Diep stilzwijgen in Washington
over Nieuw-Guinea-overleg
„Ik was in de klauwen van de
Amerikaanse inlichtingendienst'
HET WEER
Het plan-Bunker is voor
ons onaanvaardbaar"
mm
Luns en Spaak: „Eerst
Groot-Brittannië bij EEG'
HAZENBERG
Amerikaanse senator keert zich
fel tegen eisen van Soekarno
Goloeb gaf persconferentie in Moskou
Papoea-commissie in ons land
Ali Sastroamidjojo wil
nieuwe A.A.-conferentie
Werktijd in winkels
wordt herzien
Gesprek in Parijs over politieke
unie in Europa mislukt
Senator Dodd
wil onderzoek
U it gesteld
Bommen op Sorong
efore you intij!
SUÊDE DAMES- EN HERENJASJES
Minder zacht
99
Sastroamidjojo niet meer
kandidaat voorzitter
van de UNO-Assemblee
•"'I.*#? ifffv
m
MÊMi
'mm i
üi i
Het woord is aan
In de krant van heden:
Referendum
Taarten - Hazelnoot
taarten - Gebakjes
Heerlijk Paasbrood
Puddingen en div.
schotels bittergarnituurs
HEROPENING
BEATRIX
BLOEMSIERKUNST
47e JAARGANG NUMMER 141
WOENSDAG 18 APRIL 1962
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 uur. Zat 9-1 uur.
Telef. adm. 5487, chef bezorging tot 7 u. 7519.
Telef. redactie 5389, na kantooruren 5080.
Haarlem: hoofdred. en alle afd. Telef. 15295.
IJmuider Courant
DAGBLAD VOOR VELSEN-IJM ÜIDEN, SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING
Verschijnt dagelijks beh. zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 c., p. kwartaal 7,65,
franco per post 8,15. Losse nummers 12 ct.
Giro-rekening IJmuider Courant no. 129288.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem Directie: P. W. Peereboom en Mr. H. C. van dei
(Van onze correspondent)
WASHINGTON. „Ik ben meer dan ooit verplicht te zwijgen", zei de Neder
landse ambassadeur, dr. Van Roijen, nadat hij bijna zeventig minuten bij mi
nister Rusk geweest was om hem in te lichten over de Nederlandse reacties op
de voorstellen van Bunker. In Washington verwacht men de eerste dagen geen
belangrijk nieuws en dit doet veronderstellen dat thans moet worden afgewacht
hoe men in Djakarta de huidige situatie beoordeelt. Uit Den Haag werd dinsdag
gemeld, dat de Nederlandse regering hoofdzakelijk geïnteresseerd is in V.N.-
garanties voor de veiligheid der Nederlanders in Nieuw-Guinea en voor de
rechten van de Papoea's. Dr. Van Roijen zei desgevraagd daarvan niets te weten.
„De rechten en belangen van de Papoea's hebben bij de Nederlanders altijd
voorop gestaan zei hij. Op de vraag of het thans van de Indonesiërs afhing
of het vooroverleg zou worden hervat, antwoordde de Nederlandse ambassadeur:
„Die vraag gaat me reeds te ver. Ik kan werkelijk niets zeggen, zelfs niet of de
zaak er goed dan wel slecht uitziet".
4 april een aanval gedaan heeft op So-
rong. Hierbij zouden vier Nederlandse mi
litairen gewond zijn. De technicus was op
4 april uit Sorong vertrokken met een
vrachtboot, die inmiddels in Australië is
aangekomen. Hij zei dat de bemanning
grote Engelse vlaggen op de dekken ge
schilderd had om niet aangezien te wor
den .voor een Nederlands oorlogschip. In
Sorong bevonden zich nog slechts 32 Ne
derlandse gezinnen, die klaarstaan om zo
nodig onmiddellijk te vertrekken. Tal van
mensen hebben volgens* de Australiër So
rong met achterlating van al hun bezittin
gen verlaten.
