V.S. zouden Nederland moeten pressen
Indonesische ambassadeur: Geestelijke,
geen militaire mobilisatie bevolen
Tsjombe en Adoula akkoord
HET WEER
Katanga terug
in staat Kongo?
In januari betaling
over 2 maanden
Bezwaarschrift van
mr. Walkate afgewezen
Tentoonstelling Pastoe-1962
Bhuw kamgaren kostuum
Superslagerij
„DE IJ MO ND"
H,
KERSTVIERING
DE JAGER
REGEN- EN TWEEDJASSEN
KUNSTKALENDERS
FRANS VAN ROOIJ
Bewolkt
A merikaans vlootbezoek
Tweede brief?
Het woord is aan
Hogere AOW en AWW
De schrootfraude
In de krant van heden:
Doe uw kerstbestelling bij
v2' KIP
m roomboter gebraden f 2.25
IJSTAARTEN v.a2.00
M. KOELEMIJ
47e JAARGANG NUMMER 42 DONDERDAG 21 DECEMBER 1961
Ruim 800 militairen van het dertiende
bataljon van het garderegiment fuse
liers „Prinses Irene" hebben gister
avond in de Westenberg.kazerne in
Schalkhaar samen met Prinses Irene
het kerstfeest gevierd, dat zijn hoogte
punt vond in het voorlezen van het
kerstevangelie door de Prinses. Met
heldere stem verhaalde zij de geboorte
van het Christuskind, zoals die staat
beschreven in Lucas 2, 1-21. De com
mandant luitenant-kolonel J. D. Berg-
huys, had de Prinses binnengeleid. De
militairen zongen het „Stille Nacht,
Heilige Nacht en majoor-aalmoeze-
nier Van der Poel en kapitein-veld
prediker ds. G. de Jong hielden kerst-
predikatieè. Majoor J. van Gelder
bood namens de officieren van het
bataljon de Prinses een herinnerings
bord aan. Namens het gehele baltaljon
werd de Prinses verrast met een
kerststuk.
(Van onze correspondent
WASHINGTON. - President Soe-
karno heeft niet formeel Kennedy's hulp
ingeroepen teneinde een regeling te be
vorderen van de kwestie-Nieuw-Guinea,
doeh aan het slot van zijn brief richtte
hij zicli als volgt tot de Amerikaanse
president: „Ik hoop dat uw inspanningen
een overdracht mogelijk zullen maken
op een soepele manier, zodat geen ge
weld zal worden gebruikt". Zain, de
Indonesische ambassadeur, las mij dit uit
deze brief voor, toen ik hem bezocht
op de Indonesische ambassade in Wash
ington. Zijn kijk op de huidige situatie
geef ik hier weer met een minimum aan
eigen commentaar.
Met zijn rede van dinsdag is Soekarno
begonnen het Indonesische volk geleidelijk
voor te bereiden op een eventuele actie.
Dat gaat niet één. twee, drie en daarvoor
is tijd nodig, meende Zain. Door wat er
in Goa gebeurd is, is de kwestie Nieuw-
Guinea nog extra actueel geworden. Zain
verkeerde zelf in spanning over wat zou
gebeuren als gevolg van Soekarno's re
de. De Indonesische ambassadeur toonde
zich voldaan over het feit dat het niet tot
een gewelddadige uitbarsting gekomen is.
Soekarno had volgens de ambassadeur
geen misbruik gemaakt van de vrij ex
plosieve situatie, die ontstaan is als ge
volg van de gebeurtenissen in Goa. Soe
karno zou door zijn leidinggevend optre
den de discipline van de Indonesiërs heb
ben versterkt. Men moet echter niet me
nen, dat het nooit tot daden zal komen,
omdat op dit moment nog geen actie is
ondernomen, aldus Zain.
Op mijn vraag, hoe men zich de mobi
lisatie moest voorstellen, waar Soekarno
over gesproken heeft, verklaarde Zain dat
dit geen militaire mobilisatie betreft doch
een bevel tot geestelijke paraatheid.
