Grootste daling sinds 1929
Het Damrak opent met forse
daling bij kalme handel
I
j rqp
s
1
i
HET WEER
Adolf Eichmanns beroep
categorisch afgewezen
i
FMAM
Nieuw soort brood
yalt in de smaak
Kernproeven op
grote hoogte
Eerste oefening
wordt niet korter
Loethoeli veroordeelt
UN O-afgevaardigden
Israëlisch Hooggerechtshof handhaaft
het doodvonnis van de ex-SS-kolonel
Vier sterfgevallen
in bejaardenhuis
Aardappelprijzen
naar beneden
DAGBLAD VOOR VELSKN-IJMUIDEN, SANTPOORT. DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING
DINSDAG 29 MEI 1962
Verschijnt dagelijks beh. zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 c., p. kwartaal 7,65,
franco per post 8,15. Losse nummers 12 ct.
Giro-rekening IJmuider Courant no. 129288.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgavee Grafische Bedrijven Parnate N.V, Grote Houtstraat 93, Haarlem Directie: P. W. Peereboom en Mr. H. C. van der Mije
Weinig verandering
Nieuwe V.S. serie
Protesten
Minister Visser:
Apartheid in W.-Afrika
wordt goedgepraat
haarlemmer Rein Dirksen
wint afficheprijsvraag
Aan onze
adverteerders
Weerzien met astronaut
Het woord is aan
ËttM 1
gI
5
éeë MORRIS "ée/ore you êuy!
REGEN- EN TWEEDJASSEN
In de krant van heden:
Ministers beslissen:
47e JAARGANG NUMMER 173
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 urn. Zat 9-1 uur.
Telef. adm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519.
Telef. redactie 5389, na kantooruren 5080.
Haarlem: hoofdred. en alle afd. Telef. 15295.
IJmuider Courant
Vertrouwenscrisis in Wall Street
In Amsterdamse beurskringen was hedenochtend de onverwacht scherpe koers
daling van de Newyorkse effectenbeurs het gesprek van de dag. Vooral het feit
dat de druk op de koersen een val heeft veroorzaakt, die de grootste wordt ge
noemd sedert 1929, maakte diepe indruk. De berichten uit Amerika, die mel
ding maakten van een achterstand in de ticker van 68 minuten en van een
daling van het Dow Jones cijfer voor industriefondsen tot ver beneden 600,
waren wel geschikt om ook aan de Europese beurzen een nerveuze stemming te
veroorzaken. Ten aanzien van de oorzaken van deze „zwarte beursdag" waren
de meningen verdeeld, maar als een ervan werd vrij algemeen genoemd het op
treden van president Kennedy tegenover de Amerikaanse staalconcerns, die
zich onlangs hebben moeten neerleggen bij het verbod van de president tot ver
hoging van de staalprijzen.
lin het avondverkeer hier te lande verloor Kon. Olie 8,— (40 punten op de
oude basis) op 124. Unilever deed het al niet minder en sloot op 134,50
8,Philips zakte met 31 puntenverlies tot 710. AKU en Hoogovens
hielden de verliezen toen nog beperkt tot respectievelijk 8 en 10 punten.
Hedenmorgen in het ochtendverkeer heeft de daling zich verder voortgezet.
AKU verloor 24 punten ten opzichte van het slot van gisteren op 324. Kon. Olie
daalde nog 3,- tot 121,- en Philips voegde nog negen punten toe aan het
verlies van gisteravond, zodat in totaal 50 punten van de koers afging. Unilever
verloor nog eens 3,50 en Hoogovens daalde fors tot 607 40)
De Newyorkse effectenbeurs is getrof
fen door de zwaarste koersval sedert de
krach van 1929. De grote vraag is of het
dieptepunt reeds is bereikt. De lange
scherpe daling van de markt zwol giste
ren tot gigantische omvang aan toen de
handel opliep tot het hoogste peil sedert
1933.
