Guerilla-eenheden vallen
Franse militairen aan
HET WEER
Akkoord over Nieuw-Guinea
op 6 september in de Kamer
Nederland wil nog drie jaar
een bijdrage aan de V.N.
verlenen voor het gebied
Ben Bella mobiliseert de troepen
tegen de Wilaya's III en IV
Voor goedkeuring
geen twee-derde
meerderheid nodig
IJ.V.V. STORMVOGELS
Met bezwaard hart
Venus-schot
blijkt succes
AARDSCHOKKEN IN
ZUID-ITALIË
Het woord is aan
Khider volgt Boudiaf op
Regering meent:
REGEN- EN TWEEDJASSEN
Afgifte LEDEN-SEIZOENKAARTEN
Rustig weer
Aan het strand:
Ommezwaai
van Amerika
In de krant van heden:
Weerrapporten I, 2
Economisch nieuws9
Op de Praatstoel 3'
Feuilleton 7
Horen en Zien 4
Agenda van IJmand cn Haarlem 2
Uit stad en Omgeving5, 6'
Beurs 9
Scheepsberichten 9
Kunst 4
Sport 11
In de Vishal en op zee6
Beeldverhalen2,
Uit het binnenland 2
Buitenlands nieuws 3
Topsy 8
Luidsprekers 8
Dit nummer bestaat uit
twaalf pagina's
Ben Bella mobiliseert
Verschijnt dagelijks beh. zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 c., p. kwartaal 7,65,
franco per post 8,15. Losse nummers 12 ct.
Giro-rekening IJmuider Courant no. 129288
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 uur. Zat. 9-1 uur.
Telef. adm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519.
Telef. redactie 5389, na kantooruren 5080.
Haarlem: hoofdred. en alle afdL Telef. 15295.
DAGBLAD VOOR V E LS E N - IJ M UID E N, SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING
Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem Directie: P. W. Peereboom en Mr. H. C. van dei Mij
Rabelais
Sommige mensen zijn opgegroeid in
een ton en hebben alleen maar door een
gaatje gekeken.
elders te gaan. Een tweede Franse een
heid die te hulp kwam, werd ook aange
vallen, aldus de bekendmaking.
Reeds voordat de soldaten van de eer
ste eenheid uit hun auto's waren gestapt,
openden de Algerijnen het vuur. De twee
de eenheid werd enkele kilometers ten
noorden van Marengo onder vuur geno
men De centrale verbindingscommissie
is naar de plaats van de gevechten ge
gaan om een onderzoek in te stellen. In
Algiers dacht men, dat het aantal doden
en gewonden niet hoger dan vier of vijf
is. Marengo valt onder Wilaya IV.
ALGIERS (Reuter/AP) Het hoofd
kwartier van het Franse leger in Algerije
heeft bekendgemaakt, dat Franse strijd
krachten maandag in Marengo b\j Algiers
een vuurgevecht hebben geleverd met
guerrillastrij ders.
Dit vuurgevecht was een schending van
de overeenkomst van Evian over het sta
ken van het vuren. Aan beide zijden zijn
verliezen geleden.
De guerrillastrijders ondernemen een
aanval op een Franse eenheid die tot
taak had een bedreigd Europees gezin te
beschermen dat voorbereidingen trof naar
De regering acht het, ook al is altijd
het standpunt ingenomen dat Nieuw-Gui-
nea tot het koninkrijk behoorde, aan ge
gronde twijfel onderhevig of de status van
dat gebied in de grondwet zodanig vast
ligt dat bij overdracht van een afwijking
van de grondwet kan worden gesproken.
Ook al neemt men zodanige afwijking wel
aan, dan is op verschillende gronden aan
te nemen dat de grondwet naar inhoud en
strekking zich tegen een zodanige afwij
king niet verzet. Het is dan volgens de
regering nog slechts een vraag van proce
dure of de goedkeuring al dan niet met
gekwalificeerde meerderheid moet ge
schieden. De regering neigt tot de opvat
ting dat een twee-derde meerderheid niet
noodzakelijk is.
De rechtvaardigheid gebiedt, zo zegt de
regering verder, dat de Nieuw-Guinearaad
in de gelegenheid wordt gesteld over de
overeenkomst zijn oordeel uit te spreken.
Daarom zijn de ontwerp-goedkeuringswet,
het akkoord en de memorie van toelich
ting aan de gouverneur gezonden ter in
diening bij de Nieuw-Guinearaad.
De regering vestigt er de aandacht op
dat het gebruik van het woord „soeverei
niteit" in de tekst zorgvuldig is vermeden.
