Congres over vispropaganda in
Parijs was zeer leerzaam
Positieve eigenschappen van
vis duidelijk belicht
Boeiend
rapport
M
*n
Suède en Lederkleding
A.R.deBOERffepn?nw
VRIJDAG 2 9 JUNI 1962
BH
"ss-sfe
LUXE VERHUUR
RENAULTS DAUPHINE
OPELS REKORD
H. POST
iütod
s,tü<n mnm
m
Medische verzorging
tijdens het weekeinde
DE SPECIAALZAAK VELDHUIS
BREESTRAAT 12 - BEVERWIJK - TELEFOON 5629
r^nmO
Examens
De vergadering over propaganda voor verse vis, die in Parijs is gehouden,
was georganiseerd door de OESO, de Organisatie voor Europese Samenwerking
en Ontwikkeling, die een aparte afdeling heeft voor meer technische vraag
stukken op het terrein van de vis. De deelnemende landen waren: België (4),
Canada (1), Duitsland (4), Frankrijk (27), Groot-Brittannië (2), Ierland (2, Italië
(2, Nederland (1), Noorwegen 1, Zweden (3), Turkije (1), Verenigde Staten (1),
FAO (1), OESO 4). De voorzitter was de Belg M. de Vos.
Alle onderwerpen, die ook maar enigszins te maken hehben met de propa
ganda voor verse vis, kwamen aan de orde. Een gelukkige omstandigheid was
dat de wereldvoedselorganisatie (F.A.O.) in september 1961 in Washington een
internationale conferentie had gehouden over „Vis als onderdeel van de voe
ding". Voor Nederland was daar aanwezig ir. van Mameren uit IJmuiden.
De hoofdzaken der besprekingen en ook
de conclusies van deze conferentie waren
voor de delegaties beschikbaar. Daarop
kon dus worden voorgebouwd, waardoor
meteen dubbel werk werd voorkomen.
Als basis voor de eigen arbeid dienden
twee rapporten. In het ene werd uiteenge
zet wat in de diverse landen al gebeurt
op het gebied van propaganda. Het tweede
was speciaal gewijd aan de voedingswaare
en de geneeskundige betekenis van vis.
Verschillende sprekers hielden boven
dien voordrachten die op deze punten ver
der ingingen.
„Nu waren er natuurlijk grote kwali
teitsverschillen bij deze lezingen. Persoon
lijk wantrouw ik altijd de uiteenzettingen
die alleen maar een overzicht geven van
de bestaande methoden in een bepaald
land. Men noemt dan bovendien de beste
de bedragen, de aantallen deelnemers,
maar men zwijgt angstvallig over moei
lijkheden, aanvankelijke mislukkingen en
nog niet bereikte doeleinden", aldus de
heer Cohen.
Blanes
Dat klopt natuurlijk meestal niet. Op dat
alles is van toepassing de uitroep van de
legendarische circusdirecteur Blanes voor
zijn tent: „Van binnen moet je kijken!"
Van dit soort uiteenzettingen was er wel
iets te veel, vervolgt de rapporteur. Leer
zaam was in dit opzicht de discussie met
de Duitse delegatie. De woordvoerder had
een speech gehouden waarbij het krediet
systeem voor detaillisten was uiteengezet
om de nieuwe winkelinrichting te kunnen
financieren. Op zichzelf een aardige opzet,
waarbij het de Nederlandse beschouwer
altijd weer opvalt hoeveel meer daadwer
kelijke steun de rederij in het buitenland
wenst te geven aan de detailhandel, dan
hier het geval is.
Maar over de praktische moeilijkheden
geen woord. Uit de vergadering kwam de
vraag hoeveel slechte betalers er gemid
deld waren. Antwoord: „geeneen". Twee
de vraag: „Zijn dan jullie normen niet
extra zwaar; hoeveel afwijzingen zijn er?"
Antwoord: „geeneen". Meer kreeg men er
niet uit ofschoon de conferentie erg graag
had willen weten waarom iedereen op tijd
betaalt en waarom niemand wordt afgewe
zen.
Iets dergelijks was er ook met de Ame
rikaanse bijdrage. Een beslist interessant
overzicht over wat er gebeurt op recla-
megebied. Maar toen de conferentie wilde
weten of dat nu allemaal rendabel is en of
de verkoop aantoonbaar was gestegen,
kwamen er niet voldoende gegevens ter
tafel.
