Wapenstilstand in Algerije is vandaag om twaalf uur van kracht geworden Soevereiniteit en onafhankelijkheid Garanties voor rechten en samenwerking HET WEER Sjoukje Dijkstra eerste en beste i Algemene instemming in de wereld met bestand V, Onheilspellende rust in Algiers „AHes kan in vijf minuten worden geregeld" Mammoetwet morgen niet in Tweede Kamer Sovjet-Unie erkent Algerijns bewind 47e JAARGANG NUMMER 115 Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden. Geopend van 9-12.30 en 2-5 uur. Zat 9-1 uur. Telef. a dm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519. Telef. redactie 5389, na kantooruren 5080. Haarlem: hoofdred. en alle afd. Telef. 15295. DAGBLAD VOOR VEL S E N - IJ M U ID E N, SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING MAANDAG 19 MAART 1962 Verschijnt dagelijks beh. zon- en feestdagen. Abonnement p. week 59 c., p. kwartaal 7,65, franco per post 8,15. Losse nummers 12 ct. Giro-rekening IJmuider Courant no. 129288. Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar. Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem Directie: P. W. Peereboom en Mr. H. C. van der N VOOR DE ALGERIJNEN: VOOR DE FRANSEN: Referendum Een van de koudste lente maanden sinds 1850 Wolkenvelden Garanties Troepen terug 'efore ijou êuïjt SUÈDE DAMES- EN HERENJASJES „Te wapen, burgersop OA S-pamfletten Krijgsraden Soekarno: Het woord is aan Tower kostuums in midden- en lichtgewicht van 149,50 t°t 289,50 House of England Be!-o-fast en Tricot-Perion overhemden 16,9o resp. jgw House of England échte voorjaars demi's 149,50 tót 249,50 House of England In de krant van heden: Weerrapporten 1, 2 Agenda van IJ mond en Haarlem 2 Uit het binnenland 2, 7 Van Dag tot Dag3 Op de Praatstod3 Buitenlands nieuws 3, 7 Horen en Zien4 Kunst 4 Uit stad en omgeving6, 7 In de Vishal en op zee7 Feuilleton 9 Panda en andere beeldverhalen9 Economisch nieuws10 Beurs 10 Scheepsberichten 10 Sport 11, 12, 13, 15 Topsy 16 Luidsprekers16 Dit nummer bestaat uit zestien pagina's IJmuider Courant (Van onze reisredacteur W. L. Brugsma) GENèVE, 19 maart. Haast als een anti-climax is gisteravond het Frans- Algerijnse akkoord bekendgemaakt, dat een eind maakt aan een week treuzelen, een jaar onderhandelen en 7,5 jaar bloe dige strijd. Zo ongeïnspireerd als De Gaulle's rede, zo mat waren de slotver klaringen van de totaal uitgeputte Fran se en Algerijnse onderhandelaars, die het skelet van net akkoord onthulden. Was het alleen die uitputting die eerst mi nister Joxe in Evian, en pas drie uur later de Algerijnse woordvoerder Rehda Malek aan de Zwitserse kant van het meer op kil-formele manier de wapenstil stand deden aankondigen, waarnaar 45 miljoen Fransen en negen miljoen Algerijnen hebben gesnakt? Niet alleen. Er zijn een miljoen Fransen in Algerije, die zullen zeggen: „De oorlog is voorbij, leve de oorlQg". Inderdaad, de Frans- Algerijnse oorlog is voorbij, maar nie mand verheelt dat de organisatie, die zich achter de letters O.A.S. verbert, haar uiterste zal doen om eerst op Al gerijnse en later misschien op Franse bodem een burgeroorlog te ontketenen. Onder die omineuze voortekenen is dan het akkoord geboren dat eigenlijk een mo del mag heten. Uit de militair onbesliste strijd die Frankrijk niet langer kon dra gen, heeft Belkacem Krims F.L.N.