Cals voor de Tweede Kamer
TEGEL
Haarlemse „Sierkan": zestig
jaar met melk meer mans
Amsterdam maakt er een
vrolijke bruiloft van
HERINNERINGS
Directie Zwanenberg
dreigt met ontslag
Werkloosheid in maart
verder gedaald
Vooral in laatste jaren expansie
Vragen van Kamerlid
over Gorinchem's
burgemeester
Pokken eisen 22 levens
Huwelijksfeest koninklijk paar
op West-Java
DOF M ¥M4H
HAARDN
ALLFf i
PER STUK
Verkrijgbaar in
levensmiddelenzaken
en warenhuizen
Bert Japin
ZILVEREN HUWELIJKSFEEST VAN
H.M. DE KONINGIN EN Z.K.H. PRINS BERNHARD
WOENSDAG 4 APRIL 1962
Ds. De Vries benoemd bij
Wereldraad van Kerken
Bollenveld in
San Francisco
Produktie belangrijk
geautomatiseerd
Verdwenen
„Rijdende receptie
ïiv&- -A***
plaats willen kiezen in de Amstel, om
op deze wijze hun hulde te betuigen. De
koningssloep wordt geroeid door adelbor
sten. De aankomst bij het Amstelhotel
wordt opgeluisterd door een spuitdemon-
stratie van de Amsterdamse brandweer.
Het Amsterdamse Oranje-comité pro
beert de rijtoer en alles wat er omheen
hangt niet in een protocolair keurslijf te
wringen. „Het moet een spontaan feest
worden, een geordende bende", aldus dr.
Gajentaan.
Gezien de versieringen, de grote belang
stelling uit binnen- en buitenland, de op
stelling van de stoet waarin de paar
den een belangrijke rol vervullen de
„inval" in het RAI-gebouw en de vaar
tocht over de Amstel, belooft het een spec
taculaire manifestatie te worden.
Met de rijtoer is het niet afgelopen. De
in het Amstelhotel logerende staatshoof
den en officiële genodigden uit vele lan
den zullen zich vermaken op een wijze,
die zich aan het oog van het publiek zal
onttrekken. Dat behoeft niemand te spij
ten want achter het RAI-gebouw wordt
's avonds om half tieh een gigantisch vuur
werk afgestoken dat de inleiding vormt tot
het grootste Oranjebal, dat Amsterdam
ooit heeft gekend: een dansfeest in het
feestelijk versierde en verlichte RAI-ge
bouw,
4e publicatie aangeboden door de Nederlandse Dagblad Pers.
(Vervolg van pag. 1)
„Het is geen speciale hobby van mij
geweest om met één wettelijke regeling
Met de lente komt de
trek in de veilingen. Ik
weet niet, of u wel eens
binnendrentelt op de
Nieuwe Gracht. Vooral
een keer doen. Zijn de
bulletjes het aankijken
nauwelijks waard, dan
zijn het altijd nog de
mensen, die daar rond
scharrelen tussen oude
penantkastjes, Chippen
dale bankjes, petit-point
fauteuiltjes en nacht
kastjes. Soms denk je:
waar halen ze het van
daan. Maar daar is een
retorische vraag, want
altijd staat er weer zo'n
boeltje. Veel intrigeren
der is te weten: waar
gaat he' naar toe. Want
in deze wereld kan
blijkbaar iets niet zo
oud of aftands zijn, of
er duikt altijd weer een
nieuwe liefhebber op.
De mooie mahoniehou
ten buffetjes met spie
gels en glaskastjes, het
zware eikenhouten bed
met ingebouwde po-
kastjes. Compleet met
matras. Moet u eens
voelen, wat een binnen-
vering. Het zou mijn
happie niet zijn mij te
nestelen in het bed,
waarvan ik de vorige
eigenaar niet kende. En
dan nóg. Toch gaat het
bed luister maar naar
de veilingmeester - grif
van de hand. Weten die
toeristen veel. Die den
ken dat ze een superde-
lux privéboudoir te be-
snurken krijgen. Trou
wens, alles wordt „sje-
misch" gewassen en ge
reinigd. Voor een paar
tientjes moet je geen
onbeslapen hemelbed
verwachten: twee daag
jes luchten in de frisse
voorjaarslucht en het
zeegras ruikt weer als
zware shag.
