m
Schirra's ruimtereis is
een fenomenaal succes
HET WEER
Vergadering geschorst om
minister Luns te halen
Twintig Joodse graven
in Enschede vernield
,Het staalproject op Rozenburg
niet rendabel te exploiteren"
Hoogovens zullen zich nu
verder afzijdig houden
vermaal
Amerika's volgende astronaut Cooper
zal achttien omwentelingen maken
Incidentje in Tweede Kamer
„Kwestie van
respect1'
De Gaulle dreigt
met aftreden
Ontploffing in New York
eist 21 mensenlevens
Burgemeester Van Walsum tot raad:
Maximum dagloon
verhogen tot 24
en wat vindt u
van Finnbrod?
DAGBLAD VOOR VELSEN-1JMUIDEN, SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING
DONDERDAG 4 OKTOBER 196c
Verschijnt dagelijks beh. zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 c., p. kwartaal 7,65,
franco per post 8,15. Losse nummers 12 ct
Giro-rekening IJmuider Courant no. 129288.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Hoofdredacteur: Sunon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V, Grote Houtstraat 93, Haarlem Directie: P. W. Peereboom en Mr. H. C. van der Mije
Plaatselijk mist
In de krant van heden:
^W'MORRIS before ifon fin if!
REGEN- EN TWEEDJASSEN
Het woord is aan
1
Eerbiedigen
Wat nu?
A.s. zaterdag de lekkerste
BOTERBANKETSTAAF
250 gram van 160
100% roomboter voor *wwl
Onaanvaardbaar
SER adviseert
EEN IDEE
MARKTPLEIN 7
47e JAARGANG NUMMER 281
Kantoon Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 uur. Zat 9-1 uur.
Telef. adm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519.
Telef. redactie 5389, na kantooruren 5080.
Haarlem: hoofdred. en alle afd. Telef. 15295.
IJmuider Courant
De nieuwe Amerikaanse astronaut met
praktijkervaring Walter M. Schirra,
die gisteren in negen uur tijds vijf
driekwartmaal om de aarde cirkelde.
Deze opname werd gemaakt toen hij
voor de lancering in zijn ruimtepak
werd „gehesen". (Telefoto)
(Van onze correspondent)
WASHINGTON De Amerikanen zijn
zeer verheugd en voldaan over het feit,
dat Walter Schirra Amerika's derde ruim
tevaart tot in de perfectie heeft uitge
voerd. Van begin tot einde was deze vlucht
een fenomenaal succes. Het vertrouwen in
eigen capaciteit zal hierdoor in de Ver
enigde Staten stellig zijn gestegen.
Het radio- en televisienet van de C.B.S.
gaf een uitstekende reportage vanaf het
vliegdekschip „Kearsarge" in de Stille
Oceaan. Het was een kranige prestatie,
dat Schirra minder dan tien mijl van het
vliegdekschip neerkwam. Met kijkers kon
men de gehele daling van de brug van
het schip af uitstekend waarnemen. Schir
ra gaf er de voorkeur aan na de daling
in de „Sigua 7" te blijven. Met een kraan
werd de capsule aan boord gehesen. Schir
ra moest echter wel ervaren dat de zaken
op aarde veel langzamer gaan dan in de
ruimte. Het duurde veertig minuten voor
de capsule na de daling aan boord was.
Zijn ruimtevlucht begon woensdagmiddag
om 13.15 uur, eindigde om 22.28 uur en
tuurde dus 9 uur en 13 minuten.
De handelingen die Schirra bij de lan-
ting moest verrichten, verliepen alle bin-
len twee seconden van de vastgestelde
ijd. Bij het binnenkomen van de atmos-
eer werd de lucht geïoniseerd, waardoor
iet radiocontact met het roodgloeiende
uimteschip zes minuten werd verbroken,
laarna werd het mondeling contact weer
logelijk. Nadat de capsule in zee was ge-
and werd door een hef schroef vliegtuig
:en drijfkussen aangebracht om de „Sig
na 7", die een slagzij van ongeveer twin-
ig graden had, rechtop te doen drijven.
Nadat de capsule aan boord was gehesen
warén er nog enige minuten nodig om het
uik open te krijgen. Schirra had toen bij
na tien uur in het toestel doorgebracht.
Na het eerste medische onderzoek aan
boord werd medegedeeld, dat de gezond
heidstoestand van Schirra „uitstekend" is.
Gedurende zijn ruimtetocht had hij slechts
fruit gegeten en wat gedronken. Volgens
de medische dienst was Schirra 1.800
gram afgevallen.
