ELNA
TANTE PATENT
Eén dag gratis rijden met lijn
(Vertaald uit het Deens) j
door Grete Dölker-Rehder I
Beeldrecorder voor
PANDA EN DE MEESTERSCHATGRAVER
„gezinsgebruik"?
NIEUWE SCHERMUTSELINGEN ROND
HET GRAF VAN SHAKESPEARE
11
Ons vervolgverhaal
DONDERDAG 6 SEPTEMBER 1962
M aanmannequins
Schoenen met jaartal
To be or not to be
EIKE AGENA
„Hannis heeft ons zo van de brui
loft weggestuurd", zei hij, „het was
nog maar net licht", en Eike dacht:
wat een wonder, dat ze zonder onge
lukken om de Bocht gekomen zijn.
Terwijl Bertien de paarden uitspan
de en naar de stal bracht, liet Eike
de mannen binnenkomen, maakte nog
eens heel sterke koffie en zette worst,
spek en brood voor hen neer.
En toen begon het sjouwen tegen de
duinen op.
Het was heel zwaar werk in het
mulle zand, waar de voet zich niet
schrap kon zetten en bij iedere stap
weer een halve teruggleed.
Eike maakte zich bezorgd over
haar spulletjes. Ze legde haar hand
op Bertiens arm en vroeg: „Draag
jij de klok. Anders maken die dron
ken kerels hem kapot!" En Bertien
bracht de grote klok op zijn rug hele
maal alleen van het strand naar het
huis en zette hem, door Eike gehol
pen, voorzichtig in de kamer, waar
ze lege zakken gelegd hadden om de
mooie hemelsblauwe vloer niet vuil te
maken.
Het was heel wat, dat de mannen
in huis droegen, en terwijl de knech
ten vloekten, scheen Bertien steeds
breder en hoger en sterker te worden
van trots over al de mooie dingen,
die zijn vrouw hem schonk. Eike zette
intussen alles, waar het zijn moest,
de mooie paardeharen sofa tegen de
grote muur, de ovale tafel en de stoe
len ervoor, de prachtige leunstoel in
de hoek achter de kachel en tussen
de stoel en de sofa de klok, die mis
schien wel uit Groenland kwam of uit
Weinland, of IJsland, of misschien
zelfs uit het land van de Angelen? Hij
stond zo, dat hij ieder, die de( kamer
deur opende, direct moest opvallen en
het mooie bruin van het houtwerk
stak prachtig af tegen het blauw van
de wandtegels. Eike hing direct de
zware gewichten, die op lange gouden
eieren leken, in de kettingen, trok ze
op en stelde ze af, en ze huilde haast
van vreugde, toen ze de diepe klank
van het slagwerk door het huis hoor
de trillen.
En toen ging ze weer verder met
haar werk. Kasten, stoelen, bedden,
kommodes en ook veel kleine dingen
moesten op hun plaats gezet worden.
Maar de kist, waar Moy de uitzet in
had verpakt, was zo zwaar, dat vier
man hem alleen met de grootste in
brengen. Karsten had gespot: „Die zit
tot de rand toe vol met daalders.
Haal de sleutel, Eike Flor. Maak hem
open. Leeg is hij lichter." Maar Ber
tien beval de knechts zo ongewoon
bars „Vooruit! Dragen", dat ze ge
hoorzaamden en al hun krachten weer
inspanden om de kist binnen te bren
gen.
Ze begrepen niet, waarom de vuur
torenwachter niet eerst het linnen
goed eruit genomen had, dan zou het
toch veel gemakkelijker te dragen ge
weest zijn. Maar Bertien dacht nog
aan wat Eike gezegd had over „Die
dronken kerels", en hun opmerking
over de daalders had hem aan het
schrikken gebracht. Eikes eigendom
moest onaangetast blijven.
Eindelijk was de wagen leeg en
stond de zware eiken kist midden in
de keuken. De mannen hijgden en
zweetten. Toen zei Piet, terwijl hij
zijn armen van zich afslingerde. alsof
ze geen deel meer van hemzelf wa
ren: „Man, ik kan niet meer, ik moet
slapen". En met die woorden liep hij
wankelend het huis uit, liet zich in het
door de zon bestraalde zand vallen en
viel bijna op hetzelfde ogenblik in
slaap.
