I Rendez-vous met het verleden I
WORDEN ONZE KLEINKINDEREN REUZEN?
HET LUIE KABOUTERTJE
■m
8
mm
esish
PANDA EN DE DIENOMAAT
(IÓ
Polle»
Pelli en
Dertig percent der kleurlingen
in V.S. had blanke voorzaten
iOSRAM
DOOR CLEMENS LAAR
Echte auto voor
kinderen
1,65
7,85„
«rsf v.S
ZrmUlm lm
WOONPLATEN
GRAfi
AMERIKAANSE GELEERDE BEWEERT
DONDERDAG 4 JANUARI 1962
7
1<tOO 1ÖSO 1900 1956 1980
Leugenaars bekroond
W9
lampen
1. „Ons nieuwe schip mag er wezenPingozegt Polle, „je voelt haast
niet, dat we varen! Rustig is dat wel!" „Jij merkt ook alles, Polle", roept
Pelli terug, „want zie je, de motor loopt nog niet eens! Daai hadden we
nog niet aan gedacht!" „Doe dicht dat luik, Pelli", zegt Polle, „dan komt
de rook uit de schoorsteen, en dat is wel zo mooi om te zien!"
iiliiitiiiiiiiiiiiiilliiiininü
i 14)
Maar die dromen zouden zich dan
met op mijn niveau bewogen hebben,
maar veeleer in dte richting van
carnavaleske feestelijkheden. Met
1 Bayard en Pauschke geraakte ik die
dag tot onverkwikkelijke meningsver-
schillen. Het satansbeest probeerde
mijn kleurenpracht voor hethofbal te
verrijken met een blauw oog en
S Pauschke, die aanvankelijk zonder
iets te zeggen in de manege gestaan
5 had, gaf tenslotte zijn hele, vrij aan-
zienlijke voorraad verwensingen ten
beste.
Ik keek niet naar hem, want ik had
de handen vol, moest voortdurend de
schedel van Bayard in het oog hou-
den, die deze als een soort van knots
tegen mij gebruikte, maar ik had toch
het gevoel, dat Pauschke met dikke
5 tranen in zijn ogen in de manege
stond, zich de haren uit zijn baard
trok en zijn handen wrong. „Ik kan
dat niet meer mee aanzien. Stijg af,
vaandrig, in Godsnaam stijf af. Met
1 uw achterwerk zit u in het zadel
uw reacties zijn wel steeds te laat
maar waar uw gedachten zijn als u
die heeft dat zou ik werkelijk wel
eens willen weten." „U zult het niet
willen geloven, vader Pauschke," ver-
5 klaarde ik een beetje onsamenhan-
gend, want de „lieve kleine" diende
mij juist een stoot in mijn rug toe,
„maar mijn gedachten waren bij Zij-
ne Majesteit, onze opperste beveheb-
ber."
Pauschke was zo zeer buiten zich-
zelf, dat hij mij slechts zwijgend een
veelzeggende blik kon toewerpen.
Maar voor de rest was het de zuivere
waarheid. Ineens was mij te binnen
H geschoten, dat ik de keizer tot nu toe
al met alle mogelijke militaire hoofd-
bedekkingen gezien had, van de czap-
ka met reigerveren tot de kurassiers-
helm. Wat zou de keizer echter bij
een hofbal op het hoofd hebben?
Het grote uur had geslagen en toen
wij bescheiden in een huurrijtuig
H gezeten het slot naderden, voelde
ik mij van opwinding zo zwak, dat ik
overtuigd was, alleen met vreemde
hulp uit het rijtuig te kunnen komen.
Het was alsof het slot in brand stond,
doch het waren slechts de roodwal-
mende pekvuren, die in geweldige
schalen op de galerij opvlamden. Het
niet op het hofbal genodigde deel der
Berlijners scheen uitsluitend uit be-
reden politie te bestaan en overal
stonden schildwachten met het ge-
weer gepresenteerd.
Queiss rookte in alle gemoedsrust
een kolossale sigaar, die ik nog veel
bewonderenswaardiger vond dan de
beroemde sigaar van Von Moltke bij
Königgratz. Natuurlijk klopte het
beeld dat ik mij van de intocht gé-
maakt had in geen enkel opzicht. Wij
behoorden tot de veel mindere klas-
se, die slechts via een neveningang en
een soort van achtertrap het toneel
der grote gebeurtenissen kon naderen.
Alleen de omstandigheid, dat op elk
portaal van deze schaars verlichte
trap een lakei stond, verhinderde de
voortijdige ineenstorting van al mijn
illusies.
