A!ï
rorm
HENSEN
Crisis in Israëlische Mapaj-
partij thans op hoogtepunt
Zeventig percent der wereldbevolking
lijdt nog aan „informatie-ondervoeding"
Elektrische energie uit
windkracht niet lonend
Vier „München"-gangers
naar Madrid ontboden
Belg vraagt over Griekse
concentratiekampen
Splitsing in Ben Goerionisten en
Lavonisten staat voor de deur
Internationaal perscongres in Evian
Dertig sekteleden liepen
over gloeiende houtskool
DONDERDAG 28 JUNI 1962
5
amerikaanse overalls
13.60
ideaal overall
19.75
colbert
13.25
werkbroeken
11.75
PAARLAARSTEEG I
Niet alleen gedansd
Europees Parlement
Jonge" landen
Achter de ploeg
Zuid-Afrika's strijdmacht
Verrassing
Weer aan het stuur
Braun keukenmachines
Judo-veteraan brak nek
Gaat u met vakantie?
Vuurproef van geloof voor
dertig Argentijnen
v
hoe wij in onze étalages een steeds
wisselend interieur bouwen vanTop-Form
meubelen. Zie ook binnen de permanente
Top-Form expositie en neem meteen een
gratis Top-Form catalogus mee!
Uw Top-Form Adviseur
Bateljorisstraat 13-17 Haarlem
KOPENHAGEN (Ritzau) Proeven in
Denemarken hebben aangetoond dat het
gebruik van windkracht voor het opwek
ken van elektrische energie niet bevredi
gend is, aangezien de kosten daarvan ho
ger komen dan van het gebruik van steen
kool volgens de traditionele methode, al
dus een rapport over proeven gedurende
een periode van verscheidene jaren. De
energieproduktie met behulp van wind
kracht is wel praktisch en effectief maar
bij de huidige Europese kolenprijzen niet
economisch.
Wel wordt in het rapport aan de UNO-
commissie voor niet-conventionele energie
bronnen opgemerkt dat het gebruik van
windkracht van nut zou kunnen zijn ;n
gebieden met andere geologische omstan
digheden en in ontwikkelingslanden waar
nog geen uitgebreid stroomnet bestaat.
MADRID (AFP) Vier vooraanstaande
bewoners van Barcelona die in het begin
van deze maand hebben deelgenomen aan
het Congres van de Europese beweging in
München, zijn door de Spaanse veilig
heidsdienst naar Madrid ontboden om te
worden ondervraagd.
Het gaat om het hoofd van het instituut
voor Europese studies, Manuel Clavillo,
diens plaatsvervanger, Jorge Ballester,
een lid van het instituut, Felipe Lagarrica,
en de schrijver Rafael Tassis.
PARIJS. Het stadje Evian, dat op de Franse oever van het meer van Genève
is gelegen, maar dat, als badplaats vol luxueuze maar zeer onfraaie hotelpaleizen,
aan eigen schoonheid helaas verder weinig bieden kan, heeft zich nu kennelijk
ambities aangemeten om zijn glorie in de ogen van de wereld ook nog aan
andere objecten te kunnen binden dan aan de befaamde bronwaters, waarmee
het heel Frankrijk overspoelt en aan zijn casino dat hier de tweede rijke bron
\an inkomsten vormt voor de hooguit drieduizend inwoners, die na hun zomer
seizoen gedurende de overige negen maanden van het jaar dan ook rustig van
de vermoeienissen uit plegen te rusten.
Evian heeft als de Franse pendant van
Genève, dat aan de overzij van het meer
ligt gevlijd, als conferentieoord, tijdens de
eerste-officiële-fase der vredesonderhande
lingen met de Algerijnen, als diplomatiek
centrum(pje) al een week of wat in het
wereldnieuws gestaan, en dezer dagen heb
ben de journalisten elkaar hier, tussen
water en bergen nu wéér ontmoet. Een
conferentie die dit keer in het raam van
de internationale biennale der voorlichting,
onder auspiciën van de UNESCO echter te
eigen behoeve was georganiseerd, en waar
bij vooral twee onderwerpen in het cen
trum der besprekingen stonden: de taak
van de pers in de jonge Afrikaanse en an
dere staten, en, secundo, de toekomst van
de krant in het licht der concurrentie van
nieuwe „communicatiemiddelen" als radio
en televisie.
