Sint Nicolaasfeest wordt vandaag ook in Hongarije wordt in gezocht gevierd Bescheiden geluk de familiekring Hongarije oppert overleg over Mindszenty Premier Debré poogt de looneisen te bezweren WERELDNIEUWS Hongarije heeft UNO- resoluties genegeerd Poging om tot betere betrekkingen met de Verenigde Staten te komen Militaire modernisering moet over tien jaar zijn voltooid CPraatótoel Goede graanoogst in de Chinese Volksrepubliek 3 Op de DINSDAG 5 DECEMBER 1961 Vijfde jaarlijkse rapport aan de UN O-Assemblee Dr. Servatius in Israel Bezoek aan Boedapest Luxe Nieuwe tactiek Godsdienstonderwijs KJp Cri Stellweg TOGAL HELPT TOGAL HELPT TOGAL HELPT TOGAL HELPT TOGAL HELPT TOGAL HELPT TOGAL HELPT Organisatie der communes aanzienlijk gewijzigd (Van onze correspondent) WENEN Kerstmis is in Hongarije het grote feest, maar ook sinterklaas wordt er gevierd. Men ziet in de etalages aller lei geschenken in de vorm van klompen en laarsjes uit suikerwerk, en vooral ook de goede Sint in vol bisschopsornaat in chocolade en wel in drie verschillende for maten: voor 50, 30 en 20 forint, dat is on geveer 5,-, 3,- en 2,-Dat is niet goedkoop, maar alle luxeartikelen zijn duur. De etalages blijken echter vol te zijn. In de winkels staan de mensen in de rij en er valt niet aan te twijfelen dat de aangeboden en dure artikelen toch wor den verkocht. In menig Hongaars gezin heeft Sinterklaas een kleine surprise ge bracht, dit jaar zelfs iets meer dan in de afgelopen jaren. Er is natuurlijk geen sprake van een zogenaamd „economisch wonder" maar wanneer men de toestand kritisch en te gelijkertijd realistisch bekijkt, moet men NEW YORK (Reuter-AFP) Sir Leslie Munro, de speciale vertegenwoordiger van de UNO voor de Hongaarse kwestie, heeft in zijn vijfde ^jaarlijkse rapport opnieuw verklaard dat er geen enkel gevolg is ge geven aan de resoluties van de UNO-As- semblee welke voorzagen in de organisa tie van vrije verkiezingen in Hongarije on der toezicht van de UNO om te komen tot de vorming van een regering volgens de keuze van de bevolking. Het rapport be vat een lijst van elf nog gevangen voor aanstaande Hongaren. Onder hen bevinden zich de econoom Gyorgy Adam en de ge schiedkundige Gyorgy Litvan. De Russische strijdkrachten, die de op stand neersloegen, zijn nog steeds niet te ruggetrokken en de fundamentele rechten van de mens, zoals zelfbeschikking en an dere menselijke vrijheden, worden nog steeds geschonden, aldus Sir Leslie. In het afgelopen jaar zijn berichten ontvangen over massale arrestaties van priesters. Monniken en anderen werden in juni we gens „ondermijnende activiteit" tot lang durige gevangenisstraffen veroordeeld. De autoriteiten waren tot zekere conces sies gedwongen wegens „het nieuwe natio nale bewustzijn van de Hongaarse jeugd' na de opstand van 1956, maar die geringe verlichtingen moeten worden geplaatst te genover de onderwerping van het Hon gaarse volk aan buitenlandse overheersing en het onthouden van het elementaire men selijke recht om zijn eigen regering te kie zen, aldus Sir Leslie. Op uitnodiging van de Hongaarse regering verbleef onze Weense corres pondent, professor dr. N. Greitemann, in gezelschap van enige buitenlandse journalisten, gedurende enkele dagen in Hongarije, waar hij ook tijdens de spannende dagen van opstand ver toefde. Hier volgt zijn eerste be schouwing. toegeven dat er in de afgelopen twaalf maanden op het gebied van de lonen en van d-e consumptieartikelen een kleine ver betering valt waar te nemen. Zolang ook Hongarije een periode van vrede en rust doormaakt, kan de regering iets toeschie telijker zijn. Men kan echter de betrekke lijke welstand niet met die in het Westen vergelijken. Dit geven zelfs de politici en de overtuigde partijfunctionarissen toe. Wanneer