Boeiend is de afde
ling muziekinstrumen
ten, van opdraaibare
grammofoons tot afloop-
bare bandrecorders.
Goed, de piano die er
staat zou de heer Rubin
stein niet eens op de
kassabonnen cadeau
willen hebben, maar een
muzikaal-„aangelegen"
dochter kan er aardig op
uit de voeten. En de
prijs is ook ongeveer ge
lijk aan een welgevulde
bak met spijkers. Kopen
is natuurlijk nummer 1
op zo'n veiling, maar het
rommelen op zo'n kijk
dag is een leuke sport
Zelfs als een princi
pieel in vendu's ongeïn
teresseerd koper, krijgt
men, al rondscharrelend
een soort impuls. Want,
altijd staat er iets tus
sen, dat een ander op
een gegeven moment zét
was: waarop hij uitge
keken was en dat u net
jarenlang als hoogste
ideaal beschouwde om
ermee te beginnen. Nou-
ja, tweedehands natuur
lijk, maar sommige
mensen zijn zo netjes op
hun spullen geweest, dat
je het nooit zou zien, als
je het niet zou weten.
Wat kan het u schelen
of het kristallen glasser
vies al aan driehonderd
lippen heeft gehangen:
een lekker sopje en het
fonkelt als nieuw.
Toen ik mij als jong
gezel moest inrichten,
heeft iemand mij gesug
gereerd: ga eens kijken
op een veiling. Het geeft
je een enorme voldoe
ning uit het waardeloze
verborgen rijkdommen
op te vissen. Denk voor
al aan alle oude mees
ters die argeloos waren
neergekwakt tussen
touw en krantenpapier
en die later miljoenen
opbrachten. En scherp
de geest op de handel.
Je moet namelijk door
het biedverloop te be
palen jezelf het gevoel
bijbrengen, dat je iets
hebt verworven. Nu ben
ik van dat laatste al
vaak van een koude ker
mis thuisgekomen. On
der het veilingaudito
rium bleken altijd zo
veel deskundigen aan
wezig die mijn koopje
dusdanig opjoegen, dat
het eigenlijk geen koop
je meer was.
Toch heb ik er wel
een keer een fraai bank
stel vandaan gehaald,
voor een prikje. Meu
bels liggen meestal gun
stig in prijs, want in de-
Z3 welvaartsstaat is de
handel in tweedehands
goederen van flauw tot
matig geworden. Daar
om kan je wel eens een
riante boekenkast tref
fen voor een paar tien
tjes. Je kunt er natuur
lijk ook flink mis-kleu-
nen, als je denkt palis
sander te kopen en het
is een door houtwurmen
gesavoreerd waaibo-
men-soort. Prettig is
dan, dat je er nooit
iemand op aan hoeft te
kijken. Alleen jezelf. En
er zijn mensen, die met
schade en schande wijs
geworden, nu geen vei
ling meer overslaan. Om
dat ze er altijd wel iets
vandaan slepen, of om
de sfeer van de verkoop
zelf: de rijen stoelen, de
kopjes koffie „van het
huis", de te snijden siga
renrook en het woord
van de veilingmeester,
of de knik van zijn vas
te patiënten.
Het zou jammer zijn
als niemand meer iets
opruimde, zoals het ook
jammer was dat het
Haarlemse pandjeshuis
verdween. Niet vanwege
de verheugende sociale
achtergrond, maar van
wege de gemiste am
biance van zo'n verkoop.
Heus, loop eens binnen
op de Nieuwe Gracht en
u komt met meer thuis,
dan u lief is, want voor
u het weet, zit u braaf
mee te knikken. En dat
kost daar altijd geld.
Mooi geld!
te komen", zo betoogde mr. Cals. „De
kiem van deze wet werd zelfs gelegd
voordat ik nog minister was, namelijk m
1949 door de aanvaarding van motie-Pe
ters in de Tweede Kamer. Gevraagd werd
een sluitend geheel van onderwijsvoorzie
ningen. Het was te doen om eenheid en
vastheid van beleid". Minister Cals beriep
zich o.m. op de mening van wijlen oud
minister Terpstra, destijds anti-revolutio
nair lid der Kamer, die deze motie mede
had ondersteund.