Op het bovenste portaal ontferm-
den twee van die lakeien zich over
ons en ontdeden ons van onze jassen.
Toen kwam er een man, die
zeer merkwaardig gekleed was. Hij
droeg een verkreukelde witte broek,
zwarte lakschoenen en een blauw iets,
dat het midden hield tussen een rok
en een geklede jas, die van onder tot
boven met borduursel bestikt was.
Zijn boord was zeer hoog, zeer stijf
en reeds nu sterk met zweet doortrok -
ken; verder droeg hij een afgezakte
das en een belachtelijk korte degen in
een van alla kanten gebarsten lak-
schede. Als er en daar viel in het
keizerlijke Duitsland eigenlijk niet
aan te twijfelen een gala-uniform
bestond voor plattelandspostboden,
dan moest die bepaald er zo uitzien.
Dit nu was een kamerheer.
Hij had ons zo'n overvloed van in-
lichtingen en aanduidingen te geven,
dat ik er al gauw van afzag, hem
ook maar gedeeltelijk te volgen. Het
gmg over zo en zoveel dansen, die
aheen door deze en gene gekroonde
en vorstelijke personen gedanst
mochten worden; over strenge in-
structies omtrent andere eveneens
ontzaglijk hoogstaande personen langs
wie men onder geen enkele omstan-
digheid mocht voorbijdansen en over
doorluchtige persoonlijkheden, die het
jj= privilege bezaten hun dansen te vol-
eindigen, voor dat een andere sterve-
lmg het mocht wagen een been te
verroeren
Ik zag wel in wat duizenden an-
dere jeugdige Gardisten al voor mij
begrepen hadden dat het het doel-
matigst was, helemaal niet te dansen,
wilde men door een verkeerde wals- 5
beweging troon en altaar tenminste
niet uit hun voegen lichten. Queiss
lachte en vond, dat het er nu alleen
nog maar op aankwam, een tactisch
gunstige positie te veroveren aan een
champagnebuffet, en daarvoor kwam 2
alleen een plaats in aanmerking van
waaruit men tegen tien uur zo vlug
mogelijk de „tafels met de vreterij"
zou kunnen bereiken. Ik was op dat
ogenblik al zo murw, dat zijn nihilis-
tische formulering mij niet eens meer
deed huiveren.
Een champagneglas dat was een §1
overtuiging, die ik al spoedig tot de
mijne gemaakt had is een van de 5
indrukwekkendste uitvindingen van
de menselijke geest. Vliegend tapijt en
toverkap, het dukatenmannetje en
knuppel uit de zak zijn pure schep- 5
pingen van onze wensdromen, maar e
de magie van het champagneglas is
werkelijkheid. Laat dat maar dikwijls
genoeg klinken, en de wereld wordt
anders. Het lelijke wordt mooi, het
alledaagse en gemene wordt onge-
woon en beminnelijk. Het dwaze ver- 5
werft goddelijke opgewektheid en je e
teleurstellingen veranderen in vervul- e
lingen.
De postbode kwam nog eens terug
met nieuwe aanwijzingen, en alleen' s
een idioot zou niet gezien hebben, dat
hij een buitengewoon indrukwekkende 2
en belangrijke persoonlijkheid was. e
„De herrie begint," zei Queiss, e
maar ik hoorde: „het feest neemt een
aanvang," en de twijfelende blik die e
de indrukwekkende hofdignitaris op e
mijn vuurrood gezicht wierp, legde ik e
uit als een stomme uitnodiging vol
verwijt, om de Majesteiten bij hun e
glorieuze verschijning toch niet bloot e
te stellen aan de smartelijke situatie,
dat zij vaandrig Kaspar Godeysen e
zouden moeten ontberen. e
Voordat Queiss mij kon grijpen,
was ik er vandoor.
Vrouwen als godinnen, watervallen
van licht stortten zich uit kroonluch-
ters, sproeiden uit diamanten diade-
men, sprongen op van halssnoeren en
gespen, uit goudstiksels op gala-uni- e
fcrmen, diplomatenrokken en huza-
renjassen.
Zalen en gangen en dan weer za-
len. Het rook naar warme was, naar e
poeder en vrouwenschoonheid. Het E
rook ook een beetje naar transpire-
rende mensen en nu en dan naar mot- e
tenballen.
Een dubbele haag van pages, roco- E
co en scharlaken en wit. Kantkragen j|
en zilvertressen. Het duizendvoudig
gefluister werd een groot geruis.
