SPD wacht tot Adenauer
verdwenen zal zijn
Carpenters ruimtevlucht
vertoonde feilen
Verkoudheid
ASPRO
WERELDNIEUWS
Toekomstige Westduitse regering zou
alle partijen moeten omvatten
Brentano tegen krediet
voor Oost-Duitsland
de natuur in met de natuurzuivere KING pepermunt
Fouten van een ongeduldige man
Franco over Spaanse stakingen
„Onze vijanden maakten gebruik
van kleine tekortkomingen"
Winter is terug
in de Alpen
Wereldbevolking
boven 3 miljard
<~Praatótoel
Eenentwintig doden bij
een brug-instorting
MAANDAG 28 MEI 1962
3
Rust roest
Nieuwe stijl
Oude kameraden
Gat in de muur geblazen
Foto's mislukt
Te veel te doen
bij maanlicht zei zeoh my boy
ik vind je zo stoer in GENTLER0Y
z
de
Voorkom
Rillerig? Onprettig? Vlug:
Van onze correspondent)
BONN Op het socialistische partij
congres in Keulen heeft burgemeester Wil
ly Brandt van West-Berlijn, aangekondigd
dat zijn partij in 1963, als Adenauer als
bondskanselier aftreedt, zal aansturen op
een regering, waarin alle partijen, ook de
socialisten, zitting zullen hebben. De
S.P.D. aldus Brandt, behoeft slechts 65
afgevaardigden in de Bondsdag mee te
krijgen, om de meerderheid voor de ver
kiezing van een nieuwe bondskanselier te
hebben.
Zaterdag, bij de opening van het partij
congres, trok voorzitter Ollenhauer van
leer tegen de regering-Adenauer, die hij
initiatiefloos, programmaloos en gespeend
van goede prestaties noemde. Hij eiste
omvorming van het kabinet, om een eind
te maken aan de „zwakste regering in de
geschiedenis van de Bondsrepubliek". Het
gaat om de West-Duitse geloofwaardigheid
in de belangrijke beslissingen, die voor
ons liggen, zo riep hij uit, en hij toonde
zich verontrust over de slechte verhou
ding, die de laatste maanden ontstaan is
tussen West-Duitsland en de Verenigde
Staten.
De belangrijkste rede op het congres,
dat het spreekwoord „rust roest" tot mot
to had gekozen, hield gisteren Willy
Brandt. De burgemeester van de stad in
de gevarenzone toonde zich optimistisch
en vol zelfvertrouwen. Het lijkt erop, dat
de sociaal-democraten goede hoop hebben
bij de volgende verkiezingen, als tegen
stander Adenauer eindelijk met pensioen
zal zijn, een grote overwinning te zullen
behalen.
Brandt stelde met nadruk, dat de Rus-
sisch-Amerikaanse contacten over Berlijn
zinvol zijn. Wij moeten vanuit het juiste
(Van onze correspondent)
BONN De fractievoorzitter van de
Christen-Democratische Unie, dr. Heinrich
Von Brentano, heeft zich dit weekeinde
tegenover de „Deutsche Zeitung"* uitgespro
ken tegen het verlenen van kredieten aan
Oost-Duitsland.
Men kan misdadigers geen geld gaan
geven, daarvoor, dat zij eventueel een mis
daad minder zullen begaan, zo meent Von
Brentano. Ook de plaatsvervangende partij
voorzitter der sociaal-democraten Wehner
vond dat de Oostduitse wensen met de
grootst mogelijke voorzichtigheid moeten
Worden behandeld. Men kan niet met de
ene hand geven en zich de andere laten
afhakken, zo meende hij.
De Westberlijnse burgemeester, Willy
Brandt, zei daarentegen, dat men het pro
bleem der interzonale handel nuchter, zon
der hartstochten en niet bij voorbaat ne
gatief moet bezien. Het gaat erom, wat
voor onze landgenoten in Oost-Duitsland
nuttig is, zo vindt hij.
