Amerikaans U-2-toestel vloog
boven Russisch grondgebied
Spionagevluchten langs de
grens worden voortgezet
HET WEER
Algiers gedemilitariseerd
na aankomst van Ben Bella
Regeling voor terugkeer
van troepen uit N.-Guinea
Kennedy: Geen Russische
gevechtstroepen op Cuba
BBÜ
UIT DE KOERS GERAAKT BIJ SACHALIN
Hoofdprijs toto
in vier delen
Akkoord tussen de strijdende partijen
Materieel en voorraden, waarvan
verscheping niet mogelijk is,
worden in zee gestort
Enorme hulpacties
voor Perzië
Bedekte waarschuwing tegen invasie
NRU-hoorspelkern
onderzocht op tbc
'efore you êmj!
47e JAARGANG NUMMER 256 WOENSDAG 5 SEPTEMBER 1962
H^i.r^h^d,T«ïl.rfrTd™iS295: DACBLAD VOOB VELSEN-IJM D ID EN, SANTPOORT. DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING AdvartenfietLrve» op aanvraag ™,bijgb««.
Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewjjks Redactiechef te IJmuideiu J. Kosalc Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V, Grote Houtstraat 93, Haarlem Directre: P. W. Peereboom en Mr. H. C. van dei
5UÈDE DAMES- EN HERENJASJES
HEDEN
LAATSTE AVOND
HOENSON
VERWARMINGSSHOW
KELLER MACDONALD N.V.
Buien
Aan het strand:
In de krant van heden:
II
'w';' f*
Het woord is aan
Duister
Feijengord geeft 5000
Vuren gestaakt
V lucht eling
HOLS GEZOND VOOR KAT EN HOND
Regisseur König ziek
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden. I I m n h M n np Ja Verschijnt dagelijks beh. zon- en 'eestdagen.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 uur. Zat 9-1 uur. I I I T 1 T 1 "1 |T 1 I f I Abonnement p. week 59 c., p. kwartaal 7,65,
Telef. adm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519. J. AAA 1 J I V A V I ^jL A V_*4 AAI» 6-31100 P®r P0^ 8'15' Losse nummers 12 ct
Telef redactie 5389 na kantooruren 5080 Giro-rekening IJmuider Courant no. 129288.
De Sovjet-Unie heeft gisteren krachtig
geprotesteerd bij de Verenigde Staten te
gen de schending van het Russische lucht
ruim door een Amerikaans verkennings
vliegtuig van het type U-2, dat afgelopen
donderdag gedurende negen minuten over
de zuidpunt van het eiland Sachalin ten
noorden van Japan zou zijn gevlogen. Nog
dezelfde dag hebben de Verenigde Staten
in een antwoordnota toegegeven, dat een
Amerikaans patrouillevliegtuig tijdens een
nachtelijke vlucht door de harde wind uit
de koers is geraakt en daardoor geheel
zonder opzet over Zuid-Sachalin kan zijn
gevlogen.
In Washington, waar men zich nog le
vendig herinnert hoe de regering-Eisenho-
wer zich ernstig in verlegenheid bracht
door aanvankelijk de spionagevlucht van
piloot Powers met zijn U-2 te ontkennen,
heerste gisteren een lichte crisisstemming
toen Amerika's antwoord op het ministerie
van Buitenlandse Zaken zou worden be
kend gemaakt. Men krijgt in Washington
de indruk, dat de Sovjet-Unie tijdes de ko
mende V.N.-Assemblee een propaganda-
aanval tegen de V.S. zal ontketenen op de
fronten Cuba, Berlijn en U-2.
In de Russische nota die gisteren op de
Amerikaanse ambassade in Moskou werd
overhandigd, eist de Sovjet-Unie strenge
bestraffing van de schuldigen en zegt te
verwachten, dat de Amerikaanse regering
maatregelen zal nemen om "herhaling te
voorkomen. De Russische regering ver
langt een duidelijk antwoord op de vraag:
„Betreft het hier een herleving van de
oude piraten-politiek van de vorige rege
ringen, die door president Kennedy ver
oordeeld is, of éen provocatieve daad van
bepaalde militaire kringen in de V.S., die
een soortgelijke spanning in de wereld
willen opwekken als na het Powers-inci
dent van 1960, om daarmee de internatio
nale situatie zoveel mogelijk te verslech
teren?"
