id~cor$
Minister Schroder uit
Bonn naar Washington
Britten
Berlijn
geven Russen in
duidelijke wenk
Drukte aan
de top
«tóp;»
r
Wereldnieuws J)
Van dag tot dag
stoutenbeek
Conferentie over Berlijn in New York
met Franse en Britse ambtgenoten
horloge
Pantserwagens niet meer gewenst
Amerikaanse atoomstad
Los Alamos te koop
Amerikanen leiden
de U-2-vluchten
van Formosa
^raatótoel
De 0-1 „Fabiola" brengt
schande over Oostende
Kennedy pleit voor
maanprogramma
Vlucht van 3 jonge
Hongaren mislukt
DONDERDAG 13 SEPTEMBER 1962
3
Britse spion gearresteerd
S3
A scheid
UW
Piloot verklaart:
Op de
Sporry
Een hunner verongelukte
in Tsjechische bergen
De beruchte en veelomstreden Haar
lemse kruising Kleverlaan-Randweg heeft
haar eerste mensenleven geëist. Het do
delijke ongeluk gebeurde op een tijdstip,
dat de stoplichtinstallatie niet werkte, ter
wijl wel-de oranje-knipperlichten functio
neerden. Wanneer de stoplichtinstallatie
wel in werking zou zijn geweest zoals de
uitdrukkelijke wens van de Haarlemse ge
meenteraad was, toen de betrokken krui
sing een „raadskwestie" was geworden
zou dit ongeluk ongetwijfeld niet heb
ben plaatsgehad. Welke gewetens zich
thans zullen bezighouden met de schuld
vraag, laten wij liever in het midden.
Misschien zijn het gewetens, die dit offer
evenredig achten aan de bezwaren, die
een echte beveiliging van dit kruispunt
zou hebben meegebracht.
Natuurlijk zijn er allerlei argumenten
te bedenken, die „verklaringen" schijnen
te leveren. Men kan volhouden dat knip
perlichten ook „verkeerslichten" zijn, en
het slachtoffer roekeloosheid verwijten.
„Onvoorzichtig oversteken" geldt al sinds
jaar en dag als dooddoener in de letter
lijke en figuurlijke zin des woords. „On
voorzichtig verkeersvoorzieningen treffen"
komt nooit voor in officiële verklaringen
over dodelijke ongelukken. „Roekeloos
geld uitsparen" geldt evenmin als een
gebruikelijk verwijt. Doch wanneer men
objectief en zonder handige ontduikingen
van de werkelijkheid zou moeten vast
stellen waaraan de dood van dit slacht
offer en van vele andere slachtof
fers op vele andere wegen te wijten
is, komt men bij een zeer ernstige en
pijnlijke vraagstelling terecht, waarop het
antwoord mag worden overgelaten aan
degenen die hun geweten nog als een
persoonlijke maatstaf beschouwen in de
uitoefening van hun functie: de vraag
stelling of in de kwestie van de ver
keersonveiligheid het „dood door schuld"
van het Wetboek van Strafrecht uitein
delijk niet dikwijls thuishoort achter de
deuren van de kantoren, vergaderkamers
en werklokalen waar de apparatuur func
tioneert, waaraan het algemene belang
en de algemene veiligheid uit naam van
volk en burger zijn opgedragen.
LONDEN (Reuter) De Britse politie heeft
een burger-ambtenaar van de admirali
teit, de 38-jarige William Vassall, gearre
steerd wegens het vergaderen van ge
heime officiële gegevens, die voor een
vijand van nut zouden kunnen zijn. De
verdachte werd vandaag voor een Lon-
dense rechter geleid die zijn voorlopige
inhechtenisneming heeft bevolen.
Advertentie
A N E G A N G
2 6. HAARLEM
(Van onze correspondent)
BONN De Westduitse minister van
Buitenlandse Zaken Schroder, reist mid
den oktober naar de Verenigde Staten om
er in Washington zijn Amerikaanse colle
ga Dean Rusk en vermoedelijk ook pre
sident Kennedy te ontmoeten. Daarna gaat
hij naar New York, waar zijn Franse en
Britse ambtgenoten Couve de Murville en
Lord Home de UNO-Assemblee bijwonen.
