Robert Kennedy gelooft dat Indonesië
voorlopig niet zal aanvallen
I
HET WEER
Brandende balen houtstofpapier
leveren spectaculair schouwspel
Kinderspel oorzaak van
brand bij
1
II
Prof. Duynstee
verlaat K.V.P.
Vier doden in
het verkeer
Mobilisatiebevel
van Soekarno
Juwelendieven gepakt
DAGBLAD VOOR VELSEN-IJMUIDEN, SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGE
Verschijnt dagelijks beh. zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 c., p. kwartaal 7,65,
franco per post 8,15. Losse nummers 12 ct.
Giro-rekening IJmuider Courant no. 129288.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Adi. Hoofdredacteur! Jos L. Lodewijks Uitgave, Grafische Bedrijven Damiate N.V, Grote Houtstraat 98, Haarlem Directie: P. W. BeereboomeoMr. H. C. van der Mije
Wegens steriel beleid
inzake Nieuw-Guinea
Het woord is aan
GALACONCERT IN
HAARLEM OPENT
HOLLAND FESTIVAL
Daarna opening van de
Frans Halsexpositie
SUEDE DAMES- EN HERENJASJES
Lichte vorst
Hoofddader droeg buit
van 10.000 op zak
In de krant van heden:
Weerrapporten 1, 2
Agenda van IJmond en Haarlem 2
Topsy
Uit het binnenland 2, s 6
Op de Praatstoel 3
Buitenlands nieuws 3, 6
Horen en Zien4
Kunst
In de Vishal en op zee 5
Uit stad en omgeving5, 10
Feuilleton
Panda en andere beeldverhalen.7
Economisch niéuws9
Beurs 9
Scheepsberichten 9
Sport 10, 11, 12, 13
Luidsprekers3
Dit nummer bestaat uit
veertien pagina's
I
M A A D
i t L1.L AR1 1962
4 7 e JAARGANG NUMMER 97
Kantoor: Lange Nieuws traat 427, IJmuiden.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 uur. Zat. 9-1 uur.
Telef. adm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519.
Telef. redactie 5389, na kantooruren 5080.
Haarlem: hoofdred. en alle afd. Telef. 15295.
IJmuider Courant
De Koningin heeft zondagmiddag de
Amerikaanse minister van Justitie en
zijn echtgenote in Huis ten Bosch in
Den Haag ontvangen.
De Amerikaanse minister van Justitie,
Robert Kennedy, heeft vanmorgen in een
persconferentie in Den Haag gezegd
sterk de indruk te hebben dat de Indone
sische regering in de naaste toekomst
geen aanval op Nieuw-Guinea beoogt.
Indonesië is er weliswaar op uit Nieuw-
Guinea onder zijn bestuur te krijgen,
maar wenst dit door middel van vreed
zame onderhandelingen met de Neder
landers. Kennedy wees er op dat de Ver
enigde Staten vriendschappelijke betrek
kingen met beide landen onderhouden
en zei dat een vreedzame oplossing door
redelijke mensen gevonden moet kunnen
worden. Volgens Kennedy is het pro
bleem in beide landen emotioneel ge
laden.
Op de vraag wat de Verenigde Staten
gaan doen als Indonesië wèl mocht aan
vallen, antwoordde hij, te hopen dat dat
niet zou gebeuren. Mocht het echter wel
zover komen dan zullen de Verenigde
Staten op dat ogenblik hun besluit
nemen.
Onze Haagse redacteur meldt:
In een snerpende vrieskou arriveerde
zondagmiddag de Amerikaanse minister
van Justitie met zijn echtgenote en enige
hoge ambtenaren van zijn ministerie in
ons land. Hjj werd 's middags door de
Koningin in Huis ten Bosch ontvangen.
Des avonds bood de Nederlandse regering
hem een diner aan in hotel Wittebrug in
Den Haag. Amerikaanse journalisten, die
Robert Kennedy op zijn wereldreis verge
zellen, hebben ons verteld welke indruk
zij hadden gekregen van Indonesië. Het
was een beeld van armoe, van ellende, van
verpaupering en van willekeur, een land,
waar een liter rijst viermaal zoveel kost
als een jaar geleden en waar men voor
nog geen tien dollarcenten een hele dag
moet arbeiden. En tegelijkertijd een land,
waar slechts één wens het leven van de
mensen beheerst: de wens om West-Irian
bij Indonesië gevoegd te krygen.
