V.S. verbaasd over Soekarno's
uitleg van zelfbeschikking
Indiening van
schadeclaims
op Indonesië
HET WEER
„Staakt het vuren nu van
kracht op Nieuw-Guinea
Oorzaak van de „Plantaziekte"
staat nog steeds niet vast
KIJK
V.S.V.-R.C.H.
Washington zwijgt over minister
Lunsuitlatingen inzake de
houding van Amerika
Gewonde militair
tijdens operatie
overleden
Rusland lanceert
Kosmos VHF'
Vluchteling lag 3
kwartier gewond
tegen de muur
Generaal Rikhyemilitair adviseur
van Oe Thant zal toezicht houden
Onderzoek wordt
voortgezet
Soekarno's rede
moet fout zijn
geciteerd
Geneesmiddelenwet
zeer urgent door
„Softenon-baby's
éeè MORRIS 'éeforeijou êmj!
PEUGEOT - SKODA
47e JAARGANG NUMMER 241
ZATERDAG 18 AUGUSTUS 1962
In de krant van heden:
Het woord is aan
Droog
Aan het strand:
In onze ETALAGE
WIJK A ZEEËRWEG 4
complete keukens
hang- en legkasten
ZIE DE PRIJZEN
Zaanlandsche Houthandel
„Verkeerde won
HEDENMIDDAG 6 UUR
REGEN- EN TWEEDJASSEN
Van Roijen:
Kam er co m missie
N.V. GARAGE VERBEEK
COIFFURES
DE VRIES
Rode Terlenka
Herenpantalons
KENNEMERLAAN 55
PAVILJOEN „DE UITKIJK"
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 uur. Zat. 9-1 uur.
Telef. adm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519.
Telef. redactie 5389, na kantooruren 5080.
Haarlem: hoofdred. en alle afd. Telef. 15295.
IJmuider Courant
DAGBLAD VOOR V E L S E N - IJ M U ID E N, SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING
Verschijnt dagelijks beh. zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 c., p. kwartaal 7,65,
franco per post 8,15. Losse nummers 12 et
Giro-rekening IJmuider Courant no. 129288.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
leur. Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem Directie: P. W. Peereboom en Mr. H. C. van der Mije
De eerst^37 evacué's uit Nieuw-Gui-
nea zijn in de Willem, de Zwijgerkazer
ne in Wezep aangekomen. Overste K.
Timmerman die met zijn ondergeschik
ten de verzorging van deze mensen
op zich neemt, was dadelijk bereid de
ontheemde kinderen op hun gemak
te stellen.
Den Haag Gisteravond heeft de le-
gervoorlichtingsdienst meegedeeld dat de
23-jarige tijdelijke reserve-tweede luite
nant C. H. L. M. Moreu uit Eibergen in
Nieuw-Guinea in een ziekenhuis in Kaima-
na tijdens een operatie is overleden. Gis
teren werd bericht dat hij tijdens een
vuurgevecht nabij de kampong Soem in
de omgeving van Fakfak was gewond.
(Van onze correspondent)
WASHINGTON - Soekarno's uit
legging van het recht op zelfbeschik
king van de Papoea's, namelijk dat
dit een interne zelfbeschikking zou
zijn, heeft in de Amerikaanse hoofd
stad verbazing gewekt. Het Ameri
kaanse ministerie van Buitenlandse Za
ken onthoudt zich echter van officieel
commentaar. Het meent om begrijpelijke
redenen dat het kennelijk te vroeg is
om Soekarno's verklaringen te beoor
delen. Sommigen zijn voorshands ge
neigd deze niet al te ernstig op te vatten,
totdat Soekarno's ware bedoelingen wer
kelijk blijken. Men mag uit de uitlatin
gen van sommige zegslieden veilig af
leiden, dat zij zowel de verklaringen van
Soekarno als die van minister Luns
wensen te zien als vooral voor binnen
lands gebruik bestemd.
Diplomatieke waarnemers bij de Ver
enigde Naties leggen er vooral de nadruk
op dat de tekst van het akkoord duidelijk
genoeg is en dat het de bedoeling is dat
het zelfbeschikkingsrecht volgens geest en
letter van het Handvest der Verenigde Na
ties wordt toegepast. Sommigen achten
het niet uitgesloten dat Soekarno zich op
de Indonesische onafhankelijkheidsdag
heeft laten verleiden de nadruk te leggen
op de onherroepelijkheid van de over
dracht en de inlijving van West-Nieuw-
Guinea bij Indonesië.
