Vernieuwing is het thema van
het oecumenisch Concilie
Op 11 oktober komen 3000
prelaten in Rome bijeen
£sso
Ongewone reportage over communistisch China
I
Westduitse procureur-generaal Frankel gaat met pensioen
Legerchauffeurs krijgen
les op „Tv-rij-educator"
Volkshuishouding is niet zo slecht
als de Amerikanen doen voorkomen
DONDERDAG 12 JULI 1962
13
Innerlijke tucht
de maaltijd
in een koekje
Gewicht verminderen? De ge
makkelijke manier, de prettige
manier, de smakelijke manier:
SikS! Voedingsrijke maaltijd
in een koekje. Wetenschappe
lijk dieet om slankte worden-
gezond te blijven. Eet u slank
met SikS - 'n maaltijd in een
koekje. Uw drogist heeft SikS!
Opnieuw een grensincident
tussen Israel en Syrië
Grondige voorbereiding
Grote verscheidenheid
Zeventig onderwerpen
Dacht u echt dat alle benzines het
zelfde waren? Neem dan de proef
met ESSO EXTRA. Zo ontdekt u
zelf in de praktijk, wat specialisten
metcijfers kunnen bewijzen: ESSO
EXTRA geeft méér kracht, fellere
acceleratie, geen gepingel. Geniet
van plezieriger autorijden in ieder
opzicht: TANK ESSO EXTRA!
MET ESSO BENT U BETER UIT!
Geen ellende
Geen welvaart
Properheid
Verveling
Langzaam maar zeker
Op elke negen Newyorkers
is er één Italiaan
VATICAANSTAD (AP) - Maanden
van hard werken hebben de massieve,
tien meter hoge deuren van de basiliek
van Sint Pieter in Rome een nieuwe
bronzen schittering gegeven. Vakanties
zijn deze zomer in de kleine pauselijke
staat iets buitengewoons geworden. De
„Sampietrini", de kwieke Vaticaanse ar
beiders, voor wie het klauteren langs
hoge muren een kleinigheid is, poetsen
en hameren overal in de basiliek. Dit
alles met het oog op het komende oecu
menisch Concilie, het eerste sinds 92 jaar.
Vernieuwing is ook het thema van het
Concilie zelf, een wereldomvattende
vergadering van de rooms-katholieke
hiërarchie voor de troon van paus Joan
nes XXIII.
Velen tn de wereld hopen, dat in de ge
weldige ruimte achter de deuren, waar
drieduizend prelaten en theologen op 11
oktober bijeen zullen komen en misschien
zes maanden bijeen zullen blijven om in
de grootste rooms-katholieke vergadering
aller tijden te discussiëren en besluiten te
nemen, de eenheid van het christendom
zal worden gevonden. Oecumene de be
weging in de christelijke kerken ter bevor
dering van de onderlinge verstandhouding
en uiteindelijke eenheid staat in nauw
verband met de doelstellingen van het Con
cilie, maar is niet de voornaamste reden
voor het houden ervan.
De kerkvergadering die bekend zal
zijn als het tweede Vaticaanse Concilie
zal een Concilie zijn voor de innerlijke
kerkelijke tucht. Het eerste Vaticaanse
Advertentie
Pak voor
3 i 6 maaltijden
TEL AVIV (AFP) Te Tel Aviv wordt
vernomen dat Syrische eenheden Israë
lische installaties in het grensgebied van
Tel Kazir in de nacht van dinsdag op
woensdag hebben beschoten. Het vuur werd
door Israëlische grenstroepen beantwoord.
Er zijn aan Israëlische zijde geen slacht
offers gevallen. Er werden wel graan
velden in brand geschoten.
De Israëlische regering heeft een pro
test ingediend bij de gemengde, onder
UNO-toezicht staande Syrisch-Israëlische
bestandscommissie. Er hebben zich in de
afgelopen weken verscheidene malen in
cidenten langs de Syrisch-Israëlische grens
voorgedaan.
concilie, dat in 1869-1870 werd gehouden,
was daarentegen in hoofdzaak een dogma
tisch Concilie, waarin het reeds lang be
staande geloof in de pauselijke onfeilbaar
heid in kwesties van geloof en zeden tot
dogma van het geloof werd geproclameerd.
