In Utrecht:
monstermaaltijd
herinnerde aan de bevrijding
Agrarische welkomst
groet in Zwolle
Zwierig Arnhem
Utrechtse drukte
In het Noorden
MAANDAG 7 MEI 1962
7
jggiBss^fc
VORSTELIJKE ELFSTEDENTOCHT VANDAAG VOORTGEZET
(Van onze reportageredacteur)
De eerste etappe van de Elfstedentocht van het koninklijk gezin zit erop. Be
gunstigd door het heerlijkste weer dat men zich voor zo'n gelegenheid denken kan
zonnig, maar niet te warm hebben de Overjjselaars, de Gelrenaren en de
Utrechters in hun provinciale hoofdsteden, ieder naar eigen wijs, van hun aanhanke
lijkheid aan Nederlands vorstenhuis getuigd. Maar ze hebben meer gedaan dan alleen
in dikke rijen langs de straten en wegen staan wachten, juichen en met vlaggen
zwaaien. Ze hebben tevens de gelegenheid te baat genomen om de koningin, de prins
en de prinsessen als in een notedop de eigen aard van het gewest te tonen. En dat
is heel goed gelukt, zowel door de provinciale besturen georganiseerde programma
als door de reacties van de betrokken bevolking zelf.
Want hoeveel industrie in Overijssel ook
tot wasdom is gekomen, de evenementen
in het wat stille en statige Zwolle wer
den sterk bepaald door folklore en tra
ditie, door landbouw en ambacht. Toen het
vorstelijk gezin om kwart over tien onder
het door de rode Fuseliers van de Prinses
Irenebrigade en de blauwe Johan Willem
Frisokapel geblazen volkslied het Stations
plein betraden was het eerste wat het
zag een geheel in agrarische produkten uit
gevoerde welkomstgroet en een gezelschap
Staphorsters, die koffie aanboden onder
versiering die een kruising vormde van
een paraplu en een meiboom. Het folklo
ristische element was ook rijk vertegen
woordigd in het défilé. Zelfs de piepjonge
en moderne Noordoostpolder had een post
koets afgevaardigd, die niet misstond
paast de Losser böggelrieders, de Dene
kamper klootschieters, de Ootmarsumse
midwinterhoornblazer wiens klaaglijke
geluiden juist ter hoogte van het bordes
met de koninklijke familie in onmachtig
gejammer oversloegen de Deldener ven-
delzwaaiers, de Kamper theologische stu
denten en natuurlijk de onvermijdelijke
ruiters, boerendansers en plaatselijke fan
fare-orkesten in pas gesteven uniformen.
Saksers zijn tamelijk ingekeerde lieden,
zegt men, en die eigenschap viel in deze
optocht wel te onderkennen: bij velen kon
er geen lachje af.
Later, in de Buitensociëteit, ging het be
ter. Daar was de Overijsselse jeugd bij
een om te luisteren naar het Twents jeugd
orkest, dat muziek van Haydn en Mozart
speelde. Vooral het middendeel van het
concert voor fluit en harp met orkest van
de Salzburger meester maakte op de ko
ningin diepe indruk en zij liet, na haar
dochters die tussen de jeugd verspreid wa
ren gaan zitten erbij gewenkt te hebben,
de beide solisten, Stans Wilmink erj Ada
Brusse, aan zich voorstellen. De muziek
vormde ook de inleiding van het gesprek
dat de koningin aan het tafeltje van de
blinde P.T.T.-telefonist Halfwerk, zijn ou
ders en zijn geleidehond begon. Dat de
koningin graag wilde weten hoe deze jon
geman zijn hindernis in het dagelijks le
ven overwint zal iedereen begrijpen die,
zoals op deze dag. gezien heeft hoeveel
zorg het gezichtsvermogen van prinses Ma
rijke baart.
