Het bestuur in het jaar 1961
Wijziging van verordening op
heffing van straatbelasting
Pelgrimstocht van oud-IJmuidenaar
naar de plaats van zijn jeugd
Schepen en scholen houden contact
XENNEMER GARAGE
ZATERDAG 30 DECEMBER 1961
9
Onderwijs; Zeebad
Drie personen bedwelmd
Velsen krijgt „veili g
verkeer"-ambtenaar
Kerstboomverbrandingen
-
cold- en saunawave 12.50
permabel 14.00
g. verhoef
Er zijn 363 schepen door
scholen geadopteerd
Glijden op klompen
Pleinwildernis
Elektrisch licht
CORN. ZWIER
Over enkele dagen zal het een jaar ge
leden zijn dat burgemeester mr. J. C.
Bührmann zijn eerste nieuwjaarsrede als
voorzitter van Velsens gemeenteraad
hield. Hij bracht hierbij onder meer naar
voren het standpunt van de raad betref
fende de havenplannen van de gemeente
Amsterdam alsmede de plannen van de
Rijkswaterstaat ten aanzien van het
Noordzeekanaal en de havenmond van
IJmuiden: Met begrip van de initiatieven
welke de hoofdstad ontwikkelt in het be
lang van haar haven, moet deze ontplooi
ing worden bezien in het raam van
's lands economie; activiteiten die daarin
niet passen, danwel geen rekening houden
met andere fundamentele belangen van
land en gewest, dienen te worden ge
weerd.
A msterdamse plannen
Er is in het thans bijna afgelopen jaar
over „Amsterdamse plannen" heel wat te
doen geweest in en om Velsens raadzaal.
Teleurstellend was de afwijzing door de
regering van het verzoek een Noordzeeka-
naalorgaan in het leven te roepen, waar
in naast haar vertegenwoordigers zitting
zouden kunnen nemen bestuurderen van
de provincie Noordholland en van de be
trokken gemeenten, in welk lichaam het
beleidsvraagstuk aan de orde zou moeten
komen. Verstond men onder „Amsterdam
se plannen" tot dusver het zo genoemde
„plan-Snijders" voor insteekhavens en in
dustrieën aan beide oevers van het Noord
zeekanaal, enkele maanden geleden werd
hier een plan voor twee nieuwe havens
in IJmuiden zelf aan toegevoegd.
In de laatste raadszitting van 1961 heeft
de raad van Velsen de gedachtenwisseling
over de Amsterdamse plannen voltooid.
Zoals wij reeds eerder hebben gemeld, is
het debat betrekkelijk snel geëindigd, na
dat namens de verschillende fracties was
verklaard dat men vertrouwen stelt in het
beleid van Burgemeester en Wethouders.
Er zijn echter aan deze verklaringen eni
ge opmerkingen toegevoegd, die waar
schijnlijk niet zonder betekenis zullen blij
ken voor het verdere verloop van zaken.
Met name de voorzitter van de grootste
raadsfractie, die van de Partij van de Ar
beid, heeft er met nadruk op gewezen
en de K.V.P. en andere fracties leken de
ze opvatting te beamen dat zijn fractie
zich noch door Amsterdam noch door B.
en W.' van Velsen in een situatie gebracht
wil zien, waarin men zonder een gedegen
voorbereiding zou moeten beslissen over
zaken die werden gekenschetst als de be
langrijkste welke wellicht ooit in Velsen
aan de orde zijn geweest. Deze waar
schuwing bevatte onzes inziens een niet
mis te verstane verwijzing naar de ne
derlaag welke het college destijds heeft ge
leden, toen de raad de door B. en W.
voorgestelde fusie der drie IJmondge-
meenten afwees. B. en W. hebben hierop
toegezegd een vorm te zoeken voor een
geregeld overleg ter zake met de raad,
hetgeen op zich zelf een bewijs mag heten
van de betekenis welke aan de komende
contacten met Amsterdam moet worden
gehecht. Bovengenoemde fractieleider
heeft B. en W. van Velsen daarnaast een
krachtige steun in de rug gegeven door
nog eens te preciseren, dat men voors
hands niet verder wil gaan dan samenwer
king op het stuk van het vreemdelingen
verkeer en dat de onlangs door de burge
meester van Amsterdam in het uitzicht
gestelde plannen tot het vestigen van ha
vens en haveninrichtingen langs de gehele
zuidoever en van industrieën langs de ge
hele noordoever van het Noordzeekanaal
niet als het gegeven uitgangspunt voor een
verdere samenwerking der gemeenten kun
nen worden aanvaard. De raad van Vel
sen wenst over zaken van deze omvang en
betekenis eerst te discussiëren, nadat on
der leiding van de Rijksoverheid een ge
degen afweging heeft plaatsgevonden van
de vele belangen welke hier in het geding
zijn.