Het Amerikaanse bureau voor lucht- en
ruimtevaart (NASA) heeft, gezien de re
sultaten van de vlucht van Schirra, beslo
ten, dat er niet nogmaals een vlucht door
een Amerikaan zes maal om de aarde ge
maakt zal worden, maar dat in januari of
februari van het volgend jaar de zesde
Amerikaanse ruimtevaarder, Gordon Coo
per, tot taak zal hebben, achttien banen
Verwachting tot morgenavond:
Droog weer met enkele opkla
ringen en voornamelijk in de
nacht en ochtend plaatselijk
mist. Ongeveer dezelfde tempe
raturen. Zwakke tot matige
wind, aanvankelijk uit noorde
lijke, later uit zuidelijke rich
tingen.
Volledige weerrapporten op pagina twee
om de aarde te beschrijven in een etmaal.
MOSKOU (Reuter) Zowel de Russi
sche radio als de televisie hebben aan
dacht geschonken aan de Amerikaanse
prestatie. Om tien uur woensdagavond
verscheen op de Russische televisiescher
men een foto van Schirra. Alle Russische
dagbladen gaven vandaag verslagen van
de ruimtevlucht en velen hadden daarbij
een foto 'van Schirra.
Het Russische regeringsblad „Izvestia"
meldt dat de Sovjet-Unie nieuwe ruimte-
vluchten voorbereidt en dat het waar
schijnlijk is dat een of meer van haar
ruimtevaarders binnenkort nieuwe tochten
in de ruimte zullen maken.
De Russische geleerde A. Blagonravov,
die beschouwd wordt als een van de be
langrijkste Russische ruimtevaartdeskundi
gen, heeft gezegd, dat weldra de tijd zal
komen, dat de Russische ruimtevaarders
vrij kunnen manoeuvreren en de baan van
hun ruimtevaartuig kunnen wijzigen.
(Van onze Haagse redacteur)
Er is gistermiddag een incidentje ontstaan bij de algemene politieke beschou
wingen in de Tweede Kamer. Toen prof. Vondeling van de P.v.d.A. nog eens
wilde terugkomen op de houding van minister Luns jegens de Kamer in de
kwestie-Nieuw-Guinea, bleek rCè bewindsman van Buitenlandse Zaken niet meer
achter de regeringstafel te zitten. Prof. Vondeling had daar critiek op en voor
zitter dr. Kortenhorst legde uit dat mr. Luns wegens ambtsbezigheden was ver
hinderd. Later bleek dat deze bezigheden bestonden uit het ontvangen van de
premier van Trinidad. Prof. Vondeling nam daar geen genoegen mee en vroeg
schorsing van het debat; hij wilde niet over het beleid van mr. Luns spreken
zonder diens aanwezigheid, ook al trad bij dit debat de minister-president als
woordvoerder namens het kabinet op. Tijdens de schorsing werd minister Luns
ijlings ontboden, maar toen hij weer in het Kamergebouw was verschenen werd
de vergadering niet dadelijk hervat omdat er kennelijk nog enige verwikkelingen
achter de schermen waren. Tenslotte wérd de vergadering voortgezet met een
misnoegd kijkende minister Luns.
Voorzitter Kortenhorst zag, zoals hij zei,
de aanwezigneid van een minister bij het
algemeen debat niet zozeer als een staats
rechtelijke noodzaak, maar ten hoogste als
een kwestie van hoffelijkheid. Premier De
Quay herhaalde dit en voegde eraan ^toe
dat het geen gewoonte was dat alle minis
ters bij het jaarlijkse politieke debat aan
wezig waren. Hij werd hiervoor op de
vingers getikt door de liberale fractielei
der prof. Oud. Vroeger waren bij deze ge
legenheid steeds alle leden van het kabi
net aanwezig. Het is tenslotte het belang
rijkste politieke debat van het hele jaar.
Het is een kwestie van respect jegens het
parlement, zei prjof. Oud. „De allereerste
ambtsbezigheid van een minister is, om
hier in d.e Kamer aanwezig te zijn."
Minister Luns, die had verzocht, slechts
aanwezig te hoeven zijn bij het stellen van
de vragen door prof. Vondeling over de
buitenlandse politiek, kreeg van prof. Oud
de raad het gehele debat mee te maken.
Tenslotte beloofde de bewindsman dit, om
niet de indruk te wekken dat hij geen res
pect voor de Kamer zou hebben. Dr.
Bruins Slot (A.R.) had reeds tegen het
wekken van een dergelijke indruk gewaar
schuwd.