Was het in Zwolle meer een intiem feest
naar eigen landaard geworden, in Arnhem
werden alle troeven uitgespeeld die deze
sinds de bevrijding zo verjongde en wel
varende provinciehoofdstad heeft te bieden
Onder de stralende zon maakten koningin,
prins en prinsessen, zichbaar in bijzonder
opgewekte stemming, hun rijtoer langs de
guirlandes van geestdriftige menigten die
de royale boulevards, singels en plantsoe
nen van de Gelderse hoofdstad omzoom
den.
De grote verrassing vormde echter de
opvoering door de Gelderse, Overijsselse
en Utrechtse jeugd van het zangspel „De
toekomst" in de stadsschouwburg, die ge
vuld was door ruim zeshonderd jongeren
uit die drie provincies. Er zullen vier van
die jeugdspeien worden opgevoerd, waar
in gepoogd wordt een antwoord te geven
op de door de koningin gestelde vraag:
„Wat denkt de jeugd van de toekomst?"
Arnhem had dus de primeur en men
kan niet anders zeggen dan dat Groningen,
's-Hertogenbosch en Den Haag hoge ogen
zullen moeten werpen willen zij de Arn
hemse prestatie overtreffen. De Gelderse
hoofdstad trok duidelijk profijt van de me
dewerking van twee universiteiten en een
hogeschool, van een toneelschool en van
het vooruitstrevende toneelgezelschap dat
in Arnhem is gevestigd. Het culturele en
artistieke patroon van de stad als centrum
van een veelzijdig gewest kwam duidelijk
tot gelding.
Het spel zelf viel enorm mee. Derge
lijke gelegenheidsspelen worden natuurlijk
altijd een beetje naar een vooraf bepaald
doel toegeschreven en niemand zal ver
wacht hebben dat de jeugd op de vorste
lijke vraag geantwoord zou hebben dat ze
er ook geen gat in ziet. Het „vertrouwen",
zelfs in de toekomst van de „ongrijpba-
ren" krijgt dan ook in deze tekst van Elly
van Stekelenburg met liedjes van Hans
van den Bergh geen deuk. Maar er scho
len een verrassende zelfspot en geestige
toespelingen op onze nationale hebbelijkhe
den en heilige huisjes in dit verhaal van
de twee wezens van een andere planeet
die de toestand in Nederland eens komen
verkennen. Er waren hele gekke parodie-
en op een sportclub en op ons leger ja
wel, en prins Bernhard lachte er hartelijk
om. Er waren ook mooie uitspraken in
de trant van „van de schotjes bouwen we
zuilen en die dienen dan weer om ons om
roepbestel mee te bouwen". Elly van Ste
kelenburg, die voor een enthousiaste en
vlotte regie en een fraaie enscènering zorg
de, smaakte in de foyer dan ook de vol
doening prinses Beatrix tegen de spelers
te horen roepen: ,,'t Was fantastisch, 't
was fantastisch!"
Tenslotte was in de avonduren de beurt
aan Utrecht. Precies op tijd reed machi
nist Scherpenhuizen de koninklijke trein,
die soms in een heel jaar nog niet zoveel
kilometers maakt als deze zaterdag het
geval was, het Centraal Station van de
Domstad binnen. De Oranjevreugde was
er zeker niet minder, maar toch wel an
ders dan in de beide vorige steden. Ook
de Utrechtenaren hadden zich al een uur
voor de aankomst van het hoge gezelschap
van een goed plaatsje langs de route ver
zekerd. Maar Utrecht is vooral een drukke
stad, het is op weg te gaan behoren tot
die grote steden waar de onderlinge band
tussen de bewoners geheel verdwijnt en
waar het oorspronkelijke eigen karakter
door de groei verloren gaat. Terwijl bo
vendien in de kleinere steden alles zich
toespitst op die ene grote gebeurtenis, het
bezoek van de koninklijke familie, gaat in
een stad als Utrecht het gewone leven
daarnaast ongestoord zijn gang. En zo
maakte daar in Utrecht het bezoek van
het bruidspaar wellicht wat minder indruk
dan in de beslotenheid van Zwolle of in
het groene Arnhem.