De nota waarschuwt de landen buiten de
V.S. waar U-2 vliegtuigen zijn gestatio
neerd voor mogelijke vergeldingsmaatre
gelen en noemt in dit verband Engeland,
Japan, Turkije en West-Duitsland.
In hun antwoordnota verzekeren de Ver
enigde Staten, dat voorzorgsmaatregelen
studie zijn om incidenten als deze te
voorkomen. De Amerikaanse gedragslijn
die overvliegen van Russisch gebied door
Amerikaanse militaire vliegtuigen ver
biedt, blijft onveranderlijk van kracht. In
de Amerikaanse nota werd niet gezegd
welk type vliegtuig het incident ver
oorzaakt had, maar desgevraagd werd in
Washington bevestigd dat het een U-2 was
geweest. Men weigerde te zeggen wat de
taak van het toestel was; zij werd slechts
gekenschetst als „vreedzaam".
Amerikaanse woordvoerders hebben ge
zegd niet te weten waar het betrokken
vliegtuig zijn basis ha'' ,T~,~ens sommi
ge berichten zou deze 1 op Okinawa
in de Stille Oceaan. Ii. uer geval was
het niet in Japan, waar volgens de woord
voerders geen U-2's meer zijn gestatio
neerd sinds de vlucht van Powers.
Het Amerikaanse persbureau Associa
ted Press deelt mee, dat een Amerikaan
se militaire woordvoerder in Tokio geen
commentaar wilde leveren op de berich
ten. Het persbureau zegt dat er zich in
Japan waarschijnlijk drie U-2 toestellen
bevinden voor meteorologische waarne
mingen.
Sinds 19 augustus zijn zoals bekend drie
U-2's gestationeerd in Engeland, vanwaar
zij opereren in het noordelijk deel van de
Atlantische Oceaan voor het verrichten
van wetenschappelijke waarnemingen in
de hogere luchtlagen, speciaal in verband
met de Russische kernproeven in het ge
bied van Nova-Zembla. De Britse regering
heeft van de Verenigde Staten de verze
kering gevraagd dat de toestellen tenmin
ste 180 kilometer van de Russische gren
zen zullen blijven.
Het totaal aan prijzen voor de sporttoto
van deze week bedroeg 226.300. Hiervan
is beschikbaar voor de eerste prijs, waar
voor zich vier deelnemers hebben gemeld,
een bedrag van 124.465. Elk van hen
krijgt een bruto-bedrag van 31.116. Voor
de tweede prijs, groot 67.890 komen 28
deelnemers in aanmerking, zodat ieder
van hen aanspraak kan maken op bruto
2425.
De extra-prijs van de gelijke spelen
33.945) zal worden verdeeld tussen 127
deelnemers, van wie een tweetal twee ko
lommen juist heeft ingevuld. Per kolom zal
hier 263 netto worden uitgekeerd.
Advertentie
BARTELJORISSTR HAARLEM TEL. 13439
LE1DSESTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 223596
Advertentie
CONCERTGEBOUW
in samenwerking met
Verwachting tot morgenavond:
Enkele opklaringen en plaatse
lijk enkele buien. Over het alge-
gemeen weinig verandering in
temperatuur. Matige tot vrij
krachtige wind uit westelijke
richtingen.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
Morgen opklaringen maar ook
enkele buien en een vrij krachtige
zuidwestelijke wind. Temperatuur
17 18 graden. Zeewater 16 graden.
Vooruitzichten: Door de
depressies die van de oceaan naar
de Noordzee trekken blijft het weer
onbestendig.
