Prof. Geyl achter Vlaamse
eis tot zelfbestuur
Fabrieksarbeiders
tot 40 jaar
eengezinswoningen
Kroesjtsjev eist regeling
van de Duitse kwestie
Komst van U-2's in Engeland
wekt enige politieke onrust
WERELDNIEUWS
N.V. PHILIPS' GLOEILAMPENFABRIEKEN
DRACHTEN
IJzer-bedevaart trok tienduizenden
strijders voor Vlaamse zaak
Baby Finkbine zou
misvormd zijn
geboren
Zeker 80 doden bij
overstromingen in
Zuid-Columbia
Pokkengeval in YS
Erkenning van twee Duitslanden en
demilitarisering van West-Berlijn
Engeland gaat super
kolenboten bouwen
CPraatstoel
0p de
MAANDAG 20 AUGUSTUS 1962
Abortus uitgevoerd
S. B.S.
Autobandenverkoop - Inruil
HOOFDINDUSTRIEGROEP HUISHOUDELIJKE APPARATEN
Bij ons f ij n mechanisch bedrijf is plaats voor
l
die gevoel hebben voor technisch werk.
Voor gehuwden komen op korte termijn nieuwe
r r
beschikbaar.
Gedurende de tijd dat de huizen nog niet betrokken kunnen worden wordt aan gehuwden het
kostgeld vergoed, evenals de reiskosten op de weekends.
Degenen die nadere inlichtingen wensen, wordt verzocht een brief te schrijven aan:
N.V. PHILIPS, afdeling Personeelszaken, Drachten
met vermelding van geboortedatum en tot nu toe verrichte werkzaamheden.
(Inlichtingen bij tegenwoordige werkgevers zullen niet dan na uitdrukkelijke toestemming van
reflectanten worden ingewonnen).
Nieuwe stralingsgordel
ontstaan door kern
proef van V.S.
Angolese verzetsstrijders
worden in Kongo opgeleid
Jantje
Duif
-
Samenzweringen ontdekt
in Jordanië
BRUSSEL (ANP) Tienduizenden Vla
mingen hebben gisteren de jaarlijke be
devaart naar de graven aan de IJzer ge
maakt, om er hun doden uit de Eerste
Wereldoorlog te herdenken en om zich te
bezinnen op de Vlaamse strijd. De belang
stelling was aanmerkelijk groter dan de
vorige jaren. De leuzen die de Vlamingen
met zich meedroegen waren „zelfbestuur"
„federalisme" en amnestie voor de poli
tieke delinquenten uit de tweede wereld
oorlog.
„Wjj beseffen, dat de strijd van de ver-'
trapte Vlaamse frontsoldaten in wezen een
strijd was van de kleine Vlaamse man
tegen de niet-Vlaamse machtigen, die hem
klein wilden houden. En wij beseffen ook
dat deze ontvoogdingsstrijd nog lang niet
uitgestreden is", zei dr. Rob Letten in zijn
tot de jeugd gerichte rede.
Hij verklaarde zich voorstander van
het federalisme als een afdoende en prin
cipieel eerlijke oplossing voor de talrijke
hangende problemen op het vlak der
Vlaams-Waalse verhoudingen. „Wij heb
ben ons vertrouwen in de bruikbaarheid
van de Belgische eenheidsstaat en in de
goede trouw van zijn verdedigers verlo
ren", zei'hij. „Wij hebben niets tegen Bel
gië, maar we wensen een ander België,
een België waarin wij over onszelf de
baas zijn".
Vlaanderen bezit een eigen cultuur, die
Nederlands is. Het is duidelijk dat, willen
wij ons in de Europese samenleving hand
haven, wij moeten aanleunen bij Noord-
Nederland. Dat kunnen wij niet als Bel
gen maar alleen als Vlamingen".
Prof. Geyl: Federalisme
De bedevaartgangers werden ook toege
sproken door de Utrechtse oud-hoogleraar
prof. P. Geyl. Hij zei, dat hij met krach
tig herleefde verwachting de Vlaamse be
weging de laatste jaren het politiek ter
rein in België weer heeft zien binnenstor
men en zelfs beheersen. Hij hield het
voor een teken van meerdere rijpheid,
vergeleken met „het steriele en fatale
gekibbel van voor- en tegenstanders bin
nen het Vlaams nationalisme van 30 jaar
geleden", dat in die richting de oplos
sing is.
