VAN SABANG TOT MERAUKE
Interimperiode in N.-Guinea schept
kansen op allerlei incidenten
Versnelde Indonesificatie kan ze voorkomen
tprm
LI dJ
AEG
SUNIL
Chocolade - Slagroom - Ananas
i-d-e-a-a-I
143 cf
Zeven maanden geëist
tegen messenwerper
Voor mishandeling
12 maanden geëist
LOGBOEK VAN EEN AFSCHEIDSVLUCHT
Wereldcongressen
Aanvaring in de
haven van R'dam
uw
4
A
TUTOR SOL PLASTIC
VILT BOUCLÉ
stijl, standing en comfort
huishouding
SPIEGELT U ZICH AAN HET
DUIZENDVOUDIGE VOORBEELD
AEG SUPER 415.-
'n prachttaart
rmaat
Zoals men de man
aan zijn kleren kent...
WOENSDAG 12 SEPTEMBER 1962
Jaarlijks 65.000 verkeers
doden in Europa
Nederlander aangehouden
wegens huwelijkszwendel
Bromfietser botste
tegen autobus
Bromfietsen met de
sturen in elkaar
Wielrijder viel en
brak elleboog
Kijk uit naar de
bekleec
met
1111111
De meeste huisvrouwen,
kiezen terecht de AEG
wasmachines om de unie
ke roestvrij edelstalen
waskuip. Als een spiegel
zo gaaf en glanzend. Het
fijnste voor Uw wasgoed
en blijvend roestvrij. Be
langrijk detail. Daarom
die grote voorkeur voor
AEG. Vraag maar aan de
vakman.
veilig agitator systeem
met oliebad-aandrijving
dubbelwandige uitvoering
voor 2\ kilo wasgoed
AMSTERDAM
WERELDVERMAARD SINDS MENSENHEUGENIS
voor a.s. zaterdag:
5 GEMBERBROODJES van 80 voor 76 ct
(Van onze reisredacteur W. L. Brugsma)
Met bitterheid of opluchting hebben de Nederlanders gereageerd op de ge
beurtenissen die ons van Nieuw-Guinea hebben afgeholpen. Maar degene die
uit Hollandia in Nederland is weergekeerd, merkt het ontbreken van één gevoel
op, dat zakelijk gezien het meest op zijn plaats zou zijn: bezorgdheid. Wij zijn
namelijk nog niet „van Nieuw-Guinea af'. Het is nog niet 1 oktober en ook nog
niet 1 januari. Tussen nu en dan ligt een periode waarin Nederland nog mede
verantwoordelijkheid draagt voor bet gebied en de gebeurtenissen daarin en
waarin Nederlandse burgers en militairen er aanwezig zullen zijn. Aan die mede
verantwoordelijkheid kan Nederland zich niet onttrekken, want die is vastgelegd
in het akkoord Van Roijen-Malik. Die verantwoordelijkheid weegt des te zwaar
der omdat bij de vaststelling van de modaliteiten van de overdracht Nederland
een interimbeheer van de Verenigde Naties over Nieuw-Guinea heeft gewenst
in plaats van het gebied direct aan Indonesië over te dragen.
Dat de overdracht-viaTeen-tussenpersoo
de Nederlandse trots ontziet, laat zich
begrijpen. Dat het V.N. interim-beheer
in het belang van land en volk van Nieuw-
Guinea zou zijn, is minder makkelijk
te bewijzen. In plaats van één pijlijke
overgangsoperatie waarbij iedere Neder
landse functionaris de sleutels, de boeken
en zijn competenties in handen van zijn
Indonesische opvolger zou geven, komen
er nu twee De attributen van de macht
komen eerst in handen van heren uit
Malmoö, Colombo. Rio de Janeiro en Ma
nilla, die ze zeven maanden lang door
hun vingers moeten laten spelen, omdat
men nauwelijks van hen kan verwachten,
dat ze in een eigenaardig land als Nieuw-
Guinea de lust en de kennis zullen op
brengen ze op een terzake doende manier
te gebruiken.
