m
m
mmm
MARIA VAN ORANJE WORDT
IN BUREN HERDACHT
NIL A WAN, DE BLAUWE DIAMANT
OOGAFWIJKINGEN
BIJ KINDEREN
Bijzonder jubileum in
Betuws vestingstadje
IPSH!
Nieuwe
kinderboeken
wmm,
ZATERDAG 5 MEI 1962 Erbij P AGIN A n
Lij;
VERLEDEN WEEK stootte de 26-jarige schilder Wim van Malsen
bij het afkrabben van een dikke eiken balk in het Weeshuis te Buren
op een brede scheur, waar hij gemakkelijk beide handen in kon steken.
De spleet was afgedicht met stopverf, hard als steen „misschien wel
meer dan honderd jaar oud", zei Van Malsen bij zichzelf. Het bewijs
daarvan lag achter de stopverf verborgen: een dikke prop kranten, om
de scheur op te vullen de schilders van tegenwoordig doen het nog
wel in voorkomende gevallen. Het waren exemplaren van de Oprechte
Haerlemsche Courant en van de Utrechtsche Courant uit 1776, vergeeld,
de randen gerafeld, maar nog duidelijk leesbaar met het laatste nieuws
uit Oost-Indien, Frankryk, Nederlanden, en met de beursberichten,
waarbij de Oost Indische Compagnie wordt vermeld. En advertenties
als: „Uit de hand te koop: een welgeconditioneerde chirurgyns- en
apothekerswinkel, met een huis, moes- en bloemtuyn, en erf, staande en
geleegen te Oostgrafdyk, in Noord-Holland; te bevragen bij mr. Pieter
Bierdrager, chimrgyn in de voorn, winkel, n.b. verwagt geen brieven
als franco De kranten zijn van zeer bescheiden omvang een enkel
blaadje van folioformaat, met veel advertenties, die ongeveer 60 percent
van de beschikbare ruimte beslaan.
'i V -r -T.—rr-
HET OUDE VESTINGSTADJE in de
Betuwe, midden in de driehoek Culemborg,
Geldermalsen en Tiel en vooral bekend
door de „Gravin van Buren", een der ti
tels van de Koningin, gaat een groot
feest vieren, nameli.ik het jubileum van
het Weeshuis. 25 mei aanstaande zal het
350 jaar geleden zijn, dat prinses Maria
van Oranje, dochter van Willem de Zwij
ger en gravin van Buren, haar handteke
ning zette onder de stichtingsakte. Volgend
jaar zal het fraaie en bijzonder goed on
derhouden gebouw er dezelfde tijd hebben
gestaan, getuige het jaartal boven de voor
deur.
Met dit ophanden zijnde jubileumfeest
is heel Buren aan geschiedenis gaan doen,
ieder op zijn eigen wijze. Er zal een boek
je verschijnen over de historie van het
Weeshuis, geschreven door de directeur
van het thans hierin gevestigde doorgangs
huis, de heer B. M. Hoekstra. De hele
burgerij werkt mee bij de opvoering van
een historisch openluchtspel, dat in au
gustus wordt opgevoerd op de plaats waar
eens het kasteel van de graven van Buren
heeft gestaan. Een plaatselijk drukker-uit-
gever gaat op eigen houtje een duit in
het zakje doen met een boek over de ge
schiedenis van het stadje en ook de ge
meentelijke overheid houdt zich met his-
i- .ï-
torische zaken bezig, al wat langer overi
gens, en het prettige van dit laatste is,
dat deze activiteit bij uitstek is gericht
op de practische kant van de zaak.
BURGEMEESTER R. A. van Sandick
heeft ons er het een en ander van ver
teld in zijn kamer, vijf treden hoog in een
voormalig notariskantoor, dat lang, heel
lang geleden 'n boerderij is geweest, zoals
veel huizen in het stadje, waar de bur
gers in feite boeren waren, hun behuizing
binnen de muren hadden en de landerij
en daarbuiten. Het uiterlijk van menig
oud huis herinnert nog aan die bestemming
ook het notarishuis voornoemd, dat nu
tijdelijk gemeentehuis is, want het fraaie
„echte" stadhuis met een sierlijk „siepel-
torentje" wordt gerestaureerd.
