Vandalistische nozems brengen
onrust in Berlijn op kookpunt
7K.
Eerste
de
para's meldden zich bij
resident in Merauke
De Papoea's keken, uiterlijk
onbewogen, somber
en zwijgend toe
HET WEER
Thant eist dat Katanga
zich bij Kongo aansluit
Indonesische duikboten
bij Hollandia ontdekt
Brandt legt een krans bij de muur - T
en maant tot bezonnenheid
Staatsschuld der V.S.
boven 300 miljard dollar
Russische kernproef
V.N.-verzoek om sancties als Tsjombe
niet snel instemt met V.N.-plan
Minstens 13 doden
bij vliegtuigramp
in Brazilië
Voor twee weken
reeds gesignaleerd
Oud-zwemkampioene
redde een jongeman...
47e JAARGANG NUMMER 243
DINSDAG 21 AUGUSTUS 1962
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 uur. Zat 9-1 uur.
Telef. adm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519.
Telef. redactie 5389, na kantooruren 5080.
Haarlem: hoofdred. en alle afd. Telef. 15295.
DAGBLAD VOOR VELSEN-IJMUIDEN, SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING
Verschijnt dagelijks beh. zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 c., p. kwartaal 7,65,
franco per post 8,15. Losse nummers 12 ct.
Giro-rekening IJmuider Courant no. 129288.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem Directie: P. W. Peereboom en Mr. H. C. van der Mije
Brief kwam terug
Vandalistische nozems
ËÊSkMÊÊÊÈÊËÉÊÊk
N. S. willen afzien van de
dienst Enkhuizen-Staveren
Het woord is aan .v.
In de krant van heden:
W eerrapporten 1, 2
Agenda van IJmond en Haarlem 2
Uit het binnenland 2
Beeldverhalen2, 7
Buitenlands nieuws3
Op de Praatstoel3
Van Dag tot Dag3
Horen en Zien 4
Kunst 4
Uit stad en omgeving5
In de Vishal en op zee5
Feuilleton 7
Topsy 8
Economisch nieuws9
Beurs 9
Scheepsberichten 9
Sport 11
Luidsprekers8
Dit nummer bestaat uit
twaalf pagina's
MORRIS "(eforéijou (mij!
REGEN- EN TWEEDJASSEN
Koel
Aan het strand
,A FLEIDINGSMA NOEU VRES ONDULDBA A R
Protest
Pakistanen naar
Nieuw-Guinea
,1
IJmuider Courant
Op 20 meter over de grens in Oost-
Berlijn halen Westberlijnse politie
agenten hier een Westberlijnse jonge
man terug die naar Oost-Berlijn wilde
lopen. De Oostduitse grenswachters
links lijken weinig aandacht te be
steden aan het incident, dat gebeurde
bij „Checkpoint Charlie", de doorlaat
post voor buitenlanders in de
Friedrichstrasse.
(Van onze correspondent)
BONN. Weer was het gisteravond
onrustig in West-Berlijn. Zeker vijfdui
zend mensen dromden samen bij de
muur in de Zimmerstrasse, waar vrijdag
de 18-jarige Peter Fechter werd neerge
schoten, en bij „Checkpoint Charlie" bij
de Friedrichstrasse. Met waterkanonnen
moest de Westberlijnse politie de joe
lende menigte verspreiden, daar het er
naar uitzag dat de opgewonden massa
de muur wilde bestormen.
Eerder op de dag had burgemeester Wil
ly Brandt zijn bevolking tot bezonnen
heid gemaand. De politie kreeg van
Brandt de opdracht met alle strengheid
op te treden tegen oproerkraaiers en no
zems, die de politieke spanningen uitbui
ten voor straatschenderij. „Wij mogen de
communisten geen gelegenheid geven een
wig te drijven tussen de Westberlijnse be
volking en de politie", aldus Brandt. „Wij
kunnen niet toestaan dat demonstranten
onze geallieerde vrienden lastig vallen, zo
als in de nacht van zondag op maandag
is gebeurd", zo zei de burgemeester, die
samen met zijn vrouw gisteren een krans
legde bij het gedenkteken aan de muur
voor de neergeschoten Fechter.
Watson, zond gisteren een brief aan zijn
Russische collega, waarin hij opnieuw een
bijeenkomst voorstelde van alle vier stads-
commandanten, om zo al het mogelijke
te doen voor het herstel van de vrede en
de orde in Berlijn. Watson kreeg zijn brief
echter terug, met het antwoord dat de
Russische stadscommandant niet bereid
was over de inhoud ervan te praten.