Tevoren stond vast, dat Nederland en In
donesië in dit overzicht hun eiger stand
punten onwrikbaar zouden handhaven.
Daarom wordt in de tekst slechts gespro
ken van overdracht van het bestuur. De
regering acht het niet juist dat de bevol
king van Nederlands Nieuw-Guinea in het
bezit zou blijven van de Nederlandse na
tionaliteit na het tijdstip waarop dit ge
bied wordt overgedragen en Nederland het
bestuur noch de soevereiniteit langer uit
oefent. Na de overdracht zullen de inwo
ners door Nederland worden behandeld
als Indonesische onderdanen. Het komt
noch noodzakelijk, noch gewenst voor,
mede gelet op vroegere ervaringen, om
voor hen de mogelijkheid van nationali-
'eitskeuze open te stellen.
Advertentie
BAREST HAARLEM TEL 13430
LEIDSeSTRAAT. (Bil KONINCSPtEIN) AMSTERDAM TEL 2235%
Advertentie
dinsdag a.s. van 68 uur n.m.
woensdag a.s. van 68 uur n.m.
vrijdag a.s. van 68 uur n.m.
in HOTEL KENNEMERHOF - Kennemerlaan
Verwachting tot morgenavond:
Veranderlijke bewolking met
tijdelijk wat motregen, maar ook
enkele opklaringen. In de nacht
en ochtend hier en daar mist.
Zwakke tot matige wind, in
hoofdzaak uit westelijke rich
tingen. Weinig verandering in
temperatuur.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
De komende 24 uur passeren
zwakke storingen met af en toe een
buitje, maar ook opklaringen. Tem
peratuur 18 tot 20 graden. Zeewater
ruim 16 graden. De wind blijft zuid
westelijk.
Vooruitzichten: Nog onsta
biel maar rustig strandweer.
Bij de Tweede Kamer is thans ingediend de ontwerp-rijkswet „tot goedkeuring
\an de op 15 augustus 1962 te New York tussen het Koninkrijk der Nederlanden
en de Republiek Indonesië gesloten overeenkomst inzake Westelijk Nieuw-
Guinea (West-Irian). Het wetsontwerp zal reeds vrijdag 31 augustus in de af
delingen van de Kamer worden behandeld. Op donderdagmiddag 6 september
zal indien over het wetsontwerp het eindverslag is uitgebracht de Tweede
Kamer bijeenkomen voor de openbare behandeling van dit wetsontwerp.
„De regering heeft met een bezwaard
hart haar goedkeuring verleend tot het on
dertekenen van deze overeenkomst", zo
staat in de toelichting. „Deze overeen
komst betekent dat Nederland niet langer
zijn invloed kan doen gelden op de ontwik
keling van de bevolking van Nederlands
Nieuw-Guinea en deze niet kan leiden tot
de zelfbeschikking, waarop het Neder
landse beleid volledig was gericht.
Toen de politieke ontwikkelingen en de
militaire krachtsverhoudingen het steeds
duidelijker maakten, dat ons land de aan
vaarde taak en de tegenover de bevolking
aangegane verplichtingen niet op eigen
kracht zou kunnen vervullen, deden het
volstrekt ontbreken van enig Nederlands
eigenbelang naast het opkomen voor de
rechten van de bevolking de regering be
sluiten, een krachtiger steun voor de be
volking te zoeken in de volkengemeen
schap, die zich immers zo sterk voor de
eigen toekomst van de afhankelijke volken
inzette. Deze poging is niet gelukt.
De regering acht het een droeve zaak
te moeten, constateren, dat tegenover da
den van agressie, welke in strijd zijn met
de verplichtingen welke de leden van de
V.N. op zich namen na te komen, in de
huidige wereldsituatie, althans in dit ge
val, geen doeltreffend tegenwicht kan wor
den gevonden. Nederland kwam als gevolg
daarvan voor de noodzaak te staan een
keuze te doen tussen het voeren van een
oorlog ter verdediging van de beginselen
waarvoor het de afgelopen jaren voortdu
rend was opgekomen, of het zich neerleg
gen op voor de bevolking van Neder
lands Nieuw-Guinea zo goed mogelijke
voorwaarden bij overdracht van het gebied
aan Indonesië.
Zwaar heeft bjj de beslissing van de
regering gewogen de veranderde houding
van de regering van de Verenigde Staten.
