Lichtgevende postzegels: verdere stap
naar automatisch postkantoor
K?.SÜ?Dqmpo
TANTE PATENT EN DE SOF
PANDA EN DE MEESTERSCHATGRAVER
(Vertaald uit het Deens)
door Grete Dölker-Rehder I
Genie bouwt vlotten nu
driemaal sneller dan
voorheen
Veilig Verkeer en de psychologie
Columbus-tocht
Ons vervolgverhaal
P.T.T. EXPERIMENT IN GOUDA
vjf- J
MAANDAG 27 AUGUSTUS 1962
i
Bijenhouders krijgen het
steeds moeilijker
EIKE AGENA
llüllllllllllllllllllllllllllLII
17)
Moy keek weer met onrustige ogen
naar haar op. „Als ik het maar wist"
jammerde ze. „Als ik het maar wist",
Hannis zegt, dat het de jaren zijn
en Minna-Maesch zegt, dat ik gek
ben. Maar dat is het niet, het is iets
heel anders".
„Maar hoe is het dan?" vroeg
Eike.
„O, het drukt me op mijn hart,
en het draait mijn maag om. Het
wurgt mijn keel en beneemt me de
adem. Het is iets in me, iets vreemds,
dat er vroeger niet was. Het is als
een dier in me, dat me van binnenuit
opeet. Het maakt me zo moe, dat
ik niet meer werken kan, het beneemt
me mijn eetlust, het maakt me ver
schrikkelijk droevig, en ik ben bang,
ik ben ontzettend bang. Eike ik
moet sterven!"
Haar stem was steeds hoger ge
worden de laatste woorden schreeuw
de ze en ze omklemde Eikes han
den met haar kleine, klamme vuis
ten.
Het meisje had met grote ogen naar
haar geluisterd, maar ze bleef vol
komen kalm. „Sterven moeten we
allemaal, Moy", zei ze met de wijs
heid van haar zeventien jaar.
Moy schudde een beetje boos haar
hoofd. „Acht wat, dat weet ik ook
wel", zei ze en met een diepe zucht
liet ze erop volgen: „Je begrijpt
me niet".
Maar ze probeerde het nog een
maal: „Het is niet zoals bij alle
anderen, als ze moeten sterven. Het
is iets anders, en het komt als een
donderslag uit heldere hemel. Ik
schijn iets ingeslikt of ingeademd
te hebben, of in elk geval is er
iets in me binnengedrongen, dat
vreemde, dat verschrikkelijke, dat
me doden wil".
Troosteloos zat Moy Haulsen voor
zich uit te kijken. Maar Eike Agena
stond recht voor haar en keek op
haar neer. ze kon zich niet inden
ken in de wonderlijke toestand, waar
in deze anders zo flinke vrouw ver
keerde. In haar jonge geluk dacht
ze, dat het misschien liefde was, die
Moy ontbrak, echte, zuivere goede
liefde, en ze hoorde ook nog de
mooie woorden, die Moy gezegd had
,.Wat fijn dat je er bent, Eike"
en ze voelde nog de kus, die ze
haar gegeven had. En toen legde ze
in een plotselinge opwelling van te
derheid, haar wang op Moys hoofd
en fluisterde: „We zullen de dokter
laten komen, Moy, en ik zal als
een dochter voor je zorgen". Maar
Moy hield niet van tederheid. Of
voelde ze zich nu plotseling weer
gesterkt? Ze schudde Eikes blonde
hoofd met een snelle beweging van
zich af, stond op en zei, op haar
oude toon: „Och, kom, het is alle
maal maar onzin, Eike, en we spre
ken er niet meer over. De dokter van
Norderland is een zuiplap, dat weet
je ook wel. Bovendien is het iets,
waar mannen toch niets van be
grijpen. Misschien heeft Hannis toch
wel gelijk met zijn jaren.Ze was
onder het spreken al naar de deur
gelopen. Halverwege stond ze stil,
draaide zich om en, toen ze Eike
daar weer zo schuw en klein zag
staan, als vroeger, liep ze snel naar
haar toe, streek haar over het voor
hoofd en zei zacht:
„Je bent toch mijn beste".