Dan deed Engeland het veel beter, vindt
de heer Cohen. De onvolprezen mr. Leach
van de White Fish Authority memoreerde
alle tegenslagen in de praktijk, vertelde
met welke projecten men had moeten op
houden en had een aardige expositie van
geslaagd reclamemateriaal. Een van zijn
tips: „Verwacht nooit iets van reclame op
verpakkingsmateriaal; bij vis wordt het
papier toch nat en vies"..
Goed was ook de Zweedse uiteenzetting
over kook- en bakdemonstraties, waarbij
men overigens geen ervaring had met een
„rijdende viskeuken". De spreker wees in
het bijzonder op de kleine psychologische
puntjes, waarop moet worden gelet.
Waarde van vis
Over de waarde van vis als geneesmid
del en voor het dieet werden uitgebreide
rapporten gebracht. Het bleek evenwel bij
zonder moeilijk te zijn de stof in totaal te
overzien. Het geheel was namelijk sa
mengesteld uit een aantal deelonderzoe
kingen, die eigenlijk niet in een onderling
verband waren samengevat.
Ongetwijfeld ging het om waardevol ma
teriaal. Nu de conferentie was ingesteld op
propaganda voor vis, vroeg men zich na
tuurlijk af hoe deze wetenschappelijke
stukken konden worden .gepopulariseerd.
De conferentie is hier eigenlijk niet uitge
komen. De volgende moeilijkheden deden
zich namelijk voor:
In bepaalde opzichten moeten de onder
zoekingen nog worden verfijnd; bij een
aantal details tast men nog in het duister.
De toepassing van vis in diëten is in
feite een zeer individuele zaak. Het speelt
voornamelijk in de verhouding tussen arts
en patiënt. Meer propaganda is inderdaad
doelmatig, maar deze zou toch uitsluitend
gericht moeten zijn op de artsen.
Ook zonder deze moeilijkheid acht men
buitendien gezondheidsargumenten in een
propaganda niet juist tegenover de consu
ment en dit speciaal op psychologische
gronden. Deze consument wil immers niet
altijd herinnerd worden aan de nare din
gen des levens.
Dit alles neemt niet weg dat veel be
langrijke gegevens op het ogenblik wel
De secretaris van de commissie
detailhandel in vis van het hoofd
bedrijfschap detailhandel, de heer I.
Cohen uit Den Haag, heeft als enige
Nederlander de besprekingen bijge
woond over de reclame voor het vis-
verbruik, die in april in Parijs zijn
gehouden onder auspiciën van de
OESO. Hij heeft nu uitgebreid rap
port uitgebracht aan zijn organisatie.
Een deel van dit rapport publiceren
wij hierbij.
al voldoende vaststaan: Vis en visproduk-
ten leveren voedsel met een dubbel nut:
voor het vergroten van de proteïne-be
standdelen in het voedsel (de proteïne
bij vis is bovendien van relatief hoge
kwaliteit) en voor het verminderen van
cholesterol en andere schadelijke stoffen,
doordat vis ongesatureerde vetzuren be
vat.
Daardoor bestaat de mogelijkheid dat
een verhoogde visconsumptie invaliditeit
door hartbezwaren kan verminderen. Daar
bij moet worden bedacht dat hartziekten
de meest voorkomende doodsoorzaak vor
men in de beschaafde wereld.
Een verhoogde consumptie van vis en
visprodukten is wenselijk speciaal daar,
waar veel graanprodukten worden gecon
sumeerd. Visproteïne is n.l. rijk aan ly
sine en methionine. Daardoor heeft vis
juist bij een graandieet een grote beteke
nis als aanvulling.
Men is er zich evenwel van bewust dat
een dieet met vis altijd rekening zal
moeten houden met de smaak der be
volking en met economische factoren.
Wat de smaak betreft is het bijvoor
beeld opmerkelijk dat de goedkopere kool-
vis meer vitamine B bevat dan de duur
dere kabeljauw en schelvis.
Verder gaan er veel voedingswaarden
verloren bij het bereiden en bewaren, van
gedroogde, gezouten en gerookte vis.