In Washington hebben bevoegde functio
narissen duidelijk gemaakt, dat dè V.S.
niet van plan zijn de patrouillevluchten
stop te zetten, die zij noodzakelijk achten
voor de Amerikaanse verdediging. Het
doel van deze vluchten, boven internatio
nale wateren of boven het grondgebied
van bevriende mogendheden die aan de
Sovjet-Unie grenzen, is om met telefoto-
apparatuur en met radar zoveel mogelijk
op de hoogte te blijven van hetgeen zich
op militair gebied in de grensgebieden
van de Sovjet-Unie afspeelt.
Dergelijke vluchten worden reeds jaren
lang gemaakt. Hierbij hebben zich ver
scheidene incidenten voorgedaan, waar
bij een aantal Amerikaanse vliegtuigen
door Russische jagers is neergeschoten, in
vele gevallen volgens de Amerikanen bo
ven internationale wateren.
Weerrapporten 1, 2
Agenda van IJmond en Haarlem 2
Uit het binnenland 2
Beeldverhalen2, 9
Buitenlands nieuws 3
Op de Praatstoel 3
Horen en Zien 4
Kunst 4
Langs sluizen en havens5
Uit stad en omgeving 5, 7
In de Vishal en op zee .17
Feuilleton 9
Topsy 10
Economisch nieuws11
Beurs 11
Scheepsberichten 11
Sport 13
Luidsprekers 10
Dit nummer bestaat uit
veertien pagina's
,vK. 'v..
Pascal:
Wanneer men iets leest dat in een
natuurlijke, eenvoudige stijl is ge
schreven, moet men verrast en verblijd
zijn: men verwachtte een schrijver te
ontmoeten en men ontmoet een mens.
(Van onze correspondent
PARIJS Ben Bella, de chef van het
politieke bureau en de vice-premier der
Algerijnse regering, heeft gisteren, nau
welijks 24 uur nadat hij zijn troepen bevel
had gegeven de hoofdstad te veroveren,
zijn intocht metterdaad al in Algiers ge
maakt.
De omstandigheid dat die entree aan
vankelijk een zeer discreet karakter droeg
doet niettemin weinig af aan deze nieuwe
overwinning van de man die zich bij de
dag duidelijker openbaart als de kandi
daat-dictator van het nieuwe Algerije.
Later in de avond maakte Ben Bella,
na des middags omringd en beschermd
door een haag van zwaar bewapende
„guerilla's" een persconferentie gehouden
te hebben, vanaf het beroemde Forum in
Algiers ten overstaan van duizenden mos
lims bekend dat er een overeenkomst was
gesloten tussen zijn politieke bureau en de
militaire leiders van de derde en de vierde
Wilaya's.
X
De politieke ontwikkeling moet in enkele
uren dus wel weer een snelle vordering
hebben gemaakt want 's middags had Ben
Bella op zijn persconferentie in de Kasbah
zijn tegenstanders nog met schampere
hoon overladen.
Ofschoon er gisteren op drie verschillen
de fronten rond Algiers nog vinnig gevoch
ten moet zijn waarbij weer tientallen do
den waren te betreuren, zag het er toen
toch al wel naar uit dat de troepen der
opstandige Wilaya's hun tegenstand niet
zo heel lang meer zouden kunnen volhou
den. Niet alleen vochten ze tegen een nu
merieke overmacht, ook hun wapens kon
den op geen stukken na halen bij de uit
rusting van het „nationale volksleger", zo
als Ben Bella zijn troepen genoemd wenst
te zien. Ben Bella schijnt namelijk over
het modernste vooral Tsjechische mate
riaal te beschikken dat vroeger ten dien
ste van het bevrijdingsleger in Tunesië en
in Marokko heeft gestaan. Bij Ben Bella's
volksleger zouden zich ook nogal wat de
serteurs van het Vreemdelingenlegioen
hebben aangesloten, terwijl hij bovendien
nog melding maakte van honderden rebel
len die naar zijn zijde zouden zijn over
gelopen.
In Algiers zelf leek de toestand gisteren
echter vrij rustig te zijn- Franse winke
liers en zakenlieden hadden aanzegging
gekregen hun ondernemingen uiterlijk bin
nen een maand te openen, op straffe van
onteigening.