-delega tie een grandioze politieke zege behaald. Binnen zes maanden zal Algerije een on afhankelijke soevereine staat zijn met een volledig intact territoir dat ook de Sahara omvat. De Franse en Algerijnse regerin gen hebben zich per akkoord verplicht de volgende formule voor te leggen aan de kiezers,' die er dan in een referendum hun goedkeuring aan mogen hechten: ,.U bent voorstander van een onafhankelijk soeverein Algerije, dat in vrijheid met Frankrijk zal samenwerken?" Zowel De Gaulle's regering als het F.L.N. zal pro paganda maken voor deze oplossing, die ongetwijfeld een overweldigende meêrder- heid zal halen. Waar de Algerijnen na zeven jaar strijd hun soevereiniteit hebben bevochten, daar heeft Frankrijk zoals uit de formule voor samenwerking blijkt in het ak koord zijn belangen en die van zijn in Algerije residerende burgers door verre gaande garanties gedekt. Wanneer wan hoopsdaden van de O.A.S. de positie van de Fransen in Algerije niet onherstelbaar compromitteren, dan is de deur nog niet gesloten voor een draaglijk slot van de tragedie, die zoveel bloed en tranen heeft gekost. Hier volgt een korte samenvatting van het akkoord: Vandaag om twaalf uur is de wapenstilstand ingegaan tussen het Al gerijnse bevrijdingsleger (A.L.N.) en de Franse troepen, een wapenstilstand die een overgangsperiode moet inluiden. Daarin zal Algerije binnen minimaal drie en maxi maal zes maanden in een referendum over zijn eigen toekomst beslissen. Gedurende die overgangsperiode zal Algerije bestuurd worden door een voorlopig uitvoerend or gaan, dat zal bestaan uit Fransen, leden van het F.L.N. en niet-politiek gebonden (Van onze weerkundige medewerker) Het verschil tussen het weer van verle den jaar om deze tijd en dit jaar is wel bijzonder groot. Verleden jaar werd op 17 maart al een temperatuur van 20 gr. C. gemeten, in Venlo zelfs 23 gr. C. Tot nu toe is maart 1962 met die van 1853, 1917 en 1955 nog de koudste van alle lentemaan den sinds 1850. Verleden jaar noteerde De Bilt in de maanden februari en maart totaal zes vorstdagen. Momenteel zijn er dit al 26. Rond 21 maart had de lente verleden jaar al een voorsprong in groei en bloei van bijna drie weken. Nu ligt er hier en daar sneeuw en is de grond elke morgen hard bevroren. Een nieuw hogedrukgebied boven West en Midden-Europa belet dat er voorlopig zachte lucht naar onze omgeving kan door dringen. De wind blijft oostelijk met aan ■voer van koude lucht. Het blijft nog win ters, vooral des nachts. Verwachting tot morgenavond: Opklaringen, maar ook nu en dan wolkenvelden en hier en daar een buitje. Weinig wind. Weinig verandering in tempera tuur. Volledige weerrapporten op pagina twee. Algerijnen. Frankrijk zal vertegenwoor digd worden door een Hoge Commissaris. De voorlopige executieve heeft niet alleen tot taak Algerije zolang te besturen, maar ook zoveel mogejijk Algerijen bij dat be stuur te betrekken. Zij zal tevens verant woordelijk zijn voor de openbare orde en daarvoor beschikken over een politiemacht en Algerijnse ordetroepen ter sterkte van 60.000 man. In die overgangsperiode zullen alle po litieke vrijheden binnen de kortst moge lijke tijd worden hersteld, en het F.L.N. zelf wordt in Algerije een wettig toege laten "politieke organisatie. Er zal een al gemene amnestie worden afgekondigd waaronder binnen drie weken alle Alge rijnse politieke gevangenen worden vrijge laten. Het F.L.N. hoopt dat ook de Fran sen, die wegens hulp aan de Algerijnse zaak gevangen zitten, van die amnestie zullen profiteren. Nóg een winstpunt voor het F.L.N.: alle Algerijnse vluchtelingen in Tunesië en Marokko en dat zijn er honderdduizenden mogen naar Algerije terugkeren. Binnen twee maanden zal de voorlopige executieve beslissen wanneer het referendum wordt gehouden. Wanneer Algerije in dat referendum de onafhankelijkheid kiest, en niemand twij felt daaraan, zal het een soevereine staat zijn die vrijelijk zijn eigen politieke en so ciale stelsel kan kiezen. Maar de Franse minderheid krijgt aanzienlijke garanties. Niemand kan vervolgd worden wegens po litieke misdrijven (O.A.S.