Wie de stormachtige ontwikkeling in de
IJmond en haar gevolgen voor de bevol
king in de naoorlogse jaren heeft gevolgd,
kan slechts beamen dat de ideeën van
Amsterdams burgemeester wel zeer in
grijpende consequenties zouden meebren
gen voor allen die in Velsen wonen en wer
ken. En het kan daarom slechts worden
toegejuicht dat in de slotvergadering van
het jaar B. en W. en de raad van Velsen
elkaar hebben gevonden in een niet-nega-
tieve maar uiterst kritische instelling ten
opzichte van wat men in de hoofdstad des
lands wellicht wat al te vlot als een door
alle betrokkenen te aanvaarden gegeven
beschouwt.
Velsen heeft dit jaar twee middelbare
meisjesscholen gekregen. Het plan was,
het gemeentelijk gymnasium met de rijks
hogere burgerschool te fuseren tot een ge
meentelijk lyceum met een mms-afdeling
Nadat het rijk geweigerd had hier
aan mee te werken. kwamen B
en W. met een ander voorstel, name
lijk een afzonderlijke mms. Een moeilijk
heid-was, dat de pas opgetreden nieuwe
directeur van de rhbs een mms-afdeling
van zijn school wenste. Dit gaf aan
leiding tot zeer uitvoerige debatten in de
raad. waarbij aanvankelijk de gehele raad
tegen het voorstel van het college was. Het
was wethouder H. de Boer, hierbij ge
steund door de tactvolle leiding van de
voorzitter, die ten slotte de raad wist te
overtuigen en om deed gaan. De gemeen
telijke mms is er gekomen, zoals trouwens
ook de mms-afdeling van de rhbs. Het zal
interessant zijn af te wachten wanneer
ook rijkssubsidie voor deze gemeentelijke
mms zal worden verkregen.
Velsens raad heeft zich voorts akkoord
verklaard met het advies van het IJmond
Advies College om te trachten te komen
tot de oprichting van een school voor uit
gebreid technisch onderwijs, een zo ge
noemde samenwerkings u.t.s. voor de IJ
mond. Inmiddels is ook de steun van Haar
lem voor dit plan verkregen. Zoals bekend
heeft Beverwijk geadviseerd ten gunste
van de oprichting ener r.k. u.t.s., waar
voor inmiddels op de rijksbegroting gel
den blijken te zijn uitgetrokken. Een kar
dinaal punt zal hierin blijken te zijn de
vraag, of er in de IJmond inderdaad ruim
te is voor meer dan één u.t.s., zoals de
katholieke raadsleden menen te mogen
voorspellen.
De K V.P.-fractie kreeg niet haar zin met
betrekking tot de benoeming van een di
recteur voor sociale zal.en, voor welke
functie zij een katholiek wensten. De meer
derheid van de raad stemde echter voor
de niet-katholieke kandidaat omdat deze
door zijn ervaring als de geschiktste werd
geoordeeld.
In mei van dit jaar kwam het uitbrei
dingsplan-Zeebad in onderdelen aan de or
de. Het oorspronkelijke plan had geen
goedkeuring van Gedeputeerde Staten ge
kregen. Op 10 mei kwamen B. en W. met
een nieuw plan; het oude plan bleek aan
gehouden, maar het geheel was naar het
zuiden opgeschoven. In de raad ontstond
een discussie, waarbij door het C.H.U.-
raadslid J. Kolkman een vurig pleidooi ge
houden werd om ten zuiden van het Noord
zeekanaal ruimte open te houden voor een
haven. Van een niet-raadslid, ir. F. Thiel,
was een beschouwing over havenmogelijk
heden binnengekomen. Ook hier tekende
zich reeds af een stelling nemen tegen een
zich al te haastig neerleggen bij hetgeen
later ook in de behandeling van de zo ge
noemde Amsterdamse plannen een rol zou
gaan spelen.
