Raadsel met Bulgaarse Mig
nog steeds niet opgelost
Dr. Verwoerd zegt Bantoes in
Transkei zelfregering toe
1
'shmc
Wereldnieuws
Bteia
Kennedy biedt goede
diensten aan in de
kwestie Kasjmir
Mislukte aanslag op
koning van Nepal
Weduwe Trotsky in
Parijs overleden
Hotel ingestort in
Spanje: acht doden
Wat serveert
U 's avonds?
3
van Egmood
€)p de
raatótoel
WOENSDAG 2 4 JANUARI 1962
3
Zorgen over Zuid-A frika's positie in de wereld
Weggeschopt
Zevende pokkenpatiënt in
Engeland overleden
Boycot
OVER DE GOEDE TOON EN GLADSTONE
VOORNAAM EN AANGENAAM
Amerikanen zullen eerste
Britse kunstmaan lanceren
Finse militaire delegatie
in Moskou aangekomen
Elias
Ver koudheidsbacillen
c/^astii^55
ftooiW»,[f. 1.10
protektie tegen infektie
(Van onze correspondent)
ROME Het raadsel met de Bulgaar
se Mig-straaljager, die in het week-end
vlak bij een raketbasis van de Navo bij
het plaatsje Acquaviva in het gebied van
Apulië is neergestort, is nog altijd niet
opgelost.
De piloot Solakov beweert, dat hij de
vrijheid zou hebben gekozen en dat het
zijn bedoeling was in een Westeuropees
land politiek asiel te vragen. De Italianen
en ook officieren van de Navo schijnen
daarentegen te veronderstellen, dat men
hier wel degelijk met spionage te doen
heeft en dat men luchtopnamen wilde
maken, waartoe het vliegtuig zich op zeer
grote hoogte mo'est bevinden. Bij het on
derzoek van het vliegtuig zelf is echter
niets aan het licht gekomen, maar dat
onderzoek is nog niet geheel klaar.
De Bulgaarse legatie in Rome heeft
getracht contact op te nemen met de of
ficier Solakov en de militaire attaché van
de legatie is naar Acquaviva gereisd. Hij
vroeg daar in het hospitaal waar de pi
loot zich bevindt, of hij hem mocht spre
ken. Dit werd echter geweigerd. Men zei,
dat de man zich in een toestand bevindt,
die een gesprek niet toelaat. Dat is ken
nelijk een uitvlucht, want hij is reeds
verscheidene malen door Italiaanse en
Amerikaanse Navo-officieren ondervraagd.
In Sofia heeft men het geval eerst twee
dagen lang verzwegen. Daarna is het door
de radio bekend gemaakt, maar in het
bericht werd gezegd, dat het vliegtuig
klaarblijkelijk was verdwaald. Dit nu
is volkomen onlogisch, als men bedenkt dat
een vliegtuig, dat uit Bulgarije west
waarts vliegt, voortdurend boven berg
achtig terrein is, zowel in Bulgarije als
Joego-Slavië en Albanië. Bovendien weet
de piloot zeer wel, dat wanneer hij een
zee oversteekt, hij zich niet meer boven
de Balkan maar boven Italië moet be
vinden. Een dergelijke „verdwaling" is
dus uitgesloten.
ziekenhuis ligt, hen hebben gelast met de
volgende trein naar Rome terug te ke
ren.
Cristo Tenev, derde secretaris van het
Bulgaarse consulaat te Rome en kolonel
Ivan Ivanoff, militair attaché van de le
gatie, zeiden dat zij uit Bari „wegge
schopt" waren na beloften, dat zij de pi
loot zouden mogen bezoeken.
KARATSJI (Reuter) President Kenne
dy heeft de goede diensten aangeboden
van iemand die zowel voor Indig als voor
Pakistan aanvaardbaar is, voor het zoe
ken naar een oplossing van het geschil
tussen beide landen over Kasjmir. Een
woordvoerder van het Pakistaanse minis
terie van Buitenlandse Zaken, die dit mee
deelde, zei dat zijn regering dit aanbod
als „een opbouwend initiatief" beschouwt.