-aanslagen bij voorbeeld) die vóór het staken van het vuren zijn begaan. De Fransen in Algerije krijgen met behoud van hun Franse na tionaliteit drie jaar lang Algerijnse burger rechten. Daarna mogen zij hun definitieve nationaliteit kiezen. Zij zullen zowel in de 'vertegenwoordigende als in de gezagsor ganen een aandeel krijgen, in overeenkomst met hun aantal In de steden Algiers en Oran zullen daarvoor zelfs speciale rege lingen worden getroffen. Hun bezittingen zullen niet onteigend mogen worden zon der rechtvaardige schadeloosstelling, zo wel op cultureel, religieus en taalgebied worden hun rechten gegarandeerd. Zij mo gen zich verenigen ter behartiging van hun belangen, die nog door een speciaal hof gewaarborgd zullen worden. In ruil voor de behartiging der Franse belangen zal Frankrijk aan Algerije fi nanciële, economische en technische hulp verlenen ter grootte van de huidige, aan zienlijke ontwikkelingsplannen het plan van Constantine). Algerije blijft in de zóne van de franc en de twee landen zul len elkaar in hun commerciële betrekkin gen preferentiële rechten verlenen. De Franse oliewinning in de Sahara zal ge schieden onder beheer van een paritair orgaan, dat ook tot taak krijgt de Sahara verder te ontwikkelen. Onmiddellijk na het ingaan van het sta ken van het vuren zal Frankrijk geleide lijk aan beginnen zijn troepen terug te trekken, binnen twaalf maanden tot een sterkte van 80.000 man. De rest wordt in de volgende twee jaar teruggetrokken. Maar Frankrijk huurt voor vijftien .iaar van Algerije de marine-basis Mers El Ke- bir, alsmede een aantal vliegvelden en het terrein voor kernproeven in de Sahara. Dat zijn in vogelvlucht de termen van het akkoord waaraan in een serie onder handelingen in Melun, Evian, Lugrin, Les Rousses en tenslotte weer in Evian het afgelopen jaar is getimmerd. Het is een redelijk akkoord, uitkomst van een strijd waarin Algerije en Frankrijk beide dreig den leeg te bloeden. Het Franse leger kon de F.L.N.-guerilla's er niet onder krijgen, de Algerijnen konden nimmer hopen een Advertentie BARTEUOPISSTR HAARLEM TEL 13439 LEIDSESTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 223596 Drie leden van de Algerijnse dele gatie die in Evian met de Franse onderhandelaars tot overeenstemming is gekomen over de wapenstilstand. Van links naar rechts: Sahad Dahlab, Boelarouf en Mohammed Jazid. (Telefoto) half miljoen Franse soldaten in zee te drij ven. Als deze tragische worsteling, waarvan ieder al vier jaar geleden de hopeloos heid inzag, een of twee jaar eerder zou zijn afgelopen, zou dit akkoord een fees telijke viering waard zijn geweest. Nu dreigt het staken van het vuren door het heropenen van een ander vuren gevolgd te worden. In die "nieuwe strijd zijn de verdragsluitende partijen van Evian in fei te bondgenoten geworden. Een gemakkelijk bondgenootschap zal het niet zijn. Ben Bella, na vijf jaren gevangenschap in vrijheid gekomen, Ben Khedda, die de F.L.N.