Nadat tot einde maart aan de Nederland
se politiek tot internationalisering van het
gebied, gepaard aan het zeker stellen van
het te zijner tijd in voile vrijheid uit te
oefenen recht van zelfbeschikking van de
bevolking, de steun van Amerika was ge
geven, heeft begin april de Amerikaanse
regering, zoals bleek uit het indienen met
haar instemming van het plan-Bunker,
haar politiek ten aanzien van het Nieuw-
Guineaprobleem ingrijpend gewijzigd. Dit
plan bevatte immers het principiële ele
ment van een toegeven aan Indonesië.
Naast dit belangrijke politieke feit moest
worden rekening gehouden met de berus
tende houding van de Amerikaanse rege
ring ten aanzien van de Indonesische da
den van agressie en voorbereiding van
openlijke oorlog. Deze houding uitte zich
onder meer in het blijven leveren door
Amerika van wapens aan de Indonesische
strijdkrachten en het toelaten van het ge
bruik daarvan tegen Nederlands Nieuw-
Guinea.
Er ontstond hierdoor een duidelijke over
machtssituatie, waardoor Nederland de
verplicntingen, welke het tegenover de Pa
poea's op zich had genomen, niet meer
kon honoreren. In geval van een gewapend
conflict zouden onder deze omstandighe
den de belangen en rechten van de be
volking nog grotere schade hebben gele
den."
De regering geeft vervolgens uiting aan
haar bijzondere waardering en erkente
lijkheid voor de wijze, waarop de strijd
krachten in Nw-Guinea zich van hun taak
hebben gekweten.
De Nederlandse militairen hebben bij
de verdediging van het hun toever
trouwde gebied onder uitzonderlijk moei
lijke omstandigheden blijk gegeven van
grote bekwaamheid, moed en volharding en
daarbij een uitzonderlijke zelfbeheersing
en discipline in acht genomen
Zonder de door de strijdkrachten met grote
zelfverloochening volbrachte taak zou
het bereiken van enig resultaat aan de on
derhandelingstafel uitgesloten zijn ge
weest.
Met eerbied herdenkt de regering de man
nen. die voor de beschermnig van de be
langen van de inwoners het offer van hun
leven hebben gebracht. Haar deernis gaat
uit naar allen die als gevolg van de
schermutselingen van de laatste tijd in
rouw zijn gebracht.
De regering vermeldt met erkentelijk
heid ook de activiteit en de steun van de
politie, het Papoea-vrijwilligerskorps en
de bevolking. Zij spreekt haar grote waar
dering en dank uit jegens allen, die gedu
rende vele jaren veelal onder uiterst moei
lijke omstandigheden en met terzijdestel
ling van persoonlijk belang hun beste
krachten hebben gegeven aan land en volk
van Nieuw-Guinea. Zij verklaart diep me
deleven te voelen met de velen, die nu hun
arbeid moeten opgeven en hun woonplaats
moeten verlaten om te trachten elders,
onder veelal geheel afwijkende omstandig
heden, een nieuw bestaan op te bouwen.
De regering wil hierbij naar vermogen
de helpende hand bieden en heeft een aan
tal voorzieningen getroffen teneinde voor
betrokkenen de overgang naar en aanpas
sing aan de nieuwe omstandigheden zo
goed mogelijk te doen verlopen.
(Zie verder pagina 2 onder „Overleg
plan Bunker")
CALIFORNIë (AP) Geleerden die
het Amerikaanse ruimteschip Mariner-2
op zijn vlucht volgen hebben vandaag
meegedeeld, dat de laatste berekeningen
aantonen dat het schip, dat op weg is
naar Venus, een briljant succes tegemoet
gaat.
Volgens Amerikaanse deskundigen van
het instituut voor straalaandrijving in
Pasadena (Californië) hebben nieuwe be
rekeningen laten zien, dat de baan, waar
in de Mariner-2 zich thans bevindt, dus
danig kan worden verbeterd, dat het ruim
tevaartuig Venus binnen een afstand van
16.100 kilometer, zoals ook in de bedoe
ling lag, zal passeren.
In zijn villa aan de Zwarte Zee heeft
premier Kroesjtsjev van de Sovjet-
Unie een Japanse industriële delegatie
ontvangen, die een bezoek aan Rus
land brengt. Blijkens de foto ging het
er genoeglijk toe in het vakantie-
lA'm..
■'..UA-W.'
Strijd om de macht is in de nieuwe sta
ten, die de laatste tijd zijn ontstaan, een
veel voorkomend verschijnsel een ver
schijnsel dat overigens heel verklaarbaar
is, vooral in gebieden waar de onafhan
kelijkheid door wapengeweld is verkregen.