Voorts ziin schaal- en schelpdieren in ver
se staat arm aan proteïne, vet en sommi
ge vitamines.
In het algemeen acht men campagnes
nodig waarbij de consument wordt opge
voed tot meer visverbruik in het belang
van een evenwichtige voeding.
Detailhandel in de praktijk: Vlissingse
vissersvrouwtjes verkopen hun waar.
De heer I. Cohen
Er wordt tegenwoordig nogal wat aan
dacht gegeven aan een nieuw artikel, de
visworst. Het wordt ook attractief geacht
voor de ontwikkelde landen. Visworst
schijnt al populair te zijn in Japan. Het
voordeel is blijkbaar het grote aantal mo
gelijke variaties, zodat de consument zich
niet zo gauw op vis tegeneet. Overigens
moeten nog wel problemen opgelost wor
den om de bewaarduur te verlengen.
Ter conferentie werd duchtig duidelijk
gemaakt dat de ontwikkeling der moderne
verkoopmethoden van groot belang is voor
de vraag of er in de toekomst steeds mo
gelijkheden blijven voor gemeenschappe
lijke reclame. Tot dusverre was vis in
hoofdzaak een merkloos artikel. Dat is nu
bezig te veranderen. Diepvriesvis wordt
tegenwoordig al onder een merk gebracht
en wellicht in de nabije toekomst ook voor
verpakte vis. Voor beide soorten is recla
me vee) gemakkelijker, daar men hiervoor
merken kan creëren.
Wil dus het traditionele naamloze arti
kel een behoorlijk aandeel in de markt
houden, dan moet ook daarvoor de recla
me-activiteit niet verminderen. Men dient
in te zien dat dit alleen collectief kan ge
beuren. De detaillist moet er daarom op
kunnen rekenen dat deze vorm van pro
paganda nimmer verslapt.
Een aantal tips
Bij dergelijke besprekingen hoort men
natuurlijk massa's suggesties over metho
den die in andere landen al worden toege
past, of die men overweegt. Alles kan na
tuurlijk lang niet worden geïmiteerd. Veel
hangt daarbij af van de natuurlijke om
standigheden. De heer Cohen heeft enkele
er uit gewipt, waarbij zijn persoonlijke
voorkeur zich wel wat heeft laten gelden,
zoals hij zelf zegt:
Bestaat er in Nederland wel voldoende
contact met de hotel-scholen? Het schijnt
dat vis daar vaak wordt verwaarloosd.
Contacten met artsen wordt algemeen
als een moeilijke zaak beshcouwd. Toch
moet er iets aan worden gedaan, nu vis
belangrijk blijkt te zijn voor een goed
dieet. De beschikbare medische gegevens
zouden in aantrekkelijke opmaak moeten
worden verbreid. Wellicht kan een prijs
vraag onder medische studenten worden
georganiseerd voor een goed opstel over
de huidige stand van zaken.
Zeer interessant is in het buitenland het
gebruik van een nationaal symbool voor
de vis. In Engeland kent men de „Whis
pering Fish", dus de „fluisterende vis",
die u beslist niet mag verwarren met de
Nederlandse „praatharing".
In de Verenigde Staten kent men „Fred
dy the fish". Misschien heeft iets derge
lijks voor Nederland ook zin. De popula
riteit in de Verenigde Staten is groot. Er
bestaat van Freddy zelfs een speciale
song en grammofoonplaa.
Nog iets van de Verenigde Staten: Men
gebruikt daar veel slagzinnenEnige
voorbeelden: „Goed gebakken vis is al
half verkocht" „Wees zuinig op oude
klanten en win nieuwe". Deze twee slag
zinnen zijn uiteraard gericht op de detail
list. Voor de consument is deze bedoeld:
„Eet vis. leef langer".
In Engeland is met groot succes een
modern en smaakvol uitgevoerd zwart
bord in gebruik. Hierop kunnen de aan
wezige vissoorten dagelijks met losse
strips worden ingeschoven en op het zwar
te gedeelte kunnen de prijzen worden bij
geschreven. Dit is veel netter dan hetgeen
men gemiddeld in Nederland ziet.
