Soekarno eist weer overdracht
van Nieuw-Guinea vóór 1963
Verhoging weistandsgrens
per januari '63 tot f 8600
Marinier gesneuveld
op Nieuw-Guinea
ttaütol weer
vandaag-
HET WEER
Drie Papoea-studenten schokken
Nieuw-Guinea met verhaal over
brief van dr. van Roijen
Indonesiërs geïrriteerd door
Nederlandse verlangens
bij het overleg in de V.S.
Droogdok van 3800 ton
op Noordzee gezonken
Veldkamp vraagt SER-advies
Dr. F. A. de Graaff
overleden
Frits Kirihio in
Washington
éeè MORRIS before you êuy!
Tien jaar „Europa99
47e JAARGANG NUMMER 219
REGEN- EN TWEEDJASSEN
Voor de derde maal...
In de krant van heden:
Het woord is aan
Particulier secretaris
van prins Bern hard
Vrij warm
Aan het strand:
Autonomie in studie
Rel op Trafalgar Square
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden. I I ^^1 u *1/T J« Verschijnt dagelijks beh. zon- en feestdagen.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 uur. Zat. 9-1 uur. I I T 1 P™™ tl m. 1^1 1 I If El^ 1^1 1 Abonnement p. week 59 c., p. kwartaal 7,65,
Telef. adm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519. A AAA JL A A A A t» franco per post 8,15. Losse nummers 12 ct.
Telef. redactie 5389, na kantooruren 5080. Giro-rekening IJmuider Courant no. 129288.
Haarlem: hoofdred. en alle aid. Telef. 15295. DAGBLAD VOOR VELSEN-IJMUIDEN, SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
DINSDAG 24 JULI 1962
Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem Directie: P. W. Peereboom en Mr. H. C. van der Mije
(Van onze correspondent)
WASHINGTON. De onderhandelingen tussen Nederland en Indonesië zijn in een
delicaat stadium gekomen. Deze week zou resultaten, maar ook een mislukking
kunnen opleveren. Gisteren hebben wjj reeds gemeld, dat de Indonesiërs zich teleur
gesteld toonden over wat zjj kenschetsen als „Nederlandse kruidenierspolitiek", maar
toen wisten wjj nog niet, dat sommigen in de Indonesische delegatie aan het einde
van de vorige week reeds het gevoel hadden, beter naar huis te kunnen terugkeren.
Zover is het echter niet gekomen. Men is maandagmiddag opnieuw in het landhuis
bij Middleburg in Virginia bijeengekomen. Men gaat opnieuw proberen of een ver
gelijk mogelijk is. Oe Thant, die in New York gesproken heeft met Soebandrio, schijnt
er ook op te hebben aangedrongen het streven naar een akkoord niet te snel op
te geven.
alle mogelijke militaire voorzorgsmaat-
maatregelen getroffen. Het militaire gar
nizoen van Hollandia is in staat van pa
raatheid gebracht.
Maandagavond was er nog weinig be
kend over maatregelen, die het burger-
bestuur heeft genomen ter verzekering
van de verbindingen. Wel is maandag
avond personeel van de P.T.T. opgeroe
pen vóór extra dienst. Sedert enkele maan
den heeft Hollandia een organisatie ter
bescherming van de burgerbevolking, doch
deze heeft tot dusver weinig van haar
activiteiten dóen blijken. Zo is er slechts
één sirene en zijn er nog geen schuil-
loopgraven of schuilkelders. Hollandia
maakte maandagavond een uiterst rusti
ge indruk en het leven bood er het nor
male beeld. De stad was niet verduis
terd.
Advertentie
In Djakarta heeft president Soekarno
gisteren verklaard, dat Indonesië meer
dan één verzekering van Nederland wil
hebben dat het het plan-Bunker aanvaardt
en dat Nieuw-Guinea vóór het einde van
dit jaar aan Indonesië overgedragen moet
worden.
Ondanks het feit, dat Soekarno dus op
nieuw 1963 heeft genoemd als tijdlimiet
voor de overdracht, schijnt de onenigheid
over de overdrachtsperiode niet het. aller
belangrijkste obstakel op de conferentie te
zijn. De Indonesiërs tonen namelijk meer
teleurstelling over de Nederlandse neiging,
nauwkeurige bepalingen te maken ter ga
rantie van het zelfbeschikkingsrecht der Pa
poea's. Nederland zou niet alleen verlan
gen, dat na de overdracht van de admi
nistratie de Verenigde Naties de Indone
sische regering van advies blijven dienen
over een volksstemming door de Papoea's
maar Nederland zou dat Verenigde Naties
advies ook bindend willen maken. Dat
laatste schijnt Indonesië bijzonder te irri
teren.