Prof. Geyl zag het als een ernstige
In Stockholm Is zaterdag langs operatieve
weg een einde gemaakt aan de zwanger
schap van de 30-jarige Amerikaanse
mevrouw Finkbine. De arts die de abortus
verrichtte, verklaarde tegen de man van
mevrouw Finkbine dat het kind misvormd
zou zjjn geboren.
Mevrouw Finkbine vreesde, dat zij door
het innemen van thalidomide een mis
vormd kind ter wereld zou brengen en
wilde daarom de zwangerschap laten af
breken. Omdat dit in de Verenigde Sta
ten niet werd toegestaan, kwam het echt
paar Finkbine naar Zweden. Op het ogen
blik van de operatie was mevrouw Fink
bine ongeveer 14 weken zwanger. De ope
ratie duurde drie kwartier.
Radio-Vaticaan heeft zondag de op me
vrouw Finkbine verrichte abortus een
misdaad genoemd. (Reuter)
zwakheid in de Vlaamse strijdpositie, dat
er verdeeldheid heerst tussen Vlamingen
van verschillende partijen. Hij roerde
in zijn rede ook de kwestie van de amnes
tie voor de politieke delinquenten aan.
Ik ben altijd fel en onverzoenlijk anti-
natiönaal-socialist geweest, maar. ik kan
begrijpen dat Vlamingen, vernederd en
verbitterd door de Belgische misstanden
waarin zij leefden, tot hun misslagen ifi
de oorlog kwamen. Ik weet oo"k, hoe de
repressie door fanatieke anti-Vlaamsheid
misbruikt is. Volledige amnestie voor zui
ver politieke vergrijpen had allang toe
gestaan moeten zijn". De rede van prof.
Geyl werd herhaaldelijk door applaus on
derbroken.
De Ijzerbedevaart werd zoals gebruike
lijk besloten met het gezamenlijk af
leggen van de eed van trouw aan Vlaande
ren en 't zingen van het lied „De Vlaam
se Leeuw".
BOGOTA (AFP) Bij zware overstro
mingen in de 20.000 inwoners tellende stad
Florencia, in het zuiden van Colombia,
zijn tenminste 30 mensen om het leven
gekomen. 80 mensen werden gewond en
een groot aantal wordt nog vermist.
De overstroming vond plaats na een
dambreuk in de rivier de Hacha, die door
langdurige regenval sterk was gezwollen.
NEW YORK (Reuter) De gezondheids
dienst van New York heeft zondag het
eerste geval van pokken in de V.S. se
dert 1947 gemeld. De patiënt, een 15-
jarige Canadees, kwam op 11 augustus
per vliegtuig uit Brazilië en bracht het
grootste deel van de dag door op een
bank ir^ een groot New Yorks spoorweg
station, 'alvorens naar .Toronto door te rei
zen. Hij was toen al ziek. Hij verblijft
thans in een ziekenhuis in Toronto.
LONDEN (Reuter) Het Britse minis
terie van Volksgezondheid heeft meege
deeld, dat het driejarige Indische jonge
tje, dat donderdag werd geïsoleerd, omdat
men vreesde dat het pokken had, die ziek
te inderdaad blijkt te hebben.
Advertentie
SONNEMANS BANDEN SERVICE
Gasthuisvest 23 - Telefoon 17127
Moskou heeft zaterdag op triomfante
lijke wijze zijn ruimtevaarders Niko-
lajev en Popovitsj ingehaald. Op het
vliegveld werd de „hemel-tweeling"
begroet door premier Kroesjtsjev en
door de eigen familie. Links Nikolajev,
in het midden de Russische premier die
het dochtertje van Popovitsj onder
zijn hoede heeft genomen, rechts
Popovitsj. Van de indrukwekkende
maar ongedwongen ontvangst van de
ruimtevaarders konden de Nederlandse
televisiekijkers getuige zijn dank zij
een directe uitzending van bijna twee
uur, via een tussenstation
in Helsinki.