TWEE OVERDRACHTEN en een machts
vacuüm: Het lijkt geen kwaad recept
voor iemand die een chaos wil creëren in
een gebied waar drie al of niet wasech
te nationalismen, maar in ieder geval na
tionale gevoeligheden elkaar ontmoeten.
Om het concreter uit te drukken: deze
methode van overdracht schept aanzien
lijke kansen op incidenten, op wederzijd
se beschuldigingen van sabotage der over
eenkomst, met op de achtergrond de eeu
wige dreiging van interventie door mach
ten die in troebel water willen vissen.
De overdracht met hiaat zou reden
tot ernstige bezorgdheid geven, ware het
niet dat het akkoord clausules omvat die
een zeer versnelde overdracht van het
feitelijke bestuur aan Indonesië mogelijk
maken. De V.N.-beheerder mag gebruik
maken van Indonesische ambtenaren als
hij geen andere kan vinden en na de eer
ste fase van de overdracht Indonesische
troepen inzetten voor de handhaving van
de veiligheid. Hij kan als hij het wil na
die eerste fase (waarvan de tijdsduur
niet is genoemd) in feite de gehele „ad
ministratie" van Nieuw-Guinea in Indone
sische handen leggen onder het toezicht
en de controle van een V.N.-apparaat,
bestaande uit hemzelf en een handvol fun-
tionarissen. Nu Nederlands eer door de
interim-periode formeel is gered, is het in
het belang van de Papoea's, van Nederland
en van de rust in de Pacific, dat die ver
snelde Indonesicifatie van het bestuur.
IN AFWACHTING DAARVAN heeft Ne-
niet. De reactie „Laat het dan maar een
chaos worden", die men in Hollandia
aanvankelijk ook tot op zeer hoge posten
hoorde, was in de eprste dagen van bit
terheid emotioneel begrijpelijk, maar het
zou beneden Nederlands waardigheid zijn
nu een „politiek van het kwaadste" te
voeren.
Het is lastig te ontkennen dat de hevige
vertrekdrang der Nederlandse ambtena
ren in Nieuw-Guinea voor een deel te wij
ten is aan de onzekerheid waarin zij door
de regering in Den Haag en het gouver
nement in Hollandia zijn gelaten, al heb
ben ook andere factoren een rol gespeeld,
vrees voor de veiligheid bij het vertrek
der Nederlandse troepen en de wens om
nfet als laatste in Nederland terug te ko-
„Juist voor een geoefend messewerper
is het bedenkelijk een bajonet naar iemand
te gooien". Dit heeft de advokaat-fiskaal
bij het hoog militair gerechtshof in Den
Haag in zijn requisitoir tegen een 21-jari-
ge soldaat uit Zandvoort gezegd.
De jongen had in de legerplaats Ermelo
bij een verschil van mening zijn bajonet
naar een sergeant geworpen nadat hij ge
zegd had: „Ga weg of ik steek je kapot".
Het is er niet van gekomen, want de ser
geant kon tijdig achter de deur springen,
waarin het zware mes bleef steken.
De Krijgsraad vond een gevangenisstraf
van zeven maanden met aftrek, waarvan
drie maanden voorwaardelijk, op zijn
plaats, maar de auditeur-militair en de be
klaagde waren beiden in beroep gegaan.
De advokaat-fiskaal bij het hof vond een
flinke straf vanzelfsprekend en eiste be
vestiging van het krijgsraadvonnis.
Het hoog militair gerechtshof wijst von
nis over vier weken.
De officier van Justitie in Almelo heeft
twaalf maanden gevangenisstraf, waarvan
drie maanden voorwaardelijk, met aftrek
van voorarrest, verbeurdverklaring van
het mes en toezicht van het Leger des
Heils geëist tegen een 62-jarige smelter uit
Enschede wegens mishandeling van zijn
vrouw.