„Het is niet zo, dat onze minister van
Justitie in Indonesië over Nieuw-Guinea is
beginnen te spreken", zei ons de heer John
Seigenthaler, adviseur van de minister.
„Hij werd gedwongen zijn oordeel te ge
ven. Zoals ieder gedwongen wordt zijn oor
deel te geven over wat de Indonesiërs als
hun belangrijkste wens zien. Men kan over
elk onderwerp spreken, maar onverschil
lig of het nu politieke leiders, studenten,
arbeiders of ambtenaren zijn tot wie men
spreekt, zij brengen het gesprek op het
noodzakelijke bezit van West-Irian. Zij
spreken dan over het kolonialisme van de
Nederlanders, maar zij zien niet in, dat
zij een nieuw en kwalijk soort kolonialis
me willen verwezenlijken. Onder die om
standigheden heeft minister Kennedy ge
meend antwoord te moeten geven. En dat
antwoord kwam waarschijnlijk wel wat
hard aan".
Er zijn inderdaad harde dingen gezegd.
In het bijzonder toen minister Kennedy
gedwongen werd zijn mening te geven
tegenover een groep studenten.Dat ge
beurde zowel in Djakarta als in Bandoeng
als in Djokjakarta. „Wat dacht ge dat wij
zouden zeggen tegen de Nederlanders, van
wie wij overtuigd zijn, dat zij grote offers
brengen om van Nieuw-Guinea iets te ma
ken en de bewoners tot zelfbestuur op te
leiden? De Nederlanders met wie wij in
Europa en hier in de Pacific samen gestre
den hebben tegen dezelfde vijand, met wie
onze broers gesneuveld zijn en in hetzelf
de graf liggen? Alleen door uw kreten zul
len wij niet overtuigd worden van uw
recht. Zeker niet als gij elke dag, dat uw
leiders dat willen, het overleg over de
overdracht van Nieuw-Guinea kunt begin
nen te bespreken als ge de onbehoorlijke
voorwaarde maar wilt laten vallen.
Gij zult moeten studeren en moeten wer
ken en ge zult moeten tonen wat ge
waard zijt, vóór de wereld door u geïm
poneerd zal worden".
„Dergelijke gesprekken hebben wij allen
gevoerd", zo zei de heer Seigenthaler,
„Maar men aanvaardt het niet. Het is
droevig en rampzalig. Een onzer vroeg
aan president Soekarno waar hij was op
het moment, dat zijn broer het leven liet
in de strijd tegen Japan. Doodleuk kwam
een wedervraag als antwoord: „In welk
jaar was dat precies?"
Niet alleen in Djakarta en in andere gro
te steden schijnt iedereen bezeten van
„West-Irian", ook zelfs op het toch wat
afgelegen Bali. Ook daar ziet men om de
paar honderd meter gewapende militairen
lopen, alsof er ieder ogenblik een opstand
dreigt".
„Meent u, dat er nog zoiets als opposi
tie bestaat", vroegen de Nederlandse jour
nalisten. „Neen, ik geloof niet dat er nog
een oppositie is. We hebben Soekarno ont
moet en Soebandrio en verder Nasoetion
en Yamin. Maar de andere figuren als
Hatta, Roem en Sjahrir hebben wij niet
ontdekt".
„Wat denkt u van de economische situa
tie en vooruitzichten?"
,Die zijn slecht, bar slecht. Desondanks
schreeuwt men niet om rijst, maar om
West-Irian".
„Hoe oordeelt u over uw ambassadeur
in' Djakarta, de heer Jones, die bereid is
.Merdeka" te roepen?", vroeg een der
journalisten.
,Ik denk, dat Jones door het bezoek van
minister Kennedy enige steun heeft gekre
gen", zei de heer Seigenthaler. „Maar u
moet wel begrijpen, dat zijn positie te
midden van deze mensen niet eenvoudig
is. Voor Nederlanders zit in dat „Merde
ka" een geheel andere gevoelswaarde dan
voor ons, die het een vertaling in het Ma
leis van „freedom" vinden".