Het olieveld van Sorong is gesloten, met
uitzondering van één bron, die geëxploi
teerd wordt voor plaatselijk gebruik.
In Washington waagt men zich dan ook
niet aan een voorspelling. Men heeft bij
voorbeeld geen aanwijzingen dat Indonesië
op het punt staat opnieuw onderhande
laars te zenden. Ook de heer Bunker wei
gert alle commentaar wat voor een bijzit
ter ook verreweg het verstandigst is. Men
kan echter merken dat hij nog steeds be
langstelling heeft voor de zaak en on
danks de teleurstellingen niet kwaad is
weggelopen. Dat hij echter zou ambiëren
hoge commissaris in Nieuw-Guinea te wor
den, moet worden betwijfeld.
De Amerikaanse senator Thomas Dodd,
lid van de commissie voor buitenlandse
betrekkingen, heeft gepleit voor een for
mele senaatsenquête naar „de Indonesi
sche dreigementen jegens Nederland in
het geschil om Nieuw-Guinea". Hij dringt
hierop aan in een uitvoerig memorandum
aan de subcommissie voor het Verre Oos
ten, waarvan hij eveneens lid is. Hij wenst
dat deze sub-commissie een onderzoek zal
instellen naar de Amerikaanse politiek fn
het geschil tussen Nederland en Indone
sië.
„Degenen die erop aandringen dat wij
onaangenaamheden met Indonesië moeten
vermijden door onze Nederlandse bondge
noten te overreden Nieuw-Guinea af te
Staan aan Soekarno, begrijpen de strate
gische betekenis van Nieuw-Guinea niet"?
aldus senator Dodd. „Evenmin hebben ze
oog voor het feit dat door overdracht van
het gebied aan Soekarno, dit gebied wordt
overgedragen aan een regering die van al
le regeringen in de niet-communistische
wereld waarschijnlijk de grootste kans
loopt door het communisme te worden op
geslokt voordat we tien jaar verder zijn
Als de Ver. Staten hun Nederlandse bond
genoten onder druk zouden zetten om
Nieuw-Guinea over te dragen aan Indone
sië zou dat het hart breken van onze rots
vaste bondgenoten in Australië, de Philip-
pijnen, Nieuw-Zeeland en Thailand", al
dus senator Dodd, die de aanspraken van
Indonesië op Nieuw-Guinea bestempelde
als „de meest doortrapte, de meest onge
fundeerde, de meest imperialistische drei
gementen jegens de vrije wereld en de
meest beledigende ten aanzien van de
geest van het V.N.-handvest van alle ge
biedsaanspraken van landen die de laatste
jaren onafhankelijk zijn geworden. Pas
sief toe te geven aan de hysterische eisen
van de Indonesische communisten en na
tionalisten zou in ernstige mate de toe
komst van Australië en de Philippijnen in
gevaar brengen alsook alle posities van de
vrije wereld in de westelijke Grote Oce
aan", aldus senator Dodd.
De internationale jaarbeurs die in sep
tember in Djakarta zou worden gehouden,
is voor onbepaalde tijd uitgesteld „met het
oog op de crisis rond Nieuw-Guinea en de
Aziatische Spelen", aldus een A.P.-bericht
uit Djakarta. De negen landen die zich be
reid hadden verklaard deel te nemen aan
de beurs zijn van het uitstel op de hoogte
gebracht
Een Australische technicus heeft beweerd
dat een Indonesische bommenwerper op
Dr. A. Goloeb, de Russische biochemi
cus die vorig jaar in Nederland asiel
vroeg, maar kort geleden naar de Sovjet-
Unie is teruggekeerd, heeft op een pers
conferentie in Moskou verklaard, dat hij
tot zijn terugkeer heeft besloten omdat
Amerikaanse en andere westelijke agen
ten van de inlichtingendienst hem tot een
spion tegen zijn land probeerden te ma
ken. De persconferentie droeg een sterk
propagandistisch karakter.
