HAN GORTER L" „Zonnevorsers" naar Canada r4 AARDAPPELEN TE DUUR? Probeer dan eens rijst met bonen! Castella Schoonheidszeep TANTE PATENT EN DE SOF PANDA EN DE PECHVOGEL NAAIMACHINES ENGEL Kerk (in onderdelen) na 1400 jaar uit zee opgevist life Ons vervolgverhaal 23 u. afgesproken plaats Tijdelijk ter kennismaking 4 stukken voor de prijs van 3 "ET DINSDAG 29 MEI 1962 11 Nederlandse geleerden gaan de totale zonverduistering in 1963 waarnemen Kerkelijk nieuws Nieuwe apparatuur Hoop op rustigezon Vliegend observatorium -Sr: Arroz y frijoles: de bevolking van Centraal-Amerika zweert er bij School voor gehuwden Q MLWO A M ff 41) Een reden te meer om uit de school te klappen, is het niet, Marina? Weer zweeg het meisje. j= Nu, ook niet erg, vond Ploeger. We zien erlkaar straks in Amster- dam nog wel terug. Dan praten we wel verder. Nog diezelfde nacht reden Ploeger en Koopman naar Amsterdam terug. Dr. Willbrough werd in een zieken- huis in Utrecht ondergebracht en de drie gevangenen werden de volgende dag naar de hoofdstad overgebracht. Miss Marina werd direct na aan- i komst in de kamer van de hoofdin- specteur gebracht voor een verhoor. Zij gaf toe, dat dr. Willbrough die nacht over de grens zou worden ge- bracht. Waarheen en hoe wist ze niet. Zij vertelde, dat een Duitse dokter, §s die zij kende als Ludwig Stein, hem vooraf zou behandelen. Daardoor zou het vervoer veel gemakkelijker gaan en de kans op ontdekking kleiner worden, had men haar gezegd. Haar vriend, die geen Rus, maar een Pool was, zou hem samen met Heinzel- mann, die hier speciaal voor was overgekomen, de grens over brengen. Toen Ploeger haar vroeg hoe zij aan die vriend kwam, barstte zij in tranen uit. Zij had eerst van hem ge il houden. Toen zij zijn ware aard ken- de, was ze daar al gauw van terug- gekomen. Hij was een felle commu- nist, vertelde ze. Allerlei opdrachten, 1 die hij van hogerhand kreeg, voerde hij uit. Zij wist niet waar die van- 1 daan kwamen. Hij vertelde haar nooit iets. Zij had hem in Amsterdam leren 1 kennen op een moment, dat ze erg in moeilijkheden zat. Ze had toen 1 geen baan en geen geld en was bang, dat ze de grens over gezet zou wor- den. Toen had hij zich over haar ont- fermd. Eerst woonden ze in Amster- dam lange tijd samen en daarna wa- ren ze naar die villa bij Huis ter Heide gegaan. Hij zat altijd ruim in zijn geld en zij profiteerde daarvan E mee. E Wanneer heb je die Duitse dok- Ij ter voor het eerst gezien? vroeg Ploe- ger. Kort voordat we naar Huis ter Heide gingen. Dus in Amsterdam? g Ja. Hij kwam daar bij ons en had een lang gesprek met Iwo. Ik mocht daar niet bij zijn. E Hoe heette die dokter toen? Dr. Ludwig Stein. Ik moest hem Ludwig noemen. 1 Heb je er nooit aan gedacht, dat al die geheimzinnigheid iets met spio- nage te maken kop hebben? Die 1 vriend van je was toch een commu- 1 nist? 1 Eerst niet. Pas toen die Engels- man en die oude heer bij ons ge- g bracht werden, kreeg ik het benauwd. Ik begreep toen wel, dat er iets bi j - zonders aan de hand was, maar ik §j kon niet meer terug. Welke oude heer? Een Nederlander. Hij sliep in de achterkamer boven. Daar kwam hij niet vandaan. Iwo zat de hele dag bij hem om hem uit te horen. Hij was ziek en mocht zijn bed niet uit, vertelde Iwo mij. Ik moest zijn eten boven brengen, maar mocht niet in dé kamer komen. Ik zette het voor de deur neer, waar Iwo Het vandaan haalde. Die voerde hem ook. Is die dokter in die tijd nog bij jullie geweest? 