I HAN GORTER L." Geen jubelfeest voor de Jordaan De lange weg naar huis Panda en de reis van m Polle, Pelli en Pinöo 1 Ons vervolgverhaal 23 u. afgesproken plaats! Amsterdams x x Allerlei Pimpol, het ondeugende kaboutertje BBC maakt excuus voor t.v.-spel 12 13 DINSDAG 1 MEI 1962 X Amerikaans rapport over roken en longkanker 39. Polle gaat meteen maar gauw de anderen waarschuwen ook. „Let op Slokop", zegt hij „die voelt zich nu zo geleerd met dat tasje van hem .Maar de arme Zeeroh slaapt weer, en voor hij het weet, is hij patiënt van dokter Slokop geworden„Opdrinken maar", zegt Slokop bezorgd. Hupsakee! Daar vliegt de hele Zeerob omhoog! En wakker is hij nu ook! „Wat heb je daar m vredesnaam voor spul?", zegt hij hoestend. „Weet ik met zegt Slokop, „maar het werkt wel gauw uit, hèF' ft 17) Volgens zijn hospita is die Jan Faber een hele nette rustige vent, ver- I telde hij. Ik heb, om geen sla- pende honden wakker te maken, maar I net gedaan of ik een kamer zocht. Die juffrouw was nogal erg spraak- I zaam en toen kwam het gesprek van- i zelf op haar kostganger. Hij is foto- graaf en werkt op een groot atelier hier in de stad. Na wat heen en weer praten ben ik er achter gekomen, dat hij op de avond van de overval in het laboratorium niet thuis was. Vol- gens haar zat hij in een bioscoop. I maar dat kan natuurlijk wel een smoes- ie zijn. Zij had geen kamer voor mij vrij, maar toch kreeg ik het van haar gedaan dat ik zijn kamer mocht zien. j Het was maar een klein rommelhok- je met veel fotomateriaal, waar :k natuurlijk niet in kon gaan neuzen. Wel heb ik verschillende foto's van I hemzelf gezien. Hij lijkt wel iets op Van Woerden. Ik zou zeggen dat hij iets forser is, maar daar kan ik me I natuurlijk in vergissen. Aan zijn ge- j zicht is duidelijk te zien, dat ze fa- I milie van elkaar zijn. Faber komt oor- spronkelijk uit Groningen. Hij woont hier nog maar een paar jaar. Daar- 1 om heb ik mij, voor alle zekerheid, nog met de recherche in Groningen in verbinding gesteld. De inlichtingen j die ik kreeg, zijn een beetje typisch, j In de oorlog zat hij in de illegaliteit. I Ze wisten me ook te vertellen dat hij I communist was. Voordat hij naar Am- i sterdam ging heeft hij daarvoor Le- dankt, maar in Groningen schijnt hij een actief lid te zijn geweest. Hij is nu lid van de P.v.d.A. Hij schijnt zich hier trouwens erg rustig te houden, want niemand weet me iets over een i politieke activiteit van hem in Am- I sterdam te vertellen. Hij werkt hard en gaat weinig uit. Willem van Woer- I den is, voor zover ik te weten ben gekomen, zijn enige relatie hier. Hij komt daar zo nu en dan op bezoek en ze gaan een enkele keer samen uit. Volgens zijn hospita was hij tot ruim half negen thuis. Toen is hij naar een bioscoop gegaan en heeft daarna nog ergens een kop koffie ge dronken. Drank gebruikt hij volgens haar nooit. Even over 12 hoorde ze hem thuiskomen. Verder nog iets bekend? Alleen dat hij zo nu en dan bij Willem van Woerden op visite gaat. Er is dus geen enkele bewijs, dat hij op de bewuste avond in de bios coop heeft gezeten en daarna een ca fé is binnengestapt. Neen. We weten alleen zeker, dat nij tussen half negen en twaalf uur niet thuis was. J a. Hij kan dus net zo goed in het laboratorium geweest zijn zo om streeks 11 uur. Dat kan. Een confrontatie met professor Boon kan misschien wat opleveren. Op het ogenblik is me dat nog te gevaarlijk. Eerst eens zien wat die spionagedienst gaat doen Hebt u nog wat van Marja ge hoord? Nog niets. Gelooft u, dat ze er haar weer in zullen halen? Absoluut. Ze is intelligent, heeft een uitstekende naam en veel rela ties. Als ze iets meer willen