In Bonn kondigde gisteren perschef
Karl Günther von Hase aan, dat in de toe
komst al die Oostduitsers, die zich schul
dig maken aan moord op vluchtelingen
en aan illegale arrestaties, volgens de
Westduitse wetten streng vervolgd zullen
worden. De perschef gaf echter niet aan.
hoe men denkt de hand te leggen op deze
Oostduitsers.
Westberlijnse waarnemers zijn van me
ning, dat de geladenheid onder de bevol
king niet alleen door het incident met
Peter Fechter zo groot is. Er was al een
grote spanning op de 13de augustus, de
verjaardag van de muur, een spanning die
zich echter niet heeft kunnen ontladen
omdat de dag bijna zonder opwindende
voorvallen in grote discipline voorbijging.
Onthutsend is overigens, dat zoveel no
zems van de gelegenheid gebruik maken
hun vandalistische instelling bot te vie
ren. Zoals de laatste jaren in vele lan
den al herhaaldelijk is gebeurd, hebben
de nozems ook in Berlijn kans gezien
door het gooien met stenen en het vor
men van spreekkoren het politieke kli
maat ernstig te verslechteren.
Burgemeester Willy Brandt poogde zon
dagavond tevergeefs de merendeels a-po
litieke jongeren via een luidsprekerwa
gen te kalmeren. Terwijl Brandt bij vorige
gelegenheden steeds kans zag zijn Ber-
lijners tot bezonnenheid en kalmte te ma
nen, gelukte het hem ditmaal niet eens
aan het woord te komen, zo sterk was
het gebrul en gejoel.
Dat in de menigte ook stemmen op
gingen, die burgemeester Willy om wapens
vroegen om de Oostduitsers mores te
leren, geeft wel duidelijk aan hoezeer de
Berlijnse gemoederen op het kookpunt zijn
geraakt.
Westberlijnse demonstranten gooien
stenen naar de Russische autobus, die
de aflossing komt verzorgen bij het
Russische oorlogsgedenkteken in de
Britse sector van Berlijn. De inzitten
den reageerden niet op de aanvallen,
hoewel de meeste ruiten van de auto
kapot gingen en Russische militairen
werden gewond door glasscherven.
Sinds zaterdag beschouwen de jeug
dige Westberlijners het molesteren
van de bus kennelijk als een
dagelijks verzetje.
De directie van de Nederlandsche spoor
wegen heeft bij de minister van Verkeer
en Waterstaat een verzoek ingediend om
de exploitatie van de dienst Enkhuizen-
Staveren te mogen staken. Al gedurende
enkele jaren is door een verminderde be
langstelling van het publiek de exploita
tie niet ionend meer.
De dienst wordt de laatste jaren met
een kleine boot onderhouden, want al ge
ruime tijd ligt de Van Asselt, de grote
boot, die vroeger in gebruik was, opge
slagen. Vooral in de wintermaanden wordt
er van deze dienst weinig gebruik ge
maakt, alleen in het zomerseizoen is er
belangstelling voor.
De minister van Verkeer en Waterstaat
heeft inmiddels advies ingewonnen bij
het college van gedeputeerden van Fries
land, dat op zijn beurt weer inlichtingen
heeft gevraagd aan de gemeentebestu
ren van plaatsen in de zuidwesthoek van
Friesland. Deze gemeenten hebben het
meeste belang bij de dienst Enkhuizen
Staveren. De verbinding van daaruit is
niet alleen korter, maar ook belangrijk
goedkoper Voor de reizigers.
Niet alleen om deze reden, maar ook
uit toeristisch oogpunt bezien, zal men
het in de zuidwesthoek van Friesland, zo
wel als in de kop van Noord-Holland, be
treuren als de dienst geheel wordt opge
heven.
(Van onze reisredacteur W. L. Brugsma)
MERAUKE, 21 augustus. De eerste Indonesische parachutisten hebben
zich vanochtend gemeld bij resident Eibrink Jansen in Merauke. Als enige
journalist was ik er getuige van hoe de para-officier met groene baret bet resi
dentskantoor binnenging om te zeggen dat honderden infiltranten uit de savanna s
rond Merauke bereid waren zich onder de bepalingen van de wapenstilstand te
melden. Buiten in een jeep wachtte onder bewaking van een zwijgende marinier
een tweede para. Hij glimlachte en deelde sigaretten uit aan nieuwsgierige
omstanders. Beide para's waren van top tot teen gewapend met automatische
geweren, handgranaten en dolken. Zij behoorden tot de eerste groep van zes
para's die zich vanochtend meldde. Na een kort verblijf in de marinierskazerne
zouden zij worden ondergebracht in woningen in de buitenwijk van Merauke.