Advertentie
MOSKOU Tijdens zijn toespraak op
het Rode Plein in Moskou, waar zaterdag
de twee Russische ruimtevaarders werden
gehuldigd, heeft premier Kroesjtsjev er
krachtig bij het westen op aangedrongen
om met de Sovjet-Unie tot een regeling
te komen van de kwesties-Duitsland en
Berlijn. Kroesjtsjev herhaalde, dat hij een
streep wilde zetten onder de tweede we
reldoorlog door West-Berlijn tot een vrije
stad te iaten uitroepen. Alle bezettings
troepen zouden zich uit de stad moeten
terugtrekken. In een vredesverdrag zouden
garanties voor de vrijheid van de bevol
king moeten worden opgenomen. Als het
westen dat niet voldoende acht, zullen wij
akkoord gaan met de tijdelijke aanwezig
heid in West-Berlijn van troepen onder
de vlag van dc Verenigde Naties, aldus
de Russische premier.
Kroesjtsjev noemde het een vals argu
ment, dat de handhaving van de bezettings
troepen in West-Berlijn nodig is om de on
afhankelijke levenswijze van de West-
berlijners te garanderen. Wij hebben ons
nooit bemoeid met West-Berlijn en wij
zullen dat ook nooit doen, zei hij. West-
Berlijn is vrij het sociale systeem te kie
zen dat het wenst.
Maar als wij met de Westerse mogend
heden geen overeenkomst kunnen berei
ken. blijft ons niets anders over dan het
ondertekenen van een afzonderlijk vredes
verdrag met Oost-Duitsland, aldus Kroesjt
sjev. En dan zou de basis zijn ontnomen
aan het bezettingsregime van West-Ber
lijn.
De Russische premier zei, dat de akkoor
den over Laos en Nieuw-Guinea aantonen,
dat slepende kwesties op vreedzame wij
ze kunnen worden bijgelegd. Op dezelfde
wijze kan het Duitse vraagstuk worden ge
regeld door ondertekening van vredesver
dragen met de beide Duitse staten, toela
ting van beide tot de Verenigde Naties
en een afspraak over de status van West-
Berlijn.
Kroesjtsjev herhaalde zijn bereidheid tot
het overeenkomen van garanties voor de
vrijheid van de Westberlijners, maar stelde
daarnaast enkele mal-m in scherpe
bewoordingen de eis, dat „de agressieve
NATO-troepen" uit Berlijn zouden ver-
dwijnera
Naar een uitspraak van de Russische
premier over de kwestie- Berlijn was door
de westerse diplomaten met spanning uit
gezien. Men houdt rekening met de moge
lijkheid dat Kroesjtsjev in september naar
New York zal komen, om in de Algemene
Vergadering van de Verenigde Naties zijn
oplossing van de Duitse kwestie te be
pleiten. Vóór die tijd zullen de westerse
ministers van Buitenlandse Zaken zich be
raden over hun standpunt.
De rede van Kroesjtsjev was een van
zijn meest doordringende propaganda toe
spraken van de laatste tijd. Een groot deel
ervan was gewijd aan het betoog, dat
alleen het socialisme een prestatie als de
Russische ruimtevlucht heeft kunnen leve
ren. De Russische prestaties in de ruimte
vormen geen bedreiging, zei Kroesjtsjev.
Zij zijn geheel en al van vreedzame aard.
Wij willen slechts vrede onder alle volke
ren.
De kosmonauten Nikolajev en Popovitsj
zijn benoemd tot „held van de Sovjet-
Unie", de hoogste Russische onderschei
ding. Hun huldiging werd besloten met een
receptie in het Kremlin.
BOULDER (Colorado) (Reuter) Dr.
James Warwick van het observatorium in
Boulder heeft meegedeeld, dat tengevolge
van de kernproef op grote hoogte, door de
Verenigde Staten op 9 juli genomen, een
nieuwe stralingsgordel rond de aarde is
ontstaan. De nieuwe gordel bevindt zich
onder de Van Allen-gordel en is waar
schijnlijk van tijdelijke aard. Zij strekt
zich uit van ongeveer 400 km. tot onge
veer 1600 km. hoogte. De Van Allen-gordel
bevindt zjch tussen 640 km en 64.000 km
hoogte.