In de avond van woensdag 16 mei had
in het ziekenhuis Ziekenzorg te Enschede
een dramatische ontmoeting plaats tussen
een 62-jarige smelter uit Enschede en
diens echtgenote. Hierbij werd de vrouw
met een dolkmes zo ernstig in de rug ge
stoken dat men aanvankelijk vreesde dat
zij zwaar invalide zou blijven. Achteraf
blijkt hiervan geen sprake te zijn. De
steekpartij had plaats aan het ziekbed van
een zoontje van de verdachte.
derland nog een dreigend gevaar te voor
komen, namelijk de totale ontwrichting
van het leven door een overhaast plan
loos vertrek van zijn ambtenaren uit vi
tale diensten en bedrijven. Het zou niet
de minste moeite kosten de voedselvoor
ziening, de verbindingen, de medische dien
sten en de handhaving van de orde vol
komen te paralyseren. Als wij een leeg
gebied hadden over te dragen zou men
zich die laatste genoegdoening kunnen gun
nen, maar zolang Nederland al is het
dan nog maar voor kort de verant
woordelijkheid draagt voor het welzijn
van 700 000 Papoea's kan dat natuurlijk
men en huizen en betrekkingen bezet te
vinden. Maar de minister-president noch
gouverneur Platteel heeft op het kritieke
moment de ambtenaren de rust en de
kracht gegeven, waar zij in feite naar ver
langden. Een onduidelijke vrijbrief tot
heengaan kwam in de plaats voor een
gezaghebbende richtlijn over de volgorde
van vertrek, waarin de mensen op de
essentiële posten de laatsten zouden zijn.
Waarvoor zij dan naar behoren beloond
hadden kunnen worden met passende toe
lagen èn de garantie, dat zij in Nederland
niet achter het net zouden vissen.
NU NOG ZIJN ER AMBTENAREN die
uit verknochtheid aan Nieuw-Guinea be
reid zijn zc lang mogelijk te blijven. An
deren hadden slechts wat vaderlijke au
toriteit nodig om het hoofd boven water
te houden in de poel van geruchten en
onzekerheden, die Hollandia geworden is.
Het bezoek van staatssecretaris Bot on
danks de bezwaren over zijn lichtvaardi
ge beloften dat Indonesië Nieuw-Guinea
nooit zou besturen heeft iets gehol
pen. Hij is een krachtige figuur, maar
hij kwam rijkelijk laat. Wie de persoon
lijke ontreddering in Hollandia zag, kreeg
de indruk dat zij minder werd veroorzaakt
door het gemis aan materiële garanties,
dan wel door het ontbreken van het ge
zag van een regering over haar ambte
naren.
De gevaren die de overgangsperiode in
zich draagt, kunnen nog zeer wel bezwo-
ren worden door een versnelde Indonesi
ficatie van het bestuursapparaat en een
ordelijk vertrek van de Nederlanders. Zo
men wil door het bewijs dat Nederland
een goed verliezer kan zijn. Men kan daar
entegen zich ook verdrinken in een golf
van nationale bitterheid, het gevoel van
verraden en verkocht te zijn, en stellen
dat Nederland door agressie uit zijn ver
antwoordelijkheid verdrongen is. Welke
emotionele genoegdoening daaruit ook te
halen is. men zou dan het risico lopen
dat die genoegdoening ten koste van de
Papoea's zou gaan en misschien niet van
de Papoea's alleen Incidenten met on
overzienbare gevolgen zouden Nederland
dan duidelijk kunnen maken dat het nog
in i e t van Nieuw-Guinea af is.
Nederland zal niet vertegenwoordigd
zijn op het aanstaande wereldcongres over
onderzee-activiteiten, dat- van 18 tot 24
oktober aanstaande in Londen zal worden
gehouden. Noch het Rijksinstituut voor
Visserij onderzoek noch T.N.O. (Neder
landse organisatie voor toegepast natuur
den heeft althans een uitnodiging hiervoor
ontvangen.