Het snelle contact met de parachutisten
is te danken aan de grote Indonesische
bevolkingsgroep in Merauke, die aan
gemoedigd door het bestuur de savan
na's introk om de Indonesiërs te zeggen
dat de strijd voorbij was. Het contact tus
sen de resident en de para-officieren was
uiterst correct. De heer Eibrink Jansen
spreekt vloeiend Maleis. Het gesprek op
het rèsidentskantoor werd bijgewoond
door Nederlandse mariniers-officieren in
jungletenue. Uiteraard was er geen spra
ke van „verbroedering", maar de tegen
standers, die elkaar maandenlang in de
„bush" hadden achtervolgd, gedroegen
zich waardig.
Het zestal para's stond ondër comman
do van de tweede-luitenant Hamid Soe-
wöno, een kleine vriendelijke Javaan met
een dun baardje, die met zijn mannen be
reidwillig poseerde voor de camera. Ook
de leider van de Indonesische gemeen
schap in Merauke, Loekiman, die door
Radio Indonesia reeds is gedoodverfd als
de nieuwe resident, kwam naar het resi
dentskantoor. Loekiman, die tot voor kort
zijn pro-Indonesische sympathieën zorg
vuldig verborg, was nu een en al glim
lach en schudde hartelijk de handen van
de para's. Buiten het residentskantoor
stonden vele nieuwsgierigen. De Papoea's,
uiterlijk onbewogen, zwijgend en som
ber, maar geen openlijke vijandschap to
nend, de Indonesiërs daarentegen wuivend
en kushandjes en glimlachjes naar de pa
ra's werpend, die zij natuurlijk als helden
zien.
De para's waren zeer vriendelijk jegens
mij en vertelden mij hun belevenissen in
de „bush". Zij hadden voldoende te eten
gehad, hadden herten geschoten, maar veel
last van muskieten gehad, hoewel tot hun
jungle-uitrusting een hoofdklamboe be
hoorde. Zij vertelden mij dat de grote
stroom van honderden para's vanmiddag
of morgenochtend verwacht kon worden
van de overkant van de Marorivier, waar
zij verspreid liggen in de oerwouden.
De para's zullen worden ondergebracht
in de nieuwe ontruimde buitenwijk, Pol
der geheten, waar zij gescheiden worden
gehouden van de Papoeabevolking. Resi
dent Eibrink Jansen was namelijk niet ge
heel gerust over mogelijke reacties van
de krijgshaftige Marind-stam.
Mr. C. Bake:
Voor hen die ontkennen wat ze niet
begrijpen is alles begrijpen geen kunst.
WASHINGTON (AP) De Amerikaanse
nationale schuld heeft voor het eerst de
300 miljard dollar (1.080 miljard gulden)
overschreden. Dit deelt het Amerikaanse
ministerie van Financiën mee.
Per woensdag j.l. bedroeg de staats
schuld 300.133.027.610 dollar. Een stijging
van 1,6 miljard vergeleken met de dag
daarvoor.
STOCKHOLM (AFP) Het seismolo
gisch instituut van Uppsala meldt, dat de
Sovjet-Unie maandagochtend in het gebied
van Nova Zembla een nieuwe kernproef
in de atmosfeer heeft genomen, de derde
sedert de hervatting der proeven. Men
schat de kracht op 10 a 12 megaton.
De twee vorige ontploffingen werden te
weeg gebracht op 5 augustus (40 mega
ton) en 10 augustus (3 megaton).
'Advertentie
BARTELJORISSTR HAARLEM TEL. 13439
LEIDSESTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 223596
Verwachting tot morgenavond:
Opklaringen, maar tijdelijk ook
veel bewolking met enige regen.
Matige tot krachtige zuidweste
lijke tot westelijke wind. Koel
weer.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
Het nieuwe oceaanfront veroor
zaakt morgen meer bewolking en
tijdelijk wat regen. Door de vrij
krachtige zuidwestelijke wind komt
de middagtemperatuur niet hoger
dan 17 a 18 graden. Zeewater 17
graden.