De daling vernietigde naar schatting
voor een waarde van 19,5 miljard dollar
van de koerswaarde van de aan de beurs
genoteerde effecten. Hierdoor is de totale
waarde van de genoteerde aandelen te
ruggelopen tot 301,5 miljard dollar, eind
1961 was dit nog 388 miljard dollar. Het
Dow Jones industriegemiddelde viel met
34,95 tot 576,93. Dit was de grootste val
sedert 28 oktober 1929. 9,35 miljoen aan
delen werden verhandeld. Bij de sluiting
om 3.30 uur had de tikker een achter
stand van één uur en 9 minuten, de
grootste achterstand sedert het verbeterde
tikkersysteem in de dertiger jaren is in
gevoerd.
Advertentie
•HL Kg"
Anegang - Haarlem - tel. -10401
Advertentie
Op vele ontbijt- en koffietafels staat
tegenwoordig een pak Finnbrod. Deze
gezonde traktatie uit het hoge Noor
den wordt nl. ook in ons land steeds
meer gewaardeerd. Geen wonder, dit
Finnbrod wordt volgens een speciaal
Fins recept in moderne ovens 'van binnen
uit' diepdoorbakken en blijft steeds kers
vers. Het is krokant en knappend en
Mies smaakt er op, zoet of hartig. Finn
brod is lekker en voedzaam en zet toch
niet aan. Koop een pak. wit of bruin.
Verwachting tot morgenavond:
Veel bewolking en plaatselijk
enige regen. Zwakke tot matige
zuidwestelijke wind, in de kust
provincies later ruimend naar
noordwest tot noord. Weinig
verandering in temperatuur.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
De omzet was op vier na de grootste
uit de geschiedenis van de beurs en de
grootste sinds 1933. De grootste omzet
werd geregistreerd op de dag van de gro
te crash - 29 oktober 1929 - toen 16.410.030
shares van eigenaar verwisselden. De dag
voordien werden 9.210.800 shares verhan
deld.
Andere beursdagen met bijzonder grote
omzetten waren 24 oktober 1929 met
12.894.650 shares, 30 oktober 1929 met
10.727.320 shares en 21 juli 1933 met
9.572.020 shares. De enige beursdag in de
afgelopen jaren, die de totale omzet van
gisteren benaderde, was 26 september
1955, de dag waarop president Eisenhower
een hartaanval kreeg- toen 7.716.650 sha
res verhandeld werden.
Harde klap voor goudfondsen
De verliezen liepen tot tien dollar per
share. In sommige gevallen waren de ver
liezen echter veel groter. De koers van
International Business Machines daalde bij
voorbeeld met niet minder dan 37,50 dollar
tot 361 dollar, terwijl Dupont de Nemours
12,50 dollar lager was en op 202,50 dollar
sloot.
Deskundigen wijten de koersval aan
„emotionele verkopen". De markt is de
laatste acht beursdagen voortdurend lager
geweest.
De blue chips en de zogenaamde groei-
fondsen kregen het het zwaarste te ver
duren. In deze sectoren zjjn de laatste
jaren de grootste koerswinsten geboekt.
Een gedeelte van de verkopen was een ge
volg van de gedwongen afwikkeling van
prolongatietransacties. De koersen van de
tien hoofdfondsen waren alle lager.
De grootste omzet werd geregistreerd
voor het aandeel American Tel and Tel
282.500 shares. De koers daalde met 11
dollar tot 100%.
Daarop volgde Standard Oil (New Jersey)
met een omzet van 148.200 shares en een
koersdaling van 5 dollar. De derde plaats
was voor General Telephone and Electro
nics, waarvan 108.000 shares verhandeld
werden. De koers daalde met VU dollar
tot 19'A. Andere grote verliezers waren
(eventueel met slotkoers) Brunswick 4%
(23V«), Genbral Motors 1% (48^), U.S. Steel
1%, Bethlehem Steel U/2, Avco 2%, Stude-
WASHINGTON (Reuter) De Ameri
kaanse commissie voor kernenergie heeft
bekendgemaakt dat er een nieuwe serie
kernproeven op het program staat. Deze
proeven, die op grote hoogte boven het
eiland Johnston in de Stille Oceaan geno
men zullen worden, zullen over vier dagen
beginnen.