Het is niet onmogelijk, als ook Rusk zich
nog bij de drie ministers voegt, dat er toch
nog een conferentie komt over de kwes-
tie-Berlijn, die reeds enige tijd geleden
door de Amerikaanse president was voor
gesteld, maar waarop toen geen westelij
ke reactie kwam.
Bonn doet de grootste moeite te ontken
nen dat Schröders reis ook maar iets te
maken heeft met de ontstemming over het
vraaggesprek van de scheidende Westduit
se ambassadeur in Washington. Het is
juist dat Schröders reis daar niet in de
eerste plaats mee samenhangt. Het ligt
vooral in de bedoeling een gemeenschap
pelijke houding jegens het vraagstük-Ber-
lijn vast te leggen.
Er is echter geen twijfel aan dat men
in de Westduitse hoofdstad alle reden heeft
toch ongerust te zijn over een ontstem
ming in Washington. Aanleiding daartoe is
niet alleen professor Grewe's interview,
maar ook het feit dat het Amerikaanse
weekblad „Newsweek" en tegelijkertijd
de Westduitse „Spiegel" een artikel bevat
ten over de Amerikaans-Westduitse tegen
stellingen inzake Berlijn. Bonn vreest dat
de Amerikanen deze drie feiten met el
kaar in verband zullen brengen en ze zul
len uitleggen als een anti-Amerikaanse
veldtocht van de bondsrepubliek, geba
seerd op uit Westduitse kring stammende
indiscreties. Bonn ontkent dat hiervan
sprake zou zijn.
MOSKOU (AP) De vertrekkende
Westduitse ambassadeur in Moskou Hans
Kroll heeft „een ernstig maar vriend
schappelijk gesprek" heeft gevoerd met
premier Kroesjtsjev over de Berlijnse
kwestie.
Kroll zei er verder van overtuigd te zijn
dat de Russen een vredesverdrag met
Oost-Duitsiand zullen ondertekenen, al is
er nog geen datum voor vastgesteld
Op een vraag of de Russische premier
nieuwe voorstellen inzake Berlijn heeft ge
daan zei Kroll: „Geen commentaar".
Van Westduitse zijde is meegedeeld, dat
het Kremlin nog niet heeft laten weten
of het Krolls opvolger, Horst Gröp-
per aanvaardt, tweede man van de afde
ling oostelijke zaken van het ministerie
van Buitenlandse Zaken. Sommige waar
nemers denken dat de Russen iemand van
hogere rang verwacht hadden.
BERLIJN (Reuter) De Oostduitse
partijleider Walter Ulbricht heeft dezer
dagen in een toespraak te Leipzig gezegd
dat het Westen extra zal moeten betalen
voor elk verder uitstel van de onderhande
lingen over een Duits vredesverdrag. Vol
gens welingelichte kringen in Oost-Berlijn
heeft het centrale comité van de Oostduit
se communistische partij een bijeenkomst
die in de komende herfst zou worden ge
houden, uitgesteld als gevolg van een Rus
sische „langzaam-aan"-politiek. Ulbricht
zou verleden maand door Kroesjtsjev van
het Russische standpunt op de hoogte zijn
gesteld. In Oostduitse regeringskringen
zou de Russische verklaring als „een kou
de douche" zijn ontvangen. Zij hadden ge
hoopt op een positieve stap in de rich
ting van een vredesverdrag tijdens de vol
gende bijeenskomt van de UNO-assemblee.
Advertentie
p«i|
11 ""V™,!,»»»!
UW JUWELIER/HORLOGER TOONT U
GAARNE DE GEHELE INDUS-COLLECTIE
(Van onze correspondent)
BONN Het hoofd van de Britse mi
litaire missie in Potsdam heeft gisteren
op het Russische hoofdkwartier in Oost-
Duitsland een nota overhandigd, waarin
wordt verlangd dat de Sovjet-Unie voor
het vervoer van de wachtaflossing bij het
Russische gedenkteken in West-Berlijn
niet meer pantserwagens maar normale
autobussen gebruikt. De Britten zouden de
Russen een termijn van drie dagen hebben
gesteld.