De negentien daarvoor gehouden oecume
nische Concilies zijn niet ten Vaticane
maar in verschillende steden gehouden.
Als naaste doel heeft Paus Joannes een
innerlijke vernieuwing van het rooms-ka-
tholicisme en een geestelijke levensver
nieuwing van zijn half miljard gelovigen
gesteld. Di'ie jaar geleden verklaarde de
Paus in zijn eerste encycliek, „Ad Petri
cathedram": „De voornaamste doelein
den van het Concilie zijn, de ontwikkeling
van het rooms-katholieke geloof te bevor
deren, het christelijk leven der gelovigen
te vernieuwen en de kerkelijke tucht aan
te passen aan de behoeften van onze tijd".
De Paus bracht het Concilie in verband
met de aspiraties naar eenheid: „Voor
diegenen, die van de Apostolische stoel
zijn gescheiden, is 't (Concilie) een vrien
delijke uitnodiging om eenheid te zoeken
en te vinden" In latere verklaringen heeft
de Paus duidelijk gemaakt, dat de een
heid, die hem voor ogen staat, geen con
federatie van rooms-katholieke, protes
tantse kerken is, maar een terugkeer van
protestanten en orthodoxen naar Rome.
De Paus verwacht dat de hernieuwde
rooms-katholieke kerk, die uit het Concilie
zal tevoorschijn komen, in zichzelf zal
dienen als de uitnodiging, die het protes
tantisme en de orthodoxie zal bewegen
terug te keren niet tot het huis van een
vreemde maar tot uw eigen (huis), tot
het Huis des Vaders, dat behoort aan ons
allen". Het tweede Vaticaanse Concilie is
met meer energie en grondiger voorbe
reid dan welk van de vroegere twintig
Concilies ook. Volgens aartsbisschop Lo-
renz Jager van Paderborn, een vooraan
staand rooms-katholiek oecumenist en
lid van het Vaticaans secretariaat voor
eenheid van het christendom, is „in de
gehele geschiedenis van de kerk geen
Concilie voorbereid met zulk een veelom
vattende aandacht voor de inzichten van
de bisschoppen en de betrokken autori
teiten".
Gedurende 22 maanden van voorberei
dende arbeid, van januari 1959 tot novem
ber 1960 is aan elke rooms-katholieke bis
schop in de wereld en aan bepaalde hoof
den van religieuze orden, universiteitspro
fessoren, theologen en andere deskundigen
gevraagd, wat op het agenda voor het
Concilie moet komen.
Vaticaanse deskundigen, ide aan t' werk
van deze periode hebben deelgenomen,
zeggen dat de verscheidenheid van de
antwoorden groot is geweest; de meeste
opgegeven punten hadden betrekking op
praktische problemen van pastorale her
vorming. De opgegeven onderwerpen va
rieerden van de vraag of de Verlossing
zich ook uitstrekt tot eventuele wezens op
andere planeten tot zulke aardse aange
legenheden als de vraag of het priester
lijk gewaad in Latijnse landen moet wor
den veranderd, of ruimer gebruik van
de landstaal in godsdienstoefeningen moet
worden toestaan, of de beweging van de
priester-arbeiders in Europa tot de gehele
arbeiderswereld moet worden uitgebreid
en hoe de leken nauwer kunnen worden
betrokken bij het missiewerk van de kerk.
Speciale commissies hebben in een twee
de fase van voorbereidend werk die negen
tien maanden heeft geduurd, van novem
ber 1960 tot juni 1962, tot taak gehad,
de grote massa voorstellen te „zeven".
Vele van de voorgestelde punten zijn in
het bezinksel terechtgekomen en zullen
nooit op het Concilie worden besproken,
althans niet in de formele zittingen in de
basiliek.
De tien commissies en twee secretari
aten, die door de Paus zijn ingesteld
een ervan is een secretariaat inzake de
eenheid van christendom, dat best het Con
cilie kan overleven hebben de aanvaar
de onderwerpen in schema's of teksten
samengevat. Deze zullen aan de Concilie
vaders worden voorgelegd om ze te be
spreken, erover te debatteren en ze ten
slotte te verwerpen of te aanvaarden in
geamendeerde of oorspronkelijke lezingen.