Burgemeester Van Sandick, een rijzige
aristocratische figuur, rustig sprekend,
geeft eerst een typische behoudende ka
raktertrek van de bevolking weer: „Het
behoud van Buren hebben we aan de vrou
wen van hier te danken," zegt hij met een
glimlach, ,.De gehechtheid van de bevol
king aan het stadje is groot, vooral bij
de vrouwen. Als je als jongen van bui
ten met een meisje in Buren verkering
hebt, zit er niets anders op dan in Buren
te gaan wonen, anders kun je de verlo
ving-net zo goed uitmaken, weggaan doen
ze nooit".
„HET MOEILIJKE met die oude stad
jes", zegt hij vervolgens ernstiger, is de
vraag wat je ermee moet doen. Er moet, om
een heel lelijk woord te gebruiken, leef
baarheid'zijn. We willen in de eerste plaats
het leven in deze gemeente houden. Oude
gebouwen zijn wel aardig, maar als ze
geen functie meer hebben, moeten ze ver
dwijnen. Je kunt ook iets doen, dat zich
verdraagt met het oude - dat is heel goed
mogelijk. Niet restaureren om te restau
reren, maar om het in leven te houden,
om een functie te vinden, waarin oud en
nieuw harmoniëren". Burens burgemeester
vertelt dan uitvoerig van de sanering,
die in het stadje (ruim 1500 inwoners,
centrum van de 2300 zielen tellende ge
meente, die voorts twee kerkdorpen omvat)
gaande is, en van de uitbreiding buiten
de wallen. „Toen ik zestien jaar geleden
hier kwam, stond er maar één huis bui
ten de wallen. Dat was de ambtswoning
van de burgemeester. Nu is het hele uit
breidingsplan bij het (niet bestaande) kas
teel volgebouwd. We zoeken nieuwe mo
gelijkheden van andere zijden van de ou
de stad".
ER IS WEL ENIG soelaas gekomen in
't oude Buren. Er wordt alleen dat geres
taureerd, wat werkelijk de moeite waard
is en waarvoor ook een bestemming kan
worden gevonden. Met het stadhuis zit het
natuurlijk wel goed, doch ook voor de
schilderachtige, maar zeer bouwvallige en
momenteel bijzonder onooglijke „muurhui
zen" (die tegen de binnenkant van de
stadsmuur waren gebouwd met doorgaan
de „kluiskelders" er onder) is een oplos
sing in zich. Ze zal weliswaar tonnen
gelds kosten, maar het Rijk (Monumenten
zorg) vindt het de moeite waard en heeft
reeds toestemming gegeven. En als de
muurhuizen klaar zijn de burgemeester
vindt, dat er iets heel moois van kan
worden gemaakt zal er een regionaal
museum worden ingericht, een „Gelders
Boerenwagenmuseum". Tegelijk met. de
muurhuizen wordt de behoudende hand ge
legd aan de daaraan vastzittende Culem-
borgse poort, de enige die nog van de
drie stadspoorten van vroeger over is. En
nieuwbouw in en bij de oude stad. zegt
burgemeester Van Sandick, wordt, als het
noodzakelijk is, zoveel mogelijk bij de oude
stijl aangepast. Dat is het geval met de
nieuwe woningen op de „Commanderij",
waar de Johanniter Ridders een vestiging
hebben gehad.
Zo tracht men een synthese tussen oud
en nieuw te vinden in het oude Buren,
het stadje van prinses Maria, die nog in
de harten van de burgerij voortleeft en
door wie men zich nauw verbonden voelt
met het Oranjehuis.
