Oran: begin van verbroedering tussen
Europeanen en de mohammedanen
Jatd-taiia
Veerdienst met Hovercraft in
monding van Schotse rivier
INTRODUCTIE VAN NIEUWE
4-PERS00NS RENAULT
A.N.W.B. KRIJGT EEN
NIEUW TECHNOSTATION
VALHELM IS HOOGST NUTTIG
VOOR BROMFIETSBERIJDERS
GEMENGD NIEUWS
In de geteisterde stad schuilen echter nog
honderden bittere jonge OAS-ers zonder
leiders, zonder hoop, maar mét wapens
MORGEN REFERENDUM
IN ALGERIJE
Rotterdams P.S.P.-
raadslid trekt
zich terug
Voortzetting Seismisch
Onderzoek Noordzee
VNS vrachtschepen
naar Griekenland
Meesterstunt
Doodvechten
W
ZATERDAG 30 JUNI 1962
KOP (1)
KOP (II)
KRAS
Z ON
VREEMD
Oversteek van Southampton naar Wight een succes
Vlug
Veilig
Voordelig
m
Rotterdam streeft naar
ploegen van Spaanse
havenarbeiders
Parade van koetsen
(Van onze reisredacteur W. L. Brugsma)
ORAN, 30 Juni. Twee nieuwe
feiten hebben gisteren de kans op een
vreedzaam verloop van de Algerijnse
onafhankelijkheid vergroot. Jean-
Jacques Susini, de OAS-leider in
Algiers, heeft vrijdagavond in een
klandestiene radio-uitzending de
Europeanen in Algerije opgeroepen
zondag bij het referendum „ja" te
zeggen tegen de Algerijnse onafhan
kelijkheid. In het veel gevaarlijker
spanningcentrum Oran is gisteren een
verrassende verbroederingsactie be
gonnen tussen groepen Europeanen en
de mohammedaanse bevolking. Die
actie was donderdagavond ingezet, op
initiatief van het F.L.N., met een bij
eenkomst in de prefectuur van enkele
leidende Europeanen en afgevaardig
den van het F.L.N. Gisteren werd zij
op breder niveau voortgezet met ont
moetingen tussen journalisten,
apothekers, artsen en vakbondleiders.
Deze twee ontwikkelingen zullen het
referendum en de uitroeping van de
Algerijnse onafhankelijkheid, die nu
reeds op 3 juli wordt verwacht, kun
nen vergemakkelijken. Maar ander
zijds blijft de vrees bestaan voor
incidenten, verwekt door al te geest
driftige jonge mohammedanen, maar
vooral door wanhopige groepen jonge
OAS-ers in Oran, die wel hun leiders,
maar nog niet hun wapens kwijt zijn.
Oran, woensdag nog een brandende stad,
die trilde van de ontploffingen en die
een apocalyptische - zelfmoord tegemoet
leek te gaan, bood gisteren een veel zon
niger beeld. De branden zijn geblust of
vanzelf uitgebrand, de zwarte smook van
de oliebrand in de haven is opgetrokken,
het plastiqueren' is gestaakt. Voor 't eerst
sedert maanden waagden mohammedanen
zich op de boulevard Joffre, waar zjj 48
uur geleden nog zonder pardon zouden
zijn neergeschoten door de „revolverjon
gens" van de O.A.S. Die mohammedanen
In De Telegraaf
MAN GEARRESTEERD
WEGENS ONTUCHT
van een onzer verslaggevers
En de verslaggever ongemoeid ge
laten?
In De Volkskrant:
HAARLEMS WESTELIJKE RAND
WEG LIJKT OP EEN KAMELEON
De Volkskrant is een krant, die
gemeenlijk met de waarheid op
goede voet staat. Toch geloof ik dat
ik onmiddellijk, op het eerste gezicht
een kameleon van een randweg
(welke ook) zou kunnen onderschei
den, hoe groot de gelijkenis ook mag
zijn.
Ik las een advertentie van Thermo-
pal n.v. te Weert over wondermate-
riaal waar meubels van worden ge
maakt
„praktisch ongevoelig, lichtecht en
krasvast".