Zain, die voortreffelijk Nederlands
spreekt en zinswendingen gebruikt die
hem nog uit zijn studententijd schijnen te
zijn bijgebleven, maakt allerminst de in
druk van een .ijzervreter", die er 't aller
liefst op los zou slaan. „Wij houden", zo
zei hij. „nog altijd de deur open voor
onderhandelingen. Maar Nederland moet
niet steeds met voorwaarden aankomen,
zoals dr. Van Roijen. de Nederlandse am
bassadeur te Washington, gisteren weer
deed".
Advertentie
Vrij entree - 9—21 uur
Gr. Houtstraat/hoek Raamvest
Advertentie
BARTEUORISSTR HAARLEM TEL 13439
LEIDSÉSTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 2235R6
Advertentie
Advertentie
ZIJLSTRAAT 71
HAARLEM
Advertentie
Voor gedistilleerd en wijn
moet u bij de vakman zijn
DAAROM DUS NAAR
Slijterij - Wijnhandel
WILLEMSBEEKWEG 90
Telefonische bestellingen no. 5619
Verwachting tot morgenavond:
Over het algemeen veel bewol
king en nevelig, met later kans
op enige regen. Voornamelijk in
het noordoosten en oosten van
het land enige daling van tem
peratuur, elders weinig veran
dering. Zwakke tot matige wind
uit noordelijke richtingen.
Vo-lledige weerrapporten op pagina twee
LEOPOLDSTAD (Reuter en UPI) -
Volgens betrouwbare bronnen in Leo-
poldstad zijn de premier van de centrale
Kongelese regering Adoula en de Katan-
gese premier Tsjombe vanochtend bij
hun besprekingen in Kitona overeenge
komen de afscheiding van Katanga te
beëindigen en de eenheid van Kongo te
herstellen. De overeenkomst zou „alles
bevatten waarop gehoopt kon worden";
bij verwezenlijking ervan zou Katanga
weer een integraal deel van Kongo
worden. Waarschijnlijk zou president
Tsjombe, wanneer hij vandaag in Elisa-
bethstad zou arriveren, zelf de overeen
stemming bekendmaken.
De delegaties hebben Kitona vanmorgen
verlaten. President Tsjombe is intussen
samen met George Godley, de plaatsver
vangend leider van de diplomatieke missie
van de Amerikaanse ambassade in Leo-
poldstad, in Ndola, in Noord-Rhodesië,
aangekomen.
Edmund Gullion, de Amerikaanse am
bassadeur, die op verzoek van president
Kennedy beide staatslieden bijeen heeft
gebracht, verklaarde in Kitona: „Pre
mier Adoula en premier Tsjombe hebben
zojuist een overeenkomst bereikt, welke
voor Kerstmis herstel van de vrede in dit
land belooft en de Kongolese republiek
tegen verdeling versterkt.."
Impasse dreigde
Bijzonderheden van de overeenkomst
zijn niet bekend, doch in diplomatieke
kringen gaf men te kennen dat een com
promis is bereikt tussen de unitaristische
en de federalistische standpunten over de
Kongolese eenheid in een toekomstige
grondwet. De Amerikaanse ambassa
deur, Edmund A. Gullion, had hem ech
ter tegen gehouden en hem onomwonden
verteld hoe definitief Katanga was ver
slagen.
Ralph Bunche, de assistent algemeen
secretaris van de UNO. had daarop pre
mier Adoula „onderschept" en vervolgens
de beide leiders er toe overgehaald het ge
sprek te hervatten.
De besprekingen werden in het grootste
geheim gehouden. Troepen van de UNO,
alsmede veiligheidsfunctionarissen zorg
den er voor dat onbevoegden uit de buurt
bleven.