LEOPOLDSTAD.(AP) In Kongf) i£pen.
militair trainingskamp voor nationalis
ten uit Angola geopend. Dit wordt meege
deeld door Angolese verzetsstrijders in balr-
lingschap. die onder leiding staan Van Hol
den Roberto.
„De Centrale Kongolese regering is zo
bereidwillig geweest ons een plaats voor
een militaire basis ter beschikking te
stellen," aldus de verklaring.
Angola grenst aan Kongo. De Angolesen
zullen daar worden opgeleid door land
genoten die op hun beurt in Tunesië door
de FLN zijn opgeleid.
LONDEN Gisteren zijn de drie ver
wachte Amerikaanse U-2 vliegtuigen in
Engeland aangekomen. Hun missie on
derzoek naar weer en radio-actieve stra
ling in het noordelijk deel van de Atlan
tische Oceaan heeft in Britse politieke
kringen gemompel doen opgaan en radio-
Moskou een waarschuwing aan Engeland
ingegeven de toestellen uit de buurt van
de Sovjet-Unie te houden.
De naam U-2 staat in het politieke, ge
heugen gegrift doordat de Amerikaanse
piloot Powers met dit toestel tijdens een
spionagevlucht boven Rusland werd neer
gehaald.
Het Britse ministerie van Luchtvaart
heeft meegedeeld, dat de U-2's ongewa
pend zijn, geen camera's aan boord heb
ben en 160 km. van de grenzen van de
Sovjet-Unie zullen blijven.
Een woordvoerder van de Labour Par
ty, Fred Lee, verklaarde: „De regering
heeft onjuist gehandeld door toe te staan
dat de U-2's in Engeland gestationeerd
worden. Ik zie niét in waarom zij niet van
bases in Amerika kunnen opereren".
Radio-Moskou stipte aan, dat de U-2-
toestellen in Engeland komen na de vluch
ten van de twee Russische kosmonauten
en ze) dat de sinistere U-2's zijn ontwor
pen voor spionage. „Om de Engelsen een
beetje te kalmeren", aldus radio-Moskou
„heeft het ministerie van Luchtvaart ver
klaard, dat de U-2's gebruikt zullen wor
den voor weerkundige waarnemingen. Het
is moeilijk na te gaan in hoeverre dit
klopt met de werkelijkheid. Maar te oor-
(Van onze correspondent)
Het verluidt dat Engeland van plan is
super-kolenschepen van 40.000 ton te bou
wen om de steenkolenuitvoer, die thans
5 miljoen ton per jaar bedraagt, te ver
dubbelen door bevoorrading van de
nieuwe staalfabrieken en elektrische cen
trales van het Europese vastland.
De kolenschepen zullen volgens het mo
dernste systeem worden geladen in een
daartoe speciaal in te richten haven aan
de Engelse oostkust, die 24 uur per dag
zal werken. Op het ogenblik zijn de Ver
enigde Staten op het gebied van de kolen-
export naar Europa met hun grotere en
snellere schepen Engelands voor naamste
concurrent. Met de nieuwe super-schepen
zullen naar men hoopt de Engelse kolen-
prijzen voordeliger worden. De Britten
zijn verder van plan een vloot van 2 tot
3.000 ton metende schepen, te bouwen, die
diep zal kunnen doordringen tot de West-
europese rivieren en kanalen.