Achter deze haag, plechtig en druk,
een ceremoniemeester. Achter hem e
de gouverneur van de hofpages. Dan
v/eer een ceremoniemeester met een
geweldige staf, waar een kroon op
schitterde. Sloffend-trippelend optrek. e
ken der vierentwintig hofpages. De e
hemel moge zich over hen ontfermen
al? zij te snel lopen en daardoor de e
Grand Cortège uit elkaar rukken. Men e
kon het hun aanzien hoe benauwd zij
zich wel voelden. Dan een kluwen van
mannen als wandelende speelkaarten, e
Donkerblauw en hemelsblauw en vele e
sterren. De opperste dignitarissen van j|
het hof, de waardigheidsbekleders van
de keizerlijke stoeterij, en de hof- e
jachtmeesters.
Iemand die het scheen te weten
fluisterde dat naast mij. Toen weer
ceremoniemeesters en toen.. Alle go-
dinnen om mij heen zonken ter aar-
de. alle sterfelijken en onsterfelijken
knakten in het midden van hun li-
chaam tezamen. Toen ik na een eeu-
wigheid weer durfde opkijken, zag ik
vier pages, die met grote moeite de e
sleep van de keizerin hanteerden, ik e
zag gefonkel van stralen in haar dia-
deern enhet achterhoofd van de kei-
zer. Hij had blonde lokken en droeg
niets op het hoofd.
De opperhofmeesteres met de hof-
dames gleed voorbij, een groep ko-
ninklijke gestalten met weer een aan-
hang van sleepdragende pages in hun
gevolg, en weer zonken ruisend en rit-
selend alle godinnen om mij heen in
elkaar, weer vouwde iedereen dubbel
en alleen vaandrig Kaspar Godeysen
stond er star en volkomen van zijn
zinnen beroofd bij. Het was niet te
geloven, maar het was een onbetwist-
baar feit. De keizer liep zonder kroon
en zonder voorhoofdband zonder rijzi-
ge helm, gewoon blootshoofds door e
zijn slot.
(Wordt vervolgd)
7879. Dat was me wat, de volgende da
gen Alle kabouters waren snipverkou
den, en ze lagen in hun bedjes. Achter
alle ramen hoorde je niets dan genies en
geproest. Ja, er is ook niets zo geschikt
om ziek te worden als door de stortregen
lopen met natte kleren aan, nietwaar? En
zo was het hele kabouterdorpje één zieken
huis geworden. Het werk op de akkers
lag stil, want niemand was in staat, daar
heen te gaan en te werken. Ze lagen
maar onder de dekens, niesten en hoest
ten en dronken warme kamillenthee
Alles moet in deze tijd van hoogconjunctuur duurder, beter en
groter zijn; een gewone sigaret is niet voldoende, het moet een
king-size zijn, het bioscoopdoek wordt zó breed dat de bioscopen
ervoor verbouwd moeten worden en ook de mens wordt steeds
groter. De Newyorkse journalist Alvin Shuster heeft voor de
aardigheid eens wat gegevens verzameld die aantonen hoe duide
lijk de groei van het mensenras wel is. Hier zijn enkele van zijn
bevindingen:
Een aantal Amerikaanse universiteiten heeft op de slaapzalen
der studenten nieuwe bedden laten plaatsen; de oude waren
1.85 meter lang, de nieuwe 2.03 meter.
Een bekend Amerikaans warenhuis, dat gespecialiseerd is op
kinderkleding, heeft drie nieuwe, grotere kindermaten ingevoerd.
Een hotel in San Francisco heeft één etage geheel ingericht
met bedden van 2.10 meter lengte.
De Amerikaanse confectie-industrie is bezig nieuwe standaard-
maten op te stellen, omdat volgens het oude systeem slechts de
kleinere mensen aan bod komen voor goede confectiekleding.
Deze groei weerspiegelt zich natuurlijk ook duidelijk in sol-
datenmaten. "Tijdens de eerste wereldoorlog was de gemiddelde
Amerikaanse soldaat 1.717 meter lang en zijn gewicht beliep
64 kg. In 1941 waren deze cijfers reeds 1.743 meter en 69 kg!
DE LAATSTE paar jaren heeft de lucht
macht verdere statistieken samengesteld,
waaruit blijkt dat de Amerikaanse jonge
man nog steeds groeit als kool; hij is thans
gemiddeld 1.76 meter lang en weegt 72,5 kg.
Bjjna onwaarschijnlijk klinken de cijfers
die het Amerikaanse ministerie voor
Volksgezondheid heeft gepubliceerd. In
1877 waren scholieren in Boston, kinderen
van omstreeks veertien jaar, gemiddeld
1.46 meter lang, zij wogen 54 kg. Thans
zijn deze cijfers al 1.61 meter lang en 68 kg!