Reeds dinsdag hebben de Britten gepro
beerd de Russische commandant van de
pantserwagens een nota met deze strek
king te overhandigen, maar deze had ge
weigerd het document aan te nemen.
In Oost-Berlijn gaan bovendien geruch
ten die door vaststelbare feitelijkheden
worden bevestigd, dat in de naaste toe
komst van de acht nog bestaande grens
overgangen tussen Oost- en West-Berlijn
er vijf zullen worden gesloten. Daarbij zou
ook de grensovergang voor buitenlanders
aan de Friedrichstrasse, het zogenaamde
WASHINGTON (AFP) De „atoom-
stad" Los Alamos in Nieuw Mexico is
te koop. Het Amerikaanse' congres heeft
een wetsontwerp ter ondertekening aan
president Kennedy toegezonden waarin
machtiging wordt verleend tot verkoop
van deze stad met dertienduizend bewo
ners, in de tweede wereldoorlog gebouwd
voor de kerngeleerden die de kernbom
maakten.
Eerder zijn reeds de atoomsteden Oak
Ridge (Tennessee) en Richland (Washing
ton) verkocht. De commissie voor kern
energie zal echter de beschikking hou
den over de installaties die zij in Los
Alamos onder beheer heeft.
De Amerikaanse regering hoopt dat de
verkoop van huizen, winkels enzovoort
38 miljoen dollar zal opbrengen. De scho
len, ziekenhuizen, parken en gemeente
lijke instellingen zullen niet worden ver
kocht, maar aan de burgers van Los
Alamos worden geschonken.
Checkpoint Charlie, zijn. Voor buitenlan
ders zal als enige grensovergang naar
Oost-Berlijn de Sandkrug-brug worden
aangewezen. Het is duidelijk dat dit een
reactie is op de stap die de Amerikanen
kort geleden ondernamen tegen de Russi
sche pantserwagens, die in plaats van
Checkpoint Charlie als grensovergang de
Sandkrug-brug kregen aangewezen.
PEKING (Reuter) Een piloot van Na
tionalistisch China, die in augustus 1961
boven het Chinese vasteland werd neerge
haald, heeft in een vraaggesprek gezegd,
dat de van Formosa uit ondernomen spio-
nagevluchten met U-2-vliegtuigen worden
geleid door Amerikaanse militairen.
De U-2's zouden hun basis hebben op
Taiwan. Het onderhoud zou ook in handen
zijn van de Amerikanen. De toestellen
staan opgesteld in een afzonderlijke han
gar waar hoge officieren van de Nationa
listisch Chinese luchtmacht zelf geen toe
gang hebben, aldus de vlieger.
Amerikaanse officieren gaven de Natio
nalistische vliegers instructie over doel,
koers en hoogte voor fotografische missies.
De piloot zei, dat eenheden van de Ameri
kaanse inlichtingendienst de film in de -ca
mera deden en als de toestellen terugkeer
den de film er weer uit haalden en ont
wikkelden.
Hoewel men in Chinese officiële kringen
nog steeds een volkomen stilzwijgen be
waart over de bijzonderheden van het neer
schieten boven Chinees gebied van het U-2
vliegtuig, wordt in de communistische pers
een steeds feller wordende propaganda
campagne gevoerd. Gehele voorpagina's
worden ingenomen door berichten over
protestvergaderingen in het gehele land,
verklaringen, interviews, gedichten en
spotprenten over het neerschieten van het
toestel.