Anthony Lewis van de „New York
Times" was zeer teleurgesteld over wat
hij gezien had. „Het is een wanhopige si
tuatie, waar de mensen zich thans in be
vinden," zo zei hij. „Er is honger en
schreeuwende armoe. In de hotels waar
wij waren ondergebracht (in Djakarta in
hotel Des Indes) hebben wij slecht eten
gekregen en weinig goeds te drinken ge
had. Verder was de bediening slecht, de
slecht en de slaapgelegenheid
behuizing
slecht".
Hij vond Soebandrio een pientere diplo
maat, ofschóon hij hem slechts één keer
heeft ontmoet. „Als er oppositie tegen
Soekarno bestaat waar ik sterk aan
twijfel dan moet men die in het leger
zoeken. Het is mij opgevallen, dat in elke
provincie een burgerbestuurder is naast
een militaire figuur. Die militaire figuur
maakt gewoonlijk een heel wat krachtiger
indruk. Maaj> meer dan een indruk is het
beslist niet".
Een andere journalist vertelde dat mi
nister Kennedy nergens alleen gelaten
werd. Altijd was hij omgeven door een
groep zwaarbewapende militairen of poli
tiemensen.
Prof. mr. F. J. F. M. Duynstee heeft
;isteren in een brief aan het dagelijks
pestuur van de Katholieke Volkspartij
meegedeeld, dat hij bedankt als lid van
de partij. Aanleiding hiertoe is de rede
voering die de voorzitter van de K.V.P.,
mr. Van Doorn, zaterdag op de staten-
dag van de K.V.P. heeft gehouden.
Prof. Duynstee verklaart het vertrou
wen in de partijleiding te hebben ver
loren omdat deze „inzake West-Nieuw-
Guinea hardnekkig tracht een beleids
lijn door te zetten, die haar steriliteit
heeft bewezen sedert begin 1946 en die
thans moet voeren tot een maximum aan
nadelen en tot uitblijven van positieve
resultaten."
Prof. Duynstee citeert in zijn brief de
volgende uitlating van de partijvoorzit
ter op de statendag.
„Onze partijleiding heeft nimmer
ontkend dat wij bij een werkelijke
overmacht rustig zouden terugtreden.
Maar niemand mag van ons verwachten,
dat wij bereid zouden zijn zonder
strikte noodzaak te versagen en aldus
ons eergevoel te vergooien."
Prof. Duynstee verklaart zelfs geen
schijn van verantwoordelijkheid voor een
dergelijke politiek te willen dragen. Hij is
ook zeer teleurgesteld, dat van de zijde van
de KVP slechts in afwerende zin is gerea
geerd op de oproep van het Nederlandse
episcopaat.
De 29-jarige verpleegster M. Lijcklama
a Nijeholt is, toen zij 's avonds met haar
auto de gesloten spoorwegbomen in Woer
den ramde, door de sneltrein Den Haag
Utrecht gegrepen en op slag gedood. Haar
28-jarige broer Jelte werd zwaar gewond.
Mej. Lijcklama a Nijeholte had geen rij
bewijs. De overweg was uitgerust met
automatisch halve overwegbomen.
In Leerdam is de 54-jarige J. H. Bode
uit Asperen, toen hij met zijn fiets de weg
overstak, door een auto gegrepen en op
slag gedood.
In Nijverdal is de 58-jarige J. F. Arend
sen uit Oldenzaal, toen hij de weg wilde
oversteken, door een auto gegrepen en
vrijwel onmiddellijk daarna overleden. Het
ongeluk gebeurde doordat de man toen hij
de auto zag naderen, op zijn schreden te
rugkeerde.
De 69-jarige bromfietser B. H. Thieman,
die dinsdag in botsing kwam met een be
stelauto, is in een ziekenhuis in Rotterdam
aan de gevolgen van die botsing overleden.
Shelley:
In het zwijgen ligt vaak de grootste
leugen.
(Van onze kunstredacteur
Het Holland Festival zal in Haarlem
worden geopend met een orgelconcert
in de Grote of St. Bavokerk op vrijdag
15 juni. Het concert begint om 20 uur.