-commando's in Algiers leidde, de honderdduizenden Algerijen die familiele den verloren hebben in de bergen, de mar telkamers en de concentratiekampen, zul len niet gemakkelijk over hun bitterheid heenkomen. De Franse militairen hebben in de zeven jaar die verliepen sinds op 1 november 1954 een handvol Algerijnse terroristen in het kille Aurèsgebergte de eerste aanslag pleegde op de onderwijzer Monnerot, het F.L.N. als hun doodsvijand leren beschouwen. Nu moeten zijn na ze ven jaar vergeefse strijd het politieke bouw werk van dat F.L.N. helpen beschermen tegen een laatste stormloop van hun eigen wanhopige landgenoten. Het zijn deze tra gische aspecten, die het ondertekenen van het akkoord in Evian gisteren voor nie mand tot het feest maakten, dat een vre de verdient. ALGIERS (AFP) Vanochtend om streeks zeven uur, wanneer normaal in de straten reeds een geanimeerde drukte heerst, leek Algiers een nog niet ontwaak te stad. In de woonhuizen waren de rol gordijnen nog niet opgetrokken, en de vuil nisbakken waren nog niet geleegd. Hier en daar vertoonde zich een Algerijn op straat, doch hij behoorde dan tot de zeldzame voorbijgangers. Op alle muren zijn grote aanplakbiljetten aangebracht waarop de wapenstilstand bekend wordt gemaakt. Sommige ervan zijn echter stukgescheurd en vervangen door andere biljetten waarop met grote zwarte letters staat geschreven: „Te wapen, burgers." Om negen uur in de ochtend begonnen de patrouilles met het controleren der pa pieren van de weinige burgers, die zich op straat bevonden. De patrouilles contro leerden echter ook elkaar, voor het geval O.A.S.-leden zich in leger- of politie-uni- form mochten hebben gestoken. De Franse algemene vertegenwoordiger Jean Morin hield vanmorgen over de radio een toespraak, waarin hij de Europese en Algerijnse bevolking opwekte de wapen stilstandsovereenkomst te steunen. Tot de Europeanen zei hij: „Wellicht betekent de gesloten overeenkomst niet de oplossing die u in uw hart had gewenst, doch het gezonde verstand maakte haar nodig." Zaterdag werden de apotheken in Algiers zelfs voor noodgevallen gesloten na dat zeven apotheken door de O.A.S. waren aangevallen waarbij zes Algerijnse apo thekers de dood vonden en drie Algerijnse en een Europese apotheker gewond wer den. Twee Europeanen, die verdacht wer den een der aanslagen gepleegd te hebben, werden door een patrouille gearresteerd. PARIJS (Reuter-AFP) In de Franse staatscourant is een besluit vermeld, waar bij tijdelijk militaire rechtbanken worden ingesteld in Algiers en Oran. Personen bo ven de achttien jaar die op heterdaad bij het plegen van aanslagen worden betrapt, zullen zonder een gerechtelijk vooronder zoek direct voor een der krijgsraden vér- schijnen. De vonnissen, waartegen geen be roep of cassatie kan worden aangetekend, zullen onmiddellijk ten uitvoer worden ge legd. Slechts ingeval een doodvonnis wordt geveld, kan telegrafisch aan president De Gaulle gratie worden gevraagd. De O.A.S. heeft de instelling van een ,.parallel"-regering aangekondigd, onder de naam „Nationaal Comité tegen de die tatuur". Dit comité zal zijn belast met het toe zicht op de strikte naleving van de Franse grondwet. Artikel 16, dat de buitengewone bevoegdheden voor de president in een ge val van crisis regelt, zal buiten werking worden gesteld. Alles wat de presidentiële macht betreft, zal worden ingetrokken, ter wijl de buitengewone rechtbanken zullen worden opgeheven. In pamfletten die in Al giers werden verspreid, deelde de O.A.S. mee dat een nationaal comité van Frans verzet is gevormd en dat ex-generaal Sa- lan de bevoegdheid heeft gekregen een voorlopige regering in Algerije te vormen v.v.v.v.