Amerikaanse standpunt (sterk zijn en on
derhandelen) pogen een regeling voor de
toegang naar West-Berlijn uit het vuur te
slepen, die het onmogelijk maakt, dat de
Oostduitsers zich naar willekeur in het
verkeer mengen, aldus Brandt. Vrij ver
keer van en naar Berlijn is op dit ogen
blik geen toestand, aldus de burgemeester,
maar een politiek doel van de eerste orde.
Bij het bereiken van dit doel zou de bonds
regering zelf actief moeten zijn door het
opperen van onderhandelingsmogelijkhe
den, zo meent Brandt.
In geen geval moet Bonn de contacten
remmen, zo vindt hij, daar vermindering
van spanning tussen Oost en West de be
langrijkste voorwaarde is voor een moge
lijke verwerkelijking van het recht op
zelfbeschikking in Duitsland. Brandt zei
nog te hopen, dat het op het internatio
nale vlak mogelijk zal zijn een minimum
aan toegang door de Berlijnse muur te
bereiken.
Een groot deel van Brandts rede was
gewijd aan de binnenlandse politiek. Onze
partij stelt zich ten doel van de Bonds
republiek een democratische en sociale
modelstaat te maken, zo zei hij. Hij ont
vouwde daartoe een programma van ge
meenschapstaken voor het Duitse volk.
Punten daarin zijn: grootscheepse uitbouw
van het schoolwezen, het scheppen van
zekerheid voor oude of niet meer tot wer
ken in staat zijnde medeburgers, betere
voorkómende gezondheidszorg en een om
vattende ruimte-ordening voor steden en
gemeenten. Spottend haalde Brandt aan,
dat de christen-democraten het socialisti
sche sociale programma uit de verkie
zingsstrijd van 1961, dat zij eerst belache
lijk hadden gemaakt, zelf hebben overge
nomen. De burgemeester sprak verder
over de nieuwe stijl van de partij, die niet
zozeer een nieuwe methode als wel een
houding zou moeten zijn. Het wordt tijd
dat het „grote gesprek" met alle lagen
van de bevolking begint. Kenmerk voor
de nieuwe stijl noemde Brandt een juiste
verhouding van de sociaal-democraten tot
de staat, tot andere partijen in de bonds
republiek en tot de mensen in het hele
land.
Naast het partijcongres werd zaterdag
nog een grote betoging gehouden voor de
Keulse Opera. 45.000 mensen hoorden daar
een aantal redevoeringen aan, onder ande
re weer één van Brandt, die poogde de
nauwe verbondenheid van alle Duitsers
met Berlijn voor zijn partij mobiel te ma
ken.
Gisteren werd het congres nog even ver
levendigd door een polemiekje over een
voorstel van twee plaatselijke partijafde
lingen, om de betiteling „kameraad" af
te schaffen. Parij tij voorzitter Ollenhauer
sprak zich tegen dit voorstel uit, met een
beroep op de traditie. Dat de communis
ten zich ook van het woord „kameraad"
hebben meester gemaakt, doet niets af
aan onze traditie, waaruit wij geen blad
zijde hoeven te verdonkeremanen, zo zei
hij.
Advertentie
5R' fgrawaft ^SÊÊSFSB!
(Van onze correspondent)
WASHINGTON —Malcolm Scott Carpen
ter, die bereid zou zijn thans een ruimte-
vlucht vaB twee weken te ondernemen,
meent te hebben ontdekt wat die dingen
zijn, die Glenn als vuurvliegjes beschreef
en Titov als sneeuw: rijp, die loslaat van
de buitenkant van de capsule. Het is nog
niet uitgemaakt waarom Carpenter zoveel
te ver is neergekomen. De radioverbin
ding heeft op het laatst gefaald. Carpen
ter toonde zich een nuchter man. Hij zei
tijdens het spannende slot van zijn vlucht
minder ongerust te zijn geweest dan de
gjjf
ff
meesten, die via radio of televisie zijn
reis trachtten te volgen. Zelf wist hij dat
alles goed ging, al zou hij ook te ver neer
komen.