Daarna liep ze snel de kamer uit.
Eike dacht, toen ze achter haar
door het portaal liep: „Nu is het
toch weer de oude Moy".
Ze bracht Eika naar de woonka
mer, liet haar een grote, zware kist
zien, tilde het met houtsnijwerk ver
sierde deksel op en zei: „Kijk, daar
is je uitzet".
Beiden knielden voor de kist neer,
haalden stuk voor stuk alles eruit,
bekeken en bewonderden het, en
Eike hield niet op met haar te be
danken.
Toen stond plotseling Minna
Maesch, groot grof en lang in de
deur. „Wat is dat hier voor een
huishouden", gromde ze. „Is er hier
dan niemand die het eten kookt, of
moet ik dat soms ook nog doen?".
Moy wierp haar een boze blik toe b
en opende haar mond om een scherp
antwoord te geven. Maar toen kneep
ze haar lippen weer dicht, stond b
steunend op en liep zwijgend naar j|
buiten, achter Minna-Maesch aan, die
een stuk nat wasgoed als een wapen
in haar hand zwaaide.
Eike legde snel al het mooie lin-
nengoed, dat nu van haar was, weer
in de kist terug, liep naar haar oude b
kamertje, trok haar mooie jurk uit
en haar werkkleren aan. Even later
stond ze al naast Moy aardappels te
schillen in de keuken, en was alles
weer als vroeger. Ze had vergeten,
wat ze zich allemaal had voorgeno-
men toen ze naar dit huis terugkeer-
de. De verandering in haar eigen be-
staan trad terug voor de andere ver-
andering, waaraan ze nu alles ónder-
gefechikt maakte, gewillig, als haar
hoogste plicht. jf
De dagen in Lissum gingen snel
voorbij, want er was veel werk te B
doen. Van 's morgens vroeg tot 's
avonds laat was Eike bezig om, vol- d
gens de aanwijzingen van Moy haar
bruiloft voor te bereiden, en ze merk-
te al spoedig dat Moy zich meer aan b
haar gelegen liet liggen dan ze ver-
wacht had. j=
Er was een nieuwe verhouding tus-
sen de vrouwen ontstaan, bijna on-
merkbaar voor de anderen. Hoewel
Moy haar nog dezelfde barse vrien- b
delijkheid van vroeger toonde, had
Eike toch het gevoel, dat ze nu meer
een moeder voor haar was. Dat merk-
te ze niet aan woorden en blikken, 1
maar het bleek uit alles wat Moy
deed en vooral hoe ze aan alles dacht.
De ondertrouw was al lang aangekon- B
digd, de papieren waren in orde, een s
behoorlijk aantal aanzienlijke gasten
was uitgenodigd, er werd geslacht en
gebakken, alles in Haulsens hoeve
werd blinkend schoongemaakt en ge-
poetst, alsof het een eigen dochter
was, die bruiloft vierde. Hannis, de
baas, had in het begin verbaasd ge- 1|
mopperd over al die voorbereidingen.
Maar daar hij een nieuwe instorting 3
van Moy voorzag, liet hij haar maar B
begaan. Er was geen twijfel aan dat,
sinds Eike was teruggekeerd, Moy's
waanzin zoals allen in huis de ver-
andering in haar wezen genoemd had-
den sterk verminderd was. Nie-
rriand, behalve Eike, mérkte dat Moy
de oude niet meer was.
Eike zag, dat zij nauwelijks merk-
baar, hinkte. Ze zag, dat Moys an-
ders zo verstandige, heldere en flit-
sende ogen soms plotseling groot wer- 1
den van doodsangst, dat ze soms naar g
een bepaald punt staarden, alsof van-
daar iets ontzettends op haar toekwam.
Eike zag, dat Moys trekken verslap-
ten, dat haar gezicht bleker werd en |j
haar ogen blauw omrand.
