoelde een harmonische klank
versmelting van fluit- en clavecimbel-toon.
Deze eenheid werd door Vester en Leon
hardt prachtig tot werkelijkheid gebracht,
in het bijzonder wel met de Sonates in A,
Es en b, met hun voorgeschreven clave
cimbel partij. Maar ook voor de Sonate
in E, waarvoor naast de fluitpartij alleen
de becijferde bas bewaard is gebleven,
klonken de fluit en het clavecimbel in een
gewenste timbre-vereniging.
Kenmerkend voor het fluitspel van Frans
Vester waren de zorgvuldige, ja minutieu
ze toonvorming in een rijke dynamische
verscheidenheid, de gave tekening der me
lodieën en de overwogen opbouw. Daartoe
stond hem een uitnemende technische be
heersing, zelfs van virtuoos allure voor het
voldoen aan een muzikaal principe ten dien
ste. Op eenzelfde niveau stond het spel van
Gustav Leonhardt, al behield het nochtans
een licht genuanceerd karakter ten opzich
te van de interpretatie van Frans Vester.
VEEL INDRUK kon de fluitist maken
met zijn solo-vertolking van de Suite in a,
welke een victorie van de melodie kon
worden. Er werd voor dit concert een over
stelpende belangstelling getoond. De zaal
was geheel bezet, op het podium moesten
stoelen worden bijgezet en nog moest men
velen teleurstellen.
Twee verzetsstrijders in
"„De veroó'fïïëeldêh".
afspiegeling wordt van wat net verzet nu
werkelijk is. Dat is niet een sprong in het
avontuur ook al heeft het er soms de
schijn van. Het is een gemeenschappelij
ke verbondenheid', die de mens grootj
maakt in het aanschijn van de dood, waar
bij het hem is toegestaan klein te zijn in
de minuten, die eraan voorafgaan. Hij kan
hechten aan het leven en toch dapper
dood gaan, omdat hij sterft voor een ideaal
dat boven vaderlandsliefde, uitrijst: het
ideaal van de menselijke waardigheid, die
niet met voeten mag worden getrqden. Dat
ideaal wordt steeds op de proef gesteld,
maar niet tot in de uiterste consequenties
zoals in deze film. In „De veroordeelden"
wordt het daarop getoetst. Daarom is de
film een les en een waarschuwing tevens
om zichzelf te onderzoeken naar zijn daad
werkelijke bereidheid.
Men zal regisseur Jean Valère na moe
ten geven, dat hij getracht heeft met uiter
ste soberheid dat doel na te streven. Hij
schept geen helden en vermijdt vals pa
thos. Hij is zelfs daarmee zover gegaan
dat men er de opzet in voelt en daar
is de film dan ook zwak, toneelmatig
door een gespannen onnatuurlijkheid. Dat
neemt niet weg dat men zo zelden een
film tegenkomt, die de zaak van de2e kant
durft benaderen, dat .men er de positieve
kwaliteiten beslist in zal ontdekken. Ze
worden ons niet opgedrongen. Ze vloeien
er vanzelf uit voort. Ik kan dan ook niet
anders dan met respect gewagen over de
ze Franse verzetsfilm, die niet alleen le
ven, maar ook dood onder ogen durft
zien en dat doet op een sympathieke onop
geschroefde manier, welke men niet licht
zal vergeten. Geen film, die er gauw de
loop in krijgt, wel een film. waarvoor
geen bioscoopdirectie zich hoeft te gene
ren.
P. W. Franse
Dr. J. H. Wesselings, secretaris-generaal
van het ministerie van Onderwijs, Kun
sten en Wetenschappen, heeft, namens
staatssecretaris mr. Y. Scholten, vrijdag,
tijdens een intieme bijeenkomst ten depar-
temente, aan prof. Hendrik Andriessen de
Sweelinckprijs-1960 uitgereikt. In het jury
rapport wordt onder meer gezegd, dat
prof. Andriessen een persoonlijke stijl heeft
weten te ontwikkelen en deze stijl in de
meeste/zijner composities op hoog niveau
heeft weten te* handhaven.
Het bestuur van de stichting toneelgroep
„Studio" deelt mede dat de heer Kees van
Iersel met ingang van het seizoen 1962/63
is benoemd tot artistieke leider van de
toneelgroep Studio.
