Revolutionaire Wilaya-officieren
grijpen de macht in Algiers
Kernproevenverbod
zonder inspectie
HET WEER
Infiltranten beschoten een
Nederlandse patrouille
Commissie overleg Vissers
haven IJmuiden
m
HOPELOZE CHAOS IN ALGERIJE
Centraal gezag van Politiek Bureau
ondermijnd: verkiezingen uitgesteld
Ben Bella neemt de
wijk naar Oran
Kennedy en MacMillan stellen voor:
Ondergrondse proeven zouden desge
wenst uitgezonderd kunnen worden
Staatssecretaris Bot heeft het in
Hollandia niet gemakkelijk
Anderhalf jaar na
befaamde rapport
Tweede Amerikaanse
schot op Venus
Nieuwe Russische
v kernproef
ffTT:
m
1
47e JAARGANG NUMMER 248
MAANDAG 27 AUGUSTUS 1962
Sterk anti-westers
Minder wind
Aan het strand:
Voorsteilen ingediend
Russische afwijzing
Chaos
Steun vor Ben Bella
m
SUEDE DAMES- EN HERENJASJES
Het woord is aan
In de krant van heden:
Mariner-2 gelanceerd
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 uur. Zat. 9-1 uur.
Telef. adm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519.
Telef. redactie 5389, na kantooruren 5080.
Haarlem: hoofdred. en alle afd. Telef. 15295.
LJmuider Courant
DAGBLAD VOOR V E LS E N - IJ M UID E N, SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING
Verschijnt dagelijks beh. zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 c., p. kwartaal f 7,65,
franco per post 8,15. Losse nummers 12 ct.
Giro-rekening IJmuider Courant no. 129288,
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar
Hoofdredacteur. Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijk» Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem Directie: P. W. Peereboom en Mr. H. C. van der Mije
ALGIERS (AP) - In Algerije is het
afgelopen weekeinde de macht van Ben
Bella's Politieke Bureau overgenomen
door een groep jonge guerrilla-officieren
met linkse inzichten, maar zonder pro
gramma. Zij staan aan het hoofd van
de ongeveer 20.000 man ongeregelde
troepen van Wilaya (zone) IV, die de
zeggenschap in Algiers en omgeving in
handen hebben genomen.
Zij hebben de werkzaamheden van het
Politieke Bureau dusdanig verlamd, dat
Ben Bella zaterdagmiddag op een pers
conferentie heeft laten meedelen, dat
het Politieke Bureau van het F.L.N. niet
langer de regeringsverantwoordelijkheid
kan dragen. Het is weliswaar als re
gering nog niet afgetreden, maar het
heeft wel de algemene parlementsver
kiezingen van 2 september tot nader
order uitgesteld. Ben Bella is uitgeweken
naar Oran in westelijk Algerije, waar
hij zich zeker voelt van de loyaliteit van
Wilaya V.
De vooruitgang in de richting van een
ordelijke gecentraliseerde regering is
volkomen tot staan gebracht. De toe
stand ziet er somber uit. Niemand kan
met enige zekerheid voorspellen wan
neer Algerije een wetgevende macht en
een burgerlijk bestuur zal krijgen.
Wilaya IV heeft gisteren een in felle
bewoordingen gestelde verklaring uitgege
ven. waarin het Politieke Bureau wordt
beschuldigd van het verraden van de Al
gerijnse revolutie. De verklaring werd op
een drukbezochte persconferentie voorge
lezen door de woordvoerder van Wilaya
IV, luitenant Ali Allouache. Er werd in
geëist, dat het oude revolutionaire parle
ment, de Nationale Raad van de Algerijnse
Revolutie (CNRA) bijeen wordt geroepen
om te beslissen over het politieke lei
derschap van het land.
De verklaring stond vol met bittere ver
wijten aan de Algerijnse „neokolonialis-
ten, feudalisten en gewezen collabora
teurs met de Fransen". Er werd opge
roepen tot landhervorming en socialisatie
van de industrie door onvoorwaardelijke
onteigening. De arrestaties, vorderingen
en huiszoekingen door de guerilla's wor
den gerechtvaardigd genoemd als onder
deel van de voortgaande strijd tegen Euro
pese OAS-ers.