In de Kamer is nu betwist, dat het de
taak van de overheid zou zijn een plan
aan te geven van de grote lijnen waar
langs het onderwijs zich zou dienen te ont
wikkelen. Dit zou in strijd zijn met de
vrijheid van onderwijs. Maar, gldus minis
ter Cals, er is geen sprake van, een der
gelijk plan dwingend aan de maatschappij
en met name aan het bijzonder onderwijs
op te leggen. Zou dit wel zo zijn, dan zou
dit een zeer grove schending van de vrij
heid van onderwijs betekenen. Thans heeft
evenwel in alle richtingen en partijen een
heroriëntering van ons onderwijs plaats.
Er wordt gezocht naar nieuwe wegen en
de wetgever moet daarvoor de mogelijk
heid opnemen. De overheid zoekt geen
versterking van haar eigen positie en het
is onjuist te spreken van bemoeizucht, zei
de bewindsman.
Minister Cals zal waarschijnlijk zijn re
de donderdag voortzetten. Dan zal hij naar
schatting nog enkele uren nodig hebben.
Zijn betoog van gisteren, dat reeds enige
uren duurde, bevatte hoofdzakelijk een al
gemene inleiding. De veelomstreden brug
klas, het gymnasium, nieuwe onderwijsvor
men als havo, mavo en lavo en de gecri-
tiseerde planprocedure moeten nog ter
sprake komen.
Omdat de besprekingen tussen de vak
bonden en vertegenwoordigers van de sta
kende werknemers van Zwanenberg's Fa
brieken te Oss nog steeds niet hebben ge
leid tot beëindiging van de wilde staking,
heeft de directie van de onderneming be
sloten, dat de arbeiders, die uiterlijk maan
dag 9 april het werk niét hebben hervat,
met ingang van die datum zijn ontslagen.
De betrokkenen zullen hiervan per aange
tekend schrijven tijdig formeel op de hoog
te worden gesteld, zo heeft de directie
van Zwanenberg's fabrieken meegedeeld.
Zoals bekend, is de staking vorige week
woensdag begonnen. Er werd vandaag nog
door ongeveer 1100 man gestaakt.
Het aantal werkloze mannen is in maart
gedaald van 32.402 tot 25.755. Vorig jaar
trad er in maart een grotere daling op van
het aantal werkloze mannen. Dit daalde
toen van 37.703 tot 27.190. Het aantal werk
loze vrouwen daalde in de afgelopen
maand van 4.325 tot 3.852. Het aantal open
staande aanvragen naar vrouwelijke werk
krachten steeg van 37.319 tot 38.413. Het
aantal aanvragen naar mannelijke arbei
ders nam in maart toe met ruim 4000,
namelijk van 73.105 tot 77.565.
Advertentie
Een klein Nederlands tulpenveld is dins
dag door de Nederlandse consul-generaal
H. van Ravenstein aan burgemeester Chris
topher van San Francisco overgedragen.
Dit geschenk van de Nederlandse kolonie
in de stad bevindt zich aan de voet van
een oude Nederlandse windmolen in het
Golden Gate Park.
De vijfduizend tulpenbollen, die in het
najaar van 1961 geplant werden, beginnen
op het ogenblik in bloei te komen.
(Van onze Amsterdamse redacteur)
Het zilveren huwelijksfeest van ons Ko
ninklijk paar zal op 30 april worden ge
vierd met een oer-gezellige Amsterdam
se bruiloft. Het Amsterdamse Oranje-co
mité heeft een aantal maatregelen geno
men, die de basis voor een ongedwongen
en uitbundige feestvreugde moeten leg
gen.
Ziehier het hoogtepunt voor de dertigste
april: fydens de rijtoer door de stad zal
de Koninklijke familie met de hele stoet
rijtuigen en bereden groepen de Europa
hal van het RAI-gebouw binnenrijden, waar
als in een stadion 12.000 genodigden in
de rondte op tribunes zullen zijn gegroe
peerd. Die 12.000 zingen uit volle borst
het bruiloftslied op de wijze van „Wij le
ven vrij, wij leven blij", galmen mee
met een draaiorgel dat „Aan de Amster
damse grachten" speelt, en als de Ko
ningin tenslotte een boeket tulpen krijgt
aangeboden, zal men uitbarsten in de
schlager „Tulpen uit Amsterdam".