Kennedy deed dit aanbod in een persoon
lijke brief van 16 januari aan president
Ajoeb van Pakistan.
KATMANDOE (Reuter) De Nepalese
radio-omroep heeft meegedeeld dat maan
dag j.l. een mislukte moordaanslag op ko
ning Mahendra van Nepal is gepleegd.
Er werd een bom geworpen naar zijn
auto. Volgens de mededeling vond de aan
slag plaats in Oost-Nepal. De koning werd
niet gewond.
De vorst was met zijn auto op weg naar
Janakpoer, waar hij een menigte zou toe
spreken. .Tanakpoer ligt ongeveer veertig
kilometer ten noorden van de grens tus
sen India en Nepal. De radio meldde dat
een aantal arrestaties is verricht.
De 41-jarige Mahendra voert sinds 1955
het bewind over de Himalaja-staat Ne
pal. De koning heeft het land kortgeleden
gewaarschuwd dat verraders, die zich op
buitenlandse gebied bevinden, pogen zich
van de macht in Nepal meester te maken.
Hij noemde de naam van het betrok
ken land niet, doch politieke waarnemers
in Katmandoe menen dat zijn uitlating
sloeg op India, waarheen vele tegenstan
ders van het persoonlijk bewind van de
vorst zijn uitgeweken.
Koning Mahendra heeft in december
1960 het Nepalese parlement ontbonden,
waarna hij een persoonlijk bewind ging
voeren. In de maand daarop verbood de
vorst alle Nepalese politieke partijen.
Twee Bulgaarse diplomaten hebben gis
teravond verklaard, dat de Italiaanse mi
litaire autoriteiten te Bari, waar de pi
loot van de Bulgaarse straaljager in het
PARIJS (Reuter-AP) Madame Nata
lia Sedova Trotsky, weduwe van de Rus
sische revolutionaire leider, is op 79-jarige
leeftijd in de Parijse voorstad Corbeil
overleden, aldus een mededeling van de
Vierde (Trotskystische) Internationale.
Mevrouw Trotsky heeft de wens te ken
nen gegeven dat haar as ter aarde zal
worden besteld naast die van Leon Trotsky
in Mexico. Haar echtgenoot werd in 1940
vermoord in Mexico.
Mevrouw Trotsky was in 1882 te Rouni
geboren als kind van een lagere Russische
adellijke familie. Tijdens haar Studiejaren
in Parijs ontmoette ze Trotsky met wie ze
kort nadien trouwde. Sinds dat ogenblik
heeft ze hdt grootste deel van haar leven
doorgebracht als bannelinge. Tijdens haar
huwelijk heeft ze slechts tien jaar in Rus
land gewoond. Ondanks alles bleef ze een
overtuigd socialiste die alle ontwikkelingen
in Rusland met de grootste aandacht volg
de.
Zij moest in haar schooljaren een exclu
sieve meisjesschool te Charkov verlaten
omdat zij tegen de andere leerlingen had
gezegd dat zij de geschriften van de Rus
sische revolutionairen moesten lezen in
plaats van de bijbel. Ook zette zij hen
aan hun godsdienstplichten te verwaarlo
zen. Reeds voor de eeuwwisseling trad zij
toe tot de Russische -sociaal-democratische
arbeiderspartij.
Mevrouw Trotsky heeft kortgeleden mee
gedeeld dat zij naar Rusland wilde terug
keren om eerherstel te krijgen van haar
echtgenoot en om inlichtingen in te win
nen over haar zoon Sergej Sedov, die men
voor het laatst in 1937 in een gevangenis
te Moskou heeft gezien. Sergej, een inge
nieur, had geweigerd deel te nemen aan
de activiteit tegen Trotsky.
BARCELONA (AP) Reddingsbrigades
zoeken vandaag verder in de massa puin
van een bijna voltooid hotel in Penida dat
ingestort is waarbij tenminste acht 'men
sen om het leven gekomen zijn en 83 ge
wond werden.