HOE KOMT HET, dat in zo*n klein
stadje zo'n groot weeshuis staat? hebben
we de heer Hoekstra gevraagd. „We heb
ben geprobeerd een antwoord te vinden
bij het navorsen van de geschiedenis van
het huis", zei de directeur. „Maar wat de
feitelijke beweegredenen van Maria zijn ge
weest, weten we niet. In de stichtings
akte, waarvan een kopie op perkament in
ons archief wordt bewaard, wordt gespro
ken van een „godshuis", en daaruit zou
kunnen blijken, dat zij dit als een gods
dienstige daad heeft willen stellen, mis
schien ook omdat op de plaats van het
weeshuis vroeger een klooster van de
Augustijner nonnen heeft gestaan. Bij de
grote brand van Buren, in de zestiende
eeuw, is het klooster verwoest en niet
weer opgebouwd, omdat ongeveer in de
zelfde tijd de reformatie was begonnen.
Tot de taken van de kloosters in die da
gen behoorde het opnemen van vondelin
gen en verweesde kinderen zodat de
streek hier van een dergelijke inrichting
verstoken was. Wellicht is dit gemis een
van de drijfveren geweest, alsmede de
omstandigheid, dat Maria schijnt te heb
ben gezorgd voor de vier dochtertjes van
Willem de Zwijger en Charlotte de Bour
bon, nadat hun ouders waren overleden".
Het eendje Dagdag, door Benedykt
Hertz, oorspronkelijke titel Tas-Tas, ver
taald door Miep Diekmann, illustraties
Jozef Czerwinski, uitgeverij V. A. Kramers
den Haag.
Dit mooi uitgegeven, zeer fraai geïllus
treerde boek over de lotgevallen van een
jong eendje, is bedoeld voor de kleintjes.
Na het gelezen te hebben, legde ik het aan
mijn jonge vrienden, van 4-6 jaar, voor.
Bij voorlezing bleek weer eens hoe uit
stekend Miep Diekmann schrijft, maar het
leek mij of het toch wel wat moeilijk was
voor de heel kleinen. Nu, dat viel mee,
ze hebben geschaterd om dat domme eend
je dat, bij de varkens beland, meent met
zwanen te doen te hebben.
Mogelijk zijn mijn vriendjes begiftigd
met een hoog I.Q. want, hoe leuk ze het
boek ook vonden, ze hadden enige ern
stige bezwaren. Ten eerste zegt moeder
eend tegen Dagdag: op een keer raak ik
je nog eens kwijt Dagdag Dan moet ik in
de krant laten zetten, ik ben mijn zoontje
Dagdag kwijt. Hij beeft een geel jasje aan
en een zwart snaveltje.
En op de illustratie erboven hebben de
gele eendjes allemaal een geel snaveltje.
Ten tweede hebben enkel witte eenden
gele jongen en de moedereend is op de
plaatjes nu eens bruin, dan weer donker
groen, dan weer donkergrijs en altijd met
een groene kop, welke laatste kenteken dat
van vader-woerd is.
Het was mij onmogelijk deze bezwaren
te weerleggen en we bleven er maar bij
dat het toch een heel mooi boek is. En ze
ker zonder enig bezwaar voor de, op na
tuurgebied, wat achtergebleven kindertjes
van flatbewoners.
Voor mezelf dacht ik: het boek is ge
drukt in Polen, mogelijk dat daar een
vleugje kleurenblindheid heerst?
Hans van Zijl
De schrijver van dit artikel is de
Indiër Nirmal J. Singh, die enige
jaren in Den Haag werkzaam is ge
weest als cultureel en pers-attaché
van de ambassade van India, en nu
in dezelfde functie werkt in Bang
kok, de hoofdstad van Thailand.
EEN GEZONDE BABY van
ongeveer twee maanden rea
geert al op geluid; hij draait
met het hoofdje naar de kant
waar het geluid vandaan komt.