1 Eenmaal. In het begin. Het was g de dag nadat de beide anderen kwa- men. Hij is toen één dag geweest en al die tijd boven gebleven. Ik moest hem 's avonds met de wagen naar Utrecht brengen. Hoe zijn die twee patiënten 1 daar gekomen? iw0 heeft ze in de auto gebracht. Ik weet niet waar ze vandaan kwa- men. Hij kwam er op een nacht mee aanzetten. Was er nog iemand bij? Dat weet ik niet. Ik ontdekte het pas de volgende morgen en toen was Iwo alleen met die beide mannen. Die 1 Nederlander op de achterkamer en de Engelsman op de kamer ernaast. Hoe is die oude man bij jullie vandaan gekomen? Daar heeft Iwo voor gezorgd. Hij heeft hem 's morgens heel vroeg weg- gebracht. Ik mocht niet mee. Ze fin- gen samen met de auto. Toen Iwo de nacht daarop terugkwam, was hij alleen. Hij wilde niets loslaten. Ik e was er niet gerust op. Waarom niet? Die oude deed zo raar. Hij liep e de dag tevoren maar steeds op de e gang in zichzelf te praten. Ik maakte me angstig, dat Iwo hem wat gedaan had. Ik was bang voor hem. Eigenlijk e was ik blij, dat hij weg was. Wanneer kwam die Duitse dok- ter, die Ludwig Stein, bij jullie terug? Een paar dagen geleden. Hij e stond op een avond opeens voor me. E Wat heeft hij in die dagen ge- i daan? Hij heeft zich alleen maar met e die Engelsman bemoeid. Al die tijd is E hij op zijn kamer gebleven. Ik geloof j haast, dat hij daar ook sliep. Iwo j vertelde me, dat die Engelsman ook e ziek was, net als indertijd die Neder- lander. De dokter onderzocht hem nu en zou hem iets ingeven, waardoor hij lang zou blijven slapen. Hij en E Herr Heinzelmann zouden hem de grens overbrengen in de auto, die ze .in een ziekenwagen hebben veran- derd. Bij de grens zouden er geen E moeilijkheden komen, want alle pa- j pieren waren in orde. Die Engelsman moest noodgedwongen zijn mond wel j houden, zei Iwo. a Ik geloof haast, dat hij daar ook j sliep. Iwo vertelde me, dat die En- gelsman ook ziek was, net als inder- j tijd die Nederlander. De dokter on- j derzocht hem nu en zou hem iets in- geven, waardoor hij lang zou blijven j slapen. Hij en Herr Heinzelmann zou- j den hem de grens overbrengen in de j auto, die ze in een ziekenwagen heb- ben veranderd. Bij de grens zouden j er geen moeilijkheden komen, want alle papieren waren in orde. Die En- gelsman moest noodgeedwongen zijn i mond wel houden, zei Iwo. Heinzelmann kwam wel wat laat om samen met je vriend al die voorbe- reidingen te treffen en diezelfde i nacht nog te vertrekken, meende Ploe ger. We hadden hem al eerder ver wacht, maar hij kon niet weg, ver telde hij. Ik moest iedere avond op dezelfde tijd naar Austerlitz om te zien of hij er was. waar zou dr. Stein blijven? die zou ook meegaan om voor de patiënt te zorgen. Mocht hij te vroeg wakkeer worden dan kon hij hem direct een nieuw middel ingeven. Het verhoor van Iwan Petrofski, zo als de vriend van Marino officieel ble te heten, leverde niets op. Hij wilde geen woord zeggen, evenmin als Hein zelmann en Ludwig Stein. Terwijl hoofdinspecteur Ploeger nog met de laatste bezig was, werd hij opgebeld door de Staatssecretaris van Buitenlandse zaken uit Den Haag. Hebt u het laatste nieuws al ge hoord, inspecteur? vroeg deze. Dr. Limhoff is gisteravond in Nederland teruggekeerd en heeft vandaag zijn praktijk hervat. Even was het stil. Hallo, inspec teur, verstaat u mij niet? Jawel excellentie. Ik moest alleen uw me dedeling nog even realiseren. Ludwig Stein zit hier namelijk