Op bedoeld congres zal onder anderen
dr. James Shelwood van het visserijlabo
ratorium in Lowestoft spreken over het
onderwerp „meer vissen voor de zee" en
hij zal daarbij de Britse experimenten op
het gebied van op het land gekweekte zee
vissen bespreken. Voorts zullen „zeebouw
projecten" ter sprake komen met het
oog op het vermeerderen van de voedsel
voorraden in de wereld, een onderwerp
dat prof. dr. P. Korringa, directeur van
het Rijksinstituut voor Visserijonderzoek
te IJmuiden, bij het aanvaarden van zijn
buitengewoon hoogleraarschap aan de Ge
meentelijke Universiteit te Amsterdam,
naar voren heeft gebracht.
Het T.N.O. zal wel vertegenwoordigd
zijn op de First International Congress
of Food science and Technology, dat even
eens in oktober zal worden gehouden. On
der anderen gaan daarheen dr. A. Gorter,
onderdirecteur van het Centraal Instituut
voor Voedingsonderzoek T.N.O. te Utrecht
en ir. B. Krol, hoofd van de afdeling
vleesprodukten T.N.O.
Prof. dr. Korringa zal van 27 september
tot en met 10 oktober deelnemen aan de
jaarlijkse vergadering van de Internationa
le Raad voor onderzoek ter zee, welke
in Kopenhagen wordt gehouden en waar
de resultaten van wetenschappelijke on
derzoekingen ter zee zullen worden uit
gewisseld.
Het verkeer in Europa eist per jaar
65.000 doden, tienmaal zoveel ernstig ge
wonden en veertigmaal zoveel lichtgewon
den. 2,5 percent van alle overlijdensge-
vallen zijn het gevolg van verkeersonge
vallen, die bovendien nog voor 85 tot 95
percent te wijten zijn aan fouten van de
weggebruikers. Voor jonge mensen tussen
15 en 25 jaar is het verkeer statistisch
de voornaamste doodsoorzaak.
Deze cijfers heeft de Oostenrijker Karl
Czernetz verzameld in een rapport over
de verkeersonveiligheid in Europa, dat de
volgende week in Straatsburg zal worden
besproken door de raadgevende vergade
ring van de Raad van Europa.
Czernetz stelt voorts, dat de financiële
lasten van de verkeersonveiligheid twee
percent van het Westeuropese nationale
inkomen vergen en dat de intensiteit van
het verkeer jaarlijks nog met 11 a 13 per
cent toeneemt (A.N.P.)
Een van huwelijkszwendel verdachte 32-
jarige Nederlander is in Wenen gearres
teerd.
De politie heeft in een koffer van de ver
dachte een omvangrijke correspondentie
gevonden van 18 vrouwen en meisjes, die
aantoonden dat de verhoudingen die hij
met haar had kennelijk zeer lucratief wa
ren.
Op het kruispunt Wenckebachstraat
Staalstraat in Velsen-Noord botste dins
dagavond een bromfiets tegen een auto
bus. De bestuurder van de bromfiets sprong
bijtijds van zijn voertuig en verwijderde
zich, over de grond rollend, van de bus. De
brommer kwam onder de bus terecht. De
bromfietser, 46 jaar oud en afkomstig uit
IJmuiden, klaagde over pijn in de linkerzij.
Hij zou zich onder behandeling stellen van
een dokter.
Op de Van den Vondellaan in Driehuis
raakten dinsdagavond twee bromfietsen
met de sturen in elkaar. Een van de brom
fietsers, 27 jaar oud en afkomstig uit IJ
muiden, viel en kreeg een hoofdwond en
een hersenschudding. Hij werd overge
bracht naar het Antoniusziekenhuis in IJ
muiden.