Bij de hervatting van het overleg op 13
juli heeft dr. Van Roijen verklaard, dat
de Nederlandse regering de Bunker-voor
stellen in beginsel aanvaardt. Dit betekent
dat Nederland akkoord gaat met na de
faze van V.N-bestuur een periode van
volledig bestuur door Indonesië, gevolgd,
na een nog vast te stellen aantal jaren,
door de uitoefening van het zelfbeschik
kingsrecht door de Papoea's. Deze aan
vaarding door de Nederlandse regering is
slechts afhankelijk van de voorwaarde dat
de Nederlandse regering toereikende
waarborgen ontvangt voor de beveiliging
van de belangen, met inbegrip van het
zelfbeschikkingsrecht, van de Papoea's.
Er is nog een derde obstakel, dat moei
lijk uit de weg te ruimen blijkt. De Indo
nesiërs hebben namelijk te kennen gege
ven, dat zij de Indonesische parachutisten,
die op Nieuw-Guinea zijn geland, niet in
de steek willen laten. Eerst was het niet
erg duidelijk, wat zij hiermede bedoelden,
maar thans is gebleken, dat zij deze para
chutisten op Nieuw-Guinea willen laten
om hen daar te gebruiken als de eerste
Indonesische politie. Gaandeweg moeten
er toch Indonesische ordebewaarders ko
men, zo redeneren zij. „Waarom zouden
wij deze elitetroepen daar dan niet laten?"
Zij beweren dat zij reeds over tweedui
zend manschappen op Nieuw-Guinea kun
nen beschikken..
Bij dit alles zijn de Nederlandse onder
handelaars er niet altijd zeker van, of
de Indonesiërs nog aan het loven en bieden
zijn, danwel of zij hun definitieve stelling
reeds betrokken hebben. Zodra men zo
ver is, dat men van beide zijden de uiter
ste prijs heeft genoemd en zodra men
weet, dat afdingen niet meer mogelijk is,
zal moeten blijken of er een akkoord in
zicht is dan wel een tweede terugkeer van
de Indonesiërs naar Djakarta, een terug
keer, die ernstiger zou zijn dan Malik's
vertrek in maart.
In een maandagavond te Hollandia uit
gegeven officieel communiqué wordt ge
zegd dat uit buitgemaakte documenten op
Indonesische parachutisten blijkt, dat Hol
landia een voor luchtlandingen aangewe
zen doêl is In verband hiermede zijn
BARTELJORISSTR HAARLEM TEL 13439
LEIDSESTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 223596
Na hun terugkeer in Indonesië zullen
de drie Papoea-jongeren de Indonesische
regering verzoeken, een bezoek te mogen
brengen aan Ambon, Atjeh en de Mina-
hassa om ter plaatse te kunnen nagaan
hoe de „autonomie" in deze gebieden
is geregeld.
Op de Noordzee op ongeveer vijftig mijl
ten noord-noordwesten van Terschelling is
een drijvend droogdok, dat door de Por
tugese zeesleepboot „Praia Grande" werd
gesleept, vanmorgen omstreeks zeven uur
gezonken.
Het 3.800 tons dok, dat van Horten ten
zuiden van Oslo in Noorwegen naar Djed-
dah aan de Rode Zee moest worden ge
bracht in opdracht van n.v. bureau Wijs
muller te IJmuiden raakte maandagmor
gen lek, nadat men gedurende het afgelo
pen weekeinde veel slecht weer in de
Noordzee had ondervonden.
De runners aan boord van het dok heb
ben getracht met behulp van verplaats
bare motorpompen het binnengedrongen
water te verwijderen, maar dit had geen
resultaat.
De runners zijn tenslotte allen aan boord
van de Portugese sleepboot genomen. De
IJmuidense zeesleepbbot „Titan" van n.v.
bureau Wijsmuller die maandagmorgen ter
assistentie was uitgevaren heeft geen hulp
meer kunnen bieden daar het droogdok
bij aankomst van de „Titan" nog maar
enkele meters boven water uitstak en slag
zij maakte.
Hartelijk begroet door een groep auto
riteiten is oud-president Eisenhower gis
teren als „toerist" in Europa teruggekeerd.
Bij de aanlegplaats van de Queen Eliza
beth in Cherbourg hadden zich verschil
lende mensen verzameld om Eisenhower
en zijn vrouw toe te juichen.
Alvorens in de trein te stappen naar
Parijs zei Eisenhower tegen de journalis
ten, dat hij via Kopenhagen zal doorreizen
naar Stockholm waar hij een internatio
naal congres van onderwijzers zal bij
wonen.