tegenover mij. Wij hebben hem gisteravond gearres- teeerd, en tegelijk Willbrough bevrijd. wat zeg u? Is dr. Willbrough ge vonden? Zeker, excellentie. Hij verkeert, voor zover wij kunnen nagaan, in bla kende welstand. Maar ik bel u straks nog wel even terug. U begrijpt. Enige ogenblikken later was hoofd inspecteur Ploeger met zijn wagen on derweg naar Den Haag. Hij reed re gelrecht door naar de Parkweg en béide aan het huis van dr. Limhoff. Hetzelfde meisje in verpleegsterskos tuum van de vorige keer deed hem 0pen. ik zou graag dr. Limhoof spreken, zei Ploeger kort. De dok ter.begon het meisje. Dient u mij direct aan, viel Ploe ger haar in de rede. Het is een zaak van het grootste belang. Het meisje verdween in de lange gang. Direct daarop was ze weer te rug. Wilt u mij maar volgen, inspec teur? Dr. Limhoff zat weer in zijn witte jas achter zijn bureau. Hij keek de hoofdinspecteur een beetje spottend aan, toen deze de kamer binnenkwam. Waarmee kan ik u van dienst zij inspecteur? vroeg hij beleefd. Wordt vervolgd) Geref. Kerken Bedankt voor Castricum J. H. Koffrie te Leimuiden. In dit Midden-Canadese gebied bij het Slave-meer, dat 's zomers idyllisch- mooi is, zal de Nederlandse zoneclips expeditie volgend jaar juli haar waarnemingen doen. DE NEDERLANDSE Organisatie voor Zuiver-Wetenschappelijk Onder zoek (Z.W.O.) heeft de „eclips-commis sie" van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen, een sub sidie verleend opdat deze de totale zonsverduistering op 20 juli 1963 in Canada zal kunnen gaan waarnemen. Deze totale zoneclips, waarvan de scha- duwgordel van Alaska over Midden- Canada via Quebec naar de oostkust van dat land loopt, zal ongeveer twee mi nuten duren. De leider van de Neder- andse expeditie naar Canada zal ook dit ceer weer dr. J. Houtgast zijn. IN DE AFGELOPEN jaren heeft Z.W.O. de Nederlandse eclips-commissie ook in staat gesteld, zonsverduisteringen te ob serveren in Khartoem (1952), op Gotland (1954), op Ceylon (1955), op de Canarische eilanden (1959) en op het Joegoslavische eiland Brac (1961). De zonsverduistering, die op 5 februari van dit jaar op Nieuw-Guinea en op de Salomons eilanden te zien was, heeft de eclips-commissie niet laten observeren, onder meer vanwege de hoge kosten van de reis en van de voorbereidingen en als mede wegens de slechte meteorologische omstandigheden, welke in die tijd in dat gebied te verwachten waren. Dr. J. Houtgast, lector in de sterrenkun de aan de Rijksuniversiteit in Utrecht en secretaris van de Nederlandse eclips-com missie, onthulde ons, dat men in de werk plaatsen van de Utrechtse sterrenwacht al druk bezig is om de instrumenten voor de expeditie van 1963 klaar te maken. In Ca nada, zo vervolgde dr. Houtgast, zullen de leden der expeditie vermoedelijk hun waarnemingen gaantdoen op een plekje, dat tussen het Slave- en het Athabasea- meer is gelegen omdat de totale zonsver duistering daar omstreeks het middaguur te zien zal zijn, dat wil zeggen op het ogenblik, waarop de zon zo hoog mogelijk aan de hemel staat. De observaties zijn in de eerste plaats gericht op de zogenaamde chromosfeer, die zich juist buiten de rand van de zon bevindt, alsmede op de uiter ste rand van de zonneschijf. De waarne ming van de chromosfeer zal in hoofdzaak fotografisch geschieden, door middel van een grote spectograaf en die van de uiter ste rand van de zonneschijf met een elec- tronische opstelling. Deze delen van de zon zijn ook bij