SLANK
I
Onder
gewelven
Wereldnieuws
r
Van dag tot dag
Ereplicht
raatótoel
0p de
DONDERDAG 23 NOVEMBER 1961
3
Een nieuw
plantaardig produkt
„Malaysia"-conferentie
in Londen
Duitse binnenscheepvaart
betreurt 85 doden in '60
Extra Senoritas van Willem II, het fijne sigaartje dat
20 lekker licht in de mond ligt. In de nieuwe fleurige-
blikverpakking van 50 stuks die Uw sigaartjes in
topconditie houdt {14 ct. per stuk). Een altijd ge
waardeerd geschenk. Extra Senoritas, op elk moment
van de dag even prettig; daarom roken heel wat jonge
en oudere mannen nooit iets anders. En nög meer
rokers vinden het zeker een prettige afwisseling!
sigaren, kiein of groot; in elke prijs
klasse beter. Door betere tabakken
en zorgvuldige fabricage.
i
Extra Senoritas. Ware grootte
Elias
Als men in een terloopse opmerking van
minister Veldkamp over de gewenste ver
hoging der A.O.W.-pensioenen leest, dat
deze pensioenen vijftig percent onder het
sociale minimum liggen, dan behoeft men
niet veel fantasie op te brengen om de
menselijke gevolgen van deze situatie te
bevroeden.
Vijftig percent onder het sociale mini
mum: dat geeft toch wel enige aanleiding
om niet al te hoog van de toren te blazen
over de welvaart, wanneer men althans
het woord verstaat als een adjectivum
voor de maatschappelijke toestand van
„het ganse volk".
Onmiddellijk zullen andere groepen dan
A.O.W.-ers willen wijzen op het feit, dat
ook zij achtergebleven zijn. Zonder hun
argumenten te willen aantasten, zouden
wij toch de vraag willen stellen of zij
even zouden willen overdenken in welke
huiselijke omstandigheden thans een
groot deel van onze bejaarden de steeds
groeiende nationale hoogconjunctuur tussen
de kieren van hun gordijntjes door moet
bekijken. Wij slaan zo graag op onze borst
als wij aan „verouderde sociale toestan
den" denken, die overwonnen heten te
zijn. Maar bij een gerechtvaardigde trots
over bereikte resultaten voor grote maat
schappelijke groepen mag men toch nooit
vergeten, dat koele zakelijkheid ook in de
sociale strijd nooit alléén zou hebben kun
nen winnen, zoals koele zakelijkheid ook
in een afzonderlijk mensenleven nooit tot
levensvreugde leidt: de zakelijkheid heeft
altijd een noodzakelijke aanvulling nodig
die uit het moreel voortkomt. Bij deze
onderwerpen behoeft men niet sentimen
teel te worden, doch eenvoudig de plicht
en het geweten van een samenleving on
derstrepen. Onze bejaarden hebben tot
dusver van dat geweten weinig gemerkt
en evenmin van nationale plichtsvervul
ling ten opzichte van verantwoordelijkheid
voor een behoorlijke afronding van het be
staansrecht aller individuen.
Dat de situatie gunstiger is dan honderd
of zelfs vijftig jaar geleden, zal niemand
ontkennen. Maar dat er een duidelijke stil
stand is geweest in de maatschappelijke
verzorging der gepensioneerden, terwijl
de werkende bevolking grotendeels op
klom naar het niveau van de kosten van
levensonderhoud, is toch wel zeer duide
lijk. Nu minister Veldkamp er eindelijk
iets aan doen wil, zal de Kamer zich moe
ten beijveren om evenveel of nog meer
begrip op te brengen voor deze ereplicht
dan de bewindsman zelf.
De moderne staatshuishouding moet
geen aalmoezen geven. Zij is zelf mede
tot stand gekomen door de inspanningen
en de arbeid van hen, die thans met een
schromelijk laag pensioentje in leven moe
ten trachten te blijven. Als de hoogcon
junctuur zo tevreden is met zichzelf, dan
moet zij ervoor zorgen dat allen die zij
onder haar vleugels houdt, in ieder geval
een minimum-noodzakelijke hoeveelheid
graankorrels kunnen meepikken.
Advertentie
om snel slank te worden,
dat in vele landen reeds met
succes wórdt toegepast
is Fuca excellent.
Heerlijkwerkende, slank-
makende Fuca-dragées I
Neem ook Fuca-dragées,
•u zult het zien en voelen:
Ook maken zij
Fuca-dragées werken op 4
verschillende manieren
Fuca-dragées geven u uw
slankheid terug én zorgen
ervoor, dat u die ook houdt.