weten, kunnen ze haar daar het best voor gebruiken zonder argwaan te wekken. Als die overval in Bonn hun de ogen maar niet geopend heeft. Dat geloof ik niet. Stein kon im mers net zo goed gevolgd zijn. Nu er met Marja niets gebeurt, is dat voor hen een teken dat zij niet verdacht wordt. Zou professor Boon nog gevaar lopen? Neen. Het ging niet om hem, maar om dr. Willbrough. Zij hebben hem wel mee moeten nemen omd it ze samen waren en meteen van die gelegenheid gebruik gemaakt om ook van hem een en ander te horen. Op militair gebied zijn zijn onder zoekingen echter niet belangrijk ge noeg om grote risico's te nemen. Hun aandacht is meer op Engeland ge richt. Ze zitten hier, maar werken hoofdzakelijk in het buitenland. Dat is zo hun systeem. Dus u denkt, dat de leiding in Nederland zit? Ja. Het is zelfs best mogelijk, dat Stein die leider is. hoewel hij ook een ondergeschikte kan zijn. Hadden we hem dan maar te pakken gekregen daar in Bonn. Dan zijn we er nog niet. Voor hem zou direct weer een ander in vallen. Voorlopig moeten we dus vol staan met het verzamelen van gege vens. Als we die allemaal bij elkaar hebben, grijpen we pas in. Boven- dien hebben we rekening te houden met dr. Willbrough. Een mislukking kan voor hem fataal zijn. Zou hij nog hier zijn? Daar ben ik nog steeds van overtuigd. Koopmans schudde bedenkelijk het hoofd. 1 Hoe moeten wij die man ooit vinden, zuchtte hij. Ploeger lachte. Ze zullen proberen hem hier van- daan te krijgen en daarin ligt onze grote kans, meende hij. Zover zijn we nog lang niet, antwoordde Koopman met een merk- bare wanhoop in zijn stem. Wacht maar af. Er komen nog verrassingen genoeg. Je krijgt er straks je handen vol aan, voorspelde Ploeger optimistisch. Marja zat intussen op haar kamér I te werken. Zij had weer een nieuw E artikel onder handen en dit scheen haar aandacht geheel in beslag te nemen. Pas tegen de avond ging ze E de deur uit om in de stad te eten. E Zij nam de gewone weg door het Vondelpark, stak de Stadhouderskade over en bereikte spoedig het Leidse E Plein waar ze een van de restaurants E binnenstapte. Behalve op zaterdag at |j zij hier altijd als ze in de stad was. Zij had er haar vaste tafeltje voor jE een der ramen met een uitzicht op E het drukke plein. Nadat zij haar hoed E en mantel op de kapstok had gehan- E gen, ging ze zitten. Het was vrij druk. E De meeste tafeltjes waren al bezet. E In hoofdzaak waren het zakenmensen, E die hier geregeld kwamen en die re E van gezicht kende. E Ze keek even de verschillende me- nu's in en gaf haar bestelling aan E de kelner op. Telkens kwamen en gingen er mensen, maar ze lette er E nauwelijks op. Haar gedachten wa- E ren nog bij haar werk. Nu en dan |j staarde zij naar buiten en keek naar het drukke verkeer. E Toen ze klaar was met eten re- E kende zij af en stond op om haar 1 mantel aan te trekken. Daarna ging ze naar buiten. Het was koud. Ze E stak haar handen in haar zakken, E maar direct trok ze haar rechter- j| hand weer terug en keek stomver- baasd naar een stukje papier, dat E ze uit haar zak te voorschijn had E gehaald. Het was keurig opgevouwen en zat dichtgeplakt met een strookje plakband. Haar naam stond er niet E op. Onder het lopen scheurde zij net E briefje open en las. E Verwacht u vanavond 11 uur pre- cies. afgesproken plaats. L., stond E er op getypt. E Marja stapte nu stevig door. Zij E \yi.st. wat dit betekende Ludwig Stein had haar gezegd, dat zij te zijner tijd E wel bericht zou krijgen. Ook had hij E haar verteld waar hij haar dan zou ontmoeten. Was hij niet op de afge- E sproken plaats dan moest ze doorlopen E naar een ander adres en wanneer zij E hem