een klein gezin met een of twee kinderen de gewone lopende uitgaven wil bestrijden, moet zowel de man als de vrouw werken en verdienen. Dit is in de Hongaarse steden een normaal verschijn sel. Met dit dubbele inkomen heeft men behoorlijk te eten, maar wel moeilijkheden met kleding, omdat Zelfs de confectie duur is en bovendien niet van goede kwaliteit. Wel worden er buitenlandse stoffen aan geboden, bijvoorbeeld uit Groot-Brittannië en Oostenrijk, maar die zijn niet te beta len, behalve voor hen die hoge salaris sen hebben. Hiertoe behoren niet alleen de vooraanstaande partijfunctionarissen, maar ook ingenieurs, doktoren, kunstenaars, schrijvers, toneelspelers en zangers. Er zijn op het ogenblik enkele luxueuze restaurants en hotels in Boedapest, waar men ook een goedgekleed Hongaars pu bliek kan aantreffen, dat flink consumeert en volgens de laatste mode is gekleed. Met het oog op Sinterklaas en vooral ook het aanstaande kerstfeest werd in Hotel Royal een modeshow gehouden, die in niets on derdeed voor de westerse modellen en kwaliteiten. Het verschil met het Westen ligt alleen hierin, dat de prijzen slechts door een kleine bovenlaag kunnen worden betaald. De grote massa van het volk heeft th dë" afgelopen tiert rtïaanden een lööns verhoging van zestien percent gekregen Dit cijfer werd mi.i v.erstjrekt door het ministerie van planologie en mijn Hon gaarse vrienden, die het niet breed heb ben, hebben dit bevestigd. Zware zorgen over de voeding heeft men dan ook niet, vooral niet wanneer twee of meer perso nen verdienen. Met moeite wordt iets over gespaard om cadeautjes te kopen. Ook dat alles blijft binnen heel bescheiden gren zen. De grootste luxe in de huishouding is nog altijd koffie, dan volgen chocolade en zuidvruchten. Maar nu, rond Sinter klaas en drie weken voor Kerstmis, zijn de winkels er vol van en wordt er inder daad gekocht, want nu moet het spaar bankboekje er aan geloven. De stemming onder het volk is in het algemeen zeer apathisch. Men interesseert zich in Hongarije nog veel minder voor politiek dan in het Westen. De mensen moeten zeer hard werken. Ze kennen nog geen werkweek van 45 uur en wanneer zij avonds thuis komen, zijn ze moe en willen het liefst niets over politiek horen. Maar wel hoort men telkens de verzuch ting: als er maar geen oorlog komt. Enke le jaren geleden, vooral kort voor en na de revolutie in 1956 waren er nog veel Hon garen die alleen een oplossing zagen in een oorlog. Dit aantal wordt nu met de dag minder. Na het grote aantal teleur stellingen zijn de mensen volkomen ont nuchterd en hun stemming is geresig neerd. Zij leggen zich bij de feiten neer. hopen dat ze met rust worden gelaten en zien in dat er geen radicale verandering kan komen. Hun belangstelling concentreert zich dus op het kleine bescheiden geluk in de fa miliekring. Eenmaal in de week gaat men naar de bioscoop, 's zondags na de kerk maakt men een wandeling en dan gaan zeer veel inwoners van Boedapest ergens in een restaurant eten. De prijzen zijn daar niet hoog en de porties zeer groot. Na afloop drinkt men een kopje zeer goede zwarte koffie in een espressobar. Die kof fie kost in dergelijke staatsrestaurants be trekkelijk weinig. Wie echter de luxe van koffie thuis wil genieten, moet voor een pond koffie 200 forint, dat is vier tot vijf maal meer dan in ons land betalen. Tijdens de komende feestdagen zoekt men het kleine geluk in de familiekring. Met kleine geschenken wil met anderen gelukkig maken en al moet men zich al lerlei beperkingen opleggen, toch is men iets meer tevreden dan het vorig jaar. Onder de gegeven omstandigheden hoopt men dan ook niets anders dan dat deze rust niet wordt verstoord. De verdediger van Adolf Eichmann, dr. Robert Servatius, is in Tel Aviv aan