BRUSSEL In Ostende schaamt men
zich over het huwelijksgeschenk, dat de ge
meente aan koning Boudewijn en koningin
Fabiola heeft aangeboden. Het vissers
vaartuig, O-l „Fabiola" ligt namelijk weg
te rotten in de haven. Het is onbruikbaar
en nauwelijks meer zeewaardig. De ge
meente wilde het koninklijke paar iets ty
pisch Ostends aanbieden en op initiatief
van de burgemeester, nam men van een
reder voor 65.000 frank (f 4.500.-) een der
tig jaar oud houten vissersvaartuig, de
O-U over. Het werd wat opgeknapt, in fel
le kleuren geschilderd en omgedoopt tot
O-l „Fabiola".
Reeds bij de overdracht gebeurde er
iets wat niemand had voorzien koning
Boudewijn wilde er mee door de haven va
ren. Men kon aanvankelijk de motor
niet op gang krijgen en na vele vruchtelo
ze pogingen schoot deze eindelijk met een
grote knal op gang, waarna hij veel
zwarte rook en stank verspreidend het
schip een paar honderd meter door de ha
ven stuwde. Later heeft men er, dankzij
een particuliere gift, een nieuwe motor in
kunnen plaatsen. Het blijkt thans echter,
dat grote delen van het houtwerk verrot
zijn zodat het schip niet meer kan wor
den gebruikt. Ostende schaamt zich nu voor
zijn geschenk en er zijn plannen om of
een nieuw jachtje te laten bouwen, dan wel
een ander huwelijkscadeau voor het ko
ninklijk paar te kopen.
HOUSTON (Reuter) President Kenne
dy, die een rondreis maakt langs de Ame
rikaanse ruimtevaartinstallaties, heeft ge
zegd dat vrede en veiligheid eisen dat de
V.S. de leidinggevende natie op ruimte-
vaartgebied wordt. Hij riep zijn landge
noten op de inspanningen te vergroten om
een Amerikaan op de maan te doen landen.
De ruimtewetenschap heeft geen eigen ge
weten, zei Kennedy. Of zij ten goede dan
wel ten kwade wordt aangewend beslist
de mens. Alleen als de V.S. de leiding ne
men, hebben wij het in de hand deze be
slissing ten goede te wenden.
WASHINGTON (AP) De Verenigde
Staten zullen dit jaar een „Explorer"-
kunstmaan lanceren om een onderzoek in
te stellen naar de stralingsgordel, die in
juli bij een waterstof bomontploffing op
grote hoogte ontstaan is. De satelliet krijgt
een ongekend lange baan. De hoogte zal
variëren van 275 tot 16.550 km boven het
aardoppervlak.
Zo reisde men vroeger
Als er ergens iets grondig veranderd is
dan is het wel het reizen. Voorbij is de
tijd dat de dame haar kamenier, haar
kind zijn nurse of gouvernante, haar man
zijn valet meezeulde. Voorbij is ook de
tijd dat men een vracht hutkoffers voor-
uitstuurde als men naar zee ging of ele
gante varkensleren koffers als men „de
baden ging gebruiken". Men is het tegen
woordig heel gewoon gaan vinden om een
lange reis te ondernemen met wat hand
bagage en een fototoestel, en wat de kin
deren betreft, die moeten het maar nemen
zoals het loopt.
Vandaar dat het me werkelijk een schok
'gaf toen ik onlangs las hoe men vroeger
een reis aanpakte zoals ik zelf jaarlijks
pleeg te ondernemen. Als mijn echtgenoot
en ik drie maanden naar Egypte trekken
hebben we twee valiezen nodig, alsmede
een grote handtas, een aantal fototoestellen
en wat klein grut. Een en ander mag met
het oog op het vliegtuig de veertig kilo
niet overschrijden. En toch bestaan we
het, met die veertig kilo wat je noemt
knap voor de dag te komen en geen mo
ment voelen we behoefte aan een extra
kilo.
Maar hoort u eens wat twee van die
vergelijkbare reizigers in 1898 nodig had
den! Houd u vast!
Om te beginnen twee Hollandse kazen
Dat kunt u nu wel een vreemd verlangen
vinden, maar wat zegt u dan wel van de
18 kleine en de 12 grote bussen sardines?