V ooruitzichten: Door de
sterke westelijke luchtstroming blijft
het onbestendig weer.
NEW YORK (AP) De waarnemend
secretaris-generaal van de Verenigde Na
ties, Oe Thant, heeft president Tsjombe
van Katanga een week tot tien dagen de
tijd gegeven een nieuw V.N.-programma
voor de vreedzame eenmaking van Kongo
te aanvaarden. Als Tsjombe dit voorstel
verwerpt, aldus Thant gisteravond, zal hij
alle leden van de V.N. verzoeken econo
mische sancties tegen Katanga te gaan
toepassen en de aankopen van koper en
kobalt in Katanga stop te zetten. Het is
echter twijfelachtig of België en Engeland,
twee van de grootste klanten van Katanga,
aan dit verzoek zullen voldoen.
Het programma van Thant voorziet in
het aannemen van een federale grondwet,
die in de komende 30 dagen zal worden
ontworpen, instemming om de royalties
van de rijke Katangaanse mijnen te delen
met de arme centrale regering, eenma
king van de valuta, en integratie van de
Katangaanse strijdkrachten in het Kongo
lese leger binnen 90 dagen.
Robert Gardiner, de hoofdafgevaardig
de van de V.N. in Kongo, heeft instructie
gekregen het programma voor te leggen
aan de Kongolese premier Adoula en aan
Tsjombe. De Katangaanse autoriteiten die
nen deze voorstellen in overweging te ne
men en in een zeer korte tijd met een
bevestigend antwoord te komen, zodat con
crete maatregelen kunnen worden geno
men ter uitvoering. Als Katanga niet rea
geert, zal Thant de V.N.-leden verzoeken
passende maatregelen te nemen.
In een rapport aan de Veiligheidsraad
van de V.N. heeft Thant gezegd, dat als
er niet spoedig vorderingen worden ge
maakt tot beëindiging van de afscheiding
van Katanga, de Verenigde Naties zich
genoopt zullen zien hun troepen uit Kon
go terug te trekken, of „tot het andere
uiterste te gaan", d.w.z. door met alle
noodzakelijke middelen te proberen een
einde te maken aan de afscheiding.
De vertragingen en afleidingsmanoeu
vres van de Katangaanse regeringsleider
Tsjombe zijn gevaarlijk en kunnen niét
erg veel langer meer door de V.N. en
de Kongolese regering worden geduld,
schrijft Thant in zijn rapport.
RIO DE JANEIRO (AFP-Reuter)
Een Braziliaans DC-8 straalvliegtuig met
101 personen aan boord is gisteravond bij
het opstijgen van het vliegveld Galeao bij
Rio de Janeiro brandend in de Guanabara-
baai gestort, waardoor ten minste 13 men
sen om het leven zijn gekomen. Het toe
stel van de maatschappij Panair do
Brasil was op weg naar Londen en
Parijs.
Onder de passagiers bevonden zich Sov
jet-afgevaardigden, die hadden deelgeno
men aan een 'medisch congres in Rio. Eén
Rus bevindt zich onder de doden, alsmede
een kleinkind van de Brazilasinse ambas
sadeur in Genève, prof. dr. Josue de Cas
tro, en een stewardes.
De ambassadeur en zijn echtgenote kon
den ongedeerd uit het water worden ge
haald. Het toestel bleef lang genoeg drij
ven om de meeste inzittenden in de ge
legenheid te stellen op de vleugels te klim
men.
De DC-8 is bij de start niet van de grond
gekomen. Volgens ooggetuigen werd het
ongeluk veroorzaakt door het klappen van
een band, nadat het toestel reeds een aan
zienlijke snelheid had bereikt. Dit is het
zesde grote vliegtuigongeluk in Brazilië
sedert februari 1960 en het vierde in de
afgelopen tien maanden. Op 25 februari
1960 kwamen 61 mensen om het leven,
toen twee toestellen bij- het landen in de
lucht boven Rio tegen elkaar vlogen.
HOLLANDIA (ANP) - De Neder
landse marine heeft sinds zondag twee
Indonesische onderzeeboten van een
Russisch type in de territoriale wateren
van Nieuw-Guinea achtervolgd. De
onderzeeërs werden op nog geen veertig
kilometer afstand van Hollandia ontdekt.