Zijn beide kameraads zeiden niets,
ze liepen hem wankelend achterna eri
volgden zijn voorbeeld. Eike en Ber
tien keken elkaar aan en lachten. Ze
lieten hen maar slapen, terwijl Eike
eten kookte en Bertien de dieren voe
derde en de stal uitveegde.
Nog duizelig van de jenever en de
slaap aten de knechts daarna, zwij
gend, aan de grote tafel hun middag
maal. Toen hij genoeg gegeten had.
plaatste Karsten krachtig zijn beide
vuisten, met de lepel en de vork nog
erin, op de tafel.
„Jullie kunnen ons gerust een paar
van die daalders geven", zei hij. Ber- 3
tien keek niet op van zijn bord, maar
hij hield op met eten en Eike vroeg: 3
„Daalders? We hebben geen daalders,
Karsten Skruader. Hannis Haulsen 3
heeft de bruilofsdaalders allemaal in 3
zijn brandkast opgeborgen".
De knechten lachten, en Piet
schreeuwde: „Ja, en toen hij voor s
lijk onder de tafel lag, is Moy bij 3
hem gekomen, heeft de sleutel uit zijn
jas gehaald, de kast geopend en de
zware schaal zelf naar jouw kist ge- 3
sleept en hem daar in gezet. Jij hebt g
ook een sleutel, heeft ze gezegd, van 3
de kist, bedoel ik", voegde hij er met 3
een zijdelingse blik aan toe. Maar 3
Karsten wist nog meer: „Later kwam g
Hannis weer bij, ik geloof dat hij zijn
dikke kop in de paardedrenkplaats 3
gedompeld heeft. En toen zei hij, dat
wij weg moesten gaan met de wagen.
En toen hij dat van die daalders 3
merkte, schreeuwde hij ons achterna: g
„Zeg Flor maar, dat ik die daalders
wel terug kom halen! Die zijn van g
mij!" Maar Willem wist het meeste, g
Hij voltooide: „Maar toen ging het 3
raam van de slaapkamer open, en
Moy riep naar buiten: „Zeg maar g
tegen Flor, dat de daalders van hem
zijn en van zijn kinderen. Ze mogen g
ze in vrede behouden".
Na die woorden schoof Eike haar g
stoel achteruit, stond op en zei met 3
bleke lippen: „Zeg maar tegen jullie g
baas, dat het geld alleen van hèm is. g
Hij heeft de bruiloft betaald, dus de 3
daalders zijn voor hem. Ik zal ze 3
voor hem bewaren. Hij mag ze ko- g
men halen. Maar hij zal er wel niets 3
op tegen hebben, als ik jullie er ook 3
wat van geef." Ze draaide zich om, g
nam een sleutel uit haar tas, boog
zich over de kist heen en tilde het
zware deksel op. Tussen, en bijna g
onder het linnen goed zag ze de tin- g
nen schaal staan, tot de rand toe ge- 3
vuld met geld. Ze deed er op goed 3
geluk een greep in en wierp een hand- g
vol daalders op tafel. „Daar", zei ze g
kalm, „verdeel ze maar".
Bertien, die de hele tijd, zonder een g
beweging te maken, in zijn bord had
gestaard, hief nu zijn hoofd op, richt- g
te zijn ogen op Eike en liet ze een g
hele tijd op haar rusten, alsof hij
haar voor de eerste keer zag. Toen g
liet hij ze weer zakken en at bedaard g
verder.
Maar de knechten zaten" daar, zo
verbaasd, dat ze 'gêen woord konden g
uitbrengen.
Tenslotte waren de mannen wegge- 3
gaan. Bertien had de knechten ver- 3
gezeld tot het strand en geholpen de g
paarden weer in te spannen. Kars- g
ten, de eerste knecht, ging op de bok 3
zitten, Piet en Willem lieten zich in g
het wagenstro vallen. Stapvoets lie- g
pen de dieren met hun zware hoeven 3
door het mulle zand, het hotsende, g
knarsende en piepende geluid van de g
wagen verwijderde zich langzaam. 3
Bertien hoorde het uren later nog, 3
heel ver.