Bovendien is in voorbereiding een ge
standaardiseerde lichtreclame aan de
voorgevel. Het is de bedoeling dat dit
een algemeen kenteken wordt voor zaken,
waar gebakken vis te verkrijgen is.
Gedemonstreerd werd een aantrekkelijk
bord waarop de detaillist aankondigt om
hoe laat precies warme gebakken vis
met aanduiding der soorten klaar komt.
In Duitsland kent men het systeem dat
bepaalde vlaggen worden uitgestoken door
de detaillist, al naar gelang zekere soor
ten vis in voorraad zijn.
Het is duidelijk dat de propaganda al
tijd moet zijn ingesteld op de technische
en economische marktomstandigheden. Er
werden bij de besprekingen veel klachten
geuit dat daaraan in veel landen nog vrij
wel alles ontbreekt. Er moet sneller en
effectiever bekend worden wat op korte
termijn aan de markt zal komen en hoe
de voorraadpositie is. Aangeraden werd
speciaal om zich te spiegelen aan de sec
tor groenten en fruit, waar dit alles blijk
baar veel beter geregeld is", besluit de
heer Cohen zijn rapport.
Advertentie
zonder chauffeur
FRANS HALSSTRAAT 13 - TEL. 7565
EEN REIN VELSEN IS ZO MOOI
Zoals bekend heeft de ge
meenteraad een krediet be
schikbaar gesteld van tien
duizend gulden voor het
financieren van een propa-
ganda-actie met als doel het
schoon d.w.z. vrij van af
val houden van straten en
plantsoenen, strand en dui
nen te bevorderen.
Uit publicaties van de
Stichting Recreatie, de orga
nisatrice van de grote lan
delijke campagne „Opge
ruimd staat netjes", welke
campagne door Velsen krach
tig wordt ondersteund, blijkt
dat er door elke Nederlander
gemiddeld zo'n vijftig pond
vuil op de openbare weg
wordt gedeponeerd. Voor het
opruimen en dan nog zon
der volledig succes van
deze uit louter onnadenkend
heid weggeworpen enorme
hoeveelheid afval wordt in
ons land jaarlijks een bedrag
van 20.000.000,besteed.
Eigenlijk weet men wel,
dat het onjuist is papier en
schillen weg te gooien. Men
vindt het echter aanstellerig
en overdreven om de boel
bij zich te houden tot de
vuilnisbak thuis, of de af
valbak op straat.
De toenemende verontrei
niging is misschien ook te
beschouwen als een begelei
dingsverschijnsel van onze
welvaart: er wordt door een
in omvang toenemende be
volking een steeds ruimer
gebruik gemaakt van ver
pakte voedings- en genot
middelen (ijs, patates frites
enz.). Uit onachtzaamheid en
onnadenkendheid, uit valse
schaamte dus ook, gaan zak
jes en doosjes, proppen en
schillen onmiddellijk de
straat op. Voor moedeloos
heid is evenwel geen reden:
het wordt wel degelijk moge
lijk geoordeeld om door in
tensieve propaganda, door
goede voorlichting de ver
keerde mentaliteit positief te
beïnvloeden. Dit is ook de
mening van het Velsense ge
meentebestuur, dat derhalve
heeft besloten de campagne
in de gemeente, die wat de
onreinheid op de openbare
weg betreft bepaald geen
gunstige uitzondering in het
land is, met kracht aan te
pakken.
De actie wordt deze zomer
gevoerd onder het bekende
overal in het land gebruikte
motte „opgeruimd staat
netjes".
Bij de voorbereiding van
de in Velsen uit te voeren
propaganda-actie is dan ook
overleg gepleegd met en
wordt ten dele gebruik ge
maakt van ideeën en mate
rialen van het centraal pro-
pagandabureau van de lan
delijke campagne in Am
sterdam.
Veel is echter ook tot stand
gebracht door eigen mensen:
Zo zal bij de actie gebruik
worden gemaakt van een
praalwagen, waarop het
schoonhouden van straten en
plantsoenen en het gebruik
van de aan de lantaarnpalen
bevestigde gele afvalbakken
wordt gesymboliseerd door
uit draad vervaardigde
figuren van spelende jongens
en van een met een papier
prikker gewapende man.