Ook uit Groot-Brittannië komen mel
dingen die in dezelfde richting wijzen. De
vijfjarige* Britten zijn 7,5 cm langer dan
die van vijftig jaar geleden. Britse schoen
fabrikanten hebben vastgesteld dat in de
afgelopen tien jaar de gemiddelde schoe-
nenmaat voor mannen een half nummer
groter geworden is.
VELE ARTSEN, onder hen de Ameri
kaanse medicus T. D. Steward, geloven
dat voor deze snelle groei voornamelijk de
moderne voeding met haar vitaminenrijk-
dom verantwoordelijk is. Sanitaire en hy-
fpfJ
- Mc <38»
v.-
'v t
Velen delen van Engeland zijn over
dekt met een dik pak sneeuw. Het
verkeer werd ernstig ontwricht en vele
Britten zijn uren te laat op hun werk
en weer thuis gekomen. Maar de
sneeuw heeft toch ook wel prettige
kanten; men hoeft maar de bus te
nemen om in sprookjesland terecht te
komen, zoals dit hoekje in Epping Forest
in het graafschap E°sex laat zien.
Vergeleken bij onze tijdgenoten waren
de stoere middeleeuwse ridders maar
dwergen. Alles wijst er op dat de mens
steeds groter wordt.
giënische verbeteringen, en betere genees
kundige verzorging hebben er verder het
hunne toe bijgedragen. „Hoe hoger het be
schavingspeil, hoe groter de mensen", zegt
dr. Steward. Dit kan natuurlijk niet meer
dan een zeer algemene stelling zijn, want
er zijn wel degelijk zeer beschaafde kleine
mensen-rassen. Maar ook bij hen doet zich
het verschijnsel voor dat de gemiddelde
mensenlengte groter wordt.
ZULLEN ER OVER vijfhonderd jaar nog
slechts reuzen op aarde zijn? Ook de an
tropoloog Harry Shapiro verkondigt dat
gunstige levensomstandigheden de lichame
lijke groei bevorderen, maar hij gelooft
niet dat dit zal leiden tot een „dodelijk
reuzendom". Toch is dit gevaar niet denk
beeldig. Er zijn in de geschiedenis der
aardbewoners voorbeelden te over, waarbij
buitengewone groei geleid heeft tot het
uitsterven van het ras. De dinosaurus
werd steèds groter, tot hij uiteindelijk
even hulpeloos en kwetsbaar als monster
lijk groot was. Het bedenkelijkste is dat
de mens wel spoetniks en atoombommen
uitvindt, maar toch in de afgelopen vijftig
jaar niet verstandiger geworden is. Het
lijkt er sterk op dat de groei van het ver
stand geen gelijke tred houdt met die van
het lichaam.
Een Britse glasvezel-industrie vervaar
digt thans een getrouwe nabootsing van
de Jaguar race-auto van het type „D"
voor kinderen. De wagen wordt gemaakt
voor chauffeurs tussen de 6 en 16 jaar en
heet de „Cheetah Cub" Deze speelgoed
auto heeft een carrosserie van glasvezel,
die zeer sterk is en weinig van weers
invloeden te lijden heeft. De wagen is on
geveer 1,90 meter lang, 90 centimeter
breed en weegt ongeveer 65 kg. Het koets
werk is op een stevig stalen frame ge
bouwd dat overeenkomst vertoont met
dat van een skelter. De wagen wordt
voortbewogen door een viertakt motor
achterin met een cilinderinhoud van 75
cc en heeft een automatische centrifugaal-
koppeling. De motor heeft een koord voor
het aanslaan en de wagen, die twee pe
dalen heeft, begint te lopen wanneer het
gaspedaal wordt ingedukt. De benzinetank
heeft een inhoud van iets meer dan een
liter en het verbruik is een liter op 43 km.
Een afstelmechanisme zorgt ervoor dat de
wagen niet harder rijdt dan 25 km per
uur. De wagen is eveneens verkrijgbaar
met een elektrische motor. Om de uitvoer-
prijs laag te houden, is de firma van plan
de wagen als bouwdoos te leveren.
De leugenaarsclub in Burlington in de
Amerikaanse staat Wisconsin heeft weer
prijzen toegekend voor het beste leugen
verhaal in het afgelopen jaar. Winnaar
werd C. R. Hutcheson met het volgende
relaas: „We hadden thuis zoveel last van
vogels die het fruit van onze bomen pik
ten dat we conservenblikjes in de bomen
ophingen. Het reflecterende zonlicht joeg
de vogels zo'n schrik aan dat ze geen hap
meer durfden te nemen sterker nog,
ze kwamen het fruit terugbrengen dat ze
vorig jaar hadden gestolen."