De Haarlemse melkinrichting „De Sier-
kan" werd op 5 april 1902 opgericht door
een groep mensen, die hun sporen op het
gebied van de zuivelbereiding al hadden
verdiend. Als plaats van vestiging voor
hun bedrijf kozen zij een terrein op de
hoek van de Zijlweg en de Zijlsingel,
waarop een villa stond, die toebehoorde
aan de heer M. P. T. Prévinaire, eige
naar van een Haarlemse stoomweverij.
Een paar maanden, nadat de Sierkan vil
la en omliggende grond had aangekocht,
werd op deze plaats begonnen aan de bouw
van een fabrieksgebouw met winkel en
melksalon, waarin op 15 mei 1903 met de
zuivelbereiding werd gestart. Kosten van
fabrieksbouw, machinerieën en meubilair
137.000, waarvan voor machines slechts
14.000! Thans heeft de Sierkan voor
ruim 3.3 miljoen (na afschrijving) in
machines en werktuigen geïnvesteerd? De
vergelijking bewijst welke grote verande
ringen zich in de loop van zestig jaar en
vooral in de laatste tien jaar in het bedrijf
hebben voltrokken, al veranderde er uiter
lijk op de hoek van Zijlweg en Zijlsingel
vrijwel niets.
In de eerste jaren bedroeg de melkaan-
voer met paard en wagen, terwijl nu
tankauto's met 17.000 kg tegelijk naar de
fabriek komen 1.3 miljoen kilogram. In
de afgelopen jaren rond 27 miljoen kilo
gram! En om nog eens een paar cijfers
te noemen: thans kan 272.500 kg melk wor
den opgeslagen, in vroeger jaren slechts
10.500 kg. Om deze melkplas ook in de
vorm van karnemelk, yoghurt, vla's enz.
naar de afnemers te brengen heeft de
Sierkan elke dag onder andere 225.000
flessen nodig, die langs automatische weg
worden gereinigd en gevuld, 28.500 flessen
per uur. De dagmelk, zij het „losse", kost
thans 42 cent per liter, in de eerste jaren
van de Sierkan 5 cent.
In vroeger jaren ging een groot deel
van de melk rechtstreeks naar de consu
ment. Vele jaren zijn de handkarretjes
van de Sierkan met hun karakteristieke
koperen bussen die elke dag werden
gepoetst een bekende verschijning in
Haarlems straten geweest. Kort na de oor
log is het eigen bezorgapparaat met in
1940 nog ruim achtduizend klanten ge
heel afgestoten.
In 1924 begon de Sierkan als eerste be
drijf in ons land met de mechanische pro
duktie van consumptie-ijs, de „snoepwin
kel-activiteit", zoals men aanvankelijk
buiten, maar ook in het bedrijf wel spot
tend zeide, omdat voor dit nieuwe artikel
blijkbaar weinig toekomst werd gezien.
Maar het inzicht van de toenmalige direc
tie, dat ook bij de raad van commissa
rissen sterk moest worden verdedigd,
bleek een goede visie op de toekomst. Mo
menteel wordt per jaar een miljoen liter
consumptie-ijs geproduceerd, dat zijn weg
niet alleen in Haarlem vindt, maar ook
in Amsterdam, Utrecht en andere grote
steden. Of om in ijsjes te spreken; in to
taal 13 miljoen stuks. De produktie ervan
is sterk gemechaniseerd: er kunnen meer
dan 23.000 ijsjes per uur worden gemaakt.
De groei van het bedrijf, vaak onder
moeilijke omstandigheden gestimuleerd, is
het werk geweest van hen, die leiding
hebben gegeven en van de medewerkers,
van wie velen een z;eer lange staat van
Een foto uit de eerste jaren van de
„Sierkan", kort nadat het fabrieks
gebouw met melksUl'ön'op de hoek van
Zijlweg en Zijlsingel was geopend. Het
was de tijd, waarin de Zijlweg nog
bomen had.
dienst hebben. Bekende namen in de ge
schiedenis van de Haarlemse Sierkan zijn
die van de heren C. A. van Buuren van
Heijst, E, Costeris en D. van Heijningen,
die respectievelijk 29, 30 en 39 jaar deel
hebben uitgemaakt van de raad van com
missarissen. Of van directeuren als A. F.
de Boer Jzn„ Th. E. Joustra en de hui
dige directeur, de heer F. G. J. van den
Berg, die reeds meer dan veertig jaar
bij de Sierkan werkzaam is.