„Het is goed, dat ze weer weg zijn", 3
dacht hij, terwijl hij zijn boot die in 3
de modder lag, aan de ketting over g
de stenen glooiing op het strand trok. 3
„Ik wil hier geen mensen hebben. 3
Het moet hier stil zijn. Alleen Eike g
die moet bij me zijn. Zij kan zwijgen, g
Zij is stil. „En zij kan eenzaam zijn,
net als ik". Hij keerde zijn boot om,
zodat hij met de kiel naar boven g
kwam te liggen, en begon hem schoon g
te krabben en alle wier en mosselen 3
te verwijderen. Zorgvuldig onderzocht g
hij de bodem, die niet helemaal wa- g
terdicht meer scheen te zijn. En hij 3
dacht: „Een kat heeft ze meege- g
bracht. Dat stoort me niet. Een kat g
is een trots, zwijgend schepsel en het 3
is goed tegen de muizen".
Licht gebogen, zijn handen diep in g
zijn broekzakken geduwd, met krom- 3
me knieën en slepende voeten, slofte 3
hij de duinweg op, naar de deel, g
waarvan de deur nog wijd open stond g
en waar de kippen in het milde zon-
licht bedrijvig in en uit liepen. Hij g
dacht: „Wat een goeie spulletjes heeft g
Eike in mijn huis gebracht. De Age-
na's waren toch niet rijk, meer arm g
dan rijk. (Wordt vervoLgdi s
Zwitserse
precisie- naairriachine
I ENGEL, Gr. Houtstr. 181, Haarlem
Advertentie
Een oorspronkelijk stripverhaal
door Annie M. G. Schmidt
en Fiep Westendorp
5. „Wie bent U?" vroeg tante Patent verontwaar
digd. „En wat komt U doen?" Gore Gerrit greep
haar bij de lintjes van haar nieuwe nachtjapon
en zei: „Je tafelzilver of je leven." „Wie geeft U
het recht om Je" tegen me te zeggen" sprak tante
Patent boos. De inbreker zei niets terug. Hij keek
alleen naar haar met zo'n dreigende blik, dat de
arme tante Patent een rilling over haar rug voel
de lopen. „Ik... ik zal het U geven," zei ze. „Maar
U bent een slecht mens. Dat tafelzilver is nog van
mijn moeder zaliger. Ik heb het van haar geërfd."
Gore Gerrit antwoordde niet en stopte alles in zijn
grote zak. Tante Patent keek even om het hoekje
van de slaapkamer. Ze had een flauwe hoop dat
neef Boordevol wakker zou zijn en haar zou kunnen
bijstaan in deze ellende. Maar neef Boordevol lag
nog steeds in zwijm. Hij was ERG overwerkt.
35. Het was met opgewekt gemoed dat de nacht
waker Rochus van Sokkum de Zaal der Middeleeuwen
opnieuw betrad. Het eigenhandig onschadelijk maken
van de drie inbrekers was wel vermoeiend geweest,
maar het sigaartje van de directeur zou morgen veel
vergoeden. Eén enkele seconde later was het hem
echter al duidelijk, dat hem nog veel meer vermoeienis
te wachten stond. Het Kanon van Sof malen, door al
het gewurm en gepruts van Graaf lsengrim in be
weging gebracht, begon namelijk al een aardig gan
getje te krijgen en bolderde recht op de deurope
ning af waarin zich de nijvere nachtwaker bevond;
de trefkansen leken aanzienlijk beter dan in 1473 bij
het mislukte schot op Hertog Halfbracht. Graaf lsen
grim was met deze gang van zaken al evenmin ge
lukkig als Rochus van Sokkum; weliswaar had hij
zich al zover aan het schiettuig opgehesen dat hij
bijna weer op eigen benen stond, maar hij kon het
nog net niet loslaten zonder om te vallen en hij
werd dus onder veel harnasgeknars in draf meege
sleurd. Het lawaai dat door dit alles veroorzaakt werd,
was ook voor Panda aan zijn kerkervenster duidelijk
hoorbaar. „We kunnen er hier niet uit, Joris", riep
hij, „maar ik hoor wel een hele massa herrie uit
de verte, dus er gebeurt daar weer iets!" „Ik vrees,
baaske", antwoordde Joris opgewekt, „dat ge het niet
bij het rechte eind hebt; ook hier schijnt namelijk
een gebeurtenis met herrie op handen te zijn, en
vermoedelijk kunnen wij er dan wél uit!" Inderdaad
scheen hun gezamenlijk leunen te machtig te zijn
voor de muur van de imitatie-kerker, die al van een
even bedroevende kwaliteit was als de ratten.