Er wordt gezocht naar arbeiders die
naar men denkt nog onder het puin be
dolven liggen. Het gebouw van acht ver
diepingen is gisteren ingestort. Een auto
riteit heeft verklaard te vrezen dat nog
meer dan twintig doden onder het puin
liggen. Alle hoop is opgegeven dat er nog
levenden gevonden worden.
De schattingen over het aantal mensen
dat in het hotel aan het werk was op
het ogenblik van de instorting lopen sterk
uiteen. Een schatting is dat er toen 140
arbeiders in waren terwijl anderen zeg
gen dat het er meer dan 200 waren.
De autoriteiten hebben de architect, en
andere technici die voor de bouw verant
woordelijk zijn, aangehouden, hangende
het onderzoek naar de oorzaak van de
ramp.
BRADFORD (Reuter) In Engeland is
dinsdag de zevende pokkenpatiënt overle
den sinds de ziekte omstreeks Kerstmis
voor het eerst werd ontdekt. De overlede
ne is een 37-jarige patholoog, die in een
ziekenhuis in Bradford was opgenomen.
Vergeefs is geprobeerd het leven van
de patholoog, die een pokkenpatiënt had
onderzocht, te redden met een nieuw ge
neesmiddel.
De minister van Gezondheid verklaarde
in het Lagerhuis, dat alle vijf Pakistaners,
die de ziekte naar Engeland hebben over
gebracht, in het bezit waren van geldige
internationale vaccinatiebewijzen en tot
elk ander land zouden zijn toegelaten. Hij
zei verder, dat de Britse controle scher
per is dan elders en dat de hoeveelheden
vaccine voldoende zijn. De regering en ook
de meeste Lagerhuisleden zijn tegen ver
plichte vaccinatie, behalve in speciale ge
vallen.
KAAPSTAD (Reuter) De Zuidafri
kaanse regering heeft dinsdag plannen be
kendgemaakt tot het geven van interne
zelfregering aan het gebied Transkei. De
ze plannen zijn de belangrijkste stap van
de nationalistische regering tot nu toe bij
de verwezenlijking van haar denkbeeld tot
het vormen van een groep autonome Ban-
toestaten In deze staten zuilen de Bantoes
zichzelf regeren, in overeenstemming met
I de apartheidstheorie.
Uit de hoofdstad van Transkei, Oemtata,
is gemeld dat de leden van Xhosa-stam
het nieuws met gejuich hebben ontvangen.
De stam zal zaterdag ossen slachten om
het feit te vieren. Transkei heeft 1.250.000
inwoners.
Premier Verwoerd deelde in de Volks
raad (parlement) mee, dat Zuid-Afrika
Transkei op verzoek van de Xhosa's een
gekozen parlement en een kabinet zal ge
ven. De regering hoopt het plan in 1963
tot uitvoering te kunnen brengen. Eerst
komt er een overgangstijd waarin blanke
ambtenaren het gebied zullen blijven lei
den. De twintigduizend blanken in het ge
bied zullen echter geen politieke rechten
hebben.
Dr. Verwoerd verklaarde te streven naar
afzonderlijke staten voor groepen van de
onderscheidene rassen. De regering is ge
kant tegen een nationale regering van ver
schillende rassen die aan de macht komt
door verkiezingen door een kiezerskorps
van verschillende rassen. Zulks zou onver
mijdelijk leiden tot heerschappij van de
Bantoes, zei hij.
De Zuidafrikaanse minister van Econo
mische Zaken en Mijnbouw, dr. Diede-
richs, heeft in de volksraad meegedeeld
dat vijftien landen officieel Zuidafrikaanse
goederen boycotten. Deze landen zijn: de
Sovjet-Unie, communistisch China, India,
de Maleise Federatie, Antiqua, Barbados,
Jamaica, Brits-Guyana, Suriname, Ethio
pië, Ghana, Liberië, Nigerië, Sierra Leo
ne en Soedan.