gekomen voor de voortzetting van het proces. Deze opname werd gemaakt tijdens de passencontrole op het vliegveld Lydda. (Van onze correspondent) WENEN Een groot aantal vertegen woordigers van de internationale pers on dervond in Boedapest een vrij grote te leurstelling, omdat zij niet met premier Kadar werden geconfronteerd, maar met drie andere Hongaarse ministers en voor al met de plaatsvervangend minister-pre sident Gyula Kallai. Deze laatste heeft maandag tijdens een persconferentie, die drieëneenhalf uur duurde, op verschillen de vragen geantwoord en onder meer toe gegeven, dat de buitenlandse berichtge ving over Hongarije in sommige gevallen slecht was, omdat de Hongaarse regering niet de nodige informaties had verstrekt. Het meest opzienbarend was de mede deling van Kallai, dat de Hongaarse re gering bereid is om met de Verenigde Staten te onderhandelen over de toekomst van kardinaal Mindszenty. Deze geniet sinds 4 november 1956 asiel in het Ameri kaanse gezantschap te Boedapest. Deze verklaring is ongetwijfeld een te ken van de nieuwe ontspanning, die door de Hongaarse regering wordt nagestreefd. Twee jaar geleden verklaarde zowel Ka- dar als minister Münnich, dat het geval- Mindszenty voor Hongarije niet bestaat, doch wel voor de Verenigde Staten, omdat de kerkvorst zich niet op Hongaars maar op Amerikaans grondgebied bevindt. Tevens werd vroeger herhaaldelijk ver klaard, dat de Hongaarse regering de kerkvorst als een misdadiger beschouwt, die zich niet alleen aan het smokkelen van deviezen, maar die zich bovendien aan nieuwe politieke misdrijven tegenover de socialistische staat heeft schuldig ge maakt. Kallai herhaalde deze beschuldigingen. Hij legde er de nadruk op, dat de kardi naal in de dagen van de revolutie „actie ve stappen tegen de regering had onder nomen". Desondanks is de Hongaarse regering bereid met Washington te onderhandelen. Kallai gaf geen nader antwoord op de vraag of het proces in dit geval zal wor den herzien. Dit is echter zeer waarschijn lijk. De regering hoopt daardoor tevens tot een betere verstandhouding te komen met de kerkelijke autoriteiten, alsmede met vele Hongaarse rooms-katholieken, die bezorgd zijn over het lot van de kardinaal. Het State Department te Washington wil de nog geen commentaar geven op de ver klaring van Kallai. Het wenst eerst meer bijzonderheden te weten. (Reuter). Kallai zei uitdrukkelijk, dat de betrek kingen tussen de staat en de rooms-katho- lieke kerk gedurende de laatste jaren be ter zijn geworden, omdat de kerk heeft ingezien, dat het communisme er anders uit ziet, dan het door de anti-communisten werd beschreven. In Hongarije wordt deze verklaring van Kallai beschouwd als een onderdeel van het destalinisatie- en ontspanningsprogram ma. Dit programma omvat namelijk ook nog een grote verandering in het ambte- narenkader. Terwijl de betrouwbare par tijfunctionarissen aan het hoofd blijven van de ministeries, zal van nu af bij de benoeming van de tweede ambtsperiode der ambtenaren niet het lidmaatschap van de communistische partij, doch de vakbe kwaamheid de doorslag geven. De vroe gere stalinistische ambtenaren en functio narissen zullen voorlopig door vakmensen worden vervangen. Zowel uit deze reorga nisatie alsmede uit de poging om het pro bleem-Mindszenty op te lossen, blijkt wel dat er in de tactiek van de Hongaarse re gering wel het een en ander is veranderd BOEDAPEST (UPI) Bijna een derde van de leerlingen van lagere scholen in Hongarije krijgen godsdienstonderwijs, zo heeft de Hongaarse minister van Onder wijs, Pal Ilkoe, vorige week medegedeeld Hij zei dat 27 percent van de leerlingen onder de tien jaar op verzoek van hun ouders godsdienstonderwijs krijgen van priesters die de openbare lagere scholen bezoeken. Op