Regering schort de plannen tot
invoering van een loonstop op
SER-rapport over situatie
komt voor november uit
Vier oorlogsmisdadigers
in West-Duitsland gepakt
Erna Spoorenberg en Geza Frid
op tournee naar Rusland
HET WEER
Eerste deel voor de brug
Pres. Kennedy matigt zijn
verontruste landgenoten
PLUTINA en HERZ
Loonstop
Twee der verdachten van massamoord
waren hoofdcommissaris van politie
Papoea-studenten
krijgen uitstel
„Kern"-stroom
voor België
Gematigd Democraat
gouverneur Georgia
Russen komen met
bussen naar
West-Berlijn
Weldoordachte verklaring ovèr Cuba:
BOOT meubelen
DAGBLAD VOOR VELSEN-IJMUIDEN, SANTPOORT» DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING
Verschijnt dagelijks beh. zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 c., p. kwartaal 7,65,
franco per post 8,15. Losse nummers 12 ct
Giro-rekening IJmuider Courant no. 129288.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem Directie: P. W. Peereboom en Mr. H. C. van der Mije
In het midden
BOOT
Gierstraat 52 - 54 - 56
Haarlem - Tel. 12047
H uiverig
SUÈDE DAMES- EN HERENJASJES
Iets warmer
JAPONNEN en DEUX-PIÈCES
Rassenkwestie inl .S.
INCIDENTEN IN
ZUID-RHODESIë
Schirra critiseert Glenn
Het woord is aan
In de krant van heden:
Gevaarlijke opwinding
De Monroe-leer
47e JAARGANG NUMMER 264
VRIJDAG 14 SEPTEMBER 196*
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 uur. Zat. 9-1 uur.
Telef. adm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519.
Telef. redactie 5389, na kantooruren 5080.
Haarlem: hoofdred. en alle afd. Telef. 15295.
Hoofdredacteur: Simon Koster
IJmuider Courant
De regering heeft haar plannen om de begin volgend jaar aflopende C.A.O.'s
tijdelijk te verlengen en aldus een loonstop in te voeren, voorlopig opgeschort.
In een gesprek met drs. Roemers, voorzitter van de werknemersdelegatie in de
Stichting van de Arbeid, en met ir. J. Bosma, plaatsvervangend werkgeversvoor
zitter in de stichting, heeft de regering dinsdagavond beloofd het advies te vragen
van de Sociaal-Economische Raad over de economische situatie in 1963. Dit
advies, dat voor 1 november a.s. moet worden uitgebracht, zal bepalend zijn voor
de loonpolitiek in 1963, aldus is overeengekomen.
het SER-advies in te voeren, dan kan het
thans aan de SER gevraagde rapport die
nen als eerste halfjaarlijks rapport.
Aanvankelijk had de regering op 13 ju
ni de Stichting van de Arbeid meegedeeld
op grond van de economische situatie een
loonstop te willen invoeren. Daarbij was
echter het SER-advies over de nieuwe
vorm van de loonpolitiek nog niet ter spra
ke gekomen, omdat de regering nog geen
tijd had kunnen vinden dit te bestuderen.
Na een studie van dit advies zouden re
gering en stichting begin september weer
bijeenkomen.
Nadat dinsdag de stichting eerst intern
had vergaderd, hebben de beide voorzit
ters van dit orgaan de ministers De Pous,
economische zaken, Veldkamp (sociale za
ken) en staatssecretaris Roolvink, sociale
zaken, bereid gevonden het loonpolitieke
beleid voor '63 te gronden op een SER-
rapport.
Hierbij blijft in het midden of het be
staande structurele kader van de loonpoli
tiek (met aanwijzingen van de regering en
met het college als toetsingsinstantie)
wordt gehandhaafd, of dat de regering
zich zal laten overtuigen door het SER
advies. Volgens dit advies zullen de half
jaarlijkse SER-rapporten over de algehele
economische toestand basis moeten zijn
voor het loonpolitieke beleid. Mocht ertoe
worden overgegaan het loonbeleid volgens
Advertentie
sedert 1849
De vorm, waarin de loonpolitiek wordt
gegoten, is dinsdag echter in het midden
gelaten. Kennelijk is de regering er nog
huiverig voor om de verantwoordelijkheid
van het toetsen der C.A.O.'s te verleggen
van het college naar de stichting.
Het is voor de SER niet eenvoudig om
over een zo gecompliceerde materie als
de algehele economische situatie op korte
termijn een advies uit te brengen. Om voor
1 november klaar te komen zal de SER
snel moeten werken.