Dr. Verwoerd verklaarde zich wel dege
lijk zorgen te maken over de positie die
Zuid-Afrika thans in de wereld inneemt.
De toestand is ernstig en zich geen zor
gen te maken zou dwaasheid zijn. Dr Ver
woerd zei dit nadat de leider van de oppo
sitie, De Villiers Graaf, de regering ervan
had beschuldigd de moed te missen het
volk op dë hoogte te stellen van de gevol
gen die de apartheidspolitiek voor Zuid-
Afrika's positie in de wereld heeft gehad.
Advertentie
Welke dranken behoort men
te schenken als men een
„avondje" geeft? Wel, na de the#
hebt U de keus uit rijnwijn,
rode wijn, moezelwijn, bier en
tonic. Natuurlijk zijn er nog
veel meer gezellige drankjes t#
bedenken. Een verfrissende
longdrink bijvoorbeeld is
altijd welkom. Het prettige
van zo'n longdrink is dat er
zovele dranken zijn die er zich
voortreffelijk voor lenen. In
de winter kan ook een wijngroo
of een heerlijk kopje bouillon
uitstekend voldoen. En welke
sigaretten presenteert U?
Gladstone natuurlijk. Want
Gladstone is - met of zonder
filter - een sigaret die
iedereen voldoening schenkt!
KING 4 SIZE
20 STUKS F l»
LONDEN (AFP) In Britse ambtelijke
kringen te Londen is vernomen dat de
eerste Britse kunstmaan, de U. K.-l, waar
schijnlijk in het laatst van maart of het
begin van april in de ruimte zal worden
geschoten. Hiervoor zal gebruik worden ge
maakt van een „Thor-raket". die van de
Amerikaanse basis bij Cape Canaveral zal
worden gelanceerd.
MOSKOU (Reu-ter) Een Finse mili
taire delegatie is in Moskou aangeko
men voor .„commerciële onderhandelin
gen", aldus de Finse ambassade in de
Russische hoofdstad. De delegatie werd
vergezeld door de Finse minister van
Defensie, maar volgens een Finse woord
voerder is dit slechts een beleefheidsge-
baar.
GOA, NIEUW GUINEA EN WIJZELF
Toen tegen het eind van het
oude jaar de troepen van India
de Portugezen in Goa over
weldigden, is van vele kanten
opgemerkt dat dit het gevaar
deed toenemen van een ge
wapend optreden van Indo
nesië tegen de Nederlanders
op Nieuw-Guinea. Er zou dus
een parallel bestaan tussen de
situaties in beide gebieden, of
wel het gedrag van de regering
van India zou van invloed zijn
op die van Indonesië. Voor
Nederland, dat al lang in een
heel moeilijke positie verkeert
ten gevolge van onze voortge
zette aanwezigheid op Nieuw-
Guinea, is hier mogelijk een
les te leren. En wanneer dat
zo is, dan geen prettige les.
Zoals wij in het algemeen niet
zulke prettige lessen krijgen,
van vriend noch vijand en
vooral niet wanneer het een
netelig vraagstuk als dat van
Nieuw-Guinea betreft. Al te
lang hebben velen in Neder
land dit vraagstuk willen be
zien niet als een internatio
naal, maar als een soort bin
nenlands probleem en het
eigenaardige is dat de fout
veel vaker gemaakt schijnt te
zijn door onze ministers en
Kamerleden (die toch beter
konden weten) dan door „ge
wone" mensen. Ook bij het
recente grote debat in de
Tweede Kamer over Nieuw-
Guinea kreeg men vaak het
gevoel dat het leven van het
kabinet-De Quay belangrijker
was dan het al of niet in een
oorlog verwikkeld geraken op
en om Nieuw-Guinea.