Of van de 15 kilo boter in blik, om nog
maar te zwijgen van de 48 jawel dat
leest u goed: ACHTENVEERTIG kilo
zout? Wat zouden ze in vredesnaam met
al dat zout gedaan hebben?
Dan is er ook het grovere spul, het sta-
pelvoer om het nu maar zo eens te noe
men. Twee ton meel, twee ton aardappels
en een grote zak maïsmeel moesten de
honger op een afstand houden. Dan twee
grote flessen Engelse en de allergrootste fles
Franse mosterd om de hele zaak van een
kruidige smaak te voorzien. Twintig pak
ken kaarsen waren nodig om 's avonds
een kaartje te kunnen leggen, waartoe
men20 pakken speelkaarten meenam!
Op drinkgebied hield men er geen kin
derachtige opvattingen op na. Honderd fles
sen goedkope en 60 flessen dure Médoc
moesten de ch-.st beteugelen. Aan de an
dere kant meende men ernstig, dat 20 fles
jes bier ruim voldoende waren voor drie
maanden. Het borreltje vooraf werd mee
gevoerd) n de gedaante van 1 fles vermouth
en 1 fles whiskey en dat vind ik dan maar
weer krenterig, temeer daar de ene fles
akwaviet en de ene fles cognac medische
diensten moesten verrichten. Op één punt
verstond men echter geen gekheid. Men
voorzag zich ruim van „du champagne"
en dat is een lekker rekbaar begrip!
Eén onderdeel van dit programma heb
ik niet begrepen. Men nam enige kilo's
cacaoboter met zich mee „tegen zonne
steek". Hoe en wanneer paste men die
cacaoboter toe? At men die op? Schoor men
zich het hoofd kaal om het er mee in te
smeren? Of legde men simpelweg een vet
te kluit op de schedel en liet men het rus
tig druipen? Dit detail vertelt de Baede
ker van 1898, waaruit dit alles naar
waarheid werd opgetekend, helaas niet en
juist dit intrigeert me zo hevigs
WENEN (AP) Door een ongeval in
de bergen is een einde gekomen aan de
Odyssee van drie negentienjarige Honga
ren, die via Tsjechoslowakije en Polen van
Hongarije naar het Westen wilden vluch
ten, aldus meldt het dagblad Esti Hirlap
uit Boedapest. Een van het drietal kwam
om het leven en de beide anderen staan
op het ogenblik terecht wegens illegale
grensoverschrijding. Laszlo Posuth, Denes
Juhasz en Deszoe Lukacs wilden via Po
len met een schip naar het westen reizen.
In juni slipten zij over de zwaar bewaakte
Hongaars-Tsjechische grens, die even
zwaar bewaakt wordt als het IJzeren
Gordijn zelf. Per autobus reisden zij
dwars door Tsjechoslowakije. Vervolgens
trokken zij over de Hoge Tatra, een
bergketen op de grens tussen Tsjecho
slowakije en Polen. Toen zij over
de laatste top trokken viel Posuth van een
rots en kwam om het leven. Juhasz gleed
eveneens uit, maar slaagde erin een rots
punt vast te grijpen. Om zijn vriend te
redden alarmeerde Lukacs de Tsjecho-
slowaakse bergwacht, die Juhasz redde
Beiden werden vervolgens aan de Hon
gaarse politie overgegeven.
De dood van de Amerikaan
se psychiater dr. Soblen, wiens
bekendheid meer een gevolg
van zijn spionage-praktijken
dan van zijn psychiatrische
prestaties was, is in meer dan
één opzicht van intrigerende
betekenis. Het is niet hele
maal duidelijk geworden
waarom deze man zich zo fel
en met alle denkbare midde
len heeft verzet tegen zijn te
rugvoering naar Amerika, na
dat hij zijn op borgstelling
verkregen vrijheid had ge
bruikt om naar Israel te
vluchten. Men zou kunnen
stellen dat hij aan de Ameri
kaanse gevangenis trachtte te
ontkomen, doch zijn lichame
lijke toestand was van dien
aard, dat die periode van ge
vangenschap zeer kort zou zijn
geweest.