Toch zijn wij Westerlingen, opgegroeid on
der een geordend democratisch staatsbe
stel, maar al te dikwijls geneigd ons te
verbazen over zo'n strijd om de macht,
die zoals we dan heel nuchter opmer
ken de chaos immers alleen maar nog
groter maakt. Wij geven ons namelijk
graag over aan de illusie dat een geor
dend democratisch bestel een geschenk
des hemels is dat ieder volk franco thuis
bezorgd krijgt als er maar geen ordever
stoorders zijn die roet in 't eten gooien.
Bij enig nadenken beseffen we natuur
lijk wel dat de zaak in wezen anders ligt
en dat de democratie een produkt is van
een eeuwenlange politieke ontwikkeling,
waarvan zij ook nog altijd de sporen
draagt. Het is dus dwaasheid, van nieuwe
landen te verwachten dat zij dat ontwik
kelingsproces zo-maar zullen overslaan,
vooral als het landen betreft waar de mas
sa door gebrek aan onderwijs ver bij de
rest van de wereld is achtergebleven. We
moeten er ons integendeel over verbazen,
hoe snel het tempo is waarin sommige
van die volken hun achterstand aan het
inhalen zijn.
Algerije is het nieuwste voorbeeld van
een land, waar de onafhankelijkheidsoor
log heeft geleid tot chaos, en de chaos tot
strijd om de macht. Er viel ook nauwe
lijks iets anders te verwachten. Van de
mocratie is, onder de Algerijnse politici
zelf, nooit serieus sprake geweest Als de
verkiezingen op 2 september waren door
gegaan, zouden de kiezers alleen een keus
hebben gehad volgens het in de dictatuur-
landen gebruikelijke model: op de kandi
daten van de „officiële" lijst stemmen, of
thuisblijven. Tegenkandidaten waren er
niet, en men kon al blij zijn dat de ver
schillende stromingen, die er binned het
Nationale Bevrijdingsfront bestaan, op de
kandidatenlijst vertegenwoordigd waren.
Maar het aantal plaatsen dat elke van
die stromingen in de grondwetgevende
vergadering zou gaan bezetten, was na
hevige en langdurige discussies bin
nenshuis al bepaald door de leiding van
de F.L.N., zodat de openbare verkiezin
gen in elk geval een wassen neus zouden
zijn geweest.
Onder deze omstandigheden ligt het voor
de hand dat de deelnemers aan de strijd
om de fnacht de vorming van een consti
tuante niet wensten af te wachten. Zo'n
strijd kan beter worden gevoerd onder om
standigheden van volstrekte politieke
chaos. En chaotisch niet alleen in po
litiek, maar ook in economisch opzicht
is de toestand van Algerije zeker. Nadat
Ben Bella met zijn „politieke bureau" de
regeringsbevoegdheden aan de groep van
Ben Khedda scheen te hebben ontfutseld,
heeft hij het zelf nu blijkbaar weer afge
legd tegen een aantal militaire comman
danten, die het echter onderling ook vol
slagen oneens zijn maar die intussen bin
nen hun eigen districtsgrenzen het gezag
uitoefenen. En wat de economie betreft:
veel van wat daarvan na de langdurige
oorlog nog behoorlijk functioneerde is ont
wricht door het massale vertrek van Euro
peanen en door de thans heersende wet
teloosheid, zodat het land ook op dit ge
bied in een ellendige toestand is geraakt.
Vooral deze economische ontwrichting
die ook tot werkloosheid en voedselge
brek heeft geleid schept een „gunstig"
klimaat voor de strijd om de macht. Want
voor een gezond staatsbestel, met redelijk
functionerende overheidsorganen, is een
stabiele en min of meer bevredigend wer
kende economie het eerst nodige. Alleen
met revolutionair élan (zoals Ben Bella
en trouwens ook vele andere volksmenners
in de pas-ontstane staten dat in zo ruime
mate bezitten) kan zo'n economie niet tot
stand worden gebracht. Maar het heeft wel
zijn nut in de strijd om de macht en die
strijd zal helaas eerst uitgevochten moe
ten worden voordat men aan dat „eerste
nodige" toe komt. De officieren van „Wi
laya IV" in Algerije hebben nu getoond,
in revolutionair élan niet voor Ben Bella
onder te doen, en zij hebben deze laatste
nu ook al beschuldigd van „verraadaan
de revolutie", zoals Ben Bella kort gele
den Ben Khedda van hetzelfde „verraad"
beschuldigde. Er is wat dat betreft niet
veel veranderd sedert de dagen van Dan-
ton en .Robespierre.