De staatssecretaris van Onderwijs, Kun
sten en Wetenschappen, mr. Y. Scholten,
heeft aan de letterkundige Julienne Huy
brechts te Eindhoven opdracht verleend
tot het schrijven van een bundel gedich
ten en aan de letterkundigen Victor Spoor
en C. B. Vaandrager, beiden te Rotterdam,
tot het schrijven van een novelle.
ALGEMEEN KUNST IN MUSEUM HET
IN HET MUSEUM „Het Huis Van Looy"
in Haarlem heeft de directeur van het mu
seum Boymans-van Beuningen in Rotter
dam, de heer J. C. Ebbinge Wubben, gis
teravond onder grote belangstelling een
tentoonstelling geopend van etsen en gra
fiek van de Rotterdamse graficus Andreas
Schotel. De Haarlemse kunstrecensent Jan
D. Voskuil, die een inleiding zou houden,
was door ziekte verhinderd. Zijn toespraak
werd voorgelezen door de adjunct-directeur
van het Frans Halsmuseum, de heer D.
Schwagermann.
DE HEER VOSKUIL gaf een overzicht
van het leven van de nu 65-jarige Schotel,
die op deze tentoonstelling werk te zien
geeft van zijn beginperiode tot heden.
Na zijn schooltijd kwam Andreas Schotel
als patroontekenaar op een tapijtenfabriek.
Zijn militaire diensttijd deed hem kennis
maken met het Brabantse land en de boe
renbevolking. Terug in Rotterdam zette hij
zijn reeds tevoren begonnen studie aan de
Academie voort in de etsklas van zijn grote
leermeester A. P. Derkzen van Ange-
ren, want de etskunst had zijn hart ver
overd. Schotel is een meester van de zui
vere lijn, aldus de heer Voskuil. Hij werkt
volgens een geheel eigen methode, die zich
ontwikkeld heeft uit de techniek van de
vroeg zeventiende eeuwse etsers, welke
techniek hij samen met zijn vriend Johan
nes Proost heeft bestudeerd.
DE MOTIEVEN VOOR zijn werk vindt
Schotel in de arbeid; de werkende wereld
is hem zijn gehele leven blijven boeien.
Zijn geboortestad Rotterdam, met de vele
arbeidstaferelen, werpt hem daarbij zijn
onderwerpen als het ware in de schoot.
Kranen, havens, dokken, wederopbouw-
werk vindt men steeds terug in het werk
van Schotel, die behoort tot de kunstenaars
die er ook een technisch oog op nahouden.
In het Brabantse land. waarheen hij sinds
zijn diensttijd iedere zomer terugkeert,
vindt hij ook steeds weer motieven.
Maar of hij nu een stuk natuur, een
stadsgezicht of een boerenportret tekent,
telkens komt het leven zélf ons hieruit te
gemoet. Met meesterlijke eenvoud weet
hij, steeds in suggestieve compositie, de
poëzie van het gegeven tot haar recht te
laten komen, aldus de heer Jan D. Voskuil.
PARIJS (UPI) Parlementaire ver
tegenwoordigers van de vijftien NAVO-
landen zullen op 13 november in Parijs
een zes dagen durende conferentie begin
nen over de toekomst van de verdedigings
organisatie en vraagstukken die samen
hangen met de koude oorlog, aldus is offi
cieel meegedeeld.
Onder de sprekers die zich op de
openingsdag tot de vergadering zullen
richten, bevinden zich de opperbevelheb
ber van de NAVO-strijdkrachten generaal
Norstad, de secretaris-generaal mr. D. U.
Stikker, de Franse minister van Buiten
landse Zaken Couve de Murville, en de
Amerikaanse minister vocw het Leger
Stahr. Op de agenda staan: de politieke
eenheid van" de NAVO, de Berlijnse crisis,
de militaire paraatheid van de NAVO, ont
wikkeling van de EEG in een Atlantische
economische gemeenschap, en controle van
kernwapens.
BRUSSEL (ANP) In een groot deel
van België heeft het de afgelopen nacht
hard gesneeuwd. In de Ardennen ligt een
sneeuwtapijt, dat op sommige plaatsen
een dikte heeft van vijftien centimeter. In
Zuid-België duurden zaterdagochtend de
sneeuwbuien nog voort.