daar ook niet vond, langs een E omweg weer naar huis gaan. Ik dat E geval kreeg zij wel weer een nader E bericht. Het was ook mogelijk, dat zij E vooraf nog een telefonische boodschap E kreeg, waarin haar een verandering E in de plaats van samenkomst werd E gemeld. Spoedig was ze weer thuis. Ze liep direct door naar haar kamer E en bekeek het briefje nog eens onder het licht van haar bureaulamp. Toen E maakte ze een beweging alsof ze het E wilde verscheuren, maar scheen zich E op het laatste ogenblik te bedenken. E Zij vouwde het papiertje weer op, liep op haar boekenkast toe, nam er E een van de delen van een oude ency- clopedie uit en legde het tussen de E bladen. Daarna zette zij het boek weer op zijn plaats. Zij keek op haar horloge. Het was E ruim 9 uur. Ze had dus nog alle tijd. E Als ze om half 11 van huis ging zou ze er een paar minuten voor 11 zijn, E wist ze. Om tien uur bromde de zoemer van de telefoon in haar kamer. Zij nam E de microfoon op en luisterde. Half elf zelfde plaats, zei een E stem. U moet direct van huis gaan. E Voordat zij iets kon antwoorden was de verbinding verbroken. Zij legde de E hoorn neer en nam hem direct daar- E na weer op. Weer scheen zij zich te E bedenken. Met een resoluut gebaar stond ze van haar stoel op, trok haar E mantel aan en verliet het huis. Ze liep door het Vondelpark naar de Von- delstraat. Op het kruispunt van de e Constantijn Huygensstraat en de Over- toom bleef ze staan. Hier stapte zij E even later op lijn drie. Deze bracht §j haar naar het 's Gravenlandplein te- E genover het O.L.V. Gasthuis. Daar stapte zij uit en bleef even staan. Het was nog drie minuten voor half elf, i zag ze op haar horloge. Langzaam E wandelde zij verder. (Wordt vervolgd) Van onze Amsterdamse redacteur) DE AMSTERDAMMER trouwt „op het Prinsenhof". De naam Prinsenhof voor het stadhuis is nog steeds in gebruik: een overlevering uit de tijd, dat op deze plaats de Prinsen van Oranje door het stadsbe stuur werden ontvangen. Het was toen echter een ander Prinsenhof, namelijk het gebouwencomplex van het oude .Sint Cae ciliaklooster, dat bij de alteratie van 1578 door het stadsbestuur werd bestemd voor ontvangst van buitenlandse vorsten en van de Prinsen van Oranje. Korte tijd later werd de Admiraliteit in het leven geroe pen, die in de 17e eeuw zo'n belangrijke rol zou spelen bij de bescherming van de Amsterdamse koopvaardij. Dit instituut kreeg onderdak aan de achterzijde van het Prinsenhof, maar wist geleidelijk aan de beschikking over het gehele complex te krijgen. In 1661 werd tenslotte ten behoeve van deze Admiraliteit een geheel nieuw gebouw op dezelfde plaats in gebruik ge nomen, en dit gebouw is het huidige Am sterdamse stadhuis. Slechts het klokketo rentje op de binnenplaats herinnert nog aan het middeleeuwse klooster en in de ge velversiering vindt men de symbolen van de zeevaart die de Admiraliteit hier heeft laten aanbrengen. Het gebouw heeft dezer dagen zijn 300ste verjaardag gevierd. Zo luisterrijk als destijds de ingebruikneming geschiedde met veel vlagvertoon en de aanbieding van een gedicht door Vondel zo stilletjes is het jubileum gepasseerd Slechts burgemeester Van Hall maakte er tijdens een gemeenteraadszitting terloops een opmerking over. Maar Amsterdam is dan ook niet zo gelukkig met zijn stad huis, dat war-net van gangen, kamertjes en zaaltjes, dat niet meer aan de eisen van deze tijd voldoet.Eer wij tien jaar verder zijn zal wellicht op het Waterloo- plein aan de Amstel de nieuwe zetel van het stadsbestuur zijn betrokken het eer ste echte stadhuis sinds de beroemde schep ping van Jacob, van Campen op de Dam. Amsterdams „ondergrondse" HOE