-...- - - - DJAKARTA (AFP-Reuter) „Indien de Nederlanders weigeren officieel met ons te onderhandelen over de overdracht van westelijk Nieuw-Guinea zullen wij dat gebied in de loop van dit jaar bevrijden", aldus president Soekarno zondag in een via Radio-Djakarta uitgezonden toespraak. Soekarno zei dat Indonesië heeft besloten westelijk Nieuw-Guinea met alle midde len, diplomatieke inbegrepen, te bevrij den, dit laatste echter onder voorwaarde dat Nederland zich in beginsel bereid ver klaart het omstreden gebied aan Indone sië over te dragen. Hij verklaarde dat de Indonesische afgevaardigden bij de gehei me besprekingen nabij Washington op dracht hebben, eerst zekerheid te krijgen, of dit besprekingen zouden zijn ter voor bereiding van formele onderhandelingen over de overdracht van Nieuw-Guinea. Als dit niet het geval is moeten zij weer naar huis komen," aldus Soekarno. Hij zei dat het niet juist is, het geheime overleg voor te stellen als een verkenning. Hij be schuldigde er de Nederlanders van, het fundamentele beginsel van het geheime overleg te hebben verdraaid. Zijn bevel voor de „oevrijding" van het gebied is nog steeds van kracht. „Ik heb opdracht gegeven, dat dit bevel niet zal worden in getrokken, maar met nog meer kracht ten uitvoer zal worden gelegd." Maar als het gebied door onderhande lingen en zonder bloedvergieten bij Indo nesië kan worden gevoegd, zou hij naar Nederland gaan om de Nederlanders dank te zeggen en de betrekkingen tussen Nederland en Indbnesië te normaliseren. De' Indonesische delegatie, onder leiding van Soedjarwo Tjondronegoro chef van de afdeling Europa van het Indonesische mi nisterie van Buitenlandse Zaken, bestaat voorts uit Adam Malik, Indonesische am bassadeur te Moskou. In Washington zullen zich bij hen voe gen de Indonesische ambassadeur, Zairin Zain, en de Indonesische afgevaardigde bij de Verenigde Naties, Soekardjo Wirjo- pranoto. De Indonesische delegatie neemt slechts twee punten mee naar de conferen- tietafel: de procedure voor de overdracht van het bestuur over West-Irian aan Indo nesië, en de methode voor de normalise ring van de betrekkingen tussen Indonesië en Nederland nadat het bestuur over West-Irian aan Indonesië overgedragen is. „Als de Nederlanders dat willen, kan al les in vijf minuten geregeld worden", al dus Soekarno. Sjoukje Dijkstra is zaterdagavond wereldkampioene geworden. Zij over troefde haar grootste concurrenten met een perfecte kür en nam op het erepodium in het ijsstadion te Praag de hoogste plaats in. Links van haar het Oostenrijkse meisje Regina Heit- zer, die als derde eindigde en rechts de Canadese Wendy Griner, die tweede werd. Marie de Flavigny: Sommige vrouwen verlangen zozeer naar het moederschap, dat zij de man als een noodzakelijk kwaad beschou wen. Advertentie En tóch wordt hét lenie! chique donkere tinten in wol met mohair, met zijde of met tyralon Amsterdam, Regullersbreestr. 21-23 |j tegenover Tuschlnskt De behandeling van het wetsontwerp tot regeling van het voortgezet onderwijs, de „Mammoetwet", die dinsdag als eerste punt van de agenda der Tweede Kamer aan de orde zou komen, is voorlopig één dag uitgesteld wegens een lichte ongesteld heid van minister Cals. De Tweede Kamer zal morgen een begin maken met de afwerking der volgende agendapunten. Advertentie In onbeperkte maievoorradig: de enige twee soorten shirts zonder strijkproblemenl Amstèrdam, Regullersbreestr. 