Foto's en affiches comple
teren het geheel. Deze wagen
zal afwisselend worden ge
plaatst op de op het stuk van
onreinheid meest bedreigde
punten, zoals het Marktplein,
de winkelstraten van IJmui
den, Santpoort en Velsen-
Noord en bij de toegar"! naar
het strand.
Een speciale veegploeg,
waarvan de deelnemers ge
stoken zijn in witte overalls
en zijn voorzien van arm
banden met het embleem
van de actie, zal zich met
behulp van een busje snel
door de gemeente kunnen
verplaatsen en overal waar
dat noodzakelijk is' gecon
centreerde reinigingsacties
ondernemen, om aldus het
publiek onder de aandacht te
brengen, dat het bij het
schoonhouden van de open
bare weg te kort is gescho
ten. Het busje is voorzien
van' een geluidsinstallatie,
door middel waarvan tekst
en muziek de aandacht op de
actie kunnen vestigen.
Een enorme afvalmand,
speciaal voor het doel ver
vaardigd in de gemeentelijke
werkplaats voor minder-va-
inschakelen. Ter afsluiting
van de actie in het najaar,
staat een demonstratie van
reinigingsmethoden op het
programma. Dat de gemeente
Velsen alles in het werk
stelt om het gezicht van de
stad schoon te houden blijkt
wel uit de volgende cijfers.
Per jaar wordt 50.000 m3
huisvuil opgehaald. In de
schoonmaaktijd komen daar
nog eens 3000 m3 grof vuil
bij. Grof vuil wordt, tenmin
ste als het een hoeveelheid
van 1 m3 niet te boven gaat
en als het geen puin, zand of
afbraakmateriaal en gemak
kelijk bereikbaar is, gratis
afgehaald. Wat boven die
1 m3 komt, wordt berekend
a 4,per m3. Voor inge
wikkelde karweien, die b.v.
gebruik van extra materia
len nodig maken, wordt een
arbeidsloon in rekening ge
bracht Maar 1 m3, dat dus
gratis weggehaald wordt, is
een heleboel! Achttien man
zijn geregeld werkzaam in
deze huisvüildienst en daar
bij komen nog eens twee
man, die het grof vuil op
halen. Van braakliggende
terreinen wordt per jaar ge
middeld 500 m3 vuil ge
ruimd. Twee man werken
hieraan twee dagen per
week, de andere dagen wor
den besteed aan het reinhou-
den van het strand. De veeg-
machines op straat, de
straatveegdienst en de plant
soenendienst vergaren jaar
lijks bijna 3000 m3 afval, dat
in speciale containers wordt
afgevoerd. Containers ook
zorgen voor de afvoer van
vuil van de industrieën elk
WWS'
IJMUIDEN
Artsen: P. J. W. van der Toorn, Fr. Nae-
reboutstraat 70, tel. 4081; J. J. Wuite,
Röntgenstraat 1, telefoon 4953.
Apotheken: Apotheek Kuylman, Lange
Nieuwstraat 403.
Verloskundigen: Mejuffrouw J. Winter,
Evertsenstraat 3, tel. 5259; mevrouw M.
Bakker, Snelliusstraat 53, tel. 5953; me
vrouw A. C. van Saase, Rijnstraat 92,
tel. 7945, IJmuiden; mejuffrouw E. W.
Engelhardt, Moerbergplantsoen no. 143,
telefoon 7949.
Tandartsen: voor Velsen, Beverwijk en
Heemskerk: F. Milatz, Kennemerlaan 2 a,
IJmuiden.
SANTPOORT
Artsen: J. Stoffel, Hoofdstraat 165, Sant-
poort-dorp, telefoon 8310.
Apotheek: De Wilde, Broekbergenlaan
no. 42, Santpoort-noord, telefoon 8284.
VELSEN
Wijkverpleging: zuster C. Nap, Rem-
brandtlaan 5, IJmuiden, tel. 025506195:
IJmuiden en IJmuiden-oost; zuster C.
Gomes, Leeuweriklaan 39, IJmuiden, tel.