Het persbureau Associated Press heeft
van de persconferentie een verslag ge
geven naar gegevens van het Russische
persbureau Tass.
Goloeb zei, dat hij gedurende zijn hele
verblijf in Nederland voortdurend door de
politie werd bewaakt. In eenzame afzon
dering werd ik onderworpen aan een kruis
verhoor door twee mannen die zich voor
stelden als functionarissen van het mi
nisterie van Buitenlandse Zaken. „Maar
de aard van hun vragen wees er zeer
duidelijk op, dat ik te maken had met
personen van de inlichtingendienst", al
dus dr. Goloeb.
„Zij hadden geen belangstelling voor
mijn wetenschappelijke werk als bioche
micus, maar wel voor gegevens over het
wetenschappelijk-, industrieel- en defensie
potentieel van de Sovjet-Unie".
Later zei Goloeb: „Ik zat in.de klauwen
van de Amerikaanse inlichtingendienst, die
mij onderwierp aan een gedetailleerd
kruisverhoor". Goloeb zei, dat deze agen
ten hem vroegen defensie-installaties in
de Oeral te omschrijven.
Begin vorige maand, zei hij, werd hij
voorgesteld aan twee functionarissen van
het Amerikaanse ministerie van Buiten
landse Zaken, die probeerden geheimen
over de Sovjet raketten van hem los te
krijgen.
Mevrouw Goloeb, die haar man op de
persconferentie vergezelde, ontkende dat
de Sovjet autoriteiten druk op haar heb
ben uitgeoefend teneinde haar man er
toe te bewegen naar de Sovjet-Unie terug
te komen.
Mevrouw Goloeb zei, dat de Nederland
se autoriteiten destijds sterke druk op
haar hebben uitgeoefend om te proberen
haar er toe te brengen niet naar huis
terug te gaan.
Advertentie
BARTELJORISSTR HAARLEM TEL 13439
LEIDSESTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 223596
Verwachting tot morgenavond:
Zwaar bewolkt met plaatselijk
enige regen, maar later ook en
kele verspreid voorkomende
opklaringen. Zwakke tot matige
wind uit westelijke richtingen.
Lagere middagtemperaturen.
Volledige weerrapporten op pagina twee
(Van onze Amsterdamse redacteur)
„Wij zullen de Nederlandse regering
duidelijk laten merken dat het plan-
Bunker voor de Papoea's onaanvaard
baar is". Dit heeft de heer Jouwe, lid
van de Nieuw-Guinearaad gistermiddag
bij zijn aankomst op Schiphol verklaard.
Overigens moest hij erkennen dat de
Nieuw-Guinearaad nog niet officieel op
de hoogte is gebracht van het plan-
Bunker, dat hij niets wist van de details
van liet plan, dat hem niets bekend is
van liet standpunt dat de Nederlandse
regering zou hebben ingenomen en dat
hij zelfs nog niet weet waarom hij en
zijn drie medeleden van de Nieuw-
Guinearaad naar Nederland zijn ge
roepen. „Wij zullen wel vernemen met
welk doel wij hier zijn. Wij hebben
namelijk een onderhoud met staats
secretaris Bot".
De vergadering van het college van ge
delegeerden van de Nieuw-Guinearaad
heeft zaterdag een commissie van vier le
den samengesteld, die op verzoek van de
Nederlandse regering „voor nadere oriën
tatie" naar Den Haag is geroepen. De
commissie bestaat uit de heren Jouwe,
Kasiepo, Tanggahma en Torey. In het
vliegtuig, waarmee zij gisteren in Neder
land aankwamen, zat ook de heer Wom-
siwor, die zei als kandidaat te zijn mee
gekomen voor het door de Nederlandse
UNO-delegatie uit te brengen jaarlijkse
rapport over Nieuw-Guinea. Hij wist nog
niet of en wanneer hij naar New York zou
doorreizen.