De diplomatieke protesten van het Wes
ten tegen verkrachting, plundering en de
algemene onveiligheid worden van de hand
gewezen omdat ze komen van „vertegen
woordigers van NATO-landen die berucht
zijn wegens hun steun aan het Franse
imperialisme". Uit de verklaring spreekt
eén onmiskenbare anti-westerse geest.
Wilaya IV heeft alle alcoholgebruik door
Mohammedanen verboden als in strijd met
de koran.
Allouache gaf toe, dat slechts één Wi
laya van de overige vijf zijn groep steunt.
Het is Wilaya III in het Kabylen-geberg-
te ten oosten van Algiers. Allouache ver
klaarde niet op de hoogte te zijn van de
houding van de generale staf van het
45.000 man tellende leger in de grensge-
GENèVE (AP) Amerika en Enge
land hebben de Sovjet-Unie vandaag
voorgesteld een verdrag te sluiten voor
een verbod op proeven met kernwapens
in de dampkring, onder water en in de
ruimte, zonder enige inspectie.
De twee Westerse kernmogendheden
hebben de 18-landenconferentie over ont
wapening in Genève twee ontwerp-voor-
-tellen voorgelegd één voor een verbod
op alle proeven met kernwapens, ook de
ondergrondse, en het andere voor een
minder vérstrekkend verbod, dat alleen
'etrekking zou hebben op proeven onder
vater of boven de grond.
President Kennedy en premier MacMil-
m zeggen in een gemeenschappelijke
erklaring, dat proeven in de dampkring,
nder water en in de ruimte „doelmatig
astgesteld kunnen worden zonder inspec-
ies ter plaatse", dit in tegenstelling met
ondergrondse proeven.
Kennedy en MacMillan laten in hun ver
klaring duidelijk uitkomen, dat zij de
voorkeur geven aan een verbod op alle
".ernproeven Zij voegen hier echter aan
toe, dat zij liever op korte termijn een
overeenkomst van beperkter reikwijdte
sluiten wanneer in dit verdrag de grootste
mate van overeenkomst is neergelegd die
op het ogenblik mogelijk is. „Een stopzet
ting van alle kernproeven waar ook gehou
den, is een fundamenteel streven van de
vrije wereld," aldus de verklaring.
Verwachting tot morgenavond:
Veranderlijke bewolking met
enkele verspreid voorkomende
buien. Tot matig afnemende,
maar aanvankelijk in het wad
dengebied nog harde wind tus
sen noordwest en zuidwest. De
zelfde temperaturen als vandaag
of iets hogere.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
Een stormdëpressie, die wegtrekt,
wordt gevolgd door een rug van
hoge druk. Morgen kan men flinke
opklaringen verwachten. Droog weer,
maa,r nog koel, 18 a 19 graden. Zee
water 16 graden.
Vooruitzichten: Nog
door zeewind.
koel
Kennedy en Macmillan wijzen erop. dat
hun voorstel betreffende een beperkt ver
bod op kernproeven zou kunnen voorko
men, dat landen die nog geen kernwapens
bezitten, deze in de toekomst zullen krij
gen. Overeenstemming inzake een derge
lijk verdrag zou de eerste stap kunnen
zijn naar een overeenkomst die alle proe
ven, waar ook gehouden, verbiedt, aldus
de verklaring.
De Amerikaanse delegatieleider, Arthur
H. Dean, heeft het westerse voorstel van
morgen ingediend op de 75ste zitting van
de ontwapeningsconferentie in Genève. Hij
verklaarde, dat Amerika en Engeland, hoe
wel zij de voorkeur geven aan een verbod
dat ook op ondergrondse proeven van toe
passing is, bereid zijn tot het sluiten van
een beperkt verdrag, omdat zij van me
ning zijn dat dit voor de mensheid een be
langrijke stap vooruit zou betekenen.