Zij allen maakten „Zestig jaar Sierkan
in wisselend getij", zoals de titel luidt van
het rijk geïllustreerde gedenkboek, dat
ook aandacht besteedt aan de tijd, waarin
Haarlem nog geen Sierkan kende.
Het jubileum zal onder meer worden ge
vierd met een receptie, die morgenmiddag
van vier uur tot half zes in de Hildebrand-
zaal van café-restaurant Brinkmann zal
worden gehouden.
Het Tweede Kamerlid de heer Scheps
(P.v.d.A.) heeft de minister van Binnen
landse Zaken vragen gesteld over een
toespraak van de burgemeester van Gorin-
chem in een spoedvergadering van de ge
meenteraad. De heer Scheps vraagt ''f
het waar is, dat de burgemeester hierin
zijn „grote bezorgdheid over de duidelijke
groei van de P.v.d.A. in zijn gemeen
te" te kennen heeft willen geven en „of
tevens gezegd is, dat „men zich reken
schap zal moeten geven van deze onge
bruikelijke waarschuwing, wanneer Go-
rinchem althans wil dat hij (de burge
meester) blijft". De heer Scheps vraagt
voorts of de burgemeester bovendien ge
waarschuwd heeft tegen een mogelijke
meerderheid van de P.v.d.A. in de raad
van Gorinchem en of betoogd is dat „wan
neer de nieuwe raad in functie treedt,
geen bevredigende samenwerking meer
tussen het college en de raad denkbaar
?s".
Is de minister bereid, zo vraagt de heer
Scheps de burgemeester van Gorinchem
het ongepaste van deze handelwijze en
uiteenzetting duidelijk te maken en voorts
de burgemeester te kennen te geven, dat
van een burgemeester wordt verwacht en
geëist, dat hij de verkiezing van een raad
als de wettig gekozen raad zal eerbie
digen en zal streven naar een behoorlijke
samenwerking tussen burgemeester en col
lege van burgemeester en wethouders en
tussen burgemeester en raad?
„Wanneer de burgemeester van Gorin
chem blijken geeft, zijn ingenomen stand
punt te handhaven, dan wel te zijner tijd
met de wettig gekozen raad niet te kun
nen of te willen samenwerken, is de mi
nister dan bereid de nodige maatregelen
te nemen?" vraagt de heer Scheps ten
slotte.
In afwachting van I.I-tunnel. Voor het
bouwen van een diesel-elektrische veer
pont voor het IJ hebben B. en W. van Am
sterdam de raad gevraagd een krediet van
ƒ1.900.000,beschikbaar te stellen.
Daartussendoor hoopt burgemeester Van
Hall enkele minuten te vinden voor een
korte felicitatiereden en leveren muziek
korpsen en keurturners een bijdrage aan
deze bruiloft. Het programma, dat maan
den voorbereiding heeft gekost, zal slechts
kort duren maar men hoopt dat het een
spontane jubel wordt, die het koninklijk
paar lang zal heugen en die zijn stem
pel zal drukken op de reeks feestelijk
heden die op de 30e april wordt georga
niseerd.
Natuurlijk wordt de RAI feestelijk ver
sierd; er worden 120 tulpenbakken ge
plaatst, kilometers oranje vlaggendoek ver
werkt en zelfs honderd bomen uit het Am
sterdamse Bos worden aangevoerd om de
grote hal wat intiemer te maken.
De Amsterdamse V.V.V. verwacht, dat
er op de 30e april een kleine 100.000
vreemdelingen onder wie een massa
Duitsers naar Amsterdam zullen stro
men om de rijtoer, de versieringen en
de illuminatie te zien. Bovendien zullen
tallozen uit eigen land naar de hoofdstad
komen en tenslotte willen de Amster
dammers ook wel eens wat van hun Ko
ninklijk paar zien.
De rijtoer, die 's middags van drie uur
tot kwart over vijf wordt gehouden, is
echter slechts 12 km. lang. In feite zijn
die 12 km. niet geheel voor het publiek
beschikbaar. Het Oranje-comité heeft na
melijk het gebruikelijke défilé van depu
taties vervangen door wat men noemt een
„rijdende receptie". Men wil de deputa
ties op gereserveerde terreintj es langs de
route plaatsen. De rollen worden dus om
gedraaid: niet de deputaties defileren maar
het koninklijk paar defileert.