Met Fuca-dragées verdwijnen
hinderlijke vetkussentjes om
de maag; te zware heupen
en dijen krijgen weer
harmonische proporties, een
onderkin wordt glad. Fuca-
dragées stimuleren de werking
van de darmen en bezorgen
u een goede stofwisseling,
nieuwe frisheid en jeugd.
Regelmatig gebruik van Fuca-
dragées bevordert ook de
glanzende gezondheid
van uw huid.
45 Fuca-dragées in
'elegante verpakkingf 2.90
itLLENT
LONDEN (Reuter) Engeland en de
Maleise federatie hebben woensdag in Lon
den een gemeenschappelijke verklaring
uitgegeven waarin gezegd wordt dat een
voorstel tot het stichten van een „Federa
tie van Malaysia" in Zuid-Oost Azië wen
selijk is. Er is besloten dat, in geval van
vorming van de voorgestelde federatie, het
bestaande verdedigingsverdrag tussen En
geland en Malaya tot de andere betrokken
gebieden moet worden uitgebreid. De fe
deratie zou Malaya, Singapore, Noord-
Borneo, Serawak en Broenei omvatten.
BONN (DPA) In de Westduitse bin
nenscheepvaart zijn verleden jaar 8.482
ongelukken gebeurd. 85 hiervan waren
dodelijk, waarvan 65 door verdrinking.
Ten opzichte van 1959 is het aantal per
duizend van 131 tot 162 gestegen. De stij
ging. wordt geweten aan gebrek aan vak
bekwaam personeel en de gespannen
arbeidsmarkt.
IS
Advertentie
WILLEMII
talZOg!'-
-V'
y-
50 EN 10 STUKS
(S.
Wonderlijk volkje
-g! i- j
19M90 li 09Ï ,jft- (.Sfn
9b -h v aobnoom taW
PI is het veertiendaagse blad van Uni
versity College in Londen en daarin lees
ik dat één op de vijf studenten, die in de
eetzaal hun maaltijden gebruiken, een
dief is.
Gedurende een week van het universi
taire jaar zijn daar 131 theelepeltjes, 86
messen en 286 glazen gestolen. Het blad
schrijft: „Als dit zo doorgaat zal er dit
jaar voor 1500 pond sterling gestolen wor
den". Hoe het blad op de berekening van
1 dief op 5 studenten komt kan ik hier niet
gaan uiteenzetten; het is een vrij ingewik
kelde berekening, die mij bovendien sta
tistisch niet geheel juist lijkt te zijn. Maar
deze diefstallen in een land, waar men
tot het uiterste van bijna masochistische
zelfdiscipline pleegt te gaan, zijn wel een
merkwaardig verschijnsel.
Overigens zijn zulke diefstallen een over
de gehele wereld bekende zaak, die
hoewel zij dikwijls met de vriendelijke
term „souvenir-jagen" verzacht pleegt te
worden niettemin duidt op een wonder
lijk moreel manco.
Iedere horecajer in ons goede land kan
u daar de wonderlijkste verhalen over
vertellen: kranten gappen van de leesta
fel, handdoeken meenemen, klerenhangers
pikken is schering en inslag; dikke tele
foonboeken moet men aan de ketting leg-
gen wegens kleptomane afwijkingen van
de hooggeachte clientele; hele soepkoppen,
asbakken en zelfs closetrollen worden
meegenomen door zogezien eerbare bur
gers en een bejaarde play-girl heeft mij
eens verteld dat zij, als zij een dubbeltje
als lokaas op het schoteltje legde, dit blijk
baar zo lokkerig werkte dat het bij haar
terugkomst prompt verdwenen was.
Dat hier dikwijls vreemdse psychologi-
sche factoren bij overigens eerzame lie
den aan 't werk zijn, bleek mij zeer dui
delijk toen ik eens, vertoevende in het ho
tel Ambassador in Los Angeles, op mijn
kamer een kaart vond waarop ongeveer
dit gedrukt stond: „Wij hebben zulke
mooie klerenhangersdat wij heel goed
kunnen begrijpen dat u er één zoudt wil
len meenemen; als dit inderdaad zo is, laat
u d e ze dan hangen, doch vervoegt u zich
bij de receptie, waar men u volgaarne
zulk een klerenhanger zal geven, geheel
gratis en keurig verpakt".
Ik vroeg aan de portier of er veel ge
bruik van deze beminnelijke aanbieding
werd gemaakt. Hij antwoordde: „Nóóit;
er heeft nog nooit iemand naar gevraagd.