de middelbare scholen bedraagt het percentage leerlingen dat godsdienston derwijs ontvangt slechts 0.3. „Wanneer de kinderen hun eerste communie hebben ge daan," aldus de minister, „schijnen de ouders geen interesse meer te hebben in godsdienstonderwijs voor hun kinderen." De minister deelde voorts mede dat er nog acht rqojyi^kfitholiske. midc^jbai^ scholen bestaan. Per 1 december is in België een regeling van kracht geworden, waarbij aan alle verkeer van rechts voorrang wordt toegekend. Voorzich tige automobilisten hebben voor alle zekerheid op het linker voorspatbord van hun wagens een geheugensteuntje voor het verkeer van links aangebracht. Ongeveer zesduizend boeren hebben dit jaar de collectieve boerderijen in Honga rije verlaten om een beter betaalde baan in de industrie te zoeken, aldus verklaarde de Hongaarse minister van Landbouw Pal Losonczi. Hij zei dat „collectieve boeren" na drie jaar op een boerderij gewerkt te hebben, vrij zijn om elders een betrek king te zoeken. Op het ogenblik zijn ruim anderhalf miljoen boeren- 96 percent van het totale aantal en meer dan eenderde van het totaal aantal werkkrachten in het land werkzaam op 4.700 coöperatieve en staatsboerderijen. De minister zei dat Hongarije dat doorgaans tarwe expor teert na dit jaar geen tarwe meer be hoeft te importeren. Hij gaf toe dat er .op ogepblj-k Tegp bepaald tekort heers (Van onze correspondent) PARIJS Frankrijks premier. Michel Debrc, heeft gisteren in zijn ambtspaleis het Matignon, geflankeerd door zijn minis ters van Financiën en van Arbeid, Baura- gartner en Bacon, zijn eerste persconfe rentie gehouden, die geheel aan sociale en economische problemen was gewijd. De bewindsman had de journalisten bij zich geroepen met het oog op de nieuwe sta kingen, waardoor Frankrijk wordt geteis terd. Het einde van die stakingen is dan ook nog niet in zicht, want de ambtenaren schijnen geenszins van plan te zijn genoe gen te nemen met de twee en een kwart percent salarisverhoging die de regering hun heeft aangeboden. Een aanbod dat de premier met moeite door het parlement, dat er de extra-belastingen voor blokke ren moest, in eerste instantie niettemin aanvaard heeft kunnen krijgen. De Fran se regering zit dus weer eens tussen die twee welbekende vuren van de sociale en van de parlementaire orde. In zijn uiteenzetting wees Debré op de stijgende lijn die de Franse economie de vier laatste jaren vertoont. Die gelukkige resultaten van het regeringsbeleid zouden echter in gevaar worden gebracht indien de inflatie, zo zei hij, opnieuw het hoofd zou opsteken. Die inflatie zei Debré op korte termijn te vrezen, wanneer de sa larissen nog verder zouden stijgen. Hij herhaalde dat de staat voor de ambtena ren onmogelijk verder kan gaan dan die twee en een kwart percent verhoging maar hij deed ook een dringend beroep op de werkgevers de inflatie te helpen be strijden. „Indien wij wensen te behoren bij een natie die haar wil kan uitvoeren, die het oor verkrijgt van haar vrienden, en zonodig haar vijanden schrik in boezemt, is het beslist noodzakelijk dat wij de modernisering van onze miltaire uitrusting over tien jaar hebben voltooid" „De staat kan zich niet verenigen met het beginsel dat het overheidspersoneel en de werknemers bij de particuliere bedrij ven even veel moeten verdienen. Een voort durende gelijktrekking van de lonen van het overheidspersoneel met die van de werknemers bij de particuliere bedrijven is gevaarlijk en aanvechtbaar", zo zei hij. Debré vindt ook, dat de werkgevers te weinig hadden gedaan voor de opleiding van gespecialiseerde arbeiders om langs die weg de produktie te kunnen verhogen. De minister-president wekte in deze pas sage van zijn rede wel even de indruk de ontevredenheid der ambtenaren