Wat de parallel betreft tus
sen de situaties in Goa zo
als die tot voor kort bestond
en die op Nieuw-Guinea zo
als zij alsnog bestaat die
parallel is er nauwelijks. Por
tugal hing met heel zijn ziel
aan Goa, waar het bijna vijf
eeuwen geleden een grootse
voorpost van zijn rijk overzee
stichtte. Het ging Portugal
lang niet alleen om handels
voordelen (al werden die öök
weer niet uit het oog verloren),
maar Goa moest worden tot
een „Rome van het Oosten",
tot een basis niet alleen van
een Portugees rijk overzee
maar ook tot die van waaruit
het Koninkrijk Gods, zoals de
oude Portugezen dat verston
den, verbreid zou worden over
de Indiën en over gans Azië
Voor dat ideaal streed en stierf
ook de grote Franciscus Xave-
rius die na zijn dood heilig
werd verklaard en wiens ge
beente rust in één van de me
nigvuldige kerken van Goa.
Dit Goa was een hoogst merk
waardige kolonie, theocratisch
als geen andere; Portugal
droeg er lange tijd ook het
wereldlijk gezag op aan de
aartsbisschop!
De oude Nederlanders, bij
wie wél de commerciële be
doelingen voorop stonden, wa
ren bijzonder naijverig op de
positie van de Portugezen in
het gehele Oosten. Het geluk
was met hen, en een Enkhui-
zense jongeling slaagde erin
om het te brengen tot de
hoogst belangrijke positie van
secretaris van de bisschop van
Goa. Zijn boek over de navi
gatie van de Portugezen in de
Oriënt was een wegwijzer
voor de Nederlandse zeevaar
ders en enkele tientallen jaren
later waren de Portugezen
bijna overal in Azië verjaagd
door de onzen. Maar de Neder
landse aanvallen op de laatste
twee grote Portugese sterkten,
Macao in Zuid-China en Goa
in Voor-Indië, werden steeds
weer afgeslagen.
Van al zulke verre herinne
ringen is op Nieuw-Guinea'na-
tuurlijk geen sprake; het Ne
derlands gezag werd er in
feite niet gevestigd vöör de
laatste eeuwwisseling en bleef
lang daarna tot de kuststreken
beperkt. Ofschoon de verkon
diging van het zelfbeschik
kingsrecht van de Papoea's
vele Nederlanders heel sym
pathiek aandeed, kan men
toch werkelijk niet zeggen dat
ons volk brandt van harts
tocht voor het behoud van
Nieuw-Guinea zoals de Por
tugezen dat wél deden voor
Goa. En een wonder is dit al
weer niet; het gehele ijveren
voor de zelfbeschikking dateert
van na de soevereiniteitsover
dracht en is dus wel een zeer
recent streven. Tot voordien
werd het toenmalige Neder-
lands-Indië bestuurd als een
sterk gecentraliseerd rijk, zon
der ook maar enige autonomie
voor het verre, onontwikkelde
Nieuw-Guinea.
Men zou wél een zekere pa
rallel kunnen zien in de hou
ding van de beide regeringen,
de Portugese en de Nederland
se. Geen van beide hebben be
reidheid getoond te onderhan
delen met de wederpartij. De
aanvankelijk^ reactie daarop
van Nehroe respectievelijk
Soekarno was echter weer ver
schillend: de eerste beweerde
vast te willen houden aan ge
weldloosheid bij de oplossing
van het geschil, de laatste wis
selde hele dreigementen af
met halve geruststellingen. En
dan opeens komt de gewapen
de actie, tegen de vroegere
verklaringen in, van Nehroe.
Nu Soekarno heeft getracht
een zij het vrij kleine
inval te doen in Nw.-Guinea,
komt dit niet meer als een
verrassing en de gehele we
reld verwacht meer dergelijke
acties.
Wie er overigens in Neder
land nog illusies gehad mocht
hebben over de mogelijke
reacties van de wereld in het
lang niet denkbeeldige geval
van een complete aanvalsoor
log van Indonesië, die kan in
derdaad veel leren uit het ge-
val-Goa.