Lichtechtheid acht ik echt niet licht
en voor (praktische) ongevoeligheid
ben ik (praktisch) niet ongevoelig,
maar krasvast moet ik vast niet
hebben. Ik heb krassen graag er u i t
(als die er onverhoopt in komen).
Hoe zit het met de zonsopgang in
Arnhem en omgeving? In de A r n-
hemsche Courant las ik dat
de garnizoenscommandant van die
stad er de aandacht op vestigt
„dat er op 27 juni van 04.00 uur
tot 08.00 uur een oefening bij duis
ternis zal plaats vinden op de
Rijnbrug".
Elseviers Weekblad had het
over
„force majeur" en „rücksischtlose'
Als er geen force majeure wordt
toegepast verdient het de voorkeur
niet rücksichtlos vreemde woorden
te gebruiken.
Talarius
deelden pamfletten uit en nodigden Euro
peanen uit voor een verbazingwekkend
schouwspel in de Rue Mascara, op de
grens van de mohammedaanse wijk. In
een groot lokaal, versierd met groen-witte
F.L.N.-vlaggen, ontmoetten vertegenwoor
digers van mohammedaanse en Europese
groepen en organisaties elkaar, om „co
mités van verzoening" te vormen. De be
doeling is bij het scheiden van de markt
nog een sneeuwbal-actie te ontketenen, die
vanavond zou moeten culmineren in een
gezamenlijke manifestatie voor het stad
huis van Oran.
Uiteenlopende figuren als vissers en art
sen, marktkooplieden en journalisten, apo
thekers, advocaten en jongeren, die elkaar
maandenlang als doodsvijanden hebben
aangestaard, reikten elkaar de hand en
beloofden elkaar het verleden van de haat
te vergeten en te proberen samen een
nieuw Algerije op te bouwen.
Het effect van deze actie is nog zeer
beperkt, maar het is een politieke meester
stunt van het F.L.N. Een paniekexplosie
in Oran zou de Algerijnse toekomst kun
nen compromitteren en die kans wordt
vergroot door de geringe vluchtmogelijk-
heden der Europeanen in Oran, sinds de
sabotage van de haven door de O.A.S. Het
is ook een bewijs van de greep die het
F.L.N. op de mohammedaanse bevolking
heeft. De Algerijnen in Oran hebben maan
denlang moordaanslagen, plasticbommen
en beschietingen met mortieren en ba
zooka's alsmede honger en gebrek aan me
dicijnen moeten doorstaan.
Maar gisteren was groot en klein in de
mohammedaanse wijk op de been om de
Europese afgevaardigden toe te juichen
en te omhelzen. Dat zij van de gelegen
heid gebruik maakten om de auto's der
Europeanen te versieren met F.L.N.-em-
blemen en slagzinnen voor de onafhanke
lijkheid, werd hen zelfs door die Europe
anen niet kwalijk genomen. Die grinnik
ten een beetje verlegen, maar wuifden
vriendelijk terug. De half-Spaanse stad
Oran blijft nochtans een onberekenbaar
wezen. Zij heeft de Spaanse hang naar
de „grote anarchie", de laatste wanhoops
daad. Nadat de „gematigde" O.A.S.-ers,
de deserteurs uit het Vreemdelingenlegioen
van de ex-kolopel Dufour, de stad verla
ten hadden, hield de extremistische leider,
Micheletti,- een snikkende oproep over de
radio om de strijd voort te zetten, „na
het verraad van Dufour, die twee miljoen
gulden had meegenomen". Maar nog geen
uur later pakte Micheletti zelf de reste
rende twee miljoen gulden (afkomstig van
bankovervallen) in zijn koffer en nam de
benen naar Spanje. Wat hij achterliet zijn
een paar honderd misschien nog een
paar duizend, jonge pistoolnozems van de
O.A.S., die nu hun leiders en hun hoofd
kwijt zijn. Er is een onderhandse over
eenkomst tussen het F.L.N. en de Franse
autoriteiten, om hen met voorrang en een
vrijgeleide uit Oran te laten vertrekken.
Maar velen van hen vertrouwen dit aan
bod niet.