Toen een der duikboten de Tanah Me-
rah-baai, op ongeveer dertig kilometer
van Hollandia, naderde, werd het schip
ingevolge de overeenkomst tussen
Nederland en Indonesië niet aangeval
len. Wel werden beide onderzeeërs met
fakkels en zoeklichten hel verlicht ten
einde een eventuele landing te ver-
jdelen.
Zondagavond waren de schepen ten
noorden van Kaap d'Urville ontdekt. On
middellijk werd een Nederlandse jager
naar de aangegeven plek gezonden, die de
schepen voortdurend achtervolgde, later
geassisteerd door nog een andere jager.
Vliegtuigen van de Koninklijke Lucht
macht volgden de route van de schepen
eveneens. De koers leidde van Kaap d'Ur
ville in de richting van Hollandia. Toen de
schepen nabij Tanah Merahbaai kwamen
werden zij in een fel licht van schijnwer
pers gezet.
Indonesië bezit een aantal duikboten van
dit Russische type.
Reeds twee weken geleden waren onder
zeeboten in de wateren van Nieuw-Guinea
gesignaleerd door de politiecommandant
te Manokwari. Uitgebreide patrouillering
met schepen en vliegtuigen had toen ech
ter geen resultaat. In de laatste weken van
juli en de eerste week van augustus kwa
men geregeld meldingen binnen over on
derzeeboten voor de kust van Nieuw-Gui
nea. Het is niet denkbeeldig dat de nabij
Manokwari gesignaleerde duikboten in de
richting van Hollandia zijn gevaren, mo
gelijk om de Schouten-eilanden heen of
tussen het eiland Japen en Biak door.
Cathie Gibson, in 1948 winnaar van het
olympisch brons op de 400 meter vrije
slag, uit Schotland heeft gisteren meer
dan anderhalve km. gezwommen om een
20-jarige jongeman te redden, die met zijn
kano op zee was omgeslagen. Zij bracht
hem naar het strand, maar slaagde er
niet in het 12-jarig zusje van de jonge
man te redden. Het meisje verdronk.
Cathie Gibson, nu 32 jaar, verdween zon
der haar naam op te geven, maar jour
nalisten vonden haar later in een hotel
in Ayr, waar zij werkt. Zij vertelde dat
zij had gezien dat de twee in de kano
in moeilijkheden raakten, toen zij met haar
auto naar het strand reed.
Onmiddellijk nadat de onderzeeboten
waren gesignaleerd werden de militairen
in Hollandia geconsigneerd. Eenheden van
de Nederlandse strijdkrachten werden uit
Hollandia naar de Tanah Merahbaai ge
dirigeerd. Het doordringen van Indonesi
sche onderzeeërs in de territoriale wate
ren, van Nieuw-Guinea zal het eerste punt
van bespreking vormen tussen schout-bij
nacht Reeser en de Indiase generaal Rik-
hye, die vandaag als militaire waarnemer
der Verenigde Naties in Hollandia wordt
verwacht.
Het comité Front National Papoea heeft
een telegram gezonden aan Oe Thant
waarin met de meeste klem geprotesteerd
wordt tegen de komst van een Indiase ver
tegenwoordiger van de Verenigde Naties.
In het telegram werd voorts gezegd: „Het
Front National Papoea staat ook niet in
voor de veiligheid van Oe Thant zelf". Bij
de aankomst van generaal Rikhye op het
vliegveld Sentani zou een demonstratie
worden gehouden om duidelijk te maken
„dat de Papoea's zich tegen overdracht
aan Indonesië zullen blijven verzetten".
de V.N. heeft Pakistan verzocht onge
veer 1.000 man militairen ter beschikking
te stellen voor politiediensten in Nieuw-
Guinea totdat het gebied aan Indonesië
wordt overgedragen. Secretaris-generaal
Oe Thant heeft het verzoek gisteren ge
daan aan de V.N.-delegatie van Pakistan.
Er wordt op korte termijn een antwoord
verwacht. Aanvankelijk was overwogen
Malakka te vragen troepen ter beschik
king te stellen, maar Malakka heeft reeds
troepen voor Kongo beschikbaar gesteld
en zou niet voldoende troepen onder de
wapenen hebben om ook nog een contin
gent naar Nieuw-Guinea te zenden.
Generaal Indar Jit Rikhye uit India,
militair adviseur van Oe Thant, zal in
Nieuw-Guinea toezicht houden op de
afwikkeling van militaire maatregelen.
