Twee dagen voor het Algerijnse referendum: de strijd gestreden, de angst blijft In een brandend Oran schrijven de laatste desperado's op de muren: „Leve de dood" BOSCH w Nieuwe politiek van koers in Italië buitenlandse nstandse HAZEWIND JACKS GEERVLIET Rusk gaf gevolg aan leuzen Weer VS kernproef Nieuwbakken Peer laat Hogerhuiszetel open Rome staart zich niet blind op het schrikbeeld van de koude oorlog Oostenrijkse kanselier bij Kroesjtsjev Ineenstorting Afgestemd op het hedendaagse verkeer Ir 1 Te laat? :;n AL°GERIJE Ontmaskering Tragiek vanaf ƒ26.95 HOORTOESTELLEN VRIJDAG 29 JUNI 1962 11 ZIJLSTRAAT 71 - HAARLEM Situatie in Algerije belet schoolreisje BOUGIES ttl&rmn e/ast/C X 'a* p' ^Middellandse Zee [•MAROKKO libye: MAURE- ITANIË :ÏMALVxV^:^xNJ?ERx'i': 47 kleurstalen 10 ct In de winkel Met Groot-Brittannië Tegen Spanjè SPORTSHOP Met de Balkan Voor de Sovjet-Unie Zware zwarte rookwolken stijgen op uit twaalf olietanks in de havengebied van Oran, die maandag werden aan gestoken door desperado's van de OAS. Woensdagavond was de brand nog niet uitgewoed. (Telefoto) (Van onze reisredacteur W. L. Brugsma) ALGIERS, 29 juni Achtenveertig uur voor de dag, waarop het Algerijnse volk aan de stembus zijn onafhankelijk heid zal proclameren, is dan eindelijk de strijd gestreden. In het laatste bol werk van de O.A.S., het brandende, af gesneden Oran, hebben de desperado's van het geheime leger na de vlucht van hun leiders gisteren de zelfmoord van de stad gestaakt: er werd niet meer ge- plastiqueerd. In de mohammedaanse wijk, het getiranniseerde getto van Oran, is gisteren voor het eerst een manifesta tie van vreugde gehouden: de groen witte vlaggen van het F.L.N. werden er door de bevolking rondgedragen en de moordcommando's van de O.A.S. open- len niet het vuur op de manifestanten. Het was een teken temeer, dat de angst voor een tweede Kongo in Algerije eigen lijk ongegrond is. Maar die angst blijft wel bestaan: het referendum van zondag zal zonder enige twijfel een overweldigend „ja" voor de Algerijnse onafhankelijkheid opleveren. Het F.L.N. m de bevolking wil len die onafhankelijkheid in de volgende dag vieren. De Fransen in Algerije geven toe, dat het F.L.N. blijk heeft gegeven van oprechte discipline, maar zij vrezen dat onverantwoordelijke jonge elementen uit de band zullen springen. Het F.L.N. heeft het consigne gegeven, dat het vreug debetoon na het referendum „kalm en waardig" moet geschieden. Maar het vreest, dat Europese extremisten de Al gerijnen zouden kunnen provoceren. Nu ook Oran begint te kalmeren, ziet het er toch naar uit, dat zelfs het be slissende moment, de intocht van de top leiding van het F.L.N. met premier Ben Khedda aan het hoofd in Algiers, zonder incidenten zal verlopen. Die intocht, met een défilé van de troepen van het F.L.N., is vooropig op 5 juli gesteld, de verjaar dag van de Franse landing, die 132 jaar geleden de Franse kolonisatie van Algerije inluidde. In Rocher Noir probeert de pre sident van de voorlopige executieve, Farès, alsnog de onafhankelijkheidsviering te ver schuiven naar de veertiende juli, de dag van de Franse revolutie. De dubbele vie ring van de Algerijnse en Franse revolu- Advertentie KOSTUUMS (waarover mén spreekt) Betere herenkonfektie en herenmode Uit de politieke situatie in Algiers is voor 800 Parijse schoolkinderen een enorme teleurstelling voortgevloeid hun schoolreisje per vliegtuig naar Nederland is afgelast. Alle vliegtuigen die de luchtvaartmaatschappij UAT