en arbei ders via een omweg op de werkgevers te willen richten. Even later werd zijn ver zekering, dat de staat zijn gezag onder alle omstandigheden moet handhaven, wel als een toespeling beschouwd dat de re gering de ambtenaren eventueel aan ban den zou kunnen leggen. De eerste reacties op de verklaringen Snakken naar morgen Het is nu weer zaak het geloof van de zeer jongen onder ons, dat kostelijk ge loof in de wonderbaarlijke Heilige Nico- laas, te beschermen tegen kwade invloe den, zowel die van binnenuit als die van buitenaf. Dat valt niet mee, ik weet het. De harde werkelijkheid waarin geen plaats is voor personen die de geijkte leeftijd van zeventig, tachtig jaar met vele eeuwen slaan en dan nóg geen spoor van be derf.'), een bestaan waarin een dak uit sluitend wordt bereikt door middel van laddertjes, een nuchtere wereld waarin steeds gewezen wordt op het geld dat niemand op de rug groeit, is de vijand van de geheiligde, tijdeloze figuur die de goede Sint volgens overlevering, handel en wandel steeds was. En is. Is zolang wij hem overend weten te houden in de glanzende ogen van ons kind. Want de botte, puur menselijke nuchterheid strekt zijn klauwen uit naar de Goedheiligman. Mam? Hoe kan Sinterklaas die kachel opzij krijgen om bij me schoen te ko men? Gewoon. Hij schuift 'm opzij. Maar da's toch veels te heet! Brandt ie dan niet ze handen?! Nee. Als je zo oud bent en zoveel hete kachels opzij hebt geduwd dan voel je dat niet meer. Bovendien heeft Sint hand schoenen aan. Mam? Op school had Sint een puntneus en een kin met een gat en bij de taartjes winkel had ie géén. Ouwe mensen hebben een heel wijd huidje, kind; dat floddert zomaar wat heen en weer en daarom kunnen ze er soms opeens heel anders uitzien. Waarom had Huubje wel wat in z"n schoen vanmorgen en ik niet? Als Sint vannacht nou tóch op ons dak was dan had ie. Soms zijn cadeautjes wel eens een beet je hoekig of stekelig en dan willen ze wel eens ergens achter blijven hangen in de schoorsteen. Misschien valt het jouwe vannacht wel ineens naar beneden. En dan heeft Huubje morgen misschien juist niks. Maar Niks te maarre. Sint is heilig en hij weet wat ie doet. Wees jij nou maar zo braaf als je kan en wacht maar af. Je weet hoe hij is: hij heeft een reuze hekel aan inhalige kindertjes. De bochten waarin je je soms moet wringen om de wonderlijke strapatsen van de oude baas recht te breien! Neem bij voorbeeld ook eens het pakje maken voor de grotere gezinsleden. Dat moet om een hoek en een kant, in onverwarmde slaapkamers en na kinderbedtijd. Neem het cadeautje kopen en onzichtbaar zien te houden. Allemaal dingen die een la wine van snelle nuchtere vragen en moei zame smoesachtige antwoorden veroorza ken, terwijl er al méér dan genoeg zijn. Hoe weet Sinterklaas dat ik knopen in de ketting van de klok heb gelegd? Heb ben jullie 't 'm verteld?! Gó, wat flauw... (Maar wij kunnen beter het etiket van „flauwe klikspanen" dragen dan Sint dat van onheilspellende schim die alle uren van de dag en de nacht om kleine kin dertjes heensluipt!) Waar slaapt Sinter klaas? Wanneer? Opa's moeten>toch altijd veel dutjes doen en hijWaarom moest jij een bonnetje geven voor dat popje dat ik van hem kreeg? Waarom. Hoe. Wat. MaarMijn hemel, het kan een moedermens soms doen snakken naar de zesde van de maand! Advertentie van de premier doen nauwelijks verwach ten dat hij met zijn argumenten de ambte naren en de arbeiders der genationaliseer de bedrijven zou hebben overtuigd en de stakingen die voor volgende week woens dag op het programma staan zijn tot dus ver (nog) niet afgelast. Reumatiek Griep Migraine Menstruatiepijn Verkouden Hoofdpijn Spit Doop. De een maand geleden geboren zoon van prinses Margaret zal op 19 decem ber in Buckingham