De eerste proef van deze serie zal ge
nomen worden op een hoogte van „tien
tallen kilometers." De bom zal van de
sub-megatonklasse zijn. De explosieve
kracht van een bom van de megatonklas-
se is zoals bekend gelijk aan die van een
bom van een miljoen ton tnt. De commis
sie zei dat er in totaal drie of vier proe
ven op grote hoogte genomen zullen wor
den. De tweede en derde proef, respectie
velijk met bommen1 van de megaton- <-n
sub-megatonklasse, zullen op een hoogte
van honderden kilometers genomen wor
den.
In haar bekendmaking verdedigt de
commissie het besluit van Washington
om, ondanks protesten van geleerden u
het buitenland, door te gaan met de proe
ven. Zoals bekend hebben buitenlandse
geleerden en met name Britse verklaard
dat proeven op grote hoogten de stralings
gordels rond de aarde, bekend als de Van
Allen-gordels, zullen aantasten.
Deze geleerden willen deze gordels eerst
grondig onderzoeken. Volgens de commis
sie is het mogelijk dat een deel van de
binnenste gordel door de proeven wordt
ontwricht. Maar deze storing zal naar men
verwacht binnen enkele weken of maan
den verdwijnen. Gevaar voor de gezond
heid bestaat er niet, aldus de commissie
De minister van Defensie ir. Visser, is
niet bereid een maatregel te overwegen,
die zou leiden tot verkorting van de eer
ste oefening der dienstplichtige militairen.
Dit deelt hij mede in antwoord op vra
gen van het Tweede Kamerlid de heer
Wierda (P.v.d.A.). De minister zegt, dat
een verkorting der eerste oefening de pa
rate sterkte zou reduceren.
De Verenigde Staten, zo zegt de be
windsman, handhaven onverkort de ver
hoging der parate sterkte, welke in ver
band met de Berlijn-crisis noodzakelijk
was. Voorts stelt hij, dat er geen geval
len bekend zijn waarin andere NAVO-lan-
den zijn teruggekomen op maatregelen
welke tot datzelfde doel genomen waren
De Verenigde Staten zullen omstreeks
augustus 1962 een aantal in West-Europa
gelegerde dienstplichtige militairen huis
waarts zenden. Tegelijkertijd worden ech
ter maatregelen genomen welke de parate
strijdkrachten van de V.S. Op langere ter
mijn in sterkte doen toenemen. Het aan
tal dienstplichtigen, dat maandelijks voor
eerste oefening onder de wapenen wordt
geroepen, is vergroot. Ook is de mogelijk
heid tot vrijwillige dienstneming vergroot,
Van een vervroegd huiswaarts zenden
van dienstplichtige militairen is geen spra
ke, aldus de minister.
baker American Machine and Foundry
4V«.
Sommige analysten achten het mogelijk,
dat de gehele koerswinst sinds het laagte-
punt van 1960 zal verdwijnen, vóór dat
de koersen weer gaan stijgen. Dit betekent,
dat het Dow Jones-gemiddelde voor indus
trie-aandelen zal moeten dalen tot een
niveau tussen de 566 en 600. Bij een terug
keer naar 566 zou de gehele koerswinst
sinds 1960—61 teloorgegaan zijn.
DURBAN (AFP) De Afrikaanse No
belprijswinnaar voor de vrede Albert Loe
thoeli heeft in telegrammen aan de waar
nemend secretaris-generaal van de UNO
en aan anderén geprotesteerd tegen de
verklaringen, die de voorzitter en vice-
voorzitter van een speciale UNO-commis-
sie inzake Zuidwest-Afrika na een bezoek
aan dit gebied hebben gepubliceerd. Vol
gens Loethoeli zijn twaalf miljoen niet
blanke Afrikanen „bitter teleurgesteld
over de verklaringen, waarin de herhaal
deiijk door de UNO-Assemblee veroordeel
de praktijken van de apartheid worden
goedgepraat".