Nadat de staatssecretaris van Binnen
landse Zaken, mr. Th. Bot, een ogenblik
met de Papoea's had overlegd, mochten
zij de journalisten te woord staan. „Het
doel van onze reis naar Nederland is ons
niet meegedeeld maar persoonlijk denk ik
dat het misschien verband houdt met het
plan-Bunkerzei de heer Jouwe,
die evenmin als de andere leden van de
Nieuw-Guinearaad op de hoogte was van
de tekst van het plan-Bunker, maar dit
ook „geen gemis" noemde. „Wel heeft de
gouverneur ons een korte samenvatting ge
geven en zijn ons enkele bijzonderheden
ter ore gekomen, zoals het feit dat het
bestuur voor twee jaar aan Indonesië zou
moeten worden overgedragen, waarna wij
ons voor zelfbeschikking zouden mogen
uitspreken Dit is onaanvaardbaar voor
het Papoea-volk. Wat voor bestuur zou
dat worden? Een koloniaal bestuur? En is
Indonesië dan van plan ons het recht van
zelfbeschikking te geven? Dat heeft het
immers twaalf jaar lang niet willen erken
nen? Heeft het soms Atjeh en Ambon auto
nomie gegeven? Wij geloven er niet in
De heer Jouwe kon geen tijdstip noemen
waarop Nieuw-Guinea het bestuur in eigen
hand zou kunnen nemen. Hij liet er echter
geen twijfel over bestaan dat volgens hem
dat tijdstip nog zeer ver in het verschiet
ligt. „Het is geen klapper die je in de
grond zet en die na zes jaar vruchten af
werpt", zei hij.
Geen vrees voor
een aanval
De heer Jouwe gelooft niet in een In
donesische aanval op Nieuw-Guinea. „Er
heerst op het ogenblik hongersnood in In
donesië. Hoe zou men dan de legers kun
nen voeden? De Indonesische agitatie zal
zich wel blijven beperken tot kleine infil
traties, tot plagen en krasse taal gebrui
ken om de wereldzenuwen op toeren te ja
gen". Evenmin wilde de heer Jouwe aan-
némen dat de Nederlandse regering onder
druk van andere mogendheden of zelfs on
der binnenlandse druk zou worden ge
dwongen afstand van Nieuw-Guinea te
doen. „Nederland zal dat niet doen. Wij
vertrouwen op de beloften die het Papoea
volk zijn gedaan". Later gaf hij opnieuw
blijk van dit grote vertrouwen. „Wij zijn
ons ervan bewust dat de Nederlandse re
gering ons niet achter de rug om in de
steek laat".
De heer Jouwe zei geen enkel bezwaar
te hebben tegen de voortzetting van het
gehele overleg tussen Nederland en In
donesië. Zelf voelde hij er niets voor om
een consulterend bezoek aan Djakarta te
brengen. „Wij willen met Indonesië niets
te maken hebben", zei hij.
Desgevraagd zei hij, dat de Indonesiërs
via hun radiozender „Ra'dio Free Irian
Op Schiphol arriveerde een commissie
van Papoea's uit de Nieuw-Guinea
raad voor „oriënterende besprekingen"
met de regering. Van links naar rechts
de heren N. TanggahmaF. Torey,
N. Jouwe, M. Kasiepo en H. Womsimor.
in toenemende mate misleidende propa
ganda voeren. Maar dat doen Wij ook
Over en weer houden wij elkaar voor
de gek Via de Rong verspreiden wij bij
voorbeeld valse berichten over het oppak
ken van infiltranten en uit de Indonesi
sche nieuwsberichten mérken wij daarna
dat zij erin zijn gelopen
De Papoea-commissie heeft geen in-
instructies meegekregen. „Wij hebben he
laas geen mandaat," aldus de heer Jou
we. „Wij zijn een commissie en geen de
legatie".
NEW YORK (AP) Indonesië heeft
officieel laten weten dat het de kandida
tuur intrekt van éx-premier Ali Sastroa
midjojo voor da funcite van voorzitter van
de zeventiende UNO-Assemblee, dié op 18
september in New York zal beginnen.