Maar ook volgt het kind van
die leeftijd met de ogen al zijn
verzorgster als die zich met
hem bezig houdt. Hoe en wat
het kind precies ziet, weten
we niet. Het is niet aannne-
melijk dat het kind personen
en voorwerpen even duidelijk
ziet als een volwassene, het
zou maar schrikken als het
grote mensen en omvangrijke
voorwerpen zou moeten waar
nemen. Omdat het minder dui
delijk ziet, neemt het alles
maar vaag op en wordt de om
geving als het ware afge
schermd tegen het zien door
het kind en omgekeerd wordt
het kind aldus enigszins be
schermd tegen een teveel aan
indrukken en tegen te snelle
en te vele gelijktijdige waar
nemingen.
ELK OOG wordt bewogen
door zes oogspiertjes. Deze
oogspiertjes moeten gelijktijdig
en gelijkmatig (symmetrisch
en synchroom) werken. Want
slechts als de beide ogen in
dezelfde richting op hetzelfde
ogenblik bewogen worden, kan
bereikt worden dat de beelden
die elk oog afzonderlijk op
vangt en doorgeeft naar de
hersenen, in de hersenen ook
gelijktijdig en op dezelfde
plaats aankomen. Indien dit
niet het geval is, gaat men
dubbel zien of wazig zien.
Bij de baby zijn de oogspier
tjes nog niet altijd voldoende
ontwikkeld, ook het samenspel
tussen de spiertjes van de bei
de ogen laat nog wel eens te
wensen over. Vandaar het
scheelzien van baby's en jonge
kinderen. Maar tegen de leef
tijd van een jaar moet het
scheelzien al belangrijk min
der geworden zijn, al zal het
ook dan nog wel eens af en toe
voorkomen.
Is een van de beide ogen
echter belangrijk zwakker dan
het andere, dan zal in menig
geval het oog in zijn bewegin
gen ook achterblijven bij het
betere oog: het kind gaat
scheelzien. Het kind gebruikt
het „slechte'L oog wat minder
dan het andere, het wordt een
lui oog. Juist omdat het luie
oog nog minder gebruikt wordt
gaat het in zijn kwaliteiten nog
meer achteruit. Slechter zien
en zelfs blindhéid kan er het
gevolg van zijn.
gevallen hebben ouders of on
derwijzers er niéts van ge
merkt dat het kind moeilijk
heden had met zien.
Soms is het dan wel eens op
gevallen, dat het kind minder
goed op school oplette, of met
hoofdpijn uit school thuis
kwam. Bij de overgang van de
ene naar een andere klas gaan
de vorderingen van een kind
soms plotseling achteruit: in
de vorige klas zat het dicht bij
het bord en kon het alles goed
volgen, in de nieuwe klas zit
het kind geheel toevallig meer
achteraan en kan het moeilijk
volgen wat zich voorin de klas
afspeelt. Geheel ten onrechte
worden het kind dan zijn
(van onze medische medewerker)
Blijft een kind op de leeftijd
van een jaar nog scheelkijken,
dan moet men er zeker met de
dokter over spreken. Want
scheelkijken en ander oogaf
wijkingen mogen niet ver
waarloosd worden, ze vereisen
behandeling en deze behande
ling zal het kind veel last be
sparen.
HET IS LANG niet zeldzaam
dat een kind met een briefje
van de schoolarts naar huis
komt, waarin op een nader
oogonderzoek wordt aange
drongen. Bij vele kinderen op
de lagere schooi vindt de
schoolarts of scheelheid, of
slecht zien of een andere oog
afwijking. In een groot aantal
slechte prestaties op school
verweten.
Een kind dat slecht ziet zal
een boek heel dicht bij de
ogen houden, dichter nog dan
een volwassene. Als het kind
hoofdpijn krijgt na lang lezen
of plaatjes kijken en vooral als
men opmerkt dat het kind het
boek vlak tegen het gezicht
houdt, is er alle reden het ge
zichtsvermogen van het kind
eens te laten nagaan.