Een moeilijkheid vormt voorts het feit,
dat in enkele grote bedrijfstakken als de
metaal, de textiel, en de grafische indus
trie de CAO's per 31 december aflopen en
dat de datum 1 november de onderhande
laars in deze bedrijfstakken wel een bij
zonder krappe tijd toemeet.
Meestal beginnen de onderhandelingen
om deze tijd reeds. De vakcentrales van
werkgevers en werknemers zullen zich nog
intern beraden of het mogelijk is de on
derhandelingen tot na 1 november op te
schorten.
(Van onze correspondent)
BONN De plotselinge arrestatie van
twee hoge politie-officieren heeft gisteren
in West-Duitsland groot opzien gebaard.
Het zijn de hoofdcommissaris Kuhr en de
gemeentefunctionaris Plantius uit Frank
furt en in Hamburg de hoofdcommissaris
Eckert, die ervan worden beschuldigd als
leden van het 306e politiebataljon in 1941
en 1942 te hebben deelgenomen aan, of
verantwoordelijk te zijn geweest voor, de
executie van ongeveer twintigduizend Jo
den in bezette gebieden in Oost-Europa.
In samenhang hiermede is de 47-jarige
kuiper Adolf Petsch uit Biidesheim gear
resteerd, die als lid van de Sicherheits-
Dienst aan de acties van het 306c politie
bataljon heeft deelgenomen en die reeds
heeft toegegeven persoonlijk zesduizend
Joden te hebben doodgeschoten.
De arrestaties zijn een gevolg van een
langdurig onderzoek van de Zentralstelle
in Ludwigsburg, die reeds enige jaren
nationaal-socialistische misdaden die in
het buitenland zijn gepleegd naspeurt.
Het feit, dat de Zentralstelle in Ludwigs
burg nog betrekkelijk kort bestaat, bete
kent tevens de verklaring voor de golf
DE OPERAZANGERES Erna Spoo
renberg en haar vaste begeleider Geza
Frid gaan volgend jaar zomer een tour
nee door de Sovjet-Unie maken, op uit
nodiging van de cultureel attaché van
de Russische ambassade in Den Haag.
Mevrouw Spoorenberg en de heer Frid
zijn de eerste Nederlandse toonkunste
naars die in Rusland concerten zullen
geven.
ERNA SPOORENBERG en Geza Frid
nullen zowel tezamen als individueel con
certen verzorgen in Moskou, Leningrad
en Kiev. Tijdens hun verblijf van drie
weken in de Sovjet-Unie zal Erna Spoo
renberg optreden naar alle waarschijnlijk
heid in La Traviata en Die Zauberflöte
of Die Entführung aus dem Serail. De
finitieve afspraken hieromtrent moeten
worden gemaakt. Ook geeft Erna Spoo
renberg liederenrecital-s in concertzalen
en voor radio en televisie met begelei
ding van Geza Frid. In Leningrad zal
deze laatste solist zijn bij een concert en
ook gaat hij voor de Russische radio
concerteren, o.m. met eigen composities.
Op zijn programma staat voorts een le
zing voor de Russische vereniging van
componisten. Geza Frid zal daar spreken
over Nederlandse componisten en hun mu
ziek. Hij neemt bandjes met werken van
deze componisten mee. „Donemus" heeft
daarvoor gezorgd.
Advertentie
BARTELJORISSTR HAARLEM- TEL. -13439
LEIDSESTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 223596
Verwachting tot morgenavond:
Minder koude nacht. Morgen
aanvankelijk zonnig weer, later
meer bewolking met tegen de
avond kans op regen. Zwakke
tot matige zuidoostelijke wind
en iets warmer.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
Tijdens zijn verblijf in Rusland
hoopt Geza Frid in Jasnaja Poljana
ook een bezoek te brengen aan het
graf van de beroemde Russische schrij
ver Tolstoj, die drie maanden voor
zijn dood in 1910 het zesjarige won
derkind Geza Frid ontdekte. Na een
auditie gaf de invloedrijke Tolsoj de
vader van Frid (die er een reis met
paard en koets van drie weken voor
over had gehad om zijn zoon te kun
nen voorstellen), in overweging, naar
een grotere stad te verhuizen om zijn
begaafde kind verder te kunnen laten
studeren.