Het Amerikaanse publiek verkeerde ech
ter in onzekerheid daar de radioverbin
ding met de capsule verbroken was. Ook
toen Carpenter in zee was neergekomen,
trachtte hij nog uit de capsule radiover
binding te krijgen, doch hij faalde. Car
penter ontkende „vermoeid en verward"
te zijn geweest. Waarom hij 250 mijl te
ver is neergekomen, is nog niet uitge
maakt. Carpenter is ervan overtuigd dat
het onderzoek de oorzaak aan het licht
zal brengen. Het is mogelijk dat de stand
van de capsule toch niet juist is geweest,
maar het is ook denkbaar dat de retrora-
ketten minder krachtig hebben gewerkt
dan werd verwacht.
MADRID (Reuter, AP) Het Spaanse
staatshoofd, generaal Franco, heeft zondag
in Madrid het woord gevoerd op een bij
eenkomst van veteranen uit de burger
oorlog. Het was zijn eerste openbare toe
spraak sinds het uitbreken van de sta
kingen. Volgens Franco hebben Commu
nisten en liberalen tot de stakingen aan
gezet. De stakers waren aangemoedigd
van uit het buitenland en door lekenor
ganisaties van de r.-k. kerk. De goede
verstandhouding tussen kerk en staat was
niet verstoord. „Onze vijanden hebben ge
bruik gemaakt van kleine tekortkomin
gen van onze arbeidersorganisaties," al
dus Franco.
Franco zei nog, dat ook in enkele cle-
ricale kringen fouten zijn gemaakt. Eén
of andere „geëxalteerde priester" had een
incident veroorzaakt.
Ten aanzien van de opvolging verklaar
de de caudillo nog, dat de getroffen re
geling door de overgrote meerderheid van
het volk is goedgekeurd. Hij doelde hier
op het referendum van 1947, waarbij het
volk een successiewet goedgekeurd heeft
volgens welke Spanje een monarchie is
met dien verstande, dat Franco voor on
bepaalde tijd staatshoofd zou blijven.
De stakingen zijn de zevende week in
gegaan en het lijkt erop, .dat de stakers
en degenen die hem ondergronds politiek
steunen tot dusverre de regering Fran
co de baas gebleven zijn.
Eén van de gevaarlijkste aspecten van
de situatie is, dat de arbeiders en dege
nen, die hen politiek steunen, erin zijn
geslaagd, een deel van de katholieke gees
telijkheid in. hun strijd tegen de regering
te betrekken.
Economisch zijn de gevolgen van de
stakingen tot dusverre niet alarmerend ge
weest, maar volgens sommige deskundi
gen hier heeft de regering door de wij
ze, waarop zij de gebeurtenissen heeft aan
gepakt, de mogelijkheid geschapen, dat de
stakingen zich eerder zullen uitbreiden dan
verminderen.
Het aantal arbeiders, dat gisteren in ge
heel Spanje staakte, ligt ergens tussen de
50.000 het door de arbeidsfunctionaris-
sen van de regering gegeven cijfer en
65 000.
Onbekenden hebben in de nacht van
vrijdag op zaterdag in de Berlijnse
muur ter hoogte van de Bemauer-
strasse met ontplofbare stoffen een gat
geblazen. Terwijl Vopo's (achter
grond) en Westberlijnse politiemannen
(voorgrond) de wacht houden, maken
metselaars het gat dicht. Volgens het
Oostduitse persbureau ADN werden
de ontploffingen veroorzaakt door
bommen die uit West-Berlijn waren
geworpen en die het leven van de
grenspolitie en de bevolking in ge
vaar brachten. De Oostduitse minis
ter van Binnenlandse Zaken, Karl
Maron, heeft in een brief aan de West
berlijnse burgemeester Willy Brandt
„scherp geprotesteerd", de Oostduitse
minister van buitenlandse zaken,
Winzer, heeft bij de drie westelijke
militaire commandanten van Berlijn
een protest ingediend. (Telefoto)
Toen tenslotte een helikopter boven Car
penters opblaasbootje zweefde, haalde de
ruimtevaarder de camera uit de capsule,
daar hij die wilde meenemen. Toen hij
aan de lijn hing om te worden opgehaald,
ging hij echter eerst naar beneden in-
plaats van naar boven. Hij kwam in het
water terecht. De films zijn door zeewater
ernstig beschadigd. De meest beschadigde
film is die waarmee de terugkeer in de
atmosfeer is opgenomen. De foto's die Car
penter zeM heeft genomen zijn onbescha
digd. Gehoopt wordt dat hierop bijzonder
heden over de „sneeuwvlokken" voorko
men.