Het verdrag voorziet niet m een inter
nationaal inspectiesysteem. Het stelt elk
deeinemend land in staat zich binnen zes
tig dagen terug te trekken wanneer het
van mening is, dat het verdrag geschon
den is of dat een land dat het verdrag niet
ondertekend heeft, kernproeven heeft ge
nomen die de veiligheid van het deelne
mende land zou kunnen schaden. Ook kan
elk land zijn deelneming aan het verdrag
opzeggen wanneer er een kernproef geno
men is waarvan niet vastgesteld kan wor
den door welk land dit geschiedde.
Dean diende tegelijk met het eerste
voorstel een tweede ontwerp-verdrag in,
dat in de stopzetting van alle kernproeven
voorziet.
Hij zei, dat dit tweede voorstel denk
beelden behelst die tot uitdrukking zijn ge
bracht door de in Genève vertegenwoor
digde neutrale landen en de verbeterde
westerse methoden voor het registreren
van ondergrondse explosies in aanmerking
neemt. Dit tweede verdrag voorziet echter
wél in inspectie ter plaatse als er sprake
is van een aardbeving die door een kern
proef veroorzaakt zou kunnen zijn, aldus
Dean.
Brazilië heeft onlangs in Genève even
eens voorgesteld een verdrag te sluiten
voor een beperkt verbod op kernproeven.
De Russische onderminister van Buiten
landse Zaken Koeznetsov verklaardè een
week geleden op de ontwapeningsconfe
rentie. dat een beperkt verbod het ont
wapeningsprobleem niet zou oplossen en
dat zijn land alleen belangstelling had
voor maatregelen die aan alle proeven
een einde zouden maken. Anders zou Ame
rika zjjn ondergrondse proeven voortzet
ten en militair voordeel behalen ten koste
van de Sovjet-Unie, zo' betoogde Koez
netsov.
bieden met Tunis en Marokko. De gene
rale staf heeft tot nu toe Ben Bella ge
steund tegenover zijn politieke rivalen.
Allouache zei, dat de guerrilla-officieren
het te druk hadden gehad met de strijd
tegen de Fransen om zich te bekomme
ren om economische en sociale problemen
en geen politiek programma naar voren
kunnen brengen. Zij zijn kennelijk vastbe
sloten de instelling van een centrale re
gering in Algiers te voorkomen, omdat
een dergelijke regering zou trachten de
guerilla's onder geünificeerd centraal
commando te plaatsen, afhankelijk van
een normale defensiebegroting.
De persconferentie van zaterdag, tijdens
welke het Politieke Bureau meedeelde, dat
het niet meer kon functioneren en de ver
kiezingen had uitgesteld, werd geleid door
Khider. de algemeen secretaris van het
F.L.N.
Een groot gevaar, zei hij, bedreigt op
nieuw het land. Aan de vooravond van
de verkiezingen voor het parlement, dat
een nieuwe grondwet moet maken, is een
heid een gebiedende noodzakelijkheid. Een
handvol militairen van Algiers wil met de
wapens in de hand een absolute macht
uitoefenen in de hoofdstad van het land.
Zij weigeren de bevelen uit te voeren
van het partijbestuur dat arrestaties,
huiszoekingen en ontvoering van Franse
technici uitdrukkelijk heeft verboden. Zij
hebben bezitgenomen van radio en televi
sie. De haven van Algiers, sleutel van de
welvaart van Algerije, beschouwen de mi
litairen als hun particulier bezit. Door de
toenemende werkloosheid en de gebrek
kige levensmiddelenvoorziening van stad
en land dreigt een hongersnood. Niet al
leen het volk, maar ook de buitenlandse
ambassadeurs beginnen zich ongerust te
maken. In verband met deze toestand van
anarchie en toenemende onzekerheid, ont
staan door het ongedisciplineerde optreden
van de militairen van Wilaya IV, acht
het partijbestuur zich niet meer in staat
de regeringsbevoegdheden uit te oefenen.
Het doet een beroep op de openbare me
ning, keurt de staatsgreep van de mili
tairen af en stelt de verkiezingen van 2
september voor onbepaalde tijd uit.
Als protest tegen deze beslissing heeft
Boudiaf 'bij Khider zijn ontslag ingediend
als lid van het partijbestuur.