Oogartsen zijn van mening,
dat het vaak kijken naar de
televisie in halfdonkere ka
mers, soms uren achtereen, nu
ook niet bepaald bevorderlijk
is voor een gezonde ontwikke
ling van het gezichtsvermogen
van het kind. En zeker dan dit
lange stilzitten en lang ge
spannen turen voor kinderen
met „slechte" ogen minder
gunstig zijn.
WERD VROEGER het
scheelzien in de eerste plaats
behandeld met een operatie,
tegenwoordig streeft men er
naar de oogspieren te oefenen
en het luie oog aldus tot een
actief oog te maken. Oogbe
wegingen ook met behulp van
bepaalde apparaten, brengen
soms de gewenste correctie tot
stand. In ons land bestaat ook
sinds enkele jaren een oplei
ding voor zg. orthoptisten,
meisjes die zich met de actieve,
niet-operatieve correctie van
oogafwijkingen bezig houden.
Soms is echter een operatie
toch nodig: het oog wordt dan
rechtgezet, zoals men zegt.
Maar ook na zo'n operatie zal
dan nog het oefenen van het
oog, al dan niet onder deskun
dige leiding, gewenst zijn.
Voor wat oudere kinderen
is het soms nodig een bril te
dragen. Vele ouders hebben in
dit opzicht last van valse
schaamte: ze generen zich er
voor als hun kind al zo jong
een bril moet dragen. Ze ver
geten daarbij dat in vele ge
vallen een bril in de jeugd
een bril op hogere leeftijd
voorkomt. Het is in het be
lang van het kind dat het, als
het eenmaal een bril heeft
gekregen, deze ook veel draagt.
En denk er om, dure monturen
zijn voor een kind niet nodig,
het breekt ze maar en heeft
al heel gauw een groter mon
tuur nodig. Niet alle afwijkin
gen kunnen worden verhol
pen. Maar in ieder geval, aar
zel niet, als uw baby af kleu
ter slecht ziet, een uitvoerig
oogonderzoek zal de oplossing
brengen.
KORTGELEDEN heeft het Rocke
feller Brothers Fund, een van de vele
fondsen van de Rockefeller Foundation
in New York, een grote,som geld ter be
schikking gesteld van de Ranon Magsay-
satj Award Foundation onder voorwaar
de, dat het geld toegewezen zal worden
aan mensen in Azië, die „in grootheid
van geest, integriteit en toewijding aan
de zaak van de Vrijheid gelijkenis ver
tonen met de voormalige Philippijnse
president. Sinds 1958 zijn er heel wat
van deze toelagen verstrekt aan stille
werkers met een weinig bekende naam.
Op de lijst zien we de namen van men
sen, die zich geheel en al hebben ingezet
voor hun werk die volkomen oprecht
zijn in hun verlangen de mensheid te
dienen. Wie zijn deze mensen?
ARCH A RY A VINOBA BHAVE, de Stichter
van de land-gift beweging in India, de Da
lai Lama van Tibet, Chintaman Dwarka-
nath Deshmukh van India om slechts
enkelen te noemen. Voor sociaal werk wer
den toelagen uitgereikt onder andere aan
dr. Mary Rutnam; Sir Henry Holland en
dr. Roland Holland als blijk van erken
ning bij hun toegewijde pogingen het lij
den te verminderen in het afgelegen bin
nenland van Pakistan. Aan: Vader Joaquin
Vilallonga, s.j. en Daw Tee Luce Burmese
voor hun bezield werken voor hen, die
door de maatschappij zijn uitgestoten. He
lemaal onder aan deze erelijst staat een
nieuwe naam: Lhun Nilawan Pintong van
Thailand. Wie is zij en wat is zij en waar
om heeft zij deze bijzondere toelage ge
kregen?