Carpenter vond dat de vlucht van vijf
uren bijzonder snel voorbij was gegaan
Er is opgemerkt, dat Carpenter misschien
te veel te doen heeft gehad. De ruimte
vaarder klaagde daar echter niet over. Hij
had, evenals Glenn en Titov, zoiets als
vuurvliegjes of sneeuw gezien. Carpenter
meent dat die deeltjes zelf geen licht uit
stralen. Hij had een foto willen maken,
maar daarbij per ongeluk tegen de wand
van de capsule geslagen. Toen zag hij in
eens veel meer „sneeuw". Waar hij ook
tegen de wand tikte, steeds bereikte hij
hetzelfde effect. Carpenter is van mening,
dat rijp op de capsule deze mysterieuze
deeltjes oplevert. De capsule bezit twee
systemen om de stand te corrigeren.
Reeds dadelijk bleek dat de automatische
controle niet goed werkte. Toen Carpen
ter de capsule in de goede stand moest
brengen voordat hij de retro-raketten ging
gebruiken, gaf hij de voorkeur aan hand
controle. Het is nog niet geheel duidelijk
of de ruimtevaarder inderdaad brandstof
voor beide systemen heeft gebruikt, ter
wijl hij met brandstof voor één systeem
had kunnen volstaan. Persberichten uit
Grand Turk (het eilandje voor de kust
van Cape Canaveral, waarop Carpenter
aan land werd gezet) spraken van een
vergissing, „van een ongeduldige man"
niet groter dan dat een huisvrouw twee
gaspitten laat branden, terwijl slechts één
nodig is. Bij een ruimtevlucht kan een
dergelijke vergissing echter gevaarlijk
worden. In dit geval had Carpenter aan
het slot van zijn vlucht weliswaar weinig,
maar toch voldoende brandstof. Zijn
Advertentie
n
O
H
SO
m
H
vlucht is in het algemeen vlot verlopen,
vlotter dan men aanvankelijk meende.
Sommigen hebben zich vlak na de vlucht
afgevraagd of de huidige voortstuwer niet
te zwak is. Daardoor zou men het gewicht
van de capsule te zeer moeten beperken
en de veiligheidsmarge wel zeer krap
moeten houden. Maar dit pessimisme is
kennelijk teweeg gebracht door de span
ning van de laatste fase. Nu meer inlich
tingen zijn vrij gekomen, heeft het opti
misme de overhand gekregen. Thans is
weer sprake van een ruimtevlucht van ze
ven of zeveneneenhalve ronde, die de
Amerikanen misschien in augustus kunnen
ondernemen.
INNSBRUCK (AP) De winter is in
de Oostenrijkse alpen teruggekeerd met
zware sneeuwval, waardoor de bergwe
gen versperd zijn en lawinegevaar is ont
staan in de toeristengebieden. De afgelo
pen nacht is er in Tirol 80 cm sneeuw
gevallen rond Kitzbuehel en op 3000 m
hoogte is de temperatuur tot acht graden
onder nul gedaald. Waarschuwingen wer
den uitgegeven voor lawines. De grote
weg van Grossglockner is geblokkeerd
door opgejaagde snéeuw tot 2.5 meter
hoogte en de wegploegen die de weg pro
beerden vrij te maken zijn teruggetrok
ken wegens het lawine gevaar. Er wordt
het weekend nog meer sneeuw verwacht
NEW YORK (AP) Volgens statistische
gegevens van de Verenigde Naties is de
wereldbevolking voor het eerst in de ge
schiedenis groter dan 3 miljard zielen
Volgens deze gegevens was de wereldbe
volking medio 1960 2.995.000.000 zielen
groot en bedraagt de jaarlijkse bevolkings
aanwas 1,8 percent.