De eerste groep staat op de Dam en
wordt door militairen van land-, lucht
en zeemacht, voor het Maagdenhuis op
het Spui zullen besturende colleges en
hoogleraren van de beide universiteiten
hun hulde brengen, voor het monument
van het Amsterdamse Lievertje staat de
jeugd uit de Jordaan opgesteld, voor de
Stadsschouwburg de acteurs en actrices
en wellicht brengt de Nederlandse Ope
ra hier iets ten gehore voor het Park
hotel kelners en koks keurig in het ge
lid, in de Museumstraat de K.L.M., bij
het Leidse Bosje de verkeersbrigadiertjes
en langs de Amstel niet minder dan
3.000 padvinders.
Het Oranje-comité had gemeend wat be
treft deze deputaties zich te moeten be
perken tot Amsterdamse groeperingen. In
middels komen uit alle delen van het land
aanmeldingen van organisaties en vereni
gingen die menen dat ook zij recht heb
ben op het zenden van een deputatie.
„Het groeit ons nu al boven het hoofd
en de meeste aanmeldingen moeten nog
komen", verzuchtte Oranje-comité-voorzit-
ter dr. J. Gajentaan, die overigens alles
van optochten weet, want hij is het die
bij de jaarlijkse Sint Nicolaasintocht als
de goedheilige op de schimmel wordt toe
gejuicht. Hij vond echter, dat indien op
alle aanmeldingen wordt ingegaan, het ge
wone publiek niet meer aan een plaatsje
langs de route toekomt.
De naam van „rijdende receptie" is in
middels al uitgebreid tot „rijdende en va
rende receptie". Het Koninklijk paar zal
bij de Berlagebrug van het rijtuig over
stappen in de koninklijke sloep en van
daar naar het Amsteihotel varen. Dit
heeft ertoe geleid dat zich vele groepen
hebben gemeld die met een schip lig-
Ds. C. W. de Vries, directeur van de
televisie-afdeling van het IKOR, is be
noemd tot radio- en televisiedeskundige
bij de staf van de Wereldraad van Ker
ken te Genève. Hij zal in deze functie
verbonden zijn, zowel aan het „informa
tion department" als aan het „department
for world mission and evangelism" van
de Wereldraad.
Ds. de Vries is vanaf 1 april 1956 aan
IKOR verbonden, eerst als theologisch ad
viseur, later als directeur van de tele
visie-afdeling. Voordien was hij predikant
bij de evangelisch-lutherse gemeente te
Leiden.
Een bedrijf, dat een belangrijk aandeel heeft in de melkvoorziening in Haarlem
en omgeving, de n.v. Haarlemse melkinrichting „De Sierkan", bestaat morgen
zestig jaar. Ter gelegenheid van het jubileum is een gedenkboek verschenen,
waarin een duidelijk beeld wordt gegeven van de geschiedenis en de groei
van het bedrijf, zodat men tot de conclusie komt, dat stellig ook voor een melk
inrichting veel waarheid schuilt in de stelling: „Met melk meer mans". Een
jaarlijkse omzet van bijna elf miljoen gulden, om eens een van de vele cijfers
te noemen, waarmede de ontwikkeling van de De Sierkan in het gedenkboek
wordt geschetst, duidt op de sterke expansie, die het bedrijf vooral in de laatste
jaren heeft ondergaan. Het is het resultaat van een intensieve technische ont
wikkeling, van automatisering van een groot deel van het verwerkingsproces,
een ontwikkeling, waarvoor met vele foto's van vroeger en nu in het gedenkboek
r mdacht wordt gevraagd.
Herinnert u zich nog de melkwagen-
tjes met die zo glanzend gepoetste
koperen bussen? Kort na de oorlog
zijn ze uit het stadsbeeld verdwenen,
toen de „Sierkan" niet meer recht
streeks aan de consument ging
leveren.
DJAKARTA (AFP) De pokkenepide
mie op West-Java heeft reeds aan 22 men
sen het leven gekost, zo is van officiële
zijde meegedeeld. Men schat het aantal
mensen dat door deze ziekte is aangetast
op 250.