Maar er wordt ook nooit meer een kleren
hanger vermist".
Wonderlijk volkje, wij met ons allen.
Let u maar eens op hoeveel pakjes si-
garetten „per ongeluk" in de zak worden
gestoken wanneer die op een kokteelpartij
her en der door de goede gastheer op de
tafeltjes zijn neergelegd.
En het intense genoegen waarmee uw
buurman een fles whisky over de grens
I smpkkelt; kinderlijk plezier van een zoge
naamd volwassen man.
Ik wil niet graag de zedemeester uit
hangen, maar gappen is gappen, of het nu
een handdoek of zeven ton aan effecten
betreft. Als u zelf ooit een pakje sigaret
ten dat niet van u was willens en wetens
I in uw zak hebt doen verdwijnen, verbeurt
ju daarmee het recht de grote jongens ïn
het vak te veroordelen.
Zoals een gouden uur op de
scheiding tussen herfst en
winter, in een decemberavond
bij de haard, als het grote licht
nog niet ontstoken is zo is
de leeftijd tussen volwassen
heid en ouderdom, als de
levensbestemming gevonden is
temidden van vertrouwde mu
ren en trouwe dierbaren. Dit
zijn woorden die de jeugd niet
verstaan kan, en ook niet
horen moet. Zij zou ontmoe
digd wezen, wanneer zij ver
nemen zou dat een levensdoel
bestaan kan uit een rustige
schemering en een liefdevolle
blik, gewisseld tussen ver
wante mensen, en niets méér.
Zij jaagt de jungle af naar
groot wild, naar machtige
vrienden en sprookjeskonin
gen, en stelt zich een levens
mislukking voor als het roer
loze tafereel van twee oude
mensen aan weerskanten van
een tafel, waarop het thee
lichtje flakkert.
Wij, bijna oude mensen
(want écht oud is men pas
daags voor het sterven) ver
wijten de jeugd dat misver
stand niet. Het zou een groter
misverstand zijn, haar te wil
len vertellen hoe geruisloos en
roerloos en stil een levensbe
stemming kan zijn. Het is een
soort geluk, dat niemand ken
nen kan voordat het hem om
vat heeft.
Soms is het leven als een
bijna lege kerk, waarin nie
mand zich roert. Wijde, hoge
bogen in een vage schemer,
weerkaatsende geluiden van
oud, krakend hout dat na
eeuwen nog niet gestorven is
en in zich de spanning heeft
bewaard van de groeiende,
levende boom. Schaduwen
tegen de pilaren en de muren,
alsof monsters zich op vilten
pantoffels onder de kruisge
welven bewegen. Schijngestal
ten van licht en donker,
waarvoor men bang kan zijn
doch die niemand werkelijk
kwaad kunnen doen. En hoog
tegen de pijlers, waarop het
onzichtbare dak steunt, staan
de stenen heiligen zich
eeuwig te vervelen. Heiligen
met stenen baarden en zoete
glimlachjes, door vrome doch
vreesachtige mensen gemaakt
en aangeroepen, om tenminste
niet te moeten erkennen dat
heiligheid nooit zichtbaar of
tastbaar blijkt.
Zo is het leven als een sche
merige kerk van hoge ouder
dom, waarin het geluk slechts
voelbaar is voor hen, die bijna
niets meer wensen dan rust
en onveranderlijkheid.
Mij dunkt dat hele jonge
mensen eigen kerken zouden
moeten hebben, zoals zij ook
eigen levens hebben waarin
men zich niet thuisvoelen kan
als men oud wordt. Eigen ker
ken, waarin muziek en koor
zang en gekuch en geschuifel
passen, zoals rumoerige jazz
in feestlokalen past. Men
bouwt heden ten dage de ker
ken trouwens anders dan
vroeger. Zij worden door de
jeugd gebouwd, en missen
steeds sterker de gelijkenis
met het leven. Zij worden
feestlokalen van vroomheid,
waarin gebroken wordt met
conservatieve begrippen. Non-
figuratieve heiligen worden in
die moderne kerken gekweekt,
die wellicht minder schijnhei
lig zijn dan de steenbrokken
met de krullende baarden,
doch in hun eerlijkheid de fi
guurloosheid van een onom-
schreven godsbegrip demon
streren. Eerlijk zijn is nooit te
veroordelen, doch als de eer
lijkheid een onbegrijpelijk
beeld van innerlijke raadsels
onthult, mag men als oudere
toch wel even schrikken.