De militaire leiders in Oran, die ge
heel westelijk Algerije in hun macht heb
ben, gaven vandaag een verklaring uit
waarin zij hun onvoorwaardelijke steun
aan Ben Bella en het politieke Bureau
uitspreken. De leiders van Wilaya IV
worden, beschuldigd van onverantwoorde
lijke handelingen die de wedergeboorte
van de staat en de opleving van de eco
nomie in de weg staan.
Uit de verklaring, die werd uitgegeven
door de generale staf van het leger, blijkt
voor de eerste maal dat Wilaya V van
het guerrillaleger is ontbonden en ingelijfd
bi„ het normale leger. De vrees van de
leiders van Wilaya IV voor een derge
lijke samensmelting was een van de voor
naamste redenen van hun acties in Al
giers.
Nini Boesman, die met de ballon
„Utrecht" in het Zwitserse plaatsje
Murren heeft deelgenomen aan de
eerste internationale ballonweek van
de Alpen, is als eerste vrouw over de
Alpen gevaren. Op de foto drijft de
ballon „Utrecht" (links) over het Jung-
fraujoch" (met weerkundig station)
naar de Eig er-noordwand (links).
Rechts de ballon van de Club CECA
boven de Jungraugletscher.
Advertentie
U V
BARTELJORISSTR HAARLEM TEL 13439
LEIDSESTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL. 223596
Fuller:
Een zaak onmogelijk te achten is de
afdoendste manier óm haar onmogelijk
te maken.
Op de persconferentie van zaterdag
deelde Mohammed Khider (rechts)
mee, dat het gezag van het Politieke
Bureau zodanig is ondermijnd door de
militairen van Wilaya IV, dat het
bureau de regeringsverantwoordelijk
heid niet langer kan dragen en de
verkiezingen opnieuw heeft uitgesteld.
Naast Khider Ben Bella.
Weerrapporten I, 2
Agenda van IJmond en Haar'em 2
Uit het binnenland2
Beeldverhalen2, 7
Buitenlands nieuws3
Van Dag tot Dag3
Op de Praatstoel 3
Horen en Zien 4
Kunst 4
Uit stad 'en omgeving 5, 6
In de Vishal en op zee6
Onder Ons6
Feuilleton 7
T opsy 8
Economisch nieuws9
Beurs 9
Scheepsberichten 9
Sport 10, 11, 12, 13
Luidsprekers 8
Dit nummer bestaat uit
veertien pagina's
(Van onze reisredacteur W. L. Brugsma)
HOLLANDIA, 26 augustus. - Het
eerste incident sinds het bestand in
Nieuw-Guinea heeft eind vorige week
plaats gehad. Naar nu pas onofficieel
bekend is geworden, openden Indone
sische infiltranten in de nacht van vrij
dag op zaterdag het vuur op een Neder
landse patrouille. De infiltranten waren
afkomstig van de duikbóotlanding in de
Tanah Merahbaai vlakbij Hollandia in
de nacht van 21 op 22 augustus.
Aanvankelijk had deze groep van veer
tien man zich willen melden, naar zij aan
Zeer binnenkort zal te IJmuiden een
commissie van overleg worden geïnstal
leerd welke tot doel heeft de gang van
zaken op de visveiling aldaar te verbete
ren. In deze commissie zullen zitting ne
men vertegenwoordigers van het Staats-
vissershavenbedrijf, rederijen en handel.
Reeds anderhalf jaar geleden, na het
verschijnen van het befaamde rapport
over de situatie in de vissershaven van
IJmuiden, werd door het Staatsvisssers-
havenbedrijf het initiatief genomen voor
een uitgebreider contact met de reders
van visserijvaartuigen en de zeevishande
laren.
De handel reageerde prompt op de uit
nodiging om vertegenwoordigers aan te
wijzen voor een nieuw in te stellen com
missie van overleg, maar de reders zwe
gen tot voor enkele weken in alle talen.
Thans hebben ook zij te kennen gegeven
akkoord te gaan met een dergelijke com
missie en zijn vertegenwoordigers aange
wezen uit hun midden.