NOODZAKELIJK een nieuw stad huis voor de hoofdstad ook is, er zijn le gio andere wensen, die zelfde of zelfs meer aandacht vragen. Een van die wensen: een spoorlijn Amsterdam-Schiphol-Den Haag, niet alleen ter ontlasting van de overbelaste lijn Amsterdam-Haarlem-Lev- den-Den Haag, maar vooral om de lucht haven een snelle railverbinding te ge ven. Het schijnt burgemeester Van Hall te zijn gelukt, alle hierbij betrokken par tijen te overtuigen van de noodzaak het tracé van deze spoorweg nu eindelijk eens precies vast te leggen. Hij vreest zeer te recht, dat de bebouwing van de Randstad Holland straks geen ruimte meer toelaat om deze lijn zonder moeilijkheden te con strueren. De uitbreiding van Amstelveen heeft bijvoorbeeld een vroeger ontwerp van een spoorlijn Amsterdam-Schiphol al onuitvoerbaar gemaakt. Het ligt in de be doeling, de spoorlijn te doen beginnen op het Museumplein te Amsterdam, waar een ondergronds station zal komen. Van hier uit zullen de treinen" öndefgronds tot bui ten de stad worden gevoerd. Bij Schiphol zal de lijn opnieuw onder moeten duiken om dan verder bovengronds zijn weg via Leiden naar Den Haag te vervolgen. Vol gend jaar zal een begin worden gemaakt met de bouw van het gigantische centrum plan van Schiphol. Het ontwerp van het nieuwe stationsgebouw voorziet in de aan leg van een ondergronds spoorwegstation. 22-23 Ja, Pimpol kreeg opeens slaap. Weet je wat ik ga 'n lekker rus tig plekje zoeken en een tukje doen! be sloot hij. En terwijl op school de andere kinderen behoorlijk hun werk deden, lag Pimpol zicht, op z'n handen. daar met z'n armen onder zijn hoofd rus tig te snurken Maar lang duurde zijn rust niet. Plotse ling schrok Pimpol wakker Hij voel de overal een hevig gekriebel; op z'n ge- Nog geen jubileum DE JORDAAN jubileert dit jaar niet. Aanvankelijk werd gemeend, dat deze be kende volksbuurt op 1 mei 350 jaar zou bestaan. De Jordaan-kenner J Z. Kanne- gieter heeft echter onlangs in het maand blad „Ons Amsterdam" van de gemeen telijke commissie „Heemkennis" in een goed-gedocumenteerd artikel de datum 1 mei 1964 als die van de 350ste verjaar dag genoemd. In 1612 waren de nieuwe straten en grachten al in aanleg, maar zij werden pas in de daaropvolgende jaren van namen voorzien. In de loop van 1614 werd in dit vroegere tuinbouwgebied o.a. de naam Egelantiersgracht ingevoerd voor de oude naam „Sloot van Claes Claesz" en kreeg, het „Vrijdomspadt" de aandui ding Goudsbloemgracht, die na de dem ping weer in Willemstraat werd veran derd. De heer Kannegieter schrijft: „Op grond van deze observaties meen ik de toen in zwang zijnde verhuisdatum 1 mei en wel die van het jaar 1614, als de dag van invoering te kunnen voorstellen". Het is niet onwaarschijnlijk .dat deze da tum als de geboortedatum van de Jordaan wordt geaccepteerd. En als de Jordaners soms een feestje willen bouwen, dan heo- ben zij nu in ieder geval twee jaar ae tijd om dit voor te bereiden. A eroplanorama AMSTERDAM heeft als toeristenstad ve le attracties, maar er zijn er twee, die met kop en schouders boven de andere uitsteken wat betreft het aantal bezoekers Artis en Schiphol. De honderdduizenden dagjesmensen, die op de terrassen boven de stationsgebouwen op het bedrijvige ge doe op het platform neerkijken of zich met het „rondleidingstreintje" door onze luchtvaartstad laten zeulen, doen er ech ter goed aan ook eens een kijkje te ne men in het gebouw, waar destijds de ten toonstelling „Het Atoom" werd gehouden. Hier is het nationaal luchtvaartmuseum gevestigd, dat sinds kort de naam „Aero- planorama" heeft gekregen. Vooral vdor de jeugd is het hoogst interessant om aan de