Advertentie
losse jas en broek
zonder mouwen „SANFOR"
blauw - khaki - groen - grijs
„SANFOR"
blauw - khaki
sterke JEANS kwaliteit
„SANFOR"
blauw - khaki
JEANS sterke kwaliteit
blauw - khaki - groen
voor al uw werkkleding
natuurlijk
Men mag allereerst wel zeggen dat het
feestcomité plus de stedelijke autoriteiten
de onderneming met onbedeesde voort
varendheid en zonder pietepeuterigheid
hadden aangepakt. Als hovelingen van de
.koningin der aarde" hebben de journalis
ten zich vier volle dagen mogen koesteren
in de behaaglijke warmte van een aanzien,
dat ze in de dagelijkse praktijk van hun
beroep in hun aangeboren bescheidenheid
soms weieens onderschatten, en zo was het
hele stadje met meer dan levensgrote foto's
van promotors van drukpers en journalis
tiek van Gutenberg tot en met Match
fotograaf Pedrazzini die in 1956 in Boeda
pest op een reportage het leven verloor
versierd. Voor de duur van de Biennale
had de burgemeester de naam van zijn
plaats zelfs herdoopt van Evian-les-Bains
in Evian-Information, en redelijkerwijs
had men dan ook nauwelijks nog meer
eer mogen verlangen.
Toch heeft het congres niet alleen maar
gedanst, gespelevaard op het meer-bij-
maanlicht, uiterst vleiende toespraken be
luisterd en aan feestmaaltijden aange
zeten. Het congres heeft zich aan de hand
van doorgaans briljante redevoeringen
speciaal van de Sorbonne-professor Henri
Laugier, van UNESCO-directeur René Ma-
heu, van het hoofd van het Franse pers
instituut Jacpues Kaiser en van de jonge
minister van Voorlichting Alain Peyrefitte
bovendien ook nog verdiept in die twee
voornoemde vraagstukken, die de grenzen
van hun corporatieve belangen trouwens
verre overschreden. Reden waarom we ons
hier dan ook veroorloven af te wijken van
de traditie, waarvan we de diepere zin
overigens nooit hebben gegrepen, en die
voorschrijft dat een krant tegenover zijn
lezers inzake zijn eigen interne problemen,
slechts een discreet zwijgen past.
STRAATSBURG (ANP) Het Belgische
lid van het Europese parlement, De Block,
heeft de Commissie van de Europese Eco
nomische Gemeenschap (E.E.G.) de vraag
gesteld of zij het bestaan van concentra
tiekampen in overeenstemming acht met
de associatie-overeenkomst, die de ge
meenschap met Griekenland heeft geslo
ten. De heer De Block haalde een Vlaams
weekblad aan (dat hij niet met name
noemde) waarin een oproep gepubliceerd
is van politieke gevangenen, die sedert
meer dan zeventien jaar zouden zijn op
gesloten in het concentratiekamp van
Aglios Eustratios.
De heer De Block wil van de commissie
weten, of zij van het bestaan van dit con
centratiekamp op de hoogte is. Als zij
ervan onkundig is, kan zij dan, zo vraagt
de heer De Block verder, de Griekse re
gering erop wijzen, dat het begrip demo
cratie onverenigbaar is met het bestaan
van concentratiekampen?
Evian-les-Bains werd ter ere van
de journalisten tijdelijk tot Evian-
Information herdoopt.
De hele stad was rijkelijk gedeco
reerd met portretten van journa
listen en voorvechters der pers
vrijheid.
houten ploeg met ezeltractie had zien
lopen, terwijl een transistor-radiootje om
zijn hals hing, dat voor hem zo het contact
onderhield met de verworvenheden van de
moderne tijd.
Een vertegenwoordiger van een Zuid
amerikaanse staat verzekerde, dat zich
tussen de geslachten een duidelijk verschil
in geestelijke ontwikkeling begon af te
tekenen ten voordele van de vrouwen die,
in tegenstelling met hun mannen, thuis
gelegenheid vonden de hele dag uitzen
dingen van radio, zo niet van televisie, te
volgen. Professor Laugier ontwierp, in
een schitterend betoog vol verbluffende
gezichtspunten een hypothese van een
nieuwe beschaving die niet meer primair
op het geschreven en gedrukte doch op het
gesproken woord en het beeld gefundeerd
zou zijn.
Niettemin luidde de algemene conclusie
toch wel, dat de, drukpers en het dagblad
hun eigen functies zullen blijven vervullen
doordat ze gevarieerder en bestendiger zijn
en het nieuws kunnen „verdiepen", zodat
de kranten voorlopig zeker géén gevaar
zouden lopen door radio en televisie over
vleugeld te worden.