Uit Vaticaanse mededelingen over de
schema's kan worden opgemaakt, dat zij
in de eerste plaats betrekking hebben op
het gewone, dagelijkse leven van de kerk.
Er is in het openbaar geen gewag gemaakt
van ophefmakende onderwerpen zoals de
Verlossing op andere planeten en op deze
punten zijn vermoedelijk vervallen. Maar
er zal zeker levendig worden gedebatteerd
over onderwerpen als een voorgestelde
kalenderhervorming, waardoor Pasen
voortaan elk jaar op een vaste datum zou
vallen inplaats van op de eerste zondag na
de eerste volle maan na de lentenacht
evening.
De centrale commissie van voorberei
ding, die 108 leden heeft, heeft zeventig
schema's, die in totaal 2060 bladzijden be
slaan, aanvaard. Het is van betekenis, dat
het totale aantal schema's, dat betrekking
heeft op de eenheid van het christendom
en aangelegenheden van de Oosterse kerk,
afgezien van de schema's over de missie-
arbeid, vijftien bedraagt en daarmee
volgt op de achttien schema's over de
kerkelijke tucht voor geestelijken en le
ken. De decreten van het Concilie, dat
wordt gehouden onder voorzitterschap
van de Paus, zullen bindend zijn voor alle
rooms-ka tholieken.
De beroemde Sint Pieter-basiliek te
Rome van de lucht uit gefotogra
feerd. Men ziet het voorplein met de
machtige colonnades van Bernini,
met de spuitende fonteinen en de
obelisken, benevens het hoofdge
bouw met de fameuze koepel van
Michelangelo.
Advertentie
Het leger zal chauffeurs opleiden met
behulp van een bijzonder toestel, waaraan
het samen met Philips en Werkspoor vier
eneenhalf jaar heeft gewerkt. Het is een
„rij-educator", waarbij televisie wordt ge
bruikt Een vele vierkante meters grote
maquette met straten, moeilijke kruisingen
en gevaarlijke bochten vormt het circuit,
dat de leerling-chauffeur berijden moet
met een legertruck. Alles is echter 25 maal
kleiner dan in werkelijkheid. Ook de kleine
truck rijdt 25 keer zo langzaam. Op dit
autootje is een televisiecamera gemonteerd.
In een ander leslokaal van de rij- en trac-
tieschool in Eindhoven staat een grote
legertruck. De achterwielen draaien, zoals
bij een „home trainer" in de wielersport, op
rollen. De bestuurder merkt echter aan
niets, dat hij niet op straat rijdt. De truck
hotst bijvoorbeeld bij slecht schakelen net
zo hinderlijk als w meer hij gewoon zou
rijden. De leerling achter het stuur krijgt
een helm op, die verbonden is met de appa
ratuur in de maquettekamer. Hij rijdt in
feite op die maquette. Want op een meters
hoog doek vóór hem wordt het beeld van
de televisiecamera op de kleine truck zo
groot als de werkelijkheid geprojecteerd.
Het grote voordeel van deze „educator"
boven andere reeds bestaande verkeerssi-
mulatoren is, dat men steeds nieuwe situa
ties, zowel mogelijke en als men dat zou
willen ook onmogelijke, kan creëren.
De tv-rij-educator heeft zijn waarde
reeds bewezen. Zes leerlingen, die norm al
rijles kregen, behaalden na negentien uren
les dezelfde resultaten als zes leerlingen
die zeven en een half uur achter de edu
cator hadden gezeten. Examinatoren die
niet wisten welke leerlingen met de edu
cator hadden geoefend, konden geen ver
schil merken in de resultaten van de op
leiding.
De uitvinder van deze rijeducator is de
heer Chr. van den Berg uit Amsterdam.
Philips heeft de televisie- en andere elec-
tronjsche problemen opgelost en Werk
spoor de constructieproblemen.
Er wordt reeds gedacht over een derge
lijk apparaat voor het lesgeven in het be
sturen van tanks en dan nog voor het les
geven in het besturen van vliegtuigen.
Daar zal dan kleurentelevisie aan te pas
moeten komen.
Honden vergiftigd. Binnen één week
tijd zijn in Musselkanaal acht honden door
vergiftiging gestorven. Gebleken is dat zij
met strychnine zijn vergiftigd. De politie
stelt een onderzoek in.