Die „respectkwestie" had reeds bij het
begin van het incident een bijzonder tintje
gekregen toen prof. Vondeling zinspeelde
op de mogelijkheid dat mr. Luns in 1963
lid van de Kamer zou worden. D'r. De
Kort van de K.V.P. had de vorige dag
namelijk terloops ovef deze mogelijkheid
gesproken.
Minister-president De Quay, die namens
het kabinet de beschouwingen van de Ka
merleden beantwoordde, bestreed het ver
wijt van dr. Vondeling, dat minister Luns
indertijd de Kamer niet zou hebben inge
licht over het Bunker-plan betreffende
Nieuw-Guinea. Door ontijdige openbaar
making, aldus prof. De Quay, zou men de
publieke opinie ongunstig hebben beïn
vloed. In geheim overleg werden nog enige
verbeteringen bereikt.
Over een gerucht inzake mogelijke sala
risverbeteringen voor ambtenaren zei de
minister-president, dat een verhoging voor
alle ambtenaren wellicht mogelijk zou zijn
bij naberekeningen over deeconomische
situatie; vandaar het gerucht. Een televi
siepraatje van de liberale mevrouw Stof-
fejs hierover liet prof. De Quay geheel
voor rekening „van u, mevrouw de presi
dente". De heer Blöm (P.v.d.A.) had ge
concludeerd dat niet alleen de lagere en
middelbare, maar ook de hogere ambte
naren bij een eventuele verhoging zouden
worden betrokken. Prof. ]J)e Quay ontken
de dat er nu al iets over een berekening
bekend was.
Prof. Vondeling had ook nog geïnfor
meerd naar de kwestie van Radio-Veroni-
ca. Prof. De Quay zei dat deze uitzendin
gen een inbreuk vormen op de orde in de
ether, op internationale overeenkomsten
en wettelijke regelingen. Maatregelen te
gen Veronica gaan echter gepaard met in
gewikkelde juridische problemen en deze
worden thans nog onderzocht. Over een
herstel van de relaties met Indonesië op
korte termijn heeft de regering nog geen
positieve aanwijzingen. Prof. De Quay zei
dat hier omzichtigheid geboden was.
De minister-president, in 1959 opgetre
den als voorzitter van een „extra-parle
mentair" kabinet, dus zonder formele bin
ding met de betrokken fracties, wilde niet
nader ingaan op de betogen over de al
dan niet wenselijkheid van binding aan
een programma. Hij hoopte dat de toe
komstige kabinetsformateur iets kon heb
ben aan de „wijze lessen" die in de Ka
mer ten beste waren gegeven en dat het
volgende kabinet mede daardoor „perfect"
zou zijn.
Weerrapporten 1, 2
Agenda van IJmond en Haarlem 2
Uit het binnenland2, 11
Beeldverhalen2, 15
Op de Praatstoel 3
De Kleine Wereld 3
Buitenlands nieuws 3, 13
Kunst 5
Horen en Zien5
Topsy 6
Kennemer Kruimels7
Uit stad en omgeving7, 9
In de Vishal en op zee9
Feuilleton 15
Economisch nieuws17
Beurs 17
Scheepsberichten 17
Sport 19
Luidsprekers 6
Dit nummer bestaat uit
twintig pagina's
Advertentie
BARTELJORISSTR HAARLEM TEL 13439
LEIDSESTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 223596
Franklin Delano Roosevelt:
Laten wij niet bidden om een lichte
last, maar om een sterke ru
PARIJS (AP) President Charles De
Gaulle heeft vandaag gedreigd te zullen
aftreden tenzij Frankrijk zijn voorstel
goedkeurt om toekomstige presidenten per
referendum te kiezen- De Franse president
verklaarde dit in zijn radio- en televisie
rede, die hij vanmiddag om 13.09 uur be
gon uit te spreken.
NEW YORK (Reuter) Een ontplof
fing in een gebouw van de Newyorkse te
lefoondienst op N.-Manhattan heeft aan
ten minste 21 mensen het leven gekost,
terwijl er ongeveer honderd gewonden
zijn.
De ontploffing deed zich voor in een pas
nageziene ketel van de centrale verwar
ming in de kelder, waardoor het gevaarte
door de daarboven gelegen kantine sloeg.
Daar gebruikten op dat ogenblik ongeveer
honderd vrouwelijke personeelsleden de
lunch. De overlevenden trachtten in pa
niek door de rook, stoom en vlammen het
gebouw te verlaten.
Op de Joodse begraafplaats aan de
Kneedweg te Enschede zijn twintig gra
ven vernield, doordat de kettingen zijn
losgetrokken, palen ontzet en platen
marmer verschoven.