Ze zag, dat Moy dikwijls wankelde
van moeheid en dat ze soms met bei- J
de handen haar hart vasthield en er
zo troosteloos uitzag, alsof ze van g
droefheid niet meer wist wat ze be- 3
ginnen moest. Eike zag dat allemaal,
maar wat kon ze doen? g
Als ze er met Moy over wilde spre- g
ken, weerde die boos af. Het enige
wat ze doen kon, was zo hard moge-
lijk te werken, om Moy zoveel mo- g
gelijk uit handen te nemen.
Maar tenslotte was toch al het no- g
dige gedaan. Er waren nu nog maar g
drie dagen voor de bruiloft. g
Doch Eike had zorgen. Niet alleen
om Moy, maar ook om zichzelf om- g
dat zij geen enkel stukje eigen huis- g
raad bezat. Zeven jaar lang had ze
ernaar verlangd, Agena's hut weer
eens te mogen betreden. Daar stond al- g
les, wat ze nodig had. En had ze Ber- g
tien niet beloofd, zijn mooie, schoon- g
gemaakte, maar geheel lege kamer
opnieuw te vullen?
Iedere morgen nam Eike zich voor g
Moy om de sleutel te vragen. Maar
telkens als ze weer Moys arme, ver-
moeide gezicht zag, vergat ze haar g
eigen verlangen. Ze had ook alle g
trots en zelfbewustzijn verloren.
(Wordt vervolgd)
ïïiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiNiiiiiiiiiiiiiiHiiniiiiiiiiiniiiiiiiinniiinniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiHiiiiniimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiim
■■•.v.v.\w.'.v.'.
Vandaag, maandag 27 augustus, zal de
PTT in Gouda als eerste postkantoor in
Nederland lichtgevende frankeerzegels
gaan gebruiken bij proeven die moeten
gaan leiden tot de automatische verwer
king van alle poststukken. Met deze nieu
we nog experimentele installatie- hoopt
men in de toekomst het hoofd te kunnen
bieden aan het personeelstekort en daar
naast de postverwerkingssnelheid belang
rijk op te voeren.
Dergelijke postsort eerinstallaties zijn
reeds geruime tijd opgesteld in Parijs, New
York en Darmstadt waar met deze proto
typen een sorteer- en stempelsnelheid van
7 brieven per seconde werd verkregen.
Op het moment dat in Gouda de experi
menten beginnen, wordt in München een
tentoonstelling en conferentie gehouden
welke n.m. is gewijd aan de automatisering
van het postwezen in de wereld. Op deze
INTERKAMA-tentoonstelling, die van 26
augustus tot 2 september zal worden ge
houden, zijn alle tot nog toe ontwikkelde
proefinstallaties, die betrekking hebben op
de automatisering van het postwezen, in
werking te bezichtigen.
Niet alleen personeelstekorten en de
steeds toenemende hoeveelheid te verwer
ken poststukken (alleen al in Duitsland 25
miljoen brieven per dag), maar ook de
normale mechanisatiedrang in de commu
nicatiesector hebben er toe geleid dat er
in Amerika, Duitsland, Frankrijk en nu
ook in Nederland koortsachtig wordt ge
werkt -mn installaties en apparaten waar
mee het mogelijk zal worden het postver
keer vrijwel automatisch af te werken. Een
niet onbelangrijk experiment zal de Ne
derlandse PTT inluiden met de verkoop
van postzegels van 4, 8 en 12 cent die zijn
bedrukt met een luminiserende, ofwel
lichtuitstralende inkt. Eveneens zullen alle
briefkaarten naast de postzegel van 8 cent
worden voorzien van een lichtende balk.
Met behulp van deze voorzieningen zal het
mogelijk worden de poststukken automa
tisch te sorteren en te stempelen.
In Darmstadt heeft de Deutsche Bundes-
post in samenwerking met Telefunken-
ingenieurs een gelijksoortige, maar meer
uitgebreide proefinstallatie opgesteld, die
eveneens is ingericht voor de automatische
verwerking van post met speciale, fluores
cerende, postzegels. Bij dit modelpostkan
toor wordt alle binnenkomende post in
een grote vangbak geworpen en via een
lopende band naar de formatensorteer-
machine gevoerd. Niet te verwerken post
stukken zoals rollen en pakjes worden
automatisch op een zijspoor gebracht voor
verdere behandeling. De door de machine
wel „aangenomen" stukken passeren stuk
voor stuk de aftastsectie die werkt op de
fluorescerende postzegels. In principe komt
het er op neer dat de brief of kaart net
zo lang wordt gewenteld tot de postzegel
zich vóór het „oog" van de ultravioletstra-
ler bevindt. De lichtstraal wordt in dat ge
val gereflecteerd /waardoor een relais in
springt dat de stempel in werking stelt.
Nadat het poststuk is gestempeld verlaat
het deze se^jie. Niet-gefrankeerde. post
wordt automatisch uitgeworpen.
Omdat het in het huidige .stadium.- (zon
der hulp van de afzenders) nog niet moge
lijk is om de plaats en het land van be
stemming door een machine te laten „lezen"
moet dit nog steeds door bedienden worden
gedaan op de halfautomatische codeer
machine. Voor elk land en elke plaats is
een codenummer dat doormiddel van gaat
jes in het poststuk wordt geponst. Met dit
codeponsen heeft men reeds een snelheid
van zeven brieven of kaarten per seconde
weten te halen.
De bediende heeft daartoe een toetsen
bord voor zich waar door combinaties van
letters vrijwel alle bestemmingen geco
deerd kunnen worden. Luchtpostbrieven en
expressestukken krijgen een extra impuls.
Na deze enige niet-automatische handeling
gaan alle poststukken automatisch naar het
bestemde vak en worden gebundeld.
De installatie waar men momenteel mee
aan het experimenteren is verwerkt meer
dan 60.000 brieven en kaarten per uur en
zal als ze aan de gestelde eisen voldoet
in alle grote plaatsen in Duitsland worden
geplaatst. In dat geval zal worden over
gegaan tot de uitgifte van fluorescerende
postzegels in alle waarden.
In dit opzicht zijn wij de Duitsers al
voor doordat in Darmstadt de proeven
.binnenskamers" worden genomen, terwijl
in Nederland het publiek voor de post
zorgt.
Ook in Frankrijk
Ook de Franse PTT heeft in Parijs een
proefopstelling staan van een volautoma
tische verdeelmachine voor de verwerking
van 50.000 brieven per uur. In Parijs ech
ter wordt een ander systeem toegepast,
niet werkend met speciale postzegels, maar
met magnetische strookjes op de poststuk
ken. Hoewel de Franse installatie een erg
provisorische indruk op ons maakte, ver
zekerde de directeur ons dat hij grote ver
wachtingen koestert van het robotachtige
sorteerapparaat. Over andere op stapel
staande elektro-mechanische verbeterin
gen liet de zegsman zich niet uit, waar
schijnlijk omdat er tussen de PTT's ih ver-
schillen<}^.land,ep pen hardnekkige rivalij-
teit bestaat. Wellicht willen de verschillen
de „Tantes" elkaar de loef afsteken met
het eerste volautomatische postkantoor.
Verenigde Staten
New York heeft ook een proefopstelling
van een automatisch postsorteerkantoor.
De laatste jase van het automatische
postkantoor. Deze „unit" brengt de
gecodeerde poststukken naar de
plaats van bestemming.
Technici in de V.S. houden zich echter
meer bezig met het moeilijkste onderdeel,
n.l. het „lezen" van de poststukken.
De I.B.M. meent er in te zijn geslaagd
om enveloppen die aan bepaalde voor
waarden voldoen met een volautomatische
leesinstallatie te kunnen aftasten en de
post daarna volgens plaats en land te sor
teren.Dit zou betekenen, dat Duitsland en
Amerika samen de volautomatische post
verwerkingsinstallatie bezitten.
Hoe het definitieve volautomatische
postkantoor er zal gaan uitzien, is bij
lange na niet te voorspellen, want van
enige samenwerking tussen de al eerder
genoemde landen is nauwelijks iets te be
speuren. Wat wel zeker is, is dat wij bin
nen niet al te lange tijd onze adressen,
postzegels en cijfers in speciale zakjes zul
len moeten gaan plaatsen willen we van
een snelle automatische verwerking
zeker zijn.
De Interkama-tentoonstelling in Mün
chen zal daartoe zéker een steentje bij
dragen.
De genie kan drie maal zo snel vlotten
en bruggen bouwen als voorheen. Dat is
mogelijk geworden door ingenieurs be
dachte pontons, die binnen een half uur
kunnen worden samengevoegd tot vlotten,
waarmee men een tank over een rivier kan
brengen, aldus de Legerkoerier.
Op het genieterrein in 't Zande zijn al
proeven genomen met deze pontons, die in
West-Duitsland worden vervaardigd en
door de Bundeswehr al worden gebruikt.
Het gaat om stalen, geheel gesloten pon
tons van ongeveer 2 bij 4 meter en drie
kwart meter dik.
Twee van deze ijzeren „doden" kunnen
op een 6-tons kipauto geladen worden.
De kipauto laat deze pontons door het
heffen van de laadbak aan de waterkant
gewoonweg in het water plonzen. Deze
drijvende platte dingen zijn dan op sim
pele en eenvoudige wijze aan elkaar te
bevestigen tot een vlot, of zo men wil tot
een geheel brugdek van de ene oever tot
de andere.
Om een vlot voor een lading van 50 ton
te fabriceren zijn 20 pontons nodig. Een
peloton genisten koppelt zo'n vlot binnen
een half uur aan elkaar.
Het bovenoppervlak van elke ponton is
bedekt met een dun laagje graniet, dat met
kunststof is gemengd. Kans op uitglijden
en slippen is door deze ruwe deklaag ver
minderd. Het bovendek lijkt een beetje op
een straatweg. Met deze pontons is aldus
een „straat' 'over een rivier te leggen,
zelfs een dubbele rijweg, zodat gelijktijdig
heen- en teruggaand verkeer mogelijk is.
De nieuwe pontons zijn vervoerbaar op
de bij de genie gangbare typen voertui
gen. Het opladen kan desnoods op gerui
me afstand van de waterhindernis ge
schieden, zodat men geen kraan aan de
waterkant meer behoeft te gebruiken.
In het ópenluchtheater te Ede heeft de
vereniging tot bevordering der bijenteelt
in Nederland de jaarlijkse imkerdag
gehouden. Voorzitter mr. L. R. J. Rid
der van Rappard wees erop dat het
voor de bijenhouders steeds moeilijker
wordt omdat er onvoldoende honingrijke
bomen worden aangeplant. De rijksbijen
consulent, ir. J. Mommers zei dat de
bijenhouders zelf kunnen helpen door op
ongebruikte stukjes grond honingrijke
bloemen of planten te laten groeien. Bij de
fruittelers moet er op aangedrongen wor
den dat zij wilgen als windschut gebruiken.
DE STATISTIEKEN hebben uitgewezen
dat twee kleinere steden in een Ame
rikaanse staat die in grootte en alge
mene kenmerken ongeveer vergelijkbaar
zijn steeds met totaal verschillende
aantallen verkeersongelukken uit de bus
komen. Geïntrigeerd door dit feit heeft de
Amerikaanse regering een particulier bu
reau de Corporatie voor toegepaste
psychologie opdracht gegeven, een on-
Het eerste gedeelte van de sorteer-
installatie. In deze sectie worden alle
poststukken gecontroleerd op fran
kering en formaten.
derzoek naar de oorzaken van deze ver
schillen in te stellen. Twaalf psychologen
van dat bureau hebben vijf tot zes we
ken in beide steden (die niet met name
genoemd worden) doorgebracht. Om een
beter inzicht te krijgen in de vraag
waarom stad A klaarblijkelijk zoveel vei
liger is dan stad B ondervroegen zij al
lerlei verkeersdeelnemers, maakten film
opnamen van verkeerssituaties en zorg
den bij dat alles dat zij niet teveel op
vielen. Op grond van hun waarneming
is nu een rapport opgesteld waarin de
volgende vermoedelijk oorzaken van de
verschillen in verkeersveiligheid genoemd
worden:
STAD A is wat ouder van bouw en
stratennet en heeft, vergeleken met B,
een geringere bevolkingsdichtheid. De be
volking is minder aggressief, er is min
der naijver, lagere criminaliteit, geringe
re economische activiteit. In A zijn de
straten nauwer, bochtiger en steiler dan
in B, de bewoners oriënteren zich meer
op het verleden dan op de toekomst, ge
ven blijk van een betere aanpassing aan
het toenemend verkeer en zijn boven
dien over het algemeen toleranter ten
aanzien van mede-verkeersdeelnemers.
Waaruit dus zou blijken dat oude, con
servatieve steden uit een oogpunt van
verkeersveiligheid een gunstiger beeld bie
den dan moderne progressieve plaatsen.
Advertentie
Zeven avonturiers, onder leiding van de
Spaanse luitenant-ter-zee Carlos Etayo,
zijn vrijdag met een 37 ton metend houten
zeilschip uit Spanje vertrokken om de
overtocht van de Atlantische Oceaan door
Columbus in 1492 getrouw na te volgen.
Het vaartuig is een getrouwe nabootsing
van het schip van Columbus. De beman
ning bestaat uit vier zeelieden, een r.k.
priester, een duiker uit Californië en een
Fransman.
Een oorspronkelijk stripverhaal door Annie M. G. Schmidt en Fiep Westendorp
wj.' AV ft-.(m jJ.u.ii'Ai' /jfl/jj!
97. De piloot van het vliegtuig was bijzonder ze
nuwachtig en angstig want naast hem stond die dame
met de revolver die hem wilde dwingen te landen.
Hij zag in zijn verwarring niet dat het enkel maar
een waterpistooltje was, waarmee tante Patent hem
dreigde en hij keek wanhopig naar het stuk grasland
waarin hij het toestel wilde neerzetten. Met een grie
zelig krakend geluid boorde de neus van het vliegtuig
zich in de wei,- nog geen meter van een peinzende
koe af. De paniek en de ravage waren onbeschrijfelijk
en toch was er wonder boven wonder niemand ge
deerd. De bemanning en de passagiers zaten wezen
loos en versuft tussen de brandnetels, de stewardess
had zelfs de koffiekan recht weten te houden en nie
mand lette op tant Patent die de vaas tussen de
rommel ontdekte. „Gauw zei ze tot Keesje,
„hij is nog heel. We moeten maken dat we weg
komen."
26. Het zag er naar uit, dat het wapengeweld tussen
Joris Goedbloed en Graaf Isengrim nog wéj even kon
duren, en Panda zocht dan ook snel dekking, want
hij had geen zin om door een geharnaste ridder onder
de voet gelopen te worden. Isengrim was razend nu
hij zulke onverwachte hinderpalen ontmoette in zijn
lichtschuwe onderneming. „Ik erger me! Ik maak me
kwaad! Ik zal mosterd van jullie maken allemaal!"
schreeuwde hij maar voorlopig was de krijgskans
hem ongunstig. Hoewel hij woest met het zwaard om
zich heen hakte, kon Joris hem met de langere helle
baard op veilige afstand houden en zelfs langzamer
hand terug dringen. „Het bedroeft me dat dit gebeuren
u ergenis geeft", sprak hij daarbij, „maar het moet
u toch duidelijk zijn dat ge hier niet welkom zijtl
En wat doet een beschaafd heer in zo'n geval? Hij
licht de hoed en neemt afscheid. Gij evenwel dwingt
mij, zachte aandrang uit te oefenen.Intussen had
het porren met de hellebaard Graaf Isengrim tot tegen
de muur gedrukt maar daar vond hij dan ook pre
cies wat hij nodig had, namelijk een schild (Toeval
lig was het trouwens het historische schild van de
IsengrimsHij eigende het zich met een triomfkreet
toe: „Kom nou maar op met die belachelijke speer van
je!" riep hij. „Nu lust ik je wel rauw!" „Hoe hoogst
onsportief prevelde Joris teleurgesteld. De nacht
waker van Sokkum nam hen uit de hoogte op. Hij
verkeerde nog steeds in de mening dat hij spoken zag.