Waarnemers menen, dat Tsjombe op fi-
rancieel gebied een reeks concessies heeft
gedaan, en dat Adoula als tegenprestatie
beloofde dat binnen enkele maanden een
nieuwe grondwet zaL worden aangenomen
waarin de provincies grotere autonomie
zullen krijgen in overeenstemming met
Tsjombe's opvattingen over deze kwestie.
Tsjombe zou er voorts in hebben toege
stemd de douane en politie te plaatsen
onder gezag van president Kasavoeboe.
Ook heeft hij toegezegd een parlementaire
delegatie af te vaardigen naar Leopold-
stad, iets dat hij tot nog toe geweigerd
heeft.
Tsjombe schreef een brief, aan Ralph
Bunche, waarin hij de voorwaarden van
de overeenstemming zwart op wit gaf. Er
werd geen gezamenlijk communiqué uit
gegeven. De brief aan Bunche schijnt het
enige document te zijn, waarop Adoula
zijn vertrouwen moet baseren, dat Tsjom
be woord zal houden.
Vandaag zal het Amerikaanse vlieg-
dekschip „Essex" met zes torpedo-
bootjagers de nieuwe Waterweg op-
stomen voor een operationeel bezoek
van tien dagen aan Rotterdam. De
„Essex" met de zes torpedobootjagers
gefotografeerd bij de Doggersbank.
Aan dek van het vliegdekschip wenst
de bemanning Nederland een
goede kerst".
(Luchtfoto A.N.P.-
Indonesië zou nog steeds bereid zijn met
Nederland besprekingen te voeren zonder
premissen, dus „over een overdracht van
de administratie". Het onderwerp van de
souvereiniteit behoefde daarbij niet aange
roerd te worden en de Indonesische admi
nistratie zou voorlopig gesteld kunnen wor
den onder internationaal gezag, bijvoor
beeld van de Verenigde Naties. Ook bij
deze procedure zouden de Papoea's over
hun eigen lot kunnen beschikken door een
soort plebisciet, dat Zain en de andere
Indonesiërs een „herbevestiging" noemen.
Over de uitslag van zulk een zelfbeschik
king na een periade van Indonesische ad
ministratie bestaat bij hen kennelijk geen
twijfel: de Papoea's zullen volgens de In
donesische terminologie opnieuw bevesti
gen dat zij tot Indonesië behoren.
Uit dit alles blijkt dat in het Indonesi
sche standpunt sedert het V.N.-debat geen
wijziging is gekomen. Tijdens de behan
deling van de Nieuw-Guinea-kwestie in de
Verenigde Naties hebben de Indonesiërs
tevergeefs getracht de Amerikanen te win
nen voor hun stelling, dat de administra
tie van Nieuw-Guinea aan Indonesië moet
worden toevertrouwd. De Amerikanen zijn
van oordeel, dat in dat geval het zelfbe
schikkingsrecht een wassen neus zou zijn.
De Indonesiërs van hun kant verdenken
Nederland ervan, beslist invloed te zullen
hebben op een plebisciet onder de Papoea's
indien Nederlandse ambtenaren het gebied
blijven administreren. Zij zien deze in
vloed thans reeds in het feit, dat de Pa
poea's een eigen vlag en een eigen volks
lied hebben aangenomen.
Er circuleerden gisteren in Washington
berichten, dat Soekarno een tweede brief
aan president Kennedy zou hebben gezon
den. Zain wist daar niets van en derhalve
zal die tweede brief wel niet bestaan. Van
de inhoud van de eerste brief maakte Zain
geen geheim. Hij las het grootste deel
daarvan voor. Hoewel de publieke opinie
in Indonesië volgens de Indonesische pre
sident 't kookpunt heeft bereikt, verklaar
de Soekarno toch dat -hij wil meewerken
aan een vreedzame regeling, „indien de
overdracht van de administratie tot stand
kan worden gebracht". Tegen het slot
komt d&n de belangrijke passage, waarin
Soekarno de hoop uitspreekt dat Kennedy's
inspanningen de overdracht op een soepe
le manier mogelijk zou maken. De Ame
rikanen hebben deze brief thans in hun
bezit. Mijn vraag was uiteraard: „Wat
gaat er gebeuren?"