In Midden-Amerika is de bevolkingsaan
was in de periode van 1950-1960 het grootst
geweest, te weten gemiddeld 2,7 percent,
In Azië wonen met uitzondering van de
Sovjet-Unie 1.680.000.000 personen, zijn
de ruim de helft van de wereldbevolking
Europa blijft het dichtst bevolkte conti
nent met een gemiddelde van 100 personen
per vierkante kilometer. Australië, Canada
en IJsland staan onderaan de lijst met
2,4 personen per vierkante kilometer.
Verloren strijd
De oude garde der anti-kassiekijkers
slinkt met de dag. Nog bespeurt men
hier en daar een eenzame ziel, die tracht
zelf zijn avond zinvol te vullen, maar
hij is een verlatene in het woud der mas
ten. Hij peinst zich de kop suf in een
ijdel pogen tot vermaak. Doch helaas,
tevergeefs ijsbeert hij door zijn kamer,
die zo node het blauwige schijnsel man
keert.
De eenzame is stijfhoofdig en zegt, „zo
lang ik leef zal er niet zo'n cultur-ont-
heïligend aquarium in mijn kamer staan".
Daarbij krult hij de lippen in minach
ting voor hen, die zich overgeven.
De eenzame heeft reeds veel boeken ge
lezen. Avond aan avond verdiepte hij zich
boeiende verhandelingen over het le
ven der vogels, of dat der vogelbekdie
ren, hij weet nu alles van neuroses en
van strafschopgebieden, van hemellicha
men en oude gebruiken. Nee, boeken
kunnen hem niet meer bekoren. Hij zoekt
andere vermaken om het stuitende appa
raat verre te houden.
Hij nodigt lot- en strijdgenoten op ge
zellige avondjes te zijnen huize. Vol be
geestering jagen zij de stukjes over het
ganzebord. Of zij spelen „Mens erger je
niet".
Daarna herontdekken zij dan nog het
nobele „Tric-trac", het alles vergende
Hamertje-tik, het leutige „Olleke Bolle-
ke" en nog veel meer van deze schuldelo
ze oude vermaken.
Maar toch, na een tiental avondjes
komt de onrust over het toegewijde groep
je. Men begint zich te ergeren, het ha
mertje tikt niet meer zo blijde als het
gedaan heeft. Men fluistert zelfs, dat eem
der leden gesneuveld is, hij zou een
TELEVISIETOESTEL gekocht hebben. Vol
verachting wordt het woord uitgesproken.
Na ieder avondje blijkt dat er weer een
man minder aanwezig was. Hij had dan
wel laten berichten, door ziekte verhin
derd te zijn. Maar wie doorziet niet het
voos bedrog dat daar achter steekt?
H.et zeer kleine groepje, dat nu nog
rest, zit lusteloos rond de tafel. Argwa
nend bekijken zij elkander. „Heeft ie 'm
of heeft ie 'm niet", zo tobben zij. Het
spelletjes doen wordt al geruime tijd ver
waarloosd. Men groept nog slechts samen
uit geestverwantschap zonder er nochthans
zeker van te zijn dat men inderdaad geest
verwant is. De avonden gaan om in pijn
lijke bestudering van de ander om te
trachten ook maar de lichtste siddering
van een ooglid gewaar te worden. Siddert
namelijk iemand met het ooglid, dan staat
wel vast dat hij in het achterhoofd de ta
fel reeds heeft verschoven om plaats te
maken voor het verschrikkelijke, dat hij
vandaag of morgen binnen zijn muren zal
hebben.