De Nederlandse ambassadeur, dr. J. H.
van Roijen, was eveneens verwonderd
over de interpretatie van Soekarno. Hij
meende dat deze nauwelijks ernstig geno
men kon worden. Zijns inziens wist ieder
een die bij de onderhandelingen in New
York was betrokken, dat het volledige
zelfbeschikkingsrecht voor volk en gebied
van Nieuw-Guinea is bedoeld.
Voor de interpretatie en de toepassing
van het zelfbeschikkingsrecht zijn uiter
aard de Verenigde Naties verantwoorde
lijk. Of de invloed van de Verenigde Na
ties nu of later voldoende zal zijn om
tegen eventuele onwil van de Indonesiërs
op te treden, is een andere vraag. De
tekst van het akkoord spreekt van zelfbe
schikkingsrecht voor de inwoners, maar
uiteraard bedoelt men daarmede niet in
dividuele Papoea's, maar de volkseenheid
Dat is de gebruikelijke interpretatie van
zelfbeschikking. Individuele Papoea's kun
nen, als zij dat willen, altijd verhuizen
naar een ander land. Daarvoor is geen
internationaal akkoord over zelfbeschik
king nodig. Deze zaak zal zonder twijfel
in de V.N.-assemblee in september bij de
behandeling van de gemeenschappelijke
Weerrapporten 1, 2
Agenda van IJmond en Haarlem 2
Uit het binnenland2, 5
Beeldverhalen 2, 9
Buitenlands nieuws3
Op de Praatstoel 3
Horen en Zien 4
Kunst 4
Taal-laria 5
In de Vishal en op zee 7
Uit stad en omgeving7
Kerkdiensten 7
'7ilms
Topsy 3
Feuilleton 9
Scheepsberichten 10
Beurs 10
Economisch Nieuws10
Effecten en Geldmarkt 10
Erbij H-14
Sport 15
Luidsprekers 3
Dit nummer bestaat uit
zestien pagina's
waarin opgenomen „Erbif
Verwacht wordt dat binnenkort van de
partementale zijde een oproep zal uitgaan
aan bedrijven en particulieren tot indie
ning van hun schadeclaims op Indonesië
bij het bureau, dat het ministerie van
Buitenlandse Zaken hiertoe heeft ingesteld.
De richtlijnen voor het opstellen van de
ze claims door maatschappijen welker be
zittingen in Indonesië zijn genationaliseerd,
zijn door de regering onlangs goedgekeurd.
Het ziet er naar uit dat de indiening
van de claims niet lang zal behoeven te
duren, omdat men zich bij het bedrijfs
leven al geruime tijd met het opstellen
van de individuele claims heeft bezigge
houden.
Het bureau zal de totale financiële claim
op Indonesië, als gevolg van de door In
donesië genomen maatregelen ten aanzien
van Nederlandse eigendommen, registre
ren en controleren. Bij een mogelijke her
vatting van de diplomatieke betrekkingen
tussen Nederland en Indonesië wil men
hiermee gereed zijn: aldus het Financieel
Dagblad.
SS
MOSKOU (Tass en AP) Terwijl zich
vanmorgen op het Rode Plein in Moskou
duizenden mensen begonnen te verdringen
om de triomfantelijke terugkeer naar Mos
kou van de ruimtevaarders Nikolajev en
Popovitsj gade te slaan, maakte het pers
bureau Tass bekend, dat de Sovjet-Unie
vanmorgen opnieuw een (onbemande) aard-
satelliet heeft gelanceerd en in een baan
om de aarde heeft gebracht. Het is de
„Kosmos VIII", die is uitgerust met ap
paratuur voor onderzoek van de ruimte.
De omlooptijd bedraagt iets minder dan
93 minuten; de baan ligt tussen 604 en 256
kilometer van de aarde.
De twee ruimtevaarders kwamen van
morgen per vliegtuig van de stad aan de
Wolga, waar zij sinds hun landing in ob
servatie zijn gehouden, naar Moskou. Op
het vliegveld werden zij omhel' door pre
mier Kroesjtsjev, president Breznjev en
de minister van Defensie Malinovsky.
Daarna trok het gezelschap in triomftocht
naar het Rode Plein, waar de kosmonauten
en hun familieleden samen met de Rus
sische leiders op het grote podium een
geestdriftige hulde ten deel viel.