Een 33-jarige wielrijder uit Santpoort
botste dinsdagavond op de Hagelingerweg
in Santpoort tegen een fietser die te veel
naar de linkerzijde van de weg uitweek.
De wielrijder viel en brak zijn linkerelle
boog. Hij werd opgenomen in het Antonius
ziekenhuis in IJmuiden. De fietser die het
ongeluk had veroorzaakt reed door zonder
zich bekend te maken.
Door een verkeerde manoeuvre van het
met erts geladen rijnschip „Vera" is dit
in de Rotterdamse haven tegen het Duit
se kustvaartuig „Tiege" gebotst. De
„Tiege" kreeg een groot gat in de huid,
werd door sleepboten aan de Heyplaat
aan de grond gezet en zonk daar. De
schade aan de „Vera" is eveneens aan
zienlijk.
JONGERENCENTRUM KAJ
Ter gelegenheid van de opening van het
jongerencentrum van de KAJ in IJmuiden
Oost aan de Willemsbeekweg organiseert
deze beweging zondag in het Patronaats
gebouw om 20 uur een openingsbal. Kaar
ten zijn verkrijgbaar aan de adressen
Tuindersstraat 99 en 126, Willemsbeekweg
40 en indien voorradig aan de zaal, die om
19 uur opengaat. Muzikale leiding heeft
het kwintet Jan Feyen.
De officiële opening van het jongeren
centrum van de (V)KAJ vindt zaterdag
middag om 14 uur plaats. Hiervoor bestaat
veel belangstelling. Zondagmorgen van
10.45 uur tot 13 uur is er gelegenheid voor
belangstellenden de nieuwe aanwinst voor
het jeugdwerk te komen bezichtigen.
De jaarlijkse algemene ledenvergadering
van de KAJ zal woensdagavond 19 sep
tember om half acht gehouden worden.
Deze vergadering zal beslissen over het
zeer uitvoerige jaarprogramma dat het be
stuur zal voorleggen. In de bestuurssamen
stelling zullen ingrijpende veranderingen
plaatsvinden.
Oplichting. De Haagse rechtbank heeft
een 42-jarige koopman en een 40-jarige
chauffeur, beiden uit Den Haag, wegens
oplichting overeenkomstig de eis veroor
deeld tot gevangenisstraffen van een jaar
met aftrek van het voorarrest.
UIPE
ROËN
Niet de showroom maar de weg Is het milieu
waar men een auto leert kennen. Vandaar de
Equipe Citroën: een groep Citroëns amis
die stad en dorp bezoekt Een nieuwe bijzon
dere gelegenheid tot Informatie (interessanti),
demonstratie (boeiend!) en gratis proefrijden
(een openbaringl). De Equipe Citroën komt:
13 sept, in IJmuiden Plein 1945
(14-21.30 uur)
r
11
-
de meest practische vloerbedekking voor
intensief gebruik.
■fr bijna geen onderhoud nodig
■fr practisch onverslijtbaar
•fe bestand tegen vochten en zuren
•fo geluiddempend
-fr mooie moderne tinten
11.00 p. m2
TRAPPEN, 16 treden,
reeds vanaf 135.00
Ook voor gangen, keukens, kantoren
en winkels. Kijk af
Vloerbedekkingspecialisten
MARKTPLEIN
wereldconcern
76 fabrieken
125.000 werknemers
met verwarming 475."
W'
In de AEG Super
wast U met Sunil
het beste. Bleken
en blauwen zijn
overbodig. Dat
betekent minder
spoelen, minder
wringen en daar
door minder slijtage. En zie het stralend-
witte resultaat. Alsof Uw wasgoed werd
gekoesterd op een zonnig bleekveld.
vermaat
Wilt u deze taart morgen opgeven
aan onze verkoper
van 150 voor
AARLEM
kent men de zaak aan het blad,
waarin zij adverteert.