Ik heb gistermiddag met drie van de
ze jongens geluncht. Zij hadden tezamen
in de laatste maanden 31 mohammeda
nen op straat doodgeschoten. Zij waren
wat moe, want zij hadden de hele nacht
„getwist" met hun vriendinnen, hun mai-
tresses, zoals zij ze zelf noemden. Een
was er bij het gesprek aanwezig, een
mooi, donker, ernstig meisje van zeven
tien jaar. Zij was niet de jongste. Een
jongen van zeventien had zich een mai-
tresse van veertien verworven door haar
voorwaarde te vervullen twee keer in de
week „een Arabier te vreten", dat wil
zeggen een mohammedaan dood te schie
ten tegen een premie van 150 gulden van
de O.A.S.
De woordvoerder van het groepje be
schreef mij zijn levensloop: hij was amb
tenaar bij de P.T.T., 24 jaar oud, vrij
gezel en woonde bij zijn moeder in een
flat, die hij met zijn spaargeld van een
koelkast, televisie en nieuwe meubels had
voorzien. Maar dat bestaan was door
Frankrijk verraden en verkocht, zei hij.
Zo had hij leren doden. En hij zou er
mee doorgaan: als het kon in Frankrijk
zelf, want de Fransen moeten lijden voor
hun verraad. Hij zou in Frankrijk trou
wens moeten doden, zei hij, om te stelen,
om te leven. Maar hij zei niet te weten
of hij zou kunnen weg komen. Wel weet
hij dat zijn naam op de lijst van het
F.L.N. stond. Als het niet anders kon,
zou hij zijn laatste twee flessen cham
pagne opdrinken en zich in een laatste
verloren strijd doodvechten.
Misschien is dat grootspraak, misschien
niet. Deze „nette burgerjongens" voelen
zich verraden en verkocht en hun zenu
wen zijn zo langzamerhand gespannen
als vioolsnaren. Zij zien, verblind door
haat en angst, geen uitweg meer en voe
len zich als ratten in een val. De bur
gers van Oran, die eergisteren nog als
waanzinnigen hun meubilair verbrandden,
zullen zich morgen misschien aan de
nieuwe toestand kunnen aanpassen. Maar
het gevaarlijke ogenblik in Oran komt
als binnentrekkende F.L.N.-leger en de
pistooljongens van de O.A.S., die geen
leider, geen geld en geen hoop, maar
wel wapens hebben, elkaar tegenkomen.
De P.S.P.-afdeling Rotterdam heeft op een
gisteravond gehouden ledenvergadering
als haar oordeel uitgesproken, dat het ver
leden van de heer P. J. Troost in de jaren
1940-'45 gezien zijn leeftijd (37) het milieu
waaruit hij afkomstig is en zijn houding
in de latere oorlogsjaren, geen aanleiding
geeft het vertrouwen in hem als partij
genoot op te zeggen.
De heer Troost, zo bleek na zijn verkie
zing als gemeenteraadslid van Rotterdam,
was vrijwilliger geweest bij de Duitse ar
beidsdienst en deswege na de oorlog ge
in terneferd en voor tien jaar uit zijn bur
gerrechten ontzet.
De verklaring van de P.S.P. zegt ver
der: „De ledenvergadering veroordeelt ten
sterkste de mentaliteit van bepaalde pers
organen, die menen in de kwestie-Troost
een aanleiding te vinden de P.S.P. aan te
vallen, terwijl over mensen op hoeere no-
litieke en industriële posten met een ver
leden uit de oorlogsjaren dat tot veel meer
kritiek aanleiding zou geven, gezwegen
wordt".
Naar aanleiding van de kritiek die door
de ledenvergadering werd geleverd op het
feit, dat de heer Troost bij zijn kandidaat
stelling de omstandigheden uit de oorlogs
jaren niet kenbaar heeft gemaakt, heeft
het raadslid besloten toch zijn zetel ter
beschikking te moeten stellen.
(Van onze correspondent)
LONDEN Het nieuwe transportmid
del van de toekomst, de Britse Hover
craft, een vlak over water of land sche
rend vliegtuig, of zo men wil „zwevende
boot", is al zover ontwikkeld dat de ma
kers, de vliegtuigfabriek Westland, er vol
gende maand een experimentele veer
dienst voor passagiers mee gaan beginnen
over de wijde monding van de Schotse 'i-
vier de Dee.