hand van levensgrote vliegtuigmodellen de ontwikkeling der vliegtuigen van Fok kers aloude „Spin" tot de straalreuzen van vandaag, te volgen. Het is een lange, lange weg van het werk naar huis. Voor de mannen in Tokio een weg bovendien die niet altijd geplaveid is met goede voornemens. Uit een onderzoek is ge bleken, dat 80 percent van de getrouwde m.annen in Tokio, onderweg naar huis na een dag van hard wer ken, de strijd tegen de ver leidingen langs de straten verliest. Tot deze verleidingen be horen 2900 bars en caba rets, 4000 restaurants met vergunning, 10.000 gewone kroegen, 1.000 inrichtingen met gokautomaten en 1400 mahjorlg-zalen,! en- deze op somming is nog verre van volledig. Vele van deze gelegen heden hebben als persopeel knappe jonge meisjes, be gaafd met een ongelooflijk talent om de gedachten van een man van zijn werk en zijn gezin los te maken en onderhand zijn loonzakje aanzienlijk lichter te maken. De mannen, die geen haast maken terwijl thuis de rijst koud staat te wor den, worden door de kran ten te Tokio in twee groe pen verdeeld: Zij die in een slakkentempo naar huis gaan en degenen, die pas omtrent middernacht huis waarts keren. ER IS NU een nieuwe organisatie opgericht, die waarschijnlijk veel steun van de huisvrouwen zal krijgen. Haar naam is: „Vlug naar huis gaan." Deze organisatie is het geesteskind van de heer Takesji Mitarai, een came rafabrikant te Tokio, die van mening is, dat een avond sake (rijstebrande- wijndrinken niet de beste opening is voor.mbeiderst dié"'de volgende dag weer kleine onderdeeltjes iri- kleine camera's moeten zetten. Mitarai propageert zijn campagne om d - arbeiders vlug naar huis te krijgen intensief en op zeer prac- tische wijze. H'i leent zijn werknemers geld om hui zen te bouwen die aantrek kelijk genoeg zijn om hen 's avonds naar hun home te lokken en hü financiert tevens de aankoop van auto's voor zijn versoneels- led om hen daar snel te brengen. Volgens zijn zeggen is een en ander niet zonder succes gebleven. Secreta ressen en kantoormeisjes van andere ondernemingen zeggen als ze weg gaan: „Vlug naar huis!" tegen hun baas. TOCH BETWIJFELT men, of de organisatie zal aan slaan zoals de vele andere buitenissigheden, die perio diek een rage worden in de stad. In wat openhartiger termen dan door Ameri kaanse mannen plegen te worden gebruikt, zeggen de Japanse echtgenoten dat ze een verzetje na het werk willen hebben en daarmee afgelopen. Volgens, de socioloog Otoya Miyagi gebruiken de getrouwde Japanse mannen alle gebruikelijke excuses om niet direct naar huis te gaan en hij noemt daarbij nog een ander: De Japan ners zijn thuis nog altijd tirannen en als zij zich willen ontspannen en ple zier willen maken, moeten zij dat doen buiten hun streng gereglementeerde ge zinnen en met andere vrou wen dan hun afgebeulde wettige echtgenoten. 57-70 57. „Ach, ik zie het al," sprak Joris smartelijk, „ge wenst alle baten van ons reisje voor uzelve te houden. Zo is de wereld: baatzuchtig en ondankbaar! Vaarwel, makkertje, ik zal u in het ongestoorde bezit van uw schat laten, terwijl ikzelf verkommer en wegkwijn in een ellendig havenhospitaalZo sprekend liep hij met een droef gezicht verder. Maar zijn woorden hadden indruk gemaakt op onze gevoelige Panda. „Tja," dacht hij medelijdend. „Joris is soms wel erg gemeen geweest, maar zonder hem zouden we het goud nooit teruggekregen hebben, dus eigenlijk is het niet eerlijk om hem niets te geven!" Daarom bedacht hij zich niet lang. „Joris!" riep hij. „Joris! Wacht! Je krijgt de helft van mijn goudblok!" En zo gebeurde het, dat Joris en Panda even later aan een volgeladen tafel in een dure eetgelegenheid zaten, waar Joris alles be taalde met plakjes goud, die hij van zijn deel van het goudblok afsneed. „Welaan, mijn beste!" sprak Joris zorgeloos tot de buigende kelner, „breng ons fluks nog een weinig kreeft, verzuim niet de champagnefles weder te vullen en draag zorg voor een spoedige aan vulling van de voorraad kaviaar!" „Maar Joris!" waar schuwde Panda bezorgd, „geef toch niet zoveel goud uit! Het is op voor je het weet!"'