Voor de komende 24 uur wordt nog meer
sneeuw verwacht. Het verkeer in de Ar
dennen ondervindt grote vertraging, ook
omdat de wegen daar op enkele plaatsen
spiegelglad zijn geworden door ijzel. De
sneeuw, die vrijdagnacht ook in de omge
ving van Brussel is gevallen, was zater
dagochtend al weer weggesmolten.
Het hoofdbestuur van de Kon. Ned.
Maatschappij tot Bevordering der Genees
kunst heeft in een brief aan de minister
van Sociale Zaken en Volksgezondheid be
zwaar geopperd tegen een deel der advie
zen van de Sociaal-Economische Raad en
van de Sociale Verzekeringsbank inza
ke een arbeidsongeschiktheidsverzekering.
Het bezwaar richt zich tegen de voorge
stelde opzet van het „uitvoeringsorgaan"
van deze verzekering, dat volgens de ge
noemde adviezen in beginsel de bevoegd
heid krijgt, in te grijpen bij ieder geval
en in elke medische behandeling.
Patiënt de dupe
„Dit beeld wordt des te ernstiger", al
dus de brief van het hoofdbestuur der
Maatschappij", „wanneer het uitvoe
ringsorgaan eveneens, zoals de adviezen
voorstellen, de bevoegdheid zou krijgen, de
uitkering aan een patiënt te weigeren of
stop te zetten als deze patiënt niet wil vol
doen aanaanwijzingen van het uitvoerings
orgaan, die afwijken van het advies van
de behandelend arts.
Deze hele gang van zaken, waarbij de
patiënt van subject tot object wordt zijn
eigen mening is niet meer in het geding
moet voor ieder mens als potentieel pa
tiënt onaanvaardbaar worden geacht, om
dat de patiënt juist subject van de be
handeling moet zijn. Hier mengt zich een
derde instantie met dwingende bevoegd
heid in beslissingsmogelijkheid en-vrijheid
van de patiënt, daargelaten dat het voor
de medicus, die een patiënt krijgt toege
wezen door het uitvoeringsorgaan, in be
ginsel medisch-ethisch moeilijk is, zo'n pa
tiënt te behandelen, omdat die niet uit
vrije wil tot hem komt, waardoor wellicht
het zo noodzakelijke vertrouwen tussen
arts en patiënt niet tot stand komt."
Om deze redenen geeft het hoofdbestuur
de minister in overweging, nimmer de tot
standkoming te bevorderen van een wet
tot regeling van een arbeidsongeschikt
heidsverzekering, waarbij het toezicht door
het uitvoeringsorgaan op de behandeling
kan uitlopen in een ingrijpen in deze be
handeling, aldus de brief, die heden gepu
bliceerd wordt in „Medisch Contact."
DE HEER EBBINGE WUBBEN getuigde
van zijn bewondering voor de ets- en prent
kunst van Schotel en van zijn persoonlijke
vriendschap met de graficus, wiens zelf
gebouwde atelier in de Maasstad, vooral
tijdens de oorlog een bijzondere sfeer
ademde. Schotel heeft, aldus spreker, met
de intense liefde van de waarachtig kun
stenaar, voor zijn werk nooit concessies
gedaan aan de techniek van het metier.
Het resultaat is werk van een enorme zui
verheid en waarachtigheid, aldus de di
recteur van „Boymans", die de tentoon
stelling vervolgens officieel voor geopend
verklaarde.
Elke zondagmiddag zal Andreas Schotel
in het museum uitleg geven bij zijn werk.
Georg Fischer, een vriend van Adolf
Eichmann en destijds een hoge functiona
ris van de Gestapo in Griekenland, is in
de hoofdstad van Syrië, Damascus, ge
arresteerd, zo meldt het dagblad Maariv
in Tel Aviv. Fischer, die ook bekend stond
als Alois Brunner, werd op 28 september
gearresteerd, doch het nieuws werd ge
heim gehouden. Hij werd gearresteerd toen
zijn lijfwacht poogde hem uit een zieken
huis te smokkelen waar hij herstellend
was van verwondingen op 13 september
opgelopen toen een bom in zijn hand ont
plofte.