voor chartervluchten beschikbaar had zijn namelijk door de Franse regering gevorderd ten behoeve van het vervoer van vluchtelingen uit Oran. tie zou dan ook de dag van de verzoe ning moeten worden. Die verzoening zal na de zelfmoordactie van de O A S geen gemakkelijke opgave worden, hoewel het gehele binnenland en alle steden, op Oran na, een vrijwel vol maakte rust kennen. De ontvoeringen van Europeanen, evenwel met als motief een persoonlijke wraak tegen bekende activis ten. schijnen ook in Algiers te zijn opge houden. 's Nachts worden af en toe explo sies of schoten uit automatische wapens gehoord, maar die eerste blijken doorgaans afkomstig te zijn van Europeanen, die hun plastiekvooraad opruimen en de twee de van mohammedanen, die uit vreugde in de lucht schieten. Resterende proble men zijn de diefstallen van dozijnen auto's per dag, die door repatriërende Europe anen in de steek zijn gelaten, en het legaal betrekken door mohammedanen van tijde lijk door Europeanen ontruimde flats. Maar dat kan nauwelijks verbazing wek ken in een land, dat acht jaar bittere oorlog heeft gekend en waar de gevestig de orde met verbijsterende snelheid in elkaar zakt. Er is nu, twee dagen voor het referendum, weinig meer over van de Franse maatschappij, die in de afgelopen 132 jaar is opgebouwd. De administratie valt uit elkaar, justitie en politie functio neren nauwelijks meer, het leger blijft koel afzijdig, de economie is tot stilstand gekomen, zelfs de O A S is in stukken ge vallen en een kwart van het miljoen Fransen in Algerije is gevlucht. Of men dit stervende lichaam tot leven kan brengen, hangt niet alleen af van de [■WW/*'«-TV Advertentie LISSABON (AFP) De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, Dean Rusk, is gisteren met een speciaal vlieg tuig uit Lissabon naar de Verenigde Sta ten vertrokken. Rusk heeft te Lissabon uitgebreide be sprekingen gevoerd met de Portugese pre mier dr. Salazar en minister van buiten landse zaken dr. Franco Nogueira over de internationale politieke toestand, de Portu gese overzeese gebiedsdelen en een ver lenging van de overeenkomst, waarbij aan de Verenigde Staten een luchtbasis op de Azoren is verpacht. De politie van Lissabon moest woens dagavond een kleine groep betogers ver spreiden, die, na aankomst van minister Rusk, buiten het gebouw van de Ameri kaanse ambassade demonstreerde met spandoeken, waarop leuzen waren aange bracht als „Denk aan Goa" en „Ga Naar Huis Rusk". dié ons gemobiliseerd hebben. Nu hebben we alles begrepen. Maar nu is het te laat." Is het te laat? In de Kasbah, rustiger, maar oók vro lijker dan ooit, want zij denken dat het nog maar twee dagen zal duren, zeggen de F.L.N.-leiders dat een verzoening mo gelijk blijft als de „pieds noirs" zich be hoorlijk willen gedragen, maar er klinkt niet veel warmte in hun stem. In de Kasbah staan de mensen in de rij om groene en witte stof te kopen voor de Algerijnse vlaggen, die zondag overal over bergen en vlakten van Algerije zullen wapperen. Dan wordt er een jonge staat geboren. Dan sterft er een verleden, dat voor miljoenen Europeanen een bestaan betekende. In de brandende stad Oran schrijven de laatste O.A.S.