Bij alle goede bedoelingen
van de ouderdom om het mo
derne leven te aanvaarden en
te waarderen, en zelfs mede te
leven, is dat schrikken toch
onvermijdelijk. Want er is een
kloof ontstaan tussen twee
eertijds eenvormige gestalten:
het leven zelf, en een kerk.
Ik zal nooit de sfeer kwijt
raken van een oude lege kerk
in de donkere decemberdagen,
in het uur van de schemer
avond; evenmin zal ik het
beeld verliezen van het leven,
zoals het is in de schemerige
jaren na de volwassenheid.
Misschien bent u, lezer, nooit
in een kerk geweest. Dat hin
dert niet, althans niet voor dit
begrip: want als ge het leven
kent in deze dagen, in uw
stille of minder stille huis, met
het haardvuur of de olie
kachel, als ge weerzin hebt
tegen het ontsteken van de
grote lamp als het werk ge
daan is en het eten nog niet
gaar, als de klokslag wegvalt
in de duistere hoeken van de
kamer en buiten een haastige
zandboot naar haar haven
tjoekt: dan kent ge ook de
sfeer van een bijna lege kerk,
waarin ge bezig zijt datgene
vreugdevol terug te vinden
wat men in kerken zoekt:
zichzelf.
De oude bouwmeesters wis
ten hoe zij kerken moesten
bouwen: zij maakten er een
afspiegeling van het leven
van, zoals het tenslotte terug
valt in zijn eigen stille bed
ding, na als een woeste stroom
ever rotsen en door stroom
versnellingen te zijn gevoerd.
De moderne bouwmeesters
weten ook hoe zij kerken moe
ten bouwen, doch zij zijn ge
bonden aan het enigszins
vreeswekkend verschijnsel, dat
voor velen het leven niet meer
terug kan vallen in zijn af
gezonderde, persoonlijke rust.
De oude kerken waren er
voor individualisten. De
nieuwe lijken er te zijn voor
de overkoepeling van groepen,
voor de grootste gemene deler
dus. Zij laten het bruisende,
witte licht van de dag binnen
en beperken de hemel met
felle vlerkanten en scherpe
lijnen of raadselachtige mo
zaïeken. Zij vormen ruimten
waarin mensen bij elkander
kunnen zijn in stormachtig
eerbetoon, doch als zij leeg en
donker zijn suizelen zij van
eenzaamheid.
Zo is het moderne leven, zal
men zeggen: er is iets veran
derd en vergaan, maar ook
verbeterd en bijgekomen.
Dat zal wel. Maar wie de
jeugd te boven is en het leven
heeft uitgewrongen, houdt
toch ook heden ten dage niet
iets moderns en nieuws over,
maar enkel iets dat van alle
tijden is: een volkomen per
soonlijk, apart en geïsoleerd
eigen wezen, dat de worste
ling moe is en rusten wil in
een zekerheid.
Dan zijn immers de dingen
gedaan, die niet vermeden
konden worden en niet moch
ten worden nagelaten, goed of
slecht, of merendeels niet
meer te definiëren. De rust
van een vermoeide vechter,
die niet meer weet waarvoor
hij gevochten heeft en onzeker
is over de vraag of hij ge
vochten heeft op de goede ma
nier dat is de enige rust
waartoe een mens komen kan:
modern of ouderwets, altijd
weer slechts dat ene tijdeloze
wezen wordend, waaraan een
stuk tijd voorbijgegaan is.
En als dat stuk tijd voorbij
gegaan is, wordt het leven als
een kerk: het wordt roerloos
en smal in de schemer, tussen
schaduwen van wat eertijds
werkelijkheden leken. Dat is
het smalle schip, waarop Ra-
bindranath Tagore doelde toen
hij zei, dat wij allen samen
komen op dat ene smalle
schip, na op eigen gelegenheid
de wijde oceaan te zijn over
gestoken.
Ook een kerk heeft een
schip. Is dat wellicht een tref
fende symboliek, of is het een
technische toevalligheid?
Mij dunkt dat niet iedereen
vooruit behoeft te weten, hoe
hij tenslotte toch gehavend
of vol kracht, gewond of ge
nezen in een lege kerk de
troostende donkerte zal vin
den, waarin alleen hijzelf nog
telt en waarin alleen dit pro
bleem nog op te lossen is: wie
met hem samen zwijgend en
tevreden in de schaduw onder
de onzichtbare bogen wil
rusten.