Over het programma wordt thans over
leg gevoerd met de stadsorganisten Al-
bert de Klerk en Piet Kee. Er wordt
gedacht aan werken van tijdgenoten
van Frans Hals, onder andere aan Fres-
cobaldi en Gabrieli. Om werken te kun
nen uitvoeren die voor orgel en blazers
bestemd zijn, zou dan de medewerking
van enkele blazers van het N.Ph.O. wor
den gevraagd. Het staat nog niet vast of
aeide stadsorganisten als concertgever
zullen optreden, maar dat is wel het
waarschijnlijkst. In ieder geval zal
dit galaconcert de officiële opening van
het Holland Festival zijn, een unieke
gebeurtenis omdat totnutoe dit evene
ment steeds in Amsterdam of Den Haag
met een galaconcert werd geopend.
Na afloop van deze Holland Festival
plechtigheid zal in het Frans Halsmuseum
de officiële opening van de internationale
Frans Halsexpositie plaats hebben, waarna
het gemeentebestuur van Haarlem een re
ceptie aanbiedt. Het is voor het Haarlems
gemeentebestuur bijzonder voldoening-
gevend dat Haarlem op één dag twee
evenementen van internationaal belang
binnen zijn veste zal zien plaats hebben,
temeer omdat de aanwezigheid van de Ko
ningin zeer waarschijnlijk geacht moet
worden. De samenvoeging van beide ope
ningen in de avonduren heft het probleem
op van de „dode" uren die tussen een mid
dag- èn avondgebeurtenis zouden ontstaan.
(Zie ook pagina 4)
Advertentie
BARTELJORISSTR HAARLEM TEL 13439
LEIDSESTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 223596
Verwachting tot morgenavond:
Overdrijvende wolkenvelden
met plaatselijk wat lichte sneeuw
Matige tot krachtige, langs de
waddeneilanden tijdelijk harde
oostelijke wind. Overwegend
lichte vorst.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
DJAKARTA (AP) President Soekarno
heeft een regeringsdecreet ondertekend
waarbij de algemene mobilisatie van man
nen en vrouwen van 18 tot 40 jaar wordt
afgekondigd. Het decreet, dat nog door de
wetgevende vergadering moet worden
goedgekeurd, draagt de datum 6 februari,
maar werd nu pas bekend gemaakt. Reeds
op 19 december van het vorig jaar heeft
Soekarno het Indonesische volk opgedra
gen. zich gereed te houden voor algemene
mobilisatie.
De secretaris-generaal van de Verenigde
Naties, Oe Thant, is terstond op de hoogte
gesteld van de afkondiging van de alge
mene mobilisatie in Indonesië.
Waarnemers in Djakarta geloven niet
dat deze nieuwe maatregel veel wijziging
zal brengen in de huidige toestand. De
regering leidt reeds een half miljoen vrij
willigers op. die zich hebben aangemeld
voor strijd tegen de Nederlanders om
Nieuw-Guinea
In officiële kringen in Den Haag was
men verrast over het bericht dat Spe-
karno een algemene mobilisatie voor ge
heel Indonesië heeft afgekondigd. Dit
soort maatregelen is niet bevorderlijk
voor het vinden van een vreedzame op
lossing van het geschil om Nieuw-Guinea,
zo zei men.
Twee Rotterdamse fabrieksarbeiders zijn
zaterdag in Dordrecht in verzekerde be
waring gesteld, nadat ze hadden bekend in
de nacht van donderdag op vrijdag bij
juwelier J. Vink in de Voorstraat in Dor
drecht na het inslaan van een ruit twee
plateaus met 105 heren- en 72 damesrin-
gen te hebben gestolen.
De oudste verdachte werd bij zijn wo
ning in de Maasstad gearresteerd op het
moment dat hij de buit ter waarde van
f 10.000,-, van de hand wilde gaan doen.
Veel moeite om de daders te grijpen heeft
dé recherche niet gehad. Van de oudste
verdachte was bekend, dat hij dezelfde
methode al meermalen had toegepast.
Vrijdagnacht vatten een Dordtse en een
Rotterdamse rechercheur post bij zijn wo
ning. Omstreeks half twaalf zaterdagmor
gen, toen hij zijn huis uitkwam, werd hij
gegrepen.
Hij ontkende de inbraak, maar toen men
hem fouilleerde bleek hij de hele buit bij
zich te hebben In de loop van zaterdag
middag is zijn mededader gearresteerd.