Deze week is deze grootste Hovercraft
ter wereld, de S(aundersR(oe)N.2, plaats
biedend aan 66 passagiers met ruimte
voor acht ton vracht, met succes van
Southampton naar het eiland Wight over
gestoken, daarbij de gehele lengte van de
Solent afleggend. Er stond een flinke wind
en het schuim spatte over de boeg en lo
gen de vensters rondom, een minder pret
tige gewaarwording, waaraan men echter
spoedig wende.
De vier gasturbinemotoren gaven het
toestel een snelheid van 89'/2 km per uur.
De Hovercraft schommelde een beetje en
de vloer trilde licht. Maar het schommelen
was minder dan dat van de veerboot in
dezelfde wateren. De passagiersruimte
ongeveer zeven bij vijf meter beslaat
de gehele breedte van het toestel. De kiel
is tien meter lang. De Hovercraft kan
maximaal 260 zeemijlen afleggen.
Deze N.2 is ontworpen voor burgerverkeer
in kalme wateren met golven niet hoger
dan een halve meter tot een meter, hoewel
deze „luchtslee' zich ook in moeilijker
omstandigheden goed zal houden. Indien
de gehele bodem van het toestel zou wor
den afgereten, zinkt het niet, omdat het
wordt gedragen door een luchtkussen.
Het gebruik van de Hovercraft is thans
nog slechts economisch over zeer korte af
stand. De operatiekosten worden geschat
op vijftien tot twintig cent per mijl per
passagier. De voordeligste Hovercraft zal
waarschijnlijk ongeveer zeventig ton moe
ten meten. Westland heeft reeds 'n Hover
craft van 37V2 ton voor 120 passagiers qp
stapel staan, welke beter tegen ruw water
bestand zou zijn. Eveneens is een militaire
uitvoering, uitgaande van de S.R.N.2 ont
worpen.
Men droomt al van een Hovercraft tus
sen de honderd en tweehonderd ton voor
tweehonderd passagiers en dertig of meer
auto's. Kostbare haveninstallaties voor de
Hovercraft zijn overbodig, omdat het
voertuig onafhankelijk van het getij zal
kunnen worden gebruikt. Een ander voor
deel is dat men op droog land snel kan la
den en lossen en embarkeren en debarke-
De motor van de nieuwe R. 8, de wagen die Renault on
langs aan de pers werd gedemonstreerd en waarover wij
eerder reeds geschreven hebben, is evenals de andere
modellen van Renault uitgerust met een gesloten koel
systeem waarbij de con
ventionele onderdelen zijn
uitgebreid met een zoge
noemd expansievat, waar
in de zich bij verwarming
uitzettende koelvloeistof
wordt opgevangen. De
vloeistof gaat zodoende niet
verloren. Het gesloten koel
systeem betekent dan ook
in de praktijk, dat men
vrijwel geen koelwater be
hoeft bij te vullen. In de
winter behoeft men zich
evenmin zorgen te maken
over de toevoeging van
antivries.
De radiator bevindt zich
bij deze nieuwe wagen achter de motor. De koellucht wordt
via louvres in de motorkapdeksel aangezogen. Zie afbeel
ding). Dit heeft tot voordeel, dat er zo min mogelijk stof,
door de wielen opgeworpen, het motorcompartiment bin
nenringen.
Deze nieuwe Renault-aanwinst bezit voorts een lengte
van bijna vier meter, een breedte van ongeveer anderhalve
meter en een hoogte van 1.41 meter. De topsnelheid be
draagt 125 kilometer per uur. De motor heeft een inhoud
van 956 cc en bezit een 5-maal gelagerde krukas. Naar
keuze kan men een 4-versnellingsbak of een volledig ge
synchroniseerde 3-versnellingsbak krijgen.
Als het technisch uitstekend uitgeruste autokeurings
station dat de A.N.W.B. achter het grote nieuwe complex
aan de Wassenaarseweg in Den Haag bouwt, in september
in gebruik wordt genomen, beschikt deze toeristenbond over
een 168 meter lange keuringsstraat, waar per dag 44 voer
tuigen kunnen worden onderzocht.
Links en rechts van deze „straat" is ruimte open gehou
den voor nóg zo'n installatie, zodat de maximum-capaci
teit in de toekomst 132 voertuigen per dag of enkele tien
duizenden per jaar zal bedragen.