Het is dus aan te nemen dat
dr. Soblen niet zozeer opzag
tegen het léven in een Ameri
kaanse gevangenis, doch wel
tegen 't sterven daarin. Welke
diep-verborgen motieven en
overtuigingen daarbij een rol
hebben gespeeld zou misschien
slechts een psychiater kunnen
verklaren of vermoeden. Ze
ker is. dat zij aan dr. Soblen
een welhaast onmenselijke
koppigheid hebben verleend,
die hem de kracht gaf tot het
onmogelijke. Het is immers
een feit dat dr. Soblen, een
mens aan de rand van de
dood, aan handen en voeten
gebonden door justitiële appa
raten van drie landen, erin
geslaagd is zijn doel te berei
ken tegen alle machtige, on
vermurwbare en onwrikbare
krachten in, die in werking
waren gesteld om hem te
voeren naar de plaats waar hij
niet zijn wilde.
Dr. Soblen heeft op navran
te wijze geïllustreerd waartoe
een mens in staat is, als hij
zich volledig aan een doelstel
ling geeft. Hij is niét in een
Amerikaanse gevangenis ge
storven. Hij heeft zijn straf
levenslang volledig uitgeze
ten. Hij is ontsnapt aan alle
grijpende handen in drie we
relddelen, die hem vasthadden
waar zij hem menselijkerwijs
vasthebben konden.
Hij heeft een voorbeeld ge
leverd van de volkomen vrij
heid, die de mens blijft bezit
ten boven alle aardse machten
en krachten waaraan hij ge
bonden kan zijn.
Het is gevaarlijk, zich te
verdiepen in de motieven, die
deze man kan hebben gehad
om het smadelijke handwerk
van de spionage te gaan be
oefenen in dienst van een mo
gendheid, die de menselijke
vrijheid zo laag pleegt te
schatten. Ook dat zou het do
mein van een psychiater kun
nen zijn. Hij moet een diepe
wrok gekoesterd hebben tegen
de natie, die hij benadeelde,
gezien het feit dat hij er zelfs
niet eens meer sterven wilde.
Misschien heeft hij een reden
voor die wrok gehad, die bui
ten en boven alle politieke te
genstellingen van de tijd ligt.
Zijn misdaad was er niet te
minder om. Zijn straf zal een
rechtvaardige zijn geweest.
Doch buiten dat alles om kan
men een beangstigende hero-
iek bespeuren in de wijze,
waarop één zieke, zwakke
mens de hele wereld kan be
vechten, indien hij vechten
wil met alles wat hij heeft
overgehouden. En men kan
daarbij tot de verbijsterende
ontdekking komen dat een
zieke, zwakke mens nog zoveel
machtigs kan overhouden, dat
hij onoverwinnelijk en onbe
reikbaar is.
Verbijsterend ook moet het
moment geweest zijn, waarop
de in alarmtoestand verkeren
de justitiële en politiële dien
sten van drie landen, plus de
bewakings- en veiligheids
manschappen, plus de politie
ke machten achter de scher
men, plus de zwermen pers
mensen en allen die zich om
de figuur van dr. Soblen groe
peerden, plotseling tot de ont
dekking kwamen dat hun
prooi ontsnapt was. De een
voud van die ontsnapping
maakte de omvangrijke voor
zorgsmaatregelen en de
koortsachtige inspanningen in
één klap volkomen belachelijk.
De tien politiemannen voor de
deur van zijn ziekenkamer, de
twintig politie-auto's in de
tuin van het ziekenhuis, de
detectives in de gangen en
portalen, de ministers in Ame
rika, Engeland en Israel, de
directies der luchtvaartmaat
schappijen ze stonden alle
maal op hetzelfde moment als
figuurtjes in een marionetten
theater, waarvan de baas ging
schaften. Roerloos, nutteloos,
vóór niets, mét niets, zonder
enige betekenis voor de voort
gang van het leven. Kunt u
zich de gezichten der politie
mannen voorstellen, die met
hun brede ruggen tegen de
deur van de sterfkamer ston
den? Zij moeten elkander aan
gekeken hebben met de ver
legenheid van stoere mannen
die voor aap zijn gezet. Er was
plotseling geen dr. Soblen
meer er was zelfs geen
schijn van een probleem meer
overgebleven, omdat alle pro
blemen zichzelf hadden opge
lost. „Levenslang" was tot de
laatste seconde gehonoreerd.