vorige zonsverduisteringen waargenomen, maar in Canada zullen zij met gewijzigde en verbeterde apparaten worden geobserveerd. Ook zuilden de as tronomen aandacht schenken aan de z.g. protuberansen en aan de corona van de zon. Onder protuberansen verstaat men heldere, hoog in de zonneatmosfeer zwe vende gaswolken, die, „met hun voet in de chromosfeer", buiten de rand van de zon uitsteken. Op de Canarische eilanden heeft de waarneming van deze protuberansen door de sterrenkundigen Koelbloed en Ku- perus tot interessante resultaten geleid. De corona die zich tot op grote afstand van de zon uitstrekt, is een enorme wolk van geïoniseerde waterstof. Van de me teorologische omstandigheden in Canada op 20 juli 1963, hoopt dr. Houtgast, dat deze gunstig zullen zijn. Na de grote activiteit, die de zon in 1957 ontwikkelde men denke hierbij aan het veelvuldige optreden van dé zonne vlekken en de activiteiten in het geofysisch jaar mag verder verwacht worden, dat de zon het volgend jaar „bijzónder rustig" zal zijn. Sinds vijf jaar wordt de zon reeds hoe langer hoe rustiger en men vermoedt dat zijn activiteit in de jaren 1964 en 1965 weer tot een minimum zal zijn gedaald. Bij een rustige zon kan men een veel betere indruk krijgen van het normale gedrag der chromosfeer. De ex peditie zal- bestaan uit de vaste kern van waarnemers die ook de zoneclipsen in de afgelopen jaren bestudeerd heeft. Natuurlijk zullen-ook andere landen ex pedities naar Canada zenden om daar de zoneclips van 1963 te observeren. Van Ca nadese zijde zal bij slecht weer een obser vatie worden gedaan vanuit een groot, bo ven de wolken koersend vliegtuig, dat een uitgebreid instrumentarium met zich mee voert. Hoewel dit natuurlijk voor de astro nomen een uitkomst is, wanneer er een wol kendek hangt, zijn waarnemingen van uit een bewegend vliegtuig nooit zo nauwkeu rig als die van de vaste grond af. Advertentie De beste Zweedse, Zwitserse en Duitse merken Japanse Zig-Zag Naaimach., electr., in koffer 350.— Grote Houtstraat 181 Haarlem - Tel. 14444 -x- ■■SMWSSSS DE HUIDIGE aardap'pelschaarste bewijst weer eens, hoe kwetsbaar ons nationale menu eigenlijk is. De natte winter en het koude voorjaar hebben, tezamen met een zeer grote vraag uit het buitenland, de aardappelprijzen om hooggedreven tot op een niveau, dat voor vele gezinnen vrijwel onbetaalbaar genoemd mag worden. De Voedingsraad heeft daarom geadviseerd, de „pieper" tijdelijk te vervangen door rijst of bonen: twee hoogwaardige voedingsmiddelen, die uitstekend geschikt zijn om de „gaatjes te vullen", maar die voor ons toch als dagelijks volksvoedsel niet aanvaardbaar zijn. IN ANDERE LANDEN doet zich precies het omgekeerde voor. In Cuba b.v. zijn rijst en bonen juist het nationale gerecht bij uitnemendheid en daar heerst op het ogenblik door misoogsten en politieke moeilijkheden een grote schaarste aan deze beide voedingsmiddelen. Die heeft er toe geleid dat de regering van Fidel Cas tro zowel de rijst als de bruine bonen onlangs aan een distributiestelsel heeft moeten binden, terwijl van overheidswege de teelt van aardappelen als vervan gingsmiddelen aangemoedigd wordt! En dat is voor de Cubanen, die dol zijn op hun „arroz y frijoles" (rijst en bruine Een kerk die eens in onderdelen uit het oude Griekenland verscheept werd en veertien eeuwen op de bodem van de zee heeft gelegen, zal opge bouwd worden in Sicilië. De belangrijke archeolo gische vondst werd gedaan door het