-desperado's op de muren: „Leve de dood". b An Philippeville[janegTUNlS: ALGIERS Constantine - 2ülaSkhirra Wed 3 Mers-el-Kebir Lillemcen Toeggoert. Hassi NX Messaoed'. Beni Abbès o OEl-Golea ïimmimoen O o Tabelbala Zarzaitin.' Edjeleh,»* oTindoef oTamanrasset Spoorweg Pijpleiding aardgas Pijpleiding aardolie J Oliebron km 500 bekwaamheid en de in het gedrang geko men eenheid van het F.L.N., maar ook van de vraag of de onafhankelijkheid zelf zonder botsingen zal verlopen. Want alleen dan zal het aanzienlijke deel der Franse evacué's, dat slechts tijdelijk vertrokken is om een eventuele nacht der lange messen te ontlopen, kunnen terug keren. Zowel van de kant van het F.L.N. als van het niet-militaire deel van de O.A.S. regent het oproepen aan de „Pieds Noirs", te blijven of terug te keren. Voor al de theoreticus van de O.A.S., Jean- Jacques Susini, spant zich daarvoor in. Maar dit fascistische war hoofd heeft een nieuwe politieke ambitie: hij wil minister worden in de nieuwe Algerijnse regering, iiefst van Landbouw, omdat een agrarische hervorming hem zo na aan het hart zou liggen. Er zijn trouwens Franse studenten in Algiers, die eerst hun universiteit in brand hebben gestoken en nu met het vol dongen feit van een onafhankelijk Algerije voor ogen, totaal zijn omgezwaaid en geestdriftig redeneren over een „Chinees experiment" in Algerije. Het is die confrontatie met het voldon gen feit, de ontmaskering van de mythe van het Franse Algerije, die een ontzag lijke klimaatsverandering in Algiers heeft teweeg gebracht. Het is een gedwongen Ontnuchtering van aan verdovende midde len verslaafden en het is een pijnlijk en tragisch gebeuren. Hoe tragisch, is nergens beter te zien dan in Bab-El-Oued, de oude Franse ar beiderswijk van Algiers. Nieuw Algiers lijkt vandaag een halfdode stad, de win kels zijn dicht, en men verbrandt stapels vuil op straat. Maar Bab-El-Oued, de volksbuurt, die vroeger haast uit zijn voe^ gen barstte van levenslust, is morsdood. De helft van de mensen is gevlucht. Niet alleen de winkels maar ook de café's zijn dicht. De straten zijn leeg. In het straat- vuil scharrelen honderden verlaten katten, Op het pleintje van de drie klokken ligt het uitgebrande marktgebouw. De „Pieds Noirs" hebben als waanzinnigen gehuild en gelachen toen zij het hart van Bab-El Oued in brand staken. „Verraden", zegt een caféhouder, die mij twee maanden ge leden nog verzekerde, dat Bab-El-Oued de strijd nooit zou opgeven. „Verraden door Frankrijk, door het leger en zelfs door de O.A.S Verraden door de rijke „colons1 Algerije heeft een oppervlakte van 2,2 miljoen vierkante kilometer (ongeveer 71 keer de oppervlakte van Nederland of België) en heeft een bevolking van 10,5 miljoen inwoners, waarvan meer dan een miljoen Europeanen. De Euro peanen wonen vooral in de omgeving van Algiers en van Oran. Krachtens de akkoorden van Evian, zal Frankrijk over militaire steunpunten en tussen landingsfaciliteiten beschikken na de onafhankelijkheid van Algerije, onder meer te Mers-el-Kébir, Colómb- Béchar, Reggan en Böne. Van 1,3 mil joen ton in 1959 en 8,5 miljoen ton in 1960, steeg de petroleumproduktie tot 16 miljoen ton in 1961. Voor 1962 wordt een produktie van 19 tot 23 miljoen ton verwacht. De produktie van aard gas beliep in 1961 250 miljoen m3 waarvan het grootste gedeelte uit Hassi R'Mel afkomstig was. Een aard gaspijpleiding van meer dan 320 km voert het gas van Hassi R'Mel naar Mostaganem en Oran. Op onze kaart zijn tevens de voornaamste petroleum- pijpleidingen te zien: die van Hassi Messaoed naar Bougie (660 km), die van Edjele naar Skirra, een Tunesi sche havenstad (780 km), en tenslotte die van olievelden van Ohanet naar Hassi Messaoed (550 km). WASHINGTON (AP) Op het Ameri kaanse proefterrein in Nevada is onder gronds