Frederik van Eeden:
Het goede groeit traag in de schaduw
der geringschatting.
resolutie var Nederland en Indonesië aan
de orde komen
Over wat minister Luns in een televisie-
en radio-interview heeft gezegd over een
ommezwaai in Amerika's houding hult
men zich in Washington in stilzwijgen.
Voor hen, die hier van nabij de Ameri
kaanse politiek hebben gevolgd, is moei
lijk na te gaan wat mr. Luns bedoelt.
Voor zover is na te gaan is de Amerikaan
se politiek altijd gericht geweest op een
vreedzame oplossing, die voor beide par
tijen aanvaardbaar was. De V.S. zijn er
steeds op uit geweest al het mogelijke te
doen om een gewelddadige oplossing te
voorkomen Nimmer heeft men gezegd
akkoord te gaan met voorstellen van Ne
derland in die zin. dat geen verdere con
cessies moesten worden gedaan en dat
eventueel bij onwil de Indonesiërs het dan
maar op oorlog moesten laten aankomen
Velen hier hadden liever een langere
overgangstermijn gezien en een volks
stemming tijdens het V N -beheer Het zou
een betere oplossing geweest zijn, maar
zij was onbereikbaar De verscherpte toe
stand en de dreigende oorlog maakten een
Advertentie
Verwachting tot morgenavond:
Droog weer met opklaringen.
Zwakke tot matige wind tussen
west en zuidwest. Iets hogere
middagtempera turen.
Volledige weerrapporten op pagina twee
Een rug van hogedruk passeert
morgen met opklaringen. De wind
neemt af tot zwak, en waait uit
richtingen tussen Zuid- en Zuid
west. Iets warmer. In de middag
1920 graden. Zeewater 17 graden
Vooruitzichten: Iets war
mere oceaanlucht. Nog geen besten
dig weertype.
Kalverstraat - IJmuiden - Tel. 7543
BERLIJN (AP) Een jonge arbei
der uit Oost-Berlijn is gistermiddag door
de Oostberlijnse politie neergeschoten ter
wijl hij probeerde door het prikkeldraad
op de muur naar West-Berl(jn te klimmen.
Zwaar gewond viel de man neer aan de
oostelijke kant van de muur. Van West-
Rerljjn uit kon men hem zien liggen. Zijn
gezicht was met bloed bedekt. Honderden
Westberljjners stroomden toe.
Toen zij scheldwoorden naar de Vopo's
begonnen te roepen, wierpen deze twee
traangasbommer over de muur, waar
op de Westberlijnse politie met tien traan
gasgranaten antwoordde. Pas na drie kwar
tier verschenen vijf Oostduitsers met een
draagbaar om de kreunende man weg te
halen. In een ziekenhuis is hij overle
den.
Op de plaats waar de man werd neer
geschoten hebben Westberlijners later op
de middag een houten kruis opgericht
met de woorden ..Wij beschuldigen" De
neergeschoten vluchteling ondernam zijn
poging samen met een ander die onge
deerd over de muur wist te klimmen
veel soepelere oplossing nodig met het oog
op de onoverzienbare consequenties. Vol
gens de hier vrij algemeen heersende me
ning heeft Ellsworth Bunker dus góed
werk gedaan en was de Nederlandse
medewerking verstandig. Dit wil niet zeg
gen, dat men de veeleisende politiek van
de Indonesiërs en hun militaire acties be
wonderd heeft Evenmin heeft men waar
dering voor Soekarno's jongste uitlatingen.
„De Verenigde Staten hebben weliswaar
enige praktische winst behaald door zich
te mengen in het Nederlands-Indonesische
geschil over Nieuw-Guinea, doch de ver
keerde partij heeft gewonnen", schrijft de
„New York Herald Tribune".
Volgens het blad is duidelijk gebleken,
dat een Aziatisch land in een geschil met
een Europese natie altijd gelijk heeft,
zelfs wanneer het zijn toevlucht neemt tot
openlijke agressie. „De Verenigde Staten",
aldus de New York Herald Tribune, „wa
ren zo verlangend om zich van anti-kolo
niale kant te laten zien, dat zij actief mee
werkten om succes voor president Soekar
no te verzekeren. Het blad is van mening,
dat de V.N.-interim-periode een farce is,
die dient om het gezicht te redden. „Het
blote feit is, dat Indonesië nu een kolo
niale macht is geworden in plaats van
Nederland. En aangezien de Indonesiërs
nog een heleboel moeten leren over hoe
zij zich zelf dienen te regeren ziet het er
voor de Papoea's niet bijzonder rooskleu
rig uit", aldus het blad
In de afgelopen nacht om 1 minuut
over één, is in Nieuw-Guinea het „staakt
het vuren" ingegaan. De militaire advi
seur van Oe Thant, de generaal Indar
Jit Rikhye (India) is uit New York naar
Biak vertrokken om vandaar met een
Nederlands militair vliegtuig naar Hol-
landia door te vliegen. Hij zal toezicht
houden op de naleving van het staken
van het vuren, op de vorming van een
groep waarnemers en op het treffen van
regelingen voor het legeren van de
V.N.-politiemacht.