schip „Seadiver" dat speciaal bestemd is voor het onderzoek van de zee bodem en dat door de Amerikaanse marine-inge nieur Edwin Link ter be schikking is gesteld van Siciliaanse geleerden. De „Seadiver" heeft de marmeren onderdelen van de kerk gevonden in het ruim van een Grieks schip dat in de zesde eeuw ver ging voor Kaap Passero buiten de haven van Syra cuse. Vrijwel de gehele la ding kon geborgen worden. Markies Peimicola Gar- gallo, de president van het Siciliaanse instituut voor onderzoek onder water, zei dat de lading bestond uit de marmeren zuilen, kapi telen, een spreekgestoelte, een altaar en talrijke ver sieringen van een Byzan tijnse kerk. Het marmer is afkomstig van de oude marmergroe ven op de Peloponnesus en is bewerkt op een wijze die het „een onschatbare ar tistieke en archeologische waarde geeft". De markies verklaarde dat de vondst een rechtvaardiging is van de theorie dat de oude Griekse kerken en tempels op Sicilië in de oude tijd een kolonie van Grieken land in onderdelen zijn aangevoerd. Van de gebor gen onderdelen zal nu in Sicilië alsnog een kerk ge bouwd worden. De „Seadiver" gaat nu naar de baai van Syracuse waar zij op de bodem van de haven zal zoeken naar overblijfselen van een grote Atheense vloot. In 413 voor Christus werden in de slag van Syracuse 119 Atheense oorlogsschepen tot zinken gebracht door kettingen die over de havenmond waren gespannen. Veel historici hebben het verlies van deze vloot het begin van de af takeling van Athene ge noemd. bonen), marr WofTSintjes en Bevelanders hun neus optrekken, een bijzonder harde noot. „BRUINE BONEN MET rijst" er is zelfs een liedje aan gewijd door Max Wois- ky speelt in het voedingsschema van alle Caraibische volken de hoofdrol. Alleen in de luxe-hotels voor buitenlandse toeris ten ontbreekt het op de spijskaart, maar in elke andere restaurantkeuken van welke klasse dan ook staat er altijd een grote pot „arroz y frijoles" te vuur. De gast bestelt het als hoofdmaaltijd of als supplement bij of tussen de verschil lende gangen van het diner. Komen de schalen op tafel, dan schept hij zich wat droge rijst op een diep bord en giet daar met een soort soeplepel een schepen of wat bruine bonen, rijkelijk vermengd met een dik bruin bovennat, overheen. Soms gaat daar nog een scheut rauwe (groene) olijfolie overheen, maar dat is voor bij zondere liefhebbers. LEVENDIG herinner ik mij hoe, jaren gleden, een veel oudere „amigo", Don Ulyses Espaillet een der notabelen van het stadje Santiago de los Reyers in de Dominicaanse republiek mij na eer? vakantiereis naar Parijs uitgebreid zijn nood klaagde, dat je als Dominicaan in die stad eigenlijk nergens lekker kon eten. Dat was natuurlijk voor mijn Europese begrippen een zo absurde bewering dat ik vroeg, wat hem tot die conclusie ge leid had. En wat bleek? Het was mijn vriend ondanks langdurig en ijverig speu ren niet gelukt, in Parijs ook maar één eethuisje te vinden, waar men regelma tig op z'n Dominicaans arroz y frijoles serveerde. Zelfs de gerenommeerde cha teaubriand in La Tour d'Argent had hem om die reden maar half gsmaakt Arroz y frijoles wordt tegenwoordig wel met gepeperd en gekruid vlees („came con chile") gegeten, maar van huis-uit en zeker als volksvoedsel is het een zui ver vegetarisch gerecht. Dat het een zo dominerende plaats in het Caraïbische dieet is gaan innemen, is eigenlijk wel te verklaren, voor volken die behalve mais geen graansoorten en vrijwel geen