Op het „Grote Berlijnse Politiefeest
1962", dat deze week in de Westsector
van Berlijn gehouden werd, was onder
meer deze politiehond „met afstands
bediening" te bewonderen. Het dier is
uitgerust met een draagbaar ontvan-
gertje annex luidspreker, via welke
apparatuur zijn baas hem radiografisch
bevelen kan geven als „Houd de dief"
en dergelijke. Als de onderwereld nu
maar geen stoorzenders of .„Mexicaanse
honden" gaat gebruiken.
Een vooraanstaande Japanse firma op
het gebied van elektronica heeft de vol
tooiing bekend gemaakt van een tape
recorder voor tv-opnamen die slechts 60
kilo weegt, dat is ongeveer een vijfde van
het gewicht der recorders die nu door de
tv-stations gebruikt worden. Het nieuwe
produkt, dat ongeveer 43.000 gulden gaat
kosten, is in hoofdzaak bestemd voor ge
bruik bij het onderwijs, in de geneeskunde
en de industrie, aldus de fabrikant.
Het apparaat, genaamd „PV-100", zal
volgend jaar augustus op de markt komen.
Het is eenvoudig te bedienen en kan ge
woon op het elektrische net worden aan
gesloten. Omdat de opname- en projectie
snelheid van het apparaat vrij aanzienlijk
gevarieerd kan worden, leent het zich bij
uitstek voor het vaststellen van winnaars
bij „close finish"-sportwedstrijden.
De fabrikanten hopen later een soortge
lijk apparaat „voor gezinsgebruik" op de
markt te kunnen brengen tegen een prijs
van minder dan 5000 gulden.
In de Amsterdamse P.C. Hoofstraat is
deze week enige opschudding verwekt
door de verschijning van drie vreemde
figuren, die eruit zagen als ruimte
vaarders of volgens anderen, als mo
derne brandweerlieden. Het bleken drie
jIs „maanvrouwtjes" vermomde man
nequins te zijn die onder hun zonder
linge kappen en capes de nieuwste
après-skitoiletjes van de mode-ontwer
per Tim Bönig droegen. Wat de H.H.
couturiers al niet uitdokteren om in het
nieuws te komen J
In de Verenigde Staten is weer een
modenoviteit gelanceerd, waarbij men
de schoenen gaat voorzien van een
jaartal. Dit zal goed zichtbaar worden
aangebracht aan de buitenzijde van de
schoen. Bij de damesschoenen ziet men
een mooi bewerkt jaartal „1962" staan.
Liefst 20°/o van de schoenwinkels, waar
damesschoenen worden verkocht, heeft
bestellingen geplaatst. Het speculeren op
de ijdelheid blijkt nog steeds gepaard te
gaan met financiële successen.
OOK DE DICHTER T. S. Eliot heeft
thans zijn gezaghebbende stem verhe
ven in het koor van protesten tegen
het voorstel om het graf van William
Shakespeare te openen.
„Ik ben er sterk tegen," verklaarde
Eliot in een ingezonden stuk in de „Ti
mes", „en ik kan niet nalaten uiting
te geven aan mijn instemming met het
door u gepubliceerde ingezonden stuk,
waarin prof. Dover Wilson bezwaar
maakt tegen de opening van het graf
van Shakespeare."
Sinds vorige maand drie bekende
Engelsen hebben voorgesteld het graf
van Shakespeare te Stratford-on Avon
te openen, heeft de „Times" een stroom
van ingezondenstukken ontvangen, in de
meeste waarvan verzet tegen het denk
beeld werd aangetekend.
Volgens de voorstanders van een
onderzoek van het graf zouden wellicht
waardevolle manuscripten en andere be
wijzen van het werkelijke auteurschap
van Shakespeare worden gevonden.
Het voorstel, het graf te openen, is in
een ingezonden stuk in de „Times" ge
daan door Christaans Humphreys, een
vooraanstaand rechtsgeleerde, Ronald
Duncan, een toneelschrijver en Francis
Carr, redacteur van een tijdschrift.
Meer dan 200 jaar hebben geleerden
reeds de mening naar voren gebracht,
dat Francis Bacon de schrijver is ge
weest van de toneelstukken en gedich
ten, die aan Shakespeare werden toe
geschreven.