Palace gedoopt wor den, aldus is officieel meegedeeld. De doop zal verricht worden door de aarts bisschop van Canterbury, dr. Michael Ramsey. Het kind zal, zoals gemeld, de namen David Charles Albert krijgen. Kerk en staking. De Argentijnse regering heeft gisteren te Buenos Aires bekend gemaakt dat de hoofdstedelijke aartsbis schop Antonio Caggiano gedurende het afgelopen weekeinde een vergeefse po ging heeft gedaan om in overleg met de vakbondsleiders een oplossing te zoeken voor de nu 36 dagen durende spoorweg staking. PEKING (Reuter) Chinese communis tische bladen maken melding van een goe de graanoogst in vele delen van China. De graanoogst is deze herfst beter geweest dan in de voorgaande drie jaar. Het Pe- kingse volksdagblad schrijft dit succes toe aan de gemeenschappelijke inspanning van alle leden van de volkscommunes bij de landbouw. Zij verrichten onderzoek en stu deerden, zij stelden plannen op die reke ning hielden met de werkelijkheid en pas ten methoden toe, die uitvoerbaar zijn en een stap voorwaarts betekenen. Waarnemers te Peking zeggen dat er on langs aanzienlijke veranderingen zijn aan gebracht in de organisatie van de commu nes. Kleine groepen hebben meer vrijheid van handelen gekregen. Voorts heeft men aangedrongen op toepassing van traditio nele landbouwmethoden, maar met meer bevloeiing dan voorheen. Aan deze metho de in verbeterde omstandigheden gaf men de voorkeur boven het eerder door theore tici opgestelde verdergaande program. Volgens de waarnemers zijn deze ver anderingen en het gunstige weer in de na zomer en de herfst de oorzaken van de goede oogst. Drie doden. Een viermotorige Boeing 720B van de Lufthansa is gisteren in de buurt van Ebersheim bij Mainz in Duitsland brandend neergestort- De machine maakte een lesvlucht en had een be manning van drie leden aan boord, die allen de dood vonden. Het toestel kwam op open veld neer. Gered. Twaalf Japanse arbeiders die se dert vrijdag in een spoorwegtunnel in Aomori, Noord-Japan, geblokkeerd za ten, zijn gered. Verschijningsverbod. De militaire autori teiten van Djakarta hebben het orgaan van de regeringsgezinde Nationale Par tij, het dagblad Soeloeh Indonesia (toorts van Indonesië) voor onbepaalde tijd een verschijningsverbod opgelegd. Deze maatregel is genomen omdat in een hoofdartikel in het blad vas gezegd, dat ambtenaren en anderen die in dienst van de staat zijn, niet bevreesd moeten zijn om aan partijpolitiek deel te nemen. Aardbeving. Even na half negen zondag avond is in de Sovjet-republiek Georgië een aardbeving van middelmatige sterk te gevoeld, aldus het Russische persbu reau Tass. Van persoonlijke ongelukken of schade is geen melding gemaakt. Het epicentrum van de beving lag in de districten Borzhomi en Akhalkalaki. Boycot. Ongeveer een-derde van het drie honderdtal Griekse parlementsleden heeft de plechtige opening van het nieuwgekozen parlement door koning Paul gisteren geboycot, uit protest te gen beweerde verkiezingsfraude. Hoop. In Jeruzalem is gisteren bekend ge worden dat Israëlische hoofdstedelijke politieautoriteiten een vergeefse poging hebben gedaan om de vertalers, steno grafen en typistes die aan de uitspraak van het proces Eichmann werken om vei ligheidsredenen van de buitenwereld af te sluiten. De autoriteiten hopen dat, voor het hof volgende week maandag weer in zitting bijeenkomt, niets uitlekt. Foertseva. Bezoekers van het Russische ministerie van Cultuur te Moskou heb ben meegedeeld dat het naambordje van minister Katerina Foertseva van de deur is verdwenen. Een en ander is mogelijk een bevestiging van de geruchten als zou het ministerie van Cultuur worden on derverdeeld in kleinere ministeries of commissies.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1961 | | pagina 3