Een bevorderende factor in dat verband
is ook nog dat de vrijheid in de pers, na
enkele eeuwen strijd, zich vandaag veel
hechter heeft geconsolideerd dan in radio
en televisie-organen, waarop speciaal in
Frankrijk, de staat zijn greep voortdurend
versterkt. Het publiek zoekt in de pers dus
het tegenwicht aan onafhankelijkheid, ten
opzichte van het politieke conformisme dat
radio en televisie steeds krachtiger over
woekert. En als een voornaam pluspunt,
speciaal voor de regionale pers, werd ten
slotte ook nog de aandacht gesignaleerd
die daar aan nieuws uit de onmiddellijke
omgeving van het publiek kan worden be
steed en die door de nationaal-geleide in
stituten van radio en televisie noodzake
lijkerwijs wel veronachtzaamd moet
worden.
Het probleem van de pers in haar ver
houding tot de onderontwikkelde volken
had al eerder onderwerp gevormd van drie
regionale congressen die de UNESCO in
Bangkok, Santiago en Parijs organiseerde,
en waarover door deelnemers, onder wie
de minister van Voorlichting van Senegal
uitvoerig werd gerapporteerd. Uit die rap
porten kwam vooral wel tot uiting dat de
„jonge" landen zelfs de basis voor een
eigen dagbladwezen nog moet worden ge
legd, en aan de hand van statistieken die
overigens natuurlijk wel weer bestreden
werden toonde UNESCO-directeur Ma
heu aan, dat bijna zeventig percent van
de mensheid aan acute ondervoeding lijdt
ten aanzien van de elementaire nieuws
voorziening.
Ten aanzien der minimumeisen voor die
informatiemiddelen, heeft de UNESCO als
maatstaf gesteld dat men op honderd in
woners tien exemplaren van één of meer
dagbladen, vijf radiotoestellen, twee tele
visie-apparaten en twee bioscoopplaatsen
zou moeten kunnen tellen. Honderd staten
in Afrika, Azië en Zuid-Amerika komen
aan die bescheiden criteria nog lang niet
toe. Ook de informatiemiddelen zijn dus
zeer onevenredig over de wereld verspreid,
en een andere spreker onthulde weer, dat
Europa over de helft en Noord-Amerika
over een kwart der persorganen beschikt,
zodat de rest der wereld met die laatste
vijfentwintig percent maar uit moet zien
te komen. Een nijpend tekort waardoor
uiteraard ook een zware hypotheek op een
gezonde politieke ontwikkeling dier volken
wordt gelegd.
Bij het onderzoek hoe die laatste behoef
te ook dus als eis van politieke emanci
patie zo snel mogelijk bevredigd zou
kunnen worden, kwam uiteraard eveneens
de vraag al aan de orde, of met behulp
van televisie en radio dat^ doei niet veel
vlugger kon worden bereikt, waarmee het
congres zich dan tevens geconfronteerd zag
met de controverse tussen die moderne en
de klassieke middelen van nieuwsvoorzie
ning. Een Tunesische journalist vertelde
dat hij in zijn land een boer achter zijn
De Zuidafrikaanse strijdkrachten heb
ben op de luchtbasis Swartkop in de
buurt van de Transvaalse hoofdstad
Pretoria een parade gehouden, die
wordt beschreven als het grootste
militaire vertoon in de geschiedenis
van Zuid-Afrika. De parade, die ge
houden werd ter gelegenheid van het
vijftigjarig bestaan van de strijd
krachten, werd geopend door de
minister van Defensie, J. Fouché.
Van onze correspondent
JERUZALEM. De Israëlische socia
listische partij, de Mapaj, maakt op het
ogenblik de ernstigste crisis in haar twee-
endertigjarige geschiedenis door. Of
juister: de crisis, waaraan zij al lang lij
dende is, schijnt momenteel haar hoogte-
unt te hebben bereikt. Want het euvel
egon in wezen in het najaar van 1960,
toen de beruchte Lavon-affaire, die ook
in de wereldpers haar echo vond, het
politieke leven in Israel dermate ont
wrichtte, dat staatspresident Jitschak
Ben-Zvi in hoogst eigen persoon minis
ter-president David Ben-Goerion en de
overige betrokkenen tot de orde riep.
Het ging hier, zoals men zich misschien
zal herinneren, om de nasleep van een in
1954 ondernomen mislukte actie van Is
raëlische veiligheidskrachten, waarvoor,
terecht of ten onrechte, de latere secre
taris-generaal van de Histadroet, Pinchas
Lavon, die toen minister van defensie .was,
verantwoordelijk werd gesteld. Er werd
een ministeriële commissie benoemd, djf
de zaak uitzocht en tenslotte de toenmalige
minister van alle blaam zuiverde.