TOKIO (AP) Een Europese zaken
man heeft verklaard, dat hij de Zuid-
chinese stad Kanton dodelijk vervelend
heeft gevonden maar dat er minder el
lende zichtbaar is dan in de Britse
kroonkolonie Hongkong. De zakenman,
die tweeëneenhalve week heeft doorge
bracht op de onlangs gesloten internatio
nale handelsbeurs te Kanton, vertelde,
dat hij door de achterbuurten van de
stad heeft gezworven, een model-land-
bouwgemeenschap heeft bezocht en met
BONN Het Westduitse kabinet heeft
besloten bondspresident Lübke aan te be
velen procureur-generaal Wolfgang Im-
merwahr Frankel uit politieke overwegin
gen te pensioneren. Hoewel gelaakt wordt
dat Frankel bij zijn benoeming tot hoog
ste aanklager der bondsrepubliek aan mi
nister van Justitie Stammberger niets heeft
verteld over zijn werk in Leipzig tussen
1940 en 1943, waar hij reeds rechtsgeldige
vonnissen ongedaan maakte om doodstraf
fen voor kleine vergrijpen te kunnen eisen
zal er geen disciplinair onderzoek worden
ingesteld. Frankel zal kunnen genieten van
het pensioen van officier van justitie, daar
hij te kort procureur-generaal is geweest
om het pensioen van deze functie al te
kunnen krijgen.
Op een vraag gaf perschef Von Hase
gisteren echter toe, dat Frankel ook nooit
officier van justitie had kunnen worden,
indien zijn verleden uit de nazi-tijd eer
der bekend was geweest. Dat Frankel toch
het pensioen krijgt van deze functie, noem
de Von Hase een gevolg van het feit, dat
West-Duitsland nu een rechtsstraat is.
Inmiddels wordt het rumoer, ook in de
Westduitse pers, over het geval-Frankel
steeds luider. Vast staat nu, dat Frankel
in Leipzig een „bloedrechter" was, die van
Hitiers maatregel, dat rechtsgeldige von
nissen alsnog teniet konden worden gedaan
als ze te mild waren, een barbaars ge
bruik maakte. Frankel, die tot vorige
week de hoogste functie in de staande ma
gistratuur der bondsrepubliek bekleedde,
liet in 18 van 34 gevallen vonnissen nietig
verklaren, om de doodstraf te kunnen eisen
In 18 andere gevallen, waarin advocaten
van terdoodveroordeelden trachtten een
vonnis nietig te laten verklaren, zette hij
een executie door. Zo eiste hij bijvoorbeeld
tegen de half-debiele arbeider August Vöj-
ker die in Kiel wegens diefstal van 11,67
mark tot gevangenisstraf was -veroor
deeld, de doodstraf, omdat hij de man,
die weliswaar een blanco strafregister "had
„een weinig waardevolle volksgenoot"
achtte.
Dat Völker toch in leven bleef, had hij
te danken aan de later in het proces te
gen de opstandige officieren van de 20ste
juli 1944 als „bloedrechter" berucht ge
worden Roland Freisler. Zelfs Freisler,
het symbool der rechtloze nazi-justitie,
was Frankels eis tegen de arbeider Völker
te dol. Als president van het toenmalige
Rijksgerechtshof sloot hij zich niet aan
bij Frankels eis.
Men kan zich afvragen hoe het mogelijk
is dat een man met een dergelijk verleden
als Frankel in de bondsrepubliek niet al
leen officier van justitie werd, maar zelfs
procureur-generaal. Nog beter kan men
de vraag stellen hoe het in het algemeen
mogelijk is dat dergelijke figuren, zeven
tien jaar nö de ondergang van het nazi
rijk, vrijwel zonder onderbreking als recht
sprekers in functie zijn geweest. Het ant
woord op deze vraag luidt echter niet,
zoals de bondsregering velen wil wijsma
ken, dat men over het verleden van tal
loze juristen niets weet, omdat de Oost-
duitse communisten niet over de brug wil
len komen met de documenten, behalve
dan wanneer er een politiek schandaal van
komen kan.