Er zijn nu geen officiële kandidaten voor
de post, hoewel er wel een aantal namen
zijn genoemd, waaronder Sir Zaroela Khan
van Pakistan, Katsuo Okazaki van Japan
en Ralph Enckell van Finland.
DJAKARTA (AFP/ANP) Mr. Ali Sas
troamidjojo, vice-voorzitter van het voor
lopig volkscongres, heeft op de verjaardag
van de conferentie van Bandoeng een be
roep op de Aziatische en Afrikaanse lan
den gedaan tot het houden van een nieuwe
conferentie.
Ali Sastroamidjojo, die voorzitter was
van de eerste A.A.-conferentie (7 jaar ge
leden), verklaarde: „na Bandoeng is de
solidariteit van de A.A.-landen uitgegroeid,
zij moet nu worden geconsolideerd. Zij
kan doelmatiger worden op het gebied
van de vraagstukken van anti-kolonialis-
me. zoals de kwestie-West-Irian, indien
niet slechts stêun wordt verleend in de
vorm van verklaringen, maar ook in de
vorm van concrete maatregelen. Het aan
tal deelnemers aan een nieuwe conferen
tie zou groter zijn nu vele landen kort
geleden onafhankelijk zijn geworden.
Leerlingen van de middelbare Gerrit
van der Veen-school in Amsterdam,
die in clubverband de historie van
Amsterdam bestuderen, hebben prin
ses Marijke een door henzelf vervaar
digd album over de hoofdstad
aangeboden.
'et X Rï' i"..W
HB' m
Samuel Johnson:
Als wij getroffen worden door een
ramp, dient onze eerste gedachte uit te
gaan naar de vele rampen die ons be
spaard zijn gebleven.
Dezer dagen is een wijziging van het
werktijdenbesluit voor winkels te ver
wachten. Dit is in Tilburg meegedeeld door
de heer Maltha, voorzitter van de lande
lijke r.k. bond van handels-, kantoor- en
winkelpersoneel.
Hierbij zal het probleem van de vrije
halve dag definitief worden geregeld. In
dien deze halve vrije dag op een lande
lijke feestdag valt zal geen compensatie
meer plaats vinden.
Als in een bepaalde week een feestdag
valt, mag de op een werkdag in die week
vallende vrije dag worden overgeslagen,
mits binnen vier weken hiervoor compen
satie wordt gegeven.
Weerrapporten 1, 2
Agenda van IJtnond en Haarlem 2
Uit het binnenland 2, 15
Op de Praatstoel 3
Buitenlands nieuws3
Langs sluizen en havens5
Uit stad en omgeving5, 9, 11
Hoogovenpagina's6, 7
Topsy S
In de Vishal en op zee11
Horen en Zien17
Kunst 17
Panda en andere beèldveïhalen.21
Feuilleton 21
Economisch nieuws23
Scheepsberichten 2-3
Beurs 23
Sport 25
Luidsprekers 8
Dit nummer bestaat uit
achtentwintig pagina's
(Van onze correspondent)
PARIJS Zonder communiqués en
zelfs zonder een datum voor een nieuwe
samenkomst bepaald te kunnen hebben,
zijn gisteravond de zes ministers van bui
tenlandse zaken der landen van Klein
Europa in Parijs weer uiteen gegaan. De
laatste ministersconferentie in de lange se
rie, die sedert een jaar over het plan van
generaal De Gaulle voor een Europa der
Vaderlanden werd belegd, is voorzichtig
uitgedrukt, dus ook al weer geen succes
geworden. Onder die omstandigheden zal
van een beraad tussen de staats- en re
geringshoofden, dat vagelijk voor de juni
maand in Rome stond genoteerd, dan voor
lopig ook nog helemaal geen sprake kun
nen zijn.