HELAAS HOORT de huidige wereld min
der van dit soort mensen dan van hen,
die onnadenkend bedreigingen uiten om de
demonen van de vernietiging los te laten
op andere beschavingen. De kranten stel
len heel wat meer ruimte beschikbaar voor
afgrijselijke verhalen van onmenselijkheid
en gebrek aan begrip voor anderen, aan
uitvindingen van nieuwe vernietigingswa
pens, of aan beroemde filmsterren, dan
aan mensen, die ingespannen werken voor
een betere wereld. Wat weten wij, in an
dere landen, eigenlijk van de mensen, die
hierboven genoemd zijn.
Laat mij u vertellen van Nilawan.
Nilawan is een zeer levendige, innemen
de en sprankelende persoonlijkheid, en bo
vendien volkomen toegewijd aan wat ze
haar taak acht. Ik kan u verzekeren, dat
de motivering, toen Nilawan dit jaar de
Magsaysay toewijzing kreeg geheel en al
onvoldoende was, want men krijgt daarin
geen beeld van haar karakter. Te weinig
hoort men over haar verlangen anderen
gelukkig te maken en over de warmte van
haar persoonlijkheid. Dit doet me denken
aan een regel van Rabindranath Tagore,
waarin hij zegt: Meisje, zoals het blauw
van het meer zijn diepte openbaart, open
baart jouw eenvoud de diepte van je ziel".
Dat is het geheim van Nilawan's persoon
lijkheid en succes.
NILAWAN, die nu 46 jaar is, groeide
op onder het toezicht van haar vader; haar
moeder stierf toen ze vijf jaar oud was.
Daar haar vader devoot Boeddhist was,
trad hij in een monniken-orde, maar niet
nadat hij in zijn dochter had opgewekt
de geest van „goed leven", die de kern
is van elke religie.
Toen ze haar opleiding had beëindigd,
haar B.A. (Bachelor of Arts) graag had
behaald en haar onderwijzers-examen had
gedaan, is haar carrière steeds in stijgende
de lijn gegaan. Op de universiteit had ze
zich een behoorlijke kennis van het Frans
eigen gemaakt, maar nu klaagt ze dat
haar Frans, de tweede taal van Thailand
achteruit gegaan is. Ze gaf een jaar les
aan een plaatselijke school, was enige ja
ren verbonden aan een officieel Publiciteits
Bureau en daarna hoofd van de Buiten
landse Pers-Afdeling van het Public Rela
tions Bureau van de regering van Thai
land. In die tijd moet ze zich bewust ge
worden zijn van het nut, dat de pers voor
de wereld kan hebben, voor de gemeen
schap, vooral als middel om leiding te ge
ven aan de vrouwen, die. zoals zij vast ge
looft 'n actiever aandeel moeten nemen in
algemene zaken, terwijl zé te gelijkertijd
een gelukkig evenwicht moeten bewaren
tussen hun huis en de buitenwereld.
MET DIT DOEL VOOR OGEN waagde
ze het in 1947 een tijdschrift voor vrouwen
op te richten: Satre Sarn. Daarna volgde
een tijdschrift voor de jeugd, Daroon Sarn,
en kort geleden een nieuwsblad, Sapdha
Sarn. Nilawan redigeert deze drie bladen
en schrijft artikelen in vele andere. Haar
laatste blad heeft tot motto: Waarheid al
leen zai de mensen vrij maken syno
niem met India's nationale spreuk: Satya
Meva Jyata, beiden uit de leer van de
Boeddha. Nehroe heeft eens gezegd:,,...
de grootste revolutie in een land is die,
welke de posj.tie.en de levensomstandighe
den van de vrouwen verandert". Naar dit
gezegde beoordeeld is Nilawan inderdaad
een revolutionair één van die waarachtige
waar men in Azië rekening mee moet
houden.
Nilawan is nauw betrokken bij diverse
activiteiten. Het kan zijn dat ze „een
vrouw is van vele liefdes" zoals iemand
laatst zei, maar ze heeft maar één harts
tocht en die is: zich geheel en al wijden
aan het welzijn van haar vaderland.