Nee, het antwoord moet luiden, en wordt
opk. dqor .een blad als de „Süddeutsche
Zeitung" gegeven, dat het in de hoogste
regionen, van de Westduitse rechtspraak
steeds gewemeld heeft van figuren met
een dubieus verleden.
Zo werd Frankels chef uit de jaren
1940-i9'43' in Leipzig, dr. Kirchner, na de
oorlog rechter in het bondsgerechtshof,
een collega van Frankel uit de nazi-tijd,
dr. Richter, werd senaatspresident van
dit hof, evenals een andere collega, dr.
Hörchner. Degenen, die zich nu kwaad
maken over het feit dat Frankel zich
tot procureur-generaal liet benoemen, ter
wijl hij zulk een verleden had, verge
ten dat Frankels chefs en collega's, aan
wier handen evenveel bloed van nazi-
justitiële moorden kleefde, hun benoemin
gen ook aanvaardden
Uit dit alles is maar één conclusie te
trekken: uit eigen innerlijke overtuiging
wordt er in de bondsrepubliek weinig ge
daan om rechtspraak, lerarenkorpsen, le
ger en regering van nazi-smetten te rei
nigen. Pas als er een schandaal ontstaat,
zoals in de zaken Oberlander en Fran
kel, komt men in actie om de al te
zeer in het oog lopende bruine elemen
ten uit het verleden incidenteel te ver
wijderen.
hulp van Chinees sprekende buitenlan
ders met tal van Chinezen gesprekken
heeft gevoerd. Gedurende zijn korte
reis, waarvan hij toegeeft dat zij van
beperkte omvang is geweest, heeft hij,
naar hij zei, beslist geen tekenen van
hongersnood gezien.
Hij verzocht, toen hij tijdens een opont
houd te Tokio deze en andere mededelin
gen deed, zijn naam geheim te houden,
omdat hij hoopt, later in dit jaar naar
China terug te keren.
Zijn opmerkingen gaven de indruk, dat
hij de streek, die hij heeft bezocht, met
een scherp en onderzoekend oog heeft be
zien.
„In wezen", zo zei hij in een persge-
sprek, „heb ik geen ellende gezien, maar
ook geen welvaart. Wel veel organisatie,
maar grotendeels ondoeltreffend. Alles
moet in een communistische stad blijk
baar op gang worden gebracht door mid
del van formulieren met zeven doorslagen"
Hij vertelde, dat hij maar één keer men
sen in de rij heeft zien staan om voedsel
te krijgen. Het was een rij van dertig
mensen die groente wilden kopen, afkom
stig van onafhankelijke boeren. „Men liep
elkaar niet onder de voet. Er was niets,
dat te vergelijken was met de tonelen die
zich vlak na de oorlog in Frankrijk of En
geland afspeelden en zeker niets dat leek
op de bestorming van een "Newyorks wa
renhuis, dat uitverkoop houdt".- Hij yopd dat
betrekkelijk weinig winkels behoorlijk wa
ren voorzien van ingeblikte levensmiddelen
van verschillende aard en een aanzienlijke
hoeveelheid van wat hij „nutteloze dingen"
noemde, zoals speelgoed, die weinig wer
den gekocht.
„Men ziet geen dikke mensen, maar ook
geen wandelende geraamten in de stra
ten van Kanton", 's Avonds wandelen de
miljoenen inwoners van de stad in de hoofd
straten, naar hun uiterlijk te oordelen vol
komen ontspannen. De mannen dragen over
het algemeen schoenen. De vrouwen, die
het haar in vlechten dragen, waren min
der goed gekleed. De weinige soldaten die
hij zag, liepen in uniformen van slechte
kwaliteit, die eruit zagen alsof ze nooit
waren geperst".
In de achterbuurten was hij verscheiden
oude huizen binnengegaan, waarvan de ka
mers met hoge plafonds worden verlicht
door olielampen of een enkele onbescherm
de gloeilamp. Er was weinig weelde. De
wanden waren kaal en er waren geen spie
gels „maar de kamers waren proper en or
delijk". Hij stelde dit tegenover de vuil
heid en armoede, die hij naar zijn zeggen
in de armere wijken van Hongkong had
aangetroffen en voegde hieraan toe, dat de
levensstandaard hoger was dan in Haiti,
gedeelten van Mexico en sommige wijken
van Parijs.