Na een verblijf van twee weken op
Nieuw-Guinea zal de generaal een bezoek
brengen aan Djakarta en vervolgens aan
Nederland. Daarna keert hij terug naar
New York om de secretaris-generaal rap
port uit te brengen. Generaal Rikhye is
V.N.-stafschef geweest in Kongo.
De veiligheidstroepen der Verenigde Na
ties voor Nieuw-Guinea ter s'erkte van dui-
Het Rijksinstituut voor de Volksgezond
heid heeft een rapport uitgebracht over
zijn onderzoekingen in verband met de
emulgator ME 18, welke in verband is
gebracht met de zich voorgedaan hebben
de „Planta-ziekte". De regering heeft een
samenvatting van dit rapport aan de
Tweede Kamer voorgelegd. In deze sa
menvatting wordt gezegd dat het onder
zoek van Plantaziekte-patiënten geen aan
leiding heeft gegeven om een virus ver-
antwoordelijkk te stellen voor het ver
wekken van deze ziekte.
„Planta-rood" en ME 18 bleken bij
proefdieren niet van een zodanige giftig
heid te zijn, dat de Planta-ziekte ver
klaard zou kunnen worden door een di
recte toxische werking van de emulgator.
Ten aanzien van enige aspecten van de
toxicologie is echter nog verder onder
zoek gaande.
Ook een verklaring van de ziekte door
een indirecte werking van ME 18, waar
bij schadelijke stoffen door de darmwand
zouden zijn geforceerd, vindt voorlopig
nog geen steun in hierop gerichte onder
zoekingen. ME 18 blijkt wel zowel bij
proefdieren en als bij mensen een dui
delijk sensibiliserende werking te bezit
ten Dit wordt als het meest positieve
resultaat van het inderzoek beschouwd
De verklaring van de verschijnselen van
de Planta-ziekte op deze basis, dus als
allergisch fenomeen, is thans echter nog
niet volledig mogelijk. Een verder onder
zoek. in het bijzonder met de uit ME 18
geïsoleerde bestanddelen en gesyntheti
seerde stoffen, die daarmee overeen moe
ten komen, wordt van groot belang ge-
echt voor het verkrijgen van een inzicht
in de ziekteverschijnselen. Dit onderzoek
is thans nog gaande. In verband hier
mede zijn uitgebreide chemische onder
zoekingen over de samenstelling en frac-
tionering van ME 18 verricht. Ook dit
deel van het onderzoek is nog niet af
gesloten. Sinds het uitbrengen van het
derde interimrapport is gebleken dat de
ME 18, indien het intracutaan bij var
kens wordt ingespoten, een huidoverge
voeligheid bij deze dieren kan veroorza
ken van hetzelfde karakter als de huid
overgevoeligheid bij mensen. Een verkla
ring voor de ziekte, die bij mensen is
opgetreden na het eten van de Planta-
margarine, geeft dit feit echter niet. Het
onderzoek wordt voortgezet, waarbij voor
al aandacht wordt geschonken aan de
mogelijkheid, dat er een kruis-overgevoe-
ligheid zou bestaan voor ME 18 en een
ander veel voorkomend allergeen.
Advertentie
zend man zullen waarschijnlijk uit Malak-
ka of Pakistan afkomstig zijn.
Voor de militaire controlecommissie in
Nieuw-Guinea heeft Oe Thant aan Ierland,
Zweden en India verzocht, officieren be
schikbaar te stellen, die een soortgelijke
functie reeds in Kongo en Israel hebben
bekleed. De commissie zal ongeveer twin
tig leden tellen.
De bevelhebber der Nederlandse zee
strijdkrachten, vice-admiraai L. Brouwer,
heeft aan de troepen in Nieuw-Guinea een
dagorder uitgegeven, waarin hij zijn
waardering betuigt voor hetgeen door hen
in de afgelopen jaren, doch in het bijzon
der in het laatste jaar, werd verricht.