025508915: IJmuiden en IJmuiden-oost;
zuster J. Markerink, Geelvinkstraat no. 27,
Velsen-noord, tel. 025103936: Velsen-
noord, Velsen-zuid en Driehuis; zuster
G. Lammerts, Curagaostraat 18 b, Sant-
liden, zal voorzien van een
menselijke stem op bet
Marktplein het publiek op
roepen om metterdaad van
zijn diensten en van die
van zijn kleinere gele soort
genoten op het Marktplein
en aan de lantaarnpalen
gebruik- te maken. Spandoe
ken en affiches verkondigen
op vele plaatsen de leuze
„Opgeruimd staat netjes".
Overwogen wordt tenslotte
nog om een aantal lantaarn
palen, waaraan de gele af
valbakken zijn bevestigd te
voorzien van opvallende pij
len, waarmede de bakken
extra onder de aandacht
kunnen worden gebracht. De
voorbereiding van de actie
geschiedde door de Gemeen
telijke Reinigings-Ontsmet-
1 tings- en Plantsoenendienst
in samenwerking met de
ambtenaar voor de voorlich
ting. Een jonge ontwerper,
de heer Rustig uit Bever
wijk, leerling van het Am
sterdamse Instituut voor
Kunstnijverheidsonderwijs
en werkzaam bij Openbare
Werken, verleende zijn be
langrijke medewerking.
Voorts wil men de scholen
Advertentie
jaar ongeveer 5000 m3. Op
straten en pleinen en aan het
stfand, dat nu door de ge
meente zelf wordt gereinigd,
zijn tenslotte een 250-tal af
valbakken aangebracht. Niets
wordt dus onbeproefd ge
laten om Velsen fleurig en
schoon te houden. Het pu
bliek kan hieraan medewer
ken door gebruik te maken
van afvalbakken en manden,
door het goede gebruik van
de huisvuilemmers geen
deksels lateh openstaan
en door de mogelijkheden tot
het gratis of zeer goedkoop
ophalen van afval, dat niet
in de vuilnisemmer kan, in
ruime mate te benutten. De
propaganda-actie wil dit
alles, maar vooral het rein-
houden van de openbare weg
en van strand en duinen,
bevorderen. Slechts in het
uiterste geval wil men het
publiek met de betreffende
politieverordeningen in de
hand tot de orde roepen.
poort, tel. 02560—8756: Santpoort-noord
en Santpoort-zuid.
VELSEN-NOORD—BEVERWIJK
Artsen: Van zaterdagmiddag 12 uur tot
zondagmorgen 9 uur: J. H. M. Rolink,
Duinvlietstraat 8 Velsen-noord, tel. 02510
3745. Van zondagmorgen tot 's avonds
12,uur: C. Versélewel de Witt Hamer,
Vondellaan 60, Beverwijk, tel. 3969.
VELSEN-NOORD BEVERWIJK en
HEEMSKERK
Apotheken: Apotheek Duinwijk, Popu
lierenlaan 44, telefoon 3388.
HEEMSKERK—UITGEEST
Arts: N. T. W. Karsemeyer, Middelweg
no. 38, Uitgeest, telefoon 02513212.
Kraam- en wijkverpleging Witte Kruis
Beverwijk en Heemskerk
Wijk verzorging: zuster Luyting, Prins
Bernhardlaan 3, Beverwijk, tel. 4324.
Kraamverzorging: zuster Stolberg, Geel-
vinckstraat 27 boven, telefoon 3936.
Advertentie
CONSTANT - verlovingsringen
ALI.E MODELLEN
LANGE NIEUWSTRAAT 413 - TET.EF. 6321
Haarlem. Aan de Kennemer Streekschool in
Haarlem slaagden voor de akte B (akte hoofd-
leidfcter kleuteronderwijs) de volgende dames:
Y. G. Beek, B. J. Helder, H. Pitti-Kruyd, G.
kwakkel, J. van Meeteren, W. M. A. Moolenaars,
I. Rijsbach, J. W. Tjaden, L. J. Veerman, M.
v. d. Waag, M. C. Winter, allen te Haarlem; J.
G. Baart, N. Nobel en R. Nobel, Driehuis; A. R.
E. M. van Diest, M. E. Stoffer en P. J. Wijn veen.
Santpoort; C. van Dongen, Velsen; Th. Driessen
en A. Kalis, IJmuiden; M. Mantel, Rijsenhout;
J. Peters, Bergen (N.H.).