delen naar wat gebeurde met de piloot
Powers, zou men de organisatoren van
deze vluchten aanraden: „Laat deze toe
stellen ver van ons grondgebied blijven
Het zal u bekend zijn, uit recente publi-
katies, dat in Den Haag een graaf woont,
wiens- zoon Jantje heet. Een aardig, pront
ventje ogenschijnlijk met een wit kraagje
over een fluwelen jakje maar, als u het
ons vraagt, een beetje verwijfd ook. Als je
aan het ventje vraagt waar zijn pa woont
wijst hij met zijn handje. Nee, hij wijst,
aldus wordt gemeld, tevens met zijn vin
ger, met zijn duim. Op zijn hoed heeft hij
een pluim. Kijk, het is wel eens goed om
zo'n berichtje nader te onderzoeken. Wat
wil men ermee in Den Haag? Is dit het
soort werk dat de Voorlichtingsdienst
doet? Hebben wij hier iéts aan? Komt het
Nederlandse volk hier, als geheel (vooral
dit laatste lijkt ons een punt van belang)
als geheel dus ook maar één stap mee
vooruit? Geraken wij, met zulke fletse
mededelingen uit de impasse? Gaat Minis
ter Aartsen er harder door bouwen? Wordt
Minister Klompé erdoor geholpen bij haar
repatriantjes en Amboneesjes? Neen im
mers. Wij vragen ons wel eens af in hoe
verre zulke mededelingen uit Den Haag,
s-Gravenhage, in hoeverre die gebaseerd,
zijn op grondig overwegen, op bedacht
zaam afwegen van waarden. Dat vragen
wij ons wel eens af! In Den Haag daar
woont een graaf, aldus de eerste zin van
het communiqué? Het stikt in Den Haag
van graven. En van gravinnen ook. En van
jonkers. En baronnen. Doen wij daar iets
mee in de wereld, in de maatschappij, met
die wetenschap? En zijn zoontje hiet Jan
tje. „Hiet" is het nu ineens weer. Waarom
„hiet Jantje", vragen wij op deze plaats.
En is dat zoiets bijzonders? Moet dat ons
helemaal meegedeeld worden. Hiet Jantje!
Als je vraagt waar woont je Pa, wijst hij
met zijn handje. Waarmee moet zo'n jong
graafje anders wijzen dan met zijn hand
je? Is dat een redelijke vraag of is dat
onzin? Nietwaar! Kan het ventje met zijn
voetje wijzen als graafje? NeenK dat kan
een graafje niet. Ten eerste valt het dan
om en ten tweede is het onbeleefd: men
wijst niet met zijn voetje. Wél met zijn
handje. En tegelijkertijd óók met zijn vin
ger met zijn duim op zijn hoed draagt hij
een pluim. Onzin, nietwaar! Onzin! Met
zijn vinger wijst, met zijn duim. Is dat
normaal? Is wijzen met de duim normaal?
Doet een Haags graafje dat: wijzen met
de duim? Met dat rare fluwelen rotpakje
aan en die kanten kraag en die lange
krullen van zijde? Met die enge, witte
kousjes en die laklederen schoentjes met
gespjes erop? Doet zo'n graafje dat: wijzen
met zijn duim? Welnee: het kreng moet
een ferme klap om zijn oren hebben, dat
moet hij! En geen kapsies verder. En dan
meteen naar bed. Zonder eten. En dan
Dag me lieve Jantje!
Dat is het beste. Op zulke berichten
zitten wij heus niet 'te wachten uit Den
Haag. Dat riekt naar nepotisme. Naar
goedkoop kruiwagenwerk. O, is het alweer
zover in Den Haag, dat zo'n jonge adel
lijke hans gepousseerd moet worden? Nou,
het zal niet lukken zolang wij er zijn. Ba!
IIW.WIWS".! gansMR re 1Mb
i
AMMAN (Reuter) De Jordaanse mi-
nister-president heeft zaterdag op een pers
conferentie melding gemaakt van de ont
dekking van complotten tegen het leven
van koning Hoessein en Jordaanse au
toriteiten, onder wie de premier zelf. Jor
daanse functionarissen brachten de sa
menzweringen aan het licht.
Marokkaanse autoriteiten zouden een bij
drage hebben geleverd tot de ontdekking
van het complot tegen de koning. Zoals
bekend, is op 6 augustus gemeld, dat in Ma
rokko drie leden van een groep „Pale
stijnse terroristen" waren gearresteerd die
van plan waren koning Hoessein te ver
moorden. De groep vergezelde de koning
op diens reis.
1
Naar Egypte. Prins Talal, een halfbroer
van koning Saoed van Saoedi-Arabië, is
zondag uit Libanon in Egypte aangeko
men, waar hij naar men verwacht in
Alexandrië een onderhoud zal hebben
met president Nasser. Zoals gemeld is
het paspoort van de prins vorige week
ingetrokken, nadat hij kritiek had ge-
oe£end op het bewind in zijn land.