Koningin Elizabeth heejt de ex-presi
dent en mevrouw Eisenhower uitgenodigd
op 10 augustus de lunch bij haar te ge
bruiken. Eisenhower is van plan premier
Macmillan te bezoeken en, zo mogelijk, Sir
Winston Churchill.
Het was de derde landing in Cherbourg
voor Eisenhower. De eerste was in 1928
en de tweede in 1951, toen hij opper
bevelhebber van SHAPE was. Toen hij
zich gisteren gereedmaakte om aan wal te
gaan, wilde hij het lintje van het Franse
Legioen van Eer opdoen, maar hij ont
dekte dat er in zijn revers niet het ge
bruikelijke knoopsgat zat. Eisenhower
sneed kordaat een kleine opening in de
dure stof en ging even later in vol ornaat
van boord waar hij door Franse autori
teiten werd begroet. (Telefoto)
Weerrapporten 1, 2
Agenda van IJmond en Haarlem 2
Uit het binnenland 2
Beeldverhalen2, 7
Van Dag tot DagS
Op de Praatstoel 3
Buitenlands nieuws 3, 5
Kunst 4
Horen en Zien 4
In 4e Vishal en op zee6
Uit stad en omgeving6, 8
Feuilleton 7
Economisch nieuws9
Beurs 9
Scheepsberichten 9
Topsy 10
Sport 11
Luidsprekers10
Dit nummer bestaat uit
twaalf pagina's
De minister van sociale zaken en volks
gezondheid, dr. G. M. J. Veldkamp, heeft
het oordeel van de Sociaal-Economische
Raad (SER) gevraagd over een verho
ging van de loongrens van de Ziektewet,
het Ziekenfondsbesluit, de Werkloosheids
wet en de Invaliditeitswet per 1 januari
1963 tot 8.600.
In zijn brief aan de raad berekent
minister Veldkamp, dat volgens het sys
teem van deze wetten, dat de verho
ging van de loongrens koppelt aan het
indexcijfer van de lonen per 31 juli en
aan het prijsindexcijfer van het levens
onderhoud per 15 augustus, de loongrens
per 1 januari 1963 volgens de thans be
kende gevens 8.450 zou gaan bedragen.
De compensatie voor de huurverhoging
per 1 september zou dan echter nog niet
in de loongrens per 1 januari 1963 tot
uitdrukking komen. Als gevolg hiervan
zou een aantal personen uitsluitend door
de huurcompensatie gedurende het jaar
1963 buiten de sociale verzekeringswetten
komen te vallen.
De loongrensbepalingen bieden echter
de mogelijkheid om in geval van bijzonde
re omstandigheden na advies van de
S.E.R. bij de bepaling van de nieuwe loon
grens uit te gaan van het te verwachten
indercijfer van lonen per 31 december en
van, het te verwachten gemiddelde van de
prijsindexcijfers van het levensonderhoud
over de periode van twaalf maanden, ein
digende op 15 december. Op grond van de
ze te verwachten cijfers zou de nieuwe
loongrens 8.600 gaan bedragen.
Voorts heeft minister Veldkamp de
S.E.R. advies gevraagd over een verho
ging van het maximum dagloon, dat se
dert 1 januari 1962 f 22 per dag bedraagt.
Wijnaends Francken:
Het zijn de slaven die tirannen
kweken.
Morgen, 25 juli, is het tien jaar geleden
dat het verdrag tot oprichting van de
Europese Gemeenschap voor Kolen en
Staal in werking trad. We kunnen nu dus
terugzien op tien jaar nauwe Europese
samenwerking op bovennationale grond
slag, zij het dan dat die samenwerking
beperkt bleef tot zes landen en tot slechts
twee maar dan uiterst belangrijke
sectoren van de economie van die landen.
Het was bepaald niet onlogisch dat die
eerste stap in de richting van Europese
eenwording niet verder ging dan het
scheppen van een gemeenschappelijk kader
waarbinnen de basisindustrieën van een
half dozijn landen onder één supra-natio-
nale „overheid" konden werken. Dit „be
scheiden begin" was toch nog altijd een
geweldige onderneming. En aan het welsla
gen of mislukken daarvan zou men de mo
gelijkheden voor verdergaande Europese
integratie kunnen toetsen om dan, in het
positieve geval, tot de volgende stap over
te gaan.