Hoe het bedrijfsleven hierover denkt,
moge blijken uit het feit dat dezer dagen
alhier is opgericht een vereniging van
bedrijven die belang hebben bij een ha
ven in en voor IJmuiden.
De meerderheid van de raad was van
oordeel dat het scheppen van een strand-
plan duidelijk een gemeentelijke taak was,
voortvloeiend uit het streekplan. Er werd
de voorkeur aan gegeven dit streekplan te
volgen teneinde zodoende een uitgangs
punt te hebben voor komende discussies
met eventuele belangengroepen die afwij
kingen met het streekplan zouden voor
staan.
Nog vers in de herinnering ligt het nood
zakelijk verdwijnen van de zomershuisjes
van de Amsterdamse vereniging „Ons
Buiten" als pijnlijke consequentie van de
werkzaamheden aan de IJmuider pieren.
De raad toonde zich zeer begaan met de
eigenaars van deze vakantiehuisjes. Ach
teraf is gebleken dat B. en W. van Vel
sen het aan het rechte eind hadden toen
zij stelden dat deze Amsterdammers door
hun eigen stadsbestuur wel zouden wor
den geholpen aan een nieuw terrein.
IV oningnood
In de gemeente Velsen zijn aan het ein
de van 1961 ruim tweeduizend woningzoe
kenden. Als er in Nederland een gemeen
te bestaat die niets onbeproefd heeft ge
laten om tegen deze sociale schande iets
te doen ter verbetering dan is dit wel Vel
sen. Aan het einde van het eerste kwar
taal nam de Velsense gemeenteraad een
stemmig een motie van de heer J. van
Os van den Abeelen aan, waarin de raad
zich ontsteld toonde over de zeer geringe
toewijzing welke voor 1961 van het Rijk
werd verkregen. Na aftrek van de wonin
gen welke tot vervanging van bestaande
krotten nodig waren, bleek slechts één
nieuwe woning gebouwd te mogen worden.
Dit, terwijl de wachtlijst in snel tempo
groter werd. Helaas is ook na deze motie
niet veel verbetering ingetreden.
IJmond Advies College
Er viel dit jaar een duidelijk gebrek
aan moed te constateren met betrekking
tot de vraag: wél of geen IJmond Advies
College7
Men aarzelt om de consequenties te
trekken uit het standpunt van Velsens B.
en W„ dat van oordeel is dat men beter
doet het IJmond Advies College maar op
te heffen. Wanneer men nagaat hoe wei
nig constructief werk door dit adviescol
lege in de jaren van zijn bestaan is ver
richt, dan moet men wel t nt de conclusie
komen dat dit bedroevend is. Er staat nog
steeds op het programma een zitting
waarin een aantal dringende punten moet
worden afgehandeld. Verwacht mag wor
den dat daarna weer de vraag op tafel
zal worden gebracht, of deze vorm van
„samenwerking" nu wel koste wat het
kost moet worden voortgezet.
Samenvoeging gemeenten
Gedurende het jaar 1961 heeft de ge
meenteraad van Velsen geen gebruik wil-
Burgemeester mr. J. C. Bührmann
len maken van de nog eenmaal geboden
gelegenheid om uitgebreid te discussië
ren over de bestuurlijke toekomst in de
IJmond. Aangenomen mag dus worden,
dat alle raadsleden nog steeds het stand
punt innemen dat zij tijdens de uitvoe
rige debatten in 1960 hadden en dat dus
nog steeds een meerderheid van de Vel
sense gemeenteraad (18-13) tegen één gro
te IJmondgemeente en voor samenvoeging
van Beverwijk en Heemskerk is. Slechts
één nieuw element is er aan toegevoegd
De raad bleek namelijk bereid de aan
dacht van de minister te vestigen op de
mogelijkheid dat nieuwe plannen van
Rijkswaterstaat met betrekking tot de
wegenaanleg in de IJmond-noord argu
menten zouden kunnen aandragen voor
de voortgezette zelfstandigheid van Heems
kerk. Naar duidelijk werd uitgesproken,
werd hierin geen standpunt ingenomen
maar heeft rnen zich beperkt tot het vra
gen van de aandacht van de minister voor
deze aangelegenheid.