Een voorzichtige vooruitgang werd niet
temin bereikt ten aanzien van de econo
mische en militaire aspecten van het ge-
controverseerde Europa-plan van De Gaul
le en voorts schijnen de tegenstellingen
tussen federalisten en confederalisten dit-
keer geen aanleiding tot dramatische bot
singen te hebben gegeven. De samenwer
king tussen de Nederlandse en de Belgi
sche delegaties was, zo zei ons minister
Luns met nadruk uitstekend geweest.
Het moet, menen wij te weten, gisteren
trouwens vooral wel de heer Spaak zijn
geweest, die de kastanjes voor de beide
landert uit het vuur heeft gehaald. Een
vuur, dat, als gezegd, echter wat lauwer
brandde dan bij vorige gelegenheden.
Mr. Luns gaf na afloop van het beraad
overigens niet de indruk dat- hij om deze
mislukking nu zo heel erg verdrietig was.
Ofschoon een scheidingslijn tussen België
en Nederland enerzijds, en de drie grote
landen, Frankrijk, West-Duitsland en Ita
lië plus Luxemburg aan de andere kant
zich sedert de ontmoetingen van De Gaul
le met Adenauer en daarna Fanfani wel
steeds duidelijker af begint te tekenen,
moest men, zo onderstreepte de heer Luns,
toch waken voor generalisaties.
Zo was Italië, dat nu in Europa wel als
de voornaamste bruggebouwer optreedt bij
monde van minister Segni enkele keren de
Belgisch-Nederlandse standpunten bijge
vallen. Geen enkel akkoord is er echter
uit de bus kunnen komen zodat de com
missie der deskundigen haar monnikenar-
beid voort mag zetten. De ministers zul
len elkander in het raam van Atlantische
en andere vergaderingen de komende
maanden en met. name in mei al te
Athene zeker .wel weer regelmatig te
gen het lijf lopen, maar een nieuw for
meel Europa-gesprek kon, gelijk opge
merkt, niet op de agenda worden geschre
ven.
Zonder dat mr. Luns hét Nederlands-
Belgische standpunt nu met zoveel woor
den formuleerde, kan men toch wel zeggen
dat de beide landen zich met betrekking
tot het Franse plan tot niets willen ver
binden. zolang Engeland zich niet eerst of
ficieel bij klein Europa heeft aangesloten.
Het kan nog vele maanden duren voor
Groot-Brittannië die beslissende stap ein-
delijk neemt, en daarna, zo lijken Den
Haag en Brussel nu te menen, zullen we
dan wel weer verder zien.
Of er enige kentering te bespeuren wa:
geweest in de Franse stellingen, zo hebbet
wij de Nederlandse minister nog gevraagd
nu in de nieuwe regering-Pompidou twee
erkende Europeanen Pflimlin en Mau
rice Schumann (intussen wel van Robert
de „vader van Europa" te onderscheiden
waren opgenomen? De heer Luns glim
lachte ironisch: voor zover mij bekend i:
heeft het presidentschap van de republiel
nog altijd geen mutatie ondergaan.
Volgens welingelichte kringen in Parij
zou president de Gaulle overwegen late
dit jaar een nationaal referendum te doei
houden over zijn „Eurppa der vaderlan
den"-plan. Dit zou, aldus deze kringen, een
reactie zijn op de tegenslag die zijn plan
voor een Europese politieke unie heefl
ondervonden door de weigering van Ne
derland en België om daarmee akkoord
te gaan zolang Groot-Brittannië nog geen
deel uitmaakt van de gemeenschappelij
ke markt.
Advertentie
Petit-fours me paas-idee
ook met amandelspijs
Advertentie
Juist op tijd voor Pasen is onze in
grijpende VERBOUWING gereed ge
komen.
Nu veel meer ruimte in onze
winkel en bovendien achter de
winkel een uitstekend inge
richte plantentuin.
U SLAAGT NU NOG BETER
Komt u even kijken, er is veel te zien!
Kennemerlaan 56 - 58 - Tel. 6083
Donderdag 19 april HEROPENEN wij
Zie ook onze advertentie op pag.^27