De gevangene was een vrij
man geworden, zonder schuld
of boete, vrijer dan ooit een
mens op de wereld zou kun
nen zijn; ongrijpbaar, onver
voerbaar en onopsluitbaar,
uitgeweken naar de werkelijk
vrije wereld, wier vrijheid ab
soluut en reëel is als het
woord zelf.
In de verlegenheid der po
litiemannen weerspiegelde
zich ongetwijfeld een glimp
van bezinning, die overigens
spoedig genoeg weer zal zijn
uitgedoofd. Een bezinning op
de vraag: wat waren we
eigenlijk aan het doen? Welk
grotesk spel van illusies is het
eigenlijk, waarin we zo braaf
en moedig onze rol vervullen?
Wat betekent feitelijk onze
sterke arm, onze revolver op
de heup, onze autoriteit, onze
macht?
Kom, laten we stilletjes
naar huis gaan en net doen
alsof we onze plicht gedaan
hebben. En laten we vooral
niet praten over de merkwaar
dige omstandigheid, dat onze
handboeien en onze tralies
geen mens kunnen tegenhou
den, die werkelijk ontsnappen
wil
Het leven gaat door, alsof er
nooit een dr. Soblen is ge
weest. Dat is het fluwelen
scherm voor het schouwtoneel
der wereld, waarmee de ver
ten worden bedekt die niet
bereikbaar zijn. Niemand
praat vrijuit en gemakkelijk
over de dood, omdat het een
onderwerp is dat de gevestig
de tradities van dit leven aan
tast, zodra het in zijn werke
lijke betekenis wordt onder
kend. Wie bijvoorbeeld veel en
graag over vrijheid spreekt,
neemt stilzwijgend aan dat
daarbij de gebondenheid aan
het lichamelijke leven als on
herroepelijke omgrenzing is
geaccepteerd. De toch zo vol
komen onverbrekelijke band
tussen leven en dood bestaat
niet voor het dagelijkse pro-
bleemgesprek. Het leven
wordt als een eenheid van be
grip gezien, waarbij de ge
dachte aan de dood als een
onaangename droom snel
wordt verdrongen. Alle maat
schappelijke instellingen en
regels steunen op de illusie
van het nooit eindigende le
ven. Wij trekken tegen elkan
der een gezicht alsof niemand
van ons ooit sterven zal. Voor
geen enkele van onze daden is
de dood een aanvaardbaar al
ternatief. Alles wat wij doen,
is gericht op het leven en
de dood delen wij uit als een
straf op misdaden en een stok
achter de deur der maatschap
pelijke deugd.
Doch in feite is het zó niet.
Toen destijds de nu bijna ver
geten heer Eichmann van
Duitsen bloede de duizenden
Joden liet vermoorden, deed
hij dat eenvoudig gezegd al
leen, om zijn eigen leven te
rekken. „Hoe kon ik weigeren.
aangezien ik toch de bevelen
had op te volgen?"
Nu is ook Eichmann in het
land der vrijheid, waar al zijn
slachtoffers hem zijn voorge
gaan. Hij zou er welkomer zijn
geweest, wanneer hij hén zou
zijn voorgegaan.... Doch in
beide gevallen is hij er mét
hen, en wij allen zullen hem
en nen daar eerlang gezelschap
komen houden.
Op een zó volkomen natuur
lijke, geruisloze wijze zakken
de generaties der mensen weg,
de een na de ander, uit het
raam van het leven, dat het
welhaast belachelijk zou moe
ten zijn, zóveel drukte om het
leven te maken.