Zain wenste niet op de zaken vooruit
te lopen. Hij had nog geen reactie van de
Amerikanen ontvangen. „De Amerikanen
hebben zoveel kwesties aan hun hoofd", zei
hij vergoelijkend. Zoals steeds, wanneer
men de laatste tijd Indonesische diploma
ten spreekt, putte ook Zain zich uit in ver
klaringen over de mogelijkheden van een
vruchtbare samenwerking tussen Neder
land en Indonesië.
Die mogelijkheden zouden vooral nog
groot zijn gedurende de periode, waarin
de Indonesiërs van Zains generatie belang
rijke posities bekleden. Zij zijn nog door
tal van persoonlijke ervaringen nauw met
Nederland verbonden. Minister Luns zou
volgens Zain gezegd hebben dat Indone
sië thans evenver van Nederland afstond
als Mongolië doch Zain bestreed dit. Zou
echter de huidige situatie voortduren, dan
dreigt Indonesië nauwer verbonden te ge
raken met het communistische kamp.
Toen ik Zain vroeg of ook Amerika be
ducht is voor laatstgenoemde eventuele
ontwikkeling, zeide de overigens bijzonder
vriendelijke ambassadeur ietwat kregel:
„Wat praat u toch steeds over de Ameri
kanen!", daarbij aangevende, dat hij de
kwestie-Nieuw Guinea in hoofdzaak als
een aangelegenheid tussen Nederland en
Indonesië wenst te beschouwen.
Tot zover het interview met de Indone
sische ambassadeur Zain. Wat tot dusver
re over de Indonesische diplomatieke ac
tiviteit bekend is geworden, geeft de in
druk dat Djakarta niet zozeer streeft naar
Amerikaanse bemiddeling tussen Neder
land en Indonesië, maar het een poging
doet om gedaan te krijgen dat de Ameri
kanen Nederland onder druk zetten, opdat
de administratie van Nieuw-Guinea in
principe aan Indenosië zal worden overge
dragen.
Men kan zich afvragen of de gebeurte
nissen in Goa, wat Amerika betreft, wel
in het voordeel van Indonesië hebben ge
werkt. Enerzijds is men door het optre
den van India ervan overtuigd, dat het niet
altijd bij dreigen behoeft te'blijven wan
neer Nehroe of Soekarno de grote trom
van het anti-kolonialisme roeren, doch an
derzijds heeft Nehroe de Amerikanen
enorm geïrriteerd, om niet te zeggen fu
rieus gemaakt door zijn onverbloemde
agressie. Op sympathie van Washington
heeft Soekarno weinig kans indien hij de
indruk wekt Nehroe's voorbeeld te gaan
volgen.
Het Amerikaanse ministerie van Buiten
landse Zaken heeft woensdag meegedeeld,
dat de Verenigde Staten „alles in het werk
zullen blijven stellen" om Indonesië en
Nederland bij elkaar te brengen voor een
vreedzame regeling van hun geschil over
westelijk Nieuw-Guinea, meldt Reuter.
De woordvoerder, Lincoln White, zei
echter dat geen van beide partijen de V.S.
had benaderd met een verzoek om bemid
deling.
Dr. J. H. van Roijen, de Nederlandse
ambassadeur in de Verenigde Staten, is
woensdag opnieuw op het departement
ontvangen voor besprekingen met Averell
Harriman, de onderminister van Buiten
landse Zaken.
F a g u e t
De laatste hartstocht van teleurge
stelde doch nette vrouwen is het kop
pelen.