Volgens Maariv was Fischer een goede
vriend van Abdoel Hamid Serraj, de vroe
gere vice-president van de V.A.R., die
Fischer zelf naar het ziekenhuis bracht na
het ongeluk met de bom. Serraj bevindt
zich in een Syrische gevangenis.
Volgens Maariv was bekend dat de
meeste officieren die Fischer in het zie
kenhuis bezochten, behoorden tot de vei
ligheidsdienst van Nasser in Syrië.
ALGIERS (Reuter/AFP/UPI) Elf per
sonen zijn gisteravond bij 25 plasticbom
aanslagen in Algiers gewond. Tweeduizend
Franse soldaten nebben vrijdag het West-
algerijnse stadje Relizane geïsoleerd, op
zoek naar een commando verzetsstrijders
die men verantwoordelijk acht voor de
ongeregeldheden van donderdag. In Oran
zijn vrijdag twee Europeanen bij aansla
gen gedood. Een Europeaan werd gewond.
In Setif werd de advocaat David Zermati
vrijdagmiddag door twee kogels in het
hart getroffen.
Vrijdagmiddag verzamelden zich onge
veer honderd mohammedanen in het cen
trum van Trezel, ten zuidwesten van Tia-
ret (Zuid-Algerije), waarna de politie on
middellijk stellingen innam.
In de nacht van donderdag op vrijdag
werden bij Trezel twee Europese boerde
rijen in brand gestoken. De twee eigenaars
werden gevangen genomen. Omtrent hun
lot is niets bekend.
PARIJS (AFP) Vrijdagavond is een
bomaanslag gepleegd tegen het kasteel van
de Graaf van Parijs. De graaf en zijn ge
zin waren afwezig. De bom was geplaatst
bij een d'er vensters van het studievertrek
van de graaf. Talrijke kunstvoorwerpen
zijn vernield of beschadigd.
MADRID (UPI) De Spaanse regering
heeft gisteren officieel een gewezen hoog
geplaatste ambtenaar van het deviezenin-
stituut beschuldigd van misbruik van
staatsgelden en omkoperij. De betrokken
functionaris is Federico Monsalves Flores,
eertijds onderdirecteur van het Institute
Espanol de Moneda Extranjera, ofwel het
instituut voor buitenlandse valuta. In 1959
werd Monsalves samen met nog 32 andere
personen, onder wie hoge ambtenaren, ge
arresteerd. Uit de fondsen van het insti
tuut bleken 700 miljoen pesetas in Spaanse
en buitenlandse valuta te zijn verdwenen.
Het proces tegen Monsalves is vrijdag
in Madrid begonnen. De officier van jus
titie eiste tegen de hoofdbeklaagde een ge
vangenisstraf van 24 jaar, zes maanden en
drie dagen. Voorts wilde hij Monsalves
een boete van 4.746.620 pesetas zien op
gelegd.
AAHKOND/G/NCEN en BESCHOUWINGEN
HILVERSUM I. 402 m. 8.00 VARA. 10.00 VPRO.
10.30 IKOR. 11.45 VPRO. 12.00 AVRO. 17.00
VPRO. 17.30 VARA. 20.00—24.00 AVRO.
VARA: 8.00 Nieuws. 8.18 Koper-ensemble. 8.25
Gevar. progr. 9.45 Geestelijk leven, lezing. VPRO:
10.00 Voor de jeugd. IKOR: 10.30 Ned. Herv. kerk
dienst. 11.30 Vragenbeantw. AVRO: 12.00 Lichte
muz. 13.00 Nieuws. 13.07 De toestand in de we
reld, lezing. 13.17 Meded. of gram. 13.20 Gevar.
progr. voor de soldaten. 14.00 Boekbespr. 14.15
Concertgebouw-orkest en solisten. In de pauze
(plm. 15.10—15.30) Toneelbeschouwing. 16.30
Sportrevue. VPRO: 17.00 Nederlanders in Duits
land rep. 17.15 Oog om oog - mens om mens,
lez. óver kunst VARA: 17.30 Voor de jeugd. 17.50
Niéuws, soortuitsl. en sportjourn. 18.25 Bij nader
inzien, journalistenforum. 19.00 Lichte muz. 19.30
Zonder blinddoek, veertiendaagse openbare zit
ting. AVRO: 20.00 Nieuws. 20.05 Lichte muz. 20.45
De vrouw in het wit, hoorsp. 21.20 Zang en piano.