Er zit niets zwartgalligs of
bitters in het besef, dat de
dood een niet weg te denken
omgrenzing van het leven
vormt, zoals het dal de berg
omgeeft. Zonder dal zou ook
de berg niet mogelijk zijn ge
weest. En zou men het dal
de straf en de bedreiging van
de berg moeten noemen?
Dr. Soblen is door vereende
krachten van de top gestoten,
waar hij zich misdragen had.
En om zich niet op de helling
te laten vastklinken, heeft hij
zich naar het dal begeven.
Wie weet, welke verten zich
daar voor hem geopend heb
ben en welke bergen hij nog
beklimmen zal? Zijn rechters,
zijn cipiers, zijn achtervolgers,
zijn opdrachtgevers en zijn
aanklagers zullen hem volgen,
als hun tijd gekomen is. In het
dal zal geen van hen schuld
dragen of boete doen. Zij la
ten dat dan op hun beurt
over aan de vechtende mie
ren op de top des levens, die
tevergeefs trachten op elkan
ders lichamen staande te blij
ven. Of
In ieder geval iéts later neer
te duikelen dan de anderen.
Advertentie
MEER mogelijkheden
MINDER knoppen
Dót zijn kenmerken
van de Zwitserse
ELNA
ENGEL - Grote Houtstraat 181, Haarlem
NAVO. R. Adelmann, voormalig lid van
de Westduitse Bondsdag, is benoemd
tot directeur van de voorlichtingsdienst
van de NAVO. Hij volgt als zodanig de
Amerikaan McGowan op, die voorlich
tingsadviseur van de Amerikaanse onder
minister van Europese Zaken, Tyler, is
geworden.
Genoteerd. Van vandaag af worden alle
westelijke reizigers die door Oost-Duits-
land naar West-Berlijn reizen door de
Westduitse of de Westberlijnse politie
geregistreerd om sneller eventuele ver
missing te kunnen vaststellen.
Zeemeeuwen. Een zwerm zeemeeuwen
heeft een toestel van de BEA met 69
passagiers aan boord genoodzaakt een
noodlanding te maken. Niemand raakte
gewond. Het toestel was juist van Edin-
burg naar Londen vertrokken toen het
terecht kwam in een zwerm zeemeeu
wen Twee motoren werden beschadigd
en vielen uit, waarna het vliegtuig op
de twee overgebleven motoren terug
keerde.
Koninklijk. Het Griekse parlement heeft
ondanks felle kritiek van de oppositie de
jaarlijkse toelage van de Griekse ko
ninklijke familie verhoogd van 11,5 mil
joen drachme (bijna 1,4 miljoen gulden)
tot 19,5 miljoen drachme (ruim 2 mil-
joen gulden). De oppositiepartijen staan
op het standpunt dat verhoging van de
koninklijke toelage ongerechtvaardigd in
een periode waarin Griekenland buiten
landse hulp vraagt om zijn economie op
te bouwen.
Begrip. 40 boeren uit New Jersey (V.S.) ver
trekken zaterdag voor een reis van drie
weken door Europa. In het kader van
het people-to-people programma wor
den bezoeken gebracht aan België, de
Sovjet-Unie, Hongarije en Polen. De
Amerikaanse minister van Landbouw,
Philip Alampi, zal de reis meemaken.
Hij verklaarde dat het bezoek aan Euro
pa bevorderlijk zal zijn voor het begrip
tussen de volkeren.
Jonge fascisten. Twee onbekenden hebben
een steen gegooid door een ruit van het
Indonesische gezantschap in Brussel en
hebben de gevel beklad. Met krijt werden
het Keltische kruis, het teken van de
Mouvement d'Action Cicique en de
woorden „Jeune Europe" op de muur
getekend. De M.A.C. is een neo-fascisti-
sche beweging, die in het verleden onder
meer steun heeft verleend aan de O.A.S.
De aanhangers zijn veelal jongeren. Een
woordvoerder van de Indonesische ver
tegenwoordiging verklaarde desgevraagd
in het duister te tasten over de aanlei
ding