Reeds lang is duidelijk dat dit groepje
zich niet handhaven zal. Het zal geredu-
cee, worden tot één eenzame wie dan al
leen nog rest door zijn kamer te ijsbe
ren omdat het alleen rond de tafel zitten
geen voldoening schenkt. Dan zal ook hij
op een dag zijn geplaagde ziel onder de
armen nemen en wankelend een televisie-
wimkel binnengaan om zich in de armen
te storten van de verkoper.
„Zo lang ik nog leef, moet er zo'n aqua
rium in mijn kamer staan", zal hij nog
weten uit te brengen waarna hij in een
stoel neervalt om haar het proef draaiende
toestel te staren.
L. Ferron
Advertentie
BELGRADO (Reuter) Nabij Kolasin,
in Montenegro (Joegoslavië) zijn zaterdag
eenentwintig arbeiders om het leven ge
komen door het instorten van de stelling
van een in aanbouw zijnde brug. Zeven
tien anderen werden gewond. Op de stel
ling bevonden zich tijdens het ongeluk
zestig arbeiders, die een val van bijna
negentig meter maakten.
Politicus. De 25-jarige Britse luitenant
Tompson heeft zich op het laatste ogen
blik kandidaat gesteld voor de parle
mentaire tussentijdse verkiezing m
West-Middlesborough met het enige doel
om het leger te kunnen verlaten. Hij ■•al
verder niets aan de verkiezingen die 6
juni plaats vinden doen en geen campag
ne voeren. „Er was geen andere manier
om uit het leger te komen dan mij kan
didaat te stellen, want als men kandidaat
voor het parlement is, mag men geen
militair zijn." Donderdag heeft hij zijn
ontslag uit dienst gekregen. Hij maakt
geen kans op een voldoende aantal stem
men om zijn deposito van 1500 gulden
terug te krijgen. Hij moet dan tien per
cent van het totaal behalen. Maar dit
bedrag heeft hij er voor over.
Commissies. Bij besluit van de Oostduitse
raad van staten, die wordt voorgezeten
door Walter Ulbricht, zullen voortaan
speciale „conflictcommissies", die door de
fabrieken en afdelingen van het natio
nale front in de steden en industriële
districten zullen worden ingesteld, de
taak van de rechtbanken overnemen
voor de berechting van minder ernstige
misdrijven, aldus het Oostduitse persbu
reau A.D.N. Hiermee zal de rechtspraak
in Oost-Duitsland meer in overeenstem
ming zijn gebracht niet die in de Sov
jet-Unie.
Duits gif. In een grot op het eiland Jer
sey zijn zondag twee jongens door gif
gas om het lever gekomen. Zij onder
zochten met anderen de grot waar Duits
gifgas, bewaard werd. Drie jongens en
vijf brandweerlieden en ambulance-per
soneel werden door het gas bedwelmd.
Legerbericht. Volgens het communistische
persbureau Nieuw China hebben de
communistische Viet Cong troepen in
Zuid-Vietnam gedurende de eerste vier
maanden van dit jaar 1.863 man re
geringstroepen gedood, 981 gewond en
635 gevangen genomen. Onder de doden
zouden zich vier Amerikaanse „advi
seurs", twee compagniescommandanten
van Zuidvietnamese commandotroepen
en een vice-gouverneur van de provincie
Phu Yen bevinden. Voorts zou een Ame
rikaanse majoor gewond zijn en zouden
twee Amerikaanse sergeants gevangen
zijn genomen.
Geknoei. De Nicaraguaanse minister van
binnenlandse zaken Quintana, is afgetre
den en heeft volgens het conservatieve
blad „La Prensa" president Somoza be
schuldigd van geknoei bij het stellen
van een kandidaat voor de volgende pre
sidentsverkiezingen. Quintana uitte deze
aantijging op een bijeenkomst van de
liberale regeringspartij. Volgens hem
wil Somoza dat de minister van buiten
landse zaken, Schick, kandidaat wordt
gesteld.