Dat neemt niet weg, dat er voor een
oorspronkelijk programma was zorgge
dragen. Op het Vreeburg steeg de geur
op van de „meat and vegetables", die
ter herinnering aan de Bevrijding op deze
vijfde mei werden geserveerd aan de aan
lange tafels gezeten duizend vertegen
woordigers van de jeugd- en culturele or
ganisaties uit Nederlands kleinste provin
cie. Er waren muziekkorpsen en zangver
enigingen genoeg om deze monstermaaltijd
opgediend door leerlingen van de huishoud
scholen, met nationale klanken te omlijs
ten, terwijl de verlichte contouren van Ca-
tharina van de Leemput, een Utrechtse
Kenau uit de Spaanse tijd, op de muren
van het Jaarbeursgebouw zich aftekenden.
Wij menen echter niet het traditionele
„Lang zullen ze leven" gehoord te hebben
waarmee de jongeren in Zwolle en Arn
hem de koninklijke bezoekers begroetten.
Koningin, prins en prinsessen maakten
een rondgang langs de tafels en kregen
dus vast een indruk van de spijzen die hun
even later in de kloostertuin werden geser
veerd. Het was daar, in de schaduw van
de Domkerk, wellicht dat Utrecht het
meest Utrecht was: drager en behoeder
van 'n eeuwenoude historie en cultuur. De
ruisende orgelklanken vormden een tref
fend klankdécor „ijdens het verblijf van de
koninklijke familie op deze gewijde plek.
Even later begon de rondvaart door de
geïllumineerde stadsgrachten, waarlangs
duizenden hun gevoelens van aanhanke
lijkheid en genegenheid jegens het gezin
uit Soestdijk in massale toejuichingen ver
tolkten.
Na de verstilling en bezinning van de
ontvangst in de kloostertuin werd de rond
vaart n triomfantelijk slotakkoord op de
ze eerste dag van het koninklijke bezoek
aan de provinciale hoofdsteden.
Vandaag brengt het koninklijk gezin een
bezoek aan de drie noordelijke provincies.
Het is dé grote dag voor Leeuwarden, Gro
ningen en Assen, steden, waar het bezoek
van hef koninklijk gezin al weken lang
intensief is voorbereid en waar jong en
oud vanmorgen vroeg reeds op de been
waren om het zilveren bruidspaar te hul
digen.
De koninklijke familie maakte de reis
naar Leeuwarden vanmorgen met twee
Fokker-Friendships. De vliegtuigen kregen
bij Lemmer een luchtescorte van 16 Hun
ters.
De hoge gasten werden om kwart over
tien op de vliegbasis Leeuwarden ontvan
gen door de Commissaris der Koningin in
Friesland, mr. H. P. Linthorst Homan, de
burgemeester van Leeuwarden, mr. A. A.
M. van der Meulen, en de commandant
van de basis Leeuwarden, kolonel J. H.
Bosch Vijf vrouwelijke leden van het
luchtmachtperscneel begroetten met een
weelde van bloemen#rozen, anjers en iris
sen, de koninklijke familie.
In tegenstelling tot het prachtige weer
van zaterdag tijdens het bezoek aan Zwol
le, Arnhem en Utrecht, was het vanmor
gen in Leeuwarden bewolkt.
ii!iiiiii!iiii!iiiiiiiiiiiiiiiii!iiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii>iiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiii!iiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiii!iiii;iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
De provincietocht van het koninklijk gezin, die vandaag wordt voortgezet, bracht de koningin, de prins en de
prinsessen zaterdag in Utrecht, Arnhem en Zwolle, waar bijgaande foto's werden gemaakt.
In Arnhem toonden vendelzwaaiers hun kunst op de markt.
In Zwolle inspecteerde de koningin na aankomst aan het station de erewacht van het garderegiment fusiliers
„Prinses Irene".'
een rijtoer door Utrecht daalde een regen van confetti op het koninklijk gezin neer. Prinses Beatrix kreeg
de hulp van haar zuster toen ze zich van de feestelijke snippers ontdeed.