Politiek gezien kan met op wat langere
termijn de situatie echter nog nauwelijks
helder noemen en zelfs de waarnetners
ter plaatse tonen zich onmachtig de leu
zen, programma's en ideologieën der ver
schillende clans van elkander te onder
scheiden. Zowel ten aanzien van de land
bouwhervorming als van de eenheidspartij
De regering heeft aan de Tweede Kamer
enige mededelingen gedaan over de terug
keer naar Nederland van de militairen op
Nieuw-Guinea. Bij het opstellen van het
afvoerschema is uitgegaan van de ge
dachte de Nederlandse strijdkrachten zo
snel mogelijk te repatriëren. De Neder
landse regering houdt hierbij het initiatief.
Het afvoerschema is thans op de beschik
bare Nederlandse mogelijkheden geba
seerd.
Deze mogelijkheden zijn: afvoer met
schepen in oktober: 1850 man; afvoer met
K.L.M.-lijnverbinding in oktober: 450 man;
afvoer met K.L.M.-chartervliegtuigen in
oktober en november 4850 man. Het res
tant komt eveneens per K.L.M. naar Ne
derland.
De regering zal aangeboden aanvullende
afvoermogelijkheden in overweging ne
men. Materieel en voorrraden worden in
beginsel naar Nederland verscheept en
als dit, om welke reden dan ook, niet mo
gelijk zou zijn, in zee gestort of onklaar
gemaakt. Vliegtuigen komen in ieder geval
naar Nederland terug.
Dienstplichtigen die reeds langer dan de
voor hun categorie in Nederland geldende
duur der eerste oefening onder de wapenen
zijn, zullen zo spoedig mogelijk met klein
of groot verlof vertrekken. Nagegaan
wordt wat betreft dienstplichtigen die nog
maar korte tijd hebben te dienen, in hoe
verre het langer in dienst houden noodza
kelijk of gewenst is. Indien dit niet het
geval is, zal klein verlof worden verleend.
De regering heeft een regeling getroffen
voor een speciale vergoeding a,an de mi
litairen waarvan de gezinnen voortijdig
naar Nederland zijn teruggekeerd. Door
deze gezinnen eventueel geleden schade zal
worden vergoed overeenkomstig de voor
burgerambtenaren in bewerking zijnde re
gelingen.
Particuliere ondernemers
De regering verwacht dat de particulie
re ondernemers op Nieuw-Guinea even
als de overheid zulks doet voor haar amb
tenaren voor hun werknemers de voor
zieningen zullen treffen welke eventueel no
dig zijn in verband met de jongste ontwik
kelingen. Welke deze voorzieningen zullen
zijn, zal o.a. afhangen van de arbeidsover
eenkomsten en van het beleid, dat de on
dernemers zullen voeren na de bestuurs-
overdracht. De regering meent, dat het
niet in de eerste plaats op haar weg ligt
thans met maatregelen te komen inzake
vergoedingen aan werknemers.
Zeer binnenkort zal een ontwerp-wet
Bijzondere Voorzieningen Nieuw-Guinea
worden ingediend. Dit ontwerp beoogt, aan
de minister van Financiën machtiging te
verlenen, voor de Nederlandse Staat met
de ondernemers verzekeringsovereenkom'
sten aan te gaan tot dekking van het mo-
lestrisico en het politieke risico gedurende
het overgangsbewind en nog enige tijd
daarna.
De mogelijkheid van het verlenen van
bedrijfskredieten aan particulieren, die
zich als zelfstandigen in Nederland willen
vestigen, heeft reeds de aandacht van de
regering.
Dinsdag is bij de vliegbasis Eind
hoven een Nederlandse Thunder-
streakstraaljager, bestuurd door de
Belgische kapitein-vlieger M. Barthe-
lemi, kort na de start neergestort in een
weiland. De piloot kwam om het leven.
De brandweer heeft het brandende
wrak geblust.
In Washington is bekendgemaakt dat de
V.S. zoveel voedseloverschotten naar Per
zië hebben gestuurd voor de slachtoffers
van de aardbeving, dat 100.000 mensen
daar zes weken van kunnen leven. Er is
nog meer onderweg.