21-23 J tegenover Tusehlnskl WASHINGTON (AP) De Amerikaan se regering heeft het Frans-Algerijnse be stand bestempeld als „gezonde basis voor vriendschappelijke en vruchtbare betrek kingen tussen Algerije en Frankrijk." De perschef van president Kennedy, Pierre Salinger, deelde mee dat de over eenkomst als een historische prestatie wordt beschouwd die mogelijk is gemaakt door de visie, het staatsmanschap en de zelfbeheersing die alle betrokkenen aan de dag hebben gelegd. President Kennedy heeft tegenover de Franse regering en de Al gerijnse voorlopige regering uiting gegeven aan zijn vreugde over de bereikte over eenkomst. LONDEN(AP) Een woordvoerder van de Britse premier Macmillan noemde het bericht van het bestand „goed nieuws" en sprak de hoop uit, dat de bereikte over eenstemming een verlichting zou beteke nen van de moeilijkheden waaronder een van Engelands beste bondgenoten gebukt gaat. Ook op het Britse ministerie van Bui tenlandse Zaken toonde men zich verhegd. Men acht het belangrijk dat Frankrijk, bevrijd van de lange en kostbare strijd in Afrika, beter in staat zal zijn, aan dacht te wijden aan andere, dringende za ken, zoals de betrekkingen met zijn bond genoten. TUNIS (Reuter) President Bourguiba van Tunesië heeft het bestand het einde genoemd van „een heldhaftige strijd van het Algerijnse volk tegen „tirannie en des potisme". CAIRO (ReuterAFP) President Nas ser van Egypte heeft in een verklaring gezegd, dat het bestandsakkoord „de mo gelijkheid opent voor een vreedzame toe nadering tussen de Arabische revolutie en Frankrijk". De Britse pers toont zich ook ingenomen met de beëindiging van de strijd in Al gerije. Over het algemeen is men optimis- Advertentie Gisteren gearriveerd en f vandaag voor u Eng. Iweeds en tcamgarens in lichte en middentinten ...u voelt zich herborenl Amsterdam, Regullersbreestr. 21-23 tegenover Tuschlnskt tisch gestemd over het vermogen van pre sident De Gaulle om het akkoord ten uit voer te leggen. Evenals in het merendeel van de Amerikaanse en Franse perscom mentaren is men het er over eens, dat het akkoord alleen tot stand is gekomen dankzij het staatsmanschap van De Gaul le. Uit alle delen van de wereld komen in stemmende reacties op het akkoord bin nen. MOSKOU (AP) Premier Kroesjtsjev heeft vandaag bekend gemaakt, dat zijn regering de voorlopige Algerijnse regering de jure erkent. Hij gaf verder „zijn be reidheid te kennen diplomatieke betrekkin gen met deze regering aan te knopen." Radio-Moskou heeft het nieuws van het bestand de dageraad van de vrede over dit Afrikaanse land genoemd. „Maar het bestand wil nog niet zeggen dat er vrede heerst," aldus de correspon dent van radio-Moskou in een reportage uit Genève. „Een waarlijk stabiele vrede zal bevochten moeten worden in een strijd tegen de fascistische moordenaars, de ul tra-kolonialisten, die hun best zullen doen moeilijkheden te veroorzaken, een volks stemming te voorkomen en de onafhanke lijkheid van Algerije tegen te houden." De correspondent zei, dat de Franse dele gatie streed voor de capitulatie van de Al gerijnse nationalisten en probeerde enkele restanten van de Franse koloniale status in Algerije te behouden. Maar de Fransen zo zei hij, werden gedwongen zich door hun gezonde verstand te laten leiden en tijdens de besprekingen concessies te doen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1962 | | pagina 1