AANVANKELIJK zou de tournee van
de Nederlandse toonkunstenaars in no
vember plaats vinden, doch dezer dagen
is de zomer van het volgend jaar voor
de tournee vastgesteld. Alvorens het zo
ver is wacht Erna Spoorenberg nog een
druk concertprogramma. Op 28 septem
ber zingt ze de Fiordiligi in „Cosi fan
tutte", waarvan de Nederlandse Opera de
première geeft. Voorts geeft ze uitvoe
ringen in Zürich, Parijs, Londen, Bazel,
Stuttgart, Kopenhagen en in Genève, waar
Erna Spoorenberg in april 1963 optreedt
in de wereldpremière van Frank Marin's
Monsieur de Pourceaugnac", gebaseerd
op een toneelstuk van Molière.
van nazi-processen, die de laatste ander
half jaar door de bondsrepubliek gaat.
Daarin ligt ten dele een verklaring voor
het feit, waarom mensen als de gisteren
gearresteerde vier nazi's niet eerder voor
het gerecht zijn gehaald en hoe zij in hun
hoge functies konden zijn aangesteld. De
verklaring ligt voor een deel daarin, dat
na de tweede wereldoorlog de bezettende
mogendheden de nazi's hebben opgespoord
en dat de Duitsers zich toen niet geroepen
achtten hun eigen mensen aan een onder
zoek te onderwerpen. Toen men later tot
de ontdekking kwam, dat dit eigenlijk wel
nodig was, beschikte men echter niet over
de nodige gegevens, aangezien de bezet
ters tot voor pas enkele jaren geweigerd
hebben de archieven van het nazi-verleden
vrij te geven.
De officier van justitie in Frankfort
heeft meegedeeld, dat het 306e politieba
taljon in 1942 opdracht van Himmler had
gekregen het getto in Pinsk (Polen) uit te
roêien. Het werd omsingeld en de vrou
wen, mannen en kinderen werden naar
buiten gedreven en bij inmiddels reeds
gegraven kuilen neergeschoten. Ook in Lu
ninec en Lachva (Polen) en in Drogitsjin
aan de Boeg had het bataljon soortgelijke
acties uitgevoerd. Daarbij werden in to
taal vijftienduizend Joodse slachtoffers ge
maakt.
In 1941 werden bovendien vele duizen
den Russische krijgsgevangenen in een
kamp, in de buurt van Terespol (Sovjet-
Unie), vermoord.
Van de gearresteerden was de 46-jarige
Josef Kuhr compagniescommandant van
het 306e politiebataljon, de 47-jarige Hein
rich Plantius eerste luitenant en de 48-
jarige Rudolf Eckert kapitein. Men rekent
er in Frankfort op, dat nog andere arres
taties in samenhang hiermede zullen vol
gen. De arrestaties worden verricht door
een speciale groep van het hoofdkwartier
der federale politie teneinde te voorkomen
dat de politie-officieren door collega's ge
waarschuwd zouden kunnen worden. De
speciale groepen bestaan uit jeugdige offi
eieren die ten tijde van de oorlog nog in
de kinderschoenen stonden.
Advertentie
in het betere genre
Alleenverkoop voor IJmuiden
PLEIN 1945
UW MODEHUIS
Er bestaat in Den Haag geen bezwaar
tegen een kort uitstel van het vertrek der
vijf Papoea-studenten, die een reis naar
Indonesië hebben gemaakt, uit Nederland
naar Nieuw-Guinea.
Indien zij voor de regeling van particu
liere zaken enig respijt behoeven zullen de
betrokken autoriteiten een soepele hou
ding aannemen. Het uitstel zal echter be
perkt dienen te blijven tot enkele dagen
in verband met de grote behoefte, die in
Nieuw-Guinea bestaat aan inheemse func
tionarissen, die reeds een zekere vorming
en opleiding hebben genoten.
BRUSSEL. België krijgt binnenkort
door kernenergie opgewekte elektriciteit.
Over enkele dagen zal een experimentele
elektrische centrale in het atoomcentrum
tc Mol, die door een kernreactor wordt
aangedreven, op het distributienet van de
elektriciteitsvoorziening in België worden
aangesloten. De experimentele centrale
heeft een capaciteit van 41.000 kw.
ATLANTA (AP) Carl E. Sanders,
lid van de Senaat van de staat Georgia
is gekozen tot kandidaat der Democra
ten voor het gouverneurschap van Geor
gia. De 38 jaar oude Sanders staat be
kend als een politicus met gematigde op
vattingen ten aanzien van het rassen
vraagstuk, dat in deze zuidelijke staat
een zeer belangrijke rol speelt.
De tweede kandidaat, oud-gouverneur
Marvin Griffin, een fel tegenstander van
elke vorm van rasintegratie, werd met
grote stemmenmeerderheid verslagen.
Sanders is zeker van zijn verkiezing tot
gouverneur, daar de Republikeinen in Ge
orgia geen tegenkandidaat zullen stellen.