Hiermede is dit het grootste en best geoutilleerde techno-
station van West-Europa.
Er kan niet genoeg de nadruk op worden gelegd, dat een
regelmatige keuring van de wagen voor iedere automobi
list van het allergrootste belang is.
Ir. J. van Rosevelt, chef van de technische afdeling van
de ANWB zegt hierover:
„Opzienbarend is het aantal auto's, dat één of ander ge
brek vertoont.
Wij zien, om maar eens bij een spectaculair onderdeel te
blijven, veel te veel remleidingen en remslangen, die bijna
doorgesleten zijn.
Bij wijze van spreken nog één trap, en er ontstaat een
lek, waardoor alle remkfacht wegvalt en een botsing prak
tisch onvermijdelijk wordt."
Daarom worden de remmen in het nieuwe station nog
eens extra nagekeken en getest op een speciale stand,
waarbij de wielen van de wagen op rollen worden geplaatst
die elektrisch worden aangedreven.
Voordat de te keuren wagen de hal „binnenkomt" rijdt
de man, die hem in ontvangst neemt, over een volkomen
vlakke betonbaan van honderd meter lengte, waarbij hij
controleert of het stuurt trekt.
Het eind van deze baan is voorzien van „wetenschappe
lijke hobbels".
Dan begint een keuring, die ruim een uur duurt.
Spectaculair en heel nuttig is verder de „rammelbank",
een apparaat, dat vier rollen heeft met een onregelmatig
oppervlak. Hierop bootst men een rit na over een bij
zonder slechte weg.
De inrichting van de hal wierp verschillende vragen op.
Vooral de ventilatie vormde een probleem.
In het plafond is de verwarming aangebracht, benevens
de leidingen voor elektriciteit en perslucht.
Aan beide einden bevinden zich elektrisch bediende kan-
teldeuren, die nooit tegelijk open kunnen staan, dit om
tocht te vermijden.
Degene, die zijn auto voor een keuring komt brengen,
geeft zijn oproep en sleuteltje af aan een loket. Daarna kan
hij of zij in de wagen plaatsnemen en de hele keuring mee
maken. Het is «tevens mogelijk, staande op een galerij het
proces van bovenaf gade te slaan.
In de koffiekamer kan men een verfrissing gebruiken.
Is een wagen gekeurd, dan krijgt de eigenaar onmiddel
lijk een gedetailleerd rapport mee met aanwijzingen voor
eventueel nodige voorzieningen.
Naast de nieuwe hal bouwt men werkplaatsen en een
instructielokaal voor de wegenwacht.
Wegenwachters, die een eerste diensttijd achter de rug
hebben, zullen gedurende enige tijd een opleiding krijgen
in de nieuwe technohal ter afronding van hun kennis.
Autocoureur Roy Salvadori: Ik ben gedurende mijn
vijftien jaren op de racebaan heel wat ouder en heel
wat wijzer geworden.
Bq een onderzoek dat door het Centraal Bureau voor
de Statistiek is ingesteld, is komen vast te staan, dat
van 21 bij een verkeersongeluk omgekomen bromfietsers
er 19 overleden zqn aan de gevolgen van opgelopen hoofd
letsel. Tevens is bq deze analyse van verkeersongelukken
waarbij bromfietsers waren betrokken, vastgesteld dat
49 percent van zwaargewonde bromfietsers ernstig hoofd
letsel hadden opgelopen. Hetzelfde beeld gold de duo
passagiers.
Het Verbond voor Veilig Verkeer, dat opdracht had ge
geven tot dit onderzoek, heeft deze gegevens aangegrepen
om nog eens te wijzen op het nut van een valhelm voor
bromfietsers. Het verbond denkt hierbij niet onmiddellijk
aan een zware valhelm, maar een „cap" gevoerd met sterk
materiaal zou reeds goede diensten kunnen bewijzen bij een
ongeluk. In Frankrijk is het dragen van een valhelm voor
bromfietsers verplicht.