De Portugezen kregen ten
hoogste mondelinge steun van
hun grote bondgenoten, doch
zeker geen materiële, laat
staan natuurlijk militaire hulp.
Hun protest bij de Veiligheids
raad liep onmiddellijk in het
zand omdat de overigens
zeer tamme resolutie welke
door de landen van het Westen
was voorgesteld dadelijk werd
getroffen door een veto van de
Russen. Wij kunnen in het
midden laten of Amerika en
Engeland er erg rouwig om
zijn geweest dat de zaak zo is
gelopen; al dadelijk was in
Londen verklaard dat Portu
gal nooit een beroep kon doen
op zijn eeuwenoude bondge
noot Engeland, omdat deze
toch niet op kon treden tegen
een lid van het Gemenebest.
Wat Amerika betreft, dit heeft
tot dusverre bijna altijd voor
op willen lopen wanneer het
ging om wat tegenwoordig
met een lelijk woord heet dé-
kolonisatie, en het zou in de
toekomst evenmin India als
Indonesië te zeer tegen zich in
willen nemen.
Zo zien wij dan dat tot dus
verre de enige duidelijke pa
rallel tussen de Portugezen in
Goa en de Nederlanders op
Nieuw-Guinea gelegen is in de
mate van vasthoudendheid
waarin onderhandelingen uit
de weg zijn gegaan onder
handelingen waarvan het ein
de slechts kón zijn: overdracht
aan de andere partij. Want in
de jaren achter ons heeft de
tijd niet stil gestaan en nu er
in geheel Azië nauwelijks meer
dan een enkele Eurppese kolo
nie te vinden is, nu zijn een
Portugees Goa en een Neder
lands Nieuw-Guinea beide
anachronismen geworden in de
ogen van de wereld.
Wij moeten ook vooral niet
denken dat indien Soekarno
aanvalt, de verbazing, of ook
de verontwaardiging, van de
wereld groot zal zijn. Ook te
dien aanzien spiegele men zich
aan Goa en men ga bijvoor
beeld maar eens na in hoe
verre er hier in Nederland van
enige wijd-verbreide veront
waardiging sprake was toen
Nehroe's troepen daar hun
waarlijk toch niet zeer held
haftige of gevaarlijke cam
pagne begonnen. Het kon bijna
geen enkele Nederlander ook
maar een steek schelen en
over een jaar is iedereen waar
schijnlijk zelfs vergeten waar
Goa ligt. Niet groter is de be
langstelling buiten Nederland,
Indonesië of Australië voor
Nieuw-Guinea.
Willen wij in het verre Nieuw-
Guinea niet in een avontuur
zonder uitzicht belanden, dan
zullen onze regeerders zich zo
wel soepel als redelijk moeten
tonen. Het geluk is met ons
geweest toen de kleine inva
sie-poging met zo gunstig re
sultaat werd afgeslagen en het
feit dat in Indonesië zelf Soe
karno het blijkbaar nodig
vindt om tal van redelijke lie
den met gezag in de nor te
zetten wijl hij hun invloed
vreest, toont bovendien dat
men het ook daar niet alge
meen eens is met zijn extre
mistische politiek. De Neder
landse politiek zal zich echter
te enenmale moeten gaan on
derscheiden van de Portugese,
of ook.van die welke mi
nister Luns tot in het jongste
verleden heeft gevoerd. Wij
willen hopen dat de huidige
regering, die zeker nog weinig
heeft gedaan om het conflict
op vreedzame wijze te helpen
oplossen, inderdaad alles erop
zal zetten om met Indonesië te
gaan onderhandelen. Niet om
de Papoea's uit te leveren,
maar juist om nog zoveel mo
gelijk voor hen te trachten te
bereiken. Ook om indruk te
maken op degenen in Indo
nesië die kennelijk gekant zijn
tegen de geweld-politiek van
Soekarno. Liever nog zagen
wij dat een nieuwe, onver
moeide minister van Buiten
landse Zaken deze taak aan
vatte, ook omdat wij uit een
nu reeds langdurig verleden
weten dat déze minister niet
Je ideale man is om met Azia
ten tot een akkoord te komen.