„Die jongens zijn natuurlijk weer bezig
geweest", zei zondagavond een schipper
van een van de bootjes van de firma
Donkersloot, toen hij rook en vonken
over de spoordijk zag waaien. De schip
ier heeft wellicht de oorzaak genoemd
van een zware brand op het terrein van
de papierfabriek Van Gelder Zonen iri
Velsen-Noord. Omstreeks half zes
gisteravond stonden hier twee bergen
halen houtstofpapier, alsmede een grote
oppervlakte begroeiing langs de spoor
dijk, in lichterlaaie.
Dat met vuur spelende kinderen de oor
zaak van de brand zijn geweest wordt nög
aannemelijker, na een verklaring van een
bewoner van de noodwoningen aan de Hof-
laan in Velsen Noord, die zei, dat herhaal
delijk kinderen op het terrein van de pa
pierfabriek gezien worden. Zij klimmen
dan onder een van prikkeldraad voorziene
afrastering door.
Twee bergen van balen houtstof-papier
brandden als een fakkel. De ijskoude
noordewind blies de duizenden vonken in
de richting van het Noordzeekanaal, maar
vele vonken belandden in het droge gele
gras van de spoordijk. Het gras begon te
branden en het duurde niet lang of ook de
boompjes hadden vuur gevat.
Tientallen kinderen rukten takken van
de boompjes en sloegen daarmee onder
luid geschreeuw, op het brandende gras.
Mannen van de Velsense brandweer, die
spoedig aanwezig was, hielpen een handje
door de nevelspuit erop te richten. De be
planting kon echter niet meer gered wor
den.
Twee spuitwagens van Van Gelder Zo-
nens bedrijfsbrandweer waren met knippe
rende blauwe lichten op het terrein aanwe
zig. Zo ook twee brandweerwagens van
Velsens brandweer.
Opmerkelijk was dat de Velsense brand
weerlieden de slangen begonnen op te
rollen, nadat zij het vuur buiten het be
drijfsterrein hadden geblust, ofschoon hun
assistentie dringend nodig was bij het blus
sen van de bergen cellulosepapier.
De bedrijfsbrandweer kon het vuur dan
ook aanvankelijk ternauwernood de baas.
Men begon te blussen tegen de ijskoude
noordewind in, met het gevolg dat de stra
len water nauwelijks tot de vuurhaard
reikten. Een brandweerman, uitgerust in
een fel-geel pak, had geen helm op. Een
jongetje kroop onder de afrastering door
en gaf de helm aan zijn vader, wiens
hoofdhaar herhaaldelijk in brand dreigde
te geraken door de vonken.
Vele inwoners waren op de sppordijkge-
klommen of sloegen de verrichting van de
Vele inwoners waren op de spoordijk ge
plaatste spoorwagons af. De brand was
danook bepaald niet saai. Herhaaldelijk
vielen er oranje-geel gekleurde balen cellu
lose uit de berg, in miljoenen vonken uit
eenspattend.
De brandweer wist echter het vuur te
localiseren. Een gelukkige omstandigheid
daarbij was dat het vuur niet kon over
slaan op andere voorraden, aangezien de
felle wind de vlammen en vonken niet
over deze voorraden heenjoeg.
De kracht van de wind was er mede
oorzaak van, dat men een waterkanon
moest laten aanrukken. De straal werd op
de vuurhaard gericht, wat tot gevolg had
dat balen verteerde houtstof als kaarten
huizen ineenzakten. Het was duidelijk dat
van de voorraad ter grootte van een
scheepslading niets meer gered kon
worden.
De brandweerlieden zijn uren in de weer
geweest met het blussen. Om tien uur gis
teravond brandden de bergen nog als een
fakkel. De brand ontstond om ongeveer
half zes.
De zevenduizend balen houtstof en cellu
lose, die geheel door de brand zijn ver
nietigd, vertegenwoordigen een niet on
aanzienlijke waarde. Deze schade wordt
evenwel geheel door verzekering gedekt.
De verbrande houtstof en cellulose maken
echter slechts een heel klein deel uit van
de totale voorraad van deze grondstoffen,
zodat de produktie volkomen normaal zal
kunnen doorgaan.
De twee brandspuiten van het bedrijf
zijn tot hedenochtend in actie gehi -ven.