21.35 Gram. 21.45 Voordr. 22.00 Gram. 22.30 Nws.
22.40 Act. 22.55 Meded. en sportuitsl. 23.00 Met de
Franse slag. 23.25 Theaterork. en solist. 23.55
24.00 Nieuws.
HILVERSUM II. 298 m. 8.00 NCRV. 9.30 KRO.
17.00 IKOR. 19.00 NCRV. 19.45—24.00 KRO.
NCRV 8.00 Nieuws en weeroverz. 8.15 Kerk
orgel. 8.30 Morgenwijding. 9.15 Gram. KRO: 9.30
Nieuws. 9.45 Gram. 10.10 Inl. Hoogmis. 10.15 Pon
tificale Hoogmis. 11.45 Gram. 11.55 Nog steeds
luidt de middagklok als noodklok.., lezing. 12.00
Middagklok - noodklok. 12.15 Buitenl. comm. 12.25
Lichte muz. 12.45 Gram. 12.55 De kerk zijt gij,
lezing. 12.58 Gebed uit Siberië. 13.00 Nieuws. 13.05
Gevar. progr. 13.40 Voor de kinderen. 14.00 De
luister van uw huis, klankb. 14.30 Spaanse liede
ren 15.00 Hongaren in Nederland, vijf jaar later.
bijeenkomst in Utrecht. 16.00 Sport. 16.30 Vespers.
IKOR: 17.00 Kerkdienst. 17.45 Mensen, lezing.
18.00 Het geladen schip, lezing. 18.30 De Kerk aan
het werk, lezing. 18.40 400 jaar Nederl. Geloofs
belijdenis, lezing. NCRV: 19.00 Nieuws uit de
kerken. 19.05 Kinderkoor. 19.30 Door een geopen
de deur in de hemel, lezing. KRO: 19.45 Nieuws.
20.00 Testbemanning, hoorsp. 20.35 Nederl. lichte
muz. 21.10 Kampvuren langs de evenaar, lezing.
21.30 Kamermuz. 22.00 Licht progr. 22.20 22.25
Boekbespr. 22.30 Nieuws. 22.40 Merkt u iets van
de welvaart?, gesprek. 23.00 Avondgebed. 23.15
Gram. 23.45 Gram. 23.5524.00 Nieuws.
BLOEMENDAAL. 245,3 m. - 1223 kC/s.
9 30 ds. P. N. Kruyswijk van Bloemendaal. 11.00
ds. G. Toornvliet van Bloemendaal - dienst voor
belangstellenden. 12.15 ds. D. Ringnalda van Over-
veen - ieugd-appèldienst Amsterdam. 14.45 Kin-
derdienst. 15.30 ds. P. N. Kruyswijk.
BRUSSEL. 324 m.
12.00 Nieuws. 12.02 Gram. 12.30 Weerber. 12.35
Amus.muz. 13.00 Nieuws. 13.15 Voor de soldaten.
14.00 Gram. 15.00 Lichte muz. 15.30 Sportuitzend.
17.00 Sport en nieuws. 17.10 Lichte muziek. 17.45
Sportuitsl. 17.50 Gram. 18.00 Kamermuziek. 18.25
Gram. 18.30 Godsd.uitz. 19.00 Nieuws. 19.30 Volks-
muz. 20.00 Gevar muz. 22.00 Nieuws. 22.15 Gevar.
muz. 23.00 Nieuws. 23.05 Gevar. muz. 23.55—24.00
Nieuws.
HILVERSUM I. 402 m. 7.00-24.00 AVRO.
AVRO 7.00 Nieuws. 7.10 Gymn. 7.20 Gram. 8.00
Nieuws. 8.15 Gram. 9.00 Gymn. voor oudere luis
teraars. 9.10 De groenteman. 9.15 Gram. 9.35 Wa
terstanden. 9.40 Morgenwijding. 10.00 Gram. 11.00
Kamerork. en solist. 11.50 Voordr. 12.00 Orgel en
zang. 12.30 Land- en tuinbouwmeded. 12.33 Voor
het platteland. 12.43 Instrum. trio. 13.00 Nieuws.