Financieel gezond
Financieel verheugt de gemeente Vel
sen zich in een goede gezondheid. Dat
de toekomst echter niet rooskleurig is
heeft men enkele weken terug in deze
krant kunnen lezen. De behandeling van
de begroting 1962 in de komende maand
zal hierover nadere bijzonderheden ge
ven. Het tot dusver gevoerde financiële
beleid geeft alle aanleiding tot vertrou
wen in de toekomst.
De familie H„ wonende aan de Hoog-
dorperweg in Heemskerk, zat 's avonds
met enkele kennissen genoeglijk bijeen,
toen mevrouw H. onwel werd en buiten be
wustzijn raakte. Eerder tevoren was een
zich in het gezelschap bevindende 18-jari-
ge jongeman naar huis gegaan, omdat hij
zich minder prettig voelde. Toen enige
ogenblikken later nog twee bezoekers be
wusteloos werden vonden de overblijven-
den het tijd om telefonisch een arts te
waarschuwen. Deze kwam onmiddellijk,
constateerde kolendampvergiftiging en be
handelde de bewusteloze personen. Later
keerde hij nogmaals naar de /vyoning van
de familie H. terug om te zien of verdere
behandeling noodzakelijk was. Zowel me
vrouw H. als haar gasten bleken geen na
delige gevolgen van een en ander te heb
ben ondervonden.
De gemeente Velsen roept sollicitanten
op voor de functie van ambtenaar voor
verkeerszaken. In de toekomst zou deze
functionaris gaan huizen in een centraal
gelegen bureau voor veilig verkeer. Voor
lopig echter zal hij worden ondergebracht
in het hoofdbureau van politie. De ambte
naar zal de taak krijgen het publiek voor
te lichten en gegevens over verkeersvei
ligheid te verzamelen voor de gemeente
lijke diensten. Hij zal ook cursussen en
verkeersexamens moeten organiseren en
het toezicht hebben op de jeugdverkeers
brigades.
Op dinsdag 2 januari worden weer on
der toezicht op verschillende plaatsen in
Velsen kerstbomen verbrand. Deze plaat
sen zijn: het terrein tegenover het Markt
plein in IJmuiden, het Burgemeester
Weertsplantsoen in Santpoort en bij de Gil
denlaan tegenover de Bleyenhoevelaan in
Velsen-Noord. De brandstapels worden om
18.30 uur aangestoken, de bomen moeten
een kwartier eerder worden gebracht. Al
le kinderen worden getracteerd op een lol
ly.
In de aanbiedingsbrief bij de begroting
1962 voor de gemeente Velsen wordt er
op gewezen, dat de nieuwe financiële ver
houding tussen het Rijk en de gemeente,
zomede de stijgende uitgaven, met zich
brachten, dat de wens om met een slui
tende begroting te komen, wat minder ge
makkelijk te verwezenlijken viel. Men
moest, om tot dat doel te geraken, een
aantal maatregelen nemen. Een dier
maatregelen is een verhoging van de
straatbelasting wegens gebouwde eigen
dommen 8 percent tot 10 percent van de
kadastrale huurwaarde der percelen.
Zoals in het bovenaangehaalde gemeen
teblad reeds is gereleveerd, is het ge
wenst het belastinggebied, hetwelk de ge
meente thans ter beschikking staat, tijdig
te verkennen, om het evenwicht tussen in
komsten en uitgaven te bestendigen c-n
dient de voorgestelde verhoging van de
straatbelasting als een conclusie uit deze
verkenning te worden gezien. Daarbij is
het volgende overwogen:
In 1946 bedroeg de straatbelasting voor
gebouwde eigendommen en daarbij geho
rende erven 6 percent van de belastbare
opbrengst. Dit percentage is met ingang
van 1 januari 1960 op 8 gebracht. Deze
belastbare opbrengst ondergaat geen wij
ziging door verhoging van de huren van
de betrokken percelen. Sedert 1946 zijn die
huren echter steeds gestegen en zij be
dragen thans over het algemeen meer dan
het dubbele van die, welke in dat jaar
verschuldigd waren. Bovendien zullen zij
naar te verwachten is, nog verder stijgen
Bij een heffingspercentage van 10 blijft de
verhoging van de straatbelasting, vergele
ken bij de toestand in 1946 beneden 70
percent.