De onverlaten hebben als 't ware systema
tisch op alle delen van de begraafplaats
hun vernielzucht botgevierd.
De begraafplaats wordt omsloten door
hoge muren. Zij biedt op het ogenblik een
trieste aanblik.
„Tot ons leedwezen zijn de Konink
lijke Nederlandse Hoogovens op grond
van de bestudering van de rapporten
van United States Steel Corporation over
het staalproject Rozenburg tot de con
clusie gekomen, dat een zodanig bedrijf
niet rendabel geëxploiteerd kan worden
en dat zij zich afzijdig wensten te hou
den. Wel hebben Hoogovens nog de
mogelijkheid geopperd van een voort
gezet onderzoek naar een tussen- of deel
oplossing". Dit zei vanmiddaag de bur
gemeester van Rotterdam mr. G. E. van
Walsum voor de aanvang van de raads
vergadering in een verklaring over de
gang van zaken met betrekking tot het
Rozenburgproject.
Er van uitgaande, zo zei mr. Van Wal
sum, dat de leiding van zo'n gigantisch
project in handen zou moeten komen van
een Europese staalonderneming of een com
binatie daarvan had de gemeente Rotter
dam besloten na overleg met de mini
ster van economische zaken en US Steel
de rapporten ter bestudering in de eerste
plaats in handen te stellen van Hoogovens.
Begin vorige maand deelde Hoogovens
ons meedat er uit het oogpunt van be
lang van haar vennootschap bezien geen
doorslaggevende importantie verbonden
was aan een eventueel onderzoek naar een
tussen- of deeloplossing, e» wel, omdat
naar de mening van Hoogovens een der
gelijke tussenoplossing-zo deze al gevonden
zou kunnen worden -zeer waarschijnlijk
tot extra kosten zou leiden.
Bovendien biedt het terrein, waarover
Hoogovens thans in de IJmond beschikt
nog ruime groeimogelijkheden, zodat aldus
de heer Van Walsum, belangstelling voor
een, nieuw terrein bij haar pas over ge
ruime tijd actueel gaat worden. Hoogovens
blijft echter bereid uit nationaal belang
uit hoofde van economische overwe
gingen tot het ondernemen van een der
gelijke studie.
Het zal echter niemand verbazen, zo
vervolgde Rotterdams burgemeester, dat
wij van een nader onderzoek, dat gedra
gen zou worden door een motivering waar
aan elke overtuiging ontbreekt, geen ver
wachtingen koesteren.
Men kan het betreuren, dat Hoogovens
zich afzijdig wil houden, maar men zal
deze beslissing hebben te eerbiedigen. Het
is zelfs niet zo moeilijk, ook wanneer men
de bezwaren van Hoogovens tegen, het
rapport van de U.S.S. niet zou delen, be
grip op te brengen voor de houding van
Hoogovens. Hoogovens immers bevindt
zich midden in de uitvoering van een am
bitieus uitbreidingsplan en dan is het te
begrijpen, dat men er tegen op ziet de
leiding op zich te nemen van een niet
minder ambitieus plan in Europoort dat
Hoogovens zou noodzaken opnieuw de na
delen van een aanloopperiode op zich te
nemen.
Blijft de vraag aldus mr. Van Walsum
wat ons thans te doen staat. Wat dit be
treft zouden wij er de voorkeur aan ge
ven dat het Hoogoventerrein in Europoort
nog enige tijd voor dit doel ter beschik
king kon blijven. Wanneer er andere
staalondernemingen zijn, die de taak, die
Hoogovens niet op zich kan nemen, zou
den willen overnemen, moeten zij de mo
gelijkheid hebben zich aan te melden en
hun plannen uit te werken.
Er is thans geen behoefte meer aan
nieuwe rapporten. Wij zijn nu in het sta
dium gekomen, dat beslissingen moeten
worden genomen en daarvoor biedt het
beschikbare studiemateriaal, naar het ons
voorkomt, voldoende grondslag. Wij staan
bovendien op het standpunt dat de moge
lijkheden, die Europoort biedt, in de staal-
wereld voldoende bekend kunnen zijn, en
dat ieder weet, nu de houding van Hoog
ovens bekend is, waar hij aan toe is wat
de mogelijkheid van vestiging in Euro
poort betreft. Bovendien lijkt het ons wei
nig waarschijnlijk dat de belangstelling,
die de United States Steel, niet alleen door
het belangrijke aandeel dat zij in het on
derzoek heeft genomen, aan de dag heeft
gelegd, maar ook in de contacten, die zij
daarover met ons heeft gehad, niet be
stendigd zou blijven, wanneer anderen
blijk geven van interesse voor een bedrijf
in Europoort.