Premier Ben-Goerion weigerde echter
hardnekkig deze uitspraak te aanvaarden
en bleef vasthouden aan zijn eis tot een
gerechtelijk onderzoek.
Ben-Goerion en Lavon waren beide top
figuren in Mapaj en weldra vormden zich
in de boezem van Israels grootste en in
vloedrijkste politieke partij twee fracties,
die elkander hevig bestreden: de aanhan
gers van Ben-Goerion en die van Lavon,
die inmiddels dermate in het nauw was
gedreven, dat hij het secretariaat-gene
raal van de Histadroet, het machtigste or
gaan van de Israëlische arbeidersbewe
ging, eraan moest geven. Lavon, verbit
terd, maar strijdvaardig, vertrok naar
Zwitserland om op verhaal te komen. Hij
bleef er een paar maanden en keerde daar
na terug naar Israel. Hij was er de
man niet naar om in zijn nederlaag te be
rusten en al spoedig zocht hij dan ook op
nieuw contact met zijn aanhangers, die
zich bij het hem aangedane „onrecht" al
evenmin hadden neergelegd als hijzelf.
De gisting binnen de socialistische partij
nam gestadig toe. Naar buiten trad zij
echter eerst een paar weken geleden.
Het was voor de partijleiding een on
prettige verrassing, toen kort geleden het
eerste nummer van „Min Hajesod" van
de grondslag af") uitkwam, als veertien
daags orgaan van de Lavonisten. Als vaste
medewerkers werden, behalve Pinchas La
von zelf, ook een aantal mannen aange
kondigd, wier stem in Mapaj gezag heeft.
De socialistische ideologen prof. Nathan
Rotenstreich en Shlomo Grodzenski, de
leiders van de met Mapaj verwante Kib
boets-beweging Meir Mandel en Jisrael
Bittman, en een lid van de redactie van
het partij-orgaan „Dawar", Dan Horowitz,
In een voorbeschouwing zette de redactie
uiteen, dat het „Min Hajesod" er om te
doen was „een leemte aan te vullen", lie
den van verschillende opvattingen aan het
woord te laten komen en vooral „open
baar debat en ideologische discussie" aan
te moedigen.
Lavon zelf verdedigde in een overigens
vrij gematigd artikel het recht van ieder
partijlid om gefundeerde kritiek uit te
oefenen, bestreed de neiging tot persoons
verheerlijking een duidelijke sneer aan
het adres van Ben-Goerion en waar
schuwde er tegen te rusten op in het ver
leden behaalde lauweren zonder op de as
piraties van politieke nieuwelingen acht
te slaan.
De verschijning van „Min Hajesod"
dwong de partijleiding tot iets, waarvan
zij zich graag had onthouden: officiële
rédtrffê.'"Uilfè):ala,rd' w8Sl vaft eert éèristfern-
ige beoordeling van Lavons stap geen
afcëï Bwarf,gri)k&' fMrtljbestuu'rders als
Gold Meir, Moshe Sharett, Pinchas Sapir,
Zalman Aranne en Levi Eshkol hoopten
redactie en medewerkers ertoe te kunnen
bewegen de publikatie van het dissidente
orgaan op te geven zonder toepassing van
sancties. Een andere groep vond de publi
katie uit een oogpunt van pai tij discipline
toelaatbaar en een extreme fractie (waar
toe ook Ben-Goerion schijnt te behoren, al
houdt hij zich op de achtergrond) acht
het optreden van Lavon c.s. in de hoogste
mate ondisciplinair en staat daarom scher
pe maatregelen voor, zonodig zelfs roye
ring. Tot voor kort scheen het, dat ne
gematigden in het partijbestuur de over
hand zouden behouden. Allen hadden min
of meer het gevoel, dat het met „Min
Hajesod" niet zo'n vaart zou lopen en dat
wel spoedig een oplossing voor de broe
derstrijd zou worden gevonden.
Een opzienbarend artikel in „Dawar"
deed echter de curve van de partijcrisis
steil omhoog gaan. In deze beschouwing
werd een beroep gedaan op Ben-Goerion
om het verleden te laten voor wat het
was en zich niet te verzetten, als pogingen
zouden worden gedaan om Lavon opnieuw
in een belangrijke partijfunctie te benoe
men. Het was duidelijk, dat Lavons aan
hangers besloten hadden de strijdbijl op
te graven en niet te rusten voor de vroe
gere secretaris-generaal van de Histadroet
opnieuw een top-post zou bekleden. In fei
te betekent dit een frontale aanval op de
machtspositie van Ben-Goerion, niet alleen
Pinchas Lavon: weer op het
oorlogspad
binnen de partij, maar ook in het politieke
leven van de natie.