In het hierboven bedoelde rapport werd
wel zeer eenzijdige voorsteelling van za
ken gegeven over miljoenen verslinden
de wantoestanden die in de vissershaven
en de afslag te IJmuiden zouden heer-
sen. waarbij alle blaam op het Staatsvis-
sershavenbedrijf werd geworpen.
Uit de desbetreffende debatten in de
Tweede Kamer bleek echter ook, dat er
maar heel weinig van de beschuldigingen
in overeenstemming waren met de wer
kelijkheid. Steeds duidelijker werd, dat
de reders zelf het meest zouden kun
nen doen om een einde te maken aan min
der gewenste toestanden in de vissers
haven van IJmuiden.
In het jaarverslag van de Kamer van
Koophandel van Fabrieken voor Haarlem
en Omstreken over 1961 wordt het hoofd
stuk „Visserij" (produktie-sector) beslo
ten met de slotzin: „De visserij blijft
aandringen op een afzonderlijk veilingbe
drijf (te IJmuiden) met voldoende invloed
van het bedrijfsleven". Maar de reders
hebben tot voor kort niets gedaan om
tot enige verbetering in een onduldbaar
geachte toestand te komen.
'In de commissie van overleg zal voor
de Redersvereniging IJmuiden zitting heb
ben de heer D. J. Gouda; voor de reders
vereniging De Vuurbaak te Katwijk de
heer D. Meerburg en voor de Schippers-
igenaren, de heer N. van Duin. Voor
de handel zullen in de commissie zitten
de heren W. Gouda, P. Krab, A. Mole
naar en J. L. Uitzinger.
CAPE CANAVERAL (Reuter'AFP)
Een vanmorgen door de Amerikanen
van Cape Canaveral in de richting van
Venus afgeschoten ruimtevaartuig gaat
wel in de richting van deze planeet, maar
zal volgens de eerste gegevens op een te
grote afstand passeren. Het zal daardoor
niet mogelijk zjjn de voorgenomen metin
gen te verrichten. Dit hebben functiona
rissen van het project meegedeeld.
Het vaartuig, de „Mariner-2", werd van
morgen om even voor achten door een
veertig meter lange Atlas-agena-raket ge
lanceerd.
Veertig minuten na de lancering kwam
de melding, dat de „Mariner-2" door de
Agena in de richting van Venus was ge
slingerd. Autoriteiten op de lanceerbasis
verklaarden, dat alles naar wens verliep.
Op 22 juli j.l. werd de „Mariner-l" afge
schoten met behulp van een Atlas-agena-
raket. De cabine geraakte echter door een
verkeerd signaal uit de koers en moest
kórt na de start worden vernietigd.
In de editie van 15 augustus j.l. hebben
wij uitgebreid aandacht besteed aan dit
soort ruimtevaartuigen. (Red.)
UPPSALA (AP) De Russen hebbên in
de omgeving van Nova Zembla vandaag
opnieuw een kernproef in. de dampkring
genomen, zo meldt het seismologisch in
stituut van de universiteit van Uppsala.
De explosie vond plaats om tien uur van
morgen en had een kracht van ongeveer
tien megaton.
de bevolking had verklaard. Een Neder
landse patrouille met twee V.N.-waarne
mers ging zaterdag vergeefs naar de aan
geduide plek. Inmiddels was vrijdag al een
groep van vijf infiltranten door de politie
aangehouden. De resterende negen, die
nog rondzwerven in de jungle, hebben op
de Nederlandse patrouille geschoten, on
danks de sommeringen in het Maleis dat
er een bestand was gesloten en dat zij
zonder gevaar te voorschijn konden ko
men. Dit nachtelijk jungle-incident kostte
gelukkig geen verliezen. Men neemt in
Hollandia het incident niet zwaar op. Een
bestand na een guerilla-oorlog is altijd
moeilijk zonder enig incident te handha
ven.