13.15 Meded. en gram. 13.25 Beursber. 13.30 Lich
te muz. 14.00 Pianorecital. 14.30 Gram. 14.55 De
verantwoordelijkheid van de schrijver, lezing.
15.05 Londens symf.ork. en sol. 16.20, Metropole
orkest en solist. 17.00 Voor de padvinders. 17.15
Gram. 17.50 Mil. comm. 18.00 Nieuws. 18.15 Pol
lezing. 18.25 Koper-orkest. 19.00 Gram. 20.00 Nws.
20.05 De Radioscoop. 22.30 Nieuws en meded.
22.40 Act. 23.00 Jazzmuz. 23.30 Lichte muz. 23.55
24.00 Nieuws.
HILVERSUM II. 298 m. 7.00—24.00 NCRV.
NCRV: 7.00 Nieuws en S.O.S.- ber. 7.10 Gram.
7.20 Sportuitsl. 7 30 Gewijde muz. 7.50 Meditatie.
8.00 Nieuws. 8.15 Radiokrant. 8.35 Gram. 9.00 Voor
de zieken. 9.35 Gram. 9.40 Voor de vrouw. 10.10
Gram. 10.20 Theolog etherleergang. 11.05 Gram.
12.00 Lichte muziek. 12.25 Voor boer en tuinder.
12.30 Land- en tuinbouwmeded. 12.33 Lichte muz.
12.53 Gram. of act. 13.00 Nieuws. 13.15 Prome
nade-orkest. 13.45 Gram. 14.05 Schoolradio. 14.35
Gevar. progr. 15.35 Juichte muz. 16.00 Bijbelover
denking. 16.30 ^angrecital. 17.00 Voor de kleuters.
17.15 Voor de jeugd. 17.30 Gram. 17.40 Beursber
17.45 Regeringsuitz.De Economische Commissie
voor Latijns-Amerika door R. A. Ferrier. 18.00
Orgelspel. 18.30 Gram. 18.50 Openbaar kunstbezit.
19.00 Nieuws en weerber. 19.10 Op de man af,
praatje. 19.15 Gram. 19.30 Radiokrant. 19.50 Lich
te muz. 20.20 Omar en Omar, hoorsp. 21.15 Gram.
21.25 Pianoduo. 22.0 Volk en staat, pari. comm.
22.15 Hammond-orgelspel. 22.30 Nieuws. 22.40
Avondoverdenking. 22.55 Boekbespr. 23 05 Atonale
muziek, muzik. lezing. 23.40 Het Evangelie in Es
peranto. 23.55—24.00 Nieuws.
BRUSSEL. 324 m.
12.00 Nieuws. 12.02 Gram. 12.30 Weerber. 12.35
Voor de landbouw. 12.42 Gram. 12.50 Beursber.
13.00 Nieuws. 13.15 Kamermuz. 14.00 Schoolradio.
15.45 Ork.conc. 16.00 Beursber. 16.06 Voor de zie
ken. 17.00 Nieuws. 17.15 Lichte muz. 17.45 Gram.
18.20 Voor de soldaten. 18.50 Sportkroniek. 19.00
Nieuws. 19.40 Gram. 19.50 Praatje. 20.00 Opera-
en belcanto-conc. 21.30 De zeven kunsten. 21.45
Gram. 22.00 Nieuws. 22.15 Amus.ork. 22.35 Volks
muziek. 22.5523.00 Nieuws.
VOOR ZATERDAG
NTS: 15.00 Paardensport: de Grand Seftonren-
nen. NCRV: 15.30 Film. NTS: 15.40 Eurovisie:
Voetbalwedstr. Italië—Israël. NCRV: 16.30 Progr.
over dieren. 17.00 Voor de kinderen. 19.30 Film.
19.55 Vraaggesprek. NTS: 20.00 JOurn. en weer
overz. NCRV: 20.30 Film-intermezzo. 20.40 Lichte
muz. 21 05 Filmpje. 21.10 De vier dochters Bennet.