De Chinezen ,die hij heeft gesproken, ge
wone mensen zowel als ambtenaren- „wis
ten heel weinig van wat in de rest van de
wereld gebeurt". Zij schijnen met de ge
woonste dingen, zowel op commercieel als
op politiek gebied, onbekend te zijn.
Het leven is, afgezien van de arbeids
uren, voor de meeste inwoners vervelend.
Hetzij omdat zij er geen belangstelling,
hetzij omdat zij er geen geld voor hebben,
gaan zij niet in grote getale naar de ge
organiseerde culturele evenementen en zelf-
niet naar de Chinese opera.
Voor een bezoeker is het leven nog kleur
lozer. „De hotels zijn de ongeriefelijkste
ter wereld. Er hangen geen schilderijen
aan de muren, er liggen geen tapijten op
de grond, er is geen warm water, het meu
bilair is primitief, de gloeilampen heb
ben geen kapjes, maar muggen zijn er in
overvloed." Er is geen enkele mogelijk
heid om zich te vertreden behalve wande
len in de straten van de stad.
De gemeenschap, die hij buiten Kanton
bezocht, trof hem door het gebrek aan
winkels, gemotoriseerd verkeer, machines,
tractors en amusementsgelegenheden. De
boeren in deze modelcommune wonen in
oude houten huizen met vloeren van aan
gestampte aarde.
De handelsbeurs werd gehouden in een
enorm gebouw en alle zaken werden ge
daan door middel van de abacus, het oude
Chinese telraam. Rekenmachines waren er
niet. Oppervlakkig gezien waren de inzen
dingen van machines, chemicaliën, pro-
dukten van handenarbeid, halfedelstenen,
speelgoed, sportartikelen, metaalwaren en
andere artikelen indrukwekkend, maar de
meeste produkten waren verouderd, de
stoffen uit de mode en het was moeilijk
de Chinezen te brengen tot het vaststellen
van een prijs of levertijd. „Het was een
zeer teleurstellende ervaring."
Zijn opmerkingen samenvattende, zei
hij: „De volkshuishouding loopt niet zo
best als sommigen zeggen, maar ook niet
zo slecht als de Amerikanen willen doen
geloven. Zij maken middelmatige vorde
ringen. Het is een land, dat zich voortbe
weegt als een schildpad: langzaam maar
zeker. Japan daarentegen gaat met spron
gen vooruit. Mijn indruk is, dat China er
ver vanaf is, een van de machtige landen
der wereld te zijn, afgezien dan van de
enorme mensenmassa. Het is geen lui land
maar ook geen land waar iedereen grote
haast heeft. De intellectuele jeugd droomt
er van naar het buitenland te gaan, naar
Parijs of Londen, maar ze geloven niet,
dat een arm mens daar welgesteld kan
worden. Als men hun vertelt dat vakver
enigingen werkgevers dikwijls hun wil op
leggen en dat het Westen geen oorlog wil,
beginnen ze te lachen. Het enige, waar
men zeker van kan zijn, is, dat men hen
niet door discussie kan overtuigen. Het
heeft geen zin, het te proberen."
NEW YORK (AP) De stad New York
van oudsher een smeltkroes van de we
reldbevolking heeft meer inwoners van Ita
liaanse geboorte of afkomst, dan welke
Italiaanse stad ook, behalve de vier groot
ste. Uit cijfers van het Amerikaanse bu
reau voor de statistiek blijkt, dat Italiaans-
Amerikanen verreweg de grootste groep
vormen onder de Amerikanen, die sinds
een of twee generaties in de stad wonen.
De volkstelling van 1960 wijst uit dat er
858.601 Italiaans-Amerikanen in de stad
van in totaal 7.781.984 inwoners leven. Al
leen in Rome, Milaan, Napels en Turijn
wonen meer Italianen.
Verder is komen vast te staan, dat na
de Italianen personen van Russische af
komst met uitzondering van de ingelijf
de Oostzee-staten komen. Hun aantal
bedraagt 563.943.
Daarna komen: Polen (389.353), Duitsers
(324.231), Ieren (311.638), Oostenrijkers
(219 574) en Britten (175.024)