Een door de Haarlemse ontwerper Rein
Dirksen ontworpen affiche ter gelegenheid
van het honderdjarig bestaan van het In
ternationale Roode Kruis is door de raad
van gouverneurs van het I.R.K. als het
beste gekozen van 78 inzendingen uit 19
landen.
De heer Dirksen. die de laatste jaren
vrijwel uitsluitend verpakkingen ontwerpt,
won in 1950 de internationale affiche-prijs
vraag „Europe all our Colours to the
Mast", een affiche voor een van de Euro
pese gespecialiseerde organisaties.
In verband met de Hemelvaartsdag
zullen wij de voor ons blad van vrijdag
l juni bestemde advertenties gaarne
uiterlijk woensdag met de eerste post
in ons bezit hebben.
By het 66ste lustrum van de Amster
damse Universiteit zijn vijf eredocto
raten uitgereikt. Foto: v.l.n.r.: De heer
L. Lichtveld, gevolmachtigd minister
in Washington, de heer Ernst Crone
uit Bergen; dr. D. van Slyke uit New
York, notaris W. C. Treurniet uit Rot
terdam en prof. dr. Geo Widengren uit
Uppsala, Zweden.
Zie voor het bericht pagina 13
De Amerikaanse astronaut Malcolm
Scott Carpenter werd gisteren door
zijn vrouw Rene en een van zijn doch
ters hartelijk begroet toen hij van
het eiland Grand Turk aankwam op
de luchtmachtbasis Patrick in Florida.
De eerste Hollandse Nieuwe is er
weer en allerwege wordt er van ge
geten. Hier glijdt een haring naar
goede zede publiekelijk aan een
Amsterdams karretje in grage keel.
Arthur Bryant:
Leiding geven is niet: hc: uitvaardi
gen van orders, doch het oproepen van
de wil om te dienen.
JERUZALEM (Reuter-AFP) Het Is
raëlische Hooggerechtshof heeft vandaag
het beroep van Adolf Eichmann tegen diens
doodvonnis verworpen. Tegen de voorma
lige kolonel der S.S. werd in december
1961 de doodstraf uitgesproken. Voor dr.
Servatius de advocaat van Eichmann blijft
nu niets anders over dan het indienen van
een gratieverzoek aan president Ben Zvi
Men verwachtte vanmorgen dat de voor
lezing van de uitspraak de gehele dag in
beslag zou nemen. Eichmann betrad zijn
kogelvrije glazen kooi enige minuten voor
dat de vijf rechters hun plaatsen innamen.
Eichmann zag er bleek en gespannen uit
toen hij door twee geüniformeerde Israë
lische bewakers werd binnengebracht. Het
voormalige hoofd van de Joodse afdeling
van de Gestapo had beroep aangetekend
tegen zijn veroordeling op vijftien punten
waaronder de massamoord op miljoenen
Advertentie
BARTEUORISSTk" HAARLEM TEL. 13439
LEIDSESTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM IEL 223596
In een bejaardencentrum in Almkerk zijn
in de afgelopen nacht vier mensen over
leden. Twee anderen zijn in zorgwekken
de toestand naar het ziekenhuis in Go-
rinchem gebracht. De oorzaak van het
overlijden der slachtoffers staat nog niet
vast. Men denkt aan kolendamp, of voed
selvergiftiging.
Weerrapporten1, 2
Uit het binnenland 2
Agenda vpn IJ mond en Haarlem 2
Beeldverhalen t2, 11
Van Dag tot Dag3
Op de Praatstoel 3
Buitenlands nieuws3
Verkiezingstabellen4, 5
Uit stad en omgeving6, 7
In de Vishal en op zee7
Kunst 9
Horen en Zien 9
Feuilleton 11
Economisch nieuws 15
Beurs 15
Scheepsberichten 15
Topsy 16
Sport 17, 19
Luidsprekers16
Dit nummer bestaat uit
twintig pagina's
Joden tijdens de tweede wereldoorlog.