JACKSON (Reuter) Gouverneur Ross
Barnett van Mississippi (V.S.) heeft alle
betrokken functionarissen opdracht gege
ven zich aan de wetten van de staat
te houden en geen negers toe te laten
op staatsscholen. Volgens hem gaan de
staatswetten voor een uitspraak van het
federale hof.
SALISBURY (Reuter/AP) In het door
blanken geregeerde Zuid-Rhodesië, waar
gisteren de dag werd herdacht dat de eer
ste blanke kolonisten zich onder leiding
van Cecil Rhodes in 1890 in Salisbury
vestigden, hebben zich gisteren incidenten
voorgedaan.
Op verscheidene plaatsen werd brand
gesticht. Hoofdwegen en spoorwegen wer
den geblokkeerd. In het huis van een
neger-politieman, die in dienst was van de
blanke regering, werd een bom geworpen.
De eerste overspanning van de brug
over het Haringvliet bij Numansdorp
is zonder onverwachte moeilijkheden
geplaatst. De foto geeft hiervan een
beeld. In het geheel worden er tien
van deze overspanningen (106 meter
lang, 25 meter breed) in het Haring
vliet op de pijlers gezet. Dan komt er
nog het beweegbare deel van de brug.
Men verwacht dat de brug omstreeks
juli 1964 gereed zal zijn. Het 830 ton
zware gevaarte, dat rustte op twee
elevators van elk ruim 1000 ton draag
vermogen, werd bij opkomend getij
dogr vier sleepboten van de firma P.
Smit uit Rotterdam tegen stroom in
tussen de twee pijlers gebracht, waar
op de overspanning zou komen te rusten.
De Amerikaanse astronaut Walter
Schirra (foto) heeft in een vraagge
sprek voor de televisie gezegd, dat
John Glenn, de eerste Amerikaanse
ruimtevaarder, op het ruimtevaart
programma is achtergeraakt wegens
„verbintenissen elders". Schirra, die op
28 september in een ruimtecapsule
zesmaal rond de aarde moet vliegen,
doelde waarschijnlijk op de vele
„goodwill"-bezoeken die Glenn sinds
zijn geslaagde ruimtevaart in februari
heeft afgelegd. Schirra zei, dat Glenn
niet in staat was geweest om het ge
wenste contact met de overige ruimte
vaarders te onderhouden. Wij komen
regelmatig bijeen om elkaar op de
hoogte te houden van de technische
ontwikkeling, aldus Schirra. „John
raakt, met andere woorden, achterop."
Samuel Butler:
Het leven is als de liefde: alle rede
lijkheid is ertegen en alle gezonde in
stincten zijn ervoor.
Weerrapporten 1> 2
Agenda van IJtnond en Haarlem 2
Uit het binnenland2, 15
Beeldverhalen2, 17
Van Dag tot Dag3
Op de Praatstoel3
Buitenlands nieuws3
Uitgaan in Haarlem5
Horen en Zien 5
Kunst 5
Topsy 6
Kennemer Kruimels7
Uit stad en omgeving7, 9, 11
Medische verzorging 9
In de Vishal en op zee11
Reportage over Verzie13
Feuilleton 17
Economisch nieuws19
Beurs 79
Scheepsberichten 19
Sport 21
Luidsprekers 6
Dit nummer bestaat uit
vierentwintig pagina's
BERLIJN (AP) De Russen hebben
vandaag toegegeven aan de eis van de
westelijke geallieerden in Berlijn de wacht
bij het monument in de Britse sector af te
lossen met een autobus in plaats van met
pantserwagens, zoals drie weken lang
gebeurd is.
Via de Sandkrug-brug reden de Russi
sche soldaten per bus zonder Brits
escorte naar het oorlogsmonument. De
militairen glimlachten en zwaaiden naar
een menigte van ongeveer vijftig West-
berlijners die zich bij de brug had ver
zameld. Enkele Westberlijners zwaaiden
terug.
(Zie ook pagina 3)
(Van onze correspondent)
WASHINGTON President Kennedy
heeft aan het begin van zijn persconfe
rentie een belangrijke verklaring afge
legd over Cuba. Hij verzekerde zijn ge
hoor en zijn volk, dat hij volkomen in
staat is de noodzakelijke maatregelen te
nemen, indien Amerika of zijn bondgeno
ten op het westelijk halfrond werkelijk
vanuit Cuba bedreigd zouden worden. De
Amerikaanse regering zou de situatie
scherp in het oog houden. Tot dusverre
zag Kennedy echter geen reden om van
een ernstige bedreiging te spreken. Van
daar dat hij op dit moment militaire in
terventie door de Verenigde Staten niet
gerechtvaardigd acht. De president wenste
geen agressie te gedogen, doch evenmin
het initiatief tot agressie te nemen.