De huurverhoging wordt door de huis
eigenaren, die de straatbelasting betalen.
aan de huurders in rekening gebracht,
ook al wordt de straatbelasting niet ver
hoogd.
Artikel 280 der Gemeentewet stelt de
eis, dat de belasting een billijke bijdrage
is in de tenlaste der gemeente komende
kosten voor aanleg, onderhoud, verlich
ting en schoonhouden van straten, pleinen
en wegen, alsmede die voor de riolering.
In 1947 heeft de minister van Binnen
landse Zaken te kennen gegeven, dat een
belastingopbrengst van 85 percent van de
ten laste der gemeente komende kosten
door hem nog als een billijke bijdrage
wordt beschouwd. De opbrengst van de be
lasting bedroeg over 1960 24,69 percent
van genoemde kosten. Wanneer het hef
fingspercentage op 10 wordt gebracht, zal
bedoeld percentage 25,65 zijn.
Het ligt in "het voornemen van de rege
ring in 1962 een algemene huurverhoging
door te voeren. Deze huurverhoging zal
ook gelden voor de woningwetwoningen,
hetgeen gepaard gaat met een verminde
ring van de bijdrage van het Rijk voor
die woningen. Bij die gelegenheid wordt
dan rekening gehouden met de verhoogde
straatbelasting, hetgeen anders als er
dus geen algemene huurverhoging is
niet het geval is, waarom het aanbeveling
verdient thans tot verhoging van de
straatbelasting te besluiten.
Het kohier 1961 gaf een opbrengst te
zien van rond 455 .000. Rekening houden
de met het normale accres, dat op 5.000
gesteld kan worden, kan de opbrengst van
de voorgestelde verhoging worden ge
raamd op 2/8x/ 460.000 of 115.000.
Een verhoging van het heffingspercen
tage voor de ongebouwde eigendommen
komt B. en W. niet noodzakelijk voor. Het
betreft hier slechts enkele aanslagen,
waarvan de hogere opbrengst vrijwel te
verwaarlozen is.
Met het oog op het bovenstaande stel
len B. en W. de raad voor het besluit te
nemen, dat in een ontwerp bij de stukken
is gevoegd.
Advertentie
bracht u reeds een bezoek aan onze
totaal vernieuwde kapsalon
ter gelegenheid hiervan tijdelijk
onze bekende
(onder volle garantie)
nat. en intern, dameskapper
kennemerlaan 184 - telefoon 4825
Aan het eind van het jaar duiken
allerlei herinneringen op. Prettige en
minder prettige, zelfs droeve. Maar her
inneringen van een vijftig tot zestig jaar
terug komen niet zo vaak voor. Hier
onder volgen van die herinneringen. Het
lijkt me vooral voor hen met wie ik in
die tijd heb gespeeld, gevochten en in
de schoolbanken gezeten leuk ze eens
met me op te halen." Dit schrijft ons de
Hagenaar J. Hoogbruin, die in het begin
van deze eeuw in Oud-IJmuiden woon
de. De heer Hoogbruin vervolgt: ,^ds er
zo n vijftig jaren verlopen zijn en je komt
met de btis weer eens in IJmuiden aan,
dan word je wel ontnuchterd. Je ziet nog
voor je, IJmuiden zoals het toen was,
maar dat is verkeerd. Het begon al in
Haarlem, waar ik in de bus stapte. Ik
vroeg de chauffeur of hij naar het Wil-
Op het ogenblik varen er over de zeven
wereldzeeën 363 Nederlandse koopvaar
dij- en marineschepen, waarvan officieren
en bemanningen geregeld corresponderen
met Nederlandse scholieren. Dit is het re
sultaat van vijftien jaar ingespannen ar
beid van de „Nevas", de Nederlandse
Vereniging tot Adoptie van Schepen.
Deze vereniging tracht door het leggen
van contacten tussen leerlingen van lage
re en middelbare scholen en scheepsbe
manningen het opgroeiende geslacht een
beter begrip bij te brengen van alles wat
in verband staat met de scheepvaart. In
de praktijk is gebleken dat de scholieren
daarnaast ook een grote dosis aardrijks
kundige kennis opdoen, omdat de klassen
hun geadopteerde schip vaak van haven
tot haven op de landkaart volgen en de
schepelingen veela] monsters van de la
ding naar de school opsturen.