Zo worden vele huizen ker
ken. Want juist in deze dagen
van winterende herfst kan
men vaak de rustenden samen
zien zitten aan weerskanten
van het haardvuur bij sober
licht, niet hunkerend naar be
drijvigheid of schokkende be
levenis, doch een leven genie
tend dat zijn doel verklaard
heeft en zijn betekenis heeft
geschreven in de rimpels der
handen.
Dit is een woord voor oude
mensen. Het wil de waarde
omkransen van het geluk, dat
jongeren niet kunnen bevroe
den: stil te zitten met elkander
en de strijd gestreden te we
ten. Zo kan een theelichtje op
een pluchen tafelkleed een
Godslamp zijn.
Mét elkander: dat is een
groot en uitzonderlijk woord.
Het gaat voorbij aan de mo
gelijkheid, dat men verloren
heeft en alleengebleven is.
Doch wie het ondervindt zal
het begrijpen, dat men in dit
leven slechts één rampzalig en
blijvend verlies kan lijden: na
melijk het verlies van zich
zelf. Trouw aan zichzelf is de
hoogste trouw en het sluitstuk
van ieder gelukkig leven. Het
is de zekerheid van dié trouw,
waardoor voor iedereen ten
slotte het leven een kerk
wordt.
Het smalle schip van een
kerk, waar de lachende, lok
kende, stenen heiligen zich
ontpoppen als zielloze klom
pen en waar de oudgeworden
jeugd zal moeten antwoorden
op de enige levensvraag: of zij
zichzelf tenslotte gevonden of
verloren heeft.
Onrustig. Op de plantage Djenkol, nabij
Kediri, in Oost-Java heeft woensdag een
betoging plaatsgehad waarbij zes men
sen de dood hebben gevonden en acht
tien anderen verwondingen opliepen.
Troepen van de regering openden het
vuur op meer dan vierduizend mensen,
die betoogden tegen het regeringsplan
om hen van de plantage, die zij weder
rechtelijk bebouwden naar andere, door
de regering beschikbaar gestelde, gron
den over te brengen. Een aantal leiders
van de groep betogers werd gearres
teerd.
Vrije boer. De Amerikaanse boer Bill Jen
kins, die uit woede op de directie van
het plaatselijk elektriciteitsbedrijf een
employé daarvan ontvoerde en vervol
gens in een vuurgevecht met de politie
verwikkeld raakte, heeft zijn daden met
de dood moeten bekopen. Nadat dinsdag
een poging van de politie om de ontvoer
de te bevrijden en de 38-jarige boer ge
vangen te nemen, was mislukt, zette de
politie woensdagmorgen opnieuw een
aanval in, ondersteund door geweren,
traangasbommen en twee pantserwa
gens. Het pleit was spoedig beslecht en
even later vond de politie het met kogels
doorzeefde lichaam van de boer in zijn
boerderij.
Soekarno. President Soekarno heeft de Cu
baanse premier Fidel Castro uitgeno
digd voor een bezoek aan Indonesië, al
dus Antara. Mogelijk zou Castro nog dit
jaar naar Indonesië komen, aldus een
Cubaanse woordvoerder.
Tien doden. Als gevolg van een ontploffing
in een Duits café-restaurant in San Mar
tin, een der stadsdelen van Buenos
Aires, zijn volgens de eerste berichten
tien mensen gedood en veertig gewond.
De ontploffing deed zich voor op een
tijdstip waarop de zaal vol bezoekers
was. Men vreest, dat het aantal slacht
offers nog groter zal blijken te zijn. De
politie stelt een onderzoek in naar de
oorzaak der ontploffing.
Joodse graven. Op de begraafplaats in
Innsbrück zijn in de nacht van dinsdag
op woensdag de grafstenen van veertig
Joodse graven vernield. De politie heeft
via de radio de hulp van de bevolking
ingeroepen om de daders op te sporen.
Naar huis. De Amerikaanse luchtmacht
heeft medegedeeld dat acht Joegoslavi
sche vliegers, die zich thans in de Ver
enigde Staten bevinden om aldaar ver
trouwd te worden gemaakt met de be
sturing van de Sabre-F 86d-straaljagers,
naar hun land terugkeren. Dit besluit
werd genomen nadat vrijwel overal in
de Verenigde Staten was geprotesteerd
tegen deze hulpverlening.
Geheim. De Amerikaanse luchtmacht
heeft woensdag een satelliet met gehei
me lading gelanceerd. Het is voor het
eerst, dat er geen gegevens over de in
strumenten aan boord worden verstrekt.
Men gelooft dat het een observatiesatel
liet van het type Samos is, welke wordt
gebruikt om foto's te nemen van Rus
sisch grondgebied.