Wij achten het namelijk niet verant
woord een vestigingsplaats, waarvan de
gunstige ligging algemeen wordt erkend
en welke plaats biedt voor een modern
uitgerust staalbedrijf, dat in de toekomst
een bijzonder sterke positie zou kunnen
innemen, te vroeg een andere bestemming
te geven, zo besloot mr. Van Walsum.
De verklaring van burgemeester Van
Walsum zal vanavond om kwart over tien
voor de tv in het kort worden herhaald.
Een overzicht van het grootste empla
cement ter wereld: Het emplacement
van Clapham bij Londen op de dag
van de algemene spoorwegstaking in
Engeland. Op normale dagen passeren
hier vijf treinen per twee minuten:
Gisteren kon men er een kanon af
schieten zonder iets te raken
(Telefoto)
Advertentie
Het in het rapport van United States
Steel Corporation geschetste project
Rozenburg is voor ons onaanvaardbaar
én wel op grond van de onbevredigende
rentabiliteit, de grote te riskeren kapi
talen en de vele in het rapport zelf ge
noemde onzekerheden." Aldus de direc
tie van Hoogovens in een verklaring
over het Rozenburg-project.
Een redelijk rendabel voorstel voor
Rozenburg zou zeker de belangstelling
van Hoogovens hebben gehad, ook naast
en in toevoeging aan de eigen uitbrei
dingsplannen- en mogelijkheden. Het
ontbreken van deze rentabiliteit en van
gunstige vooruitzichten is echter voor
het afwijzend oordeel ter zake door
slaggevend geweest.
Hoogovens heeft bovendien gezocht
naar mogelijke andere belangrijke argu
menten of speciale factoren die voor
haar zouden kunnen gelden en die er
toe zouden kunnen leiden ,om de
bovengenoemde bezwaren terzijde te
schuiven, doch heeft deze niet kunnen
vinden."
De vandalen hebben van talrijke graven
de omheinde marmeren palen, die met
kettingen aan elkaar waren verbonden,
omver gehaald. De metalen banden zijn op
verscheidene plaatsen gewoon doorgehakt.
Dikwijls zijn voorts de metalen kettingen
van de palen gekapt. Men vermoedt dat
de grafschenners over een muur of via een
tuin op de begraafplaats zijn terecht ge
komen. De recherche heeft de zaak in
onderzoek.
Nog onbekend gebleven personen hebben
op het Hereplein in Groningen twee Ber-
lijnse banieren vernield, die daar in het
kader van de komende Berlijnweek waren
geplaatst. Van één mast was het doek hele
maal verwijderd, aan de andere mast hing
nog slechts een gerafeld stukje. De masten
zelf zijn scheef getrokken.
De gemeente Groningen heeft, om de
stad feestelijk aan te kleden, ongeveer
honderd van deze Berlijnse banieren (rood-
wit-rood met de zwarte Berlijnse beer) in
bruikleen gekregen.
De Sociaal-Economische Raad heeft de
minister van Sociale Zaken en Volksge
zondheid geadviseerd de loongrens voor de
Ziektewet, de Werkloosheidswet en de In
validiteitswet per 1 januari 1963 te verho
gen van f 8.000,- tot 8.650,-. Bij de bere
kening van deze nieuwe loongrens is re
kening gehouden met de compenserende
loonsverhoging per 1 september van dit
jaar in verband met de hifurverhoging.
Voorts heeft de S.E.R. de minister ge
adviseerd het maximum dagloon bij een
zesdaagse werkweek in de sociale arbeids-
verzekeringswetten te verhogen van 22
tot 24. Premies en uitkeringen krach
tens de sociale verzekeringswet worden
berekend naar het maximum dagloon.
Advertentie
Als u tegen de lamp wilt lopen
waar u al zo lang naar zoekt,
maar nog nergens hebt kunnen
ontdekken, bekijkt u dan eens
onze eksklusieve kollektie
interieurverlichting.
Advertentie
Finnbrod is hèt veredelde knackebröd
uit Finland. Altijd vers (ook op maandag
begint n met plezier te ontbijten), bij
zonder smakelijk, voedzaam. Finnbrod is
diepdoorbakken; alle kracht van de rog-
gekorrel is volledig behouden. Moderne
mensen geven de voorkeur aan Finnbrod,
Alleen met Finnbrod is het ontbijt of de
lunch pas compleet. In wit of bruin, met
alle soorten beleg of zonder meer, Finn
brod valt altijd in de smaak.
i