De eerste poging tot zo'n volgende stap,
de „Europese Defensie-Gemeenschap", is
niettemin falikant uitgekomen voorna
melijk (zou men achteraf kunnen zeggen)
omdat Europa psychologisch niet rijp
was voor dat machtige experiment. Toch
voelden de Europese staatslieden kort daar
na, dat het werk aan de eenmaking van
ons werelddeel moest voortgaan, want de
Kolen- en Staal-Gemeenschap had al spoe
dig het belang en de voordelen van eco
nomische integratie op continentale grond
slag in de praktijk aangetoond. Zo ontstond
de Europese Economische Gemeenschap,
de „Euromarkt", met daarnaast in een
ietwat overbodig afzonderlijk kader de
Gemeenschap voor Kernenergie, „Eur-
atoom". Vooral de Euromarkt is in zeer
korte tijd een doorslaand succes geworden.
Euratoom echter heeft vooralsnog een tè
beperkt gebied van actie en zal vroeg of
laat (maar liever vroeg) wel moeten wor
den omgezet in een Gemeenschap voor
Energie-voorziening in het algemeen; er
is immers in Europa nauwelijks een vraag
stuk te bedenken dat zó dringend om op
lossing in Europees verband vraagt als
dat van een gecoördineerd energiebeleid.
Een grote moeilijkheid daarbij is natuur
lijk dat een dergelijke Gemeenschap voor
Energie-voorziening naast de kernenergie,
het aardgas en de aardolie ook de kolen-
sector zou moeten omvatten, met het lo
gische maar op dit ogenblik weinig wense
lijke gevolg dat de staalse'ctor bij de E.E.G.
zou worden ondergebracht en de Kolen- en
Staal-Gemeenschap dus zou verdwijnen.
Maar intussen is er al een probleem
van heel andere aard gerezen; namelijk
de vraag of verdere ontwikkeling van de
Europese eenmaking moet gaan in de
breedte of in de diepte. In de breedte, dat
wil zeggen in de richting van uitbreiding
met andere landen, in de eerste plaats En
geland; of in de diepte, namelijk door in
tegratie ook op politiek gebied. Het is be
grijpelijk dat vele geestdriftige „Europea
nen" beide mogelijkheden graag tegelijker
tijd gerealiseerd zouden willen zien, maa:
de kans daarop is momenteel wel bijzonder
klein. Want een vorm van politieke inte
gratie die deze naam werkelijk verdient is
waarschijnlijk onaanvaardbaar voor En
geland en zeer zeker voor president Dt
Gaulle, die alleen maar wil weten van zijn
„Europa der (niet-geïntegreerde) vaderlan
den". Echte politieke eenwording is uit
sluitend denkbaar binnen een Europese Po
litieke Gemeenschap zoals die een jaar oi
tien geleden is ontworpen in een plan dat
na Frankrijks verwerping van de Defen
sie-Gemeenschap in 1954, geruisloos var
het toneel is verdwenen.
De verdere ontwikkeling van de Euro
pese eenmaking zal voorlopig dus wel ir
de breedte moeten gaan, m.a.w. door uit
breiding van de Gemeenschap met Enge
land en eventueel andere landen. Dit is
op zichzelf bepaald niet ongunstig, ook a
zal de „stevigheid" van de integratie ei
vermoedelijk wel wat onder lijden. Als
daarnaast nog iets kan worden bereikt o;
het gebied van de politieke samenwerkin;
kan dat als een extra winstpuntje worden
beschouwd mits de op ander gebier
verwezenlijkte eenwording er niet ondei
lijdt maar dan moet wel vermeden wor
den dat die samenwerking de valse vlag
van „integratie" gaat voeren. Vooral voor
de kleine landen is het van belang dat dit
onderscheid heel duidelijk wordt gemaakt
want zolang een supranationaal gezags
orgaan ontbreekt dienen die kleine lande,
zich een zo groot mogelijke mate van be
wegingsvrijheid voor te behouden
Op deze tiende verjaardag van de bouv
van een Verenigd Europa kan men dus nie
constateren dat de problemen er seder
1952 eenvoudiger op zijn geworden. Maa:
aan het streven naar hun oplossing val'
toch niet te ontkomen want als zij onopge
lost bleven zou Europa geen toekoms
meer hebben.
In het stads- en academisch ziekenhuis
in Utrecht is gisteravond na een ziekbed
van enkele maanden overleden dr. F. A.
de Graaff, particulier secretaris van prins
Bernhard. Dr. De Graaff, die comman
deur in de huisorde van Oranje was, be
reikte de leeftijd van 56 jaar.
Enkele maanden geleden overkwam dr.
De Graaff een verkeersongeluk nabij
Utrecht. Zijn auto vloog toen over de kop,
maar de verwondingen van dr. De Graaff
vielen nogal mee. Na enige tijd moest dr.