President Kennedy had drieërlei rede
nen voor zijn ernstige en weldoordachte
verklaring:
a) De publieke opinie in Amerika begint
werkelijk verontrust te raken, nu Russi
sche wapenen in belangrijke hoeveelheden
worden opgesteld in wat de Amerikanen
min of meer als hun eigen achtertuintje
beschouwen.
b) Kennedy's Republikeinse tegenstan
ders kunnen onder deze omstandigheden
succes verwachten van de aantijging dat
de regering passief is.
c) Een extra waarschuwing aan de com
munisten om Cuba niet tot een uitvals
basis te maken is zeker op zijn plaats.
Dat Kennedy de opwinding over Cuba
enigszins gevaarlijk acht, bleek uit zijn
vermaning dat de Amerikanen meester
moeten blijven van hoofd en zenuwen.
Het gepraat over oorlog kan maar beter
beperkt blijven tot kringen in Moskou en
Havana, zo kon men uit de woorden van
de president concluderen.
Kennedy wees erop, dat Castro's re
giem er zowel economisch als politiek
slecht aan toe is. De populariteit van Cas
tro in Latijns Amerika is sterk gedaald.
Onder het voorwendsel een aanval van
Amerika te duchten, probeert Castro zijn
regiem te versterken met communistische
hulp. De Amerikaanse regering zal alles
doen opdat niet een werkelijk dreigende
toestand zal ontstaan.
Minister van Buitenlandse Zaken Rusk
zal binnenkort bepaalde voorstellen doen
aan zijn Latijns-Amerikaanse collega's.
Ook met de NAVO-bondgenoten zal wor
den overlegd, evenals met de leiders der
Cubaanse uitgewekenen. Kennedy bezit
voldoende volmacht om krachtige maatre
gelen te nemen indien de situatie zulks
zou vereisen. Gisteren heeft de Senaat
met algemene stemmen de president vol
macht verleend om indien dit gewenst is
150.000 reservisten op te roepen.
De president tracht bij voorbaat de kri
tiek te ontzenuwen dat hij onvoldoende op
zijn hoede zou zijn. Uiteraard moet Ken
nedy duchten dat in de verkiezingsperio
de dit thema zal worden misbruikt, maar
al speelt de verkiezingstaktiek een rol in
deze periode, men moet vaststellen dat de
onrust over Cuba bij velen oprecht is en
los staat van de campagne.
Kennedy trad waarlijk in details toen
hij probeerde aan te geven wanneer hij
Amerika's belangen vanuit Cuba bedreigd
zou achten: o.a. wanneer het Panamaka
naal zou worden bedreigd of de levens van
Amerikaanse burgers, wanneer Cape Ca
naveral in gevaar zou komen of wanneer
export van communisme naar landen van
het westelijk halfrond zou worden bedre
ven.
Het viel op dat Kennedy ditmaal niet
sprak over de Monroe-leer en een vraag
daarover ontweek. De Monroe-leer dateert
uit 1823, toen president Monroe verklaarde
dat het gevaarlijk zou zijn vóór Ameri
ka's vrede en veiligheid als Europese mo
gendheden nieuwe koloniale gebieden gin
gen vormen op het westelijk halfrond.
Daar men de Sovjet-Unie vaak van neo
kolonialisme beschuldigt in relatie tot haar
satellietlanden, zijn velen in Amerika ge
neigd de Monroe-leer van toepassing te
verklaren op de penetratie van de Sov
jet-Unie in Cuba.
Hoewel de Amerikaanse regering heeft
verklaard dat de Monroe-leer niet dood
is, zoals Kroesjtsjev heeft beweerd, wenst
men in Washington de Russen er toch niet
officieel van te beschuldigen te hebben
gehandeld als kolonisator, volgens de stel
lingen die 139 jaar geleden werden ver
kondigd en waaruit men in de loop der
jaren een Amerikaans heilig huisje heeft
getimmerd. Pas wanneer Cuba tot een
uitvalsbasis zou worden, zal men alarm
slaan.
Als de V.S. thans iets ondernemen te
gen de ontwikkeling, die men beslist met
zorg gadeslaat, dan zal dit gebeuren in
overleg en in samenwerking met de La
tijns-Amerikanen, die, zoals men weet,
van krachtige maatregelen afkerig zijn.
Advertentie
De prachtige kleuren van de beroemde
PINQUIN-WOL
zijn dit seizoen bijzonder fraai en
maken het breien tot een groot
genoegen.
MARKTPLEIN 7