De in Hollandia aangekomen staatsse
cretaris Bot is terstond begonnen aan con
sultaties met de diensthoofden van het
gouvernement. Onder meer ontvouwde hij
de aantrekkelijke voorwaarden, die de Ne
derlandse regering wil aanbieden aan de
Nederlandse ambtenaren, die bereid zou
den zijn onder het V.N.-beheer dienst te
doen. Zij zouden een dubbel salaris krij
gen, waarvan de helft in Nederland be
lastingvrij zal zijn. Het enige tijd aanblij
ven van althans een deel der Nederlandse
ambtenaren wordt dringend noodzakelijk
geacht om een totale ontwrichting van het
bestuursapparaat in Nieuw-Guinea te
voorkomen. Als de V.N. niet in staat zou
den zijn de leemte op te vangen, zou het
enige alternatief zijn in een zeer versneld
tempo het bestuur en de openbare dien
sten aan Indonesiërs op te dragen.
Mr. Bot was zeer ontsticht over een
plan voor een eendagsstaking van de
ambtenaren. In afwachting van de preci
sering van het aanbod blijft de overgrote
meerderheid van de ambtenaren uiterst
onwillig tot aanblijven, zelfs tegen een
dubbel salaris. Hen te overtuigen is een
zeer moeilijke taak voor de staatssecreta
ris, wiens herhaalde verzekeringen dat Ne
derland in Nieuw-Guinea zou blijven hem
nu uiterst kwalijk worden genomen.
De staatssecretaris, die zaterdag in een
toespraak tot demonstrerende papoea's
het woord zelfbeschikking niet in de mond
nam, geeft de „nieuwe toon" van Den
Haag aan, die ook andere uit Nederland
naar Hollandia gekomen functionarissen
laten horen. Kort samengevat houdt die in:
„Een akkoord was veruit de beste weg
voor de Papoea's. Het is onzin te spreken
over „het verraad aan 700.000 Papoea's,
hoewel het een pijnlijke geschiedenis is
voor de enkele honderden politiek bewust
gemaakte Papoea's." Deze toon is realis
tischer dan de oude verzekeringen van Den
Haag die diametraal het tegenovergestel
de zeiden Zij klinken in Hollandia slechts
verrassend, omdat zij uit dezelfde mond
komen.
Relletjes in Fakfak
Tijdens het weekeinde hebben zich, naar
Ass. Press meldt, in Fakfak relletjes voor
gedaan tussen Indonesische inwoners en
Papoea's, waarbij een Ambonees door een
schot dodelijk gewond werd. In Fakfak aan
de zuidkust wonen veel Indonesiërs. Twee
maanden geleden zijn aan de bevolking van
de omliggende kampongs oude politiegewe-
ren uitgereikt voor de zelfbescherming te
gen Indonesische infiltranten, die toen in
grote getale daar geland waren. Bij de
relletjes hebben de Papoea's deze geweren
gebruikt.
Landing uit duikboten
De vijf Indonesiërs, die zaterdag zijn
aangehouden, hebben medegedeeld van
uit onderzeeboten met rubberbootjes in
de Tanah-Merahbaai te zijn afgezet. Er
lagen toen drie Indonesische onderzeebo
ten voor de noordkust van Nieuw-Guinea.
Zij waren afkomstig van Bitoeng op Ce
lebes. Totaal waren 44 man aan boord.
Daarvan zijn er 14 aan land gezet. Eén
van hen was Wijoso, een doctor in de so
ciologie, die opdracht had in Hollandia
sociale problemen te bestuderen. Aan
boord van de andere onderzeeërs bevond
zich een econoom, die een soortgelijke
opdracht had. Alle infiltranten wisten, dat
een akkoord tussen Nederland en Indo
nesië was gesloten.
Op het eiland Misool hebben zich nu to
taal ruim 200 infiltranten gemeld. Zij
zijn in de kampong Lelitah ondergebracht.
Nabij Kaimana hebben zich 56 para's ge
meld.
De drie Indonesische parachutisten, die
van een bij Hollandia gelande groep waren
afgedwaald en op gebied van Australisch
Nieuw-Guinea waren gekomen, zijn naar
Nederlands Nieuw-Guinea teruggebracht.
De parachutisten, die 12 km ver op Austra
lisch gebied waren, hebben hun wapens
afgegeven aan een Australische officier.
Deze heeft hen op de hoogte gesteld van
het bestand in Nederlands Nieuw-Guinea.