Ik vroeg haar me iets te vertellen over
haar werk. Zij barstte in een hartelijk
lachen uit en wilde me doen geloven, dat
zij slechts een rollende steen is die toe
vallig iets aan de gang brengt. Ik begreep
uit haar woorden dat ze elke vorm van
behoefte, van nood, als een persoonlijke
uitdaging voelt, en moet proberen er een
oplossing voor te vinden. Ze werkt werke
lijk voortdurend voor vrouwen en jonge
ren. Ze voelt dat in de moderne wereld
de jeugd op deze gevoelige leeftijd aan
allerlei spanningen en verleidingen weer
stand moet bieden, dat ze behoefte heeft
aan bezigheden en goede leiding. Daarom
heeft ze o.a. het Unakern Centrum opge
richt waar jonge mensen een uitweg vin
den voor hun dadendrang in scheppend
werk, o.a. in pottenbakken. eHt pièce-de-
milieu in dit centrum is een oven. Toen ze
mij rondleidde pakte ze glimlachend een
kleine groene vaas op in de vorm van een
fles, hield hem omhoog en zei: „Kijk, dit
geeft me nu alle geluk en voldoening in
het leven".
DEZE VERBAZINGWEKKEND vitale
vrouw nam me daarna mee naar haar
„Trok Chan" project, waar jonge meisjes
en vrouwen gelegenheid wordt geboden 'n
handwerk te leren en het uit te oefenen.
Hier zag ik een groep jonge meisjes, die
straalden van vreugde toen ze Nilawan za
gen, kleurige matten vlechten. In dit Cen
trum kunnen jonge vrouwen met zinvol
werk hun lage inkomsten aanvullen. Deze
soort bezigheden behoeden de meisjes er
voor de verkeerde weg op te gaan. De
meisjes worden in het Trok Chan Centrum
o.a. onderwezen in het zijde-weven op klei
ne handweefgetouwen. Smaakvolle gete
kende patronen krijgen ze als voorbeeld en
het resultaat is, dat deze meisjes nuttige
leden worden van de gemeenschap.
Dit alles is het gevolg van de onuitput
telijke energie van Nilawan die net ver
schaft wat deze jonge vrouwen het meeste
nodig hebben: vaste leiding en het gevoel
dat er iemand is die hen waardevol vindt.
En dat is haar kracht. Ze maakte me
vooral duidelijk dat „succes" haar koud
laat. En dat ze vast gelooft in „de be
gaafdheid, het creatieve vermogen" van de
mens. Het feit dat ze met iets van ver
achting. de zekerheid van een regerings-
baan verwierp voor haar eigen riskante
ondernemingen is het bewijs, dat ze wer
kelijk niet uit is op gemakkelijk succes.
Zij is de enige kracht achter al deze zo
heel nodige werkzaamheden. Bacon's gezeg
de: Hoe edeler een ziel is hoe meer me
dedogen hij kan geven" slaat volkomen op
haar.
ZE HOUDT ZICH BUITEN de politiek
Maar dat betekent niet dat ze er geen
oordeel over heeft. In enkele opmerkin
gen, die ze maakte tijdens een inter
view voor het Manilla Bulletin betrachtte
ze een ernstige objectiviteit. Ze zei: „Ik
moet eerlijk toegeven dat Thailand poli
tiek weinig stabiel is, wat blijkt uit de ene
staatsgreep na de andere. Maar onze rege
ring, een militaire dictatuur, met aan het
hoofd veldmaarschalk Sarit Dhamara.i, doét
het niet slecht al lost ze het probleem van
Evenais vele andere intellectuelen
uit het Oosten beziet hij de Westerse
ontwikkeling met gemengde gevoe
lens, al weet hij dat industrialisatie
en technische vooruitgang nood
zakelijke voorwaarden zijn om een
behoorlijke levensstandaard te be
reiken voor de vele miljoenen in zijn
land. Nilawan zou hjj tot voorbeeld
willen stellen aan werkende vrou
wen in India.
het stabiel maken van ons ..huis" niet op.