„Tut, tut, vriendje!" glimlachte Joris onbekommerd, „ik tracteer! En trac toren dient goed te gebeuren! Neem nog een lepelvol kaviaar tot u en bedenkt, dat goud moet rollen!" Zo sprekend sneed hij weer een plak van zijn goudaandeel en het is dus te verwachten, dat hij zijn rijkdom in tussen al weer helemaal heeft opgemaakt. EINDE VAN DIT VERHAAL De Westduitse hoedenfabrikanten heb ben in Keulen hun zomercollectie ge toond. Een der mannequins was een jonge chimpansee uit de de dierentuin, die met grote toewijding de modelle tjes voor de tieners toonde. Zijn honorarium bestond uit een kam bananen. De BBC heeft de Zweedse ambassade in Londen haar oprechte verontschuldigingen aangeboden voor het feit dat vier Scan dinavische saboteurs die voorkwamen in een televisiespel, allen de namen droegen van gerenommeerde Zweedse diplomaten. In het stuk „North Flight" getiteld, kwamen vier mannen voor die in een land dat „Norden" heette, vijf Britse straal jagers onklaar maakten. Hun namen wa ren Hagglof, Luthman, Pripp en Hammar- ling. Het „toeval" wil nu, dat Zweden's ambassadeur in Londen Gunnar Hagglof heet, de vice-consul van Zweden Gostha Luthman, dat de naam van een voormalige ambassadeur in Londen, die nu ambassa deur in Peru is, Malte Pripp luidt en dat een zekere Vilgot Hammarling persattaché van Zweden in Londen is geweest. Het tv-spel werd enkele dagen geleden uitge zonden. Een woordvoerder van de Zweed se ambassade heeft verklaard dat het een bijzonder pijnlijke zaak is en dat de am bassadeur een klacht bij de BBC heeft ingediend. De 40-jarige Wilfred Pereira, de schrij ver van het boek waarnaar het televisie spel is gemaakt heeft verklaard dat er geen sprake van opzet is geweêst en dat hij zich meende te herinneren, de namen aan Zweedse telefoongidsen te hebben ont leend. Uit een Amerikaans regeringsonderzoek is gebleken dat zij die een pakje sigaretten per dag roken, 16 keer zoveel risico lopen om longkanker te krijgen als niet-rokers. De nationale openbare gezondheidsdienst is van plan, een orgaan in het leven te roepen dat de regering zal moeten advi seren over de vraag wat de overheid moet doen nu de bewijzen steeds sterker wor den dat er verband bestaat tussen roken en longkanker. De resultaten van het onderzoek werden bekend gemaakt door dr. William Haens- zel, een der directeuren van het Ameri kaanse Nationale Kankerinstituut. In dit onderzoek werden familieleden of vrienden geïnterviewd van tien percent van alle Amerikanen van wie bekend ïs dat zij in 1958 aan longkanker zijn gestor ven. In elke bevolkingscategorie, zowel in de steden als op het land, werd verband geconstateerd tussen roken en het voorko men van longkanker. Ook werd geconstateerd dat op het land geboren personen die later naar de steden verhuisd waren een hoger longkankerper- centage toonden dan andere bevolkings groepen met dezelfde rookgewoonten. De oorzaak hiervan is nog niet vastgesteld. Het onderzoek wordt voortgezet. Haenszel zei dat in het buitenland of op het platte land geboren personen minder zijn bloot gesteld aan luchtvervuiling en virussen dan zij die hun hele leven in de stad wo nen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1962 | | pagina 13