een kernbom met een geringe ex> plosieve kracht (minder dan 20.000 ton TNT) tot ontploffing gebracht. Het was voor zover bekend de veertigste proef in deze serie, die vorig jaar september begon. Advertentie EEN PR0DUKT VAM DE SIKKENS GROEP (Van onze correspondent) LONDEN Het Lagerhuislid Lord Hin- chingbrqoke, die door het overlijden van zijn vader thans Graaf van Sandwich is (een van zijn voorvaders at bij gelegen heden dubbele boterhammen met stukjes vlees er tussen en gaf onwillekeurig daar aan zijn naam) en opgenomen is in de er felijke adel, heeft verklaard dat hij zijn Hogerhuiszetel zal openlaten. Hij wil af wachten of hij, als gevolg van de op han den zijnde parlementaire hervorming, naar het. Lagerhuis zal kunnen terugkeren, zij het voor een ander kiesdistrict dan hij tot nu toe vertegenwoordigde. Voor zijn oude district zal in de herfst een nieuwe tussentijdse verkiezing worden gehouden, waaraan de nieuwe graaf niet zal meedoen. Hij weigert het voorbeeld te volgen van de vroegere Labour-afgevaar- digde Anthony Wedgwood Benn (de twee de burggraaf Stansgate), die zich liet her kiezen door zijn oude Lagerhuisdistrict. Het gevolg was dat deze verkiezing on geldig werd verklaard en zijn zetel werd ingenomen door de door hem verslagen Conservatief. Lord Sandwich hoopt dat een wetswijziging het mogelijk zal maken, dat Peers, indien zij zulks wensen, zonder hun nageslacht te binden, in het Lagerhuis zit ting zullen kunnen nemen. (Van onze correspondent) ROME Er zijn onmiskenbaar teke nen, die er op wijzen, dat de nieuwe koers in de Italiaanse politiek ook de buiten landse politiek beïnvloedt. Wanneer wij het onze plicht vinden daar nadrukkelijk op te wijzen, dan willen wij toch één ding vooropstellen en wel dit: hij herha ling heeft zowel Fanfani als Moro ver klaard, dat trouw aan de aangegane ver bintenissen, en dus in de eerste plaats aan de Noordatlantische Verdragsorgani satie, de voornaamste richtlijn blijft van de buitenlandse politiek. Om dit nog eens zeer uitdrukkelijk te onderstrepen nam Fanfani de beproefde figuur van Segni in het nieuwe kabinet op als minister van Buitenlandse Zaken. Segni heeft het ver trouwen van de westerse bondgenoten, in de eerste plaats van de Verenigde Sta ten. Maar al heel gauw werd minister Segni tot hoofd van staat gekozen en moest er voor het belangrijke ministerie dat hij verliet een nieuwe persoon gevon den worden. Gedurende enkele dagen was Fanfani zelf waarnemend minister van Buitenland se Zaken. Daarna werd Saragat gepolst, die er echter de voorkeur aan gaf al zijn krachten te blijven wijden aan de sociaal democratische partij, waarvan hij alge meen secretaris is. De huidige minister is Attilio Piccioni, een groot man in de christendemocratische partij, waar hij, evengoed als Segni, tot de meer rechts georiënteerde groepen behoort. Piccioni is in vroeger jaren al eens met dezelfde por- efeuille belast geweest, en is toen afgetre den omdat zijn zoon, een jazz-pianist, ver dacht werd (zoals later bleek ten onrechte) iets uitstaande te hebben met de nog altijd onopgehelderde moord op Wilma Montesi. Piccioni is stellig een waarborg voor de NAVO-landen en daar de staf van het ministerie (bij de huidige zeer ingewikkel de verhoudingen wordt op 'n zo belangrijk ministerie het eigenlijke werk gedaan door de hoofden der verschillende afdelin gen en doet de minister niet veel meer dan zijn fiat geven) onveranderd is, kan men niet spreken van een plotselinge om mekeer. Na