Het bestuur van de „Nevas" heeft don
derdag in de ontvangstzaal van de KNSM
te Amsterdam geconfereerd met een groot
aantal onderwijzers en leraren. Daarbij is
gebleken dat de scholen over het algemeen
bijzonder tevreden zijn over de bemidde
ling van de „Nevas", vooral bij het op
stellen van vragen over onderwerpen als
de navigatie, de inrichting van het schip
en technische bijzonderheden. Men wil ver.
mijden dat de correspondentie een per
soonlijk karakter krijgt.
De activiteiten van de „Nevas" hebben
er toe bijgedragen dat er vele vriend
schapsbanden gesloten zijn, hetgeen ook
tot uitdrukking komt in de bezoeken die
bemanningen aan scholen en scholieren
aan schepen brengen. „De jeugd krijgt op
die manier meer waardering voor de
scheepvaart," zo zei de secretaris van de
„Nevas", de heer A Happee. Dat ook de
directies van de Nederlandse scheepvaart
maatschappijen dit belang inzien blijkt
wel uit de grote steun die de reders aan
de „Nevas" geven.
lemsplein reed. „Het Willemsplein, wat
is dat? Dat staat niet op mijn routelijst".
Hij wist natuurlijk ook niet dat we op
dat plein gespeeld hadden bij de pomp
met Bambolien, een negerjongen uit
Zuid-Afrika. Dat we er hebben ge
schaatst nadat een sleepboot het plein
met kanaalwater had natgespoten en dat
er werd gereden om prijzen. En dat we
er in 1909 hebben rondgehost bij de ge
boorte van Koningin Juliana, wist hij
ook niet.
Toen ik de chauffeur verder zei dat ik
door de Breesaap, langs Rooswijk, naar
Beverwijk wilde, was het hem en zijn col
lega al even duister. „Ik ga wel naar Be
verwijk. maar dan over Velsen". zei hij.
Nu, dat wist ik. Meermalen heb ik langs
het kanaal, de Hoge Berg en het klaphek
daarheen gelopen. Ook nog wel over de
voetbrug, waar we de fluit van een boot
nadeden om de brugwachter uit zijn huis
je te lokken. Later hebben we ook pontje
gevaren. Steeds maar heen en weer, tot
we er af geschopt werden. Nadien werd
de spoorbrug gebouwd. Daarover liepen
we ook wel eens. Tussen de spoor
brug en de Hoge Berg was het altijd vech
ten met, wat wij noemden „De Heijers".
De bus reed naar IJmuiden-Station. Ik
zag weer de hoogte. De steile helling werd
vroeger door de jongens gebruikt om er,
gezeten op hun klompen van af te glijden,
tot klompen en broek stuk waren. Aan
het eind van de hoogte doemde uit de mist
Hotel Augusta op, dat toen erg deftig was.
Hoe het nu is weet ik niet (nog steeds
deftig, red.). Ik zag dat de huizen daar
van de Wilhelminakade verdwenen waren.
Het café op de hoek van de Oranjestraat
eveneens. Ik wilde naar het Plein, waar
vroeger Buttger woonde en drogist Sant,
fotograaf Tismeer, waar de boekhandel
Jac. Sinjewel was en Nico met de ijzer
handel, en dan, op de hoek klokkenmaker
J. van Vreeden. Aan de andere kanten
van ouwe Jan, die helemaal niet zo oud
was, was weg. De onderwijzer die altijd
over de lange banken liep ook. Maar de
onderwijzer die zo mooi kon schrijven
leeft nog. vertelde men mij. Thalia, de
vroegere oud-katholieke kerk, bleek te zijn
dichtgespijkerd. Daar hebben we nog eens
het jubileum van de dertig jaar bestaan
de kunstkring meegemaakt Kwade ton
gen zeiden toen dat de kunstkring pas 29
jaar oud was, maar in geldnood zat. De
directeur-dirigent werd op die avand be
dacht met een levende kip.