De Graaf echter opnieuw in het zieken
huis worden opgenomen, omdat andere
ziekteverschijnselen zich hadden geopen
baard.
Voor een levensschets van de overlede
ne zie pagina 4.
Tijdens een vuurgevecht nabij Merauke
ip Nieuw-Guinea is de dienstplichtige ma
imer derde klasse Ernst Herbert Pina uit
"otterdam gesneuveld. Pina was twintig
'aar oud en ongehuwd.
Advertentie
Verwachting tot morgenavond:
Droog en vrij warm weer met
zonnige perioden. Overwegend
matige oostelijke wind.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
Een hogedrukgebied dicht bij ons
land geeft zonnig strandweer. Mor
gen zal het opnieuw iets warmer
zijn met middagtemperaturen van
20 tot 22 graden. Zeewater 16 gra
den. Er zal een zwakke wind uit
oostelijke richtingen waaien.
Vooruitzichten: Nog fraai
strandweer met hogere tempera
turen.
er van overtuigd tè zijn, dat Nederland
van Nieuw-Guinea af wil.
De politie heeft zondag een einde ge
maakt aan een bijeenkomst van de
Britse fascisten op Trafalgar Square
in Londen, onder het gejoel van dui
zenden aanwezigen. Een dunne blauwe
kring van Bobbies omgaf het monu
ment toen de fascisten hun spandoe
ken en vlaggen uitbreidden, waarna
een gevecht begon. De Britse regering
weigert de demonstraties van extre
mistische rechtse bewegingen te ver
bieden. De politierechter in Londen
heeft gisteren boeten opgelegd van
een, twee en vijf pond aan de meeste
der 56 gearresteerden, voor beledi
gingen, aanvallen op de politie en een
gehoor geven aan bevelen van de
politie.
De drie Papoea-studenten uit Nederland,
die hun bezoek aan Indonesië hebben on
derbroken voor besprekingen op Nieuw-
Guinea, hebben gisteravond in Hollandia
verklaard, dat hun in Djakarta door mi
nister Soebandrio een brief is getoond
waarin de Nederlandse ambassadeur in
Washington, dr. Van Roijen, minister Soe
bandrio uitnodigde om naar Washington
te komen „om in ontvangst te nemen wat
Indonesië wil hebben", zoals de drie jon
ge Papoea's het formuleerden. Minister
Soebandrio zou volgens de brief „alleen
zijn handtekening behoeven te zetten".
Nederland zou volgens dr. Van Roijen be
reid zijn „Nieuw-Guinea zonder moeilijk
heden aan Indonesië over te dragen".
De drie Papoea's Jelman, Indey en
Somisoe verklaarden dit op een bijeen
komst met een tiental leden van de Nieuw-
Guinea-raad, die door een eft ander zeer
geschokt waren. Op een vraag naar de
authenticiteit van de in Djakarta getoon
de brief, maakten de drie studenten slechts
het voorbehoud, dat zij de handtekening
van dr. Van Roijen niet kenden. De stu
denten is gevraagd in Djakarta een foto
kopie van de brief te vragen om hun be
weringen te kunnen staven.
De drie Papoea-studenten verklaarden
In Hollandia is vernomen, dat de Pa
poea-student Frits Kirihio zich thans in
Washington bevindt om het Nederlands-
Indonesische overleg over Nieuw-Guinea
van dichtbij te kunnen volgen. Er zouden
plannen bestaan dat ook de in Nederland
studerende voorzitter van de Parna, H.
Wajoi, die reeds in Bonn zou vertoeven,
naar de Verenigde Staten zal vertrekken,
alsmede de in Hollandia verblijvende Si-
las Tokoro.
Hiervoor zou overleg zijn gepleegd met
de vice-voorzitter van de Parna, de heer
E. Bonay, die lid is van de Nieuw-Guinea-
raad. Het is niet bekend door wie dit be
zoek aan Washington zou worden gefinan
cierd.
Een aantal leden van de Nieuw-Guinea-
raad heeft geweigerd aan het gesprek
met de drie Papoea-studenten deel te
po, Jouwe, Tanggahma en Sollewijn-Gelpe.
De drie reizigers verzekerden de le
den van de Nieuw-Guinearaad dat zij
hadden getracht, president Soekarno te
overtuigen van de wil die leeft in de
Parna voor het verkrijgen van zelfstan
digheid voor West-Papoea in 1970. Het In
donesische staatshoofd had echter geant
woord dat de enige oplossing is gelegen
in het bestaan van een Indonesische staat
waarbinnen een zekere mate van zelf
bestuur kan worden geregeld.
y