Bommen. Een kneedbom is zaterdag
avond ontploft bij een muur rondom ge
neraal Franco's zomerresidentie in San
Sebastian. Er zijn geen slachtoffers ge
vallen en de schade was gering. Voor
de kantoren van het rooms-katholieke
dagblad „Ya" in Madrid is maandag
morgen vroeg een bom ontploft. Er
werd enige schade aangericht.
Bom. Bij het Russische oorlogsgedenk
teken in Wenen op het Schwartzenberg-
plein is een bom met een tijdmechanis-
me gevonden. De bom was van Italiaan
se makelij. Bij het monumept zijn on
geveer 30 pamfletten gevonden met het
opschrift „Liberia per Berlino" (vrij
heid voor Berlijn). Het gedenkteken
stelt een Russische soldaat met een
vlag voor. Volgens een clausule in het
vredesverdrag met de Sovjet-Unie is
Oostenrijk verplicht het gedenkteken te
handhaven.
17 kinderen verdronken. Zeventien Ame
rikaanse kinderen en hun zondags
schoolonderwijzer zijn gisteren ver
dronken, toen de kleine boot waarmee
zij een picknicktochtje maakten op een
meer bij Quincy in Florida, plotseling
zonk. De kinderen waren van vijf tot
veertien jaar oud. De boot bevond zich
bijna honderd meter van de oever.
Slechts één jongen kon worden gered.
Zeven broertjes en zusjes van hem ver
dronken. Alle slachtoffers waren negers.
Krant per Telstar. Zeven krantenpagina's
zijn na fotografisch te zijn verkleind
te zijn tot 10 bij 13 cm gelijktijdig
naar de telstar-communicatiesatelliet ge
zonden en 12 minuten later weer op de
aarde opgevangen. Hoewel er nog moei
lijkheden zijn op te lossen, zal het op
deze manier in de toekomst mogelijk
zijn dezelfde editie van een krant kort
na elkaar in twee werelddelen te doen
verschijnen.
Boiler ontploft. Een ontploffing van een
heetwaterboiler in een toeristenhotel op
40 km. van Gerona in Spanje heeft aan
vijf mensen het leven gekost. Twaalf
anderen werden gewond. Een aantal
gasten sprong uit de ramen na de ont
ploffing. Enkelen van hen werden ge
wond.
Kranten. Twee elkaar beconcurrerende
dagbladen in Manchester, de Evening
News en de Evening Chronicle, hebben
voor het eerst een gecombineerde editie
laten verschijnen. Dit combineren zal
alleen op zaterdag gebeuren; van
maandag tot en met vrijdag zullen de
twee kranten afzonderlijk verschijnen.
Het is zaterdag een magere dag voor
advertenties en vele kranten werken
dan met verlies. Door het combineren
poogt men dit probleem op te lossen.
Grieken. De bevolking van Griekenland is
van 1951 tot 1961 van 7.639.643 tot
8.409.603 inwoners toegenomen. Voor
Athene waren de cijfers respectievelijk
1.074.181. en 1.374.532.
Dertiende. In Amerika is de dertiende
door kernenergie voortgedreven en met
Polaris-raketten uitgeruste onderzeeboot
te water gelaten. De onderzeeër kreeg
de naam „Alexander Hamilton". On
middellijk na de tewaterlating werd de
kiel gelegd voor de 14e overeenkomstige
duikboot.
Zuur. In Damascus heeft een militaire
rechter van instructie een groep Syri
sche officieren er van beschuldigd een
voormalige secretaris van de commu
nistische partij in Libanon doodgemar
teld te hebben en het lijk daarna in een
Sterk zuur te hebben gedaan om het
kwijt te raken. De betrokkene, Farajal-
la el Hilou, werd op 25 juni 1959 aange
houden nadat hij onder een valse naam
uit Libanon Syrië was binnengekomen.
Beauty. Miss Australië, de 21-jarige «Tania
Verstak uit Sydney, is in Long Beach
tot Miss International Beauty gekozen.
Zij werd op de ranglijst gevolgd door
miss Argentinië, miss Panama, miss
Holland (Rina Lodders uit Haarlem) en
miss United States. Tania is in China
uit Russische ouders geboren. Zij stu
deert aan de universiteit.