En zo keek ik de Pleinwildernis eens
rond. Daar was het café van Hoenson,
daar de politiepost, daagde schilderswerk
plaats, later een scheersalon, daar het vis-
pakhuis van Dekker, wiens zoon in de
wiskunde studeerde. Allemaal herinnerin
gen. niets dat was overgebleven. Ja, de
oude sluis was er nog. ^aar had ik eens
bijna in de sluiskolk gelegen toen ik met
de slee de hoogte afgleed bij bakker Bais
en de galanteriezaak van Nieborg. De huis
jes van de sluiswachters waren voor een
deel verdwenen, zag ik, evenals de com-
miezenwoningen. „Het leitje", waarop de
uit Amsterdam vertrokken schepen ston
den aangegeven, was er niet meer, de
commiezenvlet. waarmee we op de meest
ongunstige tijden wegroeiden, ook niet.
Toch hadden we altijd nog ontzag voor
de enige dorpsagent, die later caféhouder
werd. Van de Amsterdamse boot was niets
meer te bekennen, van de ijsfabriek en
de sterke sleepboten echter wel. De toe
ristensteiger zag ik ook nog, maar de Punt
was de Punt niet meer, met die bunker.
Jaap Visser met zijn roeiboot was er niet.
Die roeide je voor één cent naar de over
kant als je naar het strand ging. En had
je geen cent dan wachtte je, tot je jezelf
met Jaap mocht overroeien. Aan de over
kant hebben we gejuichd voor de Held van
de Spionkop. Zelfs „Blauwe Kees" van het
fort zette zijn riemen rechtop in zijn vlet.
De hal vond ik nog vrijwel gelijk, al
leen wat versletener. Vandaar wandelde
ik langs Eben Haëzer en het Rode Kruis-
was ook niet veel meer te zien. De school gebouw, waar de kunstkring had gespeeld
Het Willemsplein zoals het was na de
afbraak
bij de opening door prins Hendrik. Daar
achter had de Zwaluw gestaan, die was
afgebrand. Ik liep naar de Kanaalstraat.
Vele winkels waren er dichtgespijkerd. De
winkels Nederland en Oranje bleken te
zijn omgebouwd tot woonhuizen. Bakker
tje, met zijn fijne koek, was weg. Alleen
een winkel in scheepsvictualiën was er
nog wel, zij het onder een andere naam.
Dan miste ik een eindje verderop, op-een
hoek, een klein café met trekmuziek, waar
in een timmerman heeft gewoond, die een
collega wilde overtroeven door een adver
tentie te plaatsen, waarin hij zich aanbe
val als maker van doodskisten met patent
sluiting en binnenverlichting. Ja, het ging
vroeger wel eens vreemd toe in IJmui
den. Zo kon in onze tijd een ezel nog vrij
rondlopen; de ezel van Braam. Oorspron
kelijk behoorde het dier aan de familie
Van Tuyll van Serooskerken. Toen de ezel
daar geen dienst meer deed mocht hij zijn
laatste levensjaren onder het toeziend oog
van Braam slijten als gepensioneerde.
Zijn hoeven leken wel schoenen. Hij had
zijn vaste route door IJmuiden en hief bij
goede gevers van brood een dankbaar ge
balk aan.
Toch was IJmuiden aan de andere kant
weer voorlijk. De stad aan zee kon al op
elektrisch licht bogen, vóór de meeste an
dere steden.
Verdwenen waren de Rijksstraatweg, de
Kanaalstraat, de bodega van Di Majo, de
smidse van Hoorn. De Kon. Emmastraat
weg. Daarvoor in de plaats een speel
plaats. Het gebouw van Christelijke Be
langen, nu een pakhuis. Op de speelplaats
een betonnen gevaarte, dat vroeger uit ge
verfd ijzer bestond en waarm i we, om
dat de, poten waren doorgeroest, nog wel
eens op stap gingen Langs de melkzaak
op de hoek van de G. J. Sluisstraat, nog
steeds onder dezelfde naam, waar des
tijds de christelijke fanfare „Duinklank"
oefende, langs de Christelijke school van
meneer Bijkerk, door de Keizer Wilhelm
straat kwam ik bij de Stationstrap. Via
de Wilhelminakade en de Julianabrug be
landde ik in Nieuw-IJmuiden met zijn
grootsteedse allure. Daar nam ik de bus
naar Haarlem"
Advertentie
Kennemerlaan 224-226 IJmuiden
Tel. 4324
Voor eerste klas service