dit eerst te hebben gezegd, wijzen wij op enkele dingen, die aantonen dat Italië een vooruitziende politiek voert en zich niet blind staart op het schrikbeeld van de koude oorlog. In de eerste plaats de wijze, - waarop Adenauers tirade over de wénselijkheid van een engere samenwerking tussen Frankrijk, Italië en West-Duitsland is ont vangen. Officieel is er geen commentaar op gegeven. Officieus heeft men er voor gezorgd, dat goed duidelijk werd, dat Italië in geen geval zal meedoen aan een „Europa der vaderlanden" en de aanwe zigheid van de Benelux-landen op de hoog' ste prijs stelt. Men voelt zich hier, als zuiver democratisch land, dichter bij Ne derland en België staan dan bij De Gaulle of bij Adenauer. Juist in de bladen, die het dichtst bij de huidige regering staan, wordt na die on voorzichtige uitlating van Adenauer vaak gewezen op het gevaar van de Duitse revanche-gedachte. De samenkomst der Sudeten-Duitsers bijvoorbeeld werd hier slecht ontvangen. De huidige regering, die zich er terde ge rekenschap van geeft, dat de Europese Economische Gemeenschap voor Italië uiterst gunstige ontwikkelingskansen biedt, is er beslist voor, dat ook Groot-Brittannië zal toetreden tot de EEG. Advertentie WALKER TENTEN Alleenverkoop voor Haarlem en omstreken Prospectus wordt u op aanvr. toegezonden Bronsteeweg 8. Heemsteda De Spaanse aanvrage om toelating in dat gezelschap heeft daarentegen een bij zonder slechte pers. In het algemeen staat men hier critisch tegenover Franco en zijn bewind. Alleen in de uitgesproken fas cistische bladen wordt Spanje de hand bo ven het hoofd gehouden. Opmerkelijk is vooral de veranderde houding der hoge geestelijkheid ten aanzien van Franco. En kele jaren' geleden noemde kardinaal Ruffini, de aartsbisschop van Palermo, Spanje een voorbeeld voor geheel de roomskatholieke wereld en hij sprak de hoop uit, dat in Italië een soortgelijk be wind mogelijk zou blijken. Thans is zelfs deze oerconservatieve kardinaal daarop terruggekomen, of althans hij houdt zijn mening voor zich. De Katholieke Actie in Italië heeft manifesten doen aanplakken, waarin bijstand werd toegezegd aan de stakers in Spanje. Natuurlijk staat de re gering hier buiten. Maar geestelijkheid, Katholieke actie en roomskatholieke vak bonden hebben grote invloed in een land waar de christendemocratische partij op permachtig is. En laat ons nu eens naar het oosten kijken. Dezer dagen heeft de vice-presi dent der Joegoslavische republiek, Ranko- vitsj een officieel bezoek gebracht aan Rome. Daarbij zijn heel wat dingen ter sprake gekomen: culturele uitwisseling, economische steun van Italië aan het na buurland en verder vooral „het plan-Ran kovitsj", neerkomende op een geleidelijke ontwapening van Zuidoost-Europa. Ranko- vitsj ijvert Voor gemeenschappelijke over leg' om de volgende landen, onverschillig of zij „neutraal" zijn dan wel tot een der beide blokken behoren, tot sterke besnoei ing te brengen in hun uitgaven voor be> wapening: Roemenië, Bulgarije, Honga rije, Joegoslavië, Turkije, Griekenland en Albanië. De hoge raad van landsverdedi ging heeft dit plan kort na het vertrek van Rankovitsj, onder voorzitterschap van president Segni, besproken. De enige per soon, die een oordeel heeft uitgesproken is de minister van Oorlog, Andreotti (con servatief) die zei te menen, dat de demi litarisatie van de Balkan en het Donau- gebied de betekenis van Italië in NAVO verband zou doen afnemen Fanfani en de minister van Buitenland se Handel