Deze lieden, de „Baconieten" rede
neren, dat Shakespeare na zijn 14-
de jaar geen onderwijs meer heeft ge
noten en dat hij nooit ontwikkeld ge
noeg kan zijn geweest om de door
hen aangevochten meesterwerken te
hebben geschreven.
Andere geleerden zeggen, dat in wer
kelijkheid zo weinig over Shakespeare
bekend is, dat het onmogelijk te zeg
gen is of hij alleen lager onderwijs
genoten heeft. Maandag heeft een ge
schiedschrijver, Anthony R. Wagner, zich
aangesloten bij degenen, die zich tegen
opening van het graf hebben verklaard.
Hij zei: „Shakespeare heeft het nage
slacht sléchts een ding gevraagd dat
men zijn graf met rust zou laten. Hoe
denkt de heer Humphreys het vierde
eeuwfeest van Shakespeare te vieren?
Door het graf te openen teneinde zijn
nieuwsgierigheid te bevredigen. Laat
ons hopen, dat de vloek, door Shake
speare uitgesproken tegen hen, die zijn
gebeente aanroeren, nog niets van zijn
kracht heeft verloren."
Het grafschrift van de grote dichter
luidt: „Gezegend zij de man die deze
stenen spaart, vervloekt zij hij die mijn
gebeente verstoort". Het vierde eeuw
feest van de geboorte van Shakespeare
wordt in 1964 gevierd.
Op zaterdag 8 september kan iedereen, die dat wil, gratis
ebruik maken van de Amsterdamse tram, althans voor wat
etreft lijn 17, die van het Surinameplein naar de tuinstad
Osdorp gaat. Niet dat het gemeentevervoerbedrijf geld over
heeft, verre van dat. Het gratis ritje is bedoeld als kennis
making met de nieuwe verbinding. Amsterdam is namelijk
erg trots op deze tramlijn, die op die dag officieel in ge
bruik zal worden gesteld: een gerechtvaardigde trots!
Het is een tramlijn, die de beschikking heeft over een
eigen baan, die nergens een andere rijweg zal kruisen. De
baan heeft een plaats gevonden op de verhoogde snelweg,
die tussen de stad en Osdorp loopt en wel tussen de beide
escheiden autowegen in. De halteplaatsen zijn gelegen
oven viaducten en via trappen te bereiken.
Nu Rotterdam reeds zover is gevorderd
met de bouw van zijn metro staat het een
beetje gek te zeggen, dat met de totstand
koming van de trambaan voor lijn 17 in
feite reeds een begin is gemaakt met de
Amsterdamse metro, die immers in de
oude stad ondergronds zal komen, maar
in de buitenwijken bovengronds op een
verhoogde baan zal rijden. Welnu, dit bo
vengrondse deel van de metrolijn binnen
stad-Osdorp is gereed, maar ach, Amster
dam noemt het een gewone trambaan.
Dat Osdorp de nieuwste westelijke
tuinstad met vrijwel uitsluitend arbeiders
woningen een eigen tramverbinding
krijgt is wel een feestje waard. Er zullen
in de tóekomst nog meer feestjes worden
gevierd, want Osdorp heeft het voordeel
slechts enkele jaren geleden door de ste
debouwkundigen ontworpen te zijn en niet,
zoals bijvoorbeeld Slotermeer, in een vrij
ver verleden. Hierdoor is het mogelijk tal
van nieuwe dingen toe te passen, die het
leven in zo'n tuinstad veraangenamen.
Een kruisingsvrije snelweg naar de
stad, die het verre Osdorp toch dichtbij
doet zijn, is er al. De kruisingsvrije tram
baan is er bijna. Het winkelcentrum is in
uitvoering. Ja, dat winkelcentrum krijgt
alles, wat een stadsdeel van veertigdui
zend inwoners zich kan wensen, zoals tien
tallen grote-winkels, een warenhuis, een
bioscoop, een parkeergarage, cafés, kan
toren enzovoorts en dat alles in de nabij
heid van speeltuinen en -vijvers, prachtige
plantsoenen en ruime wandelparken, die
reiken tot de grote Sloterplas.
Tenslotte zal Tuindorp-Osdorp nog wor
den verrijkt met een scholengemeenschap,
waarin alle schooltypen van kleuterschool
tot lyceum zullen zijn te vinden en die
uniek in Nederland zal zijn.