Rechter Agranat, die het eerste deel van
het vonnis voorlas, verklaarde: „Dr. Ser
vatius heeft twee argumenten ingediend,
namelijk dat de Israëlische rechtbank niet
bevoegd was Eichmann te berechten en
dat Eichmann slechts een klein radertje
in de moordmachinerie van de nazi's is
geweest, dat slechts blind gehoorzaamd
heeft op bevelen. Het districtsgerechtshof
heeft beide argumenten uitvoerig behan
deld, en wij zijn het volledig eens met
alle gevolgtrekkingen en redeneringen. Voor
de ernstige implicaties die dit beroep mee
brengt achten wij het niet nodig deze ge
volgtrekkingen opnieuw, met onze eigen
woorden, te formuleren".
Het vonnis zegt dat de argumenten van
de verdediging voornamelijk gericht zijn
tegen de bevoegdheid van de rechtbank
om de beklaagde te berechten. De recht
bank zou hiermee tegen de principes van
het internationale recht hebben gehandeld.
„Wij verwerpen al deze argumenten", al
dus de rechter. Evenals de rechtbank is
het Hof van oordeel dat de Israëlische
wet niet in strijd is met het internationale
recht.
Over een ander argument zegt het von
nis: „Men kan toegeven dat het rechts
gevoel in het algemeen bestraffing van
een persoon voor een daad, bedreven op
een tijdstip waarop deze nog niet bij
de wet verboden was, afwijst. Maar nood
zakelijkerwijze moet het rechtsgevoel nog
meer het ongestraft blijven van iemand,
die aan zulke wandaden heeft meege
daan, afwijzen, want hij kan niet stellen
dat hij zich ten tijde van zijn daden
niet ervan bewust was dat hij diep ge
wortelde universele morele waarden
schond".
De ministers van Economische Zaken en
van Landbouw en Visserij hebben in de
Staatscourant van 29 mei een maximum
prijsregeling voor consumptie-aardappelen
van de oogst 1961 afgekondigd, die mor
gen, 30 mei, in werking zal treden.
Het doel van deze regeling is, de prijs
van consumptie-aardappelen terug te bren
gen tot een peil, dat onder de huidige om
standigheden aanvaardbaar geacht kan
worden. De bewindslieden hebben dit be
sluit genomen, omdat zij hebben vastge
steld dat ondanks de per 6 april inge
voerde exportbeperking en de sinds 18 mei
van kracht zijnde prijsstop de prijzen voor
aardappelen naar hun oordeel te hoog zijn
gebleven en zelfs in een aantal gevallen
nog verder zijn gestegen.
De nieuwe prijsbeschikking bepaalt, dat
de consumentenprijs voor Nederlandse
aardappelen van de oogst 1961 met ingang
van 30 mei niet hoger zal mogen zijn dan
veertig cent per kilo en na één week, dus
met ingang van 6 juni niet hoger dan 35
cent per kilo.
De prijzen bij verkoop aan kleinhande
laren zullen in de periode van 30 mei tot
6 juni maximaal 35 cent per kilo mogen
bedragen en met ingang van 6 juni maxi
maal dertig cent per kilogram. Deze laats
te prijzen gelden ook voor de met de
kleinhandel gelijk te stellen grootgebrui
kers.
De besturen van het bedrijfschap voor
de kleinhandel in aardappelen, groenten
en fruit en van de federatie der klein
handelsbonden zullen vanmiddag gezamen
lijk vergaderen om te spreken over deze
nieuwste regeringsmaatregel.
De groothandel noemt die maatregel
onlogisch. Meer aardappelen komen er
niet door en ze zullen alle tegen dezelf
de prijs worden verkocht. Men schat dat
er nog voor tien of verrtien dagen oude
aardappelen zijn. Een aanvoer van nieuwe
aardappelen van enige betekenis kan nog
wel drie weken op zich laten wachten.
Ook vreest men dat de importhandel zal
worden afgeschrikt,hoewel de maxium-
prijzen alleen zijn ingesteld voor Neder
landse aardappelen van oogst 1961 en dus
niet voor geïmporteerde aardappelen.