Preti (sociaal-democraat) heb ben een bezoek gebracht aan Sovjet-Rus land. Zij werden begeleid door de presi dent-commissaris der FIAT-fabrieken Kroesjtsjev merkte op, dat het niet moei' lijk is tot een vergelijk te komen met ka pitalisten, maar dat hij nog nooit enig re sultaat heeft geboekt met een sociaalde mocraat. Hij stelde voor, dat Fiat ergens in de Sovjet-Unie een grote fabriek zou oprichten voor de bouw van tractors, waar aan de Russische landbouw nog steeds grote behoefte heeft. De heren van Fiat hadden daar wel oren naar en wezen op hun langdurige ervaring op dit gebied. Onmiddellijk daarop heeft de Russische minister voor Economie, Korygin, een be zoek gebracht aan Noord-Italië, waar En rico Mattei, de man van het staatsbedrijf voor aardgas en petroleum, hem de enor me kunstmeststoffabrieken te Ravenna liet bezoeken. De volgende dag bezocht de Russische gast Turijn en de Fiat-fabrie ken. Het is zeer waarschijnlijk dat Italië, in het belang van beide volken, gaat mee werken om de moeilijkheden in de Rus sische landbouw te helpen overwinnen. Aan gene zijde der Middellandse Zee heeft Italië uitstekende betrekkingen, zo wel met Egypte als met Libië en enige weken geleden heeft Mattei de eerste stap pen gedaan voor het bouwen van een olie raffinaderij in Tunesië. Ook met Marokko onderhoudt deze Italiaanse oliekoningin in het-klein goede betrekkingen. Als men bedenkt, dat dit alles is be gonnen met het vinden van een „gasbel" (onder de Po-vlakte, dicht bij Piacenza) minder groot dan die van Groningen, dan kan men slechts hopen, dat er in ons land ook nog eens een Mattei opstaat. Als Ita lië met de dag welvarender wordt en de industrie zich ontwikkelt op nooit voor mogelijk gehouden schaal, dan dankt men dat in de eerste plaats aan deze „staats ambtenaar". Dat hij Italië naast welvaart tevens „goodwill" bezorgt in tal van lan den, ook al haalt hij zich de haat op den hals van de O.A.S en van de A,big sisters" (de grote oliemaatschappijen), vergemak kelijkt de taak van Italië's minister van buitenlandse zaken. Men kan over die po litiek denken wat men wil, eenzijdig is zij in ieder geval niet. Advertentie DAMES- EN HERENMODES KRUISWEG 72 HAARLEM Speciaalhuis Regenkleding MOSKOU (Reuter) De Oostenrijkse kanselier, dr. Alfons Gorbach, is gisteren in Moskou aangekomen. Hij werd op het vliegveld door premier Kroesjtsjev .ontvan gen, die herinnerde aan de bijeenkomst in Wenen verleden jaar, waarop werd be sloten persoonlijke contacten te blijven on derhouden. Kanselier Gorbach antwoordde hierop, dat de betrekkingen tussen de twee landen sinds het sluiten van het ver drag goed zijn gebleven. Hij zei dat Oos tenrijk neutraal zal blijven. De Sovjet-Unie heeft Oostenrijk verschei dene malen te verstaan gegeven dat een associatie met de E.Ë.G. beschouwd zou worden als een schending van het Oosten rijkse ónafhankelijkheidsverdrag van 1955, omdat het een ba id tussen Oostenrijk en West-Duitsland zou doen ontstaan. Eerder deze week heeft, als gemeld, Gor bach besprekingen met de Franse regering over de E.E.G. gevoerd. Hij keerde uit Parijs terug met de verzekering van krach tige Franse steun. Aangenomen wordt dat hij deze troef in zijn besprekingen met Kroesjtsjev zal uitspelen, aangezien ook Frankrijk het verdrag van 1955 heeft on- dértekend! Advertentie de ruimste keuze in binnen- en buitenlandse merken Koningstraat 7 - Haarlem l Telef. 16171

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1962 | | pagina 11