Buiten beschouwing latend of het al dan niet wenselijk
zou zijn dat de overheid in ons land dezelfde maatregel
treft, is het verbond van mening dat het dragen van val
helmen wél sterk moet worden aanbevolen. Maar dan
rust op de overheid de taak om ervoor zorg te dragen dat
met de meeste spoed normen worden opgesteld, waaraan
goed te keuren valhelmen hebben te voldoen: het is de zaak
dat zij, die de gevolgen van een eventueel verkeersongeval
willen verzachten door het dragen van een valhelm, de
overtuiging moeten hebben dat zulks geen illusie is.
Niet de verplichtstelling, maar de veilig-stelling is hier,
letterlijk en figuurlijk, „hoofd"-zaak, aldus het verbond.
^eopold Schmid, een automobiel-constructeur uit Stutt
gart heeft een nieuw autowiel ontworpen. Het wiel is
voorzien van een massieve band. Bij proeven tot een snel
heid van 250 kilometer per uur bleken de rijkwaliteiten
uitstekend. De kosten van dit wiel bedragen slechts zes
tig percent van een normaal wiel met luchtband,
aldus Schmid.
In het RAI-nummer van 15 juni lazen wij, dat in het
Instituut voor Nijverheid en Techniek in Amsterdam een
„autozaal" wordt ingericht, waarin tal van auto-onder
delen en -modellen worden opgesteld. Men heeft nog geen
volledige collectie bij elkaar kunnen krijgen. Zodra dit is
gebeurd zal dete zaal voor het publiek worden opengesteld.
De Britse Rover T 4 gasturbinewagen zal tijdens de her
opening van het Britse racecircuit in Goodwood aan het
publiek worden getoond.
Met de vakantie in zicht is het volgende wellicht van be
lang. In Brighton is onlangs Engelands eerste casino voor
het publiek opengesteld. De grootste fiche van dit casino,
ter waarde van 1 miljoen, kan men bezichtigen bij de
ingang. (L.P.S.)
Braziliaanse soldaten, gewapend met
machinegeweren drjjven studenten
voor zich uit, die zich verschanst had
den in het gebouw van het ministerie
van Onderwijs in Rio de Janeiro. De
studenten waren van plan in het ge
bouw te blijven tot de regering hun
gehoor zouden verlenen over hun
eisen om vertegenwoordiging in de be
stuursorganen van de universiteit.
Tweehonderd man gehelmde troepen
gaven de studenten last hun handen
boven het hoofd te houden en het ge
bouw te verlaten. Daarmee was de
actie afgelopen.
Ook de Rotterdamse haven heeft zijn
Spaanse arbeiders. Donderdagavond is op
het Centraal Station de eerste groep van
zes man aangekomen. Zij komen uit
Spaanse enclaves in Marokko, waar ze ook
in havens hebben gewerkt.
Het is de bedoeling dat de scheep
vaartvereniging Zuid deze mannen opleidt
tot ploegleiders om later, wanneer de
mannen daarvoor te vinden zijn, grotere
groepen Spanjaarden te kunnen opvangen.
Binnen enige tijd worden nog enkele tien
tallen Spanjaarden ter opleiding verwacht.
Ze worden in particuliere kosthuizen on
dergebracht.
De Koninklijke Nederlandse Automobiel
Club houdt op zaterdag 7 juli, van 7
uur 's morgens tot 6 uur 's middags,
een concours van koetswerken op het ge
meentelijk parkeerterrein aan de Strand
weg voor het Grand Hotel te Schevenin-
gen en op het daarvoor gelegen gedeel
te van de Strandweg.
De n.v. Nederlandse Aardolie Maat
schappij te Oldenzaal zal op 1 juli net
seismisch onderzoek op de Noordzee, dat
zij in de jaren 1959 en 1960 is begonnen,
gaan voortzetten.
Het werk wordt wederom uitgevoerd
door de Duitse firma Prakla, die daartoe,
evenals in de genoemde jaren, gebruik
maakt van het opnameschip Prospekta.
Twee vrachtschepen van het type Liber
ty van de Verenigde Nederlandse Scheep
vaartmaatschappij, de Lemsterkerk en de
Lutterkerk zijn in Griekse handen over
gegaan. De Lutterkerk werd vorige week
verkocht aan de Griekse rederij Misisapa
Naviera, terwijl de Lemsterkerk begin vol
gende week overgedragen zal worden aan
de rederij Troditis Compania in Athene.