aardap pelen telen en die voorts, door het ont breken van een behoorlijke veestapel, zel den vlees op tafel kunnen brengen. Het vlees dat wel verkrijgbaar is moet in hoofdzaak van oude, afgedankte trekossen komen en is daarom, wegens zijn taai heid, weinig gewild. Kip is er wel, maar voor zeer velen te duurj en de vis is schaars. De tekorten aan dierlijk eiwit worden echter gecompenseerd door de enorme consumptie van frijoles, de bruine bonen, die er in normale tijden goedkoper zijn dan bij ons de aardappe len. Wij voor ons echter hebben ondanks langdurig en ijverig pogen, nooit erg ver lekkerd kunnen worden op dit flauwe, smakeloze lievelingsgerecht van de Mid den-Amerikanen. C. van Dijk In het Japanse bergdorpje Hane is de zer dagen een „school voor gehuwden" gesticht. Voornaamste werk van het les rooster is „schone taal". De aanleiding tot dit alles was da omstandigheid, dat het vrouwelijk deel van de echtparen in de gebiedende en vaak beledigende ma nier van spreken van haar „meesters" de voornaamste belemmering ziet voor de democratisering van het huwelijksle- De, plaatselijke autoriteiten stellen zich voor, na afloop van deze eerste herscho lingscursus het dorpje als voorbeeld aan de gehele Japanse natie te stellen. Advertentie Een oorspronkelijk stripverhaal door Annie M. G. Schmidt en Fiep Westendorp 2/1, COPYRIGHT SWAN FEATURES SYNDICATE 22. „Het spijt me erg", zei tante Patent bits tot de Batavier. Dokter Vierus kwam even langs en ik heb hem naar uw offervat gevraagd, maar me vrouw Vierus heeft het als inmaakpot in gebruik. Snijbonen en witte bonen. Over een jaar kunt u het krijgen, maar nu niet. Het lijkt me dus het beste dat u zonder offervat naar het Walhalla weer keert. Doe de groeten aan Thor en zeg hem dat hij kan opwippen". Toen tante Patent dit briesend van kwaadheid had gezegd, flitste er een bliksemstraal langs het raam en een knetterende donderslag volgde, hoewel het buiten stralend weer was. De Batavier knikte plech tig en voldaan met zijn ruige hoofd. „De grote Thor heeft gesproken", zei hij. „De grote Thor zal u straffen". „Ik ben niet bang voor uw Thor", zei tante Patent. CO?. MA*TIN TOONDE! 24. Tante Hennie was niet boos meer. „Doe open, lieve neef!" riep zij, terwijl zij met haar paraplu de buitendeur bewerkte, „ik wil je gelukwensen Ik heb het grote nieuws gehoord!" Uit de menigte ach ter haar klonken gelijkgestemde kreten op, waaruit men kon opmaken, dat 'zij allen waren gékomen om meneer Pech geluk te wensen en een lening bij hem te sluiten. „Welk groot nieuws bedoelen ze?" vroeg Panda zich af, die naar de buitendeur was gerend, om deze af te grendelen, Hij stokte, toen zijn blik op het ochtendblad viel, dat op de mat lag. Het volgend ogenblik rende hij de ka mer binnen. „Meneer Pech!" riep hij opgewonden, „nu is alles duidelijk! Uw vermogen is verdubbeld!" „Ver dubbeld?" herhaalde Pech ontzet, hoe is dat mo gelijk?" „Het staat in de krant," antwoordde Panda, „luister maarEn het blad openvouwend, las hij: OPZIENBARENDE UITVINDING; GELUIDLOZE BROMFIETS! TOTOWINNAAR HEEFT OPNIEUW GE LUK! Onze stadgenoot de heer Pech, die bekend werd door het winnen van de toto, heeft opnieuw een gok ge waagd en.royaal gewonnen! Hij stak zijn gehele vermogen in een uitvinding, die thans een opzienba rend succes is gebleken, zodat zijn vermogen in één nacht is verdubbeld. Het geluk van meneer Pech.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1962 | | pagina 11