„Nu vanaf heden gevechtshandelingen
niet meer mogen worden verwacht, wil ik
mijn waardering uitspreken voor de door
tastende en waardige wijze waarop u al
len. militairen van de zeemacht, de land
macht, de luchtmacht en het Papoea-vrij
willigerskorps, van hoog tot laag. de u
opgedragen taak der verdediging van de
belangen van land en volk en de bescher
ming van leven en eigendommen der be
woners van Nieuw-Guinea, hebt uitge
voerd U hebt zich in deze dienende func
tie vele opofferingen moeten getroosten en
ook teleurstellingen ondervonden. Met vol
harding hebt u de aantasting van de Ne
derlandse soevereiniteit gekeerd en be
streden, ook, toen in de periode der onder
handelingen, Indonesië voortging met het
uitvoeren van agressieve acties. Het feit,
dat u blijk hebt gegeven, de u opgedragen
taken op voorbeeldige wijze te verrichten,
geeft mij de overtuiging, dat u in de
komende periode deze lofwaardige hou
ding zult bewaren en met zelfbeheersing
en op loyale wijze de gesloten overeen
komsten zult uitvoeren", aldus de dag
order.
Advertentie
BARTELJORISSTR HAARLEM TEL. 13439
LEIDSEStRAAT (BI) KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 2235%
„De strijd voor de Papoea's begint nu
pas". Dat noemde de heer Nicolaas
Jouwe het belangrijkste, dat hij op dit
ogenblik naar voren wilde brengen. Hij
stapte op Schiphol uit hetzelfde KLM-
vliegtuig dat vanmorgen ook ambassa
deur Van Roijen naar Nederland bracht.
Om half één zou de heer Kirihio, de
Papoea-student, die als adviseur van
dr. Soebandrio is opgetreden, eveneens
op Schiphol aankomen.
Dr. Van Roijen herhaalde zijn gister
avond in New York uitgesproken verwon
dering over de uitleg die president Soe
karno zou hebben gegeven aan het zelfbe
schikkingsrecht van de Papoea's. „Ik kan
niet geloven, dat Soekarno datgene heeft
gezegd, wat hem door de persbureaus in
de mond is gelegd", verklaarde hij.
Door de uitlatingen van de Indonesische
president is verwarring ontstaan of het
zelfbeschikkingsrecht nu intern dan wel
extern moet worden beschouwd. Uit de
weergave van de rede van Soekarno zou
men kunnen opmaken dat de zelfbeschik
king van de Papoea's in feite slechts zou
neerkomen op de keus in Nieuw-Guinea te
blijven of het land te verlaten. Dr. Van
Roijen verklaarde, dat het akkoord, naar
zijn volstrekte overtuiging, het beste is,
dat onder de gegeven omstandigheden te
bereiken was.
SS
De Tweede-Kamercommissie voor de
Volksgezondheid heeft aan de regering
de vraag gesteld, wanneer eindelijk de
Geneesmiddelenwet in werking zal kun
nen treden. De regering heeft daarop nog
geen antwoord kunnen geven. Wel heeft
zij medegedeeld dat de inwerkingtreding
van de wet zoveel mogelijk wordt bevor
derd. Voor het functioneren van de orga
nen, die krachtens deze wet zullen moe
ten werken, zal nog een aantal voorzie
ningen moeten worden getroffen. Het is
heel moeilijk gebleken de nodige krach
ten aan te trekken. Daartoe worden reeds
geruime tijd ernstige pogingen gedaan.
De commissie verklaarde, dat de gecon
stateerde samenhang tussen mismaakt
geboren kinderen en tijdens de zwanger
schap gebruikte slaapmiddelen had aan
getoond, hoezeer de inwerkingtreding van
het deel van de wet, dat de toelating van
nieuwe geneesmiddelen betreft, spoed
eisend is.
De minister antwoordde, van deze nood
zaak ten volle overtuigd te zijn. Hij hoop
te, spoedig een aantal maatregelen te kun
nen doen voorbereiden.
Advertentie
Rloemendaalseweg 1 - 9 - Rlnemendaal
Telefoon 52301
Advertentie
Lange Nieuwstraat 497 - Tel. 7302
Adviezen omtrent
haar- en huidbehandeling
Advertentie
Advertentie
reeds voor 29.75
alle maten
PLEIN 1645 - 48 - TELEFOON 724S
Advertentie
morgen eens over de Kennemer Duinen
vanaf het terras van
500 zitplaatsen - zaal en terras
't KOPJE - BLOEMENDAAL
Telefoon 51162 - 60437