Maar willen minister Luns en
premier De Quay te elfder ure
tonen wat zij waard zijn bij
het oplossen van een geschil
dat, zo het onopgelost bleef,
rnszelf, de Papoea's en de Indo
nesiërs voor allerlei kwalijke
consequenties zou stellen
het zij zo. Indien zij slagen
zullen zij ons allen aan zich
verplichten. Dan zal in de ge
schiedenis niet gezegd kunnen
worden dat de Nederlanders in
Azië dezelfde fout maakten als
de Portugezen, dat zij uit stijf
hoofdigheid weigerden te on
derhandelen, zich vijanden
maakten waar zij vrienden
konden hebben en tenslotte
toch alles verloren.
Hoe weinig werkelijke vrien
den Nederland in de wereld
telt, kan ook nog weer eens
blijken uit de berichten vol
gens welke de drie motor
torpedoboten van de Indone
siërs zeer onlangs werden ge
bouwd bij onze West-Duitse
buren, en wel in Bremen. Het
waren prachtige schepen die
zeer snel konden varen en ge
weldig goed schieten. Gelukkig
konden zij óók zinken of in
brand raken, en dat eveneens
in een enorm tempo. Maar dat
lag niet zozeer aan de bouwers
alswel aan de Koninklijke
Marine.
Over de vraag precies hoe
dicht bij de kust van Nieuw-
Guinea deze schepen werden
onderschept, kunnen wij ons
moeilijk opwinden. Zij waren
kennelijk voor landing op het
eiland bestemd en konden met
hun snelheid in vijf minuten
de gehele 3-mijls zone door
klieven. Door hier regels van
een volkenrecht uit de tijd van
zeilschepen toe te passen zou
de verdediging van Nieuw-
Guinea haar taak bij voorbaat
onmogelijk hebben gemaakt.
He* maximum aan voordeel
zou Nederland uit succesvolle
actie slaan door juist nu, ter
wijl Soekarno een kleine ne
derlaag heeft geleden, zich on
voorwaardelijk voor onder
handelingen beschikbaar te
stellen.
Vuur en vlam
TOEN IK dezer dagen in een plezierig
Amsterdams café in gezelschap van enige
oudere, in letterkundige zaken vergrijsde
figuren een uurtje doorbracht, heb ik zes
tig minuten lang een hartstochtelijk, vijf
voudig gesprek moeten aanhoren over
l'affaire Van Oorschot-Hermans: dr. W. F.
Hermans, een onzer werkelijk grote schrij
vers, die in conflict lag met zijn uitge
ver Van Oorschot, omdat deze twee van
zijn boeken zonder zijn toestemming, in
een goedkope editie heeft doen verschij
nen.
Het bleek mij, tot mijn verbazing, dat
een zaak als deze sommige mensen nog
tot vurig dispuut kan brengen en dat zij
de letterkundige hartstocht nog kan wek
ken van mensen, die ik, ondanks hun over
rijpe leeftijd, meer bij de tijd vermoed
had.
In mijn zeer prille jaren toen, althans
van hier uit gezien, de wereld nog rustig
en kalm was, zou een gevalletje als dit
sensatie hebben verwekt in bepaalde krin
gen, maar dat dit nu nog het geval bleek
te zijn, verbaasde mij. Er zijn, dacht ik,
heel wat belangrijker zaken aan de orde,
zaken van zulk formaat, dat zij zo'n ge
valletje van onmin tussen een schrijver en
diens uitgever tot een wel heel minimaal
incidentje reduceren. Wat kan het, buiten
de beide partijen, eigenlijk iemand sche
len? Welk belang heeft het? En welke an
dere belangen dan die van die twee zijn er
mee gemoeid?
Mijn vijf tafelgenoten behoorden niet tot
de mindere goden van de vaderlandse
Olympos. Integendeel: hun namen hebben,
terecht, een goede, heldere klank in onze
kleine lusthof der schone letteren.