Naar wij vernemen, zullen de verhoogde
uitkeringen van de Algemene Ouderdoms
wet en de Algemene Weduwen- en Wezen
wet in januari worden uitbetaald. Deze
uitkeringen zijn verhoogd als gevolg van
het feit, dat een stijging van de algemene
loonindex is vastgesteld door het Cen
traal Bureau van de Statistiek. Bjj de uit
kering over december kon de verhoging
nog niet worden uitbetaald. Ze wordt nu
tegelijk met de verhoging van januari uit
gekeerd.
De uitkeringen zijn als volgt verhoogd:
AOW-uitkering echtpaar: van 149,50
op 158,per maand; AOW-uitkering
zelfstandige: van 94,50 op 98,50 per
maand.
AWW-uitkering weduwe met kinderen:
van 2196,tot 2292,(per jaar). AWW-
uitkering zelfstandige weduwe: van
1512,tot 1578.(per jaar).
AWW-uitkering volle wezen tot tien
jaar: van 468,tot 510,(per jaar).
AWW-uitkering wezen van tien tot zes
tien jaar: van 732,tot 768,(per
jaar).
AWW-uitkering studerenden en invali
den tot 27 jaar: van f 960,tot 1002,
per jaar.
De Haagse rechtbank heeft het bezwaar
schrift van mr. J. A. Walkate, directie
secretaris van de Koninklijke Hoogovens
te IJmuiden, met betrekking tot de tegen
hem uitgebrachte dagvaarding wegens
meineed in de schrootaffaire afgewezen.
De rechtbapk heeft de zaak verwezen naar
de strafkamer.
Zoalp bekend, is de heer Walkate direc
teur van de schrootverenigingskas van de
Eruopese Kolen- en Staalgemeenschap ge
weest. De Haagse schroothandelaar L.
Worms heeft tegen hem een aanklacht we
gens meineed ingediend.
Inmiddels staat het nog allerminst vast
of dit meineedproces inderdaad voor dé
Haagse rechtbank zal komen want er kan
hoger beroep en zelfs cassatie aangetekend
worden tegen de raadkamerbeslissing van
de rechtbank. Verwacht mag worden dat
er inderdaad appèl zal worden aangeteken
tegen de beslissing van de rechtbank.
Weerrapporten 1, 2
Agenda van IJmond en Haarlem 2
Uit het binnenland ....2, 7, 11, 13
Op de Praatstoel 3
De Kleine Wereld 3
Buitenlands nieuws3, 7, 13
Kennemer Kruitnels4
Uit stad en omgeving .4, 5, 7, 9
In de Vishal en op zee9
Kunst 11
Horen en Zien 11
Panda en andere beeldverhalen.15
Feuilleton 15
Beurs 17
Economisch nieuws17
Scheepsberichten 17
Sport 19
Dit nummer bestaat uit
twintig pagina's
Advertentie
Varkensrollade, haas 3.25 p. 500 gram
Varkensrollade 2.98 p. 500 gram
Runderrollade, haas 2.98 p. 500 gram
Runderrollade 2.78 p. 500 gram
Onze prima Verzorgde zilveren
vleeswarenschotel, 300 gram:
100 gram magere ham j
100 gram runder rookvlees
100 gram Berliner
Velsen-Noord:
IJmuiden:
BREESAPERHOF 19
PLEIN 1945 no. 53
Advertentie
VERWEN U ZELF met de feestdagen
KENNEMER AUTOMATIEK
Velserduinweg 19 - Tel. 8402
Vroegtijdig bestellen s.v.p.
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden. I 1 n m *a -j| U 1 V T4* Verschijnt dagelijks beh. zon- en feestdagen.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 uur. Zat. 9-1 uur. I I T 1 1 T 1 f^| 1 j I I ||J ril Abonnement p. week 59 c., p. kwartaal 7,65,
Telef. adm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519. X X X X %j4 X X VA X X 1 f1"31100 P°st f 8,15. Losse nummers 12 ct.
VOOR V EL S EN - IJ MO IO EN, SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING
Hoofdredacteur: Simon Koster» Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem Directie: P. W. Peereboom en Mr.H. C. van der Mije