Ook uit andere landen, waaronder Zwe>
den, Nederland, West-Duitsland, Frankrijk
Denemarken, Italië, Saoedi-Arabië en Tur
kije wordt medische en financiële bijstand
verleend.
De Israëlische luchtvaartmaatschappij
El Al heeft zes ton medische artikelen,
voedsel, tenten, dekens, bloedplasma en
100.000 doses antibiotica naar Teheran ge
vlogen. Het was de tweede zending uit Is
raël in twee dagen.
Het bestuur van de Rotterdamse sport
club Feyenoord heeft 5000 gulden beschik
baar gesteld ter leniging van de nood in
Perzië.
TEHERAN (Reuter) De Sjah is van
morgen in het rampgebied aangekomen
Hij werd daar omringd door overlevenden
die door smart overweldigd waren. Een
bejaarde vrouw met haar dochter de
enige overlevenden van een gezin van acht
personen huilde toen zij de voeten van
de Sjah kuste en zei, wijzend op haar
dochter: „Vorst der vorsten, wij heb
ben alles verloren, de dood is voor mij
nabij en dit onschuldige meisje heeft al
leen nog maar Allah en U". De Sjah hielp
de vrouw opstaan en zei tot haar: „Maakt
u zich niet bezorgd, alles zal in orde ko>
men."
Ben Bella is we~, terug in Al
giers, waaruit hij nog geen veertien
dagen geleden met zijn Politieke
Bureau werd verdreven door de tegen
het centrale gezag rebellerende guerüla-
officieren van de Wilaya's 111 en
IV. Hun programma-loze rebellie
hield geen stand tegen de krachten die
zij tegenover zich vonden: Ben Bella's
Politieke Bureau, gesteund door het
regeringsleger onder leiding van kolo
nel Boumedienne, en de overige
Wilaya's. In Algiers is nu een com
promis gesloten tussen de Wïlaya-
leiders en Ben Bella's centrale gezag.
Gistermiddag hield het Politieke Bu
reau in de Kasbah van Algiers een
persconferentie. V.l.n.r. op de voorste
rij, yacef Saadi, trouw aanhanger van
Ben Bella in de Kasbah, Mohammed
Khider, algemeen secretaris van het
Politieke Bureau en rechterhand van
Ben Bella, en Ben Bella zelf. De
wapens bleven binnen handbereik.
of het volksleger verkondigt Ben Bella nu
opvattingen die, misschien op enkele
nuances na, een paar weken eerder door
zijn grote rivaal Ben Khedda met dezelfde
overtuiging .verdedigd werden.
Op kortere termijn mag men dankzij het
akkoord van gisteren mogelijk op een
zekere rustperiode hopen. Het akkoord
houdt in dat de stad Algiers gedemilitari
seerd wordt en dat eenheden van de derde
en de vierde Wilaya politiediensten zullen
verrichten. Welke overeenkomsten echter
gesloten zouden zijn over de samenstelling
der kandidatenlijsten voor de verkiezin
gen, die Ben Bella wegens onenigheid op
dat punt op eigen gezag eind augustus had
uitgesteld, is daarentegen niet bekend.
Voorspeld kan daarom ook dan wel wor
den dat, zelfs wanneer de wapens zouden
blijven zwijgen, de machtsstrijd onver
zwakt zal worden voortgezet tot Ben Bella
zijn tegenstanders ook politiek publiekelijk
op de knieën heeft gedwongen.
(Reuter - FP) Mohammed Khider,
secretaris-generaal van het politieke bu
reau, heeft vandaag in een radio-uitzending
een bevel tot beëindiging van alle gevech
ten afgekondigd en alle strijdkrachten op
dracht gegeven in hun huidige stellingen
te blijven.
Kolonel Ou El Hadj, bevelhebber vah het
district Kabylië, dat met de vierde Wi
laya het gezag van het politieke bureau
had bestreden, verklaarde dat sedert dins
dagavond een algemeen staken van het vu
ren van kracht is. Hij zei dat zeer spoe
dig binnen een week tot tien dagen
verkiezingen voor'n volksvertegenwoordi
ging kunnen worden gehouden. Afgezien
van enkele veranderingen, die door de lei
ders der militaire districten zullen worden
besproken, blijft de bestaande lijst van
kandidaten van kracht, aldus de kolonel.