Toen ik hun langdurig gesprek had aan
gehoord kon ik de gemelijke gedachte niet
kwijtraken, dat mensen die zo weinig con
tact met het werkelijke leven hebben, dat
zij in vuur en vlam kunnen geraken om
een onbeduidend incidentje als dit, toch
eigenlijk wel zeer ver van de werkelijk
heid verwijderd staan.
Want het leven, dacht ik, is in al zijn
uitingen te belangwekkend geworden dan
dat wij ons willen wij er nog een rol
in spelen van welke aard. ook er bui
ten mogen en kunnen stellen. En de kun
stenaar kan zich dat pas recht niet veroor
loven.
Ik weet wel dat de verhouding kunste
naar-maatschappij een eeuwig punt van
discussie en meningsverschil is, maar zoals
alles heeft ook deze materie haar gren
zen.
Wie zich in alle oprechtheid druk maakt
over minimaliteiten als deze, heeft blijk
baar het perspectief uit het oog verloren.
Heeft hij dan nog wel recht op een min
of meer vooraanstaande plaats in het le
ven en in onze belangstelling?
Advertentie
zijn als de dood voor
Dit doosje betekent:
Openbaar gedenkteken. De Oostenrijkse
regering heeft het crematorium van het
voormalige kamp Melk bij het concen
tratiekamp Mathuasen tot openbaar ge
denkteken verklaard.
Evacuatie. Het dorpje Trevignano bij Ro
me is gedeeltelijk geëvacueerd omdat
men vreest dat de streek opnieuw door
lawines getroffen zal worden. Er deed
zich een lawine voor die het dorp, dat
1990 inwoners telt, zeer dicht naderde.
Spionnen. Een Cubaans vuurpeloton heeft
vorige week in de Cabana-gevangenis in
Havanna twee mannen terechtgesteld,
die door de Cubaanse regering waren
bestempeld als spionnen voor de Ame
rikaanse inlichtingendienst.
Rommelmuseum. In de Egyptische plaats
Mersa Matroe, aan de Middellandsezee-
kust, zal een „Maarschalk Rommel mu
seum" worden ingericht, zo meldt het
Egyptische blad Al Ahram. Legervoertui
gen, kaarten en documenten van het
Afrikakorps van Rommel zullen in net
museum ten toon worden gesteld.
Rattendieet. Onder auspiciën van de Ca
nadese melkstichting werd op een
school in Toronto een biologisch expe
riment gehouden, waarbij een rat een
week lang werd gevoed met melk en
brood. De rat stierf binnen een week.
Een andere rat, die tegelijkertijd op een
dieet *van suiker en limonade was ge
steld, overleefde het experiment.
Treinbotsing. Vijfentwintig personen wer
den gewond tijdens een botsing tussen
twee dieseltreinen op het Piccadilly sta
tion. Tien gewonden konden ter plaatse
behandeld worden. De rest werd naar
ziekenhuizen vervoerd met snijwonden
en kneuzingen.
Pamfletten. Het Oostduitse persbureau
ADN, heeft dinsdag gemeld dat het
vliegtuig dat vorige week boven Oost-
Duitsland pamfletten heeft uitgeworpen
waarin Kroesjtsjev wordt aangevallen
en de Albanese communisten worden
verdedigd, tot de Westduitse luchtmacht
behoort. De vlucht van het toestel was
volgens het persbureau een uitdagende
grensschending.
„Invallers". De Guatamaltese regering
heeft meegedeeld een brief te hebben
ontvangen van de leider van een groep
van zeventien mensen, die in het week
eind zijn uitgetrokken om de Britten te
dwingen Brits Honduras over te dragen
aan Guatemala. Volgens de leider van
de groep, is het hun bedoeling de plaat
sen Pueblo Viejo, an Antonio en Punta
Gorda te bezetten. De groep beschikt,
aldus de brief, over vier geweren, een
jachtgeweer en drie revolvers.