Dat de minister-president zich gewon
nen zou geven en in Lavons rehabilitatie
korf berusten, gesteld dat daartoe besloten
mocht worden, moet uitgesloten worden
geacht. Daarvoor draagt hij zijn tegenstan
der een te dodelijke haat toe. Bovendien
is die mogelijkheid zuiver theoretisch,
want maar weinigen in de partijleiding
zouden er voor te vinden zijn een man
als Ben-Goerion, die bij voor- en tegen
standers een uniek gezag geniet, voor het
hoofd te stoten. Zouden echter, aan de an
dere kant, Lavon en zijn medestanders hun
wens niet ingewilligd zien, dan zal Lavon
voor partij en natie opnieuw gaan poseren
als de hoogst capabele politieke leider,
die de dupe is geworden van wat velen
als een ongerechtvaardigde koppigheid
van de minister-president zien. Een derge
lijke houding zou de toch al niet sterk rij
zende ster van Mapaj (zij kreeg bij de
laatste verkiezingen een gevoelige klap)
wel eens een steile daling kunnen bezor
gen.
Zo Is Israels altijd nog dominerende
partij in een dilemma geraakt, waaruit
zij zich maar moeilijk zal kunnen bevrij
den. De controverse tussen Ben-Goerionis-
ten en Lavonisten heeft haar hoogtepunt
bereikt, nu Lavon en de zijnen het erop
aanleggen een doorbraak te forceren. Het
ziet er naar uit, dat het met Mapaj's poli
tieke eenheid gedaan is en dat een split
sing, niet alleen naar binnen, maar ook
naar buiten, voor de deur staat.
Advertentie
Elektrische hulp voor meer gezond
heid, besparing en plezier in het
dagelijkse keukenwerk.
Bezoek één der besloten d^straties
Vrijblijvende uitnodiging en folder 4 4jZ
met interessante bijzonderheden bij Braun
N.V., A'dam-C., tel. 6 39 57.
Gisternacht is in het Wilhelminagasthuis
in Amsterdam overleden de 57-jarige haar
densmid E. J. Bolhoven uit de hoofdstad,
die op 28 mei bij een judogevecht in een
school aan de Roggeveenstraat zijn nek
had gebroken.
en wilt u dat wij uw krant naar uw
vakantie-adres opzenden
Stuurt u ons dan minstens drie dagen
voor uw vertrek een briefkaart met
vermelding van uw naam. uw vaste
adres, uw vakantie-adres, de datum
waarop de eerste krant naar uw
vakantie-adres gezonden moet worden
en de datum waarop de krant voor het
laatst moet worden toegezonden.
Als u de krant per week betaalt wilt
u dan het abonnementsgeld voor de
vakantieweken vooruit aan de bezor
ger betalen
DE ADMINISTRATIE
Advertentie
(Van onze correspondent
BUENOS AIRES, (AP) Dertig perso
nen, volgelingen van de „Heilige Johannes
de Doper", zijn zaterdagavond in een voet
balstadion te Buenos Aires barrevoets
over een 3,2 meter lange laag gloeiende
houtskool, met een temperatuur van 800
graden Celcius, gelopen. Tot verbazing van
artsen en andere wetenschapsmensen had
geen van de dertig, die deze vuurproef
doorstonden, ook maar het geringste brand-
wondje.
De derig begonnen hun vuurproef over
de laag houtskool nadat hun geheime spreu
ken waren ingefluisterd door „engel"
Ali, de leider van deze sekte. De tocht
over de laag, zei hij, is een proeve van
ons geloof.
Een dertienjarig meisje vertelde na
afloop „Ali zei tegen me rechtop en zon
der vrees over de houtskool te lopen",.
Ali en zijn volgelingen hadden om de
laag gloeiende houtskool te vormen vier
uur lang een stapel van elf ton hout ge
brand. Tijdens het branden werd een tem
peratuur van 1.832 graden Fahrenheit ge
meten. Toen de houtmassa een laag vorm
de, daalde de temperatuur tot 1.472 graden
Fahrenheit of 800 graden Celcius.
Ali zei, dat hij dit geloof sinds 1942 be-
leidt, maar dat twee andere „engelen"
hem in de veertig jaar van het bestaan
der sekte voorgegaan zijn. De aard van
dit geloof wordt geheim gehouden voor
andersdenkenden.
.1