WASHINGTON (Reuter) President
Kennedy heeft verklaard, dat de Sovjet-
Unie de Cubaanse regering luchtdoel ra
ketten geleverd heeft met een reikwijdte
van acht kilometer en geleide raketten
met een reikwijdte van 24 kilometer voor
gebruik op zee. De Amerikaanse presi
dent zei echter, dat er geen Russische
gevechtstroepen in Cuba zijn en ook geen
raketten of andere wapens die offensief
wat te betekenen hebben.
De verklaring van de president is door
een woordvoerder bekendgemaakt nadat
Republikeinse leden van het Congres her
haaldelijk hadden gezegd, dat er Russi
sche troepen op Cuba zijn geland. In de
verklaring van de president staat, dat er
geen aanwijzingen zijn, dat er een ge
organiseerde Russische strijdmacht op
Cuba is en evenmin, dat de Cubaanse re
gering militaire bases ter beschikking van
de Sovjet-Unie heeft gesteld. „Ware het
anders, dan zouden zeer ernstige kwesties
ontstaan", aldus de verklaring.
Kennedy zei voorts dat de Russen de
Cubanen ook radarinstallaties en andere
elektronische apparatuur leveren, nodig
voor het gebruik van de raketten. Rond
3.500 Russische militaire technici zijn op
Cuba, of onderweg daarheen, om de Cu
banen te leren met dit materiaal om
te gaan.
Met zijn verklaring, zo meent men in
Washington, heeft v Kennedy zowel een
waarschuwing willen richten tot bepaalde
Amerikanen als tot de Russen. De presi
dent zou in de eerste plaats duidelijk heb'
ben laten blijken, dat hij zich zorgen
maakt over de verklaringen in het Con
gres, dat een invasie in Cuba nodig zal
kunnen zijn ter beveiliging van de Ver
enigde Staten nu er zoveel Russen op Cu
ba zijn aangekomen.
Kennedy zegt tot besluit in zijn verkla
ring dat met alle middelen die nodig zijn
verhinderd zal worden dat 't bewind van
Castro acties onderneemt tegen enig deel
van het westelijke halfrond.
(A.P.) Een vliegtuig van de Cubaan
se luchtmacht heeft op een vliegveld van
de Amerikaanse Marine in Key West
(Florida) een landing gemaakt, aldus
welingelichte zegslieden. De vlieger zou
om asiel hebben verzocht terwijl de twee
de vlieger naar Cuba zou willen terug
keren. Van officiële Amerikaanse zijde
kon nog geen bevestiging van dit bericht
worden verkregen.
Advertentie
HOU
KATTEBROOD
SUPERIEUR
Per zakje van
275 gr. f 0,40
HONDEBROOD
SUPERIEUR
Per zakje van
700 gr. f 0,90
ALLE LEDEN van de hoorspelkern der
Nederlandse Radio Unie zullen zich aan 'n
tuberculose-onderzoek moeten onderwer
pen nu gebleken is dat de hoorspelacteur
en toneelregisseur Han König aan een vrfl
ernstige longaandoening ljjdt. De heer
König, die al een jaar of twintig als free
lancemedewerker banden met de omroep
heeft, is voor enige tijd in een zieken
huis opgenomen en zal vervolgens in het
Nederlands Sanatorium te Davos gaan
kuren. Zijn ziekte zal hem waarschijnlijk
een jaar op non-actief stellen.
Omdat hij geïnfecteerd blijkt te zijn,
is het noodzakelijk dat iedereen met wie
hij de laatste tijd in kontakt is geweest,
wordt onderzocht. Daartoe behoren dus
ook de leden van de hoorspelkern. Men
hoopt op deze wijze de infectiebron te
kunnen opsporen en een „t.b.c.-explosie"
te kunnen voorkomen.
i