TV-feuilleton (I). 21.50 Folkloristische dansen.
22.05 Litterair programma. 22,35 Dagsluiting.
VOOR ZONDAG
Convent van Kerken: 17.0018.00 Geref. kerk
dienst.. NTS: 19.30 Weekjourn. 20.00 Sport in beeld.
VARA: 20.30 De wereld van vandaag, lezing. 20.42
Doe. filmprogr. 21.02 Nooit gedacht TV-spel.
VOOR MAANDAG
NTS: 20.00 Journ. en weeroverz. AVRO: 20.20
Televizier. NTS: 20.30 Een stad onder het ijs,
filmrep. 20 50 Balletfantasie. AVRO: 21.35—22.15
Muziekmozaiek.
(Van onze correspondent
WASHINGTON Te Washington heeft
men kort geleden veel belangstelling ge
toond voor het bezoek van Cheddi Jagan,
de premier van Suriname's buurland Brits
Guyana; dit kwam vooral omdat men
de mogelijkheid voor ogen hield, dat dit
gebied een tweede Cuba zou kunnen
worden. Jagan heeft er in Amerika in
tussen de nadruk op gelegd, dat hij
wel socialist, maar geen communist is.
Cheddi Jagan, de tandarts, die onlangs
na een grote overwinning bij de ver
kiezingen premier van Brits Guyana
is geworden, heeft te Washington gecon
fereerd met minister Rusk en president
Kennedy. Zoals gebruikelijk heeft hij ook
gesproken aan een lunch op de National
Press Club. Bij die laatste gelegenheid
trok hij heel wat meer belangstellenden
dan diverse politieke figuren uit Afrika,
die in de laatste weken op de zelfde
plaats een rede hebben gehouden.
Kort samengevat ziet Jagan de toe
stand in zijn land (dat binnenkort zelf
standig wordt) aldus: de rijkdom van
Brits Guyana bestaat op het ogenblik uit
suiker, bauxiet, rijst en hout. Suiker en
bauxiet vormen 75 percent van de ex
port en zijn in buitenlandse handen.
Tachtig percent van de economie wordt
beheerst door buitenlandse kapitalisten.
De premier wil verandering brengen in
deze toestand door agrarische hervormin
gen en industrialisatie. Hij maakt er
voorts geen geheim van, dat hij de
staat een leidende rol wil geven bij de
vestiging van industrieën (aluminium,
hout en glas bijvoorbeeld). Voor derge
lijke staatsbedrijven gevoelt men in de
Verenigde Staten vanzelfsprekend heel
weinig, maar Jagan legt er de nadruk
op, dat hij een overtuigend voorstander
is van een parlementaire democratie,
waarin op geregelde tijden verkiezingen
worden gehouden. Daarmee maakt hij
weer wèl een goede beurt.
Geld nodig
Voor zijn economisch plan heeft Ja-:
gan echter geld nodig: ongeveer twee
honderd miljoen dollar voor de eerste
vier jaar. Hij hoopt in elk geval een
deel van dat bedrag in Amerika te krij
gen.
Thans zal moeten blijken zo rede
neert hij wat het betekent dat Ame
rika onafhankelijke landen wil steunen.
Kennedy en de zijnen hebben de laatste
tijd overigens herhaaldelijk te kennen ge
geven, dat zij bereid zijn al die landen
te steunen, die hun eigen zelfstandigheid
willen handhaven. Het politieke systeem
dat die landen verkiezen (men denke bij
voorbeeld aan Joego-Slavië dat ook Ame
rikaanse hulp verkrijgt) behoeft geen be
lemmering te vormen. Jagan, die zegt
dat hij zijn land tot niemands satelliet wil
maken, heeft daarom zeker een goede
kans om steun te krijgen van Washing
ton.
Voor investeerders lijkt Brits Guyana
intussen weinig aantrekkelijk. Zoals ge
zegd geeft Jagan op het ogenblik de
voorkeur aan staatsindustrie, maar de be
staande buitenlandse bedrijven wenst hij
op dit moment niet te nationaliseren. In
dien dit te eniger tijd toch zal geschie
den, zullen de eigenaars aldus de
premier een billijke schadeloosstelling
ontvangen.