Als ik mag spreken uit naam van mijn
'volk kan ik zeggen, dat onze houding de
ze is: Laten we onze huidige regering een
kans geven om te proberen het goed te
doen".
Dit alles betekent niet dat ze leeft als
een kluizenaar. Geen kwestie van. Ze zegt
dat ze houdt van alle goede dingen in
het leven. Maar ze is typisch een Siamese,
die haar gevoelens volkomen behêerst en
ze zelden toont. Schrijft veel overiiteraire
onderwerpen en poëzie is een deel van
haar wezen, maar ze zal haar geluk niet
in woorden uitén als ze, zittend in haar
daktuin, zich al mediterend verbonden
weet met de volle maan. En ofschoon ze
tactvol ambassadediners vermijdt, weet
ze heel wat over de restaurants in Bang
kok en waar dit-of-dat-maal het beste toe
bereid wordt. Zij leeft in werkelijkheid
een vol leven.
Ze heeft veel gereisd, ze zit in talrijke
besturen en ze heeft haar land vertegen
woordigd op heel wat internationale con
ferenties.
Nilawan's typisch Siamese ogen, die ze
dichtknijpt als ze uitbarst in een schater
lach, haar gitzwart haar en haar fijn
gevormde neus maken haar verschijning
aantrekkelijk; haar persoonlijkheid ademt
zuiverheid gepaard aan gratie. Ze ont
vangt haar bezoekers in haar ruime hall
ZE IS ALTIJD GOED en bij gelegen
heid buitengewoon mooi gekleed ik wou
dat sommige Siamese dames Nilawan had
den gezien zoals ze eruit zag toen ze
gasten ontving aan een diner van de Thai
Stichting voor Opleiding van Journalisten.
Ze is een bijzondere vrouw en bovendien
een Siamese. Siamese vrouwen zijn vol
gens een algemene beschrijving sereen,
verlegen, zelfopofferend met een geheel
eigen charme, maar ze regeren hun huis
houding met vaste hand en een soepele
geest. Nilawan beschouwt het gehele land
als haar thuis en haar land kan ér blij
om zijn. Ze is door en door vrouwelijk
en zo vriendelijk dat het je volkómen ont
wapent; tederheid, een soort geduldige
overgave, en daarbij een grote wat pas
sief ingestelde moed en lenigheid van geest
nemen iedereen voor haar in.
Er is gevaar dat Nilawan slachtoffer
wordt van al de roem en de publiciteit
om haar heen. De vraag hoeveel ze van
dit alles zal kunnen verwerken blijft voor
mij voorlopig onbeantwoord. Maar ze ver
telde me over de raad, die haar vader
haar eens heeft meegegeven: „Word nooit
overmoedig door succes".
En ik herinnerde haar aan de woor
den van Tagore: „Ik heb de top bereikt
en vond geen beschutting op de kille en
dorre hoogte van de roem. Leid mij, mijn
Gids, voordat het licht vervaagt, in de
vallei van de rust waar de oogst van het
leven rijpt tot gouden wijsheid".
IN EEN KORT STUK over Nilawan
schreef de Raman Magsaysay Award
Foundation Board: „Een buitengewone vi
taliteit en een absolute toewijding aan het
welzijn van haar land, stelt haar in staat
allerlei activiteiten met succes te volvoe
ren en een zeer verdienstelijk lid te zijn
van de maatschappij. Daar ze bovendien
is bedeeld met een groot organisatie-talent
heeft ze alles wat in haar persoonlijk
en haar openbare leven niet van belang
is, kunnen uitbannen. Doordat ze haar
land met opmerkelijke objectiviteit beziet,
onderkent ze de problemen en, inplaats
van erin te berusten, zoekt ze onvermoei
baar naar wegen die kunnen leiden naar
de oplossing. Met haar grote voldoening
en haar daadkrachtige toewijding heeft
ze een hoge trap bereikt van vrij
willige dienstbaarheid aan de vrouwen van
Thailand.