Eervolle vermeldingen gingen naér me
vrouw James Griffin voor een verhaaltje
over een rivier waarin de waterstand de
afgelopen zomer zo laag was geworden,
dat alleen nog maar om de andere dag
wat water door de bedding stroomde, en
naar de heer Robert Burlin die vertelde
over een oom die zoveel dronk dat zelfs
zijn schaduw de volgende dag een kater
had.
Advertentie
Dr. Arthur Stemberg, een erfelijkheids
deskundige van de Western Reserve Uni
versiteit in Denver, Colorado, is van me
ning dat ongeveer dertig percent van de
huidige Amerikaanse kleurlingen blanke
voorouders hebben gehad.
Hij leidt dit af uit een genetische studie
van het gamma-globuHne (gg), een be
standdeel van het bloed dat een belangrij
ke rol vervult als drager van afweerstof-
fen tegen ziekten.
In een lezing voor het Amerikaanse Ge
nootschap ter bevordering der weten
schappen later toegelicht in een ge
sprek met de pers verklaarde dr. Stem
berg, dat de deskundigen tot zes jaar ge
leden in de mening verkeerden dat het
„gg" bij alle mensen van alle rassen
identiek van samenstelling was en alleen
individuele afwijkingen vertoonde in zijn
beschermende werking.
-<3-69
I
48. Panda was zich er niet van bewust, dat Jollie-
pop alweer in moeilijkheden verkeerde. Hij stond een
beetje besluiteloos uit het raam te kijken en probeer
de te bedenken wat hem nu verder te doen stond.
Die wilde robot moest onschadelijk gemaakt worden,
dat stond vast; maar hij had een slapeloze nacht ge
had en hij begreep dat hij niet helder zou kunnen
denken voordat hij zich innerlijk wat gesterkt had.
Toen hij dan ook iemand achter zich hoorde bewe
gen zei hij, een geeuw onderdrukkend: „Zeg, Jollie-
pop, ik zou nu eerst wel eens een lekker kopje thee
willen, en dan.Maar het geeuwen verging hem,
want achter hem knarste een metalen stem: „Niks
thee! Eerst das! Altijd eerst netjes1 Hier, das!" De
Dienomaat bood een zeer onaangename aanblik, en de
das die hij had uitgezocht was ook al niet veel bij
zonders. Geen wonder dus. dat Panda schrok en het
op een lopen zette! „Jolliepop!" riep hij, terwijl hij
naar de hal toe rende. „Jolliepop! Kom eens helpen!
Dat gekke ding is er weer met jouw dromen!" Hij
was echter niet vlug genoegde opgeladen robot haal
de hem in en begon hem met harde hand de das
om te stroppen.
Sindsdien zijn onderzoekers tenminste
negen verschillende 'typen „gg" op het
spoor gekomen. Zo komt een bepaald type
„gg" bijvoorbeeld wel voor in het bloed
van negers, maar niet in dat van ooster
lingen of blanken terwijl bepaalde andere
typen bij alle vertegenwoordigers der ge
le, rode en zwarte rassen voorkomen,
doch bij blanken slechts in zestig percent
der gevallen.
Het onderzoek van dr. Steinberg hield
zich voornamelijk bezig met het type
„gg" dat bij raszuivere negers voorkomt
in de beide bekende vormen die a en b
worden genoemd.
Blanken hebben in hun bloed slechts één
van beide typen. Bij een onderzoek van
1000 negers in Afrika was het dr. Stein
berg gebleken dat deze proefpersonen zon
der uitzondering zowel gg van het type a
als b bezaten. Een onderzoek bracht ech
ter aan het licht, dat 95 procent der on
derzochten weliswaar de typen a en b be
zaten doch dat bij vijf procent of a, of b
voorkwam.
De enige manier waarop dit te verkla
ren valt, aldus dr. Steinberg, is door aan
te nemen dat een deel van hun voorou
ders blank moet zijn geweest. Uit bereke
ningen was hem gebleken dat dit percen
tage blanke voorouders 31 procent moest
zijn.
Dr. Steinberg is van mening dat uit het
bestaan der diverse „gg"-typen moet wor
den afgeleid, dat de variëteiten een be
paalde nuttige functie dienen en dat ze
„van belang moeten zijn voor het voort
bestaan van het menselijke geslacht."
'Advertentie
Benoeming. De Nederlandse sopraan
zangeres Corry Bijster is benoemd tot lera
res solozang aan het Twents muzieklyceum
te Enschede. De bedoeling is dat Corry
Bijster voorlopig anderhalve dag in En
schede zal lesgeven.