Met dat al ziet het er slecht uit voor
het Algerijnse volk; want bij een machts
strijd als deze wordt met de nationale be
langen gewoonlijk geen rekening gehou
den. Dat die nationale belangen gediend
zouden zijn met spoedige hervatting van
de Frans-Algerijnse samenwerking zal
men in de straten van Algiers nu ver
moedelijk niet eens hard-op durven zesgen.
In Algiers is het Politieke Bureau van
Ben Bella verdreven door het guerilla-
leger. De foto toont de leiders van
Wilaya IV en III tijdens hun pers
conferentie van zondag in Algiers. Ge
heel links, op de rand van de foto,
majoor Ou El Hadj, de commandant
van Wilaya III (Kabylië). Naast hem
majoor Si Hocene, commandant van
Wilaya IV (Algiers). In het midden,
voor de microfoon, de woordvoerder
van de jonge officierent hun gemid
delde leeftijd is 25 jaar) luitenant Ali
Allouache. Wie de anderen zijn is
niet bekend.
verblijf van de premier, die onder zijn
zomercolbert gehuld ging in een
Oekraïens hemd.
ROME (AP) Italië is vandaag om
streeks het middaguur opnieuw getroffen
door krachtige aardschokken. De eerste
schok werd gevoeld in Bari aan de Adria-
tische Zee. Negentig seconden later trilde
de grond in Napels en omgeving, waar
vorige week 20 mensen het slachtoffer van
de aardbevingen werden. Vervolgens werd
in Bari een tweede schok gevoeld. Uit tal
rijke plaatsen worden berichter ontvangen
dat bewoners in paniek de straat op
vluchten.
De telefoonverbindingen met Bari zijn
verbroken. Ook in Athene werden de
schokken gevoeld; hier hielden zij 20
seconden aan.
Nadere berichten ontbreken nog.
De secretaris-generaal van het Politieke
Bureau van het F.L.N., Mohammed Khi
der, heeft maandag de leiding van het de
partement van Buitenlandse Zaken op zich
genomen, nadat in het afgelopen weekeind
Mohammed Boudiaf als lid van het Poli
tieke Bureau was afgetreden, omdat hij
bezwaar had tegen het uitstellen van de
verkiezingen.
In Algiers is de tekst gepubliceerd van
een brief, die Khider tot de leiding van
Wilaya IV heeft gericht. Daarin wordt ge
zegd, dat het Politieke Bureau van oordeel
is. dat Algiers onder zijn uitsluitende ge
zag staat, terwijl „voor de laatste maal"
een beroep op Wilaya IV wordt gedaan
„om de besluiten van het politieke bureau
te eerbiedigen". Kolonel Si Hassan, de 29-
jarige commandant van Wilaya IV, ver
klaarde tegenover Reuter: „Wij hebben
ons standpunt reeds duidelijk gemaakt.
Wij zullen Algiers nooit verlaten".
Maandagavond trokken enkele honder
den Algerijnse vrouwen, in vele geval
len met een baby op de arm, door het
centrum van Algiers, onder het uitroe
pen van „De wapens neer". Zij eisten
dat een einde wordt gemaakt aan de
„arrestaties en martelingen" en riepen
voorts om een „krachtige en niet-gere-
gionaliseerde regering".
Kolonel Houari Boumedienne, de staf
chef van het geregelde leger in Algerije,
heeft de guerrillaleiders uitgenodigd voor
een vandaag te houden vergadering in
Setif in oostelijk Algerije. Hij deed de
uitnodiging in samenwerking met Ben
Bella, leider van het Politieke Bureau
dat krachteloos is geworden door de mui
terij van de guerrilla-leiders Algiers. De
leiders van de Wilaya's III en IV die
het Politieke Bureau schipbreuk hebben
doen lijden, zijn niet uitgenodigd. Men
ziet de bijeenkomst als een nieuw hoofd
stuk in de bittere politieke crisis. De
Wilaya's een, twee, vijf en zes, die door
Boumedienne zijn uitgenodigd, zijn offi
cieel reeds door hem opgeheven en on
der bevel van de generale staf geplaatst.
Alle vier deze Wilaya's staan achter Ben
Bella.
PARIJS (AP) Farès, de voorzitter
van het Algerijnse uitvoerend orgaan, is
met vijf van zijn medewerkers uit Al
giers in Parijs aangekomen om een reeks
overeenkomsten inzake Frans-Algerijnse
samenwerking te ondertekenen. Krachtens
de akkoorden van Evian heeft Frankrijk